Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:119

Thêm vào BST

Báo xấu

30
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn sẽ góp phần làm rõ thêm các vấn đề lý luận về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước; kết quả nghiên cứu về thực trạng quản lý đầu tư xây dựng cơ bản của địa phương, là cơ sở đề xuất được những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn ngân sách trên địa bàn huyện Cư M’gar; có ý nghĩa trong việc áp dụng thực tiễn đối với các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ………/……… …../….. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐINH TẤN LINH QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƯ M’GAR, TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG ĐẮK LẮK – 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ………/……… …../….. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐINH TẤN LINH QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƯ M’GAR, TỈNH ĐẮK LẮK LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. NGUYỄN NGỌC THAO ĐẮK LẮK - 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng, nội dung, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực, khách quan được thu thập từ các cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện Cư M’gar. Được nghiên cứu trên cơ sở số liệu của cá nhân thu thập được và phân tích, đánh giá. Tác giả luận văn Đinh Tấn Linh i
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc, Ban quản lý Sau đại học – Học viện Hành chính Quốc gia đã quan tâm và tạo điều kiện; đặc biệt là sự giúp đỡ tận tình của TS Nguyễn Ngọc Thao – Học viện Hành chính Quốc gia là người đã trực tiếp hướng dẫn và đóng góp nhiều ý kiến quý báu giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này. Tôi cũng xin được cảm ơn Lãnh đạo Huyện ủy, Hội đồng nhân dân huyện, Ủy ban nhân dân huyện và các phòng, ban chuyên môn của huyện Cư M’gar đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình nghiên cứu, thu thập tài liệu để thực hiện luận văn. Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến gia đình, bạn bè và đồng nghiệp đã động viên, khích lệ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Đắk Lắk, ngày tháng 02 năm 2019 Tác giả luận văn Đinh Tấn Linh ii
MỤC LỤC Trang LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .................................................................. v DANH MỤC CÁC BẢNG............................................................................... vi DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................... vii MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC .................................... 9 1.1. Lý luận chung về quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước ....................................................................................... 9 1.2. Nguyên tắc, nội dung, những nhân tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản .......................................................................... 19 1.3. Kinh nghiệm về quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản về đầu tư xây dựng cơ bản .......................................................................................... 35 Tóm tắt Chương 1 ....................................................................................... 45 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƯ M’GAR, TỈNH ĐẮK LẮK, TỈNH ĐẮK LẮK ........................ 46 2.1. Đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội của huyện Cư M’gar ...... 46 2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước ở huyện Cư M’gar từ 2013 đến nay .................................... 53 2.3 Đánh giá về thực trạng quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước ở huyện Cư M’gar từ 2013 đến nay .................. 80 Tóm tắt Chương 2 ....................................................................................... 90 Chương 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC CÁC VỀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN CƯ M’GAR, TỈNH ĐẮK LẮK ................................................................................................................. 91 iii
