Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trường trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:182

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trường trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu lý luận về quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém, thực tiễn quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém để đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém của các trường trung học cơ sở, nhằm cải thiện chất lượng giảng dạy ở các trường trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trường trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương

ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT PHAN LÊ HUY QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY PHỤ ĐẠO HỌC SINH YẾU KÉM TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ THUẬN AN, TỈNH BÌNH DƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SỸ BÌNH DƢƠNG - NĂM 2021
ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT PHAN LÊ HUY QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY PHỤ ĐẠO HỌC SINH YẾU - KÉM TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ THUẬN AN, TỈNH BÌNH DƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SỸ Chuyên ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 80140114 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN VĂN TRUNG BÌNH DƢƠNG - NĂM 2021
i LỜI CAM ĐOAN Tôi tên: Phan Lê Huy, học viên cao học, chuyên ngành Quản lý giáo dục, khóa 4 (2017– 2019) tại Trƣờng Đại Học Thủ Dầu Một Bình Dƣơng. Tôi xin cam đoan trong quá trình học tập và nghiên cứu để hoàn thành luận văn này, dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của TS. Trần Văn Trung thì kết quả nghiên cứu đạt đƣợc trong luận văn là do chính bản thân tôi thực hiện và chƣa có ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác./. Ngƣời cam đoan Phan Lê Huy
ii LỜI CẢM ƠN Chúng tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến: Ban Giám hiệu, Phòng Sau Đại học, quý thầy/cô Khoa Quản lý giáo dục Trƣờng Đại học Thủ Dầu Một - Bình Dƣơng đã tạo điều kiện giúp đỡ, hƣớng dẫn trong quá trình học tập và nghiên cứu. Cán bộ quản lý, tập thể giáo viên các trƣờng THCS trên địa bàn Thị xã Thuận An, Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng cùng bạn bè đã giúp đỡ, động viên, tạo mọi điều kiện tốt nhất và đóng góp những ý kiến quý báu cho tác giả trong quá trình thực hiện luận văn tốt nghiệp. Đặc biệt tôi xin trân trọng tỏ lòng biết ơn thầy TS. Trần Văn Trung, giảng viên Đại học Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dƣơng đã tận tâm hƣớng dẫn và giúp đỡ tác giả hoàn thành luận văn này. Dù chúng tôi đã cố gắng, nhƣng luận văn không tránh khỏi những sai sót, kính mong nhận đƣợc sự quan tâm chỉ dẫn của quý thầy/cô và đồng nghiệp để kết quả nghiên cứu đƣợc hoàn chỉnh hơn. Trân trọng! Bình Dƣơng, tháng 01 năm 2021 Học viên Phan Lê Huy
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ......................................................................................... ii MỤC LỤC ............................................................................................. iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................................................... ix DANH MỤC CÁC BẢNG ..................................................................... x DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ ................................................................... xii TÓM TẮT ............................................................................................ xiii MỞ ĐẦU ................................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................ 1 2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................... 4 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu ................................................ 4 3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém ở các trƣờng trung học cơ sở. ............................................................ 4 3.2. Đối tƣợng nghiên cứu: Quản lý hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. .............................................................................................. 4 4. Phạm vi nghiên cứu ........................................................................ 4 5. Giả thuyết khoa học ........................................................................ 5 6. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................... 5 7. Nhóm các phƣơng pháp nghiên cứu ............................................... 5 7.1. Quan điểm phƣơng pháp luận .................................................. 5 7.2. Phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể............................................... 6 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................ 7 Chƣơng 1................................................................................................. 8
