Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trường THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận

Chia sẻ: Matroinho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:190

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trường THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận" được hoàn thành với mục tiêu nhằm hệ thống hóa cơ sở lý luận, đề tài khảo sát thực trạng quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trường THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. Từ đó, đề xuất các biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận, góp phần vào việc giáo dục học sinh phát triển toàn diện.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trường THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận

UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN HỮU HÀO QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH XÂM HẠI TÌNH DỤC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN NINH SƠN, TỈNH NINH THUẬN CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÌNH DƢƠNG - 2020 1
UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN HỮU HÀO QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH XÂM HẠI TÌNH DỤC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN NINH SƠN, TỈNH NINH THUẬN CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC TS.TRẦN THỊ TUYẾT MAI BÌNH DƢƠNG - 2020 2
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên Nguyễn Hữu Hào, mã số học viên 188140114011 là học viên lớp cao học quản lí giáo dục khóa 5, trƣờng đại học Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dƣơng. Tôi xin cam đoan: luận văn với đề tài “Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng trung học phổ thông huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận” là công trình nghiên cứu của riêng cá nhân tôi. Tất cả số liệu, kết quả thực hiện đƣợc trình bày trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc và chƣa đƣợc công bố ở những công trình nghiên cứu khác. Nếu có sự gian dối, tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm và bị xử lí theo quy định của nhà trƣờng./. Bình Dƣơng, ngày 30 tháng 06 năm 2020 NGUYỄN HỮU HÀO i
LỜI CÁM ƠN Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp, ngƣời viết luận văn đã nhận đƣợc rất nhiều sự giúp đỡ từ cán bộ quản lí, chuyên viên, giảng viên trƣờng Đại học Thủ Dầu Một và Ban Giám hiệu của 03 trƣờng THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. Đặc biệt là sự hƣớng dẫn nhiệt tình, trách nhiệm của TS. Trần Thị Tuyết Mai, giảng viên trƣờng Đại học Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dƣơng. Trong quá trình thực hiện, ngƣời viết luận văn gặp rất nhiều khó khăn về những lý luận cơ sở đối với đề tài nghiên cứu; cách thức phân tích đề tài nghiên cứu, đặc biệt là gặp rất nhiều khó khăn trong việc thiết kế bảng khảo sát sao cho phù hợp với mục đích nghiên cứu,…Tuy nhiên, ngƣời viết đã nhận đƣợc sự hỗ trợ rất tích cực từ các bạn học viên trong lớp; tiến hành trao đổi trực tiếp với giảng viên hƣớng dẫn nên đã hoàn thành luận văn đúng thời gian quy định. Thông qua luận văn, ngƣời viết xin gửi lời tri ân sâu sắc nhất đến cán bộ quản lí, chuyên viên, giảng viên trƣờng Đại học Thủ Dầu Một; Ban Giám hiệu, giáo viên, học sinh, phụ huynh của 03 trƣờng THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận và TS. Trần Thị Tuyết Mai đã hỗ trợ, giúp đỡ rất nhiều trong quá trình thực hiện luận văn. Chắc chắn luận văn chƣa đào sâu vấn đề, chƣa trình bày đầy đủ hết những góc nhìn đa chiều về nội dung quan tâm nhƣng đó chính là những kiến thức, những kết quả đạt đƣợc trong quá trình tìm hiểu và nghiên cứu về đề tài: “Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng trung học phổ thông huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận”./. Xin chân thành cám ơn. NGUYỄN HỮU HÀO ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................... i LỜI CÁM ƠN ................................................................................................................. ii MỤC LỤC ...................................................................................................................... iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................................ vii DANH MỤC BẢNG .................................................................................................... viii TÓM TẮT ....................................................................................................................... x 1/. Lí do thực hiện đề tài .............................................................................................. 1 2/. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................... 4 3/. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ........................................................................ 