Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Dịch vụ ngân hàng điện tử với cách mạng công nghiệp 4.0 tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Đồng Nai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:113

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank Đồng Nai theo xu hướng chung của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 dựa trên nền tảng Công nghệ thông tin vững mạnh và hiện đại.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Dịch vụ ngân hàng điện tử với cách mạng công nghiệp 4.0 tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Đồng Nai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ HỒNG PHƢỢNG DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ VỚI CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH TỈNH ĐỒNG NAI LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH - NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƢỚC VIỆT NAM TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NGUYỄN THỊ HỒNG PHƢỢNG DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ VỚI CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM CHI NHÁNH TỈNH ĐỒNG NAI LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8 34 02 01 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS.Đặng Văn Dân TP. HCM, Năm 2018
TÓM TẮT Dịch vụ ngân hàng điện tử hiện đại mang lại những giá trị mới cho khách hàng, tiết kiệm thời gian, chi phí, tiện lợi mọi lúc mọi nơi, nhanh chóng và hiệu quả. Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử là một trong những chiến lƣợc phát triển đƣợc đặt lên hàng đầu của các ngân hàng trên thế giới. Trong những năm trở lại đây các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam cũng đang đẩy mạnh đầu tƣ các kênh phân phối ngân hàng điện tử để thu hút khách hàng, chiếm lĩnh thị phần. Trƣớc xu thế của cuộc cách mạng 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn thế giới, ngành ngân hàng - một trong những ngành đứng đầu về ứng dụng công nghệ thông tin - chắc chắn Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Đồng Nai cũng không thể nằm ngoài vòng xoay này. Đề tài của Luận văn “Dịch vụ ngân hàng điện tử với cách mạng công nghiệp 4.0 tại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Đồng Nai” ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và mục lục, luận văn gồm 3 chƣơng, đƣợc hệ thống hóa đầy đủ và hoàn chỉnh với các nội dung phản ánh chân thực, cụ thể các nội dung của đề tài. Chƣơng 1 trình bày cơ sở lý luận các vấn đề đƣợc nghiên cứu trong đề tài. Chƣơng 2 trình bày thực trạng dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank Đồng Nai giai đoạn 2015 - 2017 phát triển theo chiều rộng và chiều sâu, những kết quả đạt đƣợc, nguyên nhân và hạn chế. Từ những kết quả trên, Chƣơng 3 tác giả đƣa ra những định hƣớng cụ thể và các kiến nghị để dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank Đồng Nai phát triển phù hợp với xu thế chung của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 trên cơ sở tiếp tục phát huy các thế mạnh, khắc phục các tồn tại hạn chế.
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là: NGUYỄN THỊ HỒNG PHƢỢNG Ngày sinh: 02 tháng 5 năm 1981 Quê quán: Nam Định Chỗ ở hiện tại: B221 Tổ 18 Khu phố 5, phƣờng Tân Hiệp, Tp .Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai Nơi công tác: Agribank chi nhánh Tân Hiệp tỉnh Đồng Nai Là học viên cao học K19 của Trƣờng Đại học Ngân hàng TP.HCM Mã số sinh viên: 020119170108 Cam đoan đề tài của luận văn: “Dịch vụ ngân hàng điện tử với cách mạng công nghiệp 4.0 tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Đồng Nai”. Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Đặng Văn Dân Luận văn này chƣa từng đƣợc trình nộp để lấy học vị thạc sĩ ở bất cứ một trƣờng đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã đƣợc công bố trƣớc đây hoặc các nội dung do ngƣời khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn đƣợc dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. Tôi xin cam đoan và chịu trách nhiệm danh dự về lời cam đoan của tôi. Tác giả Nguyễn Thị Hồng Phƣợng
