Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh

Chia sẻ: Phạm Gia Hưng | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:116

Thêm vào BST

Báo xấu

33
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu thực trạng chất lượng đội ngũ CBVC tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, Quảng Ninh từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CBVC trên địa bàn nghiên cứu. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN DUY TÂN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, VIÊN CHỨC Ở TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN QUỸ ĐẤT THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ THÁI NGUYÊN - NĂM 2018
ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGUYỄN DUY TÂN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, VIÊN CHỨC Ở TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN QUỸ ĐẤT THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8.34.04.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ THEO ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. ĐỖ THỊ KIM HẢO THÁI NGUYÊN - NĂM 2018
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan những thông tin, số liệu được sử dụng trong chuyên đề này là xác thực đã nêu trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng, trung thực và chưa được dùng để bảo vệ một học vị nào khác. Đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, vì vậy mọi đánh giá, nhận xét được đưa ra dựa trên quan điểm cá nhân tôi. Các thông tin, trích dẫn trong luận văn đều đã được ghi rõ nguồn gốc./. Thái Nguyên, tháng 7 năm 2018 Tác giả luận văn Nguyễn Duy Tân
ii LỜI CẢM ƠN Trong quá trình thực hiện đề tài tôi đã nhận được sự hướng dẫn, giúp đỡ, động viên của các cá nhân và tập thể. Tôi xin được bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất tới tất cả các cá nhân và tập thể đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong học tập và nghiên cứu. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Quản lý Đào tạo sau Đại học, các khoa, phòng của Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh - Đại học Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi về mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn thành luận văn này. Tôi xin trân trọng cảm ơn sự giúp đỡ tận tình của giáo viên hướng dẫn PGS.TS. Đỗ Thị Kim Hảo Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ, đóng góp nhiều ý kiến quý báu của các nhà khoa học, các thầy, cô giáo trong Trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh - Đại học Thái Nguyên. Trong quá trình thực hiện đề tài, tôi còn được sự giúp đỡ và cộng tác của các đồng chí tại các địa điểm nghiên cứu, tôi xin chân thành cảm ơn các bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện mọi mặt để tôi hoàn thành nghiên cứu này. Tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đối với mọi sự giúp đỡ. Thái Nguyên, tháng 7 năm 2018 Tác giả luận văn Nguyễn Duy Tân
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................... vii DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................... viii MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài ..................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 2 5. Kết cấu của luận văn ..................................................................................... 3 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, VIÊN CHỨC ................................... 4 1.1. Khái quát về cán bộ, viên chức ..................................................................... 4 1.1.1. Khái niệm cán bộ, viên chức...................................................................... 4 1.1.2. Vai trò của đội ngũ cán bộ, viên chức ...................................................... 4 1.1.3. Đặc điểm của cán bộ, viên chức nhà nước.................................................. 6 1.1.4. Chức năng cán bộ, viên chức.................................................................... 8 1.1.5. Nghĩa vụ của cán bộ, viên chức .............................................................. 8 1.1.6. Quyền của cán bộ, viên chức ................................................................ 11 1.2. Chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ....................................................... 14 1.2.1. Khái niệm chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ....................................... 14 1.2.2. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức .................................... 16 1.3. Nội dung của nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức.................. 18 1.3.1. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng viên chức .............................. 18 1.3.2. Công tác tuyển dụng đội ngũ viên chức ................................................ 20 1.3.3. Công tác sử dụng viên chức .................................................................. 21
