Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng - từ thực tiễn quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:119

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là trên cơ sở những lý luận và thực tiễn trong việc triển khai thực hiện công tác quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội, đề xuất phương hướng, giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng - từ thực tiễn quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ------------/------------ ----/---- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ NGUYÊN ANH QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC BẰNG PHÁP LUẬT VỀ ƢU ĐÃI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG – TỪ THỰC TIỄN QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ------------/------------ ----/---- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA LÊ NGUYÊN ANH QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC BẰNG PHÁP LUẬT VỀ ƢU ĐÃI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG – TỪ THỰC TIỄN QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA: PGS.TS DƢƠNG ĐỨC CHÍNH HÀ NỘI - NĂM 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự hướng dẫn của PGS.TS Dương Đức Chính. Luận văn cao học này là sản phẩm của sự tìm tòi, nghiên cứu và trình bày của bản thân tôi về đề tài luận văn. Các số liệu, thông tin, quan điểm, quan niệm của các đề tài và các nhà nghiên cứu khác được trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc đúng theo quy định. Kết quả đã nêu trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, trung thực và chưa được dùng để bảo vệ một học vị nào khác. Học viên Lê Nguyên Anh
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài: “Quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng - từ thực tiễn quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội”, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của nhiều cá nhân và tập thể cán bộ thuộc Phòng LĐTBXH quận Hoàn Kiếm, phòng Chính sách người có công của Sở LĐTBXH thành phố Hà Nội. Tôi xin được bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân, tập thể đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình nghiên cứu. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Lãnh đạo Học viện Hành chính Quốc gia, cùng tập thể các Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, cán bộ quản lý của Học viện đã tận tình truyền đạt những kiến thức khoa học quý báu, tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn PGS.TS Dương Đức Chính đã tận tình hướng dẫn bản thân tôi nghiên cứu để hoàn thành tốt luận văn này. Trong quá trình thực hiện luận văn chắc chắn không tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót, rất mong được sự thông cảm và chia sẻ của các Quý thầy, cô giáo và người đọc. Xin chân thành cảm ơn./. Học viên Lê Nguyên Anh
MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ……………………………………………………..…. 1 Chƣơng 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC BẰNG PHÁP LUẬT VỀ ƢU ĐÃI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG ……………………………………………………..…… 11 1.1. Một số khái niệm cơ bản về quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng và các khái niệm có liên quan……… 11 1.1.1. Khái niệm về quản lý……………………………………………… 11 1.1.2. Khái niệm quản lý nhà nước bằng pháp luật …………….………… 13 1.1.3. Khái niệm quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng 14 1.1.4. Khái niệm về người có công với cách mạng …………………….. 15 1.1.5. Khái niệm về chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng …………………………………………………………………………… 18 1.1.6. Các nhân tố liên quan việc thực thi chính sách ưu đãi người có công với cách mạng ………………………………………………………… 20 1.2. Nội dung quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng ………………………………………………………………… 24 1.2.1. Xây dựng thể chế, chính sách, pháp luật của nhà nước về ưu đãi người có công với cách mạng..................................................................... 25 1.2.2. Tổ chức thực thi pháp luật của nhà nước về ưu đãi người có công với cách mạng …………………………………………………………………… 33 1.2.3. Thực hiện thanh tra, kiểm tra, tổng kết, đánh giá về quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng………… 38 1.3. Sự cần thiết phải quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng ……………………………………………………… 40
