Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:123

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn "Quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh" là nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn liên quan về quản lý dân số ở cấp huyện làm cơ sở đề xuất các giải pháp góp phần hoàn thiện hoạt động quản lý dân số ở huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh

BỘ NỘI VỤ BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ……/…… …………/………… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THÙY DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DÂN SỐ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ THÙY DUNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DÂN SỐ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ HƯỜNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - NĂM 2024
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu hoàn toàn do tôi thực hiện. Các đoạn trích dẫn trong luận văn đều được trích nguồn và có độ chính xác cao nhất trong phạm vi nghiên cứu của tôi. Kết quả nghiên cứu đã thu thập được trong quá trình làm việc của tôi là trung thực và đáng tin cậy. Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 28 tháng 9 năm 2024 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Thùy Dung
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tại Học viện Hành chính Quốc gia Phân viện Thành phố Hồ Chí Minh, bài Luận văn tốt nghiệp với đề tài “Quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh” đã được hoàn thành nhờ sự yêu thương và giúp đỡ từ các thầy cô, bạn bè và gia đình của tôi. Việc hoàn thành bài báo cáo này không thể thiếu sự hướng dẫn của các thầy cô ở học viện trong suốt 2 năm qua, điều này khiến tôi rất biết ơn và cảm động. Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Thị Hường giáo viên đã trực tiếp hướng dẫn, cảm thông và giúp đỡ tôi, để tôi có thể hoàn thành bài báo cáo tốt nghiệp một cách trọn vẹn, phù hợp với môn học, chuyên ngành học của mình. Bên cạnh đó, tôi cũng chân thành cảm ơn tới các cơ quan, ban ngành huyện Bình Chánh cụ thể là Phòng Y tế huyện đã nhiệt tình giúp đỡ, cung cấp các tư liệu, số liệu tham khảo hữu ích để tôi có thể hoàn thành luận văn. Trong quá trình thực hiện bài báo luận văn tốt nghiệp, dù đã cố gắng nhưng không thể tránh khỏi các sai sót. Sự góp ý và nhận xét từ phía thầy cô giảng viên được kính mong đợi, để bài luận văn của tôi có thể được hoàn thiện hơn. Cuối cùng, tôi xin kính chúc TS. Nguyễn Thị Hường cũng như các thầy cô ngành Quản lý công - Học viện Hành chính Quốc Gia Phân viện Thành phố Hồ Chí Minh được mạnh khỏe, dồi dào sức khỏe và thành công trong sự nghiệp giảng dạy của mình. Tôi xin chân thành cảm ơn! Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 28 tháng 9 năm 2024 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Thùy Dung
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2. 1: Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên huyện Bình Chánh (2020 – 6/2024) ..................45 Bảng 2. 2: Dân số trung bình hàng năm huyện Bình Chánh (2020 – 6/2024) ..............46 Bảng 2. 3: Tổng tỷ suất sinh chung (GFR) huyện Bình Chánh (2020 – 6/2024) ..........46 Bảng 2. 4: Thống kê mật độ dân số huyện Bình Chánh (2020 – 6/2024) .....................47 Bảng 2. 5: Tỷ lệ thanh niên, các cặp nam nữ chuẩn bị kết hôn được tư vấn và cung cấp kiến thức về sức khỏe sinh sản huyện Bình Chánh (2020 – 6/2024) ............................49 Bảng 2. 6: Tỷ lệ trẻ sơ sinh được sàng lọc hàng năm huyện Bình Chánh (2020 – 6/2024) .......................................................................................................................................49 Bảng 2. 7: Tổng số trẻ sinh hàng năm tại huyện Bình Chánh (2020 – 6/2024) ............49 Bảng 2. 8:Tuổi thọ trung bình của người dân huyện Bình Chánh so với TP. Hồ Chí Minh (2020 – 6/2024) .............................................................................................................50 Bảng 2. 9: Tuổi thọ trung bình của người dân huyện Bình Chánh phân theo giới tính (2020 – 6/2024) .............................................................................................................50 Bảng 2. 10: Tỷ lệ giới tính khi sinh huyện Bình Chánh (2020 – 6/2024) .....................53 Bảng 2. 11: Tổng hợp dân số huyện Bình Chánh chia theo độ tuổi phân theo xã thị trấn .......................................................................................................................................53
DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2. 1: Bản đồ huyện Bình Chánh..........................................................................109 Hình 2. 2: Đô thị huyện Bình Chánh ...........................................................................109
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2. 1: Tổ chức bộ máy huyện Bình Chánh............................................................59 Sơ đồ 2. 2: Tổ chức bộ máy phòng y tế .........................................................................60
MỤC LỤC Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Danh mục các bảng biểu Danh mục chữ viết tắt MỞ ĐẦU .........................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài (Tính cấp thiết của đề tài) ........................................................1 2. Tình hình nghiên cứu..............................................................................................3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.........................................................................8 3.1. Mục đích ................................................................................................................8 3.2. Nhiệm vụ ................................................................................................................8 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .........................................................................8 4.1.Đối tượng nghiên cứu ..............................................................................................8 4.2.Phạm vi nghiên cứu .................................................................................................8 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu ..................................................9 5.1.Phương pháp luận ....................................................................................................9 5.2.Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................9 6. Ý nghĩa luận và ý nghĩa thực tiễn ........................................................................10 6.1. Ý nghĩa luận ...........................................................................................................10 6.2.Ý nghĩa thực tiễn ....................................................................................................10 7. Kết cấu của luận văn.............................................................................................11 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DÂN SỐ ........................................................................................................................12 1.1. Tổng quan về dân số .............................................................................................12 1.1.1.Một số khái niệm liên quan đến dân số ..............................................................12
1.1.2.Đặc điểm của dân số trong giai đoạn hiện nay ..................................................14 1.1.3.Vị trí vai trò của dân số trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội .................16 1.2. Quản lý nhà nước về dân số .................................................................................17 1.2.1.Khái niệm quản lý nhà nước về dân số ..............................................................17 1.2.2.Sự cần thiết quản lý nhà nước về dân số ...........................................................18 1.2.3.Phương thức quản lý nhà nước về dân số .........................................................21 1.3. Nội dung quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện ................................ 