LỜI CẢM ƠN Sau thời gian đƣợc học tâp và nghiên cứu tại Trƣờng Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh, tôi đã hoàn thành xong bài luận văn của mình. Để đƣợc kết quả nhƣ hôm nay ngoài sự nỗ lực của bản thân và sự giúp đỡ tạo điều kiện của gia đình tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới sâu sắc tới: Quý thầy cô tại Trƣờng Đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh, Phòng đào tạo sau đại học và đặc biệt là PGS.TS. Đặng Văn Dân ngƣời đã hƣớng dẫn, chỉ bảo cho rất tận tình để cho tôi hoàn thành tốt bài luận văn của mình. Tôi xin ghi nhận và biết ơn tới Ban lãnh đạo Agribank tỉnh Đồng Nai, Ban lãnh đạo Agribank chi nhánh Tân Hiệp Đồng Nai và các anh chị em đồng nghiệp trong cơ quan đã có những ý kiến và giúp đỡ tôi triển khai, thu thập số liệu nghiên cứu và đặc biệt là phòng Công nghệ thông tin - Điện Toán và phòng Dịch vụ Marketing đã giúp đỡ tôi trong việc nghiên cứu đề tài “Dịch vụ ngân hàng điện tử với cách mạng công nghiệp 4.0 tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Đồng Nai”. Và cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn, tình cảm chân thành đến đến gia đình, bạn bè và Quý Thầy Cô - Khoa sau đại học đã động viên, khích lệ cho tôi hoàn thành tốt luận văn của mình. Xin chân thành cảm ơn! Nguyễn Thị Hồng Phƣợng
MỤC LỤC TÓM TẮT LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI .......................................... 8 1.1. CƠ SƠ LÝ LUẬN VỀ DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ ......................... 8 1.1.1. KHÁI NIỆM VỀ DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ ................................................... 8 1.1.2. CÁC GIAI ĐOẠN PHÁT TRIỂN CỦA DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ ..................... 9 1.2. PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ .................................... 11 1.2.1. KHÁI NIỆM SỰ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ ............................. 11 1.2.2. LỢI ÍCH PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ ........................................ 11 1.2.3. TIÊU CHÍ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ ...................................... 14 1.2.4. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN SỰ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ .................................................................................................................................. 20 1.3. CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 VÀ TÁC ĐỘNG CỦA CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ ....................................................................................... 26 1.3.1. NỘI DUNG CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 (CMCN 4.0) ................ 26 1.3.2. TÁC ĐỘNG CỦA CUỘC CÁCH MẠNG 4.0 ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ................................................................................................. 28 1.4. KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ ..... 29 1.4.1. KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT CỦA MỘT SỐ NƢỚC TRÊN THẾ GIỚI .................................................................................................................................. 29
1.4.2. KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT Ở VIỆT NAM ............................... 32 1.4.3. KINH NGHIỆM RÚT RA TỪ CÁC NGÂN HÀNG TRONG NƢỚC VÀ TRÊN THẾ GIỚI 34 KẾT LUẬN CHƢƠNG I ....................................................................................... 37 CHƢƠNG 2. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ TẠI AGRIBANK TỈNH ĐỒNG NAI ................................................................... 38 2.1. GIỚI THIỆU VỀ AGRIBANK TỈNH ĐỒNG NAI ..................................... 38 2.1.1. SƠ LƢỢC VỀ LỊCH SỬ HÌNH THÀNH CỦA AGRIBANK TỈNH ĐỒNG NAI ............. 38 2.1.2. CƠ CẤU TỔ CHỨC, QUẢN LÝ CỦA AGRIBANK TỈNH ĐỒNG NAI ....................... 