Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý đội ngũ Cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:315

Thêm vào BST

Báo xấu

15
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý đội ngũ Cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu lý luận, khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một trong thời gian qua. Từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý đội ngũ Cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN THỊ LIÊN QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CỐ VẤN HỌC TẬP TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÌNH DƯƠNG - 2023
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN THỊ LIÊN QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CỐ VẤN HỌC TẬP TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TẠ THỊ THANH LOAN BÌNH DƯƠNG - 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên: Nguyễn Thị Liên Tôi xin cam đoan đề tài: “Quản lý đội ngũ Cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một” là một công trình nghiên cứu độc lập không có sự sao chép của người khác. Đề tài là một sản phẩm mà tôi đã nỗ lực nghiên cứu trong quá trình học tập. Trong quá trình viết tôi có tham khảo một số tài liệu có nguồn gốc rõ ràng và trích dẫn đúng quy định. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về đề tài của mình. Người cam đoan Nguyễn Thị Liên i
LỜI CẢM ƠN Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và động viên rất quý báu của thầy cô, gia đình, bạn bè và anh chị em đồng nghiệp. Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và tri ân sâu sắc đến TS. Tạ Thị Thanh Loan người hướng dẫn khoa học đã tận tâm giúp đỡ, định hướng và động viên tôi trong suốt quá trình làm luận văn. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Quý thầy cô đã tận tình truyền dạy kiến thức cho tôi trong thời gian qua. Xin cám ơn Quý thầy cô trong Ban giám hiệu, các phòng ban, các khoa - Trường Đại học Thủ Dầu Một đã tạo điều kiện thuận lợi trong thời gian tôi học tập tại trường. Trân trọng cảm ơn Quý thầy Cô Trường Đại học Thủ Dầu Một đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình công tác và học tập. Cuối cùng, xin cảm ơn gia đình đã động viên, khích lệ tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn này. Dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp, song chắc chắn rằng luận văn sẽ không thể tránh khỏi thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của quý thầy, cô, anh chị em đồng nghiệp và các bạn. Trân trọng cảm ơn! Bình Dương, ngày tháng năm 2023 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Liên ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN.................................................................................................................. ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ..................................................................................... x DANH MỤC BẢNG BIỂU........................................................................................... xi DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ ................................................................................ xiii MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn thực hiện đề tài ................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................... 4 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................... 4 3.1. Khách thể nghiên cứu...................................................................................... 4 3.2. Đối tượng nghiên cứu...................................................................................... 5 4. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 5 4.1. Về nội dung ..................................................................................................... 5 4.2. Đối tượng khảo sát .......................................................................................... 5 4.3. Thời gian khảo sát ........................................................................................... 5 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ......................................................................................... 5 6. Giả thuyết nghiên cứu ........................................................................................ 5 7. Phương pháp nghiên cứu.................................................................................... 6 7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận..................................................................... 6 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.................................................................. 