Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý đấu thầu các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:97

Thêm vào BST

Báo xấu

53
lượt xem 22
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn là đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý đấu thầu các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o-------- VŨ THỊ QUỲNH QUẢN LÝ ĐẤU THẦU CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI BAN QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội – 2019
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------o0o-------- VŨ THỊ QUỲNH QUẢN LÝ ĐẤU THẦU CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI BAN QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS LÊ DANH TỐN XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN PGS.TS LÊ DANH TỐN PGS.TS NGUYỄN TRÚC LÊ Hà Nội – 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đề tài “Quản lý đấu thầu các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội” là nghiên cứu của riêng tôi. Các nội dung, kết quả nghiên cứu trong đề tài này là do tôi tự thực hiện, dƣới sự hƣớng dẫn của PGS.TS Lê Danh Tốn và không sao chép các công trình nghiên cứu của ngƣời khác. Trong đề tài này, các nội dung nghiên cứu, kết quả nghiên cứu là trung thực, từ trƣớc tới nay chƣa công bố dƣới bất kỳ hình thức nào. Những thông tin, tài liệu, số liệu đƣợc sử dụng trong luận văn do chính tác giả thu thập phản ánh trong các bảng biểu để phân tích, nhận xét, đánh giá từ các nguồn khác nhau, và đƣợc ghi rõ trong phần tài liệu tham khảo. Các thông tin, số liệu trong luận đều đƣợc chú thích nguồn gốc và đƣợc phép công bố. Hà Nội, ngày tháng năm 2019 Tác giả luận văn Vũ Thị Quỳnh
LỜI CẢM ƠN Với tất cả sự chân thành, tôi xin gửi lời cảm ơn tới các Thầy, Cô giáo Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã nhiệt tình giảng dạy, hƣớng dẫn tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại Trƣờng. Đặc biệt tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến thầy PGS.TS Lê Danh Tốn đã hết lòng quan tâm, giúp đỡ Tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin cảm ơn Ban lãnh đạo, các đồng nghiệp tại Ban quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội đã giúp tôi thu thập số liệu, tài liệu nghiên cứu cũng nhƣ đóng góp các ý kiến để tôi hoàn thành đề tài luận văn của mình. Sau cùng, Tôi xin chân thành cảm ơn tới gia đình, bạn bè đã luôn bên cạnh khích lệ, tạo điều kiện và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Hà Nội, Ngày tháng năm 2019 Tác giả luận văn Vũ Thị Quỳnh
MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT....................................................................................i DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU .............................................................................. ii DANH MỤC SƠ ĐỒ ................................................................................................ iii MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ĐẤU THẦU CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI CÁC TỔ CHỨC CÔNG. ............................................................................................................5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ..........................................5 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại các tổ chức công .............................................................................7 1.2.1. Các khái niệm cơ bản ....................................................................................7 1.2.2. Nội dung quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại các tổ chức công ...............................................................................11 1.2.3. Các yêu cầu cơ bản đối với đấu thầu và quản lý đấu thầu tại các tổ chức công .......................................................................................................................21 1.2.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại các tổ chức công.....................................23 1.3. Kinh nghiệm quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại một số tổ chức công và bài học rút ra cho Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội .................................................................................................28 1.3.1. Kinh nghiệm của một số tổ chức công .......................................................28 1.3.2. Bài học rút ra cho Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội ........33 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................36 2.1. Phƣơng pháp thu thập thông tin, tài liệu, số liệu ...............................................36 2.2. Phƣơng pháp xử lý thông tin tài liệu, số liệu .....................................................37 2.2.1. Phƣơng pháp thống kê mô tả ......................................................................37
