Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn

Chia sẻ: Tomcangxanh90 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:117

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là quản lý LKĐT nghề của trường CĐN DTNT Bắc Kạn, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo NNL nói riêng và sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nói chung.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGUYỄN THỊ QUỲNH HOA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LIÊN KẾT ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DÂN TỘC NỘI TRÚ BẮC KẠN LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2018
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGUYỄN THỊ QUỲNH HOA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LIÊN KẾT ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DÂN TỘC NỘI TRÚ BẮC KẠN Ngành: Quản lý giáo dục Mã số: 8.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Hằng THÁI NGUYÊN - 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: (i) Luận văn này là nghiên cứu của riêng tôi, toàn bộ nội dung nghiên cứu do tôi thực hiện. (ii) Số liệu trong luận văn được thực hiện khảo sát, điều tra trung thực. (iii) Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. Thái Nguyên, ngày 18 tháng 7 năm 2018 Học viên Nguyễn Thị Quỳnh Hoa i
LỜI CẢM ƠN Trước tiên tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban giám hiệu Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên, các Quý thầy cô đã giảng dạy trong chương trình Cao học Quản lý giáo dục - Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi, truyền đạt cho tôi những kiến thức hữu ích trong giáo dục làm cơ sở cho tôi hoàn thành luận văn này. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc và lời cảm ơn chân thành nhất đến PGS.TS. Nguyễn Thị Thu Hằng, người đã tận tụy, tâm huyết hướng dẫn, chỉ bảo tôi trong thời gian thực hiện luận văn, động viên tôi hoàn thành luận văn này. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc tới các thầy/cô giáo, các anh/chị đang công tác tại Trường Cao đẳng nghề dân tộc nội trú Bắc Kạn và các thầy/cô phụ trách liên kết đào tạo Trường Cao đẳng Thương mại & du lịch Thái Nguyên, Trường Cao đẳng Hùng Vương - Hà Nội; Trường cao đẳng Công Nghiệp Thái Nguyên và các anh/chị quản lý doanh nghiệp, các bạn học viên tham gia khảo sát đã tận tình giúp đỡ tôi trong việc thu thập số liệu, khảo sát, giúp đỡ tôi trong quá trình thu thập thông tin, hoàn thành luận văn. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới gia đình tôi đã luôn tạo những điều kiện tốt nhất cho tôi trong quá trình học cũng như trong thời gian tôi thực hiện luận văn. Tuy nhiên, thời gian thực hiện luận văn có hạn cũng như kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chưa nhiều nên luận văn của tôi không tránh khỏi còn nhiều hạn chế, thiếu sót, kính mong nhận được sự nhận xét, góp ý kiến của Quý thầy, cô và các đồng nghiệp để luận văn được hoàn thiện hơn./. Tôi xin chân thành cảm ơn! Bắc Kạn, tháng 7 năm 2018 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Quỳnh Hoa ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN .............................................................................................................ii MỤC LỤC ................................................................................................................. iii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................... iv DANH MỤC CÁC BẢNG.......................................................................................... v MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài .......................................................................................... 1 2. Mục đích của đề tài ................................................................................................. 3 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ........................................................................ 3 4. Giả thuyết khoa học ................................................................................................ 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu .............................................................................................. 4 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu ............................................................................. 4 7. Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 4 8. Cấu trúc luận văn .................................................................................................... 5 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LIÊN KẾT ĐÀO TẠO CỦA TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ .................................................. 6 1.1. Vài nét về nghiên cứu vấn đề ............................................................................... 6 1.2. Một số khái niệm cơ bản ...................................................................................... 9 1.2.1. Đào tạo .............................................................................................................. 9 1.2.2. Quản lý ............................................................................................................ 10 1.2.3. Quản lý đào tạo ............................................................................................... 