25 1.3.1.Tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về dân số ..........................................26 1.3.2.Tổ chức, vận hành bộ máy quản lý nhà nước về dân số ...................................27 1.3.3.Thực hiện công tác tuyên truyền, vận động về dân số.......................................28 1.3.4.Công tác phối hợp quản lý nhà nước về dân số .................................................29 1.3.5.Thanh tra, kiểm tra và xử lý vấn đề về dân số ...................................................30 TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ..............................................................................................32 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CỦA HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DÂN SỐ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH................................................33 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ...................................................................................33 2.1. Tổng quan về dân số tại Việt Nam ......................................................................33 2.1.1.Dân số Việt Nam trong giai đoạn hiện nay ........................................................33 2.1.2.Những vấn đề cấp bách về dân số trong giai đoạn hiện nay .............................37 2.2. Thực trạng dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ..........................................39 2.2.1.Giới thiệu khái quát về huyện Bình Chánh .......................................................39 2.2.1.1. Điều kiện địa lý tự nhiên .................................................................................. 39 2.2.1.2. Đặc điểm phát triển kinh tế xã hội ................................................................... 42 2.2.2.Quy mô và biến động dân số ...............................................................................44 2.2.3.Phân bố dân số và mật độ dân cư .......................................................................46
2.2.4.Chất lượng dân số ...............................................................................................47 2.2.5.Cơ cấu dân số theo độ tuổi và giới tính ..............................................................52 2.3. Thực trạng quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ......54 2.3.1.Tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ......................................................................................................................54 2.3.2.Tổ chức và vận hành bộ máy quản lý về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ......................................................................................................................57 2.3.3.Hoạt động thông tin, tuyên truyền về dân số tại huyện Bình Chánh ...............61 2.3.4.Nhận thức của cán bộ công chức, đảng viên và người dân trong việc đổi mới và phát triển dân số bền vững ...........................................................................................63 2.3.4.1. Phối hợp trong quản lý nhà nước về dân số .................................................... 63 2.3.4.2. Môi trường sống, chất lượng dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh............. 66 2.3.5.Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại tố cáo và xử lý vi phạm liên quan đến vấn đề dân số .................................................................................................................68 2.4. Đánh giá chung về quá trình quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ..................................................................................................................69 2.4.1.Những kết quả đạt được ......................................................................................69 2.4.2.Những vấn đề đặt ra ............................................................................................71 2.4.3.Nguyên nhân của những vấn đề .........................................................................72 TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ..............................................................................................74 CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM, MỤC TIÊU VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ DÂN SỐ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH CHÁNH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ...................................................................75 3.1. Quan điểm và mục tiêu của Đảng và Nhà nước đối với quản lý nhà nước về dân số .................................................................................................................................75 3.1.1.Quan điểm của Bình Chánh ...............................................................................75
