Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ở Trường Đại học Hùng Vương, tỉnh Phú Thọ

Chia sẻ: Tomcangxanh90 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:114

Thêm vào BST

Báo xấu

32
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là điều tra làm rõ thực trạng ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động giáo dục của nhà trường, luận văn đề xuất các biện pháp quản lý ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động dạy học và quản lý đào tạo ở Trường Đại học Hùng Vương.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ở Trường Đại học Hùng Vương, tỉnh Phú Thọ

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM PHẠM THỊ PHONG LAN QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG TRONG ĐÀO TẠO Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG TỈNH PHÚ THỌ LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC THÁI NGUYÊN - 2018
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM PHẠM THỊ PHONG LAN QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG TRONG ĐÀO TẠO Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG TỈNH PHÚ THỌ Ngành: Quản lý giáo dục Mã ngành: 8.14.01.14 LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Văn Sơn THÁI NGUYÊN - 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Luận văn thạc sĩ Quản lý giáo dụcvới đề tài:“Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ở Trường Đại học Hùng Vương, tỉnh Phú Thọ” là công trình nghiên cứu thực sự của cá nhân, được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS. Phạm Văn Sơn. Các kết quả trong Luận văn tốt nghiệp là trung thực, không sao chép của bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Thái Nguyên, tháng năm 2018 Học viên Phạm Thị Phong Lan i
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành chương trình cao học và viết luận văn này, tôi xin chân thành cảm ơn đến quí thầy cô trong Khoa Tâm lý giáo dục, trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã tận tình dạy bảo tôi trong thời gian học tập, nghiên cứu. Tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Phạm Văn Sơn người thầy đã rất tận tình hướng dẫn và động viên tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Nhờ sự quan tâm chỉ bảo và những ý kiến đóng góp quý báu của thầy, tôi mới có thể hoàn thành luận văn. Tôi cũng xin cảm ơn Ban giám hiệu và các đồng nghiệp trường Đại học Hùng Vương đã tạo điều kiện về thời gian để tôi có thể học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, người thân đã hết lòng giúp đỡ, hỗ trợ về vật chất lẫn tinh thần giúp tôi yên tâm học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Mặc dù tôi đã cố gắng để hoàn thiện luận văn, tuy nhiên chắc chắn luận văn vẫn còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được sự góp ý quý báu của quý thầy cô và các bạn. Thái Nguyên, 17 tháng 4 năm 2018 Học viên Phạm Thị Phong Lan ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii MỤC LỤC ..........................................................................................................iii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT .......................................................................... iv DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................. vi MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1 2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 3 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3 4. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3 5. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3 6. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 3 7. Phạm vi nghiên cứu ......................................................................................... 4 8. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5 Chương 1:CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNGTRONG HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠO Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC ................................................................. 6 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu....................................................................... 6 1.1.1. Ở các nước trên thế giới ............................................................................ 6 1.1.2. Ở Việt Nam ................................................................................................ 8 1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................ 10 1.2.1. Dạy học .................................................................................................... 10 1.2.2 Đào tạo đại học ......................................................................................... 13 1.2.3 Quản lý, quản lý hoạt động dạy học và quản lý đào tạo .......................... 15 1.2.4. Công nghệ thông tin và truyền thông, ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông .................................................................................................. 17 1.2.5. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ...... 21 1.3. Ứng dụng CNTT&TT trong quản lý đào tạo ở trường đại học .................. 22 iii