10 1.2.4. Liên kết............................................................................................................ 12 1.2.5. Liên kết đào tạo ............................................................................................... 12 1.3. Giáo dục nghề nghiệp và mối quan hệ của trường cao đẳng nghề với các cơ sở liên kết đào tạo ........................................................................................... 13 1.3.1. Vị trí, vai trò của giáo dục nghề nghiệp trong hệ thống giáo dục quốc dân ... 13 1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ của cơ sở giáo dục nghề nghiệp ................................... 15 1.3.3. Mối quan hệ liên kết giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp với các tổ chức, cơ quan, đơn vị khác ........................................................................................... 15 1.4. Nội dung liên kết đào tạo và quản lý liên kết đào tạo ........................................ 18 1.4.1. Nội dung liên kết đào tạo ................................................................................ 18 1.4.2 Quản lý hoạt động liên kết đào tạo .................................................................. 20 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý liên kết đào tạo ........................................... 26 1.5.1. Nhận thức của người dân về vấn đề học nghề ................................................ 26 1.5.2. Cơ cấu và sự phát triển của nền kinh tế .......................................................... 28 iii
1.5.3. Phương thức, cơ chế liên kết và lợi ích của các đơn vị tham gia liên kết ....... 29 Kết luận chương 1 ..................................................................................................... 32 Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG LIÊN KẾT ĐÀO TẠO VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LIÊN KẾT ĐÀO TẠO NGHỀ TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DÂN TỘC NỘI TRÚ BẮC KẠN ....................................... 33 2.1. Giới thiệu khái quát về trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn ........................ 33 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ................................................................... 33 2.1.2 Cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ của các phòng ban ................................ 35 2.1.3 Ngành nghề, trình độ đào tạo và quy mô đào tạo ............................................ 38 2.1.4 Cơ sở vật chất của trường ................................................................................ 38 2.1.5 Đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý ................................................................ 39 2.2. Thực trạng hoạt động liên kết đào tạo của nhà trường....................................... 40 2.3.Thực trạng quản lý liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn ...... 42 2.3.1. Thực trạng quản lý việc xác định nhu cầu đào tạo .......................................... 42 2.3.2. Thực trạng quản lý tuyển sinh liên kết đào tạo ............................................... 43 2.3.3. Thực trạng quản lý chương trình đào tạo ........................................................ 46 2.3.4. Quản lý hoạt động liên kết đào tạo trong hoạt động giảng dạy của giáo viên ..... 51 2.3.5. Quản lý hoạt động liên kết đào tạo trong học tập, thực hành của học viên .... 54 2.3.6. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá ............................................................. 56 2.3.7 Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo ............................................................ 59 2.4. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến liên kết đào tạo và quản lý hoạt động liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn ............................ 62 2.5 Đánh giá chung ................................................................................................... 64 2.5.1. Những mặt mạnh ............................................................................................. 64 2.5.2. Những mặt hạn chế ......................................................................................... 66 2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong công tác quản lý hoạt động liên kết đào tạo ................................................................................................................. 66 Kết luận chương 2 ..................................................................................................... 68 Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LIÊN KẾT NGHỀ ĐÀO TẠO TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ DÂN TỘC NỘI TRÚ BẮC KẠN ....... 69 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................................ 69 3.1.1 Đảm bảo tính kế thừa ....................................................................................... 69 3.1.2 Đảm bảo tính đồng bộ của các biện pháp ........................................................ 69 3.1.3 Đảm bảo tính thực tiễn của các biện pháp ....................................................... 69 3.1.4 Đảm bảo tính khả thi của biện pháp ................................................................. 70 iv
