Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý đội ngũ giáo viên trường THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước trong bối cảnh hiện nay

Chia sẻ: Matroinho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:135

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý đội ngũ giáo viên trường THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước trong bối cảnh hiện nay" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên tại các trường THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước trong bối cảnh hiện nay; từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đội ngũ giáo viên ở các trường THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý đội ngũ giáo viên trường THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước trong bối cảnh hiện nay

UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT HỒ THẾ CHUÂN QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH BÌNH PHƢỚC TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY LU N V N THẠC S CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 BÌNH DƢƠNG – 2020
UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT HỒ THẾ CHUÂN QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH BÌNH PHƢỚC TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY LU N V N THẠC S CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 NGƢỜI HƢỚNG D N HOA HỌC TS. TẠ THỊ THANH LOAN BÌNH DƢƠNG – 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng bản thân tôi. Các số liệu trong luận văn là trung thực. Kết quả của luận văn chưa từng được ai công bố trong bất kì công trình nào. Tác giả luận văn
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn tốt nghiệp, tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ và động viên rất quý báu của Thầy Cô, Gia đình, Bạn bè và Anh Chị em đồng nghiệp. Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và tri ân sâu sắc đến TS. Tạ Thị Thanh Loan, người hướng dẫn khoa học đã tận tâm giúp đỡ và động viên tôi. Tôi cũng xin gửi lời cám ơn sâu sắc đến Quý thầy cô đã tận tình dìu dắt, truyền dạy kiến thức cho tôi trong thời gian qua. Xin cám ơn Quý thầy cô trong Ban giám hiệu, các phòng ban, các khoa - Trường Đại học Thủ Dầu Một đã tạo điều kiện thuận lợi trong thời gian tôi học tập tại trường. Trân trọng cám ơn Quý thầy cô Trường Đại học Thủ Dầu Một đã giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình học tập. Sau cùng, xin cảm ơn gia đình, bạn bè đã động viên, khích lệ tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện luận văn. Dù đã có nhiều cố gắng trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp, song chắc chắn rằng luận văn sẽ không thể tránh khỏi thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự góp ý của quý thầy cô, anh chị em đồng nghiệp và các bạn. TP.Thủ Dầu Một, tháng 10 năm 2020 Tác giả: Hồ Thế Chuân
MỤC LỤC MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài ...............................................................................................1 2. Mục đích nghiên cứu ........................................................................................2 3. hách thể và đối tƣợng nghiên cứu ................................................................2 4. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................................2 5. Giả thuyết khoa học ..........................................................................................2 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu......................................................................3 7. Phƣơng pháp luận nghiên cứu .........................................................................3 8. Ý Nghĩa khoa học của đề tài ............................................................................4 9. Bố cục luận văn gồm:........................................................................................5 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VẤN ĐỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY ...................6 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ..............................................................................6 1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở nƣớc ngoài .........................................................6 1.1.2. Các công trình trong nƣớc .................................................................................7 1.2. Cơ sở lý luận chung về quản lý đội ngũ giáo viên trong trƣờng THCS trong bối cảnh hiện nay...............................................................................................................8 1.2.1. Một số khái niệm niệm cơ bản của đề tài..........................................................8 1.2.1.1. Khái niệm đội ngũ, đội ngũ giáo viên, Đội ngũ GV THCS ............................8 1.2.1.2. Quản lí, quản lý trường THCS .....................................................................10 1.2.2. Yêu cầu về phẩm chất và năng lực của đội ngũ giáo viên THCS trong bối cảnh hiện nay.............................................................................................................13
1.2.3. Quản lý đội ngũ giáo viên THCS trong bối cảnh hiện nay .............................16 1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý đội ngũ giáo viên trƣờng THCS trong bối cảnh hiện nay.............................................................................................................23 1.3.1. Yếu tố bên ngoài .............................................................................................23 1.3.2. Các yếu tố bên trong .......................................................................................26 Tiểu kết chƣơng 1......................................................................................................28 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HỚN QUẢN TỈNH BÌNH PHƢỚC TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY ...................................................................................................29 2.1. Khái quát về huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc và giáo dục THCS huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phƣớc ...............................................................................................29 2.1.1. Khái quát về huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc ...........................................29 2.1.2. Khái quát về giáo dục huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc .............................30 2.1.3. Đặc điểm của giáo dục THCS Huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc ...............31 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ..........................................................................31 2.2.1. Mục đích nghiên cứu thực trạng .....................................................................31 2.2.2. Nội dung nghiên cứu thực trạng......................................................................32 2.2.3. Chọn mẫu địa bàn nghiên cứu .........................................................................32 2.2.4. Công cụ nghiên cứu thực trạng .......................................................................32 2.2.5. Quy trình nghiên cứu thực trạng .....................................................................32 2.3. Thực trạng đội ngũ giáo viên trường THCS huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phước ...................................................................................................................................35 2.3.1 Số lƣợng, chất lƣợng đội ngũ cán bộ quản lý .................................................35
2.3.2. Về số lƣợng, chất lƣợng, năng lực, phẩm chất của đội ngũ giáo viên trƣờng THCS .........................................................................................................................36 2.4. Thực trạng quản lý đội ngũ giáo viên trƣờng THCS huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay..................................................................................44 2.4.1. Thực trạng việc lập kế hoạch phát triển đội ngũ giáo viên .............................44 2.4.2. Thực trạng việc tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giáo viên .................................46 2.4.3. Thực trạng về quản lý số lƣợng và chất lƣợng của ĐNGV THCS .................49 2.4.4. Thực trạng đào tạo, bồi dƣỡng đội ngũ giáo viên ...........................................49 2.4.5. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả, chất lƣợng đội ngũ GV THCS ..........52 2.4.6. Thực trạng tạo môi trƣờng thuận lợi đội ngũ giáo viên ..................................55 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý đội ngũ giáo viên các trƣờng THCS huyện Hớn Quản tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay ..........................57 2.5.1. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng thuộc về chủ thể quản lý ...........................58 2.5.2. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng thuộc về đối tƣợng quản lý ........................60 2.5.3. Đánh giá về thực trang công tác QLĐN GV các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ...............................................................................66 Tiểu kết chƣơng 2......................................................................................................68 CHƢƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở CÁC TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN HỚN QUẢN TỈNH BÌNH PHƢỚC .....................69 3.1. Những cơ sở đề xuất các biện pháp ...................................................................69 3.1.1. Căn cứ vào cơ sở lý luận về công tác quản lý đội ngũ giáo viên THCS.........69 3.1.2. Căn cứ vào cơ sở pháp lý về quản lý đội ngũ giáo viên THCS ......................69 3.1.3 Căn cứ vào thực trạng công tác quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc ...........................................................................71
3.2. Nguyên tắt đề xuất các biện pháp ......................................................................71 3.3. Biện pháp nâng cao hiệu quả quản lý đội ngũ giáo viên các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc ......................................................................................73 3.3.1. Biện pháp nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ, giáo viên về phẩm chất nhà giáo .....................................................................................................................73 3.3.2. Biện pháp về công tác dự báo nhu cầu về số lƣợng và chất lƣợng ĐNGV ....75 3.3.3. Biện pháp đối với công tác tuyển dụng ĐNGVError! Bookmark not defined. 3.3.4. Biện pháp tạo môi trƣờng, điều kiện học tập, làm việc thuận lợi để ĐNGV phát triển đáp ứng nhu cầu GD mới ..........................................................................77 3.3.5. Biện pháp nâng cao phát triển chuyên môn nghiệp vụ của cả GV, ngƣời QL để đáp ứng với chƣơng trình GDPT mới và công tác QLError! Bookmark not defined. 3.3.6. Bảo đảm tính chính xác, khách quan trong kiểm tra, đánh giá xếp loại ĐNGV ...................................................................................................................................79 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp QLĐNGV THCS huyện Hớn Quản ,tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh mới ...........................................81 Tiểu kết chƣơng 3......................................................................................................83 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................84 1. Kết luận .................................................................................................................84 2. Kiến nghị ...............................................................................................................86 PHỤ LỤC ..................................................................................................................91
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LU N V N STT Viết tắt Viết đầy đủ 1. ĐNGV Đội ngũ giáo viên 2. GD Giáo dục 3. GD&ĐT Giáo dục và đào tạo 4. QLGD Quản lý giáo dục 5. QL, GV, NV Quản lý, Giáo viên, Nhân viên 6. THCS Trung học cơ sở
