Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước đối với các Trung tâm dịch vụ việc làm của Thành phố Hà Nội

Chia sẻ: Hoababytrang | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:116

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài "Quản lý nhà nước đối với các Trung tâm dịch vụ việc làm của Thành phố Hà Nội" là nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước đối với các Trung tâm dịch vụ việc làm của Thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THU HIỀN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CÁC TRUNG TÂM DỊCH VỤ VIỆC LÀM CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI – NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THU HIỀN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CÁC TRUNG TÂM DỊCH VỤ VIỆC LÀM CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. ĐINH THỊ MINH TUYẾT HÀ NỘI – NĂM 2021
LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan bản luận văn này là kết quả nghiên cứu của cá nhân em. Các số liệu và tài liệu được trích dẫn trong luận văn là trung thực. Kết quả nghiên cứu này không trùng với bất cứ công trình nào đã được công bố trước đó. Em chịu trách nhiệm với lời cam đoan của mình. Hà Nội, tháng 11 năm 2021 Tác giả Nguyễn Thị Thu Hiền
LỜI CẢM ƠN Trong suốt quá trình học tập và hoàn thành luận văn, em đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ quý báu của các thầy, cô và bạn bè. Với lòng kính trọng em xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành nhất tới: PGS.TS. Đinh Thị Minh Tuyết, Khoa Quản lý Nhà nước về Xã hội, Học viện Hành chính Quốc gia đã dành nhiều thời gian để chỉ bảo, hướng dẫn và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho em trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn. Ban Giám đốc, Ban Quản lý đào tạo sau Đại học cùng các thầy, cô của Học viện Hành chính Quốc gia đã tham gia giảng dạy em trong quá trình học tập tại trường, những người đã đem lại cho em những kiến thức vô cùng có ích trong suốt khóa học. Lời cảm ơn chân thành xin được gửi tới các anh, chị đang công tác tại Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Hà Nội và Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội đã cung cấp tư liệu giúp em hoàn thành luận văn. Mặc dù đã rất nghiêm túc và tâm huyết thực hiện luận văn, song vẫn không tránh khỏi những sai sót. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy, cô để luận văn được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, tháng 11 năm 2021 Tác giả Nguyễn Thị Thu Hiền
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BHTN Bảo hiểm thất nghiệp DNDVVL Doanh nghiệp Dịch vụ việc làm DVVL Dịch vụ việc làm GQVL Giải quyết việc làm GTVL Giới thiệu việc làm Tổ chức Lao động Quốc tế ILO (International Labour Organization) LĐTBXH Lao động - Thương binh và Xã hội NLĐ Người lao động NSDLĐ Người sử dụng lao động QLNN Quản lý nhà nước TTDVVL Trung tâm dịch vụ việc làm TTLĐ Thị trường lao động UBND Uỷ ban nhân dân
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ Bảng 2.1: Kết quả hoạt động của các trung tâm dịch vụ việc làm từ 2016 đến hết quý III năm 2020 ....................................................................................... 45 Bảng 2.2. Số lượt cán bộ, công chức, viên chức, NLĐ tham gia các lớp đào tạo từ năm 2016 đến hết quý III/2020 ............................................................. 58 Biểu đồ 2.1: Số lượt người lao động được tư vấn qua các năm từ năm 2016 đến hết quý III năm 2020 ................................................................................ 46 Biểu đồ 2.2: Số lượt người sử dụng lao động được tư vấn qua các năm từ năm 2016 đến hết quý III năm 2020 ....................................................................... 47 Biểu đồ 2.3: Số lượt người được giới thiệu việc làm qua các năm từ năm 2016 đến hết quý III năm 2020 ................................................................................ 48 Biểu đồ 2.4: Số người được tuyển dụng qua các năm từ năm 2016 đến hết quý III năm 2020 .................................................................................................... 49 Biểu đồ 05: Số người được tuyển dụng so với số người được GTVL qua các năm từ năm 2016 đến hết quý III năm 2020 ................................................... 50 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Hà Nội ...... 56
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn ................................................................. 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ..................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 4 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 5 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ............................................ 5 6. Đóng góp của luận văn .................................................................................. 6 7. Bố cục của luận văn: gồm 3 chương ............................................................. 7 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ...................... 8 ĐỐI VỚI TRUNG TÂM DỊCH VỤ VIỆC LÀM ......................................... 8 1.1. Một số khái niệm cơ bản ......................................................................... 