iv CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY PHỤ ĐẠO HỌC SINH YẾU KÉM TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ ............... 8 1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề .......................................... 8 1.1.1. Ngoài nƣớc ......................................................................... 8 1.1.2. Trong nƣớc ....................................................................... 10 1.2. Một số khái niệm cơ bản............................................................ 13 1.2.1. Khái niệm về quản lý, quản lý giáo dục, quản lý trƣờng trung học cơ sở ........................................................................................ 13 1.2.2. Khái niệm học sinh yếu kém .............................................. 17 1.2.3. Khái niệm về hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém .... 17 1.2.4. Hoạt động học phụ đạo của học sinh yếu kém ................... 18 1.2.5. Quản lý hoạt động dạy học, quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém ở trƣờng trung học cơ sở ............................................ 18 1.3. Lý luận về hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng trung học cơ sở ................................................................................ 19 1.3.1. Ý nghĩa của hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng THCS ........................................................................................... 19 1.3.2. Nội dung dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng THCS ................................................................................................................. 20 1.3.3. Phƣơng pháp dạy phụ đạo HS yếu, kém trong trƣờng THCS ................................................................................................................. 21 1.3.4. Hình thức dạy phụ đạo HS yếu, kém trong trƣờng THCS . 22 1.4. Lý luận về quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng trung học cơ sở ....................................................................... 23 1.4.1. Tầm quan trọng của quản lý hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém trong trƣờng trung học cơ sở ........................................................... 23 1.4.2. Nội dung của quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng trung học cơ sở ........................................................... 24
v 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến công tác phụ đạo học sinh yếu kém trong các trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng .. 30 1.5.1. Các yếu tố khách quan ........................................................ 30 1.5.2. Các yếu tố chủ quan ............................................................ 31 TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ................................................................... 34 Chƣơng 2............................................................................................... 35 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY PHỤ ĐẠO ............ 35 HỌC SINH YẾU KÉM TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ... 35 TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ THUẬN AN, TỈNH BÌNH DƢƠNG ........ 35 2.1. Khái quát về tình hình kinh tế xã hội; giáo dục và đào tạo của thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng................................................................... 35 2.1.1. Tình hình kinh tế - xã hội thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ................................................................................................................. 35 2.1.2. Tình hình Giáo dục và Đào tạo của thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ............................................................................................. 36 2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém ở trƣờng trung học cơ sở ở thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng36 2.2.1. Mục đích khảo sát ............................................................... 