1.3.1. Sự cần thiết phải ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý đào tạo ................................................................................................... 22 1.3.2. Đặc điểm và vai trò của ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý đào tạo ở trường đại học ................................................... 24 1.3.3. Quy trình ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý đào tạo và hoạt động dạy học ở trường đại học............................................. 26 1.4. Nội dung quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ................................................................................................................ 28 1.4.1. Xây dựng kế hoạch quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ............................................................................................ 28 1.4.2. Tổ chức, chỉ đạo ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học ............................................................................................................... 30 1.4.3. Quản lý hoạt động kiểm tra, đánh giá việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý kết quả đào tạo ............................................. 33 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạoở trường đại học ...................................................... 34 1.5.1. Các yếu tố khách quan ............................................................................. 34 1.5.2. Các yếu tố chủ quan................................................................................. 34 Kết luận chương 1.............................................................................................. 35 Chương 2:THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG TRONG HOẠT ĐỘNG DẠY HỌCỞ TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG ............................................ 37 2.1. Khái quát về Trường Đại học Hùng Vương ............................................... 37 2.1.1. Đặc điểm của nhà trường ......................................................................... 37 2.1.2. Tổ chức bộ máy của nhà trường .............................................................. 40 2.1.3. Quy mô, cơ cấu ngành nghề đào tạo ....................................................... 43 2.1.4. Đội ngũ CBQL, GV, viên chức hành chính ............................................ 46 2.1.5. Cơ sở vật chất, thiết bị đào tạo của nhà trường ....................................... 48 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng ....................................................................... 49 2.2.1 Mục đích khảo sát ..................................................................................... 49 iv
2.2.2 Nội dung khảo sát ..................................................................................... 49 2.2.3 Đối tượng và phương pháp khảo sát ......................................................... 50 2.2.4. Xử lý số liệu khảo sát .............................................................................. 50 2.3. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy học ở Trường Đại học Hùng Vương .................................................. 50 2.3.1. Thực trạng về nhận thức của cán bộ, giảng viên về ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy học .................................. 50 2.3.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy học ............................................................... 53 2.3.3. Thực trạng về năng lực ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy học của đội ngũ giảng viên..................................... 55 2.3.4. Thực trạng về hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông phục vụ cho hoạt động dạy học ....................................................................................... 