3.1.2. Mục tiêu ..............................................................................................................80 3.1.2.1. Mục tiêu tổng quát ............................................................................................ 80 3.1.2.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................................. 83 3.2. Giải pháp nâng cao quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh thành phố Hồ Chí Minh ..............................................................................................86 3.2.1.Hoàn thiện hệ thống pháp luật, các văn bản quy định về quá trình quản lý dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ..............................................................................86 3.2.2.Tăng cường sự vận hành bộ máy tổ chức quản lý nhà nước về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ................................................................................................ 87 3.2.3.Nâng cao hoạt động thông tin tuyên truyền về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ......................................................................................................................88 3.2.4.Đổi mới tư duy, nhận thức về quản lý về dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh ......................................................................................................................90 3.2.4.1. Phối hợp quản lý về dân số giữa các cấp ngành.............................................. 90 3.2.4.2. Nâng cao nhận thức về vị trí vai trò của dân số trong đổi mới và phát triển bền vững .......................................................................................................................... 91 3.2.5.Ổn định phát triển xã hội và môi trường sống, nâng cao chất lượng dân số và kế hoạch hóa gia đình ..................................................................................................93 3.2.6.Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động về dân số ......................................................................................................................96 3.3. Đề xuất kiến nghị ..................................................................................................97 3.3.1.Kiến nghị liên quan đến công tác quản lý nhà nước về dân số ........................97 3.3.2.Kiến nghị đối với cán bộ công chức trực tiếp thực hiện nhiệm vụ quản lý về dân số ......................................................................................................................98 TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ............................................................................................100 KẾT LUẬN ................................................................................................................101
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................104 PHỤ LỤC ...................................................................................................................109
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT DS - KHHGĐ Dân số - Kế hoạch hóa gia đình HĐND Hội đồng nhân dân KCN Khu công nghiệp KHHGD Kế hoạch hóa gia đình KT - XH Kinh tế - xã hội QLNN Quản lý nhà nước SKSS Sức khỏe sinh sản TĐT Tổng điều tra TP. HCM Thành phố Hồ Chí Minh TTYT Trung tâm y tế UBND Ủy ban nhân dân