8 1.1.1. Dịch vụ việc làm ............................................................................... 8 1.1.2. Trung tâm dịch vụ việc làm............................................................. 10 1.1.3. Quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm ................... 15 1.2. Nội dung quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm .......... 15 1.2.1. Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật đối với trung tâm dịch vụ việc làm ........................................................................ 15 1.2.2. Xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách đối với trung tâm dịch vụ việc làm ........................................................................................................... 18 1.2.3. Kiện toàn tổ chức bộ máy và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức
quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm ..................................... 20 1.2.4. Hỗ trợ và huy động nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất đối với trung tâm dịch vụ việc làm .............................................................................. 24 1.2.5. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật đối với trung tâm dịch vụ việc làm ............................................................................................... 26 1.3. Vai trò và yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm .............................................................................................. 27 1.3.1. Vai trò quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm ........ 27 1.3.2. Yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm ........................................................................................................... 29 1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm và giá trị tham khảo cho thành phố Hà Nội .................................................... 30 1.4.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hải Phòng ........................................................................ 30 1.4.2. Kinh nghiệm quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Cần Thơ ............................................................................ 32 1.4.3. Giá trị tham khảo về quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm cho thành phố Hà Nội .................................................................. 34 Tiểu kết chương 1............................................................................................ 36 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CÁC TRUNG TÂM DỊCH VỤ VIỆC LÀM CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI ..... 37 2.1. Điều kiện phát triển của thành phố Hà Nội tác động đến quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội.............. 37 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ........................................................................... 37 2.1.2. Điều kiện kinh tế ............................................................................. 38 2.1.3. Điều kiện xã hội .............................................................................. 39 2.1.4. Tác động của điều kiện đến quản lý nhà nước đối với các trung tâm
dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội .......................................................... 40 2.2. Thực trạng các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội ...... 43 2.2.1. Loại hình các trung tâm dịch vụ việc làm ...................................... 43 2.2.2. Hoạt động của các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội ................................................................................................................... 45 2.3. Phân tích thực trạng quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội ............................................................................... 51 2.3.1. Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật đối với trung tâm dịch vụ việc làm ........................................................................ 51 2.3.2. Xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách đối với trung tâm dịch vụ việc làm ........................................................................................................... 53 2.3.3. Kiện toàn tổ chức bộ máy và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm ..................................... 55 2.3.4. Hỗ trợ và huy động nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất đối với trung tâm dịch vụ việc làm .............................................................................. 59 2.3.5. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật đối với trung tâm dịch vụ việc làm ............................................................................................... 59 2.4. Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội ....................................................................... 60 2.4.1. Kết quả ............................................................................................ 60 2.4.2. Hạn chế ........................................................................................... 64 2.4.3. Nguyên nhân của hạn chế ............................................................... 67 Tiểu kết chương 2............................................................................................ 73 CHƢƠNG 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI CÁC TRUNG TÂM DỊCH VỤ VIỆC LÀM CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI ............................................................. 74 3.1. Dự báo thị trường lao động và xu hướng hoạt động của các trung tâm
dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội .......................................................... 74 3.1.1. Dự báo thị trường lao động Hà Nội đến năm 2030 ....................... 74 3.1.2. Dự báo xu hướng phát triển và hoạt động của các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội .................................................................. 77 3.2. Phương hướng tăng cường quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội .................................................................. 78 3.2.1. Quan điểm về việc làm, giải quyết việc làm ................................... 78 3.2.2. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Hà Nội đến năm 2030 ......................................................................................................... 80 3.2.3. Mục tiêu phát triển đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội ............................................................................................ 83 3.3. Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội ....................................................................... 84 3.3.1. Cụ thể hóa các quy định pháp luật đối với các trung tâm dịch vụ việc làm ........................................................................................................... 84 3.3.2. Tuyên truyền, phổ biến kịp thời, thường xuyên các quy định pháp luật về lao động, việc làm ............................................................................... 86 3.3.3. Phát triển đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm ................................................................. 87 3.3.4. Huy động nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất đối với trung tâm dịch vụ việc làm ....................................................................................................... 88 3.3.5. Thanh tra, kiểm tra thường xuyên và xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật đối với trung tâm dịch vụ việc làm ................................................. 89 3.3.6. Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các TTDVVL .................... 90 3.4. Khuyến nghị .......................................................................................... 91 3.4.1. Đối với Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.............................. 91 3.4.2. Đối với UBND thành phố Hà Nội và Sở Lao động – Thương binh và
Xã hội thành phố Hà Nội ................................................................................ 92 3.4.3. Đối với các Trung tâm dịch vụ việc làm ......................................... 92 Tiểu kết chương 3............................................................................................ 95 KẾT LUẬN .................................................................................................... 96 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 98 PHỤ LỤC
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Trong nền kinh tế thị trường, việc làm và thất nghiệp là vấn đề mang tính chất toàn cầu, vấn đề này không loại trừ một quốc gia nào dù đó là nước đang phát triển hay nước có nền kinh tế phát triển. GQVL và giảm tỷ lệ thất nghiệp luôn được chú trọng bởi nó là yếu tố quan trọng đảm bảo nâng cao thu nhập và cải thiện cuộc sống cho con người, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia. GQVL, giảm tỷ lệ thất nghiệp luôn là vấn đề nan giải. Với ý nghĩa của việc làm, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra quan điểm đảm bảo việc làm cho người dân là mục tiêu hàng đầu. Những năm gần đây, trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0 đã có nhiều tác động đến TTLĐ, đặc biệt là dịch bệnh Covid-19 khiến cho tỷ lệ thất nghiệp, không có việc làm gia tăng, tạo sức ép lớn lên TTLĐ, việc làm và cả nền kinh tế. Tuy nhiên, bối cảnh mới đó cũng tạo ra nhiều cơ hội về việc làm mới, tạo nên xu hướng chuyển đổi cách thức làm việc nên rất cần có hệ thống cung ứng DVVL để tư vấn, kết nối cung - cầu việc làm cho NLĐ. Trước tình hình tỷ lệ thất nghiệp, không có việc làm ngày càng gia tăng thì các TTDVVL được xem là công cụ đặc biệt để GQVL, là cầu nối trung gian giữa NLĐ và NSDLĐ. Trên địa bàn thành phố Hà Nội, dịch vụ GTVL đã xuất hiện vào cuối những năm 1980 với vai trò tư vấn, GTVL cho NLĐ; tư vấn, cung ứng và tuyển lao động theo yêu cầu của NSDLĐ và một số nội dung khác nhằm mục đích cuối cùng là đáp ứng nhu cầu cung - cầu lao động. Trong những năm gần đây, các TTDVVL đã có nhiều đóng góp quan trọng trong GQVL, cung ứng, phân bổ và phát triển nguồn lực lao động cho Thủ đô. Theo số liệu thống kê