55 2.3.5. Thực trạng về kết quả ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy học .................................................................................... 57 2.4. Thực trạng quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy học ở Trường Đại học Hùng Vương .......................................... 59 2.4.1. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong xây dựng kế hoạch dạy học ...................................................................................... 59 2.4.2. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý đội ngũ giảng viên và hoạt động giảng dạy của giảng viên .......................... 62 2.4.3. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý sinh viên và kết quả học tập, rèn luyện của sinh viên ................................... 62 2.4.4. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của hiệu trưởng về hoạt động dạy học ............. 64 2.4.5. Thực trạng ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý cơ sở vật chất và thiết bị dạy học .................................................................. 65 2.4.6. Thực trạng quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học ...................................................... 65 v
2.4.7. Đánh giá mức độ thực hiện và mức độ hiệu quả của công tác quản lý ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động dạy học ở trường Đại học Hùng Vương.... 66 2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy học ở Trường Đại học Hùng Vương ........... 68 2.5.1. Ưu điểm, hạn chế ..................................................................................... 68 2.5.2. Nguyên nhân ............................................................................................ 69 2.5.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động dạy học ...................................................................................................... 70 Kết luận chương 2.............................................................................................. 71 Chương 3:CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG TRONG HOẠT ĐỘNG DẠY HỌCỞ TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG ............................................ 72 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................... 72 3.1.1 Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu và hệ thống ....................................... 72 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn và phù hợp ....................................... 72 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi và hiệu quả ......................................... 73 3.2. Các biện pháp quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động dạy học ở Trường Đại học Hùng Vương ................................ 73 3.2.1. Nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên về ứng dụng CNTT&TT trong quản lý hoạt động dạy học.................................... 73 3.2.2. Xây dựng kế hoạch và quy định về ứng dụng CNTT&TT trong quản lý hoạt động dạy học .......................................................................................... 76 3.2.3. Quản lý ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động dạy và bồi dưỡng năng lực giảng dạy cho giảng viên ............................................................................. 77 3.2.4. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong hoạt động quản lý học tập và rèn luyện của sinh viên............................................... 80 3.2.5. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong xây dựng cơ sở dữ liệu, sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học ............................ 81 3.2.6. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong quản lý văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của hiệu trưởng về hoạt động dạy học .... 82 vi
