Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:98

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở lý luận về quản lý nhân lực trong doanh nghiệp và thực tiễn trong công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. Luận văn đưa ra giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN VĂN PHI QUẢN LÝ NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN QUỐC TẾ NAM THÀNH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội – 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- NGUYỄN VĂN PHI QUẢN LÝ NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN QUỐC TẾ NAM THÀNH Chuyên ngành : Quản lý Kinh tế Mã số : 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC : PGS.TS. ĐINH VĂN THÔNG Hà Nội – 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan, luận văn là công trình nghiên cứu của riêng tác giả. Luận văn được hoàn thành dưới sự hướng dẫn của Phó giáo sư, Tiến sĩ Đinh Văn Thông. Các thông tin trong luân văn là trung thực. Tài liệu tham khảo trong luận văn được trích dẫn nguồn đầy đủ. Học viên
LỜI CẢM ƠN Tôi tên là: Nguyễn Văn Phi xin bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới Phó giáo sư. Tiến sĩ Đinh Văn Thông, mặc dù trong quá trình hoàn thiện luận văn rất hạn chế về mặt thời gian nhưng Thầy đã dành nhiều công sức và những kinh nghiệm quý báu của mình để hướng dẫn tôi một cách tận tình, chi tiết, chu đáo. Tôi xin cảm ơn các thầy cô giáo trong Khoa Kinh tế Chính trị, Hội đồng xét duyệt đề cương, các giảng viên trong và ngoài Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã giảng dạy truyền đạt những thông tin, kiến thức để tôi có thể hoàn thành được luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc và các nhân viên Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành đã giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận văn. Tôi xin trân trọng cảm ơn gia đình và người thân đã luôn luôn động viên tinh thần và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn.
MỤC LỤC DANH MỤC TỪ BIẾT TẮT ...................................................................................... i DANH MỤC BẢNG BIỂU ....................................................................................... ii DANH MỤC SƠ ĐỒ ................................................................................................ iii MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÂN LỰC TRONG DOANH NGHIỆP. ........................................4 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ..........................................................................4 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý nhân lực trong doanh nghiệp........................................8 1.2.1. Khái niệm nhân lực và quản lý nhân lực. .....................................................8 1.2.2. Vai trò quản lý nhân lực trong doanh nghiệp .............................................12 1.2.3. Nôi dung quản lý nhân lực ..........................................................................13 1.2.4. Tiêu chí đánh giá công tác quản lý nhân lực. .............................................31 1.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý nhân lực.............................................33 1.3. Kinh nghiệm thực tiễn về công tác quản lý nhân lực tại một số doanh nghiệp. .......36 1.3.1. Kinh nghiệm về công tác quản lý nhân lực tại ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). ......................................................36 1.3.2. Kinh nghiệm về công tác quản lý nhân lực tại Công ty Cổ phần Thép Nam Kim. ......................................................................................................................37 1.3.3. Một số bài học kinh nghiệm cho công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. .....................................................................................38 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................40 2.1. Phương pháp thu thập thông tài liệu ..................................................................40 2.2. Phương pháp xử lý tài liệu. ................................................................................41 2.2.1. Phương pháp thông kê, mô tả .....................................................................41 2.2.2. Phương pháp thống kê – so sánh ................................................................42 2.2.3. Phương pháp phân tích – tổng hợp .............................................................42