3.2. Các biện pháp quản lý hoạt động liên kết đào tạo nghề tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn...................................................................................... 70 3.2.1. Phát triển chương trình đào tạo, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị liên kết (nhà trường, doanh nghiệp…) trong việc xây dựng, biên soạn chương trình, giáo trình ............................................................................................... 70 3.2.2. Tổ chức xây dựng hệ thống các văn bản đồng bộ giữa nhà trường và các đơn vị liên kết trong công tác quản lý mục tiêu, chương trình, kế hoạch đào tạo ............................................................................................................ 73 3.2.3. Đổi mới phương thức quản lý, kết hợp chặt chẽ với cơ sở liên kết đào tạo quản lý kế hoạch, mục tiêu đào tạo ................................................................ 74 3.2.4. Tăng cường bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ làm công tác liên quan đến hoạt động liên kết đào tạo và quản lý hoạt động liên kết đào tạo .. 76 3.2.5. Tăng cường hoạt động quản lý học viên ......................................................... 78 3.2.6. Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá trong quá trình đào tạo ................... 81 3.2.7. Huy động nguồn lực tăng cường cơ sở vật chất phục vụ liên kết đào tạo ...... 82 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ........................................................................ 85 3.4. Khảo nghiệm sự cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn ............................................... 86 Kết luận chương 3 ..................................................................................................... 89 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................ 90 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 94 PHỤ LỤC ..................................................................................................................... v
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TỪ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ Bộ LĐ-TB&XH Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội CNH, HĐH Công nghiệp hóa - hiện đại hóa CSVC Cơ sở vật chất CTĐT Chương trình đào tạo DN Doanh nghiệp DTNT Dân tộc nội trú GDNN Giáo dục nghề nghiệp GDTX Giáo dục thường xuyên GV Giảng viên HS Học sinh HS, SV Học sinh, sinh viên LĐ Lao động LK Liên kết LKĐT Liên kết đào tạo NNL Nguồn nhân lực TT GDTX-GDNN Trung tâm giáo dục thường xuyên- TTgCP Thủ tướng chính phủ UBND Ủy ban nhân dân iv
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1: Mức độ quản lý việc xác định nhu cầu đào tạo .................................... 42 Bảng 2.2: Thống kê kết quả tuyển sinh giai đoạn 2014 -2018 .............................. 44 Bảng 2.3. Nhu cầu học nghề của HS lớp 9 và HS lớp 12 ..................................... 45 Bảng 2.4. Quản lý công tác lập kế hoạch đào tạo ................................................. 47 Bảng 2.5. Thực trạng quản lý chương trình đào tạo .............................................. 50 Bảng 2.6. Thực trạng quản lý hoạt động liên kết đào tạo trong hoạt động giảng dạy của giáo viên ........................................................................ 53 Bảng 2.7. Quản lý hoạt động liên kết đào tạo trong học tập, thực hành của học viên ................................................................................................. 55 Bảng 2.8. Mức độ quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá ...................................... 57 Bảng 2.9. Mức độ thực hiện quản lý việc đánh giá kết quả đào tạo ..................... 58 Bảng 2.10. Đánh giá thực trạng quản lý cơ sở vật chất kỹ thuật, cơ sở thực hành, trang thiết bị dạy nghề trong trường Cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn ................................................................................................. 61 Bảng 2.11. Đánh giá của các khách thể khảo sát về biện pháp quản lý liên kết đào tạo tại trường Cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn (n = 160) .............. 87 v
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong bối cảnh quốc tế hóa, hội nhập và phát triển hiện nay, môi trường giáo dục chịu ảnh hưởng rất lớn từ vấn đề toàn cầu hóa. “Văn kiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng cộng sản Việt Nam đã xác định: Phát triển giáo dục là quốc sách hàng đầu. Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục Việt nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập quốc tế,...”; một trong ba đột phá của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011- 2020 là: “Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục quốc dân; gắn kết chặt chẽ phát triển nguồn nhân lực với phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ”… Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” tiếp tục khẳng định vị trí then chốt của giáo dục, đào tạo trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước [7]. Để thực hiện mục tiêu phát triển dạy nghề thời kỳ 2011 - 2020 tại “Chiến lược phát triển dạy nghề thời kỳ 2011 - 2020” được phê duyệt tại quyết định số: 630/QĐ- TTg ngày 29/5/2012 của TTgCP đã nêu rõ: “Phát triển dạy nghề là sự