1.3.1. Vì sao phải quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng …………………………………………………………… 40 1.3.2. Sự cần thiết xây dựng chính sách quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công ………………………………………………… 42 1.3.3. Sự cần thiết triển khai thực hiện quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng ...................................................... 44 Kết luận Chương 1 ……………………………………………………………… 47 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG VỀ CHẾ ĐỘ ƢU ĐÃI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC BẰNG PHÁP LUẬT VỀ ƢU ĐÃI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TẠI QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI…………………. 48 2.1. Thực trạng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng trên toàn quốc và quản lý nhà nước về chế độ ưu đãi người có công với cách mạng trên toàn quốc …………………………………………………………………… 48 2.1.1. Thực trạng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng trên toàn quốc ……………………………………………………………………………… 48 2.1.2. Thực trạng quản lý chế độ ưu đãi người có công với cách mạng trên toàn quốc …………………………………………………………………… 54 2.1.3. Ưu điểm và hạn chế……………………………………………………… 56 2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về chế độ ưu đãi người có công với cách mạng tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội ………………….. 61 2.2.1. Khái quát về quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội………....…… 61 2.2.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Phòng Lao động-Thương binh và Xã hội quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội …………………… 62 2.2.3. Tình hình người có công với cách mạng tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội …………………………………………………….……… 63
2.2.4. Thực trạng về công tác chi trả chế độ trợ cấp ưu đãi người có công tại quận Hoàn Kiếm ……………………………………………….…………… 65 2.2.5. Phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”……………………………………… 70 2.2.6. Thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra, tổng kết đánh giá công tác quản lý người có công tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội … 75 2.2.7. Đánh giá kết quả thực hiện quản lý nhà nước về chế độ ưu đãi người có công trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội …… 76 Kết luận chương 2………………………………………………………….….... 82 Chƣơng 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CHẾ ĐỘ ƢU ĐÃI VÀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC BẰNG PHÁP LUẬT VỀ ƢU ĐÃI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TẠI QUẬN HOÀN KIẾM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ……………….. 83 3.1. Nhóm giải pháp hoàn thiện chính sách pháp luật về ưu đãi đối với người có công với cách mạng .................................................................... 83 3.1.1. Cải cách về điều kiện, tiêu chuẩn xác nhận người có công…… … 84 3.1.2. Cải cách về chế độ trợ cấp đối với người có công ………………… 87 3.1.3. Cải cách về chế độ ưu đãi ngoài trợ cấp đối với người có công 88 3.2. Nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội giai đoạn 2020 - 2025 ................................................................... 90 3.2.1. Thực hiện việc tuyên truyền về chính sách ưu đãi đối với người có công ……………………………………………………………………………… 90 3.2.2. Nâng cao công tác chỉ đạo, hướng dẫn thiết lập hồ sơ đề nghị giải quyết chính sách người có công với cách mạng ……….…………………… 91 3.2.3. Phân công nhiệm vụ cụ thể gắn liền với với trách nhiệm trong việc thẩm định hồ sơ người có công tại quận Hoàn Kiếm ……………………… 92
3.2.4. Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý các chế độ chính sách người có công …………………………………….…………..…… 94 3.2.5. Đổi mới các hình thức chăm sóc người có công với cách mạng, các phòng trào “Đền ơn đáp nghĩa” …………………………………..…… 95 3.2.6. Đẩy mạnh và phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội… 96 3.2.7. Thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện, uốn nắn, xử lý các vi phạm trong giải quyết chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng ………………………………………………………… 97 Kết luận chương 3……………………………………………………….……… 98 KẾT LUẬN ……………..………………….………………………….. 99 TÀI LIỆU THAM KHẢO ………………….……………………...…. 101 PHỤ LỤC …………………………………………………………….... 105
