Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài "Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2" là nghiên cứu, đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm THPT: Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI GIẢI PHÁP GÓP PHẦN PHÒNG CHỐNG TÌNH TRẠNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG TRONG CÔNG TÁC ĐOÀN VÀ PHONG TRÀO THANH NIÊN TẠI TRƯỜNG THPT QUỲ HỢP 2 LĨNH VỰC: KĨ NĂNG SỐNG
SỞ GD & ĐT NGHỆ AN TRƯỜNG THPT QUỲ HỢP 2 -------------- -------------- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI GIẢI PHÁP GÓP PHẦN PHÒNG CHỐNG TÌNH TRẠNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG TRONG CÔNG TÁC ĐOÀN VÀ PHONG TRÀO THANH NIÊN TẠI TRƯỜNG THPT QUỲ HỢP 2 LĨNH VỰC: KĨ NĂNG SỐNG NGƯỜI THỰC HIỆN: ĐINH THỊ KIỀU TỔ: NGỮ VĂN ĐIỆN THOẠI : 0967.01.09.86 NĂM HỌC 2023-2024
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................... 1 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..........................................................................1 2.1. Đối tượng nghiên cứu ..........................................................................................1 2.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................. 1 3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài ........................................................................... 1 3.1. Mục đích nghiên cứu ...........................................................................................1 3.2. Nhiệm vụ của đề tài .............................................................................................2 4. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................2 5. Dự báo đóng góp của đề tài ....................................................................................2 PHẦN II: NỘI DUNG ..............................................................................................3 1. Cơ sở lí luận ............................................................................................................3 1.1. Cơ sở pháp lí về phòng chống bạo lực học đường ............................................. 3 1.2. Cơ sở tâm lí học về phòng chống bạo lực học đường ........................................ 4 1.3. Cơ sở giáo dục học về phòng chống bạo lực học đường ....................................5 2. Cơ sở thực tiễn ........................................................................................................6 2.1. Thực trạng về tình trạng bạo lực học đường trong trường THPT hiện nay ....... 6 2.2. Thực trạng về tình trạng bạo lực học đường tại trường THPT Quỳ Hợp 2 ....... 6 2.3. Vai trò của Đoàn thanh niên trong công tác phòng chống bạo lực học đường .. 8 3. Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2...... ........................... 10 3.1. Phòng chống tình trạng bạo lực học đường thông qua hoạt động sinh hoạt lớp 15 phút đầu giờ và trải nghiệm.................................................................................10 3.2. Phòng chống tình trạng bạo lực học đường thông qua “Mạng lưới xung kích” và “Đường dây nóng” ..............................................................................................33 3.3. Phòng chống bạo lực học đường thông qua hoạt động ngoại khóa “Tuổi trẻ trường THPT Quỳ Hợp 2 nói không với bạo lực học đường”, “Phiên tòa giả định”.. ....................................................................................................................... 37 3.4. Phòng chống tình trạng bạo lực học đường thông qua phối kết hợp giữa Đoàn trường, gia đình và xã hội .........................................................................................51 4. Hiệu quả của đề tài ............................................................................................... 53 5. Khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của đề tài ....................................................56 PHẦN III. KẾT LUẬN .......................................................................................... 59