2.2.2. Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp ............................................................... 38 2.2.3. Phƣơng pháp so sánh ..................................................................................40 CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐẤU THẦU CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI BAN QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI ........................................................41 3.1. Khái quát về Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội .......................41 3.1.1. Chức năng, nhiệm vụ của Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội ...41 3.1.2. Cơ cấu tổ chức và bộ máy quản lý hoạt động đấu thầu của Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội ............................................................................43 3.1.3. Nguồn lực của Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội .............44 3.1.4. Khái quát về các dự án của Ban Quản lý các dự án ĐHQGHN thực hiện giai đoạn 2015- 2018 ............................................................................................ 45 3.2. Phân tích thực trạng quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội.......................................49 3.2.1. Xây dựng kế hoạch đấu thầu và thành lập bộ máy quản lý đấu thầu. ........49 3.2.2. Tổ chức thực hiện kế hoạch đấu thầu .........................................................55 3.2.3. Kiểm tra, giám sát hoạt động đấu thầu .......................................................61 3.3. Đánh giá chung về công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội giai đoạn 2015- 2018 ........................................................................................................62 3.3.1. Những kết quả chủ yếu ...............................................................................62 3.3.2. Hạn chế và nguyên nhân .............................................................................67 CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐẤU THẦU CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI BAN QUẢN LÝ CÁC DỰ ÁN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI .....................................................................................................................72 4.1. Tình hình mới ảnh hƣởng đến công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội .................................................................................................................72
4.1.1. Tình hình thế giới........................................................................................72 4.1.2. Tình hình trong nƣớc ..................................................................................73 4.1.3. Chiến lƣợc phát triển của Đại học Quốc gia Hà Nội ..................................75 4.2. Định hƣớng hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội ....76 4.3. Các giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội........................................................................................................77 4.3.1. Nâng cấp cơ sở vật chất, hệ thống công nghệ thông tin ............................. 77 4.3.2. Đào tạo và bồi dƣỡng nâng cao trình độ cho cán bộ, chuyên viên .............78 4.3.3. Quy định trách nhiệm nhiều hơn đối với đơn vị tƣ vấn…………...……...79 4.3.4. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức ..........................................................................79 4.3.5. Đẩy nhanh áp dụng đấu thầu qua mạng ......................................................80 4.3.6. Thực hiện đánh giá hiệu quả công tác đấu thầu, hiệu quả dự án ................81 KẾT LUẬN .............................................................................................................822 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................844