3.2.7. Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học ......................................................................... 82 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp ................................................................. 83 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ................... 84 3.4.1. Đánh giá về tính cần thiết của các biện pháp .......................................... 85 3.4.2. Đánh giá về tính khả thi của các biện pháp ............................................. 86 3.4.3. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp ......... 87 Kết luận chương 3.............................................................................................. 89 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 90 1. Kết luận .......................................................................................................... 90 1.1. Về lý luận .................................................................................................... 90 1.2. Về thực tiễn................................................................................................. 90 2. Kiến nghị ....................................................................................................... 91 2.1. Đối với Trường Đại học Hùng Vương ....................................................... 91 2.2. Đối với phòng đào tạo và khoa chuyên môn .............................................. 91 DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN VĂN...... 93 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 94 PHỤ LỤC vii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BP : Biện pháp CB : Cán bộ CBQL : Cán bộ quản lý CBVC : Cán bộ viên chức CNTT : Công nghệ thông tin CNTT&TT : Công nghệ thông tin và truyền thông CTCT&HSSV : Công tác chính trị và học sinh sinh viên CTĐT : Chương trình đào tạo ĐH : Đại học ĐT : Đào tạo GDĐH : Giáo dục Đại học GV : Giảng viên KT – XH : Kinh tế - xã hội QTĐT : Quá trình đào tạo iv
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Quy mô đào tạo của nhà trường qua các năm từ 2012-2016 ............ 44 Bảng 2.2. Số lượng tuyển sinhtrung bình hàng năm các hệgiai đoạn2012- 2016 của nhà trường .......................................................................... 45 Bảng 2.3. Thống kê trình độ tin học của cán bộ giảng viên các khoa và phòng đào tạo từ năm 2015 - 2017 ............................................................... 47 Bảng 2.4. Nhận thức của cán bộ, giảng viên phòng đào tạovà khoa chuyên môn về tầm quan trọng của việc ứng dụng CNTT&TTvào hoạt động dạy học ..................................................................................... 52 Bảng 2.5. Mức độ thực hiện công tác xây dựng kế hoạch ................................ 53 Bảng 2.6. Mức độ hài lòng của CB,GV và SV về việc ứng dụng CNTT&TT trong công tác hoạt động dạy học ở Trường ĐH Hùng Vương ........... 58 Bảng 2.7: Đánh giá mức độ thực hiện và mức độ hiệu quả của công tác quản lý ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động dạy học ở trườngĐại học Hùng Vương ...................................................................................... 67 Bảng 3.1. Đánh giá về mức độ cần thiết của biện pháp .................................... 85 Bảng 3.2. Đánh giá về tính khả thi của biện pháp ............................................. 86 Bảng 3.3. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và tính khả thi ................................ 87 v
DANH MỤC CÁC HÌNH Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Trường Đại học Hùng Vương ............. 42 Sơ đồ 2.2. Cơ cấu ngành nghề đào tạo củatrường ............................................. 46 Sơ đồ 2.3. Qui trình lập kế hoạch, thực hiện giảng dạy của Trường Đại học Hùng Vương ...................................................................................... 61 Biểu đồ 3.1. Mối tương quan về mức độ cần thiết và tính khả thicủa các biện pháp đề xuất....................................................................................... 88 vi
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Thế giới ngày nay đang có sự biến đổi nhanh chóng và sâu sắc về cả đời sống vật chất và tinh thần. Cuộc cách mạng khoa học - công nghệ phát triển với những bước tiến nhảy vọt đưa thế giới từ kỷ nguyên công nghiệp sang kỷ nguyên thông tin và phát triển nền kinh tế tri thức. Toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế là một xu thế khách quan, vừa là quá trình hợp tác để phát triển vừa là quá trình đấu tranh của các nước đang phát triển bảo vệ lợi ích quốc gia. Khoa học - công nghệ trở thành động lực cơ bản của sự phát triển kinh tế - xã hội. Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học - công nghệ, sự phát triển năng động của nền kinh tế, quá trình hội nhập và toàn cầu hoá đang rút ngắn khoảng cách về trình độ phát triển giữa các nước trở nên hiện thực hơn và nhanh chóng hơn. Giáo dục là nền tảng của sự phát triển khoa học - công nghệ, là cơ sở đào tạo phát triển nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của xã hội hiện đại. Đại hội Đảng lần thứ XI xác định:“phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong ba nhiệm vụ chiến lược của nước ta”. Chính vì vậy, việc nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo là nhiệm vụ chính trị quan trọng, cấp thiết, là vấn đề sống còn của toàn ngành giáo dục. Phảiđổi mới giáo dục và đào tạo theo xu hướng phát triển chung của thế giới trong đó quản lý giáo dục và đào tạo là khâu then chốt có tính chất quyết định chất lượng đào tạo của các nhà trường. Hoà trong dòng chảy của hội nhập quốc tế, giáo dục và đào tạo cũng phải chuyển mình thay đổi để đáp ứng được với những nhiệm vụ mới, yêu cầu mới của ngành mà điểm nhấn quan trọng nhất là trong quản lý giáo dục. Muốn vậy phải có những thay đổi về tư duy trong việc xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện cũng như lựa chọn phương thức và phương tiện trong hoạt động quản lý. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế tri thức, cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0đang diễn ra trên các lĩnh vực thì việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông (CNTT&TT) vào hoạt động quản lý giáo dục là một yêu cầu cần thiết và tất yếu phải thực hiện. 1
Trường Đại học Hùng Vương là một trường đại học công lập, đào tạo theo mô hình đa ngành, đa cấp, đa lĩnh vực với nhiều trình độ: Sau Đại học, Đại học, Cao đẳng, TCCN. Nhà trường hiện có gần 460 cán bộ, giảng viên công tác giảng dạy tại 12 khoa và 20 phòng, ban chức năng, trung tâm trực thuộc. Từ năm 2015, Trường Đại học Hùng Vương được Bộ Giáo dục và Đào tạo phép đào tạo 06 mã ngành sau đại học là Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Toán, Lý luận Văn học, Chăn nuôi thú y, Khoa học cây trồng, Thực vật học, Giáo dục học nâng tổng số ngành đào tạo của nhà trường lên 67 ngành (trong đó có: 6 ngành đào tạo sau đại học; 37 ngành đào tạo đại học; 22 ngành đào tạo cao đẳng; 2 ngành đào tạo Trung cấp chuyên nghiệp). Hiện tại, quy mô đào tạo các hệ của nhà trường trên 7.500 sinh viên. Trước cơ cấu tổ chức và chức năng đào tạo đó, đòi hỏi nhà trường phải hiện đại hóa công tác quản lý đào tạo bằng việc ứng dụng kỹ thuật công nghệ, đặc biệt là CNTT & TT nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả trong quản lý hoạt động đào tạo đáp ứng yêu cầu phát triển của nhà trường và của ngành giáo dục trong thời kỳ mới. Thực tế hiện nay,việc ứng dụng CNTT&TT vào công tác quản lý đào tạo của nhà trường nói chung và quản lý kết quả học tập của sinh viênnói riêng đã được quan tâm vì thế đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên việc ứng dụng CNTT&TT vẫn còn gặp khó khăn, bất cập. Thời gian qua nhà trường đã quan tâmnghiên cứu đổi mới việc ứng dụng CNTT&TT vào quản lý như mua sắm máy tính, các phần mềm quản lý nhưng việc sử dụng các phần mềm này vào công tác quản lý lại chưa được khai thác triệt để,hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung của nhà trường để phục vụ cho công tác đào tạo chưa đồng bộ, còn phân tán, đó là mỗi một phòng chức năng lại có cơ sở dữ liệu riêng, các khoa chuyên môn thì chưa được sử dụng nguồn cơ sở dữ liệu của nhà trường để phục vụ cho công tác đánh giá kết quả học tập của sinh viên. Điều này gây khó khăn cho việc quản lý, đánh giá kết quả học tập của sinh viên. 2
Xuất phát từ các lý dotrên, tôi chọn đề tài “ Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ở Trường Đại học Hùng Vương, tỉnh Phú Thọ” với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý đào tạo của nhà trường đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đại học hiện nay. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và điều tra làm rõ thực trạng ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động giáo dục của nhà trường, luận văn đề xuất các biện pháp quản lý ứng dụngCNTT&TT trong hoạt động dạy học và quản lý đào tạo ở Trường Đại học Hùng Vương. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1.Khách thể nghiên cứu:Quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ở trường đại học. 3.2.Đối tượng nghiên cứu:Biện pháp quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạo ởTrường Đại học Hùng Vương. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu 4.1.Hệ thống hóa và xác định cơ sở lý luận về quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trongđào tạo ở trường đại học. 4.2.Điều tra, khảo sát làm rõ thực trạng quản lý ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trongđào tạo ở Trường Đại học Hùng Vương, tỉnh Phú Thọ. 4.3.