1. Tính mới của đề tài ...............................................................................................59 2. Tính khoa học ....................................................................................................... 59 3. Kiến nghị, đề xuất .................................................................................................60 4. Hướng phát triển của đề tài .................................................................................. 60 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 62 PHỤ LỤC ................................................................................................................ 63
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TT Từ viết tắt Từ đầy đủ 1 BCH Ban chấp hành 2 BTC Ban tổ chức 3 BLĐTBXH Bộ lao động thương binh xã hội 4 HS Hoc sinh 5 GDPT Giáo dục phổ thông 6 GV Giáo viên 7 NĐ-CP Nghị định Chính phủ 8 SKKN Sáng kiến kinh nghiệm 9 TT Thông tư
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1. Lý do chọn đề tài Bạo lực học đường là một vấn đề nhức nhối trong xã hội hiện nay, đặc biệt là trong môi trường trường học. Tình trạng bạo lực học đường ngày càng có xu hướng gia tăng về cả mức độ và tính chất, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý, thể chất và tinh thần của học sinh, thậm chí dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Tuy nhiên, trong thực tế, công tác phòng chống tình trạng bạo lực học đường còn nhiều hạn chế như: tuyên truyền giáo dục ở một số trường học chưa thật sự hiệu quả, giáo dục kĩ năng sống cho học sinh chưa được chú trọng, công tác quản lí, giám sát học sinh chưa chặt chẽ, xử lí các vụ bạo lực học đường chưa nghiêm minh, sự phối hợp giữa các lực lượng còn chưa chặt chẽ…. Với vai trò là tổ chức đại diện cho thanh niên, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có trách nhiệm giáo dục, định hướng, giúp đỡ học sinh hình thành nhân cách, lối sống lành mạnh, phòng chống bạo lực học đường. Do đó, đề tài "Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT" được chọn nhằm nghiên cứu, đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào Thanh niên tại trường THPT. Đề tài có ý nghĩa quan trọng, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đoàn viên, thanh niên trong công tác phòng chống bạo lực học đường, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn, thân thiện cho học sinh. Với những ý nghĩa trên, đề tài "Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2" là một đề tài có tính cấp thiết và thực tiễn cao, cần được nghiên cứu và triển khai thực hiện. 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2.1. Đối tượng nghiên cứu Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2. 2.2. Phạm vi nghiên cứu Công tác Đoàn và phong trào Thanh niên, học sinh trường THPT Quỳ Hợp 2. 3. Mục đích và nhiệm vụ của đề tài 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích nghiên cứu của đề tài "Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2" là nghiên cứu, đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu 1
quả công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2. 3.2. Nhiệm vụ của đề tài Để đạt được mục đích nghiên cứu, đề tài cần thực hiện các nhiệm vụ sau: - Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT. - Khảo sát thực trạng công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT. - Khảo sát thực trạng công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2. - Đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2. 4. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Đọc, phân tích, tổng hợp các tài liệu, văn bản liên quan đến công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT. - Phương pháp điều tra khảo sát: Thu thập thông tin, số liệu từ thực tiễn công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2. - Phương pháp phân tích, tổng hợp: Phân tích, tổng hợp các thông tin, số liệu thu thập được để đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2. 5. Dự báo đóng góp của đề tài Với những nội dung nghiên cứu và đề xuất giải pháp như đã nêu trong đề tài, có thể dự báo đề tài sẽ có những đóng góp tích cực sau: - Đề tài đề xuất các giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên. - Đề tài góp phần nâng cao nhận thức của Đoàn viên thanh niên về tác hại của bạo lực học đường, những hành vi vi phạm pháp luật về bạo lực học đường. - Đề tài giúp đoàn viên, thanh niên trang bị kiến thức, kỹ năng sống, kỹ năng ứng phó với các tình huống bạo lực học đường. - Đề tài góp phần xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, thân thiện, tạo điều kiện cho học sinh phát triển toàn diện. 2