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CĐHH chất độc hoá học HĐKC hoạt động kháng chiến HĐCM hoạt động cách mạng LĐTBXH Lao động - Thương binh và Xã hội KT-XH kinh tế - xã hội NCC người có công NĐ Nghị định QLNN quản lý nhà nước UBND Ủy ban nhân dân XHCN Xã hội Chủ nghĩa
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU Trang Bảng 2.1. Số liệu người có công cả nước đã được xác nhận 49 Bảng 2.2. Số lượng NCC tại quận Hoàn Kiếm đã được xác nhận 63 Bảng 2.3: Số lượng NCC tại quận Hoàn Kiếm đang hưởng 64 chế độ trợ cấp hàng tháng Bảng 2.4. Kinh phí ngân sách được phân bổ các năm 68 Bảng 2.5. Số lượng NCC và thân nhân, người phục vụ NCC 72 được mua Bảo hiểm y tế Bảng 2.8. Thống kê chi tiền quà đến đối tượng người có công 2019 74 Bảng 2.9. Thực hiện phong trào Đền ơn đáp nghĩa 74 Biểu 2.1. Biểu đồ ngân sách được phân bổ qua các năm 69 Biểu 2.2. Biểu đồ đánh giá mức độ quản lý chi trả trợ cấp ưu đãi tại 69 quận Hoàn Kiếm
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đất nước ta trải qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, biết bao thế hệ người Việt Nam với tinh thần yêu nước thương nòi, ý chí kiên cường bất khuất và lòng thủy chung, nhân hậu, đã đem máu xương, công sức, của cải của mình để gìn giữ độc lập tự do, thống nhất Tổ quốc. Kế thừa truyền thống quý báu đó của dân tộc ta, trong thời đại Hồ Chí Minh, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã viết nên trang sử vẻ vang trong đấu tranh chống giặc ngoại xâm để giành độc lập, tự do và thống nhất đất nước. Trong các cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược; trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc, dân tộc ta đã phải chịu những hy sinh, tổn thất nặng nề. Ngày nay trong xây dựng hòa bình, vẫn có những người con của dân tộc ta phải hy sinh hoặc chịu thương tật để bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân và sự phồn vinh của đất nước. Chính vì vậy, ưu đãi người có công (NCC) với cách mạng là tôn vinh, biết ơn, đền đáp công lao, đền ơn trả nghĩa đối với những người và gia đình đã cống hiến, đóng góp, hy sinh cho sự nghiệp cách mạng quang vinh của Đảng, của dân tộc. Đây là đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước, là làm theo tư tưởng Hồ Chí Minh về ưu đãi người có công, kế thừa truyền thống đạo lý cao đẹp của dân tộc “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây”. Chủ tịch Hồ Chí Minh là người khởi xướng và nêu lên tư tưởng về ưu đãi xã hội đối với người có công với cách mạng. Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng qua các kỳ Đại hội đều ghi nhận về ưu đãi xã hội đối với người có công. Ban chấp hành Trung ương các khóa đều ban hành Nghị quyết, Chỉ thị, Kết luận về công tác đền ơn đáp nghĩa, về tăng cường sự 1
lãnh đạo của Đảng đối với công tác ưu đãi người có công với cách mạng. Trong thời kỳ đổi mới của đất nước, ưu đãi xã hội đối với NCC là một nguyên tắc Hiến định ghi nhận ở Hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Trong suốt các thời kỳ kháng chiến, xây dựng bảo vệ Tổ quốc, công cuộc đổi mới và phát triển đất nước, vấn đề ưu đãi xã hội đối với NCC với cách mạng ở nước ta luôn gắn liền với tăng trưởng kinh tế, tiến bộ công bằng xã hội. Chính sách ưu đãi NCC có ý nghĩa quan trọng, thể hiện đặc trưng và ưu việt của chế độ chính trị của đất nước. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, bổ sung và phát triển năm 2011 của Đảng đã khẳng định “Thực hiện tốt chính sách đối với người và gia đình có công với nước” là một nhiệm vụ quan trọng. Tại Văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản XI (Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng) nêu rõ định hướng thực hiện chính sách ưu đãi NCC: “Huy động mọi nguồn lực xã hội cùng với Nhà nước chăm lo tốt hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần của những người và gia đình có công. Giải quyết dứt điểm các tồn đọng về chính sách NCC, đặc biệt là người tham gia hoạt động bí mật, lực lượng vũ trang, thanh niên xung phong trong các thời kỳ cách mạng và kháng chiến. Tạo điều kiện, khuyến khích người và gia đình có công tích cực tham gia phát triển kinh tế để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, có mức sống cao hơn mức sống trung bình của dân cư tại địa bàn” [40]. Theo đó, hệ thống ngành dọc quản lý bằng pháp luật và thực thi chính sách ưu đãi đối với NCC được phân cấp từ trung ương (cấp Bộ) đến Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đến UBND cấp huyện (phòng LĐTBXH) đến UBND cấp xã theo quy định tại Nghị định số 31/2013/NĐ-CP ngày 09/4/2013 của Chính phủ [15]. 2