4 4/. Giả thuyết khoa học ................................................................................................ 4 6/. Phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................................ 5 8/. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn .............................................................. 8 9/. Bố cục của luận văn ................................................................................................ 9 Chƣơng 1 ....................................................................................................................... 10 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH XÂM HẠI TÌNH DỤC CHO HỌC SINH Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG10 1.1. Khái quát lịch sử nghiên cứu vấn đề ................................................................... 10 1.1.1.Nghiên cứu ở nƣớc ngoài .............................................................................. 10 1.1.2.Nghiên cứu trong nƣớc.................................................................................. 13 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài ..................................................................... 18 1.2.1.Xâm hại tình dục, phòng tránh xâm hại tình dục .......................................... 18 1.2.2.Giáo dục, hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh . 19 1.2.3.Quản lí, quản lí trƣờng trung học phổ thông ................................................ 21 1.2.4.Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT .......... 22 1.3. Lý luận về hoạt động phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng THPT ......................................................................................................................... 23 1.3.1.Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh THPT .............................................. 23 1.3.2.Tầm quan trọng của hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng THPT ........................................................................................... 24 1.3.3. . Mục tiêu và nội dung hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng THPT .................................................................................... 25 iii
1.3.4. ... Phƣơng pháp và hình thức giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng THPT ........................................................................................... 28 1.4. Lý luận về quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng THPT ................................................................................................... 30 1.4.1. Tầm quan trọng của quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng THPT.............................................................................. 30 1.4.2. Nội dung quản lí hoạt động phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng THPT ...................................................................................................... 30 1.4.2.1. Quản lí mục tiêu giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT .................................................................................................................. 31 1.4.2.2. Quản lí nội dung giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT 31 1.4.2.3. Quản lí phƣơng pháp và hình thức giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT ............................................................................................. 33 1.4.2.4. Quản lí các điều kiện giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT 34 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến công tác quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng THPT ................................................................. 34 1.5.1.Yếu tố khách quan ......................................................................................... 34 1.5.2.Yếu tố chủ quan ............................................................................................. 36 Chƣơng 2 ....................................................................................................................... 39 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH XÂM HẠI TÌNH DỤC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN NINH SƠN, TỈNH NINH THUẬN ....................................... 39 2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế-xã hội, giáo dục huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận................................................................................................. 39 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế-xã hội ................................................. 