3.1. Phương hướng và mục tiêu đầu tư xây dựng cơ bản của huyện Cư M’gar đến năm 2020, định hướng tới năm 2023 ........................................ 91 3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước ở huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk ................................................ 93 3.3. Một số kiến nghị................................................................................. 102 Tóm tắt Chương 3 ..................................................................................... 104 KẾT LUẬN ................................................................................................... 105 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 107 iv
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ĐTXD: Đầu tư xây dựng GPMB: Giải phóng mặt bằng HĐND: Hội đồng nhân dân KT-XH: Kinh tế - Xã hội KTKT Kinh tế kỹ thuật MTQG: Mục tiêu Quốc gia NĐ: Nghị định NSNN: Ngân sách nhà nước NSTW: Ngân sách Trung ương QLDA: Quản lý dự án QLNN: Quản lý nhà nước TW: Trung ương UBND: Ủy ban nhân dân XDCB: Xây dựng cơ bản VAT: Thuế giá trị gia tăng v
DANH MỤC CÁC BẢNG Tên Nội dung Trang Bảng 2.1 Hiện trạng sử dụng đất huyện Cư M’gar năm 2017 48 Tổng hợp các chỉ tiêu kinh tế huyện giai đoạn 2013- Bảng 2.2 52 2017 Số liệu về nguồn nhân lực làm công tác quản lý đầu tư Bảng 2.3 xây dựng cơ bản của huyện Cư M’gar (phân loại theo 66 trình độ tốt nghiệp) Số liệu về nguồn nhân lực làm công tác quản lý đầu tư Bảng 2.4 xây dựng cơ bản ở huyện Cư M’gar (phân loại theo 67 ngành đào tạo) Tổng hợp kế hoạch đầu tư XDCB trên địa bàn huyện Bảng 2.5 69 Cư M’gar giai đoạn 2013-2017 Thực trạng kế hoạch phân bổ vốn đối với nguồn ngân Bảng 2.6 70 sách tỉnh bổ sung mục tiêu Thực trạng kế hoạch phân bổ vốn đối với nguồn ngân Bảng 2.7 71 sách huyện Tình hình quyết toán các công trình hoàn thành huyện Bảng 2.8 74 Cư M’gar giai đoạn 2013-2017 vi
DANH MỤC CÁC HÌNH Tên Nội dung Trang Hình 2.1 Bản đồ hành chính huyện Cư M’gar 47 Bộ máy quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ Sơ đồ 2.2 63 bản của huyện Cư M’gar vii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Đầu tư xây dựng cơ bản giữ một vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế xã hội ở Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự tăng trưởng kinh tế, góp phần phát triển kinh tế xã hội theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Trong bối cảnh đổi mới nền kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế đòi hỏi phải có hạ tầng kỹ thuật đồng bộ đáp ứng với yêu cầu mới thì vấn đề đầu tư xây dựng cơ bản càng mang tính cấp thiết và cấp bách hơn bao giờ hết, nhất là hạ tầng kỹ thuật kinh tế xã hội hiện nay ở các tỉnh miền núi như Đắk Lắk vẫn đang còn rất hạn chế. Trong thời gian qua, huyện Cư M’gar đã quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội của huyện và đã đạt được một số kết quả như sau: Nguồn vốn đầu tư cho xây dựng cơ bản hàng năm trên địa bàn huyện gồm: Thu cấp quyền sử dụng đất, nguồn ngân sách tỉnh bố trí tập trung thanh toán tại tỉnh, nguồn ngân sách tỉnh bổ sung có mục tiêu, nguồn cân đối ngân sách huyện, nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia bổ sung có mục tiêu cho ngân sách huyện. Các dự án đầu tư đã phát huy được hiệu quả, bộ mặt nông thôn ngày càng thay đổi văn minh hơn nhất là từ khi triển khai thực hiện đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng chương trình xây dựng nông thôn mới, cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội như: đường giao thông, trường học, thiết chế văn hóa xã ngày càng được đầu tư đồng bộ, từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng trên địa bàn các xã làm cơ sở vững chắc cho quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ VIII của Đảng bộ huyện Cư M’gar nhiệm kỳ 2015 – 2020 với mục tiêu đưa huyện Cư M’gar trở thành huyện nông thôn mới vào năm 2020, tạo tiền đề cho sự phát triển kinh tế - xã hội của huyện chuẩn bị chào 1