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Cơ cấu CBQL các trƣờng THCS huyện Hớn Quản .............................. 35 Bảng 2.2. Cơ cấu GV các trƣờng THCS huyện Hớn Quản ................................... 37 Bảng 2.3. Đánh giá về chất lƣợng đội ngũ GV các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc................................................................................................. 39 Bảng 2.4 : Phát triển chuyên môn nghiệp vụ của GV Huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc ............................................................................................................... 40 Bảng 2.5. Xây dựng môi trƣờng văn hóa của GV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc ............................................................................................................... 42 Bảng 2.6 Về phát triển quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội của GV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ....................................................... 43 Bảng 2.7. Sử dụng ngoại ngữ hoặc tiếng dân tộc, ứng dụng công nghệ thông tin và khái thác và sử dụng thiết bị công nghệ trong dạy học và giáo dục ....................... 44 Bảng 2.8. Bảng thực trạng lập kế hoạch phát triển ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc ................................................................................................ 44 Bảng 2.9. Thực trạng việc tuyển dụng, sử dụng đội ngũ giáo viên THCS ............ 46 Bảng 2.10. Thực trạng QL về số lƣợng và chất lƣợng cuẩ ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ......................................................................... 49 Bảng 2.11. Thực trạng về đào tạo, bồi dƣỡng ĐNGC THCS ở huyện Hớn Quảng, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ................................................................................... 50 Bảng 2.12. Thực trạng kiểm tra, ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc Hiện nay ........................................................................................................... 52 Bảng 2.13. Thực trạng đánh giá chất lƣợng ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay.......................................................................................... 54
Bảng 2.14. Thực trạng tạo môi trƣờng thuận lợi cho ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ......................................................................... 55 Bảng 2.15. Những yếu tố ảnh hƣởng thuộc về chủ thể quản lý của việc QLĐNGV THCS huyện Hớn Quản, huyện Bình Phƣớc hiện nay ......................................... 58 Bảng 2.16. Về phẩm chất nhà giáo ảnh hƣởng đến việc quản lý ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ....................................................... 60 Bảng 2.17. Về phát triển chuyên môn nghiệp ảnh hƣởng đến việc Q ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ....................................................... 61 Bảng 2.18. Vấn đề xây dựng môi trƣờng giáo dục có ảnh hƣởng đến QL ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ............................................. 63 Bảng 2.19. Phát triển mối quan hệ giữa nhà trƣờng, gia đình và xã hội ảnh hƣởng đến đến vấn đề QLĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay............... 64 Bảng 2.20 Việc sử dụng ngoại ngữ, tiếng dân tộc, ứng dụng công nghệ thông tin khai thác và sử dụng thiết bị công nghệ trong dạy học và giáo dục của GV ảnh hƣởng đến công tác QL ĐNGV THCS ở huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc hiện nay ................ 65 Bảng 2.21: Thực trạng đánh giá của CB, GV trƣờng THCS An Phú về quản lý ĐGNV trƣờng THCS An Phú huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay ............................................................ Error! Bookmark not defined. Bảng 2.22: Thực trạng đánh giá của CB, GV trƣờng THCS Tân Quan về quản lý ĐGNV trƣờng THCS An Phú huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay ............................................................ Error! Bookmark not defined. Bảng 2.23: Thực trạng đánh giá của CB, GV trƣờng THCS Tân Lợi về quản lý ĐGNV trƣờng THCS An Phú huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay ............................................................ Error! Bookmark not defined. Bảng 3.1. Đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý.......... 81