36 2.2.2. Đối tƣợng khảo sát .............................................................. 37 2.2.3. Nội dung khảo sát ............................................................... 37 2.2.4. Phƣơng pháp khảo sát ......................................................... 38 2.2.5. Qui ƣớc thang đo .................................................................... 40 2.3. Thực trạng hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ................... 41 2.3.1. Thực trạng nhận thức về hoạt động dạy phụ đạo HS yếu, kém ở trƣờng THCS ................................................................................ 41 2.3.2. Thực trạng về nội dung dạy phụ đạo HS yếu, kém ở trƣờng THCS ....................................................................................................... 42
vi 2.3.3. Thực trạng về phƣơng pháp dạy phụ đạo HS yếu, kém ở trƣờng THCS ........................................................................................... 45 2.3.4. Thực trạng về hình thức dạy phụ đạo cho HS yếu, kém ở trƣờng THCS ........................................................................................... 47 2.4. Thực trạng công tác quản lý hoạt động phụ đạo học sinh yếu kém các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng . 51 2.4.1. Thực trạng nhận thức của CB, GV về tầm quan trọng của quản lý hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém ....................................................... 51 2.4.2. Thực trạng công tác lập kế hoạch về quản lý hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém ............................................................................... 52 2.4.3. Thực trạng tổ chức thực hiện hoạt động bộ máy quản lý hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém ............................................................... 54 2.4.4. Thực trạng công tác chỉ đạo về hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém ................................................................................................... 56 2.4.5. Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém ...................................................................................... 57 2.4.6. Thực trạng về quản lý điều kiện CSVC, phƣơng tiện phục vụ hỗ trợ cho hoạt động phụ đạo HS yếu kém ........................................ 58 2.5. Thực trạng những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ....................................................................... 60 2.6. Đánh giá thực trạng quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng .......................................................................................................... 61 2.6.1. Ƣu điểm .............................................................................. 61 2.6.2. Hạn chế ............................................................................... 62 2.6.3. Nguyên nhân ....................................................................... 62 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ................................................................... 64
vii Chƣơng 3............................................................................................... 65 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY PHỤ ĐẠO .................. 65 HỌC SINH YẾU KÉM TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ... 65 TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ THUẬN AN, TỈNH BÌNH DƢƠNG ........ 65 3.1. Cơ sở đề xuất các biện pháp mang lại hiệu quả quản lý hoạt động dạy phụ đạo HS yếu, kém ở trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ................................................................................... 65 3.1.1. Cơ sở khoa học ................................................................... 65 3.1.2. Cơ sở thực tiễn .................................................................... 65 3.1.3. Cơ sở pháp lý ...................................................................... 65 3.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp ................................................. 66 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính pháp lý ....................................... 66 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học .................................... 66 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa ....................................... 