Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:127

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài "Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt" trong giai đoạn 2019-2021 là nghiên cứu và đánh giá tính khả thi của việc áp dụng mô hình quản trị ngân quỹ trong hoạt động kinh doanh của Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ---------***-------- LUẬN VĂN THẠC SĨ ỨNG DỤNG MÔ HÌNH QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ TẠI TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO VIỆT Ngành: Tài chính ngân hàng NGUYỄN ANH TUẤN Hà Nội - 2023
BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ---------***-------- LUẬN VĂN THẠC SĨ ỨNG DỤNG MÔ HÌNH QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ TẠI TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO VIỆT Ngành: Tài chính ngân hàng Mã số: 8340201 Họ và tên học viên: Nguyễn Anh Tuấn Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Đỗ Quyên Hà Nội - 2023
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn về đề tài “Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt” là công trình nghiên cứu cá nhân của tôi trong thời gian qua. Mọi số liệu sử dụng phân tích trong luận văn và kết quả nghiên cứu là do tôi tự tìm hiểu, phân tích một cách khách quan, trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa được công bố dưới bất kỳ hình thức nào. Tôi xin chịu hoàn toàn trách nhiệm nếu có sự không trung thực trong thông tin sử dụng trong công trình nghiên cứu này. Hà Nội, ngày 30 tháng 12 năm 2022 Nguyễn Anh Tuấn
ii LỜI CẢM ƠN Để có thể hoàn thành bài luận văn tốt nghiệp của mình, bên cạnh sự cố gắng của bản thân, tôi xin được lời cảm ơn chân thành nhất đến các thầy cô Khoa Tài chính - Ngân hàng trường Đại học Ngoại thương và đặc biệt là TS Nguyễn Đỗ Quyên. Cảm ơn cô đã luôn chỉ dạy và hướng dẫn tôi vô cùng tận tình, giúp tôi có thể hoàn thành bài luận văn của mình một cách xuất sắc nhất! Tiếp theo, tôi xin cảm ơn ban lãnh đạo, các anh chị Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt đã luôn tạo điều kiện giúp đỡ để tôi có thể nắm rõ mọi vấn đề liên quan đến quá trình hoàn thành bài luận của mình tại quý công ty. Trong suốt quá trình hoàn thành bài luận tốt nghiệp, tôi cảm thấy mình đã được trau dồi và học hỏi rất nhiều điều bổ ích. Từ đó, bản thân tôi đã có thêm thật nhiều kỹ năng và kiến thức giúp ích cho công việc sau này của mình. Cuối cùng, tôi rất mong nhận được những lời nhận xét và góp ý quý báu từ thầy cô cũng như các bạn học để bài luận của tôi có thể hoàn thiện hơn nữa. Tôi xin chân thành cảm ơn!
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................ii MỤC LỤC ................................................................................................................ iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT......................................................................vi DANH MỤC BẢNG BIỂU .....................................................................................vii DANH MỤC HÌNH ............................................................................................... viii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN ............................................ix MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ VÀ MÔ HÌNH QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ TẠI DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM ........................................ 9 1.1. Quản trị ngân quỹ tại doanh nghiệp bảo hiểm ...........................................9 1.1.1. Khái niệm..................................................................................................9 1.1.2. Vai trò quản trị ngân quỹ .........................................................................9 1.1.3. Phân loại doanh nghiệp bảo hiểm ..........................................................10 1.1.4. Sự cần thiết quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp bảo hiểm ..................13 1.2. Quản trị ngân quỹ tại doanh nghiệp bảo hiểm .........................................14 1.2.1. Khái niệm quản trị ngân quỹ ..................................................................14 1.2.2. Chu kỳ hoạt động kinh doanh & ngân quỹ .............................................15 1.2.3. Tính chất luồng tiền hoạt động bảo hiểm ...............................................15 1.2.4. Quy trình hoạt động quản trị ngân quỹ ..................................................16 1.2.5. Nội dung quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp bảo hiểm ......................17 1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp bảo hiểm ...........................................................................................................................22 1.3. Mô hình quản trị ngân quỹ, phân tích hồi quy bội và phân phối Gamma ...................................................................................................................................24 1.3.1. Mô hình Baumol .....................................................................................24 1.3.2. Mô hình Miller-Orr ................................................................................27 1.3.3. Mô hình Stone .........................................................................................29 1.3.4. Phân tích hồi quy bội và phân phối Gamma ..........................................32