nghiệp và trách nhiệm của toàn xã hội; là một nội dung quan trọng của chiến lược, quy hoạch phát triển nhân lực quốc gia; đòi hỏi phải có sự tham gia của Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương, các cơ sở dạy nghề, cơ sở sử dụng lao động và người lao động để thực hiện đào tạo nghề theo nhu cầu của thị trường lao động...” [9]. Việc chính phủ ban hành ‘Luật Giáo dục nghề nghiệp số 74/2014/QH13 ngày 27/11/2014” thay cho Luật Dạy nghề năm 2006 đã mở rộng hành lang pháp lý cho các hình thức đào tạo nghề hiện nay. Luật giáo dục nghề nghiệp đã cụ thể hóa “chủ trương đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục nói chung, giáo dục nghề nghiệp nói riêng, giải quyết nhiều bất cập trong thực tiễn, tạo nên một diện mạo mới của hệ thống giáo dục ở Việt Nam theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ 8, Ban chấp hành Trung ương khóa XI”. Với sự phát triển mạng lưới các trường TCN, TCCN, CĐN hiện nay, không đáp ứng được hết nhu cầu học tập, trong khi số người có nhu cầu học ngày càng tăng nếu mỗi trường chỉ đào tạo một hình thức là đào tạo chính quy cho chính trưởng chủ quản thực hiện. Do vậy, mỗi nhà trường đều phải có một phương thức đào tạo mềm dẻo, phù hợp với đặc điểm của đối tượng học và đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của nghề đó trong xã hội. 1
Trường CĐN dân tộc nội trú (DTNT) Bắc Kạn, tiền thân là Trường dạy nghề tỉnh Bắc Kạn, được thành lập năm 2002, theo Quyết định số 454/QĐ-UBND ngày 04-4-2002 và được đổi tên thành Trường Trung cấp nghề Bắc Kạn theo Quyết định số 1305/QĐ-UBND ngày 03-8-2007 của UBND tỉnh Bắc Kạn. Năm 2015, cùng với sự phát triển của mạng lưới các trường đại học, CĐN trong cả nước và trước nhu cầu thực tế, Trường được nâng cấp lên thành trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn. Trường là một đơn vị sự nghiệp trực thuộc UBND Tỉnh Bắc Kạn, được giao nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực có trình độ đến cao đẳng với đa ngành, lĩnh vực (công nghiệp, xây dựng, nông lâm nghiệp, kinh tế, du lịch và dịch vụ) ở các cấp trình độ: Sơ cấp, Trung cấp và Cao đẳng. Sau 15 năm hình thành và phát triển (2002 - 2017), Nhà trường đã có được khá nhiều kinh nghiệm trong quản lý và tổ chức đào tạo nghề. Nhà trường đã đào tạo được đội ngũ lao động kỹ thuật thuộc các nghề: Cơ khí, Công nghệ ô tô, Điện- điện tử, Kỹ thuật xây dựng, Chăn nuôi- thú y, Kế toán doanh nghiệp, Du lịch - Khách sạn....đáp ứng nhu cầu thị trường lao động trong tỉnh Bắc Kạn nói riêng và trong cả nước nói chung, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, phát triển kinh tế xã hội của tỉnh và cả nước. Trước yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động về chất lượng đội ngũ công nhân kỹ thuật và nhu cầu học tập nói chung và học nghề nói riêng của người dân tỉnh Bắc Kạn và các tỉnh lân cận ngày càng tăng, ngay từ những năm đầu mới thành lập, Trường đã thực hiện liên kết đào tạo với các cơ sở dạy nghề trong nước để tìm lời giải cho bài toán thiếu nguồn nhân lực và điều kiện cơ sở vật chất, đảm bảo chất lượng đào tạo. Từ năm 2010 trở lại đây, công tác liên kết đào tạo đã được lãnh đạo nhà trường quan tâm thực hiện đa dạng hóa, đa phương hóa hình thức nhằm đáp ứng yêu cầu thực tế, nâng cao chất lượng đào tạo góp phần thực hiện tốt các chủ trường, chính sách của Đảng, Nhà nước và của địa phương về công tác đào tạo nghề. Qua hơn 10 năm thực hiện hoạt động LKĐT nghề với các cơ sở dạy nghề có uy tín và kinh nghiệm trong cả nước, trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn đã đạt được nhiều kết quả tốt đẹp và được đánh giá là trường đào tạo nghề tốt trong tỉnh. Tuy nhiên trong thực tế, công tác quản lý đào tạo liên kết của nhà trường còn nhiều bất cập, lúng túng, chưa mang lại hiệu quả như mong đợi của Nhà trường. Trước sự phát triển mạnh mẽ về ngành nghề đào tạo, yêu cầu thị trường lao động ngày càng đa dạng và nhu cầu người học ngày càng tăng trong xu thế phát triển hiện nay, Trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn cần có những biện pháp quản lý phù hợp hơn nhằm nâng cao hiệu quả của liên kết đào tạo nghề. 2
Trong “Kế hoạch chiến lược phát triển trường cao đẳng nghề dân tộc nội trú Bắc Kạn giai đoạn 2016 - 2020” đã xác định rõ sứ mệnh của nhà trường là: “Trường Cao đẳng nghề dân tộc nội trú Bắc Kạn cung cấp dịch vụ chất lượng cao về giáo dục nghề nghiệp, nghiên cứu ứng dụng, tư vấn và chuyển giao khoa học công nghệ, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa của tỉnh Bắc Kạn và khu vực” và tâm nhìn đến năm 2025 là: “Năm 2025, Trường Cao đẳng nghề dân tộc nội trú Bắc Kạn trở thành trường Cao đẳng đạt chuẩn quốc gia, có uy tín hàng đầu tại địa phương, nằm trong mạng lưới trường trọng điểm của cả nước, từng bước tiếp cận, hội nhập trình độ đào tạo ở các nước trong khu vực và quốc tế”. Và một trong những giá trị cốt lõi mà nhà trường xác định trong giai đoạn 2016 - 2020 là: “Hợp tác và hợp tác: Khuyến khích và đẩy mạnh hợp tác với doanh nghiệp, với đối tác đào tạo, với các cơ quan ban ngành trong và tỉnh, cũng như tinh thần hợp tác, phối hợp, và đoàn kết cao giữa các cá nhân, các bộ phận trong Trường” [17]. Từ những vấn đề nêu trên, với thực tiễn quá trình công tác tại cơ sở dạy nghề, tác giả lựa chọn đề tài nghiên cứu “Quản lý hoạt động liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn” làm luận văn tốt nghiệp, với mong muốn tìm ra những biện pháp khả thi trong việc quản lý hoạt động LKĐT hướng đến mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng đào tạo nghề tại Trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn. 2. Mục đích của đề tài Đề xuất các biện pháp quản lý LKĐT nghề của trường CĐN DTNT Bắc Kạn, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo NNL nói riêng và sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nói chung. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu + Khách thể nghiên cứu: Hoạt động liên kết của trường CĐN với các cơ sở dạy nghề. + Đối tượng nghiên cứu: Các biện pháp quản lý đào tạo liên kết của Trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn với các cơ sở dạy nghề. 4. Giả thuyết khoa học Công tác đào tạo liên kết hiện nay tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn còn nhiều bất cập và hạn chế, một trong những nguyên nhân của sự hạn chế, bất cập đó thuộc về quản lý. Nếu có được các biện pháp quản lý dựa trên thực trạng khảo sát và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương thì hiệu quả quản lý các hoạt động liên kết đào tạo sẽ được nâng cao góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường. 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hoá một số vấn đề lý luận về quản lý hoạt động liên kết đào tạo của trường cao đẳng nghề. - Khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý hoạt động liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn. - Đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn. 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu 6.1. Về nội dung - Nghiên cứu thực trạng liên kết đào tạo nghề của trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn với các cơ sở dạy nghề trong và ngoài tỉnh. 6.2. Về khách thể khảo sát - Khảo sát đối với cán bộ quản lý nhà trường và các doanh nghiệp liên kết đào tạo cũng như đội ngũ giáo viên và học sinh của nhà trường. 6.3. Về địa bàn và thời gian khảo sát - Cơ sở đào tạo được nghiên cứu, khảo sát là các trung tâm GDNN - GDTX các huyện trong tỉnh Bắc Kạn, các cơ sở dạy nghề, các trường cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp đã và đang liên kết đào tạo với trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn. - Các số liệu khảo sát được lấy từ năm 2011 đến 2017. 7. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp: Thu thập các thông tin liên quan đến hoạt động liên kết đào tạo trong các trường nghề thể hiện qua các văn kiện, tài liệu, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước và các quy định, quy chế do Bộ LĐ-TB&XH, Tổng cục dạy nghề ban hành và các quy định, nội quy, hợp đồng liên quan của nhà trường làm cơ sở xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu. - Phương pháp quan sát, phỏng vấn: Tiếp xúc trực tiếp và đối thoại với cán bộ quản lý, GV, nhân viên trong nhà trường, học viên để thu thập thông tin đánh giá thực trạng quản lý LKĐT của nhà trường và các ý kiến nâng cao công tác quản lý hoạt động LKĐT. - Phương pháp khảo sát, điều tra: Điều tra bằng bảng hỏi + Có 4 mức độ trả lời, cho điểm 4, 3, 2, 1 tương ứng với mỗi ý kiến trả lời:  Mức 1: Không phù hợp/ Không tốt/ Không quan trọng - 1 điểm  Mức 2: Chưa phù hợp/ Chưa tốt/ Ít quan trọng - 2 điểm  Mức 3: Phù hợp/ Tốt/ Quan trọng - 3 điểm  Mức 4: Rất phù hợp/ Rất tốt/ Rất quan trọng - 4 điểm + Công thức tính điểm trung bình của các yếu tố: 4A+3B+2C+D Điểm trung bình (của yếu tố) N 4
Trong đó A, B, C, D lần lượt là số ý kiến chọn tương ứng với các mức 4, 3, 2, 1. N là tổng số người được hỏi. + Đánh giá mức độ thực hiện của các yếu tố căn cứ vào giá trị điểm trung bình của yếu tố đó:  Từ 3,2 đến cận 4,0: Rất phù hợp/Rất tốt/ Rất quan trọng  Từ 2,4 đến cận 3,2: Phù hợp/Tốt/Quan trọng  Từ 1,6 đến cận 2,4: Chưa phù hợp/Chưa tốt/Ít quan trọng  Từ 0 đến cận 1,6: Không phù hợp/Không tốt/Không quan trọng Khi tìm hiểu thực trạng hoạt động quản lý LKĐT và đánh giá tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất, tác giả tiến hành khảo sát trưng cầu ý kiến, phỏng vấn 92 cán bộ QL, GV, nhân viên nhà trường, 4 cán bộ quản lý LKĐT của 4 trường cao đẳng liên kết phối hợp đào tạo; 7 quản lý doanh nghiệp và 50 HS SV đang theo học tại trường, 17 cựu HS-SV nhà trường hiện đang làm tại các doanh nghiệp, phỏng vấn chuyên gia trong ngành giáo dục về những thuận lợi, khó khăn trong quá trình đào tạo, liên kết đào tạo và những bất cập trong quản lý hoạt động LKĐT. - Phương pháp chuyên gia: Trưng cầu ý kiến của các chuyên gia về thực trạng, tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất, tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục: Thông qua các bài báo cáo tổng kết, các chiến lược phát triển, kế hoạch năm học của trường Cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn thời gian qua để khái quát bài học kinh nghiệm trong quản lý liên kết đào tạo của nhà trường. - Phương pháp xử lý số liệu bằng toán thống kê: Vận dụng các công thức toán học, thống kê để xử lý số liệu điều tra, kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn nhằm rút ra kết luận khoa học. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị và tài liệu tham khảo, luận văn có cấu trúc 3 chương: Chương 1. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động liên kết đào tạo của trường cao đẳng nghề. Chương 2. Thực trạng hoạt động liên kết đào tạo và quản lý hoạt động liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề dân tộc nội trú Bắc Kạn. Chương 3. Các biện pháp quản lý hoạt động liên kết đào tạo tại trường cao đẳng nghề dân tộc nội trú Bắc Kạn. 5