iv 1.3.4. Công tác đánh giá đội ngũ viên chức .................................................... 26 1.3.5. Công tác kiểm tra, giám sát viên chức trong thi hành công vụ............. 28 1.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ............ 29 1.4.1. Các nhân tố khách quan ........................................................................ 29 1.4.2. Các nhân tố chủ quan ............................................................................ 33 1.5. Cơ sở thực tiễn củanâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức và bài học kinh nghiệm đối với Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. ..................................................................................... 34 1.5.1. Cơ sở thực tiễn của nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ..... 34 1.5.2.Bài học kinh nghiệm đối với Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ...................................................................... 37 Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................ 39 2.1. Câu hỏi nghiên cứu .................................................................................. 39 2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 39 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin thứ cấp ............................................... 39 2.2.3.Phương pháp tổng hợp thông tin ............................................................ 41 2.2.4. Phương pháp phân tích thông tin .......................................................... 41 2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu ................................................................... 42 Chương 3: THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, VIÊN CHỨC Ở TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN QUỸ ĐẤT THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH..................................... 44 3.1. Khái quát chung về Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ............................................................................................... 44 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Trung tâm phát triển quỹ đấtthành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ....................................................... 44 3.1.2. Chức năng và nhiệm vụ của Trung tâm Phát triển quỹ đấtthành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ...................................................................... 46
v 3.1.3. Cơ cấu tổ chức của Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ...................................................................................... 48 3.2. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ....................................... 49 3.2.1. Thực trạng cán bộ, viên chức theo trình độ chuyên môn và kỹ năng công tác ........................................................................................................... 49 3.2.2. Vềphẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống ............................................. 52 3.2.3. Về chất lượng và hiệu quả thực hiện công việc được giao ................... 54 Bảng 3.9: Kết quả khảo sát của chủ đầu từ và nhân dân về chất lượng thực hiện công việc của CBVC tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả ................................................................................................... 56 3.3. Thực trạng hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh .......... 58 3.3.1. Công tác quy hoạch bồi dưỡng cán bộ, viên chức ................................ 58 3.3.2. Công tác tuyển dụng cán bộ, viên chức ................................................ 61 3.3.3. Công tác sử dụng cán bộ, viên chức ..................................................... 63 3.3.4. Công tác đánh giá cán bộ, viên chức .................................................... 63 3.3.5. Công tác kiểm tra, giám sát cán bộ, viên chức ..................................... 69 3.4. Đánh giá chung về thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ......... 69 3.4.1. Ưu điểm ................................................................................................. 69 3.4.2. Những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân ................................................ 73 Chương 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ VIÊN CHỨC Ở TRUNG TÂM PHÁT TRIỂN QUỸ ĐẤT THÀNH PHỐ CẨM PHẢ, TỈNH QUẢNG NINH ........................... 79 4.1. Mục tiêu nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ........................ 79 4.1.1. Mục tiêu chung ...................................................................................... 79