iv KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ...................................................................................34 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ VÀ ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG ỨNG DỤNG MÔ HÌNH QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ TẠI TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO VIỆT ................................................................................... 35 2.1. Khái quát về Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt .........................................35 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển .........................................................35 2.1.2. Cơ cấu tổ chức ........................................................................................36 2.1.3. Kết quả hoạt động trong thời gian qua ..................................................37 2.2. Thực trạng quản trị ngân quỹ ....................................................................38 2.2.1. Thực trạng các luồng tiền ......................................................................40 2.2.2. Xác định ngân quỹ tối ưu .......................................................................46 2.2.3. Đầu tư thặng dư ngân quỹ ......................................................................47 2.2.4. Tài trợ thâm hụt ngân quỹ ......................................................................48 2.3. Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ và khả năng ứng dụng mô hình tại Bảo hiểm Bảo Việt ...................................................................................................48 2.3.1. Ứng dụng mô hình để xác định ngân quỹ tối ưu ....................................48 2.3.2. Dự báo luồng tiền thu-chi bằng mô hình hồi quy bội và phân phối Gamma ...................................................................................................................................55 2.4. Đánh giá khả năng ứng dụng mô hình vào công tác quản trị ngân quỹ 72 2.4.1. Kinh nghiệm quản trị ngân quỹ tại các công ty bảo hiểm cùng lĩnh vực ...................................................................................................................................72 2.4.2. Ưu điểm ứng dụng mô hình ....................................................................74 2.4.3. Nhược điểm ứng dụng mô hình ..............................................................74 2.4.4. Nguyên nhân ...........................................................................................75 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ...................................................................................80 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG ỨNG DỤNG MÔ HÌNH QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ TẠI TỔNG CÔNG TY BẢO HIỂM BẢO VIỆT .......................... 81 3.1. Chiến lược phát triển của Bảo hiểm Bảo Việt giai đoạn 2021-2025........81 3.1.1. Cơ hội và thách thức ..............................................................................81 3.1.2. Chiến lược phát triển giai đoạn 2021-2025 ...........................................82
v 3.2. Một số giải pháp tăng cường ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt ..........................................................................84 3.2.1. Hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ .............................................................................................................................84 3.2.2. Hoàn thiện bộ máy quản trị ngân quỹ ....................................................85 3.2.3. Lựa chọn ngân hàng cung cấp các dịch vụ liên quan đến quản trị ngân quỹ .............................................................................................................................86 3.2.4. Đẩy mạnh đầu tư thặng dư ngân quỹ .....................................................91 3.2.5. Cân bằng mục tiêu tăng trưởng doanh thu với phát triển bền vững ......93 3.3. Một số kiến nghị ...........................................................................................94 3.3.1. Điều chỉnh chiến lược công nghệ thông tin của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt .....................................................................................................................94 3.3.2. Hoàn thiện môi trường pháp lý ..............................................................95 3.3.3. Về phía Ngân hàng Nhà nước và Ngân hàng Thương mại. ...................96 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ...................................................................................97 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 98 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 99 PHỤ LỤC ............................................................................................................... 101
vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Tên tắt Ý nghĩa Ghi chú BHBV Bảo hiểm Bảo Việt BVB Ngân hàng TMCP Bảo Việt BVFMC Công ty TNHH Quản lý Quỹ Bảo Việt CTTV Công ty thành viên DNBH Doanh nghiệp bảo hiểm DTKH Doanh thu kế hoạch EVFTA Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu-Việt Nam MO Miller-Orr TCT Tổng công ty Một tên gọi khác trong tổ chức quy định nội bộ đối với Trụ sở chính + CTTV trong Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt. TK Tài khoản TNHH Công ty trách nhiệm hữu hạn BVNT Bảo Việt Nhân Thọ ALM Quản trị tài sản – Nợ phải trả
vii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1: Doanh thu phí bảo hiểm và thị phần theo lĩnh vực giai đoạn 2020 – 2021 ...................................................................................................................................11 Bảng 1.2: Luồng tiền trong doanh nghiệp bảo hiểm .................................................17 Bảng 2.1: Doanh thu phí bảo hiểm gốc năm 2017 – 2021. .......................................37 Bảng 2.2: Ngân quỹ tiền mặt VND đối đa các Công ty thành viên năm 2019, 2020, 2021 ...........................................................................................................................47 Bảng 2.3: Ngân quỹ mục tiêu ....................................................................................51 Bảng 2.4: Số liệu báo cáo thực trạng ngân quỹ.........................................................52 Bảng 2.5: Lãi tiền gửi 2021 dự tính theo mô hình Stone ..........................................55 Bảng 2.6: Dự đoán luồng tiền phí bảo hiểm gốc ......................................................57 Bảng 2.7: Dự đoán chi hoa hồng bảo hiểm gốc ........................................................60 Bảng 2.8: Dự đoán chi hoa hồng nhận tái bảo hiểm .................................................63 Bảng 2.9: Dự đoán phí nhượng tái bảo hiểm ............................................................65 Bảng 2.10: Dự đoán thu hoa hồng nhượng tái bảo hiểm ..........................................67 Bảng 2.11: Dự đoán thu bồi thường nhượng tái bảo hiểm........................................69 Bảng 2.12: Dự đoán chi phí bán hàng, chi phí chung và chi phí quản lý .................71
viii DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Doanh thu phí bảo hiểm năm 2020 và dự kiến cả năm 2021 .................... 13 Hình 1.2: Chu kỳ sản xuất đảo ngược ....................................................................... 15 Hình 1.3: Mô hình tổ chức ........................................................................................ 23 Hình 1.4: Chi phí nắm giữ ngân quỹ ......................................................................... 25 Hình 1.5: Mô hình Miller-Orr. .................................................................................. 28 Hình 1.6: Mô hình Stone. .......................................................................................... 30 Hình 2.1 Cơ cấu tổ chức tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt ....................................... 36 Hình 2.2: Doanh thu phí bảo hiểm gốc thị trường Việt Nam 2017 – 2021 .............. 38 Hình 2.3: Các bước thực hiện lập kế hoạch .............................................................. 39 Hình 2.4: Biểu đồ ngân quỹ Bảo hiểm Bảo Việt 2019-2021 .................................... 45 Hình 2.5: Dữ liệu dòng tiền từ tháng 1/2019 đến 12/2019 ....................................... 49
ix TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Sau thời gian triển khai thực tiễn ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt, tác giả đánh giá rằng, công việc này đã giúp cho ban lãnh đạo có thêm một cách tiếp cận mới đối với định hướng phát triển công nghệ thông tin, cách tiếp cận này hoàn toàn khác với cách làm của Bảo hiểm Bảo Việt hiện nay như: cần phải chờ đợi bộ phận báo cáo; thời gian cung cấp thông tin có độ trễ cao vì phụ thuộc vào con người… Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đạt được, thì việc ứng dụng mô hình trong vấn đề quản trị cũng gặp những tình huống khó như: các hệ thống phần mềm của BHBV chưa hoàn toàn liên thông từ khâu kinh doanh khai thác cho đến khâu xử lý báo cáo đầu ra; dữ liệu vẫn còn quản lý bên ngoài chưa nhập liệu đồng bộ trên hệ thống; đặc biệt là chưa quan tâm đến sử dụng ứng dụng mô hình nên rất nhiều yếu tố dữ liệu kinh tế vẫn chưa thu thập để sử dụng trong công tác quản trị. Khi chuyển đổi số diễn ra toàn diện tại Việt Nam trên tất cả các lĩnh vực nói chung và lĩnh vực bảo hiểm nói riêng điều đó đã để tác giả lựa chọn đề tài “Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt” giai đoạn 2019 - 2021 nhằm chứng minh với các nhà quản trị là có một cách tiếp cận khác trong công tác quản lý doanh nghiệp bảo hiểm. Về phương pháp ứng dụng mô hình, được thực hiện qua hai bước cơ bản: Thứ nhất, dữ liệu sơ cấp thu thập từ báo cáo của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt, được xử lý trên các phần mềm Excel, Oracle Crystal Ball sử dụng phương pháp định lượng, thống kê mô tả, phân tích, so sánh để đánh giá các yếu tố tác động đến mô hình. Thứ hai, dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo của một số cơ quan, ban, ngành và các bộ phận, phòng ban của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt.