Đề xuất các biện pháp quản lýứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong đào tạoở Trường Đại học Hùng Vương. 5. Giả thuyết khoa học Ứng dụng CNTT & TT vào quản lý đào tạo đã được triển khai ở Trường Đại học Hùng Vương từ nhiều năm học và đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, việc quản lý ứng dụng CNTT & TT còn những khó khăn, bất cập vì thếhiệu quảchưa cao và chưa áp dụng rộng khắp trong các lĩnh vực hoạt động đào tạo của nhà trường. Nếu đề xuất được các biện pháp quản lý phù hợp, có tính khả thi và áp dụng đồng bộ các biện pháp quản lý ứng dụng CNTT&TT vào đào tạo thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của nhà trường. 6. Phương pháp nghiên cứu 3
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết Nghiên cứu các văn kiện chính trị của Đảng và Nhà nước, các công trình khoa học về quản lý giáo dục trong lĩnh vực CNTT&TT trong hoạt động đào tạo của Nhà trường. Từ đó phân tích và tổng hợp các vấn đề liên quan đến luận văn. 6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: * Phương pháp quan sát: Quan sát các hoạt động của CBQL và các hoạt động đào tạo, quản lý ứng dụng CNTT&TT để hỗ trợ cho các kết quả khảo sát bằng phiếu hỏi. Kết quả quan sát cũng là nguồn thông tin cho các nhận xét định tính về công tác quản lý ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động đào tạo của trường Đại học Hùng Vương. * Phương pháp điều tra viết: Sử dụng bảng hỏi để khảo sát ý kiến của các đối tượng: CBQL, CBGV và SV trường Đại học Hùng Vương về hoạt động ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động đào tạo của nhà trường. Thông qua đó, đánh giá kết quả của công tác ứng dụng và những thành công, hạn chế trong quản lý ứng dụng CNTT&TT của nhà trường. * Phương pháp phỏng vấn:Phỏng vấn CBQL, CBGV phòng đào tạo và khoa chuyên môn về công tác ứng dụng CNTT trong hoạt động đào tạo của nhà trường. Kết quả nghiên cứu này hỗ trợ, bổ sung cho các kết quả khảo sát để làm rõ thực trạng ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động đào tạo của trường Đại học Hùng Vương trong những năm qua. * Phương pháp chuyên gia: Xin ý kiến đánh giá của các chuyên gia có uy tín, trình độ cao trong lĩnh vực đào tạo, quản lý ứng dụng CNTT&TT trong hoạt động đào tạo. Xin ý kiến đánh giá về các biện pháp mà tác giả đề xuất. 6.3. Phương pháp xử lý thông tin Phương pháp thống kê trong toán:Sử dụng phương pháp thống kê trong toán đế xử lý và phân tích các số liệu từ các bảng hỏi thu thập được. 7. Phạm vi nghiên cứu 4
7.1. Phạm vi nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu việcquản lý ứng dụng CNTT và truyền thông trong hoạt động dạy họccủa phòng đào tạo và các khoa chuyên môn trực thuộc trường. 7.2. Phạm vi thời gian:Luận văn nghiên cứu việc quản lý ứng dụngCNTT và truyền thông trong hoạt động dạy họcở Trường Đại học Hùng Vương trong 3 năm học gần đây: 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017. 8. Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, tài liệu tham khảo, phụ lục. Nội dung chính của luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lý ứng dụng công nghệ thông tinvà truyền thông trong đào tạoở trường đại học. Chương 2: Thực trạng về quản lý ứng dụng công nghệ thông tin vàtruyền thông trong hoạt động dạy học ở Trường Đại học Hùng Vương. Chương 3: Các biện pháp quản lý ứng dụng công nghệ thông tinvà truyền thông trong hoạt động dạy họcở Trường Đại học Hùng Vương. 5
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TINVÀ TRUYỀN THÔNG TRONG HOẠT ĐỘNG ĐÀO TẠOỞ TRƯỜNG ĐẠI HỌC 1.1. Tổng quanvấn đề nghiên cứu 1.1.1. Ở các nước trên thế giới Trên thế giới, các nước có nền giáo dục phát triển đều chú trọng đến ứng dụng công nghệ thông tin như: Australia, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Mỹ... Để có được ứng dụng CNTT&TT như ngàynay họ đã có một quá trình nghiên cứu và phát triển lâu dài cũng như đã trải qua rất nhiều các dự án, các chương trình quốc gia về tin học hoá cũng như ứng dụng CNTT&TT vào các lĩnh vực khoa học kỹ thuật và trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, đặc biệt là sự ứng dụng vào lĩnh vực giáo dục. Họ coi đây là vấn đề then chốt của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật, là chìa khoá để xây dựng và phát triển công nghiệp hoá và hiện đại hoá đất nước, tăng trưởng nền kinh tế để xây dựng và phát triển nền kinh tế tri thức, hội nhập với các nước trong khu vực và trên toàn thế giới. Vì vậy họ đã thu được những thành tựu rất đáng kể trong các lĩnh vực như: Điện