6 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi ............................................................ 6 7.2.2. Phương pháp phỏng vấn ............................................................................... 6 7.2.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động ............................................ 7 7.3. Phương pháp xử lý dữ liệu .............................................................................. 7 8. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ............................................................... 8 8.1. Về lý luận ........................................................................................................ 8 8.2. Về thực tiễn ..................................................................................................... 8 iii
9. Cấu trúc luận văn ............................................................................................... 8 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CỐ VẤN HỌC TẬP TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC .............................................................................................. 9 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu.............................................................................. 9 1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài ............................................................................... 9 1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước ..................................................................... 13 1.2. Những khái niệm cơ bản của đề tài ............................................................... 19 1.2.1. Trường đại học, quản lý trường đại học ..................................................... 19 1.2.1.1. Trường đại học ................................................................................................. 19 1.2.1.2. Quản lý trường đại học .................................................................................... 20 1.2.2. Cố vấn học tập, đội ngũ cố vấn học tập trường đại học ............................. 23 1.2.2.1. Cố vấn học tập .................................................................................................. 23 1.2.2.2. Cố vấn học tập trường đại học ........................................................................ 24 1.2.2.3. Đội ngũ cố vấn học tập trường đại học........................................................... 26 1.2.3. Quản lý đội ngũ cố vấn học tập trường đại học ......................................... 27 1.3. Lý luận về đội ngũ cố vấn học tập trường đại học ........................................ 28 1.3.1. Đặc trưng của đội ngũ cố vấn học tập ........................................................ 28 1.3.2. Tầm quan trọng của đội ngũ cố vấn học tập tại trường đại học ................. 29 1.3.3. Đội ngũ cố vấn học tập trường đại học ...................................................... 31 1.3.3.1. Chức năng của đội ngũ cố vấn học tập trường đại học.................................. 31 1.3.3.2. Nhiệm vụ đội ngũ cố vấn học tập trường đại học .......................................... 31 1.3.4. Khung năng lực, phẩm chất của đội ngũ cố vấn học tập trường đại học ... 34 1.3.4.1. Tiêu chuẩn lựa chọn cố vấn học tập trường đại học ...................................... 34 1.3.4.2. Quy trình lựa chọn cố vấn học tập trường đại học ......................................... 36 1.4. Lý luận về quản lí đội ngũ cố vấn học tập trường đại học ............................ 37 1.4.1. Tầm quan trọng của quản lí đội ngũ cố vấn học tập trường đại học .......... 37 1.4.2. Nội dung quản lý đội ngũ cố vấn học tập trường đại học .......................... 38 1.4.2.1. Quy hoạch, bồi dưỡng đội ngũ cố vấn học tập trường đại học ..................... 38 1.4.2.2. Lựa chọn cố vấn học tập trường đại học ........................................................ 40 1.4.2.3. Phân công công việc đối với đội ngũ cố vấn học tập trường đại học ........... 40 iv