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong quản trị tài chính các doanh nghiệp bảo hiểm, quản trị ngân quỹ có vai trò hết sức quan trọng. Đối với doanh nghiệp bảo hiểm, các sự kiện trong lĩnh vực bảo hiểm được xem là các biến cố ngẫu nhiên, và có thể xảy ra bất cứ thời điểm nào với mức độ tổn thất không thể dự đoán. Doanh nghiệp bảo hiểm phải duy trì một lượng ngân quỹ nhất định để sẵn sàng thanh toán cho khách hàng bất cứ thời điểm nào mà sự kiện rủi ro đã xảy ra. Khả năng thanh toán các khiếu nại bảo hiểm theo đúng cam kết giúp khách hàng kịp thời khắc phục tổn thất cũng là một trong những tiêu chí quan trọng đánh giá uy tín của các doanh nghiệp trên thị trường bảo hiểm. Mặt khác, doanh nghiệp bảo hiểm cũng là một trung gian tài chính, nếu duy trì ngân quỹ quá lớn, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ không đạt được hiệu quả trong hoạt động. Vì vậy quản trị ngân quỹ trong lĩnh vực bảo hiểm phức tạp hơn nhiều so với các lĩnh vực doanh nghiệp như thương mại, sản xuất và cũng là một trong những công việc khó khăn trong vấn đề quản lý của nhà quản trị tài chính. Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt là doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ hàng đầu ở Việt Nam, cho dù ngân quỹ đã được chú ý trong các vấn đề cần quản trị nhưng vẫn chỉ dừng ở mức độ định tính và chưa quan tâm nhiều đến việc ứng dụng mô hình để ra quyết định. Tính đến hết năm 2021, BHBV đã phát triển mở rộng đến 81 công ty trải rộng khắp đến 64 tỉnh thành trong đó các công cụ sử dụng để ra quyết định mở rộng thêm hoặc thu hẹp các đơn vị vẫn dựa chủ yếu vào kinh nghiệm của các chuyên gia đang công tác tại BHBV. Mặt khác, việc chưa ứng dụng mô hình vào trong công tác quản trị ngân quỹ dẫn đến việc khi mở rộng quy mô kinh doanh nhưng việc tính toán dòng tiền, định mức chi phí, dự phòng rủi ro cũng như công tác dự báo trong những năm gần đây mất khá nhiều thời gian và chưa thể đáp ứng kịp tốc độ cung cấp thông tin để giúp ban lãnh đạo có thể ra quyết định trong kinh doanh, tình hình trên đã được thể hiện rõ nhất là doanh thu bảo hiểm gốc những năm 2019, 2020 và 2021 còn có xu hướng giảm từ 19,29% xuống còn 15,13%. Trong khi đối thủ cạnh tranh trực tiếp như PVI lại có bước tăng trưởng rất nhanh gần đuổi kịp BHBV tính đến năm 2021 là 14,02% chỉ kém 1,11% nhất là đối thủ cũng cùng trong điệu kiện bệnh dịch
2 Covid-19 và phong tỏa đi lại. Điều này cũng làm cho các nhà quản trị của BHBV cũng phải đánh giá lại giải pháp đang sử dụng trên các phần mềm để có thể ứng dụng mô hình vào hỗ trợ cho công tác quản trị để giúp cho việc ra quyết định nhanh hơn và cũng như phát sớm hiện các biến cố rủi ro có thể xảy ra. Ngoài ra, trong điều kiện cạnh tranh khốc liệt kể cả trong điều kiện môi trường dịch bệnh Covid-19. Lãnh đạo của BHBV cũng đã nhìn ra tầm quan trọng của việc chuyển đổi số với chiến lược trong ngắn hạn 2021 đến năm 2025, và cùng hướng tầm nhìn chiến lược đến năm 2030. Áp lực cạnh tranh của thị trường bảo hiểm khi hiệp định EVFTA có hiệu lực từ ngày 01/08/2020 điều này BHBV cũng được các lãnh đạo xác định là các doanh nghiệp bảo hiểm sẽ phải cạnh tranh thêm với các công ty nước ngoài chuyên về nghiệp vụ tái bảo hiểm đó là những công ty có sẵn tiềm lực kinh tế, công nghệ hiện đại và giàu kinh nghiệm. Trước tình hình trên, lãnh đạo của BHBV đã chỉ đạo tập trung ứng dụng mô hình trong việc hỗ trợ ra quyết định nhằm đến mục tiêu nâng cao hiệu quả trong việc khai thác trên thị trường. Trong đó việc nghiên cứu ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ là một trong những công việc được ưu tiên tổ chức và thực hiện để giúp các nhà quản trị có thêm hệ thống thông minh để đưa quyết định trong chiến lược và lập kế hoạch kinh doanh hàng năm. Với tầm quan trọng của công tác ứng dụng mô hình đã nêu trên, việc nghiên cứu “Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt” là một trong những mô hình có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong quản trị tài chính tại Bảo hiểm Bảo Việt, góp phần đáp ứng đòi hỏi trên để giúp cho lãnh đạo BHBV có thể ra quyết định nhanh hơn trong tình hình cạnh tranh khốc liệt như hiện nay. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới và trong nước nhiều biến động với dịch bệnh, lạm phát tăng và lãi suất biến động mạnh như hiện nay, hoạt động huy động vốn của doanh nghiệp bảo hiểm ngày càng trở lên khó khăn. Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ giữ vai trò quan trọng tới sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp bảo hiểm. Đảm bảo doanh nghiệp có đủ thanh khoản để đáp ứng các khoản nợ và các nghĩa vụ khác, đồng thời đảm bảo rằng tiền mặt hoạt động để đạt được các mục tiêu
3 kinh doanh. Như vậy, ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ là nội dung quan trọng trong quản trị tài chính của doanh nghiệp bảo hiểm. Trên thế giới và Việt Nam, nhiều công trình nghiên cứu của các tác giả khác nhau đã tập trung giải quyết vấn đề này. Đơn cử như nghiên cứu cùa Pindado, J., (2001) đã đưa ra quan điểm quản trị ngân quỹ liên quan tới vốn lưu động của doanh nghiệp, thông qua đó doanh nghiệp sẽ xây dựng được mức ngân quỹ tối ưu. Tác giả cho rằng chi phí cơ hội từ thặng dư ngân quỹ có xu hướng gia tăng, quản trị ngân quỹ tối ưu sẽ liên quan tới các yếu tố khác ngoài khái niệm ngân quỹ. Chính vì vậy, quản trị ngân quỹ được hiểu là quản trị tính thanh khoản trong ngắn hạn của doanh nghiệp, đồng thời nó sẽ ảnh hưởng tới những khoản mục có thể chuyển đổi thành tiền tức thời với mục đích chính là làm gia tăng lợi nhuận cải thiện quản trị vốn lưu động. Trong nghiên cứu này, tác giả chỉ đề cập các yếu tố tác động đến việc ứng dụng mô hình trong quản trị ngân quỹ mà chưa nghiên cứu tác động ngược lại của thanh khoản; lợi nhuận đến việc quản trị ngân quỹ. Hơn nữa, tác giả chưa nghiên cứu được toàn diện những nội dung cơ bản của quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp bảo hiểm. Bên cạnh đó, nghiên cứu của San José và các cộng sự (2008), quản trị ngân quỹ được phản ánh thông qua quản trị tiền cơ bản. Các tác giả nghiên cứu quản trị ngân quỹ dựa trên các nội dung như quản trị các khoản phải thu, phải trả và tạo ra mức tiền mặt tối ưu. Bên cạnh đó, dự báo dòng tiền, tạo lập các quan hệ với các định chế tài chính nhằm xử lý thặng dư hoặc thiếu hụt ngân quỹ đã được các tác giả đề cập tới. Tuy nhiên, tác giả chưa phân tích sâu những nhân tố ảnh hưởng và làm thế nào để tạo ra mô hình ngân quỹ tối ưu trong quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp. Ngoài ra, một số các nghiên cứu khác như: Ross và các cộng sự (2008) đã chỉ ra rằng trong lĩnh vực quản trị ngân quỹ thiếu các nghiên cứu tác động tâm lý của nhà đầu tư và thời điểm thị trường đến hiệu suất quỹ. Họ đề xuất có thêm nghiên cứu để hiểu rõ hơn mối quan hệ giữa những yếu tố này và hiệu suất quỹ. Brigham và Ehrhardt (2013) tập trung vào ưu nhược điểm của các phương pháp đo lường hiệu quả ngân quỹ, bao gồm biên độ hoạt động, khả năng sinh lời trong quá khứ hay khả năng đối phó với rủi ro. Weston và các cộng sự (2012) xem xét về các phương pháp rủi ro và cách xây dựng một chiến lược đầu tư hiệu quả. Fabozzi và Peterson Drake (2016) tập