39 2.1.2. Tình hình giáo dục ....................................................................................... 40 2.1.3. Sơ lƣợc về 03 trƣờng THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn .......................... 42 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục và quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ...................................................... 44 2.2.1. Nội dung khảo sát......................................................................................... 44 2.2.2. Công cụ điều tra, khảo sát thực trạng.......................................................... 44 2.2.3. Kiểm tra độ tin cậy của thang đo ................................................................. 48 2.2.4. Qui ƣớc thang đo......................................................................................... 49 iv
2.3. Kết quả khảo sát thực trạng hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận .......................... 50 2.3.1. Nhận thức của CBQL, GV, CMHS và HS về hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ............................................................................ 50 2.3.2. Thực trạng nội dung giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ........................................................... 57 2.3.3. Phƣơng pháp giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ...................................................................... 59 2.3.4. Hình thức giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ................................................................................ 61 2.4. Kết quả khảo sát thực trạng quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ............ 64 2.4.1. Nhận thức của CBQL, GV về tầm quan trọng của quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận.................................................................................................................. 65 2.4.2. Mục tiêu quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ................................................... 66 2.4.3. Thực trạng quản lí nội dung giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ................................................... 68 2.4.4. Thực trạng quản lí phƣơng pháp và hình thức giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ........................ 71 2.4.5. Thực trạng quản lí các điều kiện phục vụ cho hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận .......... 74 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận................. 75 2.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận .............................. 78 2.6.1. Ƣu điểm ........................................................................................................ 78 2.6.2. Hạn chế ........................................................................................................ 78 2.6.3. Nguyên nhân ................................................................................................. 79 Chƣơng 3 ....................................................................................................................... 82 BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC PHÒNG TRÁNH XÂM HẠI TÌNH DỤC CHO HỌC SINH Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN NINH SƠN, TỈNH NINH THUẬN ............................................................... 82 3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp ............................................................................... 82 3.2. Các nguyên tắc xây dựng biện pháp ................................................................... 82 3.3. Đề xuất biện pháp quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận ................................................... 84 v
3.3.1. Tăng cƣờng công tác giáo dục pháp luật, tuyên truyền rộng rãi đến GV, HS, CMHS về giáo dục phòng tránh XHTD ............................................................. 84 3.3.2. Đẩy mạnh vai trò của các tổ chức chính trị, đoàn thể trong nhà trƣờng, phối hợp chặt chẽ với các lực lƣợng giáo dục ngoài nhà trƣờng, đặc biệt là gia đình trong giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh. .............................................. 86 3.3.3. Tăng cƣờng tổ chức, chỉ đạo đa dạng hóa các hình thức giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh. ........................................................................................... 88 3.3.4. Tăng cƣờng công tác kiểm tra, giám sát của nhà trƣờng trong việc thực hiện hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ....................... 90 3.3.5. Tăng cƣờng bố trí kinh phí, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất để tổ chức hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh ............................................... 