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG LIÊN KẾT ĐÀO TẠO CỦA TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ 1.1. Vài nét về nghiên cứu vấn đề Từ những năm 60-70 của thế kỷ 20 khi mà toàn thế giới chạy đua về phát triển mọi mặt của nền kinh tế - xã hội trong giai đoạn mở cửa toàn cầu, các nước phát triển như Anh, Pháp, Mỹ, Đức,.. đã quan tâm đến vấn đề giáo dục nghề nghiệp và đào tạo nghề và công tác quản lý hoạt động đào tạo nghề nhằm thỏa mãn những yêu cầu ngày càng cao của xã hội công nghiệp. Do đặc điểm và những yêu cầu về chất lượng nguồn nhân lực ở mỗi nước là khác nhau, trong mỗi lĩnh vực lại có những đòi hỏi và yêu cầu khác nhau song đều có những điểm chung là chú trọng đến sự phát triển về kiến thức, hoàn thiện về kỹ năng và thái độ nghề nghiệp. Ở Đức, hệ thống đào tạo nghề là sự liên kết giữa việc học trong một mô hình trường có sự gần gũi với thực tế sản xuất của công ty và một cơ sở có năng lực chuyên môn vè sơ phạm và nghiệp vụ dạy nghề của các trường nghề. Theo đó, các công ty tập trung vào việc cung cấp kiến thức và kỹ năng thực tế, đặc biệt là kiến thức và kỹ năng phù hợp với công nghệ sản xuất của công ty đó còn các nhà trường cung cấp khối kiến thức lý thuyết cơ bản nhiều hơn. Do sự phát triển hai nền tảng kế hợp như vậy mà hệ thống giáo dục nghề nghiệp như này gọi là đào tạo nghề kép. Theo số liệu của Chính phủ Đức, khoản 60% học sinh Đức sau khi tốt nghiệp cấp III lựa chọn con đường học nghề, có tới 90% học sinh hoàn thành quá trình học nghề một cách thành công và hệ thống đào tạo nghề ở Đức cũng rất linh hoạt cho phép các học sinh đăng ký học nghề mà cảm thấy hoàn toàn không phù hợp có thể quay trở lại nhà trường để học một nghề khác, hoặc đăng ký thực tập tại một công ty khác. Ở một số nước Châu Á như Nhật Bản, họ đã chú trọng xây dựng một nền giáo dục hiện đại, ưu tiên giáo dục phổ cập hóa bậc tiểu học, thành lập các trường nghề cho thanh niên đồng thời tổ chức đào tạo các khóa chuyên tu trong các lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp,… ở cấp trung học cơ sở. Trường dạy nghề tư nhân chiếm tỷ lệ 80% - 90% trong tất cả các trường dạy nghề trong cả nước. Tại Hàn Quốc, “quan niệm giáo dục và đào tạo luôn phải gắn với yêu cầu phát triển kinh tế. Giáo dục nghề nghiệp và kỹ thuật được coi trọng ngay từ cấp trung học, ngay trong chương trình giáo dục phổ thông, tính thực hành đã được coi trọng hơn tính hàn lâm, yêu cầu phân luồng được thực hiện ráo riết. Sau khi tốt nghiệp trung học cơ sở, học sinh được phân luồng vào trung học phổ thông và trung 6
học nghề. Với sự ra đời của Luật thúc đẩy giáo dục công nghiệp, các trường trung học nghề, chương trình đào tạo công nghiệp và đào tạo tại nhà máy phát triển rất mạnh mẽ ở Hàn Quốc” [2]. Năm 1996, tác giả Heinz Weihrich và đồng nghiệp trong một báo cáo dự án khoa học “Managing vocational training as a joint venture - can the German approach of cooperative education serve as a model for the United States and other countries?” (tạm được dịch là Quản lý đào tạo nghề như một công ty liên doanh - cách tiếp cận hợp tác đào tạo của Đức có thể là một mô hình cho Mỹ và các nước khác?) [19] đã giới thiệu các phương pháp đào tạo nghề truyền thống của Đức và mô hình quản lý đào tạo nghề cần phải được bổ sung hướng tới một mức độ cao hơn, đào tạo theo hệ thống kép được tích hợp lý thuyết và thực hành, lấy năng lực người học làm trung tâm của hoạt động quản lý đào tạo. Tác giả cho rằng đổi mới mô hình đào tạo nghề là một nhu cầu quan trọng và một cách tiếp cận quản lý đào tạo mới là mô hình đào tạo kiểu liên doanh, không chỉ ở Mỹ mà còn ở các nước khác, bằng cách làm cho các tổ chức kinh doanh và Chính phủ cạnh tranh hơn trên thị trường toàn cầu. Năm 2000, tác giả V. Gasskov trong cuốn sách “Managing vocational training systems” (tạm dịch là Quản lý hệ thống đào tạo nghề) [20] đã trình bày một hệ thống khoa học và nghệ thuật về quản lý và tổ chức đào tạo nghề trong cơ sở công lập, bao gồm: quản lý cơ cấu tổ chức, thiết lập mục tiêu, kế hoạch, tài chính, quản lý đào tạo; đồng thời đưa ra biện pháp phát triển năng lực quản lý của các quản trị viên cao cấp; khuyến khích họ xem xét, phản biện các thủ tục hành chính của cơ sở mình để tiến tới mức độ chuyên nghiệp cao. Trong công trình “Management of a TVET Institution” (tạm dịch là Quản lý của một tổ chức đào tạo nghề) [21] của tác giả Arlianti R đã đưa ra cách thức quản lý trường dạy nghề nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực của thị trường lao động cả về số lượng, chất lượng ngành nghề và trình độ đào tạo, trong đó nhấn mạnh trường dạy nghề cần chú trọng vào việc nâng cao chất lượng và hiệu quả thực hiện chương trình dạy học theo cách tiếp cận năng lực thực hiện của người học, để sản phẩm quá trình đào tạo nghề là lực lượng lao động có số lượng, chất lượng và cơ cấu ngành nghề phù hợp với những yêu cầu của nhà tuyển dụng. Công trình nghiên cứu của Richard Noonan: “Managing TVET to Meet labor Market Demand” (tạm dịch là Quản lý đào tạo nghề để đáp ứng nhu cầu thị trường lao động) [22] đưa ra khái niệm thị trường lao động, phân tích những đặc điểm của thị trường lao động, quy luật cung - cầu nhân lực và những yếu tố tác động đến 7