4 trung vào việc xây dựng một chiến lược đầu tư hiệu quả và sử dụng các công cụ phân tích để đánh giá hiệu quả của chiến lược đầu tư đó. Tại Việt Nam, trong luận văn tiến sỹ “Quản trị dòng tiền của các doanh nghiệp chế biến thực phẩm Việt Nam” của Đỗ Hồng Nhung (2014) đã chỉ ra rằng sự cần thiết phải sử dụng mô hình ngân quỹ tối ưu phù hợp với các doanh nghiệp chế biến thực phẩm niêm yết Việt Nam. Trong đó tác giả đã đề xuất ba giải pháp như dự báo dòng tiền, xây dựng ngân quỹ tối ưu và quản trị công nợ. Tuy nhiên, nghiên cứu của tác giả chưa lượng hóa được các nhân tố khách quan đặc thù của ngành chế biến thực phẩm tác động đến quản trị ngân quỹ đó chính là hạn chế của nghiên cứu này. Trong khi đó hai luận văn thạc sỹ của tác giả Đỗ Quang Cương (2006) “Nghiên cứu về giải pháp tăng cường quản lý ngân quỹ tại Bảo hiểm Việt Nam”. Lê Tiến Toàn (2007) “Quản lý ngân quỹ các công ty bảo hiểm nghiên cứu tình huống tại Bảo việt Việt nam” đã đưa ra được các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị ngân quỹ, và các mô hình thử nghiệm Baumol và Miller-Orr trong lĩnh vực bảo hiểm, tuy nhiên luận văn của cả hai tác giả mới chỉ đưa ra các giả định dự báo về luồng tiền và chưa thực tế ứng dụng vào việc triển khai thử nghiệm do các nguyên nhân khách quan như hệ thống công nghệ thông tin và năng lực của đội ngũ quản lý ngân quỹ chưa đáp ứng. Tiếp đến, luận án tiến sỹ của Phan Hồng Mai (2012) “Quản lý tài sản tại các doanh nghiệp ngành xây dựng ở Việt Nam”. Tác giả đã chỉ ra sự cần thiết quản lý duy trì ngân quỹ tối ưu, tập trung làm rõ mối quan hệ giữa thu hồi công nợ và tìm kiếm nguồn tài trợ đối ứng với khoản phải thu nhưng chưa phản ánh toàn diện nội dung của quản trị ngân quỹ trong các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp ngành xây dựng nói riêng. Từ những phân tích tổng quan nghiên cứu trên, tác giả cần có một nghiên cứu tổng hợp về quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp bảo hiểm, xác định và đánh giá được những nhân tố ảnh hưởng tới quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp bảo hiểm. Từ đó ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ và đánh giá việc xây dựng mô hình này đối với quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp bảo hiểm. Dưới đây là một số đánh giá tổng quan nghiên cứu và khoảng trống nghiêu cứu:
5 Thứ nhất, trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu và đưa ra các mô hình khác nhau như mô hình Baumol, J. W. (1952), Miller H.M, Orr D. (1966), Stone B.K (1972) … đó là một trong các công cụ để quản trị ngân quỹ trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, ở mỗi nền kinh tế khác nhau điều kiện áp dụng những mô hình này cũng có sự khác biệt. Vì vậy, cần đánh giá tính phù hợp của mô hình đã được nghiên cứu trên thế giới khi áp dụng vào Việt Nam nói chung và lĩnh vực bảo hiểm nói riêng. Trong nghiên cứu này, tác giả sẽ đưa ra tiền đề cần thiết để ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ phù hợp với các doanh nghiệp bảo hiểm tại Việt Nam. Thứ hai, các nhà quản trị tài chính của các doanh nghiệp này đã quan tâm tới việc dự báo dòng tiền để làm tiền đề cho việc xây dựng hệ thống quản trị ngân quỹ. Tuy nhiên, việc dự báo như phương pháp phân tích hồi quy mà các tác giả đề cập vẫn chưa có ứng dụng thực tế đối với các doanh nghiệp, vì thế các tác giả vẫn dừng ở mức độ lý thuyết và tiếp cận theo hướng các nhà quản trị chủ yếu vẫn sử dụng phương pháp định tính trong đó phần lớn dựa trên kinh nghiệm và không có nhiều thông tin về dữ liệu lịch sử để có thể sớm đưa ra quyết định. Thứ ba, các nghiên cứu quản trị ngân quỹ tại Việt Nam thường tập trung vào việc phân tích và đánh giá hoạt động quản trị ngân quỹ của các tổ chức tài chính như ngân hàng, công ty bảo hiểm và các quỹ đầu tư. Các luận văn vẫn còn hạn chế trong việc ứng dụng các mô hình quản trị ngân quỹ hiệu quả ví dụ như những mô hình Baumol, Miller-Orr và Stone để có thể so sánh, tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro trong hoạt động kinh doanh. Một số khoảng trống nghiên cứu quản trị ngân quỹ tại Việt Nam được rút ra bao gồm: - Thiếu dữ liệu và thông tin chính xác về hoạt động và kết quả kinh doanh của các tổ chức tài chính tại Việt Nam nói chung và lĩnh vực bảo hiểm nói riêng, gây khó khăn trong việc nghiên cứu và đánh giá hoạt động quản trị ngân quỹ.