1.4.2.4. Tạo động lực làm việc cho đội ngũ cố vấn học tập trường đại học .............. 41 1.4.2.5. Kiểm tra và đánh giá hoạt động của đội ngũ CVHT trường đại học ............ 42 1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đội ngũ cố vấn học tập trường đại học .............................................................................................................................. 43 1.5.1. Các yếu tố khách quan ............................................................................... 43 1.5.1.1. Quan điểm chủ trương về hoạt động cố vấn học tập ở trường Đại học........ 43 1.5.1.2. Điều kiện Kinh tế - Văn hóa- Khoa học – Xã hội.......................................... 43 1.5.1.3. Công tác bồi dưỡng, tập huấn về kỹ năng cho đội ngũ CVHT ..................... 44 1.5.1.4. Sự kết hợp giữa đội ngũ cố vấn học tập và các lực lượng giáo dục khác..... 44 1.5.1.5. Chế độ chính sách đối với đội ngũ cố vấn học tập ........................................ 45 1.5.2. Các yếu tố chủ quan ................................................................................... 45 1.5.2.1. Nhận thức của CBQL và GV đối với quản lý hoạt động cố vấn học tập ..... 45 1.5.2.2. Sự hiểu biết của CBQL cố vấn học tập về đào tạo tín chỉ ............................. 46 1.5.2.3. Năng lực, phẩm chất của đội ngũ cố vấn học tập .......................................... 46 1.5.2.4. Xây dựng mối quan hệ giữa CVHT với bộ môn, khoa, phòng, đoàn thể .... 47 Tiểu kết chương 1 .......................................................................................................... 48 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CỐ VẤN HỌC TẬP Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT ...................................................................... 49 2.1. Khái quát về Trường Đại học Thủ Dầu Một ................................................. 49 2.1.1. Vài nét về tỉnh Bình Dương ....................................................................... 49 2.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển của Trường Đại học Thủ Dầu Một ........ 49 2.1.3. Định hướng phát triển của Trường Đại học Thủ Dầu Một ........................ 52 2.1.4. Hoạt động đào tạo theo học chế tín chỉ trường đại học Thủ Dầu Một....... 52 2.1.5. Thực trạng về số lượng, chất lượng, cơ cấu đội ngũ cố vấn học tập tại trường đại học Thủ Dầu Một ........................................................................................... 54 2.2. Tổ chức khảo sát đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cố vấn học tập học tập ở Trường Đại học Thủ Dầu Một .......................................................................... 57 2.2.1. Mục đích khảo sát ...................................................................................... 57 2.2.2. Nội dung khảo sát....................................................................................... 57 2.2.3. Phương pháp nghiên cứu............................................................................ 57 v
2.2.3.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi .............................................................. 57 2.2.3.2. Phương pháp nghiên cứu tài liệu, sản phẩm hoạt động ................................. 58 2.2.3.3. Phương pháp phỏng vấn .................................................................................. 59 2.2.4. Mẫu khảo sát .............................................................................................. 59 2.2.5. Quy ước thang đo ....................................................................................... 63 2.2.6. Xử lý kết quả khảo sát ................................................................................ 64 2.3. Thực trạng đội ngũ Cố vấn học tập tại Trường Đại học Thủ Dầu Một ........ 64 2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên về tầm quan trọng của cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một ................................................. 64 2.3.2. Thực trạng nhận thức của sinh viên về vai trò của cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một .......................................................................................... 67 2.3.3. Thực trạng đánh giá về nhiệm vụ của cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một................................................................................................................ 69 2.3.4. Thực trạng đánh giá của CBQL, GV về khung năng lực, phẩm chất của đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một ............................................ 81 2.3.5. Thực trạng đánh giá của sinh viên về năng lực và phẩm chất của cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một ...................................................................... 85 2.3.6. Thực trạng đánh giá của sinh viên về quyền hạn của cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một .......................................................................................... 88 2.3.7. Thực trạng đánh giá của sinh viên về mức độ thực hiện và kết quả đạt được các hoạt động của cố vấn học tập tại trường ĐH Thủ Dầu Một .......................... 