cung - cầu nhân lực của thị trường lao động, hiệu quả phát triển nhân lực từ hoạt động giáo dục nghề nghiệp, từ đó nêu lên các biện pháp quản lý giáo dục nghề nghiệp nhằm đào tạo nhân lực đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong nền cơ chế thị trường, trong đó biện pháp xác định nhu cầu nhân lực cần được đào tạo sát với yêu cầu thực tế của thị trường lao động là rất cần thiết, tổ chức quản lý hoạt động đào tạo nhân lực để chất lượng nhân lực phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động là rất quan trọng. Ở Việt Nam, vấn đề tào tạo nghề và quản lý hoạt động LKĐT nghề cũng được quan tâm từ rất sớm. Đến nay đã có những công trình khoa học nghiên cứu trong lĩnh vực dạy nghề nhằm nâng cao chất lượng công tác dạy nghề và hoạt động liên kết đào tạo nghề. Luận án tiến sĩ của tác giả Nguyễn Thu Hằng nghiên cứu về “quản lý đào tạo nghề ở các trường dạy nghề theo hướng đáp ứng nhu cầu xã hội” (2003) [2]; luận án tiến sĩ của tác giả Phan Minh Hiền về “Phát triển đào tạo nghề đáp ứng nhu cầu xã hội” (2012) [3] các tác giả đã tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về đào tạo nghề đáp ứng nhu cầu của xã hội ở một số trường dạy nghề, đặc biệt là cao đẳng nghề, từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đào tạo nghề đáp ứng nhu cầu xã hội. Luận văn của tác giả Nguyễn Ngọc Hiếu “Biện pháp quản lý đào tạo nghề ở trường trung cấp xây dựng Uông Bí- Quảng Ninh” [4]; luận văn thạc sĩ của tác giả Đỗ Văn Viên “Quản lý hoạt động liên kết đào tạo trung cấp nghề, trung cấp chuyên nghiệp ở trung tâm GDTX-DN huyện Sơn Động tỉnh Bắc Giang” [18]. Những nghiên cứu này đã khái quát hóa và làm rõ một số vấn đề lý luận về dạy nghề và quản lý dạy nghề, đề xuất một số biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lý dạy nghề tại một số cơ sở GDNN. Tuy nhiên, các đề tài nghiên cứu về quản lý liên kết đào tạo ở các trường CĐN còn ít công trình nghiên cứu một cách hệ thống, chủ yếu tập trung nghiên cứu tại các trường TCN, trung tâm dạy nghề và nghiên cứu theo hướng nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nghề. Trường cao đẳng nghề DTNT Bắc Kạn tuy mới được thành lập từ năm 2002 nhưng được đánh giá là trường có kinh nghiệm và chất lượng đào tạo nghề tốt của tỉnh Bắc Kạn. Hoạt động LKĐT giữa trường và các trường Đại học, Cao đẳng đã được thực hiện từ lâu tuy nhiên vẫn còn nhiều hạn chế nhất định. Để đánh giá thực trạng quản lý hoạt động liên kết đào tạo và đề xuất những biện pháp nhằm hoàn thiện quản lý hoạt động liên kết đào tạo đạt kết quả cao hơn nữa cần thiết phải có một nghiên cứu đi sâu vào thực trạng hoạt động của nhà trường để đưa ra những nội dung tổng hợp, khách quan. 8
1.2. Một số khái niệm cơ bản 1.2.1. Đào tạo “Theo Từ điển Bách khoa Việt Nam, đào tạo là quá trình tác động đến một con người nhằm làm cho người đó lĩnh hội và nắm những tri thức, kỹ năng, kỹ xảo,… một cách có hệ thống để chuẩn bị cho người đó thích nghi với cuộc sống và khả năng nhận một sự phân công nhất định, góp phần của mình vào phát triển xã hội, duy trì và phát triển nền văn mình của loài người. Đào tạo là một phạm trù giáo dục để chỉ riêng lĩnh vực giáo dục về nghề nghiệp, với một trình độ nghề nghiệp nhất định” [13]. Đào tạo là hoạt động có tổ chức của xã hội loài người nhằm bồi dưỡng và phát triển các phẩm chất, năng lực của con người, có vai trò quan trọng trong việc giữ gìn, phát triển và truyền bá văn minh nhân loại. “Xét từ góc độ chuyển giao kinh nghiệm, kỹ năng, kỹ xảo và tri thức nghề nghiệp chuyên môn, bồi dưỡng những phẩm chất đạo đức cần thiết và chuẩn bị tâm lý cho người học, đào tạo được cấu thành bởi các thành tố cấu trúc gồm mục tiêu, nội dung, chương trình, phương pháp, phương tiện và hình thức tổ chức đào tạo. Quá trình chuyển giao năng lực nghề nghiệp được thực hiện trong hoạt động cùng nhau của thầy và trò trong một môi trường dạy học được xác định. Xét từ góc độ này đào tạo bao gồm các thành tố: (1) hoạt động dạy học của giáo viên (2) hoạt động học của sinh viên, học sinh (3) môi trường đào tạo (môi trường vật chất và môi trường tinh thần, môi trường văn hóa” [11]. Đào tạo “đề cập đến việc dạy các kỹ năng thực hành, nghề nghiệp hay kiến thức liên quan đến một lĩnh vực cụ thể, để người học lĩnh hội và nắm vững những tri thức, kĩ năng, nghề nghiệp một cách có hệ thống để chuẩn bị cho người đó thích nghi với cuộc sống và khả năng đảm nhận được một công việc nhất định. Khái niệm đào tạo thường có nghĩa hẹp hơn khái niệm giáo dục, thường đào tạo đề cập đến giai đoạn sau, khi một người đã đạt đến một độ tuổi nhất định, có một trình độ nhất định. Có nhiều dạng đào tạo: đào tạo cơ bản và đào tạo chuyên sâu, đào tạo chuyên môn và đào tạo nghề, đào tạo lại, đào tạo từ xa, tự đào tạo” [9,Tr18]. Trên quan điểm của tác giả, đào tạo là “quá trình hoạt động có mục đích, có tổ chức nhằm truyền đạt các kiến thức và kỹ năng, kỹ xảo trong lý thuyết và thực tiễn để tạo ra năng lực thực hiện thành công một hoạt động nghề nghiệp hoặc xã hội cần thiết. Như vậy đào tào là sự phát triển hệ thông kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo cho mỗi cá nhân để họ thực hiện một nghề hoặc một nhiệm vụ một cách tốt nhất. Đào tạo được thực hiện bởi các loại hình tổ chức chuyên ngành nhằm thay đổi hành vi và thái độ làm việc của con người, làm cho họ có khả năng đáp ứng tiêu chuẩn và hiệu quả công việc chuyên môn”. 9