mừng kỷ niệm 35 năm thành lập huyện Cư M’gar (1984 – 2019), góp phần chung vào sự phát triển của tỉnh. Tuy nhiên, quá trình quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar còn nhiều tồn tại, hạn chế như: nguồn vốn ngân sách bố trí cho các dự án hàng năm thấp, chưa tương xứng với nhu cầu, tiến độ triển khai thực hiện dự án chậm ở tất cả các bước như: Lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, lập dự án nghiên cứu khả thi, báo cáo KTKT đầu tư xây dựng, công tác lựa chọn nhà thầu, tổ chức thi công xây dựng, quản lý chất lượng xây dựng công trình, quyết toán dự án hoàn thành… quá trình quản lý đầu tư xây dựng công trình sau khi bàn giao chưa thực hiện tốt. Tình trạng thất thoát, lãng phí trong đầu tư xây dựng cơ bản vẫn còn diễn ra hết sức phức tạp. Từ những thực trạng nêu trên, yêu cầu nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước là một nhiệm vụ cấp thiết không những trước mắt mà còn lâu dài. Xuất phát từ tầm quan trọng của các vấn đề nói trên, với mong muốn nghiên cứu tìm ra các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tác giả lựa chọn đề tài: “Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk” để thực hiện luận văn tốt nghiệp cao học ngành Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Đã có nhiều tài liệu, luận văn nghiên cứu liên quan đến quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước như: Nguyễn Bạch Nguyệt – Chủ biên (2007) “Giáo trình Kinh tế đầu tư”, Khoa Kinh tế Đầu tư – Đại học Kinh tế Quốc dân – Hà Nội đã nêu các khái niệm cơ bản về đầu tư phát triển, nguồn vốn đầu tư, quản lý đầu tư và những 2
phương pháp cơ bản về quản lý đầu tư, thẩm định dự án, đấu thầu trong các dự án đầu tư. Giáo trình đã nêu khái quát và toàn diện về đầu tư phát triển, cung cấp cơ sở lý thuyết để quản lý hoạt động đầu tư phát triển nói chung, đầu tư xây dựng cơ bản nói riêng. Trần Vân Anh – “Quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước cho xây dựng cơ sở hạ tầng tại huyện miền núi Đakrông, tỉnh Quảng Trị” Luận văn Thạc sĩ quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia, Thừa Thiên Huế (2016). Luận văn đã hệ thống hóa lý luận và liên quan đến quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, làm rõ, đánh giá được thực trạng việc quản lý nhà nước về đầu tư XDCB sử dụng cho đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế xã hội tại huyện miền núi Đakrông, tỉnh Quảng Trị. Đánh giá việc lồng ghép các nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN với các nguồn vốn chương trình mục tiêu cho các huyện miền núi như chương trình 135, chương trình 30a của Chính phủ. Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng trên địa bàn huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị. Phạm Hồng Ngọc – “Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước tại huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An”, Luận văn Thạc sĩ quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia, Thành phố Hồ Chí Minh (2017). Luận văn tập trung về các vấn đề về lý luận và thực tiễn về quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản hiện nay, đề xuất các giải pháp thực hiện tốt hơn công tác chi đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An. Nội dung của luận văn tập trung vào các nội dung quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản từ giai đoạn lập, thực hiện và kết thúc dự án đầu tư. Công tác quyết toán dự án đầu tư xây dựng cơ bản cũng như quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản qua các năm ngân sách. 3
Nguyễn Quỳnh Mai – “Quản lý nhà nước về đầu tư cơ bản đối với các công trình xây dựng dân dụng có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk”, Luận văn Thạc sĩ quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia, Đắk Lắk (2017). Luận văn đã nêu hệ thống hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến công tác quản lý nhà nước về đầu tư cơ bản đối với các công trình xây dựng dân dụng có nguồn vốn từ ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, phân tích vai trò của vốn ngân sách nhà nước để thực hiện đầu tư các công trình dân dụng và công nghiệp trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, chỉ ra được những hạn chế, nguyên nhân hạn chế và đề xuất các giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn việc quản lý nhà nước đối với nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản đối với các công trình dân