90 2.3.8. Thực trạng đánh giá về việc sử dụng hình thức tư vấn cho sinh viên của đội ngũ cố vấn học tập, ở trường Thủ Dầu Một ......................................................... 93 2.3.9. Thực trạng đánh giá sự cần thiết của hoạt động đội ngũ cố vấn học tập, ở trường Đại học Thủ Dầu Một mang lại cho bản thân sinh viên ........................... 94 2.4. Thực trạng quản lý đội ngũ Cố vấn học tập tại Trường Đại học Thủ Dầu Một .................................................................................................................... 95 2.4.1. Thực trạng về tầm quan trọng của công tác quản lý cố vấn học tập ở Trường Đại học Thủ Dầu Một .......................................................................................... 95 vi
2.4.2. Thực trạng đánh giá về việc lựa chọn đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một ................................................................................................. 97 2.4.3. Thực trạng đánh giá về việc phân công công việc đối với đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một .................................................................... 100 2.4.4. Thực trạng đánh giá về công tác quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một ...................................................... 103 2.4.5. Thực trạng đánh giá yếu tố tạo động lực làm việc (chế độ chính sách) cho đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một .................................... 107 2.4.6. Thực trạng công tác kiểm tra và đánh giá đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một ........................................................................................ 109 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một ........................................................................................ 112 2.5.1. Các yếu tố khách quan ............................................................................. 112 2.5.2. Các yếu tố chủ quan ................................................................................. 114 2.6. Đánh giá thực trạng quản lý đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một.............................................................................................................. 116 2.6.1. Những điểm mạnh .................................................................................... 116 2.6.2. Những điểm hạn chế ................................................................................ 117 2.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế ............................................................. 118 Tiểu kết chương 2 ........................................................................................................ 120 CHƯƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ CỐ VẤN HỌC TẬP TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT .................................................................... 121 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................... 121 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học .......................................................... 121 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ............................................................. 121 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .......................................................... 121 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ............................................................. 122 3.2. Biện pháp quản lý đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một .................................................................................................................. 122 vii
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên về tầm quan trọng của công tác quản lý đội ngũ CVHT tại trường Đại học Thủ Dầu Một ..................................................................................................................... 122 3.2.1.1. Mục đích của biện pháp ................................................................................ 122 3.2.1.2. Nội dung của biện pháp ................................................................................. 123 3.2.1.3. Cách triển khai biện pháp .............................................................................. 123 3.2.1.4. Điều kiện thực hiện ........................................................................................ 124 3.2.2. Biện pháp 2: Bồi dưỡng phẩm chất, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một .................................. 