vi 4.1.2. Mục tiêu cụ thể ...................................................................................... 80 4.2. Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ............. 82 4.2.1. Đẩy mạnh công tác quy hoạch và đào tạo nâng cao chuyên môn, kỹ năng công tác của cán bộ, viên chức .................................................................. 82 4.2.2. Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống ..................................................... 86 4.2.3. Nâng cao uy tín trong công tác và năng lực tổ chức quản lý ................ 87 4.2.4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc cán bộ, viên chức .......... 88 4.2.5. Một số giải pháp khác ........................................................................... 90 4.2.5.1.Đổi mới công tác tuyển dụng viên chức .............................................. 90 4.2.5.2.Đẩy mạnh việc phân loại và đánh giá cán bộ, viên chức ở Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. ....................... 91 4.2.5.3. Hoàn thiện công tác khen thưởng, kỷ luật viên chức ......................... 92 4.2.5.4.Giải pháp về quy chế làm việc, quy định về quy trình công tác ......... 94 4.3. Một số kiến nghị....................................................................................... 95 4.3.1. Kiến nghị đối với Nhà nước .................................................................. 95 4.3.2. Kiến nghị đối với Bộ Nội vụ ................................................................. 95 4.3.3. Kiến nghị đối với tỉnh Quảng Ninh ...................................................... 96 KẾT LUẬN .................................................................................................... 97 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 99 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 101
vii DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BHXH Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế CBCC Cán bộ công chức CBVC Cán bộ viên chức CNH - HĐH Công nghiệp hóa, hiện đại hóa ĐTBD Đào tạo bồi dưỡng GPMB Giải phóng mặt bằng HĐLĐ Hợp đồng lao động TT Trung tâm TTPTQĐ Trung tâm phát triển quỹ đất XDCB Xây dựng cơ bản
viii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 3.1: Thống kê trình độ chuyên môn nghiệp vụ, giới tính, tin học, ngoại ngữ, tuổi đời của cán bộ viên chức tại TTPTQĐ thành phố Cẩm Phả năm 2016 - 2017 ....................................................... 49 Bảng 3.2: Kết quả khảo sát đánh giá của cán bộ, viên chức về các kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ nghề nghiệp ...................................... 51 Bảng 3.3. Thực trạng cán bộ, viên chức có chứng chỉ trình độ lý luận, giai đoạn 2016 - 2017 ..................................................................... 52 Bảng 3.4: Thực trạng CB, VC là đảng viên giai đoạn 2016 - 2017 ................ 53 Bảng 3.5: Kết quả khảo sát đánh giá của cán bộ, viên chức về đạo đức công vụ tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả ....... 54 Bảng 3.6: Khảo sát đánh giá của cán bộ, viên chức về mức độ hoàn thành công việc của CBVC tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả ......................................................................... 55 Bảng 3.7: Kết quả khảo sát của chủ đầu từ và nhân dân về chất lượng thực hiện công việc của CBVC tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả ................................................................... 56 Bảng 3.8: Kết quả khảo sát đào tạo cán bộ, viên chức ................................... 58 Bảng 3.9: Kết quả khảo sát công tác quy hoạch cán bộ.................................. 60 Bảng 3.10: Kết quả khảo sát đánh giá công tác tuyển dụng viên chức .......... 62 Bảng 3.11: Khảo sát bố trí, sử dụng, sắp xếp cán bộ, viên chức .................... 63 Bảng 3.12: Kết quả khảo sát đánh giá của cán bộ, viên chức về thực hiện công việc tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả .... 67 Bảng 3.13: Kết quả khảo sát đánh giá của chủ đầu tư và nhân dân về thực hiện công việc của CBVC tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả ......................................................................... 68
ix DANH MỤC CÁC HÌNH Sơ đồ 3.1: Tổ chức bộ máy ở Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh ........................................................... 48 Biểu đồ 3.1: Kết quả đánh giá, phân loại cán bộ, viên chức giai đoạn 2016 - 2017 ................................................................................... 55
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Tổng kết 30 năm đổi mới và việc thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng về cán bộ và công tác cán bộ, Đại hội XII của Đảng với quyết tâm “tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh” đã đặt ra nhiệm vụ “đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ”. Với quan điểm nhìn thẳng vào sự thật, Báo cáo Chính trị Đại hội XII đã nhận định: “Việc đổi mới công tác cán bộ chưa có đột phá lớn. Đánh giá cán bộ vẫn là khâu yếu nhất qua nhiều nhiệm kỳ nhưng chưa có những tiêu chí cụ thể và giải pháp khoa học để khắc phục”. Việc nhìn nhận thẳng thắn, khách quan như vậy của Đại hội đã nhận được sự đồng tình cao trong đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân khi quán triệt, triển khai đưa Nghị quyết vào cuộc sống. Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố Cẩm phả là đơn vị sự nghiệp Nhà nước, trực thuộc Uỷ ban nhân dân Thành phố Cẩm Phả. Được thành lập theo Quyết định số 1195/QĐ-UBND ngày 27/4/2010 của UBND Tỉnh Quảng Ninh. Để phát huy tốt vai trò của mình, đòi hỏi Trung tâm phải có đội ngũ nhân lực chất lượng, đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao của nền kinh tế và sự vận động, phát triển không ngừng của xã hội, đặc biệt là đảm bảo chất lượng của đội ngũ cán bộ, viên chức bởi họ là những người đi đầu, những người giữ vai trò quyết định trong việc quán triệt, tổ chức thực hiện mọi quyết định của các cấp lãnh đạo và hiện thực hóa sự lãnh đạo, quản lý của Đảng và Nhà nước về khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai, đáp ứng mục tiêu nhiệm vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa của tỉnh nhà. Trong những năm qua, đội ngũ cán bộ, công chức của Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả luôn được kiện toàn, chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức được nâng lên rõ rệt phần nào đã đáp ứng được những đòi hỏi khắt khe của thời kỳ hội nhập, phát triển kinh tế. Tuy nhiên, chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả còn một số hạn chế như: đào tạo bồi dưỡng đội
2 ngũ cán bộ viên chức chưa gắn với việc sử dụng, chưa có chính sách thỏa đáng để thu hút cán bộ, viên chức có trình độ cao về công tác, việc học tập của cán bộ chưa thực sự hiệu quả do nhiều nguyên nhân. Do vậy, mặc dù đã được đào tạo, bồi dưỡng, một số cán bộ, viên chức còn lúng túng trong việc thực hiện nhiệm vụ, năng lực lãnh đạo, quản lý, điều hành, giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới. Xuất phát từ tầm quan trọng và thực tiễn của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, tác giả đã lựa chọn đề tài:“Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh” làm luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2.1. Mục tiêu tổng quát Nghiên cứu thực trạng chất lượng đội ngũ CBVC tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, Quảng Ninhtừ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CBVC trên địa bàn nghiên cứu. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng chất lượng đội ngũ công chức, viên chức. - Phân tích, đánh giá được thực trạng và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chức, viên chức tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn nghiên cứu thực trạng hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
3 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Luận văn được nghiên cứu tại Trung tâm phát triển quỹ đất thành phố Cẩm Phả, Quảng Ninh. - Về thời gian: Luận văn tập trung nghiên cứu số liệu từ năm 2016-2017. - Về nội dung: Đề tài tập trung nghiên cứu hoạt động nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở trung tâm phát triển quỹ đất ở thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. 4. Đóng góp của Luận văn - Về lý luận: Luận văn phân tích và làm rõ cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập. - Về thực tiễn: Luận văn phân tích, đánh giá thực trạng, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ,viên chức ở trung tâm phát triển quỹ đất ở thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu nghiên cứu, áp dụng một số giải pháp cụ thể trong nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ,viên chức ở một số địa phương. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 4 chương như sau: Chương 1: Cở sở lý luận và thực tiễn về nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức Chương 2: Phương pháp nghiên cứu Chương 3: Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở trung tâm phát triển quỹ đất ở thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. Chương 4: Một số giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, viên chức ở trung tâm phát triển quỹ đất ở thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
4 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, VIÊN CHỨC 1.1. Khái quát về cán bộ, viên chức 1.1.1. Khái niệm cán bộ, viên chức Theo khoản 1, điều 4 luật Cán bộ, công chức được Quốc hội nước Công hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa VII, kỳ họp thứ 4 thông qua ngày 13/11/2008 (sau đây gọi tắt là Luật CBCC) và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2010, quy định: “Cán bộ là công dân Việt Nam được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, ch ức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đay gọi chung là cấp tỉnh), ở quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện) trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”.[21] Luật viên chức 2010 được Quốc hội ban hành ngày 15 tháng 11 năm 2010 và chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2012. “Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật”.[22] 1.1.2. Vai trò của đội ngũ cán bộ, viên chức Cán bộ, viên chức nhà nước có những vai trò sau: - Là nguồn nhân lực quan trọng có vai trò quyết định trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, đưa các chính sách và thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước trở thành thực tiễn và tiếp thu nguyện vọng của nhân dân, nắm bắt được những yêu cầu của thực tiễn của cuộc sống để phản ánh kịp thời với cấp trên, là một trong những nguồn lực quan trọng trong việc thực hiện công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