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN QUỐC TẾ NAM THÀNH. .......................................................................................44 3.1. Giới thiệu về Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. ..........................................44 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển. ................................................................44 3.1.2. Cơ cấu tổ chức của Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành..........................45 3.2. Phân tích thực trạng quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành .....53 3.2.1. Hoạch định nhân lực ...................................................................................53 3.2.2. Phân tích công việc. ....................................................................................55 3.2.3. Tuyển dụng nhân lực.uwc ...........................................................................59 3.2.4. Đào tạo và phát triển nhân lực. ...................................................................61 3.2.5. Sắp xếp và sử dụng nhân lực. .....................................................................63 3.2.6. Lương và chế độ đãi ngộ. ...........................................................................64 3.2.7. Kiểm tra, giám sát, đánh giá hoạt động quản lý nhân lực. .........................64 3.3. Đánh giá công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành ........67 3.3.1. Những kết quả đạt được trong công tác quản lý nhân lực. .........................67 3.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân trong công tác quản lý nhân lực. .............67 CHƯƠNG 4: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÂN LỰC TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN QUỐC TẾ NAM THÀNH ...............73 4.1. Định hướng hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. ...............................................................................................................73 4.1.1. Định hướng phát triển của Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. .............73 4.1.2. Định hướng hoàn thiện công tác quản lý nhân lực. ....................................75 4.2. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. ...............................................................................................................76 4.2.1. Xây dựng kế hoạch, hoạch định nhân lực đảm bảo doanh nghiệp phát triển bền vững................................................................................................................76 4.2.2. Giải pháp hoàn thiện công tác phân tích công việc và tuyển dụng nhân lực. ...............................................................................................................................78 4.2.3. Giải pháp hoàn thiện công tác phát triển và đào tạo nhân lực. ...................80
4.2.4. Các giải pháp khác nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhân lực. ...............81 KẾT LUẬN ...............................................................................................................84 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................86