125 3.2.2.1. Mục đích của biện pháp ................................................................................ 125 3.2.2.2. Nội dung của biện pháp ................................................................................. 125 3.2.2.3. Cách triển khai biện pháp .............................................................................. 126 3.2.2.4. Điều kiện thực hiện ........................................................................................ 127 3.2.3. Biện pháp 3: Hoàn thiện công tác quy hoạch, tuyển chọn, phân công, tạo nguồn cho đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một ................ 127 3.2.3.1. Mục đích của biện pháp ................................................................................. 127 3.2.3.2. Nội dung của biện pháp ................................................................................. 128 3.2.3.3. Cách triển khai biện pháp .............................................................................. 129 3.2.3.4. Điều kiện thực hiện ........................................................................................ 131 3.2.4. Biện pháp 4: Phối hợp đồng bộ với các phòng ban trong trường để quản lý đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một .................................. 131 3.2.4.1. Mục đích biện pháp........................................................................................ 131 3.2.4.2. Nội dung của biện pháp ................................................................................. 132 3.2.4.3. Cách triển khai biện pháp .............................................................................. 132 3.2.4.4. Điều kiện thực hiện ........................................................................................ 133 3.2.5. Biện pháp 5: Đổi mới phương thức kiểm tra, đánh giá hoạt động của đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một ............................................... 133 3.2.5.1. Mục đích biện pháp........................................................................................ 133 3.2.5.2. Nội dung biện pháp ........................................................................................ 134 3.2.5.3. Cách triển khai biện pháp .............................................................................. 135 viii
3.2.5.4. Điều kiện thực hiện ........................................................................................ 136 3.2.6. Biện pháp 6: Tích cực tạo động lực làm việc cho đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một ............................................................................. 137 3.2.6.1. Mục đích của biện pháp ................................................................................. 137 3.2.6.2. Nội dung biện pháp ........................................................................................ 138 3.2.6.3. Cách triển khai biện pháp .............................................................................. 139 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp đề xuất ..................................................... 141 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ................... 141 3.4.1. Mục tiêu khảo nghiệm .............................................................................. 141 3.4.2. Công cụ khảo nghiệm............................................................................... 141 3.4.3. Mẫu khảo nghiệm ..................................................................................... 142 3.4.4. Quy trình khảo nghiệm............................................................................. 143 3.4.5. Kết quả khảo nghiệm ............................................................................... 144 3.4.6. Kiểm định sự tương quan giữa tính cấn thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất ....................................................................................................... 146 Tiểu kết chương 3 ........................................................................................................ 150 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................................ 151 1. Kết luận .......................................................................................................... 151 2. Khuyến nghị ................................................................................................... 152 2.1. Đối với trường Đại học Thủ Dầu Một ........................................................ 152 2.2. Đối với các khoa/chương trình đào tạo ....................................................... 153 2.3. Đối với đội ngũ cố vấn học tập ................................................................... 153 2.4. Đối với sinh viên ......................................................................................... 153 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................... 155 PHỤ LỤC .................................................................................................................... 159 ix