39 2.1.3. TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA AGRIBANK ĐỒNG NAI TỪ NĂM 1988 ĐẾN NĂM 2017 .......................................................................................................... 41 2.2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ TẠI AGRIBANK ĐỒNG NAI ...................................................................................... 44 2.2.1. SỰ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT THEO CHIỀU RỘNG....................................... 46 2.2.2. SỰ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT THEO CHIỀU SÂU .......................................... 53 2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT TẠI AGRIBANK ĐỒNG NAI TRONG THỜI GIAN QUA .............................. 68 2.3.1. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƢỢC ........................................................................................ 68 2.3.2. TỒN TẠI VÀ HẠN CHẾ ...................................................................................... 69 2.3.3. NGUYÊN NHÂN ................................................................................................ 72 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ....................................................................................... 75 CHƢƠNG 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ TẠI AGRIBANK TỈNH ĐỒNG NAI THEO XU HƢỚNG CỦA CUỘC CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 ............................. 77 3.1. CƠ SỞ ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT THEO XU THẾ CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0 .................................................................... 77 3.1.1. TÍNH TẤT YẾU PHẢI PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT THEO XU HƢỚNG CHUNG CỦA CUỘC CMCN 4.0 ...................................................................................................... 77
3.1.2. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT CỦA AGRIBANK VIỆT NAM ......... 78 3.1.3. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NHĐT CỦA AGRIBANK ĐỒNG NAI ......... 80 3.2. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ TẠI AGRIBANK THEO XU HƢỚNG CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP 4.0.......... 82 3.2.1. NHÓM GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN VỀ CHIỀU RỘNG ............................................... 82 3.2.2. NHÓM GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN VỀ CHIỀU SÂU .................................................. 84 3.3. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ .................................................................................... 89 3.3.1. KIẾN NGHỊ VỚI CHÍNH PHỦ VÀ CƠ QUAN NHÀ NƢỚC, CÁC BỘ NGHÀNH .......... 89 3.3.2. KIẾN NGHỊ ĐỐI VỚI AGRIBANK VIỆT NAM...................................................... 91 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ....................................................................................... 95 KẾT LUẬN ............................................................................................................. 96 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Ký hiệu viết Tiếng Anh Chú thích tắt Vietnam Bank of Agriculture Ngân hàng nông nghiệp và phát Agribank and Rural Development triển nông thôn Việt Nam Vietnam Bank of Agriculture Ngân hàng nông nghiệp và phát Agribank and Rural Development - Dong triển nông thôn Việt Nam chi Đồng Nai Nai branch nhánh tỉnh Đồng Nai ATM Automated teller machine Máy giao dịch tự động Thiết bị chấp nhận thanh toán POS Point of Sale thẻ OTP One Time Password Mật khẩu dùng một lần NHTM Ngân hàng thƣơng mại SPDV Sản phẩm dịch vụ CMCN Cách mạng công nghiệp CNTT Công nghệ thông tin NHĐT Ngân hàng điện tử SPDV Sản phẩm dịch vụ