92 3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp ......................................................................... 93 3.5. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất ......... 94 - KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ........................................................................... 106 1/. Kết luận ............................................................................................................... 106 2/. Khuyến nghị........................................................................................................ 108 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................. 111 PHỤ LỤC ................................................................................................................ 111 vi
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Từ đầy đủ 1 CBQL Cán bộ quản lí 2 CMHS Cha mẹ học sinh 3 GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo 4 GV Giáo viên 5 GVBM Giáo viên bộ môn 6 GVCN Giáo viên chủ nhiệm 7 Hội LHTN Hội Liên Hiệp Thanh Niên 8 HS Học sinh 9 TB Trung bình 10 TBC Trung bình cộng 11 THPT Trung học phổ thông 12 XHTD Xâm hại tình dục vii
DANH MỤC BẢNG Bảng 2. 1: Bảng thống kê số lƣợng khảo sát .............................................................. 45 Bảng 2. 2: Đặc điểm CBQL và GV đƣợc khảo sát .................................................... 45 Bảng 2. 3: Đặc điểm cha mẹ học sinh đƣợc khảo sát ................................................ 46 Bảng 2. 4: Đặc điểm học sinh đƣợc khảo sát ............................................................. 47 Bảng 2. 5: Hệ số Cronbach's Alpha của các thang đo ............................................... 48 Bảng 2. 6: Hệ số Cronbach's Alpha của thang đo công tác quản lí ........................... 48 Bảng 2. 7: Quy ƣớc mức đánh giá, phân tích số liệu ................................................. 49 Bảng 2. 8: Ý kiến của CBQL, GV; CMHS; HS về các hành vi XHTD .................. 50 Bảng 2. 9: Ý kiến của CBQL, GV; CMHS; HS về tầm quan trọng của hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh ............................................................. 54 Bảng 2. 10: Ý kiến của CBQL, GV; CMHS; HS về mục đích của hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh .................................................................... 56 Bảng 2. 11:Ý kiến của CBQL, GV; CMHS; HS về thực trạng thực hiện nội dung hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT ................................. 58 Bảng 2. 12: Ý kiến của CBQL, GV; CMHS; HS về thực trạng sử dụng phƣơng pháp giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT .......................................... 60 Bảng 2. 13: Ý kiến của CBQL, GV; CMHS; HS về thực trạng triển khai các hình thức hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT ......................... 62 Bảng 2. 14: Kết quả khảo sát CBQL, GV về thực trạng quản lí các điều kiện phục vụ cho hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT................... 74 Bảng 2. 15: Kết quả khảo sát CBQL, GV về thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT ............. 76 Bảng 3. 1: Các mức độ khảo sát tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất .................................................................................................................. 94 Bảng 3. 2: Kết quả đánh giá về tính cần thiết và khả thi của biện pháp ”Tăng cƣờng công tác giáo dục pháp luật, tuyên truyền rộng rãi đến GV, HS, CMHS về giáo dục phòng tránh XHTD” ................................................................................. 95 Bảng 3. 3: Kết quả đánh giá về tính cần thiết và khả thi của biện pháp” Đẩy mạnh vai trò của các tổ chức chính trị, đoàn thể trong nhà trƣờng, phối hợp chặt chẽ với các lực lƣợng giáo dục ngoài nhà trƣờng, đặc biệt là gia đình trong giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh.” ................................................................. 97 Bảng 3. 4: Kết quả đánh giá về tính cần thiết và khả thi của biện pháp“Tăng cƣờng tổ chức, chỉ đạo đa dạng hóa các hình thức giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh” ................................................................................................................ 99 Bảng 3. 5: Kết quả đánh giá về tính cần thiết và khả thi của biện pháp“Tăng cƣờng công tác kiểm tra, giám sát của nhà trƣờng trong việc thực hiện hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh” .......................................... 100 Bảng 3. 6: Kết quả đánh giá về tính cần thiết và khả thi của biện pháp“Tăng cƣờng bố trí kinh phí, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất để tổ chức hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh” ........................................................................... 102 viii