6 - Thiếu sự liên kết giữa các nghiên cứu và hoạt động thực tiễn, dẫn đến khó khăn trong việc áp dụng các phương pháp và mô hình quản trị ngân quỹ vào thực tiễn kinh doanh. Dựa vào các khoảng trống nghiên cứu trên, tác giả nhận thấy rằng lựa chọn nghiên cứu và triển khai thử nghiệm “Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt” là một sự lựa chọn giải pháp đúng đắn để giúp cho nghiên cứu, phân tích và ứng dụng mô hình giải quyết các vấn đề phát sinh trong hoạt động kinh doanh thực tiễn trở nên cụ thể và hiệu quả hơn. Hơn nữa, luận văn sẽ đem lại những kết quả nghiên cứu mới mẻ và có giá trị thực tiễn cao. 3. Mục đích, nhiệm vụ và câu hỏi nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của đề tài "Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt" trong giai đoạn 2019-2021 là nghiên cứu và đánh giá tính khả thi của việc áp dụng mô hình quản trị ngân quỹ trong hoạt động kinh doanh của Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt. Mục tiêu cụ thể là xây dựng và phát triển mô hình quản trị ngân quỹ phù hợp với điều kiện và nhu cầu của tổng công ty, đồng thời đánh giá hiệu quả của mô hình quản trị này trong việc quản lý và tăng cường nguồn lực tài chính của tổng công ty. Mục tiêu nghiên cứu sẽ giúp đưa ra các giải pháp cụ thể để cải thiện quản trị ngân quỹ của tổng công ty, từ đó đóng góp vào sự phát triển của doanh nghiệp và thị trường bảo hiểm Việt Nam. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu. Để đạt được mục đích nghiên cứu trên, luận văn có các mục tiêu như: - Thứ nhất, nguyên cứu khái niệm cơ bản quản trị ngân quỹ của doanh nghiệp bảo hiểm. - Thứ hai, đánh giá thực trạng quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt. - Thứ ba, ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ áp dụng tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt.
7 - Thứ tư, đề xuất các giải pháp cải tiến hệ thống công nghệ thông tin để ứng dụng được các mô hình phục vụ trong công tác quản trị ngân quỹ. 3.3. Câu hỏi nghiên cứu. Các câu hỏi tình huống nghiên cứu khi “Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt”: - Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ đã được ứng dụng tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt chưa? - Làm thế nào để xây dựng một mô hình quản trị ngân quỹ phù hợp với điều kiện và nhu cầu của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt? - Làm thế nào để đánh giá hiệu quả của mô hình quản trị ngân quỹ trong việc quản lý và tăng cường nguồn lực tài chính của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt? - Làm thế nào để dự báo được các nghiệp vụ luồng tiền vào và luồng tiền ra của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt để phục vụ ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài - Đối tượng nghiên cứu đề tài: Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt. - Phạm vi nghiên cứu của đề tài: Ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt, thời gian từ năm 2019 đến năm 2021. Vấn đề nghiên cứu trên dựa trên góc độ tại tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt. 5. Phương pháp nghiên cứu Tác giả sử dụng phương pháp định lượng khi ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt các công việc gồm: - Thu thập dữ liệu: Tác giả sẽ thu thập các dữ liệu liên quan đến hoạt động kinh doanh của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt, bao gồm các dữ liệu tài chính, dữ liệu về ngân quỹ, dữ liệu về các hoạt động quản trị khác.