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài (Tính cấp thiết của đề tài) Quản lý dân số là một trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển quốc gia và từng vùng miền, đóng vai trò then chốt trong tiến trình nâng cao chất lượng cuộc sống cho mỗi cá nhân, gia đình và xã hội. Dân số là yếu tố trực tiếp tác động đến năng suất sản xuất, tiêu dùng và đầu tư, từ đó thúc đẩy sự phát triển KT - XH bền vững. Với dân số đông đúc, nhu cầu về lao động trong các ngành công nghiệp và dịch vụ tăng cao, đã góp phần vào việc nâng cao hiệu suất làm việc. Đặc biệt, dân số trẻ có thể mang lại sự sáng tạo và năng lượng tích cực cho nền kinh tế. Bình Chánh có vị trí tiếp giáp với huyện Đức Hòa, Bến Lức của Long An về phía Tây, phía Nam giáp với huyện Cần Giuộc. Với vị trí đặc biệt như vậy, Bình Chánh được ví như cầu nối giữa trung tâm TP.HCM với 13 tỉnh thành khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Dù sở hữu vị trí đặc biệt quan trọng, dân số đông nhưng KT - XH của Bình Chánh hiện chưa thực sự tương xứng với điềm năng. Mặc dù có quỹ đất rộng lớn nhưng phần lớn diện tích đất ở Bình Chánh lại đang là đất nông nghiệp. Dân số đông, tốc độ đô thị hóa rất cao nhưng lại thiếu hụt về nguồn cung nhà ở. Hạ tầng thì yếu kém nên Bình Chánh chưa thể khai thác hết được thế mạnh về vị trí kết nối của mình. Các tuyến giao thông huyết mạch trên địa bàn huyện Bình Chánh giúp kết nối giữa trung tâm TP.HCM với Đồng bằng sông Cửu Long đều đang quá tải như quốc lộ 1A, quốc lộ 50, cao tốc TP.HCM - Trung Lương. Bình Chánh là huyện rộng thứ 3 của TP HCM, có tổng diện tích tự nhiên là 252,56 km2, chiếm 12% diện tích toàn thành phố. Quá trình đô thị hóa trên địa bàn huyện Bình Chánh diễn ra nhanh, dân số của huyện hiện hơn 805.000 người (đây là huyện đông dân nhất cả nước) và sẽ luôn ở mức cao do tăng cơ học, việc QLNN về dân số gặp nhiều khó khăn và còn diễn biến phức tạp. Với
2 mục tiêu “Xây dựng huyện Bình Chánh trở thành đô thị thông minh, sáng tạo; có chất lượng sống tốt, văn minh - hiện đại - nghĩa tình; phát triển nhanh, bền vững”, huyện đang và sẽ tập trung phát triển mạnh khoa học và công nghệ; y tế và chăm sóc sức khỏe; giáo dục và đào tạo bậc cao. Bình Chánh đang nỗ lực kiến tạo chính quyền đô thị hiện đại, hướng đến chất lượng sống cao và môi trường làm việc hấp dẫn. Trọng tâm phát triển là hạ tầng đô thị thông minh, bền vững, nhằm thúc đẩy kinh tế và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân. Trong những năm gần đây, huyện Bình Chánh có tốc độ tăng dân số cao, trong đó dân số nhập cư rất lớn khiến cho địa phương gặp áp lực về hạ tầng, nhà ở và phát sinh vấn đề ô nhiễm môi trường, an ninh trật tự, ảnh hưởng đến chất lượng sống của người dân trên địa bàn huyện. Qua đó ta thấy được dân số đóng vai trò quan trọng trong việc tìm ra các giải pháp đáng giá cho các vấn đề dân số đang phát triển. Để đảm bảo sự phát triển bền vững của huyện Bình Chánh trong tương lai, công tác dân số cần được chú trọng và quan tâm một cách toàn diện. Việc này không chỉ ở mức độ cơ bản mà còn lâu dài, với vai trò quan trọng không thể phủ nhận. Sự quan tâm và chỉ đạo từ Huyện ủy, UBND huyện về công tác dân số là điều kiện tiên quyết. Việc hoàn thiện tổ chức, nâng cao chất lượng nguồn nhân sự trong lĩnh vực này và đảm bảo chính sách hỗ trợ cho người dân là điều rất cần thiết. Cần có sự chỉ đạo và phân bổ nguồn lực hợp lí để thúc đẩy công tác dân số, cũng như phải tận dụng hiệu quả vai trò của Ban Chỉ đạo dân số và phát triển và vai trò của Phòng Y tế về công tác dân số. Việc nghiên cứu các chính sách QLNN về dân số ở cấp quận huyện, đặc biệt là huyện Bình Chánh đang được thực hiện một cách chặt chẽ. Huyện Bình Chánh đã xem xét và thực hiện các vấn đề liên quan về dân số một cách hiệu quả. Việc tăng cường thông tin về chính sách của Đảng và pháp luật của nhà
3 nước đã giúp công tác QLNN về dân số được chú trọng hơn bởi các cấp các ngành trên địa bàn huyện. Điều này không chỉ tạo ra sự nhận thức rõ ràng mà còn hỗ trợ cho việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị tại huyện Bình Chánh một cách hiệu quả hơn. Là một người con của quê hương Bình Chánh, trên địa bàn cũng có nhiều đơn vị cơ sở mất cân bằng về dân số, tôi nhận thức được tầm quan trọng của dân số và công tác quản lý dân số, nên tôi đã lựa chọn đề tài “Quản lý nhà nước về dân số xã hội trên địa bàn huyện Bình Chánh Thành Phố Hồ Chí Minh” làm đề tài để nghiên cứu. Hi vọng với những kết quả nghiên cứu của bản thân tôi sẽ góp phần vào việc nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý dân số ở địa phương nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng toàn diện, mạnh mẽ và bền vững, cũng như góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội ở huyện Bình Chánh. 