PHẦN II: NỘI DUNG 1. Cơ sở lí luận 1.1. Cơ sở pháp lí về phòng chống bạo lực học đường * Hiến pháp Hiến pháp năm 2013 quy định quyền được học tập, giáo dục của công dân. Nhà nước có trách nhiệm bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em; tạo điều kiện cho trẻ em phát triển đầy đủ về thể chất, tinh thần, đạo đức, trí tuệ. * Luật Giáo dục, luật thiếu nhi Luật Giáo dục năm 2019 xác định bạo lực học đường là hành vi vi phạm pháp luật. Luật Giáo dục 2019 quy định rằng các cơ sở giáo dục phải đảm bảo an toàn, an ninh, trật tự và môi trường giáo dục lành mạnh. Bạo lực học đường, trong đó bao gồm cả bắt nạt, đe dọa và các hành vi bạo lực khác, được xem là vi phạm nghiêm trọng đối với các quy định này. Theo đó, người học có quyền được sống trong môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, không bị bạo lực, xâm hại thân thể, sức khỏe, tinh thần hoặc bị cô lập, xua đuổi (Điều 9 Luật Giáo dục và Điều 16 Luật Thiếu nhi). Người học có trách nhiệm không gây ra hoặc tham gia vào các hành vi bạo lực học đường (Điều 10 Luật Giáo dục và Điều 17 Luật Thiếu nhi). Cơ sở giáo dục có trách nhiệm phòng, chống bạo lực học đường, xử lý kịp thời và nghiêm minh các vụ việc bạo lực học đường xảy ra trong cơ sở giáo dục hoặc lớp độc lập (Điều 12 Luật Giáo dục và Điều 18 Luật Thiếu nhi). * Nghị định Nghị định 80/2017/NĐ-CP quy định chi tiết về môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực học đường. Nghị định này quy định cụ thể về: định nghĩa bạo lực học đường, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng chống bạo lực học đường, biện pháp phòng ngừa, phát hiện, xử lý hành vi bạo lực học đường. Các đối tượng thực hiện hành vi bạo lực học đường sẽ bị xử lý hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự. Theo đó, người học gây ra hoặc tham gia vào các hành vi bạo lực học đường sẽ bị kỷ luật từ khiển trách cho đến buộc thôi học tùy theo tính chất và mức độ của vi phạm (Điều 13 Nghị định 80/2017/NĐ-CP). Nếu hành vi của người học cực kỳ nghiêm trọng, nhà trường có thể đề nghị cơ quan chức năng xem xét xử lý hình sự. Để đảm bảo an toàn cho người học và ngăn chặn bạo lực học đường, cơ quan chức năng, đặc biệt là cảnh sát, có quyền can thiệp và yêu cầu người gây hấn dừng lại ngay lập tức. Nếu người gây hấn không tuân thủ yêu cầu của cơ quan chức năng, họ sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật (Điều 14 Nghị định 80/2017/NĐ-CP). * Thông tư 3
Thông tư 38/2019/TT-BLĐTBXH hướng dẫn thực hiện Nghị định 80/2017/NĐ-CP. Thông tư này quy định cụ thể về: Quy trình tiếp nhận, xử lý thông tin về bạo lực học đường, biện pháp hỗ trợ học sinh bị bạo lực học đường. * Các văn bản pháp luật khác. + Luật Trẻ em. + Luật Dân sự. + Luật Hình sự. Như vậy, việc xây dựng cơ sở pháp lí vững là một giải pháp quan trọng trong phòng chống tình trạng bạo lực học đường. Hệ thống pháp luật hoàn thiện sẽ góp phần nâng cao nhận thức, xác định trách nhiệm, xử lý vi phạm, bảo vệ học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục. 1.2. Cơ sở tâm lí học về phòng chống bạo lực học đường * Lý thuyết học tập xã hội Lý thuyết học tập xã hội là một khía cạnh của việc nghiên cứu về quá trình học tập và phát triển xã hội của con người. Lý thuyết này cho rằng hành vi bạo lực học đường có thể được học tập thông qua quan sát và bắt chước hành vi của người khác, bao gồm bạn bè, gia đình, và các nhân vật trong phim ảnh, truyền thông. Khi áp dụng lý thuyết học tập xã hội vào việc hiểu