DANH MỤC TỪ BIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á 2 BHTN Bảo hiểm thất nghiệp 3 BHXH Bảo hiểm xã hội 4 BHYT Bảo hiểm y tế Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát 5 BIDV triển Việt Nam 6 BSC Balanced Scorecard – Thẻ điểm cân bằng 7 CNH-HĐH Công nghiệp hóa hiện đại hóa Key Performance Indicator - Chỉ số đánh giá 8 KPI thực hiện công việc Lifestyles of Health and Sustainability - Lối 9 LOHAS sống y tế và phát triển bền vững 10 NNL Nguồn nhân lực 11 NXB Nhà xuất bản Speccific Measurable Achievable Realistic 12 SMART Time bound – dễ hiểu đo lường được tính khả thi tính thực tế thiết lập thời gian 13 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 14 TS Tiến sĩ 15 WB World Bank - Ngân hàng thế giới i
DANH MỤC BẢNG BIỂU STT Bảng Nội dung Trang Bảng số lượng nhân lực sắp xếp theo tính chất 1 Bảng 3.1 49 phân loại 2 Bảng 3.2 Tổng giá trị xuất nhập khẩu hàng hóa 51 3 Bảng 3.3 Thuế xuất nhập khẩu nộp ngân sách Nhà nước 52 4 Bảng 3.4 Bảng số lượng nhân lực theo phòng ban 54 Dự báo số lượng nhân lực theo phong ban năm 5 Bảng 3.5 55 2019 6 Bảng 3.6 Bảng mô tô công việc 58 7 Bảng 3.7 Số lượng nhân lực được tuyển dụng mới 60 8 Bảng 3.8 Số lượng lượt người đào tạo và chi phí đào tạo 62 Bảng sắp xếp và sử dụng nhân lực theo bộ phận, 9 Bảng 3.9 64 phòng, ban 10 Bảng 3.10 Thu nhập bình quân của nhân lực qua các năm 65 ii
DANH MỤC SƠ ĐỒ STT Sơ đồ Nội dung Trang 1 Sơ đồ 1.1 Các bước thực hiện hoạch định nhân lực 14 2 Sơ đồ 1.2 Các bước thực hiện tuyển dụng nhân lực 20 3 Sơ đồ 3.1 Cơ cấu tổ chức của công ty 46 iii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong giai đoạn hiện nay, Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học – công nghệ và chính sách phát triển giáo dục của quốc gia đã làm thay đổi khả năng nhận thức của nhân lực; trình độ của nhân lực ngày càng được cải thiện và nâng cao. Cùng với đó, kinh tế - xã hội cũng ngày càng phát triển đã làm thay đổi những đòi hỏi, thỏa mãn, sự hài lòng với công việc và chế độ lương thưởng của nhân lực. Nhu cầu, thị hiếu, sở thích của mỗi nhân lực cũng luôn thay đổi theo từng giai đoạn. Nó tác động rất lớn đến công tác quản lý nhân lực trong các doanh nghiệp. Ngày nay, sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp không chỉ là sự cạnh tranh về khoa học – công nghệ, nguồn vốn, thị trường, giá thành sản phẩm… mà còn là sự cạnh tranh về nhân lực. Nhân lực được coi là lợi thế, là nguồn tài nguyên của mỗi quốc gia cũng như doanh nghiệp. Nhân lực là giá trị cốt lõi của mỗi doanh nghiệp họ tham gia trực tiếp mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đóng vai trò quyết định đến sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Vì vậy, việc quản lý nhân lực như thế nào hiệu quả, khai thác tốt khả năng tư duy, sáng tạo của nhân lực phù hợp sự phát triển kinh tế - xã hội, khoa học – công nghệ sẽ là con đường dẫn đến thành công, phát triển bền vững của mỗi doanh nghiệp. Công ty Cổ phần quốc tế Nam Thành là đơn vị chuyên cung cấp các mặt hàng nhập khẩu chất lượng cao từ các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Thụy Sĩ với nhiệm vụ trọng tâm là mang hàng hóa chất lượng cao tới người tiêu dùng Việt Nam. Do tính chất đặc thù hoạt động kinh doanh ngành nghề phải chịu nhiều tác động của các biến động kinh tế thị trường cũng như tỷ giá hối đoái, các chính sách nhập khẩu của nhà nước (...) Công ty Cổ phần quốc tế Nam Thành đã xây dựng kế hoạch phát triển nhân lực, tuyển chọn thu hút, đào tạo, bồi dưỡng nhân lực nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của Công ty. Tuy nhiên, Công ty Cổ phần quốc tế Nam Thành vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế về công tác quản lý nhân lực cũng như nhân lực hiện tại của công ty chưa đáp 1