2. Tình hình nghiên cứu Xây dựng một nền văn hóa và con người phát triển toàn diện, hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học, đòi hỏi sự quản lý nhà nước về dân số hiệu quả. Vấn đề này đang thu hút sự chú ý của các nhà quản lý và nghiên cứu trong thời gian gần đây. Nghị quyết 21-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII ban hành ngày 25/10/2017 về công tác dân số trong tình hình mới đã giải quyết đúng những vấn đề dân số nổi bật, tạo ra bước ngoặt lớn trong chính sách về lĩnh vực dân số hiện nay. Việc quản lý dân số trên địa bàn huyện Bình Chánh và việc quản lý cán bộ thực hiện công tác dân số trên địa bàn huyện đang gặp phải hàng loạt thách thức cần phải được nghiên cứu và giải quyết. Cho đến thời điểm hiện tại, đã có một số nghiên cứu liên quan đến vấn đề này, bao gồm các khía cạnh về lý luận và thực tiễn đã được tiến hành, cụ thể như sau: -Một số bài công trình nghiên cứu là giáo trình, bài báo, tạp chí về dân số tiêu biểu:
4 Nguyễn Kim Phương – Ngô Quỳnh An (2019), “Giáo trình Dân số với phát triển và quản lý”; giáo trình gồm 12 chương với các cơ sở nghiên cứu về dân số.[27] Nguyễn Thị Thành (2021), “Giáo trình Dân số - Kế hoạch hóa gia đình”, giáo trình đã đưa các biện pháp quản lý nhà nước về dân số để đạt được mục tiêu xã hội. Phạm Hương Trà (2020), “Một số giải pháp tăng cường thực hiện công tác dân số trong tình hình mới”, bài viết tác giả đã dẫn chứng số liệu cụ thể những kết quả đạt được về chất lượng dân số đang được cải thiện nhiều mặt, mật độ dân số, công tác tuyên truyền giáo dục; bên cạnh những kết quả đạt được tác giả đã chỉ ra những nguyên nhân và hạn chế tồn đọng từ đó tác giả đã chỉ ra giải pháp nhằm phát triển dân số trong tình hình mới. Nguyễn Đức Thắng (2020), “Hoàn thiện chính sách dân số ở Việt Nam trong tình hình mới”, tác giả phản ánh nội dung chính sách dân số hiện hành; đồng thời, phản ánh thực trạng thực hiện chính sách và những ưu điểm, tồn tại trong quá trình thực thi chính sách. Trên cơ sở đó đề xuất định hướng, giải pháp để hoàn thiện chính sách dân số của Việt Nam trong giai đoạn tới. Nguyễn Đình Cử (2020), “Những vấn đề cần nghiên cứu và giảng dạy khi chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hoá gia đình sang dân số và phát triển”, tác giả trình bày tình trạng và xu hướng dân số của nước ta nhằm làm sáng rõ cơ sở thực tiễn của Nghị quyết số 21-NQ/TW, từ đó có những phương hướng cần nghiên cứu, giảng dạy trong các cơ sở đào tạo về dân số và phát triển và đưa Nghị quyết vào cuộc sống.[25] Đỗ Thị Hồng (2020), “Công tác truyền thông về dân số giai đoạn 2020- 2030”, tác giả đã nêu quan điểm của mình trong thời gian tới, công tác truyền thông, vận động về dân số cần đổi mới nội dung theo định hướng tiếp tục chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và
5 phát triển nhằm góp phần đạt được các mục tiêu về kinh tế, chính trị, xã hội. Nguyễn Cao Siêng – Bạch Thị Hảo (2021), “Tăng dân số cơ học tác động đến công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng tại Thành phố Hồ Chí Minh”, tác giả nhận định sự gia tăng dân số cơ học tạo sức ép đáng kể lên vấn đề nhà ở, ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế nếu không được giải quyết kịp thời. Để tháo gỡ khó khăn, thành phố cần chủ động theo dõi, nắm bắt thực trạng, từ đó đưa ra giải pháp phù hợp và hiệu quả. Tạ Thị Hương (2022), “Tổng quan về tình hình dân số thế giới năm 2022”, tác giả đã chỉ ra các chỉ số bằng các bảng số liệu, các biểu đồ về dân số (quy mô dân số, mức sinh, mức chết và triển vọng sống trung bình khi sinh, cơ cấu tuổi dân số) từ đó tác giả đã đưa ra kết luận về tình hình dân số thế giới năm 2022. Tạ Thị Hương (2024), “Xu hướng phát triển dân số thế giới hiện nay” đăng trên tạp chí Quản lý nhà nước; bài viết tác giả đã trình bày về Quy mô và tốc độ tăng trưởng dân số, Cấu trúc dân số theo độ tuổi, Mức sinh giảm và chênh lệch; từ đó tác giả đã đưa ra các kết luận của bản thân về dân số thế giới và dự báo các khu vực Châu Âu, Châu Á, Mỹ LaTinh và Caribe sẽ là những khu vực gần như quyết định gia tăng số lượng dân số thế giới trong nữa thế kỷ XXI. - Một số công trình là luận án, luận văn thạc sĩ nghiên cứu về dân số: Luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Địa lý học của trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh (2013) của tác giả Lê Thị Hồng Quế “Chất lượng dân số quận Bình Tân (TP. Hồ Chí Minh) trong quá trình đô thị hóa”. Công trình nghiên cứu này đã cho chúng ta biết thêm về thực tiễn trong quá trình đô thị hóa đã ảnh hưởng đến chất lượng dân số ở Việt Nam nói chung và ở Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng như thế nào. Bên cạnh đó tác giả còn chỉ ra các nhân tố ảnh hướng đến chất lượng dân số quận Bình Tân trong quá trình đô thị hóa. Để