dụng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Trần Sơn Tùng – “Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk”, Luận văn Thạc sĩ quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia, Đắk Lắk (2018). Luận văn đã khái quát hóa một số vấn đề về lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, phân tích đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk, đề xuất nâng cao hiệu quả quản lý nguồn vốn NSNN của huyện Cư M’gar. Đây là một huyện thuộc tỉnh Đắk Lắk cơ bản mang tính tương đồng với địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk được tác giả nghiên cứu trong luận văn này. Qua nghiên cứu một số luận văn liên quan đến quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, đa số các luận văn đều đã đề cập đến cơ sở lý luận công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản và một số nội dung về công tác quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách ở cấp tỉnh và huyện. Tuy nhiên, chưa phân tích được cụ thể về quy trình quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách trong quá trình 4
đầu tư, từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư đến giai đoạn kết thúc đầu tư, nhất là những quy định mới theo Luật Đầu tư công năm 2015; Quá trình quản lý dự án, quản lý chi phí theo Luật Xây dựng năm 2014; chưa phân tích sâu một số công cụ quan trọng trong công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, giải pháp nhằm tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước và của các chủ đầu tư; đẩy nhanh tiến độ thực hiện đầu tư, kiểm tra, giám sát hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách, các nguyên nhân chủ yếu về các vấn đề còn tồn tại của công tác quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản. Vì vậy, tôi đã lựa chọn việc tìm hiểu Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk, tỉnh Đắk Lắk làm đề tài nghiên cứu như là một cố gắng góp phần tìm thêm những giải pháp thiết thực cho công tác quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Cư M’gar trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo đạt được những kết quả tốt hơn. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu Đánh giá tình hình quản lý nhà nước về các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của huyện Cư M’gar trong giai đoạn từ năm 2013- 2017, chỉ ra được những mặt tích cực, những ưu điểm cần phát huy, những mặt hạn chế, yếu kém cần khắc phục, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN của huyện Cư M’gar trong những năm tiếp theo. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, cần thực hiện các nhiệm vụ sau: - Hệ thống lý luận chung về quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản. 5
- Phân tích, đánh giá thực trạng tình hình quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn huyện Cư M’gar qua các báo cáo tổng kết, số liệu thống kê, phân tích. - Đề xuất các giải pháp thiết thực nhất để hoàn thiện Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước đối với đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước. Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn NSNN trên địa bàn huyện Cư M’gar. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Phạm vi về nội dung nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn ngân sách nhà nước do huyện quản lý. Phạm vi về không gian nghiên cứu: Luận văn được tiến hành nghiên cứu tại huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk. Phạm vi về thời gian nghiên cứu: Số liệu nghiên cứu của luận văn được thu thập trong thời gian 05 năm từ năm 2013 đến năm 2017 và tầm nhìn đến năm 2023. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1 Phương pháp luận Luận văn “Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk, tỉnh Đắk Lắk” được tiến hành nghiên cứu dựa trên cơ sở, nền tảng của lý luận Mác - Lênin về chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử. Tác giả luận giải các vấn đề về quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản theo tư duy logic biện chứng 6