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Tên viết tắt Tên đầy đủ CBQL Cán bộ quản lý CNH-HĐH Công nghiệp hóa – hiện đại hóa CVHT Cố vấn học tập ĐH Đại học GD Giáo dục GDĐH Giáo dục đại học GD&ĐT Giáo dục và đào tạo GV Giảng viên HĐ Hoạt động HS Học sinh HTTC Hệ thống tín chỉ QL Quản lý QLGD Quản lý giáo dục SV Sinh viên x
DANH MỤC CÁC BẢNG TT NỘI DUNG TRANG Bảng 2.1. Thông tin các cán bộ quản lý, giảng viên tham gia 1 59 khảo sát 2 Bảng 2.2. Thông tin sinh viên tham gia khảo sát 61 3 Bảng 2.3. Quy ước xử lý thông tin 63 Bảng 2.4. Kết quả đánh giá của CBQL, GV về tầm quan trọng 4 65 của cố vấn học tập tại trường đại học Bảng 2.5. Kết quả đánh giá của sinh viên về vai trò của cố vấn 5 67 học tập tại trường Đại học Bảng 2.6. Kết quả đánh giá của CBQL, GV về nhiệm vụ của cố 6 69 vấn học tập tại trường đại học Bảng 2.7. Kết quả đánh giá của SV về nhiệm vụ của cố vấn học 7 76 tập tại trường đại học Bảng 2.8. Kết quả đánh giá về khung năng lực, phẩm chất của 8 82 đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Bảng 2.9. Kết quả đánh giá sinh viên về năng lực và phẩm chất 9 85 của cố vấn học tập ở trường Đại học Bảng 2.10. Kết quả đánh giá sinh viên về quyền hạn của cố vấn 10 89 học tập ở trường Đại học Bảng 2.11. Kết quả đánh giá sinh viên về các hoạt động của cố 11 91 vấn học tập tại trường Đại học Bảng 2.12. Kết quả đánh giá về việc sử dụng hình thức tư vấn 12 93 cho sinh viên của đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Bảng 2.13. Kết quả đánh giá về sự cần thiết của hoạt động đội 13 ngũ cố vấn học tập mang lại cho bản thân sinh viên 94 xi
Bảng 2.14. Kết quả đánh giá về tầm quan trọng của công tác 14 95 quản lý cố vấn học tập ở Trường Đại học Bảng 2.15. Kết quả đánh giá về việc lựa chọn đội ngũ cố vấn học 15 98 tập ở trường Đại học Bảng 2.16. Kết quả đánh giá việc phân công công việc đối với 16 100 đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Bảng 2.17. Kết quả đánh giá công tác quy hoạch đào tạo, bồi 17 103 dưỡng đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Bảng 2.18. Kết quả đánh giá yếu tố tạo động lực làm việc cho đội 18 107 ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Bảng 2.19. Kết quả công tác Kiểm tra và đánh giá đội ngũ cố vấn 19 109 học tập ở trường Đại học Thủ Dầu Một Bảng 2.20. Kết quả đánh giá mức độ ảnh hưởng của yếu tố khách 20 112 quan đến quản lý đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Bảng 2.21. Kết quả đánh giá mức độ ảnh hưởng của yếu tố chủ 21 114 quan đến quản lý đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học 22 Bảng 3.1. Đặc điểm mẫu khảo nghiệm 142 Bảng 3.2. Các mức độ khảo sát tính cần thiết và khả thi của các 23 143 biện pháp đề xuất Bảng 3.3. Quy ước thang đo tính cần thiết và khả thi của các biện 24 144 pháp đề xuất Bảng 3.4. Tổng hợp ý kiến đánh giá của CBQL và GV về tính 25 144 cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất Bảng 3.5. Kiểm tra sự tương quan giữa tính cần thiết và tính khả 26 147 thi của các biện pháp xii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ TT NỘI DUNG TRANG Biểu đồ 2.1. Kết quả đánh giá của sinh viên về mức độ cần thiết 1 95 mà hoạt động CVHT mang lại cho bản thân Biểu đồ 2.2. Kết quả đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố 2 114 khách quan đến quản lý đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Biểu đồ 2.3. Kết quả đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố 3 116 chủ quan đến quản lý đội ngũ cố vấn học tập ở trường Đại học Biểu đồ 3.1. Mức độ đánh giá tính cần thiết và khả thi các biện 4 149 pháp đề xuất xiii