2 giai đoạn từ năm 2016 đến hết quý III năm 2020, mỗi năm, các TTDVVL đã tư vấn cho hàng trăm, thậm chí hàng triệu lượt NLĐ, cung cấp thông tin về TTLĐ, về lao động, việc làm cho hàng trăm nghìn lượt người, GTVL và kết nối cung – cầu, GQVL thành công cho hàng chục nghìn NLĐ. Thành phố Hà Nội là nơi phát triển mạnh các TTDVVL, đóng góp quan trọng cho việc GQVL, giảm thất nghiệp, cung ứng phân bổ các nguồn lực lao động của thủ đô. Tuy nhiên, hoạt động của TTDVVL cũng còn những bất cập, chưa đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Một trong những nguyên nhân cơ bản là do hoạt động QLNN đối với TTDVVL còn những hạn chế nhất định, cụ thể như: các TTDVVL chủ yếu tập trung vào khu vực nội thành, các khu vực ngoại thành, khu công nghiệp chưa phát triển; nhiều TTDVVL cơ sở vật chất, trang thiết bị còn sơ sài, lạc hậu, không đáp ứng nhu cầu hoạt động của trung tâm; sự phối hợp hoạt động giữa các TTDVVL, NSDLĐ còn hạn chế; trình độ của đội ngũ cán bộ làm công tác DVVL còn nhiều bất cập; nội dung hoạt động của các trung tâm chưa đa dạng và đồng đều, chất lượng DVVL chưa đạt yêu cầu như mong muốn. Nếu QLNN đối với các TTDVVL được thực hiện chặt chẽ, triệt để thì lĩnh vực này sẽ phát triển đúng hướng, góp phần lành mạnh hóa các mối quan hệ lao động, hạn chế tiêu cực, tạo ra nhiều công ăn việc làm cho NLĐ. Ngược lại, nếu QLNN chỉ là hình thức và buông lỏng thì hoạt động DVVL sẽ phát triển tự do, dẫn đến thu phí vô tổ chức, cạnh tranh không lành mạnh, gây thiệt hại về quyền lợi cho NLĐ và doanh nghiệp tuyển dụng lao động, thậm chí cho cả nền kinh tế của Thủ đô. Từ những vẫn đề trên đòi hỏi cần tăng cường công tác QLNN đối với các TTDVVL. Để góp phần khắc phục những tồn tại, hạn chế, tác giả đã chọn đề tài “Quản lý nhà nước đối với các Trung tâm dịch vụ việc làm của Thành phố Hà Nội”.
3 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Một số công trình nghiên cứu liên quan đến QLNN về GQVL, hoạt động DVVL có thể kể đến như sau: Bùi Thế Hùng (2020), Quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương. Đề tài cung cấp những vấn đề lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương để phục vụ công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Từ phân tích thực trạng quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương giai đoạn 2010 - 2019, luận văn chỉ ra những kết quả đạt được, những mặt hạn, nguyên nhân và đề xuất các giải pháp, phương hướng nhằm thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về việc làm trên địa bàn tỉnh Bình Dương [23]. Nguyễn Chí Hải (2018), giải pháp giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh. Luận văn tập trung đánh giá thực trạng lao động và việc làm của lao động nông thôn, giải quyết việc làm cho người nông dân nông thôn tại địa bàn nghiên cứu; Phân tích những thuận lợi, khó khăn ảnh hưởng đến vấn đề giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh; Đề xuất một số giải pháp giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trên địa bàn huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh [13]. Nguyễn Thành Công (2017), Phát triển dịch vụ việc làm trên địa bàn thành phố Hà Nội trong giai đoạn hiện nay. Tác giả đã tập trung đánh giá thực trạng phát triển dịch vụ việc làm trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn từ năm 2009 đến năm 2016, qua đó đề xuất giải pháp phát triển dịch vụ việc làm trên địa bàn thành phố đến năm 2025 [7]. Nguyễn Thị Thu Trà (2017), Giải quyết việc làm ở Việt Nam trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế tri thức. Nội dung của nghiên cứu góp phần làm rõ cơ sở khoa học về vấn đề việc làm và
4 giải quyết việc làm cho người lao động trong bối cảnh mới. Trên cơ sở đó, luận văn đã mô tả, phân tích, diễn giải và đưa ra những đánh giá khoa học về thực trạng giải quyết việc làm ở Việt Nam những năm gần đây trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế thị trường theo các tiêu chí đã xác định. Nghiên cứu cũng chỉ ra được những bất cập, hạn chế và phân tích nguyên nhân của những hạn chế trong lĩnh vực này, qua đó, luận văn đã đề xuất và luận giải một số quan điểm, định hướng và các giải pháp có tính khả thi nhằm thúc đẩy quá trình giải quyết việc làm ở Việt Nam trong thời gian tới [52]. Bùi Quế Lâm (2010), Nghiên cứu nâng cao chất lượng dịch vụ giới thiệu việc làm tại các trung tâm giới thiệu việc làm trên địa bàn Hà Nội. Tác giả đánh giá thực trạng, chỉ ra những tồn tại, hạn chế của dịch vụ giới thiệu việc làm tại thành phố Hà Nội để từ đó đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng đối với hoạt động dịch vụ việc làm trên địa bàn thành phố [25]. Đào Thị Thanh Phương (2008), Phát triển thị trường lao động tại thành phố Hà Nội. Tác giả đã nêu thực trạng, đặc điểm của thị trường lao động giai đoạn từ năm 2001 đến năm 2007. Trên cơ sở đó đề xuất những giải pháp cơ bản để phát triển và khai thác nguồn nhân lực có tay nghề, trình độ cao cho Thủ đô [26]. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của đề tài luận văn nhằm tăng cường quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội. 3.2. Nhiệm vụ của nghiên cứu - Hệ thống lý luận cơ bản liên quan quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội. - Phân tích và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội.