6 khắc phục những tồn tại và vướng mắc đó, công trình nghiên cứu này đã đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao đời sống vật chất và khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người dân. Luận văn Thạc sĩ Kinh tế của Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh chuyên ngành Chính sách công “Sự già hóa dân số và các vấn đề chăm sóc người cao tuổi ở đô thị - nghiên cứu trường hợp thành phố Hồ Chí Minh” (2012) của tác giả Nguyễn Thị Thanh Huyền. Công trình nghiên cứu này đã đánh giá những khó khăn mà người cao tuổi đang phải đối mặt trong quá trình chăm sóc sức khỏe, từ đó đưa những giải pháp, đặc biệt là những khuyến nghị về mặt chính sách để cải thiện khả năng chăm sóc sức khỏe của người cao tuổi ở đô thị. Bên cạnh đó, tác giả còn đưa ra những phương pháp nghiên cứu khác nhau để đạt được những kết quả mong muốn trong quá trình khảo sát cho công trình nghiên cứu. Luận án Tiến sĩ chuyên ngành Địa lý học của trường Đại học Sư phạm TP Hồ Chí Minh “Biến động dân số và ảnh hưởng của nó đến phát triển KT - XH tỉnh Đồng Nai” (2020) của tác giả Nguyễn Thị Lý. Cụ thể, trong nghiên cứu này, việc biến động dân số của 11 đơn vị hành chính đã được tác giả tập trung khảo sát. Trong đó có Dân cư tỉnh Đồng Nai, UBND tỉnh Đồng Nai, Chi cục DS - KHHGĐ và UBND thành phố cùng các huyện, thị xã trực thuộc. Sự biến động dân số ở các khu vực tập trung công nghiệp, vùng đô thị mới và khu vực ven thành phố đã được chú ý gần đây. So sánh được thực hiện với khu vực Đông Nam Bộ và toàn quốc. Nghiên cứu đã phân tích tác động của dân số lên phát triển KT - XH tỉnh Đồng Nai dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn về dân số, tập trung vào yếu tố ảnh hưởng. Mục tiêu của nghiên cứu là xác định hướng đi và đưa ra giải pháp điều chỉnh biến động dân số, nhằm phù hợp với mục tiêu phát triển KT - XH bền vững trong tương lai. “Quản lý nhà nước về dân số, kế hoạch hóa gia đình trên địa bàn Thành
7 phố Bắc Giang, Tỉnh Bắc Giang”, luận văn thạc sĩ Quản lý Hành chính nhà nước (2015) của tác giả Hoàng Thị Phương Thúy đã trình bày về cơ sở lý luận trong quá trình QLNN về DS - KHHGĐ, bên cạnh đó còn tìm hiểu về hiểu về kinh nghiệm QLNN về dân số kế hoạch hóa gia đình của các nước trên như là Singapore, Thái Lan; kinh nghiệm từ khi quy hoạch chính sách đến triển khai chính sách đó như thế nào. Tiếp đó so sánh kinh nghiệm của một số thành phố trong nước như TP Hải Dương, TP Vĩnh Yên tỉnh Vĩnh Phúc; từ đó đưa ra thực trạng về công tác QLNN về DS – KHHGĐ trên địa bàn tỉnh Bắc Giang; nhằm đưa ra những ưu điểm và hạn chế, từ đó dùng ma trận SWOT để phân tích và đưa ra những giải pháp phù hợp để công tác QLNN về DS – KHHGĐ trên địa bàn tỉnh được tốt hơn. Luận văn thạc sĩ Quản lý công “Thực tiễn chính sách dân số và phát triển từ thực tiễn Thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam” của tác giả Cù Thị Ba (2019) đã phân tích thực trạng tổ chức thực hiện chính sách dân số và phát triển tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam đã được đánh giá thông qua công trình nghiên cứu này, xuất phát từ những điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội trên địa bàn. Các giải pháp và kiến nghị được tác giả đưa ra nhằm mục đích nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách dân số và phát triển tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Việc đánh giá này sẽ giúp cải thiện hoạt động của chính sách dân số và phát triển trong khu vực, từ đó đem lại lợi ích cho cộng đồng và xã hội nói chung. Kết quả của các nghiên cứu đã tiến hành sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc làm rõ khía cạnh về lý thuyết và thực tiễn của việc QLNN về dân số tại một số địa phương. Cho đến thời điểm hiện tại, theo nghiên cứu của tác giả chưa có bất kỳ nghiên cứu nào đã được tiến hành một cách có hệ thống về vấn đề QLNN về dân số tại huyện Bình Chánh, thành phố Hồ Chí Minh.