về bạo lực học đường, các nhà nghiên cứu và nhà giáo dục có thể tìm ra các chiến lược giáo dục và can thiệp xã hội để giảm bạo lực và tạo ra môi trường học tập tích cực hơn. Đồng thời, việc thúc đẩy các giá trị và hành vi tích cực có thể giúp tạo ra một xã hội hòa bình và an toàn hơn. * Lý thuyết về sự hung hăng Lý thuyết về sự hung hăng của bạo lực học đường tập trung vào việc hiểu các yếu tố cụ thể và tiềm ẩn đằng sau hành vi bạo lực của học sinh trong môi trường học đường. Lý thuyết này cho rằng bạo lực học đường là do sự kết hợp của các yếu tố sinh học và môi trường, bao gồm: yếu tố sinh học (di truyền, khí chất, mức độ testosterone); yếu tố môi trường (bạo lực gia đình, môi trường học tập thiếu an toàn, sự thiếu quan tâm của cha mẹ). Nhận thức về những yếu tố này có thể giúp các nhà giáo dục và nhà quản lý trường học phát hiện, đánh giá và đối phó hiệu quả với sự hung hăng trong môi trường học đường. Bằng cách hiểu rõ nguyên nhân và yếu tố ẩn sau sự hung hăng, họ có thể thiết kế và triển khai các chiến lược can thiệp phù hợp để giảm bạo lực và tạo ra một môi trường học tập an toàn và tích cực hơn. * Lý thuyết về sự đồng cảm Lý thuyết này cho rằng những học sinh thiếu khả năng đồng cảm với người khác có nhiều khả năng thực hiện hành vi bạo lực học đường hơn. 4
* Lý thuyết về lòng tự trọng Lý thuyết này cho rằng những học sinh có lòng tự trọng thấp có nhiều khả năng thực hiện hành vi bạo lực học đường hơn để khẳng định bản thân. * Lý thuyết về sự phát triển tâm lý trẻ em Lý thuyết này cho rằng bạo lực học đường có thể xuất phát từ các giai đoạn phát triển tâm lý của trẻ em, như: + Giai đoạn dậy thì: trẻ em có thể gặp nhiều thay đổi về tâm lý và hành vi, dẫn đến sự hung hăng và bốc đồng. + Giai đoạn tìm kiếm bản thân: trẻ em có thể thực hiện hành vi bạo lực để khẳng định bản thân và tìm kiếm vị trí trong nhóm. Phòng chống bạo lực học đường là một vấn đề cần sự chung tay của toàn xã hội. Việc xây dựng các biện pháp phòng chống tình trạng bạo lực học đường dựa trên cơ sở tâm lí học sẽ góp phần hiệu quả vào việc xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh cho học sinh phát triển toàn diện. 1.3. Cơ sở giáo dục học về phòng chống bạo lực học đường * Khái niệm bạo lực học đường Theo từ điển Tiếng Việt, bạo lực học đường là những hành vi sử dụng vũ lực hoặc lời nói để gây tổn hại về thể chất, tinh thần cho người khác, xảy ra trong môi trường giáo dục. Theo khoản 5 Điều 2 Nghị định 80/2017/NĐ-CP thì bạo lực học đường là hành vi hành hạ, ngược đãi, đánh đập; xâm hại thân thể, sức khỏe; lăng mạ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm; cô lập, xua đuổi và các hành vi cố ý khác gây tổn hại về thể chất, tinh thần của người học xảy ra trong cơ sở giáo dục hoặc lớp độc lập. * Các hình thức bạo lực học đường - Bạo lực thể chất: là các hình thức bạo lực làm tổn hại đến sức khỏe, thể chất của học sinh, giáo viên (đánh đập, giật tóc, cào cấu, đâm chém, bạt tai…) - Bạo lực tinh thần: Là hình thức bạo lực làm tổn hại đến sự phát triển tâm lí của học sinh, giáo viên (mắng chửi, đe dọa, bắt phạt, đặt điều, sỉ nhục, tung tin đồn…) có thể xảy ra trong cuộc sống thực tế, hoặc thông qua mạng xã hội. - Bạo lực tình dục: là hình thức bạo lực xâm hại tình dục đối với học sinh (nhắn tin khêu gợi, sờ mó, quan hệ tình dục….) * Nguyên nhân của bạo lực học đường - Nguyên nhân từ bản thân học sinh: Tâm lí tuổi dậy thì, thiếu kĩ năng sống, ảnh hưởng từ bạn bè, tiếp xúc với bạo lực. - Nguyên nhân từ gia đình: bạo lực gia đình, thiếu quan tâm giáo dục con cái, gia đình tan vỡ. 5