67 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn ..................................... 67 3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi ........................................ 67 3.2.6. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả ..................................... 68 3.3. Các biện pháp mang lại hiệu quả quản lý hoạt động dạy phụ đạo cho HS yếu kém ở trƣờng THCS trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng .............................................................................................................. 68 3.3.1. Biện pháp 1: Bồi dƣỡng nhận thức cho giáo viên và cán bộ quản lí về tầm quan trọng của hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng THCS ................................................................................. 68 3.3.2. Biện pháp 2: Cải tiến nội dung chƣơng trình, đổi mới phƣơng pháp, hình thức tổ chức dạy phụ đạo phù hợp với đối tƣợng học sinh yếu kém............................................................................................ 70 3.3.3. Biện pháp 3: Bồi dƣỡng năng lực chuyên môn nghiệp vụ cho GV dạy phụ đạo học sinh yếu kém .................................................. 72
viii 3.3.4. Biện pháp 4: Tổ chức thực hiện hoạt động dạy phụ đạo cho HS yếu kém phù hợp với tình hình từng trƣờng THCS .......................... 74 3.3.5. Biện pháp 5: Thƣờng xuyên kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS để điều chỉnh hoạt động dạy phụ đạo cho phù hợp .............. 78 3.3.6. Biện pháp 6: Tăng cƣờng các nguồn lực đảm bảo thực hiện hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng THCS .................. 81 3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp .................................................... 84 3.5.5. Kết quả khảo nghiệm .............................................................. 87 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ................................................................... 90 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ....................................................... 91 1. Kết luận ............................................................................................. 91 2. Khuyến nghị .................................................................................. 92 2.1. Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng ................................................................................................... 92 2.2. Đối với cán bộ quản lý các trƣờng THCS ................................. 92 2.3. Đối với giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn ....................... 92 2.4. Đối với phụ huynh học sinh ....................................................... 93 2.5. Đối với học sinh ......................................................................... 93 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................... 94 PHỤ LỤC 1............................................................................................. 1 PHỤ LỤC 2............................................................................................. 9 PHỤ LỤC 3........................................................................................... 16 PHỤ LỤC 4........................................................................................... 19 PHỤ LỤC 5........................................................................................... 20
ix DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Tên viết tắt Tên đầy đủ 1. CBQL Cán bộ quản lý 2. CMHS Cha mẹ học sinh 3. CNTT Công nghệ thông tin 4. CSVC Cơ sở vật chất 5. ĐTB Điểm trung bình 6. GD Giáo dục 7. GDĐT Giáo dục và Đào tạo 8. GV Giáo viên 9. GV-NV Giáo viên - Nhân viên 10. GVCN Giáo viên chủ nhiệm 11. HĐ Hoạt động 12. HĐDH Hoạt động dạy học 13. HS Học sinh 14. HT Hiệu trƣởng 15. KTĐG Kiểm tra đánh giá 16. PHHS Phụ huynh học sinh 17. PPDH Phƣơng pháp dạy học 18. QL Quản lý 19. QLGD Quản lý giáo dục 20. TB Thiết bị 21. TBDH Thiết bị dạy học 22. THCS Trung học cơ sở 23. TTCM Tổ trƣởng chuyên môn