DANH MỤC CÁC BẢNG STT BẢNG NỘI DUNG TRANG So sánh kết quả hoạt động với toàn ngành 1 Bảng 2.1 31 ngân hàng Đồng Nai năm 2017 So sánh kết quả hoạt động Agribank các 2 Bảng 2.2 31 chi nhánh trong khu vực Đông Nam bộ Số lƣợng khách hàng sử dụng dịch vụ 3 Bảng 2.3 34 NHĐT tại Agribank Đồng Nai Số lƣợng các thiết bị chấp nhận thẻ tại 4 Bảng 2.4 36 Agribank Đồng Nai Cơ cấu các loại thẻ do Agribank Đồng Nai 5 Bảng 2.5 37 phát hành Cơ cấu khách hàng sử dụng dịch vụ tại 6 Bảng 2.6 37 Agribank Đồng Nai Số lƣợng, chủng loại sản phẩm dịch vụ 7 Bảng 2.7 39 NHĐT tại Agribank Đồng Nai Lƣợt giao dịch và doanh số giao dịch của 8 Bảng 2.8 41 dịch vụ NHĐT tại Agribank Đồng Nai Bảng so sánh tiện ích của dịch vụ Internet- 9 Bảng 2.9 45 banking Bảng so sánh tiện ích của dịch vụ E-Mobile 10 Bảng 2.10 45 Banking 11 Bảng 2.11 Bảng so sánh dịch vụ SMS- banking 47 Bảng lợi nhuận từ dịch vụ NHĐT tại 12 Bảng 2.12 56 Agribank Đồng Nai
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ STT BẢNG NỘI DUNG TRANG Huy động vốn của Agribank Đồng Nai giai 1 Biểu đồ 2.1 29 đoạn 1988 - 2017 Dƣ nợ cho vay của Agribank Đồng Nai giai 2 Biểu đồ 2.2 30 đoạn 1988 - 2017 Tăng trƣởng thu nhập của Agribank Đồng 3 Biểu đồ 2.3 30 Nai giai đoạn 1988-2017 Khảo sát chất lƣợng dịch vụ ngân hàng điện 4 Biểu đồ 2.4 42 tử tại Agribank Đồng Nai Độ tin cậy của khách hàng đối với dịch vụ 5 Biểu đồ 2.5 43 ngân hàng điện tử tại Agribank Đồng Nai Chất lƣợng dịch vụ của nhân viên Agribank 6 Biểu đồ 2.6 44 Đồng Nai
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ thông tin đã đem lại cho chúng ta rất nhiều ứng dụng tiện ích trên hầu hết các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực Ngân hàng. Những khái niệm về ngân hàng điện tử, giao dịch trực tuyến, thanh toán trên mạng…đã bắt đầu trở thành xu thế phát triển và cạnh tranh của các ngân hàng thƣơng mại ở Việt Nam. Trong thời đại hội nhập kinh tế quốc tế phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử là xu hƣớng tất yếu, mang tính khách quan. Lợi ích đem lại của dịch vụ ngân hàng điện tử là rất lớn cho khách hàng, ngân hàng và cho nền kinh tế nhờ vào tính tiện ích, tiện lợi, nhanh chóng, chính xác và bảo mật. Xét về mặt kinh doanh tiền tệ, phát triển các dịch vụ ngân hàng điện tử giúp các ngân hàng nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Về mặt xã hội - kinh tế, dịch vụ ngân hàng điện tử sẽ góp phần thúc đẩy các hoạt động kinh tế thƣơng mại, dịch vụ và du lịch phát triển, tạo điều kiện mở rộng quan hệ kinh tế thƣơng mại với khu vực và thế giới, đặc biệt góp phần thúc đẩy các hoạt động thƣơng mại điện tử phát triển. Ngoài sự kết hợp hài hòa trong quá trình phát triển các hoạt động dịch vụ ngân hàng truyền thống và hiện đại thì việc phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử giúp cho các tổ chức tín dụng tiếp cận nhanh với các phƣơng pháp quản lý hiện đại, đa dạng hóa sản phẩm, tăng doanh thu, nâng cao hiệu quả hoạt động và đặc biệt nâng cao khả năng cạnh tranh trong nền kinh tế hội nhập. Đƣợc thành lập năm 1988, Agribank Đồng Nai đã có những đóng góp quan trọng cho sự ổn định và phát triển của tỉnh Đồng Nai - một trong những tỉnh trọng điểm của nền kinh tế phía Nam. Với mong muốn đem lại sự hài lòng cho khách hàng, nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng trên địa bàn tỉnh. Agribank Đồng Nai đã phấn đấu, nỗ lực hết mình ngoài việc hoàn thiện những nghiệp vụ truyền thống, còn tập trung phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử khi mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) đang bùng nổ trên toàn cầu. Agribank tỉnh Đồng Nai cần phải làm gì để dịch vụ Ngân hàng điện tử của mình, phát triển phù hợp với xu hƣớng chung của thế giới dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại. Xuất phát từ thực tiễn đó, đề tài “Dịch vụ ngân hàng điện tử với cách