8 - Phân tích dữ liệu: Sau khi thu thập được dữ liệu, tác giả sẽ tiến hành phân tích và đánh giá dữ liệu để hiểu rõ hơn về tình hình hoạt động kinh doanh của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt và các vấn đề liên quan đến quản trị ngân quỹ. - Xây dựng mô hình quản trị ngân quỹ: Dựa trên dữ liệu và các thông tin thu thập được, tác giả sẽ xây dựng một mô hình quản trị ngân quỹ phù hợp với điều kiện và nhu cầu của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt. - Áp dụng mô hình và đánh giá hiệu quả: Sau khi xây dựng mô hình, người nghiên cứu sẽ áp dụng mô hình trong hoạt động kinh doanh của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt và tiến hành đánh giá hiệu quả của mô hình. Phương pháp nghiên cứu này sẽ giúp tác giả có cái nhìn tổng quan về hoạt động kinh doanh của Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt và đưa ra các giải pháp cải tiến để nâng cao hiệu quả hoạt động của mô hình quản trị ngân quỹ. 6. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận thì luận văn được trình bày kết cấu theo 3 chương: - Chương 1. Tổng quan về quản trị ngân quỹ và mô hình quản trị ngân quỹ tại doanh nghiệp bảo hiểm. - Chương 2. Thực trạng quản trị ngân quỹ và đánh giá khả năng ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công tyBảo hiểm Bảo Việt. - Chương 3. Giải pháp tăng cường ứng dụng mô hình quản trị ngân quỹ tại Tổng Công ty Bảo hiểm Bảo Việt.
9 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ VÀ MÔ HÌNH QUẢN TRỊ NGÂN QUỸ TẠI DOANH NGHIỆP BẢO HIỂM 1.1. Quản trị ngân quỹ tại doanh nghiệp bảo hiểm 1.1.1. Khái niệm Khái niệm về quản trị ngân quỹ đã được Karen (2006) định nghĩa như sau: “Ngân quỹ là duy nhất trong một tổ chức. Nó là nguồn gốc của nhiều rủi ro mà một tổ chức phải đối mặt, bao gồm rủi ro tài chính, tín dụng và hoạt động. Tuy nhiên, ngân quỹ cũng tham gia tích cực vào việc quản lý tài chính đối với tài sản của tổ chức và điều này bao gồm các hoạt động quản lý rủi ro”. Trong khi đó, San José và các cộng sự (2008) lại cho rằng: “Quản trị tiền mặt có thể được nhìn nhận từ hai quan điểm khác nhau tùy thuộc vào số lượng trách nhiệm mà nó bao gồm: quản trị ngân quỹ (hoặc quản trị tiền mặt cơ bản) và quản trị tiền mặt nâng cao. Cụ thể, quản trị ngân quỹ xử lý việc quản trị tiền mặt thực tế tại các công ty và một trong những chức năng chính của nó là thiết lập mức tiền mặt tối ưu để có thể thực hiện và nhận các khoản thanh toán khi cần thiết cho hoạt động đúng đắn của công ty”. Có thể thấy, khái niệm thứ hai không chỉ bao gồm quản trị ngân quỹ mà còn bao gồm các nhiệm vụ khác như dự báo ngân quỹ, đàm phán và thiết lập mối quan hệ với các tổ chức tài chính và quản lý rủi ro tài chính. Như vậy, quản trị ngân quỹ có thể hiểu là quá trình quản trị các nguồn tài chính của một tổ chức, doanh nghiệp nhằm đạt được các mục tiêu mà chiến lược kinh doanh đã đưa ra. Trong đó, các nghiệp vụ quan trọng được đề cập như: quản lý tiền mặt, quản lý quỹ và đầu tư, tài trợ thương mại, quản lý rủi ro và quản lý vốn lưu động. 1.1.2. Vai trò quản trị ngân quỹ Theo Karen A. Horcher (2006), “Vai trò của ngân quỹ trong việc quản lý tài sản gắn liền với quản trị doanh nghiệp. Ngân quỹ có chức năng thực hiện các quyết định chiến lược của ban giám đốc và ban giám đốc, thay mặt cho các bên liên quan của một tổ chức. Việc quản trị ngân quỹ liên quan đến các quyết định chiến lược tác động đến cách thức mà một tổ chức sẽ đạt được các mục tiêu của mình”.