x DANH MỤC CÁC BẢNG Stt Tên bảng Trang 1 Bảng 2.1. Đối tƣợng khảo sát 37 2 Bảng 2.2: Quy ƣớc thang đo 40 Bảng 2.3. Ý kiến khảo sát của CBQL và GV về tầm quan 3 41 trọng của hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém Bảng 2.4. Ý kiến khảo sát của CBQL và GV về mức độ thực 4 43 hiện nội dung dạy phụ đạo học sinh yếu kém Bảng 2.5. Ý kiến khảo sát của CBQL và GV về kết quả thực 5 45 hiện nội dung dạy phụ đạo học sinh yếu kém Bảng 2.6. Ý kiến khảo sát của CBQL và GV về mức độ thực 6 46 hiện phƣơng pháp dạy phụ đạo học sinh yếu kém Bảng 2.7. Ý kiến khảo sát của CBQL và GV về kết quả thực 7 46 hiện phƣơng pháp dạy phụ đạo học sinh yếu kém Bảng 2.8. Ý kiến khảo sát của CBQL và GV về mức độ thực 8 47 hiện hình thức dạy phụ đạo học sinh yếu kém Bảng 2.9. Ý kiến khảo sát của CBQL và GV về kết quả thực 9 49 hiện hình thức dạy phụ đạo học sinh yếu kém Bảng 2.10. Đánh giá của CBQL và GV về vai trò quản lý hoạt 10 51 động dạy phụ đạo HS yếu kém Bảng 2.11. Đánh giá của CBQL và GV về việc thực hiện lập 11 52 kế hoạch quản lý hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém
xi Bảng 2.12. Đánh giá của CBQL và GV về việc đảm bảo các 12 53 yêu cầu của kế hoạch hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém Bảng 2.13. Đánh giá của CBQL và GV về việc tổ chức bộ 13 54 máy thực hiện hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém Bảng 2.14. Đánh giá của CBQL và GV về việc tổ chức thực 14 55 hiện các nội dung hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém Bảng 2.15. Đánh giá của CBQL và GV về công tác chỉ đạo về 15 56 hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém Bảng 2.16. Đánh giá của CBQL và GV về công tác kiểm tra 16 57 hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém Bảng 2.17. Đánh giá của CBQL và GV về công tác kiểm tra 17 58 cơ sở vật chất dạy phụ đạo HS yếu kém Bảng 2.18. Đánh giá của CBQL và GV về những yếu tố ảnh 18 60 hƣởng đến quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém 25 Bảng 3.1. Mô tả mẫu khảo nghiệm 86 26 Bảng 3.2. Quy ƣớc thang đo kết quả khảo nghiệm 86 Bảng 3.3. Tổng hợp ý kiến đánh giá của CBQL và GV về tính 27 87 cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất.
xii DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ Stt Tên sơ đồ Trang 1 Biểu đồ tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp. 89
xiii TÓM TẮT Hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém ở trƣờng trung học cơ sở có ý nghĩa rất quan trọng, có tác dụng nâng cao kết quả học tập của học sinh cũng nhƣ chất lƣợng giáo dục của nhà trƣờng. Hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém là một trong những hoạt động thƣờng xuyên mang tính cần thiết chứ không phải mang tính hình thức và đối phó. Thị xã Thuận An thuộc tỉnh Bình Dƣơng là một trong những khu vực đang phát triển nhanh về mọi mặt, trong đó có giáo dục. Các nhà quản lý giáo dục luôn phát huy năng lực của mình sao cho chất lƣợng giáo dục ngày càng nâng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển của xã hội và địa phƣơng. Tuy nhiên, một số trƣờng trung học cơ sở vẫn còn xem nhẹ công tác quản lý hoạt động dạy phụ đạo cho học sinh yếu kém, vẫn chƣa có sự quan tâm đúng mức đối với hoạt động này dẫn đến kết quả là chất lƣợng giáo dục không cao. Do đó, để đáp ứng nhu cầu của giáo dục, đảm bảo hoạt động dạy phụ đạo cho sinh yếu kém đƣợc tổ chức thực hiện một cách nghiêm túc, có hiệu quả cần có sự đổi mới nhằm phát huy các nguồn lực của nhà trƣờng và khắc phục những hạn chế còn tồn tại. Trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý luận, phân tích thực trạng và chỉ ra những ƣu điểm, hạn chế, nguyên nhân của công tác quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng, luận văn đã đề xuất 6 biện pháp quản lý nhằm khắc phục những hạn chế, nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém, từ đó góp phần cải thiện chất lƣợng giáo dục trong các nhà trƣờng. Các biện pháp đó là: Bồi dƣỡng nhận thức cho giáo viên và cán bộ quản lí về tầm quan trọng của quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng THCS; cải tiến nội dung chƣơng trình, đổi mới phƣơng pháp, hình thức tổ chức dạy phụ đạo phù hợp với đối tƣợng học sinh yếu kém; nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ cho GV dạy phụ đạo học sinh yếu kém; Tổ chức thực hiện hoạt động dạy phụ đạo cho HS yếu kém phù hợp với tình hình từng trƣờng THCS; Thƣờng xuyên kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS để điều chỉnh hoạt động dạy phụ đạo cho phù hợp; Tăng cƣờng các
xiv nguồn lực đảm bảo thực hiện hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng THCS. Có thể nói mỗi biện pháp có một ý nghĩa khác nhau. Các biện pháp này luôn có mối quan hệ biện chứng với nhau, biện pháp này làm tiền đề thúc đẩy biện pháp kia và ngƣợc lại. Từ đó tạo nên sự thống nhất chặt chẽ và đem lại hiệu quả cao trong quá trình tổ chức thực hiện. Tuy nhiên sẽ kém hiệu quả nếu các biện pháp tách rời nhau trong quá trình giáo dục. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đƣợc đánh giá khá cao, qua đó, tác giả nhận thấy rằng các biện pháp đã đề ra là có cơ sở khoa học, cơ sở pháp lý, phù hợp với thực trạng nghiên cứu, rất thiết thực và có tính khả thi cao.