DANH MỤC ĐỒ THỊ, HÌNH ẢNH, SƠ ĐỒ Biểu đồ 2. 1: Ý kiến của CBQL, GV; CMHS; HS trong việc xác định đối tƣợng thực hiện hành vi XHTD ......................................................................................... 52 Biểu đồ 2. 2: Ý kiến của CBQL, GV; CMHS; HS trong việc xác định đối tƣợng bị XHTD .............................................................................................................. 53 Biểu đồ 2. 3: Ý kiến của CBQL, GV về tầm quan trọng của quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh ............................................................. 66 Biểu đồ 2.4: Kết quả khảo sát CBQL, GV về thực trạng quản lí mục tiêu hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT .......................................... 67 Biểu đồ 2.5: Kết quả khảo sát CBQL, GV về thực trạng quản lí nội dung hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT .......................................... 69 Biểu đồ 2.6: Kết quả khảo sát CBQL, GV về thực trạng quản lí phƣơng pháp và hình thức hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT ................. 72 Biểu đồ 3. 1: Tổng hợp đánh giá tính cần thiết và khả thi của 05 biện pháp đề xuất104 ix
TÓM TẮT Vấn đề XHTD trở thành chủ đề mang tính thời sự. Quốc hội đã dành hẳn một ngày (27/05/2020) để thảo luận xung quanh đề tài này. Hồi chuông đã vang lên thúc giục chúng ta hành động và thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ nhằm mang lại hiệu quả trong việc hạn chế tình trạng XHTD đối với học sinh. Làm thế nào để có thể giúp các em học sinh tự tin, vững bƣớc trên con đƣờng phía trƣớc là trách nhiệm của nhà giáo dục. Mỗi nhà trƣờng cần hƣớng các em đến những giá trị cao đẹp trong cuộc sống, bảo vệ các em trƣớc những cám dỗ, trang bị cho các em kiến thức, kỹ năng phát triển một cách toàn diện. Đề tài Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận tập trung nghiên cứu, phân tích cơ sở lý luận của hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh trung học phổ thông cũng nhƣ công tác quản lí hoạt động này. Những hạn chế, thiếu sót trong quá trình quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh ở các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận: - Khi tiến hành tìm hiểu về nhận thức của các đối tƣợng khảo sát, kết quả đánh giá với tín hiệu khả quan. Tuy nhiên, nhà trƣờng chƣa thực hiện giáo dục học sinh nhận biết các dấu hiệu bị XHTD một cách đầy đủ, chi tiết. Chƣa thể hiện rõ nội dung giáo dục phòng tránh XHTD qua kế hoạch hoạt động năm học cũng nhƣ chƣa tập trung vào nội dung XHTD khi triển khai. Nhà trƣờng chủ yếu thực hiện giáo dục giới tính, giới và bình đẳng giới, tâm sinh lí lứa tuổi, tình yêu, tình bạn, hôn nhân, gia đình. Nội dung giáo dục phòng tránh XHTD chỉ đƣợc đề cập thoáng qua và thƣờng tích hợp, lồng ghép khi thực hiện giảng dạy trên lớp và lồng ghép vào các hoạt động của Đoàn thanh niên. - Nhà trƣờng đã triển khai một số phƣơng pháp và hình thức giáo dục pháp luật nói chung, phòng tránh XHTD nói riêng song còn đơn điệu, chƣa đa dạng, chƣa mang lại hiệu quả cao. - Công tác kiểm tra, đánh giá về mục tiêu giáo dục phòng tránh XHTD chƣa đƣợc CBQL quan tâm. Bỏ ngõ công tác sơ kết, tổng kết việc thực hiện nội dung, phƣơng pháp, hình thức giáo dục phòng tránh XHTD. Đặc biệt, CBQL vẫn chƣa tiến x
hành đánh giá, rút kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh. Từ đó, CBQL chƣa cải tiến nội dung, cách thức thực hiện cho các năm học kế tiếp. - Chƣa phát huy vai trò của các tổ chức chính trị, đoàn thể trong nhà trƣờng. Thiếu sự phối hợp giữa các lực lƣợng bên trong và bên ngoài nhà trƣờng. Chƣa thƣờng xuyên kết hợp với các trung tâm, các trƣờng đại học, chuyên gia để giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh. - Công tác bố trí, chuẩn bị cơ sở vật chất cho hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh chƣa đƣợc đảm bảo. Mặc dù các trƣờng có tổ tƣ vấn tâm lí song tổ chức, bố trí phòng tƣ vấn chƣa phù hợp. Tài liệu, tờ rơi cho công tác tuyên truyền chƣa đƣợc bổ sung kịp thời. Công tác sữa chữa, mua sắm trang thiết bị phục vụ cho hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh chƣa đƣợc quan tâm đúng mức. Để khắc phục những hạn chế, thiếu sót trên, tác giả đề xuất 05 biện pháp quản lí (cần thiết và khả thi), bao gồm: Tăng cƣờng công tác giáo dục pháp luật, tuyên truyền rộng rãi đến GV, HS, CMHS về giáo dục phòng tránh XHTD; Đẩy mạnh vai trò của các tổ chức chính trị, đoàn thể trong nhà trƣờng, phối hợp chặt chẽ với các lực lƣợng giáo dục ngoài nhà trƣờng, đặc biệt là gia đình trong giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh; Tăng cƣờng tổ chức, chỉ đạo đa dạng hóa các hình thức giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh; Tăng cƣờng công tác kiểm tra, giám sát của nhà trƣờng trong việc thực hiện hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh; Tăng cƣờng bố trí kinh phí, trang bị đầy đủ cơ sở vật chất để tổ chức hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh. Các biện pháp đề xuất dựa trên cơ sở lý luận và cơ sở thực trạng khảo sát tại 03 trƣờng THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. Cả 05 biện pháp đều thiết thực và có mối quan hệ gắn kết, phụ thuộc, bổ sung cho nhau trong quá trình thực hiện. Những biện pháp đề xuất sẽ góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. xi