5 - Đội ngũ cán bộ, viên chức có vị trí, vai trò quyết định trong việc triển khai tổ chức thực hiện thắng lợi các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước tại cơ sở. Thông qua họ mà ý Đảng, lòng dân tạo thành một khối thống nhất, làm cho Đảng, Nhà nước “ăn sâu, bám rễ” trong quần chúng nhân dân, củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước. Như vậy, chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật có đi vào cuộcsống, trở thành hiện thực sinh động hay không, tùy thuộc phần lớn vào sựtuyên truyền và tổ chức vận động nhân dân của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. - Đội ngũ cán bộ, viên chức nhà nước có số lượng lớn và vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của bộ máy nhà nước nói chung và chính quyền cấp cơ sở nói riêng. Bởi vì họ là những người trực tiếp gắn bó với địa phương, am hiểu tâm tư, nguyện vọng của người dân địa phương, đồng thời là người đại diện cho nhân dân trong việc cung cấp thông tin cho các cán bộ lãnh đạo để đưa ra quyết định quản lý khoa học, đúng đắn. - Cán bộ, viên chức các cấp cũng là những người trực tiếp hòa giải những xung đột, mâu thuẫn tranh chấp trong nội bộ nhân dân, hiện thực hóa quyền làm chủ cơ sở của nhân dân... Vì vậy, trình độ và phẩm chất của đội ngũ này có ảnh hưởng rất lớn đến sự vận hành liên tục và hiệu quả của bộ máy nhà nước. Và thực tế cũng chứng minh: Nơi nào quan tâm đầy đủ và làm tốt công tác cán bộ, có đội ngũ cán bộ cơ sở vững mạnh thì nơi ấy tình hình chính trị xã hội ổn định, kinh tế văn hóa phát triển, quốc phòng, an ninh được giữ vững, mọi chủ trương chính sách của Đảng được triển khai có hiệu quả. Ngược lại, ở đâu đội ngũ cán bộ, viên chức không được quan tâm, để xảy ra tình trạng tham nhũng, của quyền, hách dịch thì nơi đó tình hình địa phương gặp nhiều khó khăn, phức tạp, dễ bị kẻ xấu lợi dụng. - Cán bộ, viên chức các cấp là nhân tố quan trọng góp phần xây dựng hệ thống chính trị cấp cơ sở, gây dựng tình đoàn kết, tập hợp mọi tiềm năng, nguồn
6 động viên mọi tầng lớp nhân dân ra sức thi đua hoàn thành thắng lợi các mục tiêu về kinh tế- xã hội, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của cơ sở.[14] 1.1.3. Đặc điểm của cán bộ, viên chức nhà nước Thứ nhất, phải là công dân Việt Nam. Thứ hai, về chế độ tuyển dụng, bổ nhiệm: Cán bộ, viên chức phải là người được tuyển dụng hoặc bổ nhiệm vào ngạch, chức danh, chức vụ trong các Cơ quan, Tổ chức, Đơn vị thuộc cấp Trung ương, cấp Tỉnh, cấp Huyện. Ví dụ: Điều 8 Nghị định 06/2010/NĐ-CP quy định những người là Công chức, trong đó Công chức trong Viện Kiểm sát nhân dân tối cao gồm: Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao; kiểm sát viên, điều tra viên; người làm việc trong văn phòng, vụ, cục, ban và Viện nghiệp vụ thuộc Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.[2] Cán bộ, viên chức phải có đủ trình độ chuyên môn phù hợp với ngạch, chức danh, chức vụ. Các vấn đề liên quan tới bổ nhiệm, tuyển dụng công chức vào các chức danh, chức vụ và bổ nhiệm vào các ngạch công chức quy định cụ thể ở chương IV - Luật Cán bộ, Công chức năm 2008 và Luật Viên chức năm 2010. Những vấn đề này còn phụ thuộc vào quy định riêng đối với các chức danh, chức vụ khác nhau; cùng một chức danh, chức vụ nhưng thuộc các tổ chức, cơ quan, đơn vị khác nhau; cùng một chức danh, chức vụ thuộc cùng một loại tổ chức, cơ quan, đơn vị nhưng ở các cấp khác nhau. Thứ ba, về nơi làm việc: Nơi làm việc của cán bộ, viên chức rất đa dạng. Nếu như cán bộ là những người hoạt động trong các cơ quan của Đảng, Nhà nước, Tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương, ở Tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương, ở Huyện, Quận, Thị xã, Thành phố trực thuộc Tỉnh thì Công chức còn làm việc ở cả Cơ quan, Đơn vị thuộc Quân đội Nhân dân, Công an Nhân dân, trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập.