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong hệ thống giáo dục nƣớc ta, cấp trung học cơ sở là cấp học cơ bản, là giai đoạn trung gian giữa tiểu học và trung học phổ thông. Ở giai đoạn này, học sinh cần đƣợc cung cấp những kiến thức khoa học cơ bản nhất, cần đƣợc hình thành bƣớc đầu các kỹ năng học tập cơ bản để có thể vững vàng khi học lên các bậc học cao hơn, cần đƣợc giáo dục các giá trị sống cốt lõi, các kỹ năng xã hội phù hợp với lứa tuổi để hình thành và phát triển nhân cách. Nhƣ vậy, các hoạt động dạy học ở các trƣờng trung học cơ sở là vô cùng quan trọng, là cơ sở cho các cấp học, bậc học cao hơn. Phụ đạo học sinh (HS) yếu kém là một hoạt động bình thƣờng và không thể thiếu đƣợc trong bất kỳ trƣờng học nào. Việc tổ chức các lớp phụ đạo cho HS yếu kém là một hoạt động dạy học thƣờng xuyên, cần thiết chứ không phải chỉ là phong trào thi đua hoặc để đối phó với đợt thi hoặc kiểm tra. Thực tế cho thấy chất lƣợng của giáo dục còn một số bất cập nhƣ hiện tƣợng “ngồi nhầm lớp”; học sinh yếu kém ở các trƣờng vẫn tồn tại; chất lƣợng và tinh thần học tập của một bộ phận học sinh phổ thông hiện nay đang giảm sút; tình trạng học sinh thiếu kiến thức căn bản, kém về năng lực chủ động và sáng tạo, thiếu ý chí và hứng thú học tập, lƣời biếng, chán nản, bỏ học và nhiều tiêu cực khác gây ra hậu quả cho bản thân HS, gia đình, nhà trƣờng, xã hội. Song song với những vấn đề đó, sự phân hóa trình độ học sinh cũng ngày càng rõ rệt. Trong Công văn số 1497/SGDĐT-GDTrHTX ngày 30/8/2018 của của Sở Giáo dục và Đào tạo Bình Dƣơng về việc hƣớng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục trung học năm học 2018 – 2019. (Sở Giáo dục và Đào tạo Bình Dƣơng, 2019) Hƣớng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học số 1079/PGDĐT- THCS ngày 04/9/2018 của Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Thuận An về việc hƣớng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2018 – 2019. (Phòng Giáo dục và Đào tạo thị xã Thuận An, 2018) Chỉ thị số 2919/CT - BGDĐT ngày 10/8/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về nhiệm vụ chủ yếu năm học 2018-2019 của ngành Giáo dục. Bộ Giáo dục và Đào tạo và Sở Giáo dục và Đào tạo hƣớng dẫn cụ thể thực hiện dạy học 2 buổi/ngày theo
2 công đã nêu việc Phụ đạo, củng cố và ôn tập kiến thức là cần thiết. Chính vì thế việc tăng cƣờng quản lý hoạt động giảng dạy nói chung và hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém nói riêng ở các trƣờng trung học cơ sở có ý nghĩa rất quan trọng vì nó góp phần nâng dần chất lƣợng học tập của HS, giúp các em HS yếu kém tự tin hơn khi đến lớp, có đƣợc một nền tảng kiến thức cần thiết, tạo điều kiện cho các em học tập tiếp lên các lớp trên; công tác duy trì sĩ số mới đƣợc bảo đảm, góp phần làm nên thắng lợi công tác phổ cập giáo dục trung học cơ sở. Quản lý công tác giảng dạy nói chung và hoạt động phụ đạo nói riêng là một công việc khó khăn đối với nhà quản lý. Để hạ thấp dần tỉ lệ HS yếu kém, đảm bảo chất lƣợng Giáo dục và Đào tạo trong nhà trƣờng, tạo sự cân đối về chất lƣợng học tập của HS giữa các trƣờng nói chung và các trƣờng trung học cơ sở nói riêng, các nhà quản lý cần có những biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao chất lƣợng và hiệu quả hoạt động phụ đạo HS yếu kém. Làm thế nào để giảm tỷ lệ học sinh yếu kém trong nhà trƣờng đó là điều băn khoăn, trăn trở từ cán bộ quản lý, giáo viên bộ môn đến giáo viên chủ nhiệm. (Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2018) Cuộc vận động “Dân chủ - Kỷ cƣơng - Tình thƣơng- Trách nhiệm” trong toàn Ngành đã và đang đƣợc đẩy mạnh, cùng với việc triển khai các cuộc vận động “Học tập và làm theo tƣ tƣởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, kết hợp cuộc vận động “Hai không” với bốn nội dung: Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục, không vi phạm phẩm chất ngƣời thầy giáo, khắc phục tình trạng học sinh ngồi nhầm lớp”. Để nâng cao giá trị thực tiễn các cuộc vận động đòi hỏi đội ngũ cán bộ - giáo viên càng phải nhận thức đầy đủ hơn, triển khai hoạt động dạy học tích cực hơn, tạo bƣớc chuyển biến mạnh mẽ trong công tác phụ đạo học sinh yếu kém, khắc phục tình trạng học sinh ngồi nhầm lớp. Trong những năm gần đây, cùng với quá trình đổi mới đất nƣớc, đổi mới giáo dục chất lƣợng giáo dục ở cấp trung học cơ sở và chất lƣợng giáo dục và đào tạo nói chung trên địa bàn thị xã Thuận An đã có sự khởi sắc, đã đạt đƣợc những thành tựu nhất định. các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn đã không ngừng đổi mới công tác quản lý hoạt động dạy học, chất lƣợng giáo dục toàn diện đƣợc nâng