Những kết quả đạt được trong thực hiện quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi NCC đã góp phần quan trọng bảo đảm, nâng cao đời sống tinh thần, vật chất của NCC và gia đình họ; tạo nên đồng thuận và ổn định chính trị - xã hội của đất nước. Tuy vậy, thực tế thực hiện chính sách ưu đãi NCC trong thời gian qua cũng bộc lộ một số tồn tại, hạn chế, như: diện đối tượng NCC, điều kiện, tiêu chuẩn xác nhận NCC chưa phù hợp; chế độ trợ cấp thiếu khoa học bất hợp lý chưa phù hợp với thực tiễn xã hội; Công tác quản lý Nhà nước về ưu đãi NCC còn nhiều điểm yếu kém cả về tổ chức bộ máy, công chức công vụ, chậm đổi mới cải cách thủ tục hành chính, dịch vụ công ở lĩnh vực NCC. Trách nhiệm quản lý của các Bộ, ngành, địa phương còn bộc lộ nhiều hạn chế; công tác thanh tra, kiểm tra chưa thường xuyên. Từ thực trạng trên tác giả chọn đề tài: “Quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng - từ thực tiễn quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội” để nghiên cứu, đánh giá và để có cái nhìn khách quan, có thể phân biệt được luận cứ nào là hợp lý và luận cứ nào chưa hợp lý, nhằm thúc đẩy sự tiến bộ trong việc xây dựng hành lang pháp lý trong quản lý nhà nước về chính sách ưu đãi NCC và trong việc quản lý nhà nước bằng pháp luật tại đơn vị hành chính cấp huyện (quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội) trong công tác thực thi chính sách ưu đãi đối với NCC. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học cũng đã có một số đề tài khoa học, luận án, luận văn đề cập liên quan đến một vài khía cạnh của lĩnh vực đời sống NCC với cách mạng ở nhiều khía cạnh và mức độ khác nhau: Các đề tài nghiên cứu khoa học: 3
Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ (mã số CT 2015-01-07) “Cơ sở thực tiễn xác định các mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu trong lĩnh vực trợ giúp xã hội giai đoạn 2016-2020” - Chủ nhiệm: Nguyễn Văn Hồi. Đề tài tập trung chủ yếu hướng vào nhóm cư dân thiệt thòi, yếu thế thường bị tổng thương. Họ không có khả năng bảo đảm được nhu cầu tối thiểu của cuộc sống. Đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ (mã số CB 2013-06-01) “Chính sách đối với người bị nhiễm chất độc hóa học/Dioxin - thực trạng và giải pháp” - Chủ nhiệm: Tạ Vân Thiều. Đề tài tập trung chính sách đối với tình trạng người khuyết tật (nạn nhận chất độc hóa học) và chính sách đối với NCC (người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học), cụ thể chăm sóc y tế, ưu tiên trong lao động, học tập,… Các bài nghiên cứu đăng trên báo, tạp chí: - Lê Tấn Dũng - Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội “Thực hiện chính sách người có công - Kết quả và những vấn đề đặt ra” đăng trên trang Văn hóa-Xã hội - Tạp chí Cộng sản, tháng 9-2019. - Đặng Danh Hưng, Trưởng phòng Thương binh, liệt sĩ và người có công, Cục Chính sách - Tổng cục Chính trị - Bộ Quốc phòng “Một số vấn đề về chính sách ưu đãi người có công với cách mạng” đăng trên trang Thông tin điện tử - Hội đồng lý luận Trung ương, 2019. - Thu Hương - Hội phụ nữ quận Hoàn Kiếm, Phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” tại quận Hoàn Kiếm, đăng trên Báo Phụ nữ Thủ đô, 2018. - Web: Thủ tục hành chính giải quyết chính sách ưu đãi đối với người có công: http://hoankiem.generitas.vn/thu-tuc-hanh-chinh. - Chí Tâm “Hoàn Kiếm đẩy mạnh phong trào "Đền ơn đáp nghĩa" - Báo Lao động Xã hội, 2019. 4
- Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐTBXH, trả lời phỏng vấn về nội dung “Góp phần xoa dịu nỗi đau” do phóng viên Thu Hà Lan Phương - Báo Đại Đoàn kết thực hiện, 2017 - Lê Minh Long - “Chặn trục lợi chính sách người có công” - đăng trên Báo Đại Đoàn kết, 2019 Các luận án, luận văn đã bảo vệ: - Tác giả Phạm Hải Hưng, Luận văn Thạc sĩ Quản lý hành chính công, Học viện Hành chính quốc gia (2007), đề tài “ Nâng cao năng lực của cơ quan Hành chính nhà nước trong thực hiện pháp luật ưu đãi người có công với cách mạng ở nước ta hiện nay". Luận văn đã phân tích thực trạng thực hiện và tổ chức thực hiện pháp luật ưu đãi đối với người có công, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cơ quan Hành chính nhà nước trong thực hiện pháp luật đối với người có công ở nước ta hiện nay. - Tác giả Ngô Công Viên, Luận văn Quản lý hành chính công, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (2015), đề tài "Nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh Điện Biên, giai đoạn 2015 - 2018". Trên cơ sở đánh giá kết quả thực hiện các chính sách, chế độ ưu đãi của Đảng, Nhà nước đối với người có công với cách mạng tại tỉnh Điện Biên những năm qua, luận văn đã đề ra phương hướng, giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh. Tạo điều kiện để người có công tiếp cận, nắm bắt, hiểu rõ các quy định về chính sách, cung cấp các giấy tờ, thủ tục liên quan để hoàn thiện hồ sơ giải quyết chính sách được nhanh gọn, thuận lợi, dễ dàng. - Tác giả Đỗ Huyền Trang, Luận văn Thạc sĩ Công tác xã hội, Đại học Lao động – Xã hội (2017), đề tài “Hoạt động chăm sóc sức khỏe người có công với cách mạng tại phường Tiền An, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc 5
Ninh”. Luận văn đi sâu tìm hiểu, đánh giá về hoạt động chăm sóc sức khỏe người có công với cách mạng tại phường Tiền An, thành phố Bắc Ninh. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần nâng cao hiệu quả của chính sách ưu đãi xã hội với đối tượng người có công trên địa bàn, hướng họ đến một cuộc sống an toàn, tốt đẹp hơn. - Tác giả Nguyễn Văn Vân, Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Chính sách công, Học viện Khoa học Xã hội, đề tài “Thực hiện chính sách người có công với cách mạng từ thực tiễn huyện Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng” (2016), đã đề cập đến một số vấn đề lý luận cơ bản, đánh giá thực trạng thực thi chính sách người có công với cách mạng, nêu lên những giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại hạn chế, tổ chức thực hiện tốt hơn chính sách người có công với cách mạng trên địa bàn huyện Hòa Vang. - Tác giả Phan Hoài Nam, Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Chính sách công, Học viện Chính sách và phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2019), đề tài: “Thực hiện chính sách người có công với cách mạng tại tỉnh Điện Biên”. Luận Văn tập trung nghiên cứu thực tiễn chế độ ưu đãi đối với người có công là dân tộc; đồng thời, nâng cao mức sống, ổn định đời sống cho các hộ gia đình người có công trên toàn tỉnh Điện Biên. - Tác giả Đoàn Quốc Bảo, Luận văn Thạc sĩ Quản lý công, Học viện Chính trị Quốc gia (2019), đề tài: “Thanh tra việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn. Luận văn tập trung nghiên cứu thực trang thanh tra việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn từ năm 2014 – 2018 và đề xuất tăng cường thanh tra việc thực hiện chính sách ưu đãi người có công tại tỉnh Bắc Kạn đến năm 2025. 6
- Đề án “Ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực người có công” của cơ quan Cục Người có công - Trung tâm thông tin thuộc Bộ Lao động Thương binh và Xã hội, 2018. Các công trình nghiên cứu khoa học, luận án, luận văn nêu trên chỉ tiếp cận ở khía cạnh tác động của chính sách an sinh xã hội tại vùng miền có ảnh hưởng đến đời sống của gia đình NCC và nạn nhân chiến tranh; tìm hiểu về vấn đề chăm sóc sức khỏe, về thực trạng đời sống người có công, đánh giá việc tổ chức thực hiện pháp luật đối với NCC hay đánh giá hiệu quả của việc thực hiện Pháp lệnh Ưu đãi NCC với cách mạng nhưng chưa có đề tài nào đi sâu vào việc quản lý thực thi chính sách ưu đãi với NCC tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội, bên cạnh đó cũng chưa có đề tài nào nghiên cứu để có thể đưa ra các giải pháp để thực hiện tốt hơn các chính sách ưu đãi NCC… 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích Trên cơ sở những lý luận và thực tiễn trong việc triển khai thực hiện công tác quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội, đề xuất phương hướng, giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng. 3.2. Nhiệm vụ - Làm rõ điều kiện, tiêu chuẩn xác nhận đối tượng NCC như: Điều kiện, tiêu chuẩn xác nhận đối tượng NCC, trong đó có hệ thống văn bản chính sách pháp luật về việc xác nhận đối tượng NCC hưởng ưu đãi; việc tổ chức xác nhận đối tượng NCC ở các cấp, các ngành, các địa phương. 7