MỞ ĐẦU 1/. Lí do thực hiện đề tài Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII tiếp tục khẳng định “giáo dục là quốc sách hàng đầu, phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dƣỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất ngƣời học; học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn. Phát triển giáo dục và đào tạo phải gắn với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch phát triển nguồn nhân lực”. Giáo dục với vai trò đầu tàu cho sự phát triển của đất nƣớc; giáo dục phát triển thì xã hội phát triển và ngƣợc lại. Trong đó, con ngƣời là chủ thể của quá trình phát triển và là một mắt xích quan trọng trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nƣớc. Từng nhân tố tác động đến quá trình đi lên của xã hội, mỗi công dân phải đƣợc phát triển một cách toàn diện, đầy đủ nhất để góp phần vào thành công chung của đất nƣớc. Ngành giáo dục luôn chú trọng giáo dục phát triển toàn diện cho học sinh, nội dung chƣơng trình tổng thể Bộ GD&ĐT vừa ban hành đƣợc xây dựng theo định hƣớng phát triển 05 phẩm chất (yêu nƣớc, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm) và 10 năng lực (tự chủ và tự học; giao tiếp và hợp tác; giải quyết vấn đề và sáng tạo, ngôn ngữ, tính toán, khoa học, công nghệ, tin học, nghệ thuật, thể chất) cho ngƣời học (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2018). Qua đó, giúp ngƣời học đủ đức, đủ tài, tích cực tham gia cống hiến, xây dựng đất nƣớc. Giáo dục học sinh trung học phổ thông (THPT) phải hƣớng đến nền tảng của xã hội, phải xây dựng một giá trị bền vững để có đƣợc những thế hệ công dân tốt, hoàn thành trọng trách gánh vác quê hƣơng. Giáo dục học sinh THPT phát triển một cách đầy đủ, toàn diện là trách nhiệm của nhà giáo dục. Trong đó, làm thế nào để các em có đƣợc một tâm thế tốt nhất để bƣớc vào đời là mục tiêu đặt ra hàng đầu hiện nay. Để giáo dục học sinh THPT phát triển toàn diện thì phải có những biện pháp bảo vệ các em, hạn chế đến mức thấp nhất việc các em học sinh THPT bị tổn thƣơng về mặt thể chất và tinh thần. Vấn đề xâm hại tình dục học sinh trở nên 1
nóng hơn và đƣợc đề cập nhiều trong thời gian gần đây. Tại các diễn đàn chính trị-xã hội, mọi ngƣời đã quan tâm nhiều hơn về vấn đề xâm hại tình dục. Môi trƣờng học đƣờng rất dễ dàng xảy ra tình trạng xâm hại tình dục do có sự tiếp xúc thƣờng xuyên. Học sinh trung học phổ thông là đối tƣợng đang ở độ tuổi dậy thì, tâm lí chƣa thật sự ổn định. Cho nên, việc định hình nhân cách trong thời điểm này là hết sức quan trọng; tạo tiền đề cho việc phát triển cách nghĩ và cách làm trong tƣơng lai của một công dân. Giáo dục các em học sinh thật tốt, tránh đƣợc việc bị xâm hại sẽ giúp các em vững bƣớc trên con đƣờng tƣơng lai. Gần đây, nhiều vụ xâm hại tình dục học sinh xảy ra và diễn biến có chiều hƣớng gia tăng. Việc xâm hại không chỉ diễn ra ở những môi trƣờng phức tạp mà còn khá phổ biến ở học đƣờng. Đa dạng về hành vi xâm hại, đa dạng về đối tƣợng, lứa tuổi thực hiện xâm hại và việc bị xâm hại xảy ra đối với cả nữ lẫn nam ở bất kỳ thời điểm nào, không gian nào. Học sinh trung học phổ thông có thể bị xâm hại tình dục từ chính thầy cô giáo trong nhà trƣờng thông qua những va chạm vô tình hay cố ý; sự gần gũi hằng ngày dễ dàng phát sinh tình cảm thầy trò dẫn đến quan hệ thể xác ngoài ý muốn; trò trao đổi tình để đƣợc thầy cho điểm cao; học sinh thƣờng hâm mộ thần tƣợng không kiểm soát đƣợc bản thân; bị bạn bè tò mò, trêu ghẹo hoặc tự khám phá bản thân, muốn làm ngƣời lớn… Theo số liệu cổng thông tin điện tử của Quốc hội, từ năm 2005 đến tháng 6/2019 toàn quốc đã xảy ra 7.829 vụ xâm hại trẻ em. Riêng chỉ trong quý I năm 2019, Tổng đài Quốc gia bảo vệ trẻ em 111 đã tiếp nhận hơn 300.000 cuộc gọi đến, tƣ vấn cho gần 6.800 ca, can thiệp hơn 200 ca. Trong đó số trẻ em bị xâm hại tình dục chiếm 30%. Theo số liệu của Bộ Công an, trong năm 2016 và 2017 có 28 tỉnh, thành phố có từ 30 đến 110 trẻ em bị xâm hại. (Lê Phƣơng, 2019) “Qua phân tích, đối tƣợng thực hiện hành vi xâm hại trẻ em ngày càng mở rộng, từ những ngƣời lao động phổ thông có trình độ dân trí thấp đến những ngƣời có nghề nghiệp ổn định, có trình độ dân trí cao, tập trung chủ yếu ở nhóm tuổi từ 18 trở lên...Một số trƣờng hợp xâm hại diễn ra trong một thời gian dài, thậm chí kéo dài nhiều năm nhƣng nạn nhân im lặng hay có không ít trƣờng hợp không cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng. Do đó, số trƣờng hợp trẻ em bị 2