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong những năm qua, nền kinh tế thế giới cũng nhƣ Việt Nam đã có những biến đổi nhanh chóng. Điều này đã tác động đến giáo dục. Giáo dục đã đạt đƣợc những thành tựu quan trọng nhƣ đa dạng hóa các loại hình giáo dục, chất lƣợng đội ngũ giáo viên, chƣơng trình giáo dục đƣợc thay đổi phù hợp với bối cảnh mới. Phát triển giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc, là điều kiện để phát huy nguồn lực con ngƣời. Đây là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là lực lƣợng nòng cốt, có vai trò quan trọng. Vì vậy, trong những năm qua, Việt Nam đã thực hiện đổi mới giáo dục theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW, ngày 4 tháng 11 năm 2013 của Hội nghị trung ƣơng 8 khóa XI; thực hiện chƣơng trình giáo dục phổ thông tổng thế 2018. Để thực hiện đƣợc đổi mới giáo dục, một trong vấn đề then chốt là đổi mới sự quản lý đối với giáo viên trong hệ thống giáo dục. Bởi ĐNGV là lực lƣợng chủ đạo, trực tiếp thực hiện chức năng trọng yếu của giáo dục. Tuy nhiên, do những yếu tố khách quan và chủ quan, đội ngũ giáo viên chƣa thực sự đổi mới và phát triển. Những yếu tố khách quan xuất phát từ điều kiện nơi làm việc, thu nhập,.. Những yếu tố chủ quan xuất phát từ ý thức của bản thân giáo viên, từ phía ngƣời quản lý đối với giáo viên. Nhƣng nguyên nhân chủ yếu là vấn đề công tác quản lý ĐNGV chƣa có biện pháp phù hợp để nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của mỗi GV nhằm đáp ững yêu cầu của ngành giáo dục hiện nay. Vì vậy, việc đổi mới công tác QL ĐNGV là hết sức quan trọng. Về mặt lý thuyết, các quan điểm về quản lý nguồn nhân lực trong hệ thống giáo dục đã đƣợc quan tâm và nhắc đến. Tuy nhiên, với bối cảnh mới hiện nay khi nhân loại bƣớc vào nền kinh tế tri thức, cách mạng công nghệ 4.0, nội hàm về sự quản lý đội ngũ giáo viên trong hệ thống giáo dục sẽ có nhiều thay đổi. Vì vậy, đây đang là vấn đề còn có nhiều ý kiến tranh luận và chƣa có sự thống nhất. Vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên trong nhà trƣờng đang đƣợc các cấp chính 1
quyền nói chung và huyện Hớn Quản nói riêng quan tâm trong đó có các trƣờng THCS. Những năm qua, các Trƣờng THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản đã thực hiện một số biện pháp xây dựng phát triển đội ngũ GV, từng bƣớc nâng cao chất lƣợng giảng dạy và học tập với nhiệm vụ tiếp tục thực hiện đổi mới mạnh mẽ GD. Công tác QL và nâng cao chất lƣợng ĐNGV đã thực hiện bằng nhiều biện pháp cụ thể và đạt hiệu quả tƣơng đối cao. Tuy nhiên, công tác QL ĐNGV còn một số yếu kém và chậm đổi mới cả về tƣ duy và phƣơng thức QL. Đặc biệt trƣớc những yêu cầu của đổi mới giáo dục trong giai đoạn hiện nay cần có những biện pháp QLĐNGV cho phù hợp hơn, đạt hiệu quả cao là nhiệm vụ cấp thiết của ngành giáo dục huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc. Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài: “Quản lý đội ngũ giáo viên trƣờng THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay” để làm đề tài luận văn tốt nghiệp, chuyên ngành quản lý giáo dục. 2. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên tại các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay; từ đó đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc. 3. hách thể và đối tƣợng nghiên cứu Khách thể nghiên cứu: Công tác quản lý ĐNGV ở các trƣởng THCS Đối tƣợng nghiên cứu: Vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên (ĐNGV) ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu Hệ thống hóa cơ sở lý luận về việc quản lý đội ngũ giáo viên ở trƣờng THCS trong bối cảnh hiện nay Nghiên cứu thực trạng quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay Đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay 5. Giả thuyết khoa học 2
Đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc đã đạt đƣợc những kết quả nhất định góp phần nâng cao chất lƣợng giáo dục, khẳng định uy tín nhà trƣờng. Tuy nhiên, công tác công tác quản lý ĐNGV ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc vẫn còn một số bất cập trong việc tuyển dụng, sử dụng và đào tạo, bồi dƣỡng. Do đó, việc khảo sát đúng thực trạng quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản để đề xuất một số biện pháp quản lý cần thiết, khả thi trong hoạt động quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS trên địa bàn huyện nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động QL ĐNGV ở các trƣờng THCS trên địa bàn huyện trong bối cảnh hiện nay. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu Giới hạn nghiên cứu Giới hạn nội dung nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu một số nội dung trong quản lý đội ngũ giáo viên nhƣ: - Việc lập kế hoạch phát triển ĐNGV - Việc tuyển dụng, sử dụng ĐNGV - Việc quản lý số lƣợng và chất lƣợng của ĐNGV - Việc đào tạo, bồi dƣỡng ĐN GV - Việc kiểm tra, đánh giá kết quả, chất lƣợng ĐNGV - Việc tạo môi trƣờng thuận lợi ĐNGV Giới hạn khách thể nghiên cứu: Về đối tƣợng khảo sát gồm 189 ngƣời trong đó 175 GV, 14 CBQL thuộc 7 trƣờng THCS An Phú, THCS Tân Quan, THCS Tân Lợi, THCS An Khƣơng, THCS Tân Hƣng, THCS Minh Đức, THCS Tân Khai, huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc. 7. Phƣơng pháp luận nghiên cứu 7.1. Phƣơng pháp luận Luận văn nghiên cứu dựa trên cơ sở phƣơng pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, xem xét vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên trong trƣờng THCS trong mối quan hệ nhiều chiều, ảnh hƣởng của nhiều nhân tố. Vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên trong trƣờng THCS đã đƣợc các nhà nghiên cứu tiếp cận dƣới nhiều góc độ khác nhau: xã hội học, quản lý nhân sự, công tác xã 3
hội. Luận văn này sẽ tiếp cận vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên trong trƣờng THCS dƣới góc độ quản lý giáo dục. Khi nghiên cứu, tác giả sử dụng các văn kiện, nghị quyết, chính sách của Đảng, Nhà nƣớc và địa phƣơng huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc, dựa trên thực trạng khi phân tích để đƣa ra một số biện pháp nâng cao vấn đề QL đội ngũ GV THCS trên địa bàn. 7.2 Các phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể Phương pháp điều tra, khảo sát: + Tiến hành thống kê số lƣợng, chất lƣợng, cơ cấu của ĐNGV THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc + Sử dụng phiếu điều tra để điều tra giáo viên và cán bộ quản lý của nhà trƣờng THCS ở huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc. + Mục đích điều tra: ngƣời nghiên cứu sử dụng phƣơng pháp điều tra để thu thập số liệu, dữ liệu về thực trạng công tác quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay nhằm chứng minh cho giả thuyết nghiên cứu khoa học. Nội dung điều tra: Thực trạng công tác quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay theo các nội dung quản lý đội ngũ giáo viên nhƣ quản lý công tác tuyển dụng, đào tạo, bồi dƣỡng, sử dụng giáo viên, quản lý việc thu hút, đãi ngộ giáo viên. Cách thức điều tra: Ngƣời nghiên cứu sử dụng loại phiếu điều tra dành cho 2 đối tƣợng là cán bộ quản lý nhà trƣờng và đội ngũ giáo viên. Mục đích nhằm khảo sát thực trạng thực hiện các nội dung quản lý quản lý đội ngũ giáo viên tại các trƣờng THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc. Ngoài ra, nghiên cứu cũng nhằm tìm hiểu sự hƣởng ứng, chấp hành các chính sách quản lý của đội ngũ giáo viên, mong muốn của giáo viên với các nhà quản lý của mình. - Phương pháp thống kê toán học Ngƣời nghiên cứu sử dụng phần mềm SPSS 25 để xử lý các thông tin thu thập đƣợc trong quá trình nghiên cứu thực trạng quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc. 8. Ý Nghĩa khoa học của đề tài 4
Luận văn góp phần hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về quản lý, quản lý đội ngũ giáo viên trong trƣờng THCS trong bối cảnh hiện nay. Từ đó, làm rõ hơn lý luận trên. Trên cơ sở lý luận và thực tế quản lý, giúp các nhà quản lý nhận thức đƣợc vị trí, tầm quan trọng của quản lý nhân sự, có thái độ tích cực đổi mới, cái tiến hoạt động quản lý nhân sự trong nhà trƣờng ngày càng tốt hơn nhằm đạt đƣợc mục tiêu quản lý 9. Bố cục luận văn gồm: Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, nội dung luận văn có 3 chƣơng: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận chung về vấn đề quản lý đội ngũ giáo viên ở trƣờng THCS trong bối cảnh hiện nay Chƣơng 2: Thực trạng quản lý đội ngũ giáo viên trong trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay Chƣơng 3: Một số biện pháp góp phần nâng cao quản lý đội ngũ giáo viên trong trƣờng THCS ở huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay 5