5 - Đề xuất giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: Về thời gian: Giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Về không gian: các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội. Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu 5 nội dung sau: Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật đối với trung tâm dịch vụ việc làm. Xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách đối với trung tâm dịch vụ việc làm. Kiện toàn tổ chức bộ máy và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm. Hỗ trợ và huy động nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất đối với trung tâm dịch vụ việc làm. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật đối với trung tâm dịch vụ việc làm. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Luận văn sử dụng phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng, chủ nghĩa duy vật lịch sử, các quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng và Nhà nước về quản lý đối với các trung tâm dịch vụ việc làm. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Để làm rõ những nội dung nghiên cứu, luận văn sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu sau:
6 - Phương pháp phân tích, thống kê, tổng hợp: khái quát một cách có hệ thống quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm và rút ra những khía cạnh tồn tại, tiến hành đánh giá. - Phương pháp xử lý thông tin, xử lý số liệu: có căn cứ chính xác để đánh giá thực trạng. - Phương pháp đối chiếu, so sánh: căn cứ trên số liệu để đối chiếu, so sánh tìm ra những khía cạnh nổi bật, điểm mới của những vấn đề có liên quan đến quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm. Ngoài ra, luận văn còn sử dụng một số tài liệu, số liệu đã được công bố trong các công trình của các tác giả, nhà nghiên cứu có liên quan đến nội dung đề tài. 6. Đóng góp của luận văn 6.1. Về lý luận Đã tổng hợp và hệ thống hóa cơ sở lý luận để góp phần bổ sung về lý luận quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm. 6.2. Về thực tiễn Làm rõ thêm cơ sở lý luận về quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm; Đánh giá đúng thực trạng phát triển về số lượng và chất lượng hoạt động của các trung tâm dịch vụ việc làm trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2016 – 2020, làm rõ những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân của các hạn chế; Khái quát được thực trạng quản lý nhà nước các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội, trong đó đã chỉ ra được một số tồn tại, hạn chế và nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế đó; Từ những vấn đề lý luận chung và thực trạng đề xuất phương hướng và khuyến nghị giải pháp quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội đến năm 2030.
7 7. Bố cục của luận văn: gồm 3 chương Chương 1: Cơ sở khoa học quản lý nhà nước đối với trung tâm dịch vụ việc làm. Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội. Chương 3: Phương hướng và giải pháp tăng cường quản lý nhà nước đối với các trung tâm dịch vụ việc làm của thành phố Hà Nội.