xâm hại và bạo lực có nhiều khả năng chƣa dừng lại nhƣ con số đã thống kê...” (Võ Lê, 2019). Những con số biết nói, tuy nhiên đó chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Rất rất nhiều vụ xâm hại tình dục mà học sinh trung học phổ thông là nạn nhân nhƣng các em và gia đình muốn giữ im lặng, không tố cáo cũng nhƣ lên tiếng để bảo vệ các em mà tìm cách tránh né sự việc. Nhiều địa phƣơng không có ghi nhận số liệu những trƣờng hợp bị xâm hại tình dục hằng năm làm vấn đề trở nên cấp bách và nóng hơn bao giờ hết. Nhiều đại biểu quốc hội cũng đã đƣa tình trạng học sinh bị xâm hại tình dục vào nghị trƣờng để bàn bạc, tìm biện pháp khắc phục cũng nhƣ ngăn chặn vấn nạn xâm hại tình dục học sinh. Khi thảo luận về vấn đề này, nhiều ý kiến cho rằng việc tổ chức các hoạt động giáo dục về tâm sinh lí, giáo dục giới tính nói chung, giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục nói riêng đối với học sinh trung học là một cách thức “vẽ đƣờng cho hƣơu chạy” . Tuy nhiên, qua thực tế cuộc sống, các em học sinh THPT rất tò mò về giới tính, về những thay đổi của cơ thể, những cảm xúc tuổi mới lớn và thậm chí các em chƣa hiểu rõ những hành vi nhƣ thế nào đƣợc xem là xâm hại tình dục, một số em xem việc quan hệ tình dục đơn thuần chỉ là một trò chơi,…Đó là những gì mà nhà trƣờng, gia đình và xã hội cần phải suy ngẫm và có những hành động cấp thiết và hiệu quả hơn giúp cho các em phòng tránh bị xâm hại tình dục. Bởi vì, nếu để các em học sinh bị xâm hại tình dục sẽ ảnh hƣởng rất lớn đến tinh thần và thể xác của các em, gây hậu quả nghiêm trọng đến cuộc sống của các em ở hiện tại và tƣơng lai. Hiện nay, chƣơng trình giáo dục THPT chƣa chú trọng nội dung giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục vì nhiều lí do khác nhau. Vấn đề đặt ra là, làm thế nào để học sinh THPT có thể tiếp cận và có cách nhìn, cách hiểu đúng bản chất của vấn đề xâm hại tình dục là trách nhiệm của thầy cô giáo – những nhà giáo dục. Song làm thế nào để các hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục đƣợc thực hiện một cách có kế hoạch và hiệu quả là trách nhiệm của các nhà quản lí, của hiệu trƣởng nhà trƣờng. 3
Trong thời gian qua, địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận đã xảy ra một số vụ xâm hại tình dục mà đối tƣợng bị xâm hại là trẻ vị thành niên. Trong khi đó, hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục chƣa đƣợc các trƣờng THPT trên địa bàn đề cập và chú trọng. Thực tế cho thấy, các trƣờng mới tập trung quản lí hoạt động dạy học, quản lí nhân sự, quản lí cơ sở vật chất,… mà chƣa chú trọng quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh. Trên địa bàn cũng chƣa có nghiên cứu nào về quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh. Đây là hồi chuông cảnh báo đối với công tác quản lí nhà trƣờng. Với những lí do nêu trên, chúng tôi chọn đề tài “Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận” để thực hiện luận văn tốt nghiệp. 2/. Mục tiêu nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý luận, đề tài khảo sát thực trạng quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. Từ đó, đề xuất các biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận, góp phần vào việc giáo dục học sinh phát triển toàn diện. 3/. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể Quản lí hoạt động giáo dục học sinh trƣờng trung học phổ thông 3.2. Đối tƣợng nghiên cứu Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng trung học phổ thông trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. 4/. Giả thuyết khoa học Hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận đã đƣợc quan tâm. Công tác quản lí nội dung, phƣơng pháp và hình thức giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh THPT đã đƣợc triển khai thực hiện nhƣng kết quả chƣa cao. Công tác kiểm tra, 4
giám sát còn hạn chế; các nguồn lực về nhân lực, vật lực và tài lực vẫn chƣa đáp ứng đƣợc yêu cầu của hoạt động giáo dục phòng tránh XHTD cho học sinh. Nếu khảo sát, đánh giá và phân tích khách quan, chính xác về công tác quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận thì sẽ đề xuất đƣợc các biện pháp quản lí có tính cần thiết và khả thi cao đối với công tác giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh các trƣờng THPT tại địa phƣơng. 5/. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở trƣờng trung học phổ thông. - Tìm hiểu, xác định thực trạng công tác quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng trung học phổ thông trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. - Đề xuất một số biện pháp quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng trung học phổ thông trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. 