TÓM TẮT Trong công cuộc đổi mới để phát triển đất nước hiện nay, ngành GD&ĐT Việt Nam đòi hỏi phải đổi mới căn bản, toàn diện nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển con người, đặc biệt là thế hệ trẻ thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế. GDĐH đóng vai trò quan trọng, đã và đang đổi thay mạnh mẽ, trong đó có việc chuyển đổi phương thức đào tạo từ niên chế sang học chế tín chỉ. Đội ngũ CVHT được xem là một bộ phận không thể tách rời và đảm bảo cho “cỗ máy” HCTC vận hành hiệu quả, thông suốt đóng vai trò tư vấn lựa chọn môn học, tiến trình học tập, hỗ trợ và giải đáp thắc mắc của SV trong quá trình học. Công tác QL đội ngũ CVHT đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đang là vấn đề quan tâm lớn của nhiều trường ĐH, Cao đẳng – một vấn đề vừa có tính thời sự, vừa có tính lâu dài ở Việt Nam nói chung và Trường Đại học Thủ Dầu Một nói riêng. Để nâng cao được chất lượng đào tạo của nhà trường theo HCTC thì việc nâng cao chất lượng đội ngũ CVHT trở nên vô cùng cần thiết và quan trọng, QL tốt được công tác này sẽ góp phần vào việc nâng cao chất lượng GD chung của nhà trường. Qua đó, đề tài tập trung nghiên cứu lý luận và thực tiễn về Quản lý đội ngũ Cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một. Kết quả nghiên cứu thực trạng công tác CVHT và quản lý đội ngũ CVHT của nhà trường đã đạt được nhiều điểm mạnh song vẫn còn những nội dung hạn chế như: Một số CVHT chưa chuẩn bị tốt kiến thức, kỹ năng làm công tác CVHT nên trong công tác thực tế nhiều thầy, cô còn gặp lúng túng, khó khăn; Việc tổ chức bồi dưỡng cho CVHT chưa được tổ chức thường xuyên; Công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động CVHT chưa được duy trì liên tục; Công tác quy hoạch, tuyển chọn, phân công, tạo nguồn cho đội ngũ CVHT triển khai chưa đồng bộ, chất lượng chưa cao. Việc động viên khen thưởng cho CVHT còn ít hoặc chưa kịp thời. Qua đó, chúng tôi đề xuất 06 biện pháp phù hợp quản lý hoạt động này tại trường ĐH Thủ Dầu Một, đó là: Nâng cao nhận thức cho đội ngũ CBQL, GV về tầm quan trọng của công tác quản lý đội ngũ CVHT; Bồi dưỡng phẩm chất, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ CVHT; Hoàn thiện công tác quy hoạch, tuyển chọn, phân công, tạo nguồn cho đội ngũ CVHT; Phối hợp đồng bộ với các phòng ban trong trường để quản lý đội ngũ CVHT; Đổi mới phương thức kiểm tra, xiv
đánh giá hoạt động của đội ngũ CVHT; Tích cực tạo động lực làm việc cho đội ngũ cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một. Các biện pháp đề xuất có mối quan hệ biện chứng với nhau tạo nên một hệ thống, có mức độ cần thiết và khả thi cao. Do vậy, có thể áp dụng trong thực tiễn quản lý đội ngũ Cố vấn học tập tại trường Đại học Thủ Dầu Một. xv
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn thực hiện đề tài Trong trường kỳ lịch sử của nhân loại, GD được coi là sản phẩm của sự phát triển, đồng thời lại là yếu tố thúc đẩy sự phát triển của xã hội và hoàn thiện con người. GD có vai trò đặc biệt quan trọng đối với tồn tại và sự phát triển của mỗi dân tộc cũng như của toàn thể nhân loại. Lịch sử phát triển xã hội ngày càng khẳng định vai trò, tác dụng to lớn của GD đối với nền kinh tế - xã hội. GD là điều kiện cơ bản và là động lực quan trọng bậc nhất thúc đẩy sản xuất, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội. Trên con đường cách mạng CNH - HĐH để phát triển đất nước hiện nay, nghành GD&ĐT Việt Nam đòi hỏi phải đổi mới căn bản, toàn diện nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển con người, đặc biệt là thế hệ trẻ thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế. Nghị quyết Đại hội Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII khẳng định: phải tiếp tục đổi mới đồng bộ mục tiêu, nội dung, chương trình, phương thức, phương pháp GD&ĐT theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế, phát triển con người toàn diện, đáp ứng những yêu cầu mới của phát triển kinh tế - xã hội, khoa học và công nghệ, thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Đảng Cộng sản Việt Nam, 2021). Là một bộ phận của hệ thống GD quốc dân, GDĐH đóng vai trò quan trọng, Luật giáo dục 2019 đã chỉ rõ mục tiêu chung: Đào tạo nhân lực trình độ cao, nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài; nghiên cứu khoa học và công nghệ tạo ra tri thức, sản phẩm mới, phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, hội nhập quốc tế. Đào tạo người học phát triển toàn diện về đức, trí, thể, mỹ; có tri thức, kỹ năng, trách nhiệm nghề nghiệp; có khả năng nắm bắt tiến bộ khoa học và công nghệ tương xứng với trình độ đào tạo, khả năng tự học, sáng tạo, thích nghi với môi trường làm việc; có tinh thần lập nghiệp, có ý thức phục vụ Nhân dân (Quốc hội, luật giáo dục, 2019). Trong những năm qua GDĐH Việt Nam đã có những đổi thay mạnh mẽ, trong đó có việc chuyển đổi phương thức đào tạo từ niên chế sang học chế tín chỉ. GDĐH Việt Nam hướng mục tiêu cụ thể đào tạo trình độ ĐH là: giúp SV có kiến thức chuyên môn toàn diện, nắm vững nguyên lý, quy luật tự nhiên - xã hội, có kỹ 1