- Nguyên nhân từ nhà trường: Môi trường giáo dục chưa lành mạnh, áp lực học tập, thiếu các hoạt động giáo dục ngoại khóa. - Nguyên nhân từ xã hội: Ảnh hưởng của văn hóa phẩm độc hại, thiếu sự quan tâm từ cộng động. * Hậu quả của bạo lực học đường - Hậu quả đối với nạn nhân: gây ra những tổn thương về thể chất như bầm dập, trầy xước, gãy chân, thậm chí tử vong; tổn thương tâm lí nặng nề như lo âu trầm cảm, sang chấn tâm lí, tự ti, thậm chí có ý định tự tự; học tập sa sút; gặp khó khăn trong việc hòa nhập xã hội, thiếu kĩ năng giao tiếp, dễ bị bắt nạt, xa lánh. - Hậu quả đối với thủ phạm: trở nên hung hăng, thiếu kiềm chế, vô cảm, coi thường người khác, kết quả học tập sa sút, có thể bị xử lý theo pháp luật, có nguy cơ cao dính líu đến các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật trong tương lai. - Hậu quả đối với nhà trường: môi trường giáo dục không lành mạnh, gánh nặng cho nhà trường, gây mất uy tín cho nhà trường. - Hậu quả đối với xã hội: gây mất an ninh trật tự; gây ảnh hưởng đến đạo đức xã hội, gây thiệt hại về kinh tế. Như vậy, bạo lực học đường là vấn đề cần được quan tâm và giải quyết triệt để. Mỗi cá nhân, gia đình và nhà trường cần chung tay góp sức để xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh cho học sinh phát triển toàn diện. 2. Cơ sở thực tiễn 2.1. Thực trạng về tình trạng bạo lực học đường trong trường THPT hiện nay Bạo lực học đường trong những năm gần đây gia tăng về số lượng, nghiêm trọng về tính chất, phức tạp về nguyên nhân. Theo thống kê, số vụ bạo lực học đường ngày càng gia tăng, với khoảng 1.600 vụ việc mỗi năm tăng gấp 2 lần so với 5 năm trước. Các vụ bạo lực học đường ngày càng có tính chất nguy hiểm, với nhiều vụ việc dẫn đến thương tích nặng, thậm chí tử vong. Bạo lực học đường trở thành vấn đề nhức nhối trong các trường THPT gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tinh thần học sinh, đồng thời ảnh hưởng đến môi trường giáo dục và xã hội. Để đẩy lùi tình trạng bạo lực, các trường THPT cần phải xây dựng các chương trình hành động cụ thể, phối hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường. Trong đó phát huy vài trò nòng cốt, tiên phong của các tổ chức Đoàn thanh niện. 2.2. Thực trạng về tình trạng bạo lực học đường tại trường THPT Quỳ Hợp 2 Để tìm hiểu về tình trạng bạo lực học đường tại trường THPT Quỳ Hợp 2, tôi đã tiến hành khảo sát 200 đoàn viên, thanh niên và thu được kết quả như sau: 6
Trước khi áp dụng Câu hỏi Đáp án biện pháp A. Rất quan tâm 12.5 % Câu 1: Em quan tâm đến vấn đề bạo lực học B. Quân tâm 15 % đường ở mức độ nào? C. Ít quan tâm 52.5% D. Không quan tâm 20 % A. Hiểu rất rõ 6% Câu 2: Em hiểu về vấn B. Hiểu cơ bản 14 % đề bạo lực học đường ở mức độ nào? C. Chưa hiểu lắm 25% D. Không hiểu 55 % A. Rất sẵn sàng 5.5 % Câu 3: Em có sẵn sàng B. Sẵn sàng 10 % giúp đỡ nạn nhân bạo lực học đường không? C. Chưa sẵn sàng 50 % D.Không sẵn sàng 34.5 % A. Rất muốn đến trường 25 % Câu 4: Mỗi ngày em có muốn đến trường để học tập B. Muốn đến trường 25 % và rèn luyện không? C. Không chắc chắn 27.5 % C. Không muốn đến 22.5 % trường Câu 5: Em nghĩ rằng A. Cung cấp rất đầy đủ 7 % trường học cung cấp đủ hỗ B. Đầy đủ 12.5 % trợ cho việc xử lý bạo lực học đường không? C. Không đáng kể 49 % D.Không 31.5 % Link khảo sát: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScUyrsbxmssE5cTHaG7nOY0Y fCTuMM8iy1JN7x7-x5F-xVWdw/viewform Qua khảo sát, tôi thu được kết quả như sau: 7
- Số học sinh thể hiện sự quan tâm ít ỏi, thậm chí là không quan tâm đến vấn đề bạo lực học đường chiếm một tỉ lệ không nhỏ (72.5 %). Đáng lo ngại số học sinh không hiểu và chưa hiểu lắm về bạo lực học đường lên đến 80 %. - Mặc dù có một số bộ phận học sinh sẵn sàng giúp đỡ nạn nhân bạo lực học đường nhưng tỉ lệ này vẫn chưa cao (15.5%). - Đáng chú ý, còn một bộ phận học sinh không chắc chắn hoặc không muốn đến trường để học tập và rèn luyện (50%), các em cho rằng trường học cung cấp không đáng kể (49%) và không cung cấp đủ hỗ trợ cho việc xử lí bạo lực học đường (31.5%) Kết quả khảo sát thu được là một trong những minh chứng thuyết phục để tôi thực hiện nghiên cứu đề tài: “Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2”. 2.3. Vai trò của Đoàn thanh niên trong công tác phòng chống bạo lực học đường Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển, vấn đề bạo lực học đường đang là một thách thức lớn đối với ngành Giáo dục và toàn xã hội. Đoàn thanh niên, với vai trò là tổ chức chính trị, xã hội của thanh thiếu niên Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong công tác phòng chống bạo lực học đường. 