2 mạng công nghiệp 4.0 tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam chi nhánh tỉnh Đồng Nai” đã đƣợc tác giả lựa chọn để nghiên cứu. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát: Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank Đồng Nai theo xu hƣớng chung của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 dựa trên nền tảng Công nghệ thông tin vững mạnh và hiện đại. 2.2. Mục tiêu cụ thể: - Phân tích đánh giá thực trạng dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank Đồng Nai giai đoạn 2015 – 2017. - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện và phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank một cách an toàn, hiệu quả và bền vững dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại. 3. Câu hỏi nghiên cứu Thứ nhất, những nhân tố nào ảnh hƣởng đến sự phát triển của dịch vụ ngân hàng điện tử, các tiêu chí nào đánh giá sự phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử ? Thứ hai, hiện nay thực trạng của dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai nhƣ thế nào? Thứ ba, để phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử theo xu hƣớng chung của toàn cầu khi mà cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 bùng nổ thì Agribank Đồng Nai sẽ phải làm gì để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng? Giải pháp nào để dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai phát triển phù hợp với xu hƣớng của làn sóng công nghệ 4.0? 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tƣợng nghiên cứu: Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank chi nhánh Đồng Nai. - Phạm vi nghiên cứu: Về không gian: Dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai
3 Về thời gian: Thu thập số liệu nghiên cứu đề tài từ năm 2015- 2017 của Agribank tỉnh Đồng Nai. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phƣơng pháp nghiên cứu: định tính - Nội dung nghiên cứu: thống kê và mô tả, phân tích, so sánh, tổng hợp, thăm dò, khảo sát thực tiễn. Phương pháp thống kê và mô tả: Thu thập số liệu từ các báo cáo về dịch vụ của Agribank Chi nhánh tỉnh Đồng Nai từ đó rút ra đƣợc kết luận và dự báo tình hình tăng trƣởng trong thời gian tiếp theo. Dữ liệu sơ cấp: Khảo sát sự hài lòng của khách hàng về chất lƣợng dịch vụ, tiện ích hiệu quả mà dịch vụ mang lại. Phương pháp so sánh: So sánh chất lƣợng, tiện ích giữa các tổ chức tín dụng khác để có những chính sách phù hợp. Tổng hợp: Số liệu báo cáo của Agribank tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2015- 2017 và của Văn phòng Đại diện Khu vực Miền Nam - Agribank Việt Nam, Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam – chi nhánh Đồng Nai. Phương pháp phân tích, suy luận để xem xét đặc điểm của tỉnh Đồng Nai, thế mạnh của Agribank trên địa bàn, nhu cầu của ngƣời dân để tập trung đánh giá thế mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức mà Agribank tỉnh Đồng Nai đối mặt từ đó phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0 của Agribank tỉnh Đồng Nai phù hợp với xu hƣớng chung của toàn cầu. 6. Nội dung nghiên cứu + Nghiên cứu thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai giai đoạn 2015 -2017 với các tiêu chí: - Tiêu chí phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử theo chiều rộng: về quy mô, đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ. - Tiêu chí phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử theo chiều sâu: sự gia tăng doanh số, chất lƣợng dịch vụ ngân hàng điện tử
4 + Định hƣớng và giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai theo xu hƣớng cách mạng công nghiệp 4.0 với các nhóm giải pháp: - Nhóm giải pháp phát triển theo chiều rộng - Nhóm giải pháp phát triển theo chiều sâu + Một kiến nghị với các cơ quan, ban ngành để dịch vụ ngân hàng điện tử phát triển phù hợp với xu thế chung của toàn cầu trƣớc làn sóng công nghệ 4.0. - Kiến nghị với chính phủ và cơ quan Nhà nƣớc - Kiến nghị với các bộ, ngành khác - Kiến nghị với Agribank Việt Nam 7. Đóng góp của đề tài Trên cơ sở lý luận và thực tiễn, luận văn xây dựng hệ thống các quan điểm và đề xuất những giải pháp phù hợp nhằm phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai trong thời gian tới phù hợp với xu hƣớng chung của thế giới dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại. Các quan điểm đề xuất đƣợc xây dựng cùng với những tồn tại đã phân tích là định hƣớng để phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử của Agribank tỉnh Đồng Nai. Các giải pháp đề xuất là những giải pháp trực tiếp đối với Agribank tỉnh Đồng Nai, từ đó giúp cho Agribank tỉnh Đồng Nai có những chính sách phù hợp để hoàn thiện công tác phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử, nâng cao thƣơng hiệu, hình ảnh và vị thế của mình trong thời kỳ khoa học công nghệ phát triển cao. 8. Tổng quan về lĩnh vực nghiên cứu Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, truyền thông, khoa học kỹ thuật, công nghệ mới nhƣ Internet, mạng điện thoại di động, Website.. cùng với sự thành công đó trong những năm qua, ngân hàng điện tử cũng có những bƣớc phát triển vƣợt bậc và trở thành mô hình tất yếu cho hệ thống ngân hàng hiện đại đặc biệt trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0. Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử (NHĐT) là một trong những biện pháp cạnh tranh của một Ngân hàng thƣơng mại Việt Nam trên thị trƣờng. Dịch vụ NHĐT cũng đang là một xu thế phát triển tất yếu trên thế giới. Nhằm thúc đẩy quá trình hội nhập, thu hút khách hàng cũng nhƣ dành lấy cơ hội kinh doanh, hầu hết các ngân hàng trên thế giới luôn đƣa ra các dịch vụ tiện lợi, nhanh chóng và đƣợc
5 hỗ trợ mạnh mẽ của các công nghệ hiện đại nhƣ máy giao dịch tự động (ATM), máy thanh toán tại các điểm bán hàng (POS), mạng lƣới cung cấp dịch vụ ngân hàng thông qua mạng điện thoại, máy tính cá nhân. Trên thực tế, từ những phân tích, tổng hợp các dữ liệu đã thu thập đƣợc trong quá trình nghiên cứu có thể thấy đƣợc việc nâng cao hiệu quả hoạt động các tính năng của các sản phẩm, dịch vụ điện tử là rất cần thiết trong thời kỳ cách mạng khoa học công nghiệp phát triển đem lại nhiều cơ hội cho ngân hàng, cho xã hội nhƣng để đảm bảo tính an toàn và bảo mật cho ngƣời sử dụng dịch vụ NHĐT thì lại là một thách thức vô cùng lớn cho cả hệ thống ngân hàng. Vì vậy, phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử đã dành đƣợc nhiều sự quan tâm và đánh giá của nhiều học giả. Luận văn sử dụng một số kết quả nghiên cứu dƣới đây để làm nền tảng lý luận và minh chứng cho những nhận định đƣợc trình bày trong luận văn. Cụ thể nhƣ sau: 1. Phạm Thu Hƣơng 2012, Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Việt Nam trong bối cảnh kinh tế quốc tế. Luận án tiến sĩ. Trƣờng ĐH Ngoại thƣơng Hà Nội. Tác giả đã hệ thống hóa một cách đầy đủ và chặt chẽ các lý luận về ngân hàng điện tử nhƣ dịch vụ NHĐT, các nhân tố tác động đến sự phát triển dịch vụ. Đồng thời, đề tài cũng đã phân tích thực trạng áp dụng dịch vụ NHĐT ở nƣớc ta, đƣa ra những phân tích về thuận lợi, khó khăn của việc áp dụng dịch vụ NHĐT. Ngoài ra, tác giả còn đƣa ra những phân tích, so sánh kinh nghiệm áp dụng dịch vụ NHĐT tại một số nƣớc trên thế giới từ đó đƣa ra những đề xuất và kiến nghị cho các ngân hàng tại Việt Nam. 2. Lƣu Thanh Thảo 2008, Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu, Luận văn thạc sỹ kinh tế, đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh. Nghiên cứu này sử dụng các phƣơng pháp quan sát, phƣơng pháp nghiên cứu định tính và định lƣợng, phƣơng pháp phân tích, thống kê, so sánh tổng hợp, khảo sát thực tế để phân tích và đánh giá thực trạng, kết quả đạt đƣợc của việc phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng thƣơng mại cổ phần Á Châu thời gian từ 2003 - 2007. Bên cạnh đó, nghiên cứu cơ sở lý luận về dịch vụ ngân hàng điện tử, tính tất yếu phải phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Việt Nam. Tác giả đã chỉ ra những thuận lợi cũng nhƣ khó khăn khi phát triển dịch vụ ngân
6 hàng điện tử và đề xuất các giải pháp cụ thể để phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử ngày càng vững mạnh. 3. Huỳnh Thị Thu Thảo 2017, Dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam, Luận văn thạc sỹ tài chính ngân hàng, đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh. Nghiên cứu này cũng tập chung xoay quanh những lý luận cơ bản về dịch vụ ngân hàng điện tử và thực trạng phát triển dịch vụ tại ngân hàng thƣơng mại cổ phần Ngoại Thƣơng Việt Nam giai đoạn 2013- 2015, tác giả dùng phƣơng pháp định tính để phân tích, thống kê, so sánh những thành tựu đạt đƣợc trong dịch vụ ngân hàng điện tử cũng nhƣ những tồn tại và hạn chế, nguyên nhân của những tồn tại đó, từ đó đƣa ra những giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng thƣơng mại cổ phần Ngoại Thƣơng Việt Nam dựa trên kinh nghiệm phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử ở Việt Nam cũng nhƣ kinh nghiệm của một số nƣớc trên thế giới. Các công trình nghiên cứu trên đã có nhiều đóng góp trong việc giải quyết các vấn đề lý luận và thực tiễn về hoạt động phát triển dịch vụ Ngân hàng điện tử tại các ngân hàng thƣơng mại: nêu ra những hạn chế và nguyên nhân về dịch vụ Ngân hàng điện tử để từ đó có những giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng dịch vụ Ngân hàng điện tử tại NHTM, từ đó đƣa ra kiến nghị, đề xuất các giải pháp để phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử và những định hƣớng trọng tâm đến năm 2020, những cơ hội và thách thức khi nền kinh tế hội nhập. Tuy nhiên trong điều kiện hiện nay thì các nghiên cứu trên của từng tác giả chƣa đƣa ra những ảnh hƣởng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đối với lĩnh vực ngân hàng, những điều kiện để dịch vụ ngân hàng điện tử phát triển phù hợp với xu hƣớng chung của cách mạng công nghiệp 4.0. Trên cơ sở kế thừa một số nội dung có tính lý luận của các đề tài nghiên cứu trên, tác giả mong muốn nghiên cứu dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai và đặc biệt là tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ IV (CMCN 4.0) đối với dịch vụ ngân hàng điện tử những cơ hội và thách thức, từ đó giúp ngân hàng có những định hƣớng phù hợp nhằm phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai phù hợp với xu hƣớng chung của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 dựa trên nền tảng công nghệ hiện đại.
7 9. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn đƣợc chia thành ba chƣơng nhƣ sau: - Chương 1: Cơ sở lý luận về phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại các ngân hàng thương mại - Chương 2: Tình hình phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Agribank tỉnh Đồng Nai - Chương 3: Định hướng và giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử theo xu thế của cách mạng công nghiệp 4.0
8 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Cơ sơ lý luận về dịch vụ ngân hàng điện tử 1.1.1. Khái niệm về dịch vụ ngân hàng điện tử “Dịch vụ ngân hàng điện tử” tiếng Anh là Electronic Banking, viết tắt là e- banking. Theo: “Ngân hàng điện tử và các phƣơng tiện giao dịch thanh toán điện tử” - Tạp chí tin học ngân hàng số 4/2002 có đƣa ra định nghĩa: “Dịch vụ Ngân hàng điện tử” là “các dịch vụ của ngân hàng thông qua hệ thống phần mềm vi tính cho phép một khách hàng có thể truy cập từ xa vào một ngân hàng nhằm thu thập thông tin, thực hiện các giao dịch mới”. Hiểu ngắn gọn thì: “Ngân hàng điện tử là hình thức thực hiện các giao dịch tài chính ngân hàng thông qua các phƣơng tiện điện tử”. Theo khoản 6 và khoản 10 điều 4 của Luật giao dịch điện tử thông qua ngày 29/11/2005, giao dịch điện tử là giao dịch thực hiện bằng phƣơng tiện điện tử. Trong đó phƣơng tiện điện tử là phƣơng tiện hoạt động dựa trên công nghệ điện, điện tử, kỹ thuật số, từ tính truyền dẫn không dây, quang học, điện tử hoặc công nghệ tƣơng tự. Các khái niệm trên đều khái niệm Ngân hàng điện tử thông qua các dịch vụ cung cấp hoặc qua kênh phân phối điện tử. Khái niệm này có thể đúng ở từng thời điểm nhƣng không thể khái quát hết đƣợc cả quá trình lịch sử phát triển cũng nhƣ tƣơng lai phát triển của Ngân hàng điện tử. Do vậy, nếu coi Ngân hàng cũng nhƣ một thành phần của nền kinh tế điện tử, một khái niệm tổng quát nhất về Ngân hàng điện tử có thể đƣợc diễn đạt nhƣ sau: “ Ngân hàng điện tử là Ngân hàng mà tất cả các giao dịch giữa Ngân hàng và khách hàng (cá nhân và tổ chức) dựa trên quá trình xử lý và chuyển giao dữ liệu số hóa nhằm cung cấp sản phẩm dịch vụ Ngân hàng.” “Ngân hàng điện tử (E- Banking) – còn đƣợc biết đến nhƣ là ngân hàng trên mạng (Internet banking), ngân hàng ảo (Virtual banking), ngân hàng trực tuyến (Online banking) và ngân hàng tại nhà (Home banking), bao gồm nhiều hoạt động ngân hàng đƣợc thực hiện tại nhà, tại công ty hay trên đƣờng thay vì tại chính ngân hàng”.