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LU N VỀ VẤN ĐỀ QUẢN LÝ ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRONG BỐI CẢNH HIỆN NAY 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu Quản lý nhân sự trong nhà trƣờng là hoạt động thƣờng xuyên của nhà trƣờng. Trong đó có quản lý đội ngũ giáo viên trong nhà trƣờng là một phần của quản lý nhân sự. Bởi vì chất lƣợng của đội ngũ giáo viên là một trong những điều kiện quyết định để nâng cao chất lƣợng giáo dục, vì vậy vấn đề nâng cao chất lƣợng đội ngũ giáo viên là trung tâm của các chƣơng trình cải cách, cải tổ, đổi mới GD. Vấn đề này đã đƣợc quan tâm ở các quốc gia và Việt Nam. 1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở nƣớc ngoài Trong tác phẩm: “các nguyên tác quản lý một cách khoa học” của tác giả Taylor đã chỉ ra: Nhìn chung con ngƣời không thích làm việc. Họ chỉ làm việc khi có sự kiểm soát của ngƣời khác. Vì vậy, ông chỉ ra không nên tin tƣởng cấp dƣới mà phải thƣờng xuyên kiểm tra, đôn đốc nhân viên [8]. Tác giả Raja Roy Singh ( Ấn Độ) trong bài báo: nền giáo dục cho thế kỷ XXI. Những triển vọng của châu Á - Thái Bình Dƣơng, Viện khoa học GD Việt Nam, Hà Nội đã chỉ ra vai trò của giáo viên ảnh hƣởng đến chất lƣợng giáo dục[14]. Tác giả Gary Backer với công trình “ vốn con người” đã khẳng định đầu tƣ chi tiêu lâu dài cho cá nhân thì sẽ nâng cao đƣợc năng lực hoạt động của đối tƣợng. Vì vậy, ông đề nghị ngƣời quản lý phải quan tâm đến sức khỏe, trình độ ngƣời lao động. Chi phí cho giáo dục, đào tạo đây đƣợc xem nhƣ một hình thức đầu tƣ [9]. Với công trình “giáo dục là một ngành chuyên trách” của diễn đàn giáo dục và kinh tế Carnergie (Mỹ) đƣa ra đề xuất: chính phủ chuẩn bị cho việc đào tạo giáo viên thế kỷ XXI nhƣ: Nhà nƣớc cần có ý tƣởng mới, mục tiêu dạy học chuyên nghiệp, các tiêu chuẩn mới về dạy học, khuyến khích tiền lƣơng UNESCO đã đƣa ra vai trò của ngƣời thầy trong bối cảnh toàn cầu. Ngƣời thầy là yếu tố hàng đầu đối với chất lƣợng GD. Do đó muốn phát triển đội ngũ GV phải quan tâm đến quản lý đội ngũ giáo viên. Từ đó, Gv mới phát triển cả về số 6
lƣợng và chất lƣợng. Trong “ Luật Giáo dục” của Nhật Bản cũng thừa nhận ví trí vai trò của ngƣời thầy trong GD. Ngƣời thầy cần phải đƣợc tôn trọng, đối xử đúng đắn. Vì vậy Nhật Bản cũng chú trọng tới công tác quản lý đội ngũ GV[20]. 1.1.2. Các công trình trong nƣớc Các công trình nghiên cứu về quản lý và quản lý nhân sự trong nhà trường Trong luận văn “nhận diện rủi ro trong quản lý nhân sự tại trường đại học dân lập Hải Phòng” đã chỉ ra những rủi ro và quản lý rủi ro trong đối với một doanh nghiệp, một trƣờng học. Đồng thời tác giả cũng chỉ ra những chức năng của quản trị nguồn nhân lực gồm: chức năng thu hút nguồn nhân lực; nhóm chức năng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực; nhóm chức đào tạo và phát triển nguồn nhân lực; nhóm chức năng duy trì nguồn nhân lực. Tác giả đã phân tích công tác quản trị nhân sự tại trƣờng đại học Dân lập Hải Phòng : Hoạch định nguồn nhân lực; tuyển dụng và bố trí lao động; chế độ đãi ngộ, khuyến khích ngƣời lao động [22]. Tác giả Trần Kim Dung, trong sách “ Quản trị nguồn nhân lực” và cuốn sách “Tình huống và bài tập thực hành quản trị nguồn nhân lực” đã chỉ ra những nội dung của quản trị nguồn nhân lực nói trung nhƣ: Quản trị tuyển dụng nhân lực, quản trị thực hiện công việc. Qua đó, tác giả cũng đƣa ra những tình huống thực hành trong quản trị nguồn nhân lực [7]. Ở cuốn “Thuật ứng ứng xử tình huống trong quản lý giáo dục và đào tạo” của, Lƣu Xuân Mới, NXB giáo dục ấn hành 2008 đã phân tích quản lý giáo dục và đào tạo là hoạt động ứng xử giữa các thành viên trong nhà trƣờng. Vì vậy, các nội dung quản lý gồm: kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra... Tác giả cũng chỉ ra các tình huống và nghệ thuật ứng xử tình huống trong quản lý giáo dục và đào tạo [46]. Luận án “Các biện pháp quản lý phát triển ĐNGV trường Cao đẳng Múa Việt Nam đáp ứng mục tiêu nâng cấp lên học viện” năm 2015 của tác giả Cao Thị Hồng Minh nghiên cứu những vấn đề lý luận về quản lý giáo dục và quản lý phát triển ĐNGV. Phân tích thực trạng ĐNGV và công tác quản lý phát triển ĐNGV Trƣờng Cao đẳng Múa Việt Nam từ 2010 đến 2015. Từ đó, tác giả đƣa ra một số biện pháp cơ bản về quản lý phát triển ĐNGV đáp ứng mục tiêu nâng cấp Trƣờng 7