7 Ví dụ: Khoản 2 Điều 11 Nghị định 06/2010/NĐ - CP quy định Công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý đơn vị sự nghiệp công lập như sau: “Người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu; người giữ chức vụ cấp trưởng, cấp phó tổ chức của đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ”.[2] Thứ tư, về thời gian công tác: Cán bộ, viên chức đảm nhiệm công tác từ khi được bổ nhiệm, tuyển dụng cho tới khi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động mà không hoạt động theo nhiệm kì như cán bộ (Điều 60 - Luật cán bộ, công chức năm 2008). Chấm dứt đảm nhiệm chức vụ khi đến tuổi nghỉ hưu: Nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi (Quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 73 - Luật Bảo hiểm Xã hội năm 2014). Thứ năm, về chế độ lao động: Cán bộ, viên chức được biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước (Điều 12 - Luật cán bộ, công chức năm 2008); đối với công chức trong bộ máy lãnh đạo, quản lý của đơn vị sự nghiệp công lập thì lương được bảo đảm từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật. Thứ sáu, cán bộ, viên chức là những người trưởng thành về thể chất và trưởng thành vè mặt xã hội, họ được tuyể dụng hoặc bổ nhiệm giữ một chức vụ thương xuyên trong các công sở của Nhà nước, họ đang trực tiếp tham gia vào bộ máy xông quyền của nền hành chính quốc gia, Như vậy họ là những ngườ tự làm chủ được hành vi, thái độ của mình và phải tự chịu trách nhiệm trước pháp luật với tư cách là một công dân, một công chức hành chính. Họ trưởng thành ở mặt xá hội còn biểu hiện ở giá trị sản phẩm lao động của họ được xã hội công nhận và bằng sức lao động của mình, họ đã nuôi sống được bản thân. hơn nữa, sự trưởng thành về mặt xã hội còn thể hiện ở cuộc sống riêng tư củ họ. họ là những người có đầy đủ điều kiện hành vi trước pháp luật. Thứ bảy, họ là những người đã có vị thế xã hội, vì công chức là những người đang giữ chức vụ hoặc trách nhiệm nhất định theo trình độ đào tạo và được xếp vào ngạch bậc tương ứng trong hệ thống hành chính. Một số bộ
8 phận viên chức có nhiều kinh nghiệm sống được tích luỹ tuỳ theo lĩnh vực mà họ hoạt động. Bởi là viên chức, họ phải được đào tạo ở trình độ nhất định, cùng với vị trí làm việc của mình trong bộ máy công quyền. 1.1.4. Chức năng cán bộ, viên chức - Cán bộ, viên chức là những người làm công tác chuyên môn thuộc biên chế và hợp đồng của UBND, HĐND các cấp, có trách nhiệm tham mưu, giúp UBND, HĐND các cấp thực hiện chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực công tác được phân công và thực hiện các nhiệm vụ khác do lãnh đạo các cấp giao phó. - Cán bộ, viên chức là người trực tiếp tham mưu cho lãnh đạo lãnh đạo các cấp nhà nước trong việc điều hành, chỉ đạo công tác, thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; trực tiếp tiếp xúc với nhân dân, phục vụ nhân dân, thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo đúng chính sách và thẩm quyền được đơn vị được giao.[14] 1.1.5. Nghĩa vụ của cán bộ, viên chức Theo Luật cán bộ, công chức số 22/2008/QH12 quy định nghĩa vụ của cán bộ, công chức và Luật Viên chức năm 2010. a. Nghĩa vụ của cán bộ - Nghĩa vụ của cán bộ đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân Trung thành với Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ danh dự Tổ quốc và lợi ích quốc gia. Tôn trọng nhân dân, tận tụy phục vụ nhân dân. Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự giám sát của nhân dân. Chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước.[21] - Nghĩa vụ của cán bộ trong thi hành công vụ Thực hiện đúng, đầy đủ và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
9 Có ý thức tổ chức kỷ luật; nghiêm chỉnh chấp hành nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, đơn vị; báo cáo người có thẩm quyền khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; bảo vệ bí mật nhà nước. Chủ động và phối hợp chặt chẽ trong thi hành công vụ; giữ gìn đoàn kết trong cơ quan, tổ chức, đơn vị. Bảo vệ, quản lý và sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài sản nhà nước được giao. Chấp hành quyết định của cấp trên. Khi có căn cứ cho rằng quyết định đó là trái pháp luật thì phải kịp thời báo cáo bằng văn bản với người ra quyết định; trường hợp người ra quyết định vẫn quyết định việc thi hành thì phải có văn bản và người thi hành phải chấp hành nhưng không chịu trách nhiệm về hậu quả của việc thi hành, đồng thời báo cáo cấp trên trực tiếp của người ra quyết định. Người ra quyết định phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình.[22] Các nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật. - Nghĩa vụ của cán bộ là người đứng đầu Chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao và chịu trách nhiệm về kết quả hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị. Kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn việc thi hành công vụ của cán bộ, công chức; Tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống quan liêu, tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và chịu trách nhiệm về việc để xảy ra quan liêu, tham nhũng, lãng phí trong cơ quan, tổ chức, đơn vị. Tổ chức thực hiện các quy định của pháp luật về dân chủ cơ sở, văn hóa công sở trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; xử lý kịp thời, nghiêm minh cán bộ, công chức thuộc quyền quản lý có hành vi vi phạm kỷ luật, pháp luật, có thái độ quan liêu, hách dịch, cửa quyền, gây phiền hà cho công dân. Giải quyết kịp thời, đúng pháp luật, theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo và kiến nghị của cá nhân, tổ chức;