9 Vậy ngân hàng điện tử là ngân hàng mà các giao dịch giữa ngân hàng và khách hàng đƣợc xử lý trên mạng thông qua các ứng dụng công nghệ dựa trên nền tảng công nghệ thông tin và viễn thông hiện đại. 1.1.2. Các giai đoạn phát triển của dịch vụ Ngân hàng điện tử Năm 1989, Ngân hàng tại Mỹ (WellFargo), lần đầu tiên cung cấp dịch vụ Ngân hàng qua mạng, đến nay có rất nhiều tìm tòi, thử nghiệm, thành công cũng nhƣ thất bại trên con đƣờng xây dựng hệ thống Ngân hàng điện tử hoàn hảo, phục vụ tốt nhất cho khách hàng. Tổng kết những mô hình đó, nhìn chung, hệ thống Ngân hàng điện tử đƣợc phát triển qua những giai đoạn sau: Website quảng cáo (Brochure - Ware): Là hình thái đơn giản nhất của Ngân hàng điện tử. Hầu hết các Ngân hàng khi mới bắt đầu xây dựng Ngân hàng điện tử là thực hiện theo mô hình này. Việc đầu tiên chính là xây dựng một website chứa những thông tin về Ngân hàng, về sản phẩm lên trên mạng nhằm quảng cáo, giới thiệu, chỉ dẫn, liên lạc… thực chất đây chỉ là một kênh quảng cáo mới ngoài những kênh thông tin truyền thống (báo chí, truyền hình,…), mọi giao dịch của Ngân hàng vẫn thực hiện qua hệ thống phân phối truyền thống, đó là các chi nhánh Ngân hàng. Thương mại điện tử (E-commerce): với thƣơng mại điện tử, Ngân hàng sử dụng Internet nhƣ một kênh phân phối mới cho những dịch vụ truyền thống nhƣ: xem thông tin tài khoản, nhận thông tin giao dịch chứng khoán…Internet chỉ đóng vai trò nhƣ một dịch vụ cộng thêm để tạo thuận lợi thêm cho khách hàng. Quản lý điện tử (E-business): Trong hình thái này, các xử lý cơ bản của Ngân hàng cả ở phía khách hàng (front - end) và phía ngƣời quản lý (back - end) đều đƣợc tích hợp với Internet và các kênh phân phối khác. Giai đoạn này đƣợc phân biệt bởi sự gia tăng về sản phẩm và chức năng của Ngân hàng với sự phân biệt sản phẩm theo nhu cầu và quan hệ giữa hội sở Ngân hàng và các kênh phân phối nhƣ chi nhánh, mạng Internet, mạng không dây…giúp cho việc xử lý yêu cầu và phục vụ khách hàng đƣợc nhanh chóng và chính xác hơn. Internet và khoa học công nghệ đã tăng sự liên kết, chia sẻ thông tin giữa Ngân hàng, đối tác, khách hàng, cơ quan quản lý… Một vài Ngân hàng tiên tiến trên thế giới đã xây dựng đƣợc mô hình này và hƣớng tới xây dựng đƣợc một Ngân hàng điện tử hoàn chỉnh.