ứng được kỳ vọng, mục tiệu, chiến lược phát triển kinh doanh của công ty. Trong khi xu hướng toàn cầu hóa về mọi lĩnh vực và hội nhập kinh tế quốc tế cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học – công nghệ đang là thách thức lớn đối với nhiều doanh nghiệp. Từ thực tiễn và khách quan, để công ty tồn tại và phát triển bền vững đòi hỏi Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành phải đặc biệt chú trọng và hoàn thiện hơn nữa công tác quản lý nhân lực, thu hút, tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển nhân lực. Chính vì vậy, với mong muốn được vận dụng những kiến thức đã được học về quản lý kinh tế, học viên chọn đề tài “Quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành” làm luận văn thạc sĩ của mình. 2. Câu hỏi nghiên cứu Câu hỏi nghiên cứu: Thực trạng công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành hiện nay như thế nào và cần có giải pháp gì để hoàn thiện công tác quản lý nhân lực nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển công ty trong những năm tới? 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục tiêu Trên cơ sở lý luận về quản lý nhân lực trong doanh nghiệp và thực tiễn trong công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. Luận văn đưa ra giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận cơ bản về công tác quản lý nhân lực trong các doanh nghiệp. - Phân tích, nghiên cứu, đánh giá thực trạng công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. - Trên cơ sở phân tích, nghiên cứu, đánh giá thực trạng công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. Tác giả đưa ra giải pháp nhằm hoàn 2
thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. 4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về mặt nội dung: Luận văn nghiên cứu những nội dung liên quan đến công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. - Phạm vi không gian: Luận văn nghiên cứu công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. - Phạm vi thời gian: Luận văn nghiên cứu công tác quản lý nhân lực tại Công ty Cổ phần quốc tế Nam Thành từ năm 2016 đến hết năm 2018. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần mục lục, lời cam đoan, danh mục các từ viết tắt, danh mục bảng biểu, danh mục sơ đồ, phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn bao gồm 4 chương như sau: Chương 1: Tổng quan nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhân lực trong doanh nghiệp. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. Chương 4: Định hướng và giải pháp hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty Cổ phần quốc tế Nam Thành. 3
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÂN LỰC TRONG DOANH NGHIỆP. 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu Trong giai đoạn hiện nay, Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học – công nghệ và chính sách phát triển giáo dục của quốc gia đã làm thay đổi khả năng nhận thức của nhân lực; trình độ của nhân lực ngày càng được cải thiện và nâng cao. Cùng với đó, kinh tế - xã hội cũng ngày càng phát triển đã làm thay đổi những đòi hỏi, thỏa mãn, sự hài lòng với công việc và chế độ lương thưởng của nhân lực. Nhu cầu, thị hiếu, sở thích của mỗi nhân lực cũng luôn thay đổi theo từng giai đoạn. Nó tác động rất lớn đến công tác quản lý nhân lực trong các doanh nghiệp. Việc quản lý nhân lực như thế nào để đạt được hiệu quả, phù hợp sự phát triển kinh tế - xã hội, khoa học – công nghệ hiện nay đã thu hút nhiều các tổ chức, cá nhân tham gia nghiên cứu (…) Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu tập trung luận giải về nguồn nhân lực, nhân lực, quản lý nhân lực, vai trò của quản lý nhân lực đối với sự phát triển trong các tổ chức, doanh nghiệp và quản lý nhân lực có hiệu quả, phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội, khoa học – công nghệ hiện nay. Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu, luận giải về nguồn nhân lực, nhân lực, quản lý nhân lực, vai trò nhân lực của các doanh nghiệp, tổ chức đã được công bố cụ thể như sau: - Công trình nghiên cứu: “Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam trong cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0” của tác giả TS. Chu Thị Bích Ngọc - Đại học Kinh tế Quốc dân, năm 2018. Tác giả chỉ ra những thách thức đối với nguồn nhân lực Việt Nam và một số đề xuất; giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. - Công trình nghiên cứu: “Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực – Một số yêu cầu cấp thiết của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tế 4