mang tính khách quan và trong mối liên hệ với các vấn đề khác liên quan đến hoạt động quản lý nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước. Luận văn cũng được hoàn thành dựa trên các quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước Việt Nam về quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn vốn ngân sách nhà nước. 5.2. Phương pháp nghiên cứu + Phương pháp thu thập thông tin: Thông qua các nguồn chính: báo cáo kinh tế - xã hội, báo cáo quyết toán Ngân sách nhà nước, báo cáo tình hình đầu tư xây dựng, niên giám thống kê, sách, báo, internet và phỏng vấn các công chức thuộc các phòng chuyên môn UBND huyện, UBND các xã, thị trấn và các đơn vị có liên quan. + Phương pháp phân tích, tổng hợp: Thông tin sau khi thu thập được, tác giả tiến hành phân loại, thống kê thông tin theo thứ tự ưu tiên về mức độ quan trọng của thông tin, phân tích, đánh giá xem xét trên các khía cạnh của khoa học về quản lý nhà nước, quản lý công. Đối với các thông tin là số liệu được nhập vào máy tính và tiến hành tổng hợp, phân tích, đánh giá. Công cụ sử dụng cho xử lý và tổng hợp là: Máy tính, phần mềm Microsoft Excel + Phương pháp thống kê mô tả: Dựa trên các số liệu thống kê để mô tả sự biến động cũng như xu hướng phát triển của một hiện tượng kinh tế xã hội. Mô tả quá trình thực hiện công tác quản lý vốn đầu tư XDCB được thực hiện như thế nào, qua đó xác định được kết quả của từng khâu, sự khó khăn, phức tạp của công tác quản lý vốn đầu tư XDCB dựa vào đó để chỉ ra các hạn chế, đề xuất các giải pháp. + Phương pháp thống kê so sánh: Công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN được nghiên cứu trong luận văn sẽ được so sánh thông qua phương pháp thống kê so sánh nhằm chỉ ra sự khác biệt về kết quả bố trí dự án đầu tư xây dựng cơ bản theo các năm, so sánh cơ cấu kế hoạch đầu tư 7
xây dựng cơ bản theo các năm và theo các lĩnh vực, ngành kinh tế. Phân tích so sánh sự khác biệt về các vấn đề có liên quan, những vấn đề phát sinh trong công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN. Từ đó đưa ra kết luận có căn cứ khoa học cho các giải pháp đồng thời đưa ra các kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ nguồn NSNN đối với huyện Cư M’gar. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Sau khi nghiên cứu thành công, luận văn sẽ góp phần làm rõ thêm các vấn đề lý luận về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước; kết quả nghiên cứu về thực trạng quản lý đầu tư xây dựng cơ bản của địa phương, là cơ sở đề xuất được những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn ngân sách trên địa bàn huyện Cư M’gar; có ý nghĩa trong việc áp dụng thực tiễn đối với các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu nghiên cứu, tham khảo trong việc xây dựng các chính sách về đầu tư và quản lý đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước. 7. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục kèm theo, nội dung chính của đề tài được cấu trúc thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước. Chương 2: Thực trạng Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk, tỉnh Đắk Lắk. Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước trên địa bàn huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk, tỉnh Đắk Lắk. 8
Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 1.1. Lý luận chung về quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước 1.1.1. Một số khái niệm 1.1.1.1. Khái niệm ngân sách nhà nước Theo Luật NSNN năm 2015 định nghĩa: Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước [42, tr. 3]. Để quản lý ngân sách nhà nước hiệu quả hơn, thực tế hơn, Nhà nước đã phân cấp quản lý ngân sách; xác định phạm vi, trách nhiệm và quyền hạn của chính quyền các cấp, các đơn vị dự toán ngân sách trong việc quản lý ngân sách nhà nước phù hợp với phân cấp quản lý kinh tế - xã hội. Trên cơ sở các cấp, các ngành tự cân đối thu chi đúng quy định và phải báo cáo thường xuyên về việc sử dụng ngân sách lên cấp trên. Các cấp chính quyền địa phương được phân bổ sử dụng ngân sách lần lượt theo đơn vị hành chính như cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã. Ngân sách nhà nước có vai trò rất quan trọng trong toàn bộ hoạt động kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng và đối ngoại của đất nước; là công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế của nhà nước. Thông qua hoạt động chi Ngân sách, Nhà nước sẽ cung cấp kinh phí đầu tư cho cơ sở kết cấu hạ tầng, hình thành các doanh nghiệp thuộc các ngành then chốt trên cơ sở đó tạo môi trường và điều kiện thuận lợi cho sự ra đời và phát triển các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế. 1.1.1.2. Khái niệm vốn đầu tư xây dựng cơ bản 9
Đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách nhà nước là quá trình nhà nước bỏ vốn từ ngân sách (toàn bộ hoặc một phần giá trị đầu tư) để tiến hành các hoạt động xây dựng cơ bản, nhằm tạo ra tài sản cố định, xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, để nhằm phát triển kinh tế, xã hội (thông qua các hình thức xây dựng mới, mở rộng, hiện đại hoá hoặc khôi phục các tài sản cố định). Vốn đầu tư XDCB là toàn bộ những chi phí đã bỏ ra để đạt được mục đích đầu tư bao gồm chi phí cho việc khảo sát, quy hoạch xây dựng, chi phí chuẩn bị đầu tư, chi phí thiết kế và thực hiện xây dựng, mua sắm, lắp đặt máy móc thiết bị, vận hành và các chi phí khác được ghi trong tổng mức đầu tư dự án được duyệt. Theo quy định tại Luật Đầu tư công số 49/2014/QH13: Vốn nhà nước là từ những nguồn sau (1) Vốn từ NSNN; (2) Vốn công trái quốc gia; (3) Vốn Trái phiếu Chính phủ; (4) Vốn trái phiếu chính quyền địa phương; (5) Vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài; (6) Vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước; (7) Vốn từ nguồn thu để lại cho đầu tư nhưng chưa đưa vào cân đối ngân sách nhà nước; (8) Các khoản vốn vay khác của ngân sách địa phương để đầu tư [40, tr. 3]. 1.1.1.3. Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng là sự tác động có tổ chức và bằng pháp quyền của nhà nước đối với hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản nhằm làm cho hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn ngân sách nhà nước đối với các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội phát huy tính hiệu quả, hạn chế tình trạng lãng phí, thất thoát ngân sách nhà nước, góp phần tăng cường cơ sở vật chất nhằm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh với chi phí thấp nhất. Từ cách tiếp cận nêu trên, cũng có thể hiểu Quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước là sự tác động liên tục, có tổ chức, 10
có định hướng đến quá trình đầu tư thành một hệ thống đồng bộ các biện pháp kinh tế - xã hội và tổ chức kỹ thuật cùng các biện pháp khác nhằm đạt hiệu quả kinh tế xã hội cao trong những điều kiện cụ thể và trên cơ sở vận dụng sáng tạo những quy luật kinh tế khách quan nói chung và quy luật vận động đặc thù của đầu tư xây dựng cơ bản nói riêng. 1.1.2. Đặc điểm, vai trò quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản bằng ngân sách nhà nước 1.1.2.1. Đặc điểm chung của QLNN về đầu tư xây dựng cơ bản Hoạt động đầu tư xây dựng cơ bản từ vốn ngân sách là một bộ phận của đầu tư phát triển, do đó quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản nó mang các đặc điểm của đầu tư phát triển, như sau: Thứ nhất, đầu tư xây dựng cơ bản đòi hỏi vốn lớn, thời gian đầu tư dài Đầu tư xây dựng cơ bản chủ yếu là đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kinh tế - xã hội đòi hỏi một số lượng vốn lớn, nhiều lao động và vật tư lớn, thời gian đầu tư dài. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế - xã hội do đầu tư những công trình này đem lại là rất lớn và có ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng của từng địa phương, của cả đất nước. Quá trình tạo sản phẩm xây dựng cơ bản từ khi chuẩn bị đầu tư đến khi hoàn thành công trình bàn giao đưa vào sử dụng thường kéo dài. Quá trình thực hiện được chia thành nhiều giai đoạn: từ giai đoạn chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư cho đến giai đoạn kết thúc đầu tư, mỗi giai đoạn được chia thành nhiều công việc khác nhau, do quá trình đầu tư dài nên thường bị ảnh hưởng bởi lạm phát. Mặt khác, quá trình đầu tư xây dựng cơ bản chịu nhiều ảnh hưởng của yếu tố môi trường, thiên tai... Quá trình đầu tư lớn và lâu dài, do đó cần phải có kế hoạch huy động, phân bổ và sử dụng nguồn vốn hợp lý; đồng thời, có kế hoạch phân bổ vốn, thiết bị, bố trí nguồn lao động phù hợp để đảm bảo hoàn 11