lên Học viện vào năm 2020 Tác giả Nguyễn Đăng Trụ (2005) đã nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu các giải pháp thực hiện tiêu chuẩn hóa đội ngũ GV các trƣờng trung cấp chuyên nghiệp đến năm 2010” Đề tài nghiên cứu cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng đội ngũ GV các trƣờng trung cấp chuyên nghiệp ở nƣớc ta và đề xuất các giải pháp thực hiện tiêu chuẩn hóa đội ngũ GV trung cấp chuyên nghiệp đến năm 2010 Tác giả Nguyễn Thanh Dân (2010) nghiên cứu về “Thực trạng và biện pháp quản lý đội ngũ giáo viên THCS ở huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau” đã tổng kết lý luận và đánh giá thực trạng ĐNGV, đề xuất một số biện pháp quản lý hiệu quả nhằm nâng cao chất lƣợng đội ngũ [17]. Tác giả Nguyễn Thị Thu Hà (2015) viết đề tài “Quản lý hoạt động bồi dƣỡng đội ngũ giáo viên theo Chuẩn nghề nghiệp ở trƣờng THCS Nguyễn Huy Tƣởng, Đông Anh, Hà Nội” Luận văn đã nghiên cứu lý luận về Chuẩn nghề nghiệp GV và đề xuất các biện pháp bồi dƣỡng ĐNGV đáp ứng các tiêu chuẩn, tiêu chí nghề nghiệp trong giai đoạn thực hiện đổi mới giáo dục hiện nay [10]. Nhƣ vậy, công tác quản lý đội ngũ GV hiện nay là một vấn đề vừa quan trọng, đƣợc sự quan tâm nghiên cứu của nhiều cơ quan quản lý GD&ĐT, nhiều nhà khoa học và đông đảo GV. Tuy nhiên, các công trình nghiên cứu này mới chỉ tập trung vào những góc cạnh và một số nội dung nhất định mang tính lý luận chung của công tác quản lý đội ngũ giáo viên. Việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào từng địa phƣơng cụ thể chƣa đƣợc triển khai rộng rãi. Do vậy, việc nghiên cứu ứng dụng nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đội ngũ GV ở các địa phƣơng cụ thể là cần thiết. Vì vậy đề tài luận văn thạc sĩ “Quản lý đội ngũ giáo viên ở các trƣờng THCS huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc trong bối cảnh hiện nay”, sẽ góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo trong các trƣờng THCS trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phƣớc. 1.2. Cơ sở lý luận chung về quản lý đội ngũ giáo viên trong trƣờng THCS trong bối cảnh hiện nay 1.2.1. Một số khái niệm niệm cơ bản của đề tài 1.2.1.1. Khái niệm đội ngũ, đội ngũ giáo viên, Đội ngũ GV THCS 8
Theo từ điển tiếng Việt trong luận án của Lã Thị Kim Oanh cho biết: “Đội ngũ là tổ chức gồm nhiều ngƣời tập hợp lại thành một lực lƣợng”; “Đội ngũ là số đông ngƣời có cùng chức năng hoặc nghề nghiệp đƣợc tập hợp và tổ chức thành một lực lƣợng.” [22]. Đội ngũ là một tập hợp những cá nhân có liên hệ với nhau, tạo thành sự thống nhất ổn định, có tính chỉnh thể, có những thuộc tính và những quy luật tích hợp. Đội ngũ hàm chứa yếu tố sức mạnh và có những yêu cầu chặt chẽ về cơ cấu, kỷ cƣơng và chất lƣợng công việc. Ví dụ nhƣ đội ngũ công nhân, đội ngũ các nhà khoa học, đội ngũ trí thức... Theo tác giả Lã Thị Kim Oanh cho rằng: Giáo viên là ngƣời dạy học ở bậc phổ thông hoặc tƣơng đƣơng [22]. Theo từ điển Giáo dục học: GV là chức danh nghề nghiệp của ngƣời dạy học trong các trƣờng phổ thông, trƣờng nghề và trƣờng mầm non, đã tốt nghiệp các trƣờng sƣ phạm sơ cấp, trung cấp, đại học, hoặc sƣ phạm mẫu giáo. Trong luật giáo dục 2019 sửa đổi tháng 7 năm 2020 quy định nhƣ sau: nhà giáo là những ngƣời làm nhiệm vụ giảng dạy tại các cơ sở giáo dục. Họ là những ngƣời đào tạo về chuyên môn và nghiệp vụ sƣ phạm. Nhà giáo giảng dạy ở các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, các cơ sở giáo dục khác, giảng dạy trình độ sơ cấp đến trung cấp gọi là giáo viên. Quy định tiêu chuẩn của nhà giáo gồm; có phẩm chất, tƣ tƣởng, đạo đức tốt; đáp ứng chuẩn nghề nghiệp theo vị trí việc làm; có kỹ năng cập nhật, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ; bảo đảm sức khỏe theo yêu cầu nghề nghiệp. Theo từ điển giáo dục học cho rằng: “Đội ngũ GV là tập hợp những ngƣời đảm nhận công tác dạy học, giáo dục có đủ tiêu chuẩn đạo đức, chuyên môn và nghiệp vụ quy định”. Nhƣ vậy, Đội ngũ giáo viên đƣợc hiểu là bộ máy nhân sự bao gồm những nhà giáo đảm nhiệm giảng dạy tại các cơ sở GD trong hệ thống GD quốc dân. Nhƣ vậy, THCS là một trong những bậc học trong hệ thống giáo dục của Việt Nam. Giáo viên THCS là ngƣời hành nghề giảng dạy một môn học nào đó ở trƣờng THCS và qua sự giảng dạy môn học đó mà GD học sinh theo mục tiêu GD 9