- Nghiên cứu về chế độ trợ cấp ưu đãi đối với NCC: Đánh giá chế độ trợ cấp hàng tháng đối với NCC; Đánh giá chế độ trợ cấp một lần đối với NCC. - Về chế độ ưu đãi ngoài trợ cấp, trong đó có ưu đãi về giáo dục đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm đối với NCC và thân nhân của họ; chế độ bảo hiểm y tế; chế độ chăm sóc sức khỏe (điều dưỡng, chỉnh hình phục hồi chức năng, bảo hiểm y tế,...); hỗ trợ cải thiện nhà ở đối với hộ gia đình NCC; tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, thăm viếng, di chuyển hài cốt liệt sĩ. - Nêu khái quát một số đặc điểm tình hình chung của quận Hoàn Kiếm; tập trung phân tích, đánh giá đúng thực trạng ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân trong công tác quản lý nhà nước về ưu đãi người có công trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. - Xác định phương hướng, kiến nghị, đề xuất một số giải pháp để bổ sung, hoàn thiện hệ thống chính sách và thực hiện quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi NCC với cách mạng. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Bao gồm: các diện đối tượng NCC theo quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công, là cơ sở lý luận và thực tiễn để đánh giá việc quản lý chính sách của cơ quan quản lý nhà nước và các yếu tố ảnh hưởng, đề xuất một số giải pháp nhằm đạt hiệu quả trong quản lý nhà nước bằng pháp luật đối với chính sách ưu đãi NCC nói chung và tại quận Hoàn Kiếm nói riêng. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Luận văn nghiên cứu việc thực hiện các chế độ, chính sách ưu đãi của Đảng, Nhà nước đối với NCC với cách mạng và thân nhân của họ tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. 8
- Về thời gian: Luận văn nghiên cứu thực trạng thực hiện quản lý chính sách ưu đãi đối với NCC với cách mạng tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội từ năm 2012 đến năm 2019 và đề xuất giải pháp giai đoạn 2020 - 2025. - Về nội dung: Quản lý nhà nước bằng pháp luật về thực hiện chính sách ưu đãi đối với NCC với cách mạng. 5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu - Cơ sở lý luận: Dựa trên các cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng, nhà nước được thể chế trong các văn kiệm, nghị quyết của đảng, các văn bản quy phạm pháp luật của nhà nước - Cơ sở phân tích thực tiễn: là phương pháp sử dụng các kỹ thuật chuyên môn nhằm thu thập thông tin, số liệu, tài liệu từ các nguồn tài liệu đã được công bố hoặc rút ra từ các nguồn tài liệu những thông tin cần thiết phục vụ cho quá trình nghiên cứu. - Phương pháp nghiên cứu: Các chính sách của nhà nước cũng như địa phương về người có công, các báo cáo tổng kết về công tác thực hiện chính sách đối với NCC của phòng LĐTBXH quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội và các bài viết có liên quan đến công tác chính sách an sinh xã hội của quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. Dựa vào các nguồn thông tin được thu thập, tổng hợp thành các bảng biểu số liệu làm cơ sở cho việc đánh giá chính sách: + Phương pháp thu thập tài liệu + Phương pháp thống kê, tổng hợp, so sánh số liệu: + Phương pháp phân tích số liệu 9
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn Về lý luận: Luận văn tổng hợp, phát triển cơ sở lý luận về chính sách ưu đãi đối với NCC. Qua đó xác định nghiên cứu mở rộng chính sách, cơ chế bảo đảm việc thụ hưởng của NCC; thực trạng và giải pháp hoàn thiện hệ thống cơ sở pháp lý giải quyết chế độ ưu đãi NCC của Nhà nước và địa phương phù hợp với điều kiện thực tế. Về thực tiễn: Luận văn đánh giá thực trạng triển khai, thực hiện chính sách, chế độ ưu đãi NCC tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. Đề xuất một số giải pháp cho quản lý, tổ chức thực hiện hiệu quả chính sách NCC giúp cơ quan nhà nước có thẩm quyền, người quản lý thực thi chính sách bằng pháp luật, trên cơ sở hướng tới mục tiêu quan tâm, chăm lo, tạo điều kiện tốt nhất cho NCC. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng Chương 2: Thực trạng về chế độ ưu đãi người có công với cách mạng và quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội Chương 3: Một số giải pháp hoàn thiện chế độ ưu đãi và quản lý nhà nước bằng pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng tại quận Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội. 10