6/. Phƣơng pháp nghiên cứu Để thực hiện đề tài “Quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh ở các trƣờng trung học phổ thông huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận”, tác giả luận văn sử dụng kết hợp các nhóm phƣơng pháp nghiên cứu sau đây: 6.1. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu lí thuyết Tiến hành thu thập tài liệu, sách báo, tạp chí và các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài; Thực hiện phân tích nội dung, số liệu từ nhiều nguồn khác nhau để có cái nhìn tổng quan về vấn đề xâm hại tình dục đối với học sinh THPT, về quản lí các hoạt động giáo dục trong trƣờng THPT để hình thành nên cơ sở lý luận của đề tài. 6.2. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn Chúng tôi sử dụng phối hợp các phƣơng pháp sau đây: 5
6.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi - Mục đích: Xác định rõ thực trạng hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục và quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh các trƣờng THPT huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận; tìm hiểu và thu thập thông tin, dữ liệu để đánh giá một cách chi tiết, đúng đắn về vấn đề nghiên cứu. Ngoài ra, chúng tôi cũng sử dụng phƣơng pháp này để khảo nghiệm tính khả thi và cần thiết của các biện pháp mà đề tài đề xuất thực hiện. - Nội dung: Thực hiện thiết lập bảng khảo sát dành cho các đối tƣợng CBQL, GV, HS, CMHS. Sau đó, tiến hành khảo sát thực tế trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận với số mẫu phù hợp (áp dụng công thức tính số mẫu trong đó: n là cỡ mẫu, e=0.05, N: tổng thể). - Cách thức tiến hành: Thiết lập 03 mẫu phiếu khảo sát thực trạng và 01 phiếu khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp đề xuất. Đối tƣợng khảo sát đƣợc lựa chọn một cách ngẫu nhiên và khách quan. + 01 mẫu phiếu khảo sát thực trạng đối với 27/27 CBQL, 99/132 GV; 01 mẫu phiếu khảo sát thực trạng đối với 339/2235 CMHS; 01 mẫu phiếu khảo sát thực trạng đối với 339/2235 HS của 03 trƣờng THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. + 01 phiếu khảo nghiệm tính khả thi và tính cần thiết của các biện pháp đề xuất đối với CBQL, GV của 03 trƣờng THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. 6.2.2. Phương pháp phỏng vấn - Mục đích: Thu thập thêm thông tin một cách trực tiếp; đối chiếu và so sánh với kết quả khảo sát thực trạng qua phƣơng pháp điều tra bằng bảng hỏi. Thu thập thêm ý kiến, thông tin cần thiết từ ngƣời đƣợc phỏng vấn mà khảo sát qua phiếu hỏi chƣa đáp ứng đƣợc. Sử dụng ý kiến đóng góp của ngƣời đƣợc phỏng vấn đối với đề tài nghiên cứu; tập hợp đƣợc những ý tƣởng mới, sáng tạo, những biện pháp hay đối với việc quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh. 6
- Nội dung: Trao đổi về những thuận lợi, khó khăn của nhà trƣờng trong giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục và quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh. Đề nghị ngƣời đƣợc phỏng vấn đánh giá về thực trạng hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục và quản lí hoạt động phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh tại đơn vị công tác (ƣu điểm và nhƣợc điểm) cũng nhƣ nguyên nhân của ƣu nhƣợc điểm; các biện pháp đề xuất nhằm nâng cao chất lƣợng hoạt động giáo dục và quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh. - Cách thức tiến hành: Tiến hành phỏng vấn trực tiếp (mặt đối mặt) một số CBQL, HS, GV. 6.2.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động - Mục đích: Tìm hiểu thực tế hoạt động quản lí phòng tránh xâm hại tình dục tại 03 trƣờng THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận. - Nội dung: Tìm hiểu cách thức tổ chức thực hiện quản lí hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục cho học sinh THPT trên địa bàn huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận; những nội dung đã đƣợc triển khai và hiệu quả mang lại thông qua các hoạt động. - Cách thức tiến hành: Tiến hành nghiên cứu, phân tích các hồ sơ quản lí nhƣ: kế hoạch; biên bản, báo cáo sơ kết, tổng kết và các sản phẩm khác của cán bộ quản lí, giáo viên và học sinh có liên quan đến hoạt động giáo dục phòng tránh xâm hại tình dục. 6.3. Phƣơng pháp xử lí dữ liệu - Mục đích: Đánh giá một cách chính xác từ những số liệu, dữ liệu khảo sát thực tế để đƣa ra những phân tích, nhận định phù hợp trên cơ sở kết quả thu thập đƣợc. - Nội dung: Tiến hành mã hóa các câu hỏi (định tính và định lƣợng) từ bảng khảo sát; thiết lập thông tin và thực hiện các biện pháp tính toán phù hợp với nhu cầu cần phân tích của đề tài nghiên cứu. Xây dựng kết hợp các yếu tố khi phân tích, nhận định vấn đề cần quan tâm. 7