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 BQLCDA Ban quản lý các dự án 2 ĐHQGHN Đại học Quốc gia Hà Nội 3 ĐTXDCB Đầu tƣ xây dựng cơ bản 4 GD&ĐT Giáo dục và đào tạo 5 HSDT Hồ sơ dự thầu 6 HSĐX Hồ sơ đề xuất 7 HSMT Hồ sơ mời thầu 8 HSYC Hồ sơ yêu cầu 9 KH&ĐT Kế hoạch và Đầu tƣ 10 KHLCNT Kế hoạch lựa chọn nhà thầu 11 NSNN Ngân sách nhà nƣớc 12 NXB Nhà xuất bản i
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU STT Bảng Nội dung Trang Tổng số nhân sự và đào tạo nhân lực giai đoạn 1 Bảng 3.1 45 2015-2018. Bảng tổng hợp số lƣợng các dự án và kinh phí 2 Bảng 3.2 đƣợc giao giai đoạn 2015-2018 45 Tổng mức vốn cấp một số dự án ĐTXDCB từ 3 Bảng 3.3 47 NSNN giai đoạn 2015-2018. Tổng hợp KHLCNT của một số dự án giai đoạn 4 Bảng 3.4 51 2015-2018. Các hình thức đấu thầu đƣợc áp dụng tại một số 5 Bảng 3.5 dự án tại Ban Quản lý các dự án ĐHQGHN giai 53 đoạn 2015-2018. Kết quả lựa chọn nhà thầu của một số dự án 6 Bảng 3.6 64 ĐTXDCB từ NSNN giai đoạn 2015-2018 Số lƣợng các gói thầu áp dụng hình thức đấu 76 Bảng 3.7 thầu qua mạng một số dự án trong giai đoạn 2015 66 - 2018 ii
DANH MỤC SƠ ĐỒ STT Sơ đồ Nội dung Trang Quy trình tổ chức thực hiện kế hoạch đấu thầu 1 Sơ đồ 1.1 23 giai đoạn 2015-2018. Tổ chức bộ máy Ban Quản lý các dự án ĐHQGHN 2 Sơ đồ 3.1 46 giai đoạn 2015-2018. Quy trình trình và phê duyệt KHLCNT giai đoạn 3 Sơ đồ 3.2 51 2015-2018. iii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đầu tƣ xây dựng cơ bản (ĐTXDCB) có tầm quan trọng rất lớn đối với nền kinh tế quốc dân nói chung và từng chủ thể cụ thể nói riêng, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng, góp phần thúc đẩy tăng trƣởng kinh tế và phát triển xã hội. Đầu tƣ xây dựng cơ bản của nhà nƣớc chiếm tỷ trọng lớn và giữ vai trò quan trọng trong toàn bộ hoạt động của nền kinh tế ở Việt Nam. Để thực hiện dự án ĐTXDCB đòi hỏi phải sử dụng một lƣợng vốn khá lớn, thời gian đầu tƣ tƣơng đối dài và khi thực hiện thƣờng chịu ảnh hƣởng bởi nhiều yếu tố nhƣ công nghệ, k thuật, con ngƣời…do đó đòi hỏi phải có sự quản lý chặt ch để đảm bảo các dự án, công trình sau khi hoàn thành đƣa vào sử dụng phát huy đƣợc hiệu quả cao. Thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nƣớc, do đó các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc (NSNN) là do nhân dân đóng góp. Kết quả của các dự án ĐTXDCB là các các công trình xây dựng, trang thiết bị và các tài sản khác. Nếu các công trình thi công chất lƣợng kém, thiết bị đầu tƣ không đáp ứng yêu cầu chất lƣợng, chủng loại s để lại ảnh hƣởng lâu dài do không thể thanh lý hay phá bỏ một sớm một chiều đƣợc. Do đó cần quản lý tốt công tác quản lý dự án nói chung và quản lý công tác đầu thầu các dự án ĐTXDCB từ ngân sách nhà nƣớc nói riêng. Quản lý tốt công tác đấu thầu góp phần vào thực hiện chất lƣợng tốt các hạng mục trong dự án cũng nhƣ nâng cao hiệu quả sử dụng vốn ngân sách nhà nƣớc. Đấu thầu là một quá trình chủ đầu tƣ hoặc bên mời thầu lựa chọn đƣợc một nhà thầu để đáp ứng yêu cầu của mình theo quy định của pháp luật. Quá trình đấu thầu luôn phát sinh nhiều vấn đề phức tạp từ tính chất đặc thù của từng dự án đến những gian lận, chiêu trò khác nhau của các nhà thầu. Quản lý 1
công tác đấu thầu các dự án ĐTXDCB từ NSNN nhằm tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh, giúp chủ đầu tƣ lựa chọn đƣợc những nhà thầu đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện những gói thầu đáp ứng đƣợc yêu cầu về giá cả, chất lƣợng và tiến độ thực hiện. Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) là một trung tâm đào tạo đại học, sau đại học, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ đa ngành, đa lĩnh vực chất lƣợng cao hàng đầu của cả nƣớc. ĐHQGHN giữ đƣợc vị trí đặc biệt trong hệ thống giáo dục đại học của Việt Nam. Với mục tiêu đƣa Đại học Quốc gia Hà Nội đạt chuẩn Quốc tế, chính phủ ƣu tiên, tạo điều kiện phân bổ nguồn vốn cho đầu tƣ xây dựng cơ bản nhằm tăng cƣờng cơ sở vật chất phục vụ cho công tác giảng dạy, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ. Để quản lý tốt các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản, Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc Gia Hà Nội đã đƣợc thành lập năm 2009 với nhiệm vụ chủ yếu là quản lý các dự án đầu tƣ do Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội giao. Trong thời gian qua các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản đều tăng dần qua các năm, công tác quản lý đấu thầu của Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội đã thực hiện là khá tốt, tiến hành đầy đủ các thủ tục về đấu thầu và chọn đƣợc nhà thầu phù hợp, tiết kiệm đƣợc nguồn ngân sách. Tuy nhiên, công tác quản lý đấu thầu các dự án ĐTXDCB từ NSNN tại Ban Quản lý các dự án ĐHQGHN còn một số hạn chế, từ lập kế hoạch đấu thầu, tổ chức thực hiện đến kiểm tra giám sát thực hiện đấu thầu. Xuất phát từ thực tế đó tôi đã lựa chọn đề tài: "Quản lý đấu thầu các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội” để thực hiện luận văn thạc sĩ quản lý kinh tế, chƣơng trình định hƣớng ứng dụng. Với mong muốn chỉ ra đƣợc các hạn chế và nguyên nhân của các hạn chế trong quản lý đấu thầu, trên cơ sở đó đƣa ra một số giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế trong công tác đấu thầu 2
tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. Chủ thể quản lý trong đề tài này là Ban Quản lý các dự án ĐHQGHN. Câu hỏi nghiên cứu Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội cần phải làm gì và làm nhƣ thế nào để hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của luận văn là đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại các tổ chức công. - Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. - Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Nghiên cứu về công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Luận văn nghiên cứu trong phạm vi các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản 3
tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. - Về thời gian: Thực trạng công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội đƣợc phân tích, đánh giá trong giai đoạn từ 2015-2018. Các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội đƣợc đề xuất cho giai đoạn 2019-2022. - Về nội dung: Luận văn nghiên cứu đề tài theo cách tiếp cận của chức năng quản lý kinh tế với các nội dung sau: + Xây dựng kế hoạch. + Tổ chức thực hiện. + Kiểm tra, giám sát. 4. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo, phụ lục luận văn đƣợc kết cấu gồm 4 chƣơng: Chƣơng1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại các tổ chức công. Chƣơng 2: Phƣơng pháp nghiên cứu. Chƣơng 3: Thực trạng quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. Chƣơng 4: Định hƣớng và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội. 4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ĐẤU THẦU CÁC DỰ ÁN ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN TỪ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC TẠI CÁC TỔ CHỨC CÔNG. 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Trần Thị Phƣơng Lân (2016),“Quản lý đấu thầu các dự án có vốn ODA tại Ban Quản lý Trung ương các dự án thủy lợi”, Luận án thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. Luận văn đã tổng quan một số nghiên cứu và trình bày quy trình cơ bản về quản lý đấu thầu các dự án ODA. Theo đó các dự án ODA, ngoài việc tuân thủ các quy định về pháp luật đấu thầu tại Việt Nam, còn phải tuân thủ các quy định của nhà tài trợ để đảm bảo sử dụng nguồn vốn này hiệu quả tối đa trong việc quản lý dự án, quản lý đấu thầu, quản lý tài chính. Luận văn phân tích, đánh giá khách quan, khoa học về thực trạng quản lý đấu thầu các dự án có vốn ODA tại Ban Quản lý Trung ƣơng các dự án thủy lợi. Trên cơ sở đánh giá thực trạng, luận văn đề xuất một số giải pháp cần thiết nhằm hoàn thiện công tác quản lý đấu thầu các dự án có vốn ODA tại Ban Quản lý Trung ƣơng các dự án thủy lợi . Trần Thái Tuân (2017), “Quản lý nhà nước trong lĩnh vực đấu thầu các dự án đầu tư ở Ban Quản lý dự án, Tổng cục Hậu cần – Kỹ thuật, Bộ Công An”, Luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh Tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. Luận văn tập trung nghiên cứu về các dự án đầu tƣ với đặc thù của Bộ Công An. Trong đó đến 80% các gói thầu tại Bộ Công An đƣợc phê duyệt theo hình thức chỉ định thầu với các hạng mục xây lắp, mua sắm hàng hóa, dịch vụ tƣ vấn ….Luận văn tập trung nghiên cứu pháp luật về chỉ định thầu. Tác giả tập trung phân tích những ƣu điểm, hạn chế, bất hợp lý của chính sách pháp luật quản lý nhà nƣớc với hoạt động đấu thầu nói chung và chỉ định thầu nói riêng. 5
Từ đó kiến nghị các giải pháp để hoàn thiện thể chế chính sách trong công tác quản lý nhà nƣớc đối với hoạt động đấu thầu tại Ban Quản lý dự án Tổng cục Hậu cần K thuật, Bộ Công An. Kiều Minh Sơn (2016), “Quản lý đấu thầu mua sắm thiết bị xây dựng tại Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam”, Luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh Tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. Luận văn hệ thống một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý đấu thầu, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý đấu thầu mua sắm thiết bị xây dựng tại Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam, và chỉ ra những ƣu điểm, nhƣợc điểm, nguyên nhân chủ yếu, từ đó đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác này. Nguyễn Quốc Hoàn (2015) “Quản lý nhà nước về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản ở huyện Anh Sơn, Tỉnh Nghệ An”, Luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh Tế, Đại học Quốc gia Hà Nội. Luận văn đã hệ thống cơ sở lý luận về quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình xây dựng cơ bản, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB ở huyện Anh Sơn, Tỉnh Nghệ An. Đề xuất một số giải pháp cần thiết nhằm hoàn thiện quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các công trình XDCB ở huyện Anh Sơn, Tỉnh Nghệ An. Phạm Trung Kiên (2014) “ Quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu mua sắm hàng hoá trong khu vực công ở Việt Nam”, Luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại học Kinh tế, ĐHQGHN. Luận văn hệ thống, phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn quản lý nhà nƣớc về hoạt động đấu thầu mua sắm hàng hoá trong khu vực công ở Việt Nam. Đồng thời khẳng định sự cần thiết phải quản lý nhà nƣớc đối với hoạt động đấu thầu, đánh giá khách quan những mặt đƣợc và chƣa đƣợc trong công tác quản lý đấu thầu trong khu vực công ở Việt Nam. Nguyễn Văn Tuấn “Về quản lý vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước”, Tạp chí Tài chính, số 09/07/2013. Bài viết nêu lên thực trạng quản lý vốn đầu tƣ từ NSNN hiện nay còn nhiều bất cập, thủ tục còn rƣờm rà, tiêu cực, có sự chồng 6
chéo nhiều cấp nhiều ngành tham gia quản lý nhƣng lại không đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn, gây lãng phí, thất thoát vốn. Bài viết đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý và hạn chế tiêu cực, thất thoát trong đầu tƣ từ NSNN. Nguyễn Minh Phong “Nâng cao hiệu quả đầu tư công từ ngân sách nhà nước”, Tạp chí Tài chính số 05/2013. Bài viết chỉ ra thực trạng các dự án đầu tƣ công bị dàn trải, đầu tƣ sai, chất lƣợng thấp, thƣờng bị chậm tiến độ ảnh hƣởng đến hiệu quả đầu tƣ. Bài viết đƣa ra một số giải pháp để khắc phục tình trạng trên nhƣ: hoàn thiện cơ sở pháp luật về đầu tƣ công, hoàn thiện cơ chế giám sát đầu tƣ công cũng nhƣ cơ chế đánh giá hiệu quả đầu tƣ công từ NSNN. Các công trình nghiên cứu trên đã đề cập đến những vấn đề lý luận chung về các dự án ĐTXDCB từ NSNN thực hiện mua sắm trang thiết bị hoặc xây dựng các công trình; quản lý nhà nƣớc về đấu thầu các dự án ĐTXDCB từ NSNN về mặt hệ thống chính sách, pháp luật và mô hình cơ cấu tổ chức thực hiện. Một số công trình nghiên cứu về thực tiễn quản lý đấu thầu các dự án ĐTXDCB từ NSNN tại một số địa phƣơng, tại một số Ban quản lý dự án của một số tổ chức công. Tuy nhiên việc quản lý đấu thầu các trang thiết bị, các tài sản chuyên dụng, đặc thù phục vụ cho nghiên cứu, giảng dạy và đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực chƣa đƣợc nghiên cứu đến. Cho đến nay chƣa có công trình khoa học nào nghiên cứu đề tài “ Quản lý đấu thầu các dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nước tại Ban Quản lý các dự án Đại học Quốc gia Hà Nội” vì thế đề tài này có tính độc lập và tính mới. 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý đấu thầu các dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ ngân sách nhà nƣớc tại các tổ chức công 1.2.1. Các khái niệm cơ bản 1.2.1.1. Dự án đầu tư xây dựng cơ bản • Dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản Dự án ĐTXDCB là tập hợp các hoạt động liên quan mật thiết với 7
nhau về sử dụng các nguồn lực đầu vào để thực hiện xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo các ra tài sản cố định nhằm phát triển, duy trì, nâng cao chất lƣợng tài sản cố định trong một thời gian nhất định. Các dự án ĐTXDCB tạo ra cơ sở vật chất, phát triển cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế. Khi cơ sở vật chất của các ngành tăng s làm tăng sức sản xuất vật chất và dịch vụ của ngành, làm thay đổi cơ cấu và quy mô phát triển của ngành kinh tế, tạo công ăn việc làm cho ngƣời lao động, góp phần ổn định kinh tế đất nƣớc. Hiện nay với xu hƣớng phát triển công nghệ trên toàn thế giới, ĐTXDCB tác động đến sự phát triển khoa học công nghệ của đất nƣớc, đẩy nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc. Kết quả của ĐTXDCB là các tài sản cố định có giá trị sử dụng lâu dài, nhiều năm. Hoạt động ĐTXDCB rất phức tạp, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực do đó cần có sự phối hợp chặt ch giữa các cấp các ngành trong quá trình đầu tƣ. 1.2.1.2. Dự án đầu tư xây dựng cơ bản từ NSNN • Ngân sách nhà nƣớc Ngân sách nhà nƣớc là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nƣớc đƣợc dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nƣớc có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nƣớc (Điều 1 Luật Ngân sách nhà nƣớc của Quốc hội nƣớc Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam số 01/2002/QH1 ngày 16/12/2002).  Dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN Dự án đầu tƣ xây dựng cơ bản từ NSNN là tập hợp các hoạt động sử dụng các nguồn vốn từ NSNN kết hợp với các đầu vào khác để thực hiện xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo các ra tài sản cố định nhằm phát triển, duy trì, nâng cao chất lƣợng tài sản cố định trong một thời gian nhất định. 8
1.2.1.3. Đấu thầu các dự án ĐTXDCB từ NSNN • Đấu thầu Từ xa xƣa bản chất của đấu thầu đã đƣợc xã hội thừa nhận nhƣ là một sự ganh đua (cạnh tranh) để đƣợc thực hiện một việc nào đó, một yêu cầu nào đó. Trên thực tế đã tồn tại một số định nghĩa về đấu thầu : - Xét trên góc độ quản lý hành chính Nhà nƣớc thì khái niệm về đấu thầu là xâu chuỗi các trình tự, thủ tục mà các bên tham gia phải thực hiện trong quá trình đấu thầu. - Xét từ khía cạnh kinh tế: Đấu thầu là một quá trình lựa chọn nhà thầu đáp ứng các yêu cầu về giá cả, điều kiện kinh tế - k thuật do bên mời thầu đặt ra trên cơ sở cạnh tranh giữa các nhà thầu. Nhƣ vậy, với hai khái niệm trên đấu thầu về bản chất không có sự khác biệt, song hình thức thể hiện thực chất đó là việc các cơ quan Nhà nƣớc có thẩm quyền, ngƣời có thẩm quyền lựa chọn các nhà thầu là các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia cạnh tranh trên cơ sở các điều kiện về vốn, điều kiện về kinh tế, k thuật để cung cấp hàng hóa và thực hiện các công trình xây dựng cơ bản nhằm đảm bảo chất lƣợng cho các dự án đầu tƣ của bên mời thầu. Luật đấu thầu số 43/2013/QH13 đã tổng quát các yêu cầu cơ bản của hoạt động đấu thầu thông qua khái niệm về đấu thầu nhƣ sau: “Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.” Nhƣ vậy, có thể thấy, đấu thầu là quá trình chủ đầu tƣ lựa chọn nhà thầu đáp ứng các yêu cầu của mình. Trong đó, bên mua s tổ chức đấu thầu để 9
bên bán (các nhà thầu) cạnh tranh nhau. Mục tiêu của bên mua là có đƣợc các hàng hóa và dịch vụ thỏa mãn các yêu cầu của mình về k thuật, chất lƣợng và chi phí thấp nhất. Mục đích của nhà thầu là giành đƣợc quyền cung cấp mua hàng hóa, dịch vụ đó với giá đủ bù đắp các chi phí đầu vào và đảm bảo mức lợi nhuận cao nhất có thể. Nhƣ vậy, bản chất của đấu thầu đã đƣợc xã hội thừa nhận nhƣ một sự cạnh tranh lành mạnh để đƣợc thực hiện một việc nào đó, một yêu cầu nào đó. • Đấu thầu các dự án ĐTXDCB từ NSNN Đấu thầu các dự án ĐTXDCB từ NSNN là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng thực hiện các dự án ĐTXDCB từ ngân sách nhà nƣớc, nhằm tạo ra tài sản cố định cho nền kinh tế thông qua các hình thức xây dựng mới, mở rộng, hiện đại hoá hoặc khôi phục các tài sản cố định trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. 1.2.1.4. Quản lý đấu thầu các dự án ĐTXDCB từ NSNN tại các tổ chức công. • Quản lý Quản lý là sự tác động có tổ chức, có mục đích của chủ thể quản lý lên đối tƣợng quản lý và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để đạt đƣợc các mục tiêu đặt ra trong sự vận động của sự vật. (Nguồn: Phan Huy Đƣờng (2012), Giáo trình quản lý nhà nƣớc về kinh tế, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội). Quản lý là một tiến trình bao gồm tất cả các khâu: Lập kế hoạch, tổ chức, phân công, điều khiển và kiểm soát… nhằm đạt đƣợc mục tiêu đề ra.  Tổ chức công Tổ chức công là tổ chức thuộc quyền sở hữu của Nhà nƣớc hoặc không có chủ sở hữu hoặc sở hữu tƣ nhân, hoạt động với mục tiêu chính không phải vì lợi nhuận mà hƣớng tới phục vụ lợi ích của cộng đồng, của xã hội (lợi ích công cộng). Các tổ chức công có thành phần hết sức đa dạng, hợp thành hai 10