8 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI TRUNG TÂM DỊCH VỤ VIỆC LÀM 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Dịch vụ việc làm Khoản 1 Điều 15 Bộ Luật Lao động số 35-L/CTN ngày 23/6/1994 quy định: “Chính phủ lập chương trình quốc gia về việc làm, dự án đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, di dân phát triển vùng kinh tế mới gắn với chương trình giải quyết việc làm; lập quỹ quốc gia về việc làm từ ngân sách Nhà nước và các nguồn khác, phát triển hệ thống tổ chức dịch vụ việc làm. Hàng năm Chính phủ trình Quốc hội quyết định chương trình và quỹ quốc gia về việc làm” [27]. Từ quy định trên, khái niệm về DVVL mới được thừa nhận và hoạt động DVVL bắt đầu được chú trọng. Điều 36 Luật Việc làm số 38/2013/QH13 ngày 16/11/2013 quy định: “Dịch vụ việc làm bao gồm: tư vấn, giới thiệu việc làm; cung ứng và tuyển lao động theo yêu cầu của người sử dụng lao động; thu thập, cung cấp thông tin về thị trường lao động” [29]. DVVL thực chất không tạo ra việc làm nhưng có thể hỗ trợ và là cầu nối giúp cho NLĐ có thể tìm việc làm, tức là DVVL đóng vai trò kết nối trung gian giữa NLĐ và NSDLĐ và nó bao gồm những công việc phục vụ hai nhóm đối tượng này: Nhóm đối tượng là NLĐ: Tư vấn học nghề cho NLĐ về lựa chọn nghề, trình độ đào tạo, nơi học phù hợp với khả năng và nguyện vọng; Tư vấn việc làm cho NLĐ về lựa chọn công việc phù hợp với khả năng và nguyện vọng; về kỹ năng thi tuyển; về tự tạo việc làm, tìm việc làm trong và ngoài nước; Tư vấn về chính sách, pháp luật lao động cho NLĐ; Giới thiệu NLĐ cần tìm việc
9 làm với NSDLĐ cần tuyển lao động; Tuyển lao động thông qua thi tuyển để lựa chọn những người đủ điều kiện, đáp ứng yêu cầu của NSDLĐ; Giới thiệu, cung ứng lao động cho đơn vị, doanh nghiệp được cấp phép đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; Tổ chức đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực tìm kiếm việc làm và đào tạo kỹ năng, dạy nghề khác theo quy định của pháp luật; Hỗ trợ người lao động trong trường hợp chuyển từ nghề này sang nghề khác, di chuyển từ địa phương này sang địa phương khác, di chuyển ra nước ngoài làm việc và các hỗ trợ khác theo quy định của pháp luật; Thực hiện các dịch vụ khác theo quy định của pháp luật. Nhóm đối tượng là NSDLĐ: Tư vấn cho NSDLĐ về tuyển dụng lao động; về quản trị và phát triển nguồn nhân lực; về sử dụng lao động và phát triển việc làm; Tư vấn về chính sách, pháp luật lao động cho NSDLĐ; Giới thiệu NLĐ cần tìm việc làm với NSDLĐ cần tuyển lao động; Cung ứng lao động theo yêu cầu của NSDLĐ; Tuyển lao động thông qua thi tuyển để lựa chọn những người đủ điều kiện, đáp ứng yêu cầu của NSDLĐ; Giới thiệu, cung ứng lao động cho đơn vị, doanh nghiệp được cấp phép đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; Thực hiện các dịch vụ khác theo quy định của pháp luật. Trên cơ sở những khái niệm DVVL đã trình bày, tác giả quan niệm: Dịch vụ việc làm là hoạt động chắp nối của một tổ chức, cá nhân nhằm tạo ra một sản phẩm dịch vụ là việc làm, theo đó bên cung cấp dịch vụ (người bán) thực hiện các hoạt động tuyển chọn, đào tạo lao động theo nhu cầu, điều kiện, tiêu chuẩn của khách hàng là NSDLĐ (người mua). Kết quả của sản phẩm dịch vụ việc làm là NLĐ tìm được chỗ làm phù hợp, NSDLĐ tìm được người thích hợp phụ trách công việc mà mình đang cần. Trong đó các quyền và nghĩa vụ cho các bên tham gia thể hiện qua hợp đồng dịch vụ tuân thủ những quy định pháp luật cho phép.