3 cao, đặc biệt chất lƣợng giáo dục văn hóa, đạo đức, kỹ năng sống, pháp luật, ngoại ngữ, tin học đã đạt đƣợc những thành tích đáng khích lệ. Cơ sở vật chất của nhà trƣờng đƣợc UBND tỉnh Bình Dƣơng, UBND thị xã Thuận An đầu tƣ và trang bị đầy đủ và hiện đại từ đó yêu cầu về chất lƣợng dạy và học đối với các trƣờng THCS trên địa bàn cũng cao hơn. Trƣờng phải thực hiện “kiểm định” (đánh giá ngoài) và đạt chuẩn quốc gia. Tuy nhiên, vẫn còn một số giáo viên chƣa quan tâm đúng mức, chƣa giúp đỡ kịp thời để các em hổng kiến thức cơ bản, một phần là do các em không thích học, không biết cách học dẫn đến ngày một tụt hậu so với trình độ chung của lớp. Vì thế, việc dạy phụ đạo học sinh yếu kém là việc làm cần thiết, cấp bách trong giai đoạn giáo dục hiện nay. Hay nói cách khác, phụ đạo cho học sinh yếu là một hoạt động bình thƣờng và không thể thiếu đƣợc trong bất kỳ trƣờng học nào nói chung. Đây chính là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngƣời thầy, của nhà trƣờng để góp phần giúp cho các học sinh không theo kịp bạn bè có thể nắm bắt đƣợc những lỗ hổng kiến thức bản thân. Công tác phụ đạo học sinh yếu kém không thể nóng vội, phải có lộ trình hợp lý, có biện pháp hiệu quả và kịp thời, có kế hoạch riêng biệt cho mỗi học sinh. Với lòng nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ, giáo viên trong cả nƣớc đã suy nghĩ tìm tòi nhiều biện pháp để giúp đỡ học sinh yếu kém. Và theo nhiều giáo viên hiện nay, chƣa bao giờ họ chịu nhiều áp lực dạy học nhƣ hiện nay, nhất là với công tác giúp đỡ học sinh yếu kém tiến bộ. Việc phụ đạo học sinh yếu kém của các trƣờng trên đại bàn thị xã Thuận An chỉ bắt đầu từ Hiệu trƣởng chỉ đạo trên các cuộc họp chuyên môn và Hội đồng sƣ phạm, chỉ đạo Phó Hiệu trƣởng tổ chức dạy phụ đạo HS yếu kém, phần lớn giáo viên tự sàn lọc HS yếu kém của bộ môn mình giảng dạy ra để dạy phụ đạo. Từ đó cho thấy chƣa có biện pháp quản lí thích hợp, chƣa có kế hoạch cụ thể, kiểm tra và đánh giá chƣa thật sự sâu sắc. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn cần nâng cao chất lƣợng hoạt động dạy - học và quản lý dạy học tại các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An phù hợp với yêu cầu của thời đại toàn cầu hóa, tôi lựa chọn đề tài “Quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém trong trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã
4 Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng” với mong muốn tìm ra các biện pháp quản lý để hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém của Trƣờng có hiệu quả tốt hơn, góp phần nâng cao chất lƣợng đào tạo, đáp ứng yêu cầu xã hội đòi hỏi trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc trong bối cảnh đất nƣớc hội nhập ngày càng sâu rộng. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém, thực tiễn quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém để đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém của các trƣờng trung học cơ sở, nhằm cải thiện chất lƣợng giảng dạy ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu: Hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém ở các trƣờng trung học cơ sở. 3.2. Đối tƣợng nghiên cứu: Quản lý hoạt động dạy phụ đạo HS yếu kém ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. 4. Phạm vi nghiên cứu 4.1. Nội dung: Trọng tâm của đề tài là đi sâu nghiên cứu cơ sở lý luận về dạy học phụ đạo cho học sinh yếu kém, cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy phụ đạo, đánh giá thực trạng việc dạy học, thực trạng quản lý dạy phụ đạo học sinh yếu kém, từ đó đề xuất biện pháp quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng dƣới sự quản lý của Hiệu trƣởng. 4.2. Về địa bàn và thời gian nghiên cứu: đề tài chỉ nghiên cứu công tác quản lý hoạt động dạy phụ đạo học sinh yếu kém ở các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An từ năm học 2017-2018 đến nay. 4.3. Về đối tƣợng khảo sát: đề tài khảo sát cán bộ quản lý, giáo viên trong các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dƣơng. Dự kiến khảo sát cán bộ quản lý (CBQL) của 11 trƣờng và giáo viên (GV) là 300.