năng thực hành cơ bản, có khả năng làm việc độc lập, sáng tạo và giải quyết những vấn đề thuộc ngành được đào tạo, thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện trong đó có nội dung chuyển đổi phương thức đào tạo từ niên chế sang học chế tín chỉ (Quốc hội, luật giáo dục Đại học, 2018). Ngày 15/8/2007 Bộ GD&ĐT ban hành Quyết định số 43/2007/QĐ-BGDĐT về việc Quy chế đào tạo ĐH và cao đẳng chính quy theo hệ thống tín chỉ. Đặc trưng cơ bản của học chế tín chỉ là “lấy người học làm trung tâm”, kế hoạch đào tạo được thiết kế theo học phần mà người học lựa chọn, đơn vị học vụ là học kỳ. Đầu học kỳ, SV được đăng ký các môn học thích hợp với năng lực, hoàn cảnh của họ và phù hợp với quy định chung nhằm đạt được kiến thức theo một ngành chuyên môn chính nào đó. Điều này giúp cho SV được chủ động lựa chọn trong việc tích lũy nhóm kiến thức phù hợp với định hướng nghề nghiệp, phù hợp năng lực, sở thích và phù hợp với kế hoạch cá nhân. Đồng thời, CVHT được ghi nhận chính thức trong GDĐH Việt Nam tại Quyết định này, CVHT hướng dẫn SV thực hiện tốt kế hoạch học tập phù hợp với điều kiện và năng lực cá nhân SV (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2007). Trên thế giới, hầu hết các trường ĐH, cao đẳng ở các nền GD tiên tiến đều áp dụng QL đào tạo theo hệ thống tín chỉ: là nhằm tăng cường khả năng tự học, tự nghiên cứu của SV, tính chủ động trong kế hoạch học tập của SV tùy theo khả năng và kế hoạch của bản thân. Trong đào tạo theo HCTC thì vai trò của CVHT rất quan trọng và ảnh hưởng không nhỏ đến sự thành công trong học tập, rèn luyện của SV. CVHT là chức danh quy định trong quá trình đào tạo theo hệ thống tín chỉ, CVHT là những người am hiểu cấu trúc chương trình đào tạo, nội dung của các khối kiến thức có trong chương trình, nội dung và vị trí của từng môn học được nhà trường tổ chức giảng dạy. Các CVHT hướng dẫn SV lựa chọn các môn học để xây dựng kế hoạch học tập phù hợp với yêu cầu của ngành đào tạo và điều kiện riêng của SV (năng lực, sở thích, điều kiện sinh hoạt, hoàn cảnh kinh tế), CVHT còn là người khích lệ, động viên, giúp đỡ SV phát huy năng lực bản thân để có thể tự giải quyết các vấn đề cá nhân trong quá trình theo học tại trường. Như vậy: CVHT được xem là một bộ phận không thể tách rời và đảm bảo cho “cỗ máy” HCTC vận hành hiệu quả, thông suốt. Mỗi CVHT là một nhân tố then chốt trong 2
mối quan hệ Nhà trường – Sinh viên - Thị trường lao động; là một chuyên gia tư vấn về học tập và việc làm cho SV, đồng hành cùng SV trong suốt quá trình học tập. Vai trò của CVHT ngày càng không thể thiếu trong quá trình phát triển của SV, giúp SV có thêm thông tin và tự quyết định cách thức học tập của mình. Thực tế HCTC đã được áp dụng cho hầu hết các trường ĐH, cao đẳng trên cả nước nhưng nhiều lợi ích của đào tạo tín chỉ vẫn chưa được khai thác do việc thực hiện tín chỉ ở các trường còn gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh công tác thiết kế chương trình, phát triển đội ngũ GV cơ hữu và đầu tư cơ sở vật chất cần thiết thì công tác QL đội ngũ CVHT đang là vấn đề quan tâm lớn của nhiều nhà trường. Đối với những tân SV, những học sinh vừa tốt nghiệp Trung học phổ thông các em chưa từng bao giờ có kinh nghiệm với hệ thống đào tạo theo tín chỉ dẫn đến còn nhiều bỡ ngỡ, chưa hiểu rõ quyền lợi, trách nhiệm của mình, lợi ích của mình khi học trong môi trường đào tạo theo tín chỉ. Đội ngũ CVHT đóng vai trò thay thế cho đội ngũ giáo viên chủ nhiệm lớp trước đây, tư vấn lựa chọn môn học, tiến trình học tập, hỗ trợ và giải đáp thắc mắc của các em trong quá trình học. Người học ảnh hưởng rất lớn từ đội ngũ CVHT này, nếu đội ngũ CVHT có năng lực tư vấn tốt, am hiểu về chương trình và hướng dẫn cụ thể thì người học sẽ được hưởng rất nhiều ưu điểm, lợi ích từ hình thức đào tạo theo tín chỉ tránh được nguy cơ bị buộc thôi học một cách đáng tiếc. Nhưng mặt khác, đội ngũ CVHT không có chuyên môn tốt, năng lực tốt thì sẽ tạo cho người học vô số thiệt thòi trong quá trình học tập và làm việc sau này. Trường Đại học Thủ Dầu Một với sứ mệnh “Là trung tâm văn hóa, giáo dục và khoa học, công nghệ. Cung cấp nguồn nhân lực, sản phẩm khoa học và công nghệ có chất lượng phục vụ phát triển kinh tế xã hội và hội nhập quốc tế tỉnh Bình Dương, miền Đông Nam Bộ và cả nước”. Qua 14 năm hình thành và phát triển, Trường đã định hình là một cơ sở GD đa ngành, đa lĩnh vực; phát triển theo mô hình ĐH tiên tiến. Nhà Trường đã bắt đầu áp dụng đào tạo theo hệ thống tín chỉ từ khóa tuyển sinh 2012 cho đến nay, đã thu được những kết quả tích cực. Công tác đào tạo đã đi vào nề nếp; chương trình đào tạo đã được điều chỉnh phù hợp; công tác quản lí SV và các quy định liên quan đã được xây dựng; phương pháp 3