1.2.2. Quản lý Quản lý là “quá trình tác động có mục đích, có tổ chức của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý bằng việc vận dụng các chức năng và phương tiện quản lý, nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các tiền năng và cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đặt ra” [1]. Quản lý là một hoạt động có tính chất phố biến, người ta có thể nhìn thấy hoạt động quản lý ở mọi lĩnh vực, mọi lúc, mọi nơi, mọi cấp độ và liên quan đến tất cả mọi người. Quản lý là một hoạt động xã hội bắt nguồn từ thời xa xưa, khi xã hội xuất hiện sự phân công và hợp tác giữa các cá thể với nhau, phối hợp cùng làm một công việc để đạt được mục tiêu chung. Quản lý không phải là hoạt động ngẫu nhiên, tùy tiện mà nó là sự tác động có kế hoạch và được tổ chức chặt chẽ, khoa học. Quản lý thể hiện mối quan hệ giữa chủ thể và khách thể quản lý, trong đó chủ thể quản lý đưa ra mệnh lệnh buộc đối tượng quản lý phải thực thi các mệnh lệnh thông qua các phương pháp quản lý khác nhau. Quản lý có vai trò vô cùng quan trọng đối với hoạt động của mọi tổ chức và các cá nhân trong tổ chức đó, “nó tạo ra sự thống nhất ý chí trong tổ chức giữa những người quản lý và người bị quản lý; giữa những người bị quản lý với nhau” [1]. Quản lý định hướng sự phát triển trong tương lai của tổ chức thông qua chức năng lập kế hoạch, xác định mục tiêu hoạt động cũng như cách thức hoạt động của tổ chức, hướng mọi nỗ lực của các đối tượng quản lý vào việc thực hiện để đạt được mục tiêu đó. Quản lý có vai trò tổ chức, điều hoà, phối hợp và hướng dẫn hoạt động của các cá nhân, đảm bảo sự ổn định và thích ứng cao của tổ chức trong môi trường xã hội luôn luôn biến động. Hoạt động quản lý hiệu quả sẽ giúp tổ chức duy trì sự ổn định và phát triển vững bền. Quản lý là một hoạt động tất yếu trong mọi tổ chức, mang lại nhiều lợi ích cho tổ chức nói chung và các thành viên trong tổ chức đó nói riêng, nếu không có hoạt động quản lý thì mọi hành động liên kết, phối hợp trong tổ chức đều trở nên vô nghĩa. 1.2.3. Quản lý đào tạo Quản lý đào tạo là “quá tình tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý (gồm các cấp quản lý khác nhau từ Ban giám hiệu, các phòng, khoa đến tổ bộ môn và từng giảng viên) lên các đối tượng quản lý (bao gồm giảng viên, sinh viên, cán bộ quản lý cấp dưới và cán bộ phục vụ hoạt động đào tạo) thông qua việc vận dụng chức năng và phương tiện quả lý nhằm đạt được mục tiêu đào tạo của nhà trường” [7,tr28]. 10
Nhiệm vụ của quản lý đào tạo là: Tạo môi trường và điều kiện thuận lợi nhất cho đội ngũ GV thực hiện đổi mới phương pháp dạy học; tạo động lực và khích thích tinh thần lao động sáng tạo của đội ngũ cán bộ, GV tham gia quá trình đào tạo; kết hợp việc phát huy cao độ tính sáng tạo của mỗi cán bộ, giảng viên với sự quản lý thống nhất của đội ngũ CBQL nhà trường; xây dựng cơ chế và có chính sách phù hợp để phát huy tối đa nội lực đi đôi với sự tranh thủ tiềm lực của các lực lượng ngoài nhà trường; đảm bảo chất lượng bền vững. Quản lý đào tạo cũng có những đặc điểm chung như quản lý, ngoài ra nó còn có những đặc điểm riêng đặc trưng trong lĩnh vực đào tạo: - Quản lý đào tạo mang tính chất “quản lý hành chính - sư phạm”. Tính hành chính thể hiện ở việc quản lý theo quy định của pháp luật, theo nội quy, quy chế của loại hình đào tạo và theo những quy định chung của cơ sở đào tạo. Tính sư phạm thể hiện việc quản lý phải phù hợp với quá trình dạy học diễn ra trong môi trường sư phạm lấy hoạt động giáo dục - đào tạo làm đối tượng quản lý. - Quản lý đào tạo mang tính chất đặc trưng của khoa học quản lý, nó thể hiện các chức năng của quản lý, là sự tác động có mục đích của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý để tổ chức và điều khiển các hoạt động theo những yêu cầu nhất định. Quản lý đào tạo thực hiện các chức năng của quản lý bao gồm quá trình từ “Lập kế hoạch -> Tổ chức -> Lãnh đạo -> Kiểm tra”. Đồng thời quản lý đào tạo cũng vận hành theo các nguyên tắc và phương pháp quản lý. - Quản lý đào tạo có tính chất xã hội hóa cao, nó chịu sự chi phối của các điều kiện kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ, đồng thời cần huy động nhiều lực lượng xã hội tham gia vào quá trình giáo dục - đào tạo. Quản lý đào tạo phải xuất phát từ đặc điểm của lao động sư phạm, bởi lẽ đối tượng của lao động sư phạm là con người (sinh viên) có tính tích cực chủ động và tồn tại như là chủ thể của quá trình đào tạo; công cụ lao động sư phạm là loại công cụ đặc thù, nó phụ thuộc vào trình độ khoa học và thực tế của giảng viên; trình độ nghiệp vụ sư phạm của giảng viên; phẩm chất chính trị, đạo đức của nhà giáo; phương tiện dạy học. Các nội dung quản lý đào tạo bao gồm rất nhiều các vấn đề có liên quan chặt chẽ đến nhau, ảnh hưởng qua lại, chi phối lẫn nhau, gồm: “quản lý mục tiêu đào tạo, quản lý nội dung và chương trình đào tạo, quản lý hoạt động dạy của giảng viên và hoạt động học của sinh viên, quản lý cơ sở vật chất, tài chính phục vụ dạy học, quản lý môi trường đào tạo, quản lý các hoạt động phục vụ đào tạo và đảm bảo chất lượng đào tạo” [1]. 11