2.3.1. Những thuận lợi trong công tác phòng chống tình trạng bạo lực học đường Ban chấp hành Đoàn trường THPT có vai trò lãnh đạo, chỉ đạo công tác Đoàn và phong trào thanh niên trong nhà trường. Chi đoàn được thành lập ở mỗi lớp học, là cơ sở để Đoàn Thanh niên hoạt động gần gũi với học sinh. Đoàn Thanh niên có nhiều kinh nghiệm trong công tác tuyên truyền, giáo dục, tổ chức các hoạt động phong trào cho thanh thiếu niên. Đoàn Thanh niên có đội ngũ cán bộ, đoàn viên nhiệt huyết, năng động, sáng tạo. Có nhiều đoàn viên là học sinh có uy tín, gương mẫu, được bạn bè tin tưởng. 2.3.2. Những khó khăn trong công tác phòng chống bạo lực học đường Tôi đã tiến hành tìm hiểu thực trạng phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên bằng phiếu khảo sát cán bộ đoàn (40 cán bộ đoàn là ủy viên ban chấp hành Đoàn trường và bí thư của 36 chi đoàn lớp tại trường THPT Qùy Hợp 2) kết quả thu được như sau: Câu hỏi Đáp án Phần trăm Câu 1: Theo bạn, những khó A. Nhận thức của học sinh về 12.5 % khăn, hạn chế trong công tác bạo lực học đường còn hạn chế. phòng chống bạo lực học đường 8
trong công tác Đoàn và phong trào B. Thiếu sự quan tâm của phụ 17.5 % thanh niên là gì? huynh học sinh. C. Cán bộ Đoàn chưa được tập 22.5 % huấn bài bản về công tác phòng chống bạo lực học đường. D.Tất cả các phương án trên. 47.5 % Câu 2: Các bạn đã thật sự A. Hài lòng 15 % hài lòng về hiệu quả của các giải pháp đã thực hiện để phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào B. Chưa hài lòng 85 % thanh niên? Từ kết quả khảo sát đó, có thể khẳng định: Phần lớn cán bộ đoàn đều cho rằng những khó khăn, hạn chế trong công tác phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh nhiên đến từ nhận thức về bạo lực học đường của học sinh còn hạn chế, đến từ sự thiếu quan tâm của phụ huynh học sinh trong vấn đề bạo lực học đường, đến từ việc cán bộ đoàn chưa được tập huấn bài bản về công tác phòng chống bạo lực học đường. Từ những khó khăn đó, đa phần cán bộ đoàn chưa thật sự hài lòng về hiệu quả của các giải pháp đã thực hiện để phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên. 2.3.3. Tổng quan nghiên cứu vấn đề công tác phòng chống bao lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên Bạo lực học đường nhận được sự quan tâm của cả hệ thống chính trị. Các công trình nghiên cứu về bạo lực học đường của các tổ chức, cá nhân đã cung cấp nhiều thông tin hữu ích về thực trạng, nguyên nhân và hậu quả của vấn đề này. Có thể kể đến các công trình nghiên cứu: - "Thực trạng bạo lực học đường ở Việt Nam" - Viện Khoa học Giáo dục, 2020. - "Nghiên cứu về nguyên nhân và giải pháp phòng chống bạo lực học đường" - Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh, 2018”. -"Nghiên cứu về vai trò của Đoàn Thanh niên trong phòng chống bạo lực học đường tại trường THPT Nguyễn Du", tác giả Nguyễn Thị Thu Hà, Đại học Sư phạm Hà Nội, 2022. 9
- "Đánh giá thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn Thanh niên trong phòng chống bạo lực học đường tại trường THPT Lê Quý Đôn" tác giả Phạm Văn Nam, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Nam Định, 2020. Thống kê các công trình nghiên cứu, tôi nhận thấy rằng các đề tài nghiên cứu về phòng chống bạo lực học đường, đặc biệt là phòng chống bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào Thanh niên chủ yếu đề cập đến những vấn đề chung về thực trạng, nguyên nhân, giải pháp .... Chưa có công trình nghiên cứu nào xây dựng những giải pháp cụ thể để góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT nói chung, tại trường THPT Quỳ Hợp 2 nói riêng. Như vậy, trong giới hạn tư liệu mà tôi tiếp cận được, có thể khẳng định đề tài mà tôi nghiên cứu hoàn toàn mới mẻ, chưa được nghiên cứu trước đó. Trong khuôn khổ phạm vi của SKKN, một mặt tôi đã kế thừa thành quả nghiên cứu của các tác giả trước đó; mặt khác trình bày một số giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2. 3. Giải pháp góp phần phòng chống tình trạng bạo lực học đường trong công tác Đoàn