tử, sinh học, y tế, giáo dục,...cụ thể: Ở Australia vào tháng 3/2000, Hội đồng Bộ trưởng đã ủng hộ hướng đi được trình bày trong tài liệu “Cơ cấu chiến lược cho nền kinh tế thông tin”, tài liệu này bao gồm hai mục tiêu giáo dục trường học bao quát cho nền kinh tế thông tin, đó là: Một là: Tất cả mọi học sinh sẽ rời trường học như những người sử dụng tin cậy, sáng tạo và hiệu quả những công nghệ mới, bao gồm CNTT và viễn thông, và những học sinh này cũng ý thức được tác động của ngành công nghệ này đối với xã hội. Hai là: Tất cả các trường đều hướng tới việc kết hợp CNTT và viễn thông vào trong hệ thống của họ, để cải thiện khả năng học tập của học sinh để đem lại 6
nhiều cơ hội học tập hơn cho người học và làm tăng hiệu quả của việc thực tập kinh doanh của họ”. Tại Canada, gần đây việc giới thiệu phần mềm dạy toán học trên cơ sở máy tính (The learning Equation Mathematic) đã đem lại thành tích nổi bật cho những em học sinh lớp 9 trong kiến thức về toán học và những kỹ năng liên quan đến số học, mô hình và hình dạng so với những em học sinh sử dụng sách giáo khoa truyền thống. Một nghiên cứu gần đây của Canada cũng chỉ ra rằng những học sinh lớp 8 mà giáo viên có sử dụng máy vi tính để mô phỏng và ứng dụng đạt được những suy nghĩ có tổ chức hơn và biểu hiện tốthơn so với những học sinh không được học trên máy tính. Bên cạnh việc triển khai ứng dụng CNTT&TT vào dạy học, vấn đề quản lý việc ứng dụng CNTT&TT cũng được các quốc gia thực hiện một cách rất khoa học và bài bản. Có thể đề cập tới những biện pháp quản lý ứng dụng CNTT&TT trong giáo dục của một số quốc gia như sau: Ở Hàn Quốc, các hoạt động về chính phủ điện tử và ứng dụng CNTT&TT được phân biệt: Các dự án có liên quan đến nhiều Bộ, Ngành, địa phương được xem như là dự án chính phủ điện tử được sử dụng ngân sách tập trung. Các dự án ứng dụng CNTT&TT được tiến hành bởi từng Bộ, Ngành, địa phương sử dụng ngân sách chi thường xuyên hoặc “Quỹ thúc đẩy” CNTT&TT do Bộ Thông tin và Truyền thông quản lý. Tương ứng là hai cơ quan chỉ đạo và điều phối: Ban thúc đẩy tin học hóa và Ban đặc biệt về chính phủ điện tử thuộc Ban đổi mới chính phủ của Tổng thống. Ở Singapore năm 1981 thông qua một đạo luật về Tin học hóa Quốc gia quy định ba nhiệm vụ: Một là, thực hiện việc tin học hóa mọi công việc hành chính và hoạt động của Chính phủ. Hai là, phối hợp GD&ĐT tin học. Ba là, phát triển và thúc đẩy công nghiệp dịch vụ tin học ở Singapore. Một Ủy ban máy tính Quốc gia (NCB) được thành lập để chỉ đạo công tác đó. Tại Nhật Bản, chương trình quốc gia có tên: “Kế hoạch một xã hội thông tin - mục tiêu quốc gia đến năm 2000” đã được công bố từ những năm 1972. 7
Ở Mỹ và các nước châu Âu, những nghiên cứu về quản lý ứng dụng CNTT trong giáo dục nhận được sự ủng hộ và các chính sách trợ giúp của Chính phủ ngay từ cuối những thập niên 90. Chính nhờ những bước đầu tư và quản lý đúng đắn về phát triển ứng dụng CNTT&TT mà những quốc gia nói trên đã đạt được những thành tựu phát triển kinh tế, xã hội và giáo dục trong những thập kỷ qua. 1.1.2.Ở Việt Nam Ứng dụng CNTT&TT trong quản lý hoạt động dạy học đã được nhiều nhà khoa học quan tâm và nghiên cứu. Các hội thảo, hội nghị, đề tài khoa học nghiên cứu về ứng dụng CNTT&TT đã đề cập nhiều đến vấn đề quản lý ứng dụng CNTT&TT trong giáo dục và nâng cao chất lượng dạy học: - Hội thảo khoa học toàn quốc về CNTT “Các giải pháp công nghệ và quản lý trong ứng dụng CNTT vào đổi mới phương pháp dạy học” Trường ĐHSP Hà Nội phối hợp với Dự án giáo dục đại học tổ chức từ ngày 09-10/12/2006 tại trường ĐHSP Hà Nội. Những cuộc hội thảo này đều tập trung về vai trò của CNTT đối với giáo dục và các giải pháp nhằm thúc đẩy nhanh việc ứng dụng CNTT vào dạy học. - Hội thảo khoa học “Nghiên cứu và triển khai E-Learning” do Viện Công nghệ thông tin (ĐHQG Hà Nội) và Khoa Công nghệ Thông tin (ĐH Bách khoa Hà Nội) phối hợp tổ chức vào đầu tháng 3/2005 là hội thảo khoa học về ứng dụng trong hệ thống giáo dục đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam. - Công trình nghiên cứu: “Công nghệ thông tin với việc dạy và học trong nhà trường Việt Nam” [10] đã phân tích những điểm mạnh, điểm yếu của việc sử dụng CNTT&TT trong dạy và học, đồng thời nêu lên được ứng dụng CNTT&TT trong dạy và học hiện tại, tương lai. - Công trình nghiên cứu: “ Đổi mới phương pháp giảng dạy bằng CNTT - xu thế của thời đại” [19] được báo cáo tại Hội thảo “Tin học trong quản lý ứng dụng trong nhà trường” đã nêu quan điểm dạy và học theo nghĩa CNTT và trình 8