tri thức ở nước ta hiện nay” của tác giả Dương Văn Toàn – Trường Sĩ quan Chính trị, năm 2018. Tác giả đã chỉ ra những tồn tại nguồn nhân lực hiện nay của Việt Nam và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. - Luận văn Thạc sĩ: “Quản trị nhân lực tại Tổng Công ty Lương thực miền Bắc” của Nguyễn Ngọc Linh, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, năm 2017. Luận văn đã hệ thống cơ sở lý luận và phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động quản trị nhân lực tại Tổng Công ty Lương thực Miền bắc. Từ cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng, luận văn đã đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hoạt động quản trị nhân lực tại Tổng Công ty Lương thực Miền để thích nghi với thay đổi của môi trường kinh doanh. - Luận văn Thạc sĩ: “Đào tạo nhân lực tại công ty trách nhiệm hữu hạn BIOSEED Việt Nam” của Nguyễn Thị Thanh Huyền, Trường Đại Học Lao Động – Xã Hội, năm 2016. Luận văn đã nghiên cứu và phân tích, đánh giá thực trạng đào tạo nhân lực tại công ty trách nhiệm hữu hạn Biossed Việt Nam. Từ cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng, luân văn đã đề xuất giải pháp hoàn thiện đào tạo nhân lực tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Bioseed Việt Nam. - Luân văn Thạc sĩ: “Tuyển dụng nhân sự tại Công ty TNHH Thành An – Hà Nội” của Nguyễn Thị Ngọc Huyền, Trường Đại Học Kinh Tế - Đại Học Quốc Gia Hà Nội, năm 2016. Đề tài đã nghiên cứu và đề xuất một số giải pháp hoàn thiện công tác tuyển dụng nhân sự tại Công ty TNHH Thành An – Hà Nội. - Luận văn Thạc sĩ: “Hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty TNHH một thành viên Hóa chất 21” của Phương Thị Mai, Trường Đại Học Bách Khoa Hà Nội, năm 2013. Tác giả đã làm rõ hơn cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác quản lý nhân lực trong doanh nghiệp; đánh giá thực trạng, tìm ra những thành công và hạn chế, nguyên nhân của hạn chế đó. Từ đó đưa ra giải pháp và kiến nghị nhằm giải quyết các vấn đề khó khăn trong công tác quản lý nhân lực tại Công ty TNHH một thành viên Hóa chất 21. 5
- Luận văn Thạc sĩ: “Quản lý nhân lực tại Tổng công ty Hàng hải Việt Nam” của Nguyễn Đức Phương, Trường Đại Học Kinh Tế - Đại Học Quốc Gia Hà Nội, năm 2016. Tác giả đã làm rõ hơn cơ sở lý luận và thục tiễn về công tác quản lý nhân lực trong doanh nghiệp; phân tích thực trạng, chỉ ra những thành công; hạn chế, từ đó đửa ra những quan điểm và đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Tổng công ty Hàng hải Việt Nam phù hợp với yêu cầu CNH – HĐH đất nước theo đề án tái cơ cấu Tổng công ty Hàng hải Việt Nam trong giai đoạn tới. - Luận văn Thạc sĩ: “Quản lý nhân lực tại Công ty Cổ phần Xăng dầu Dầu khí Hà Nội” của Đặng Hoài Nam, Trường Đại Học Kinh Tế - Đại Học Quốc Gia Hà Nội, năm 2016. Tác giả làm rõ hơn cơ sở lý luận và thục tiễn về công tác quản lý nhân lực trong doanh nghiệp; phân tích thực trạng quản lý nhân lực, thành tựu, hạn chế cũng như nguyên nhân hạn chế, từ đó luận văn đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty Cổ phần Xăng dầu Dầu khí Hà Nội. - Luận văn Thạc sĩ: “Quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần cơ khí và xây dựng Viglacera” của Nguyễn Đức Trọng, Trường Đại Học Kinh Tế - Đại Học Quốc Gia Hà Nội, năm 2015. Tác giả làm rõ hơn cơ sở lý luận và thực tiễn công tác quản lý nhân lực trong doanh nghiệp và phân tích thực trạng quản lý nhân lực để từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần cơ khí và xây dựng Viglacera. - Luận văn Thạc sĩ: “Quản lý nhân lực tại Công ty TNHH TMDV Hải Tâm” của Vũ Thị Ngọc, Trường Đại Học Kinh Tế - Đại Học Quốc Gia Hà Nội, năm 2016. Tác giả đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận về nhân lực và quản lý nguồn nhân lực tại Công ty và phân tích thực trạng quản lý nguồn nhân lực từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nhân lực tại Công ty TNHH TMDV Hải Tâm trong thời gian tới. - Luận văn Thạc sĩ: “Quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần xây dựng Thành Nam” của tác giả Phùng Trung Hải, Trường Đại Học Kinh Tế - Đại Học Quốc Gia 6
Hà Nội, năm 2018. Tác giả đã hệ thống hóa những lý luận về nhân lực và quản lý nhân lực trong doanh nghiệp; đánh giá thực trạng công tác quản lý nhân lực và đề xuất giải pháp hoàn công tác quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần xây dựng Thành Nam. - Luận văn Thạc sĩ: “Quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần Đầu tư và Dịch vụ kho vận thế kỷ” của tác giả Trương Thị Đức Minh, Trường Đại Học Kinh Tế - Đại Học Quốc Gia Hà Nội, năm 2018. Tác giả đã hệ thống hóa một số vấn đề lý luận cơ bản về quản lý nhân sự tại các doanh nghiệp; đánh giá thực trạng công tác quản lý nhân lực và đề xuất giải pháp khắc phục hạn chế và hoàn thiện công tác quản lý nhân sự tại Công ty cổ phần Đầu tư và Dịch vụ kho vận thế kỷ. - Luận án Tiến sĩ: “Phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế” của tác giả Lê Thị Mỹ Linh, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, năm 2009. Tác giả đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp nhỏ và vừa; đánh giá thực trạng phát triển nguồn nhân lực và đề xuất các giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực trong doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam trong quá trình hội nhập kinh tế. - Luận án Tiến sĩ: “Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đến năm 2025” của tác giả Nguyễn Phan Thu Hằng, Trường Đại học Kinh tế - Luật – Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2017. Tác giả đã hệ thống hóa vấn đề chung về phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; làm rõ thực trạng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam; từ đó đề xuất giải pháp cho việc hoạch định và nâng cao chất lượng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam. Nhìn chung các nghiên cứu về đề tài quản lý nguồn nhân lực; phát triển nguồn nhân lực; nội dung quản lý nhân lực và quản lý nhân lực rất đa dạng và phong phú. Mỗi đề tài nghiên cứu sẽ cung cấp những thông tin ở những khía cạnh khác nhau về công tác quản lý nhân lực và đây cũng là nguồn tài liệu tham khảo để tác giả hoàn thiện nghiên cứu của mình. Tuy nhiên, vẫn chưa có đề tài nghiên cứu 7
trực tiếp về vấn đề Quản lý nhân lực tại Công ty cổ phần quốc tế Nam Thành. Chính vì vậy, đề tài nghiên cứu của tác giả không trùng lặp với các đề tài nghiên cứu về quản lý nhân lực đã được công bố. 1.2. Cơ sở lý luận về quản lý nhân lực trong doanh nghiệp. 1.2.1. Khái niệm nhân lực và quản lý nhân lực. 1.2.1.1. Khái niệm về nhân lực Nhân lực: Bao gồm tất cả các tiềm năng của con người trong một tổ chức hay xã hội (kể cả những thành viên trong ban lãnh đạo doanh nghiệp) tức là tất cả các thành viên trong doanh nghiệp sử dụng kiến thức, khả năng, hành vi ứng xử và giá trị đạo đức để thành lập, duy trì và phát triển doanh nghiệp. Theo giáo trình Quản trị nhân lưc của Vũ Thùy Dương và Hoàng Văn Hải cho rằng: “Nhân lực là đối tượng nghiên cứu của nhiều ngành khoa học khác nhau, tùy theo những cách tiếp cận khác nhau mà có những quan niệm khác nhau về nhân lực. Trên phạm vi quốc gia nhân lực là bộ phận dân số trong độ tuổi quy định và có khả năng tham gia vào quá trình lao động. Nhân lực quốc gia phụ thuộc vào việc quy định của Nhà nước về độ tuổi lao động và khả năng tham gia lao động của từng cá nhân cụ thể.” [Vũ Thùy Dương và Hoàng Văn Hải, 2008] Theo giáo trình Kinh tế Nguồn nhân lực của Trần Xuân Cầu và Mai Quốc Chánh cho rằng: “Nhân lực là sức lực con người, nằm trong mỗi con người và làm cho con người hoạt động. Sức lực đó ngày càng phát triển cùng với sự phát triển của cơ thể con người và đến một mức độ nào đó, con người đủ điều kiện tham gia vào quá trình lao động – con người có sức lao động.” [Trần Xuân Cầu và Mai Quốc Chánh, 2008, trang 13] Theo giáo trình Quản trị nhân lực của Nguyễn Đức Thành cho rằng: “Nhân lực được hiểu là nguồn lực của mỗi con người gồm thể lực và trí lực.” [Nguyễn Đức Thành, 1995, trang 5]. Quan niệm của tác giả là nhân lực thể hiện việc tận dụng sức lực và tri thức của con người trong lao động sản suất. 8
Theo quan điểm của Phạm Thành Nghị và Vũ Hoàng Ngân cho rằng: “Nhân lực chính là tổng thể những tiềm năng của con người – mà trước hết và cơ bản nhất là tiềm năng lao động – của một quốc gia hoặc vùng lãnh thổ trong một thời kỳ nhất định (5 năm, 10 năm…) phù hợp với kế hoạch và chất lượng phát triển.” [Phạm Thành Nghị và Vũ Hoàng Ngân, 2004] Tổ chức ngân hàng thế giới (WB) cho rằng: NNL là toàn bộ vốn con người bao gồm thể lực, trí lực, kỹ năng nghề nghiệp (…) của mỗi cá nhân. Theo quan điểm này, con ngưởi – nhân lực được coi là một nguồn vốn đặc biệt. Nguồn vốn đặc biệt này tham gia vào tất cả các hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Để khai thác và dử dụng nguồn vốn đặc biệt này đạt hiệu quả phải có những chính sách quản lý phù hợp. Theo giáo trình Quản trị nguồn nhân lực của Trần Kim Dung: “Nguồn nhân lực là nguồn lực và khả năng của con người, là một trong những nguồn lực quan trọng nhất của sự phát triển kinh tế - xã hội bao gồm số lượng và chất lượng lao động. Nguồn nhân lực của tổ chức: bao gồm tất cả những người lao động làm việc trong tổ chức đó. Nhân lực được hiểu là nguồn lực của mỗi con người nguồn lực này bao gồm thể lực và trí lực.” [Trần Kim Dung, 2010] Như vậy, Nhân lực là ở phạm vi quốc gia là toàn bộ dân số trong độ tuổi lao động và có khả năng lao động. Nhân lực là tất cả các tiềm năng của con người như sức lực, thể lực, trí lực, kỹ năng cần thiết để thực hiện các công việc nhất định, đáp ứng được nhu cầu của doanh nghiệp, tổ chức trên thị trường. Cấu thành nhân lực là toàn bộ số lượng nhân lực trong độ tuổi lao động, có khả năng tham gia lao động và thời gian làm việc của họ. Chất lượng nhân lực được thể hiện ở giới tính, độ tuổi lao động, trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp, sức khỏe, kỷ luật, tác phong và thái độ làm việc của họ. Tuy nhiên, đối tượng nghiên cứu của luận văn là nhân lực trong doanh nghiệp. Vậy trong luận văn này, tác giả sử dụng khái niệm: “Nhân lực trong doanh nghiệp là tất cả nhân lực đang làm việc trong doanh nghiệp, bao gồm cả về số 9
lượng và chất lượng thể hiện việc sử dụng thể lực và trí lực của nhân lực để duy trì và phát triển doanh nghiệp”. 1.2.1.2. Khái niêm về quản lý nhân lực. “Quản lý là một dạng hoạt động đặc biệt quan trọng của con người. Quản lý chứa đựng nội dung rộng lớn, đa dạng phức tạp và luôn vận động, biến đổi, phát triển. Vì vậy, khi nhận thức về quản lý, có nhiều các tiếp cận và quan niệm khác nhau.” [Trần Ngọc Liêu, 2009, trang 11] “F.W Taylor cho rằng: Quản lý là hoàn thành công việc của mình thông qua người khác và biết được một cách chính xác họ đã hoàn thành công việc một cách tốt nhất và rẻ nhất.” [Trần Ngọc Liêu, 2009, trang 11] “M. P Flollet cho rằng: Quản lý là nghệ thuật khiến cho công việc được thực hiện thông qua người khác.” [Trần Ngọc Liêu, 2009, trang 11] “C. I. Barnarrd cho rằng: Quản lý không phải là công việc của tổ chức mà là công việc chuyên môn để duy trì và phát triển tổ chức. Điều quyết định đối với sự tồn tại và phát triển của một tổ chức đó là sự sẵn sàng hợp tác, thừa nhận mục tiêu chung và khả năng thông tin.” [Trần Ngọc Liêu, 2009, trang 11] “J.H Donnelly, James Gibson và J.M Ivancevich cho rằng: Quản lý là một quá trình do một người hay nhiều người thực hiện nhằm phối hợp các hoạt động của những người khác để đạt được kết quả mà một người hành động riêng rẽ không thể nào đạt được.” [Trần Ngọc Liêu, 2009, trang 12] “Stephan Robbins quan niệm: Quản lý là một tiến trình hoạch định, tổ chức, lãnh đạo và kiểm soát những hành động của các thành viên trong tổ chức và sử dụng tất cả nguồn lực khác của tổ chức nhằm đạt được mục tiêu đã đặt ra.” [Trần Ngọc Liêu, 2009, trang 12] Phan Huy Đường cho rằng: “Quản lý là sự tác động có ý thức để chỉ huy, điều khiển, hướng dẫn các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người để đạt tới mục đích đúng ý chí của người quản lý và phù hợp với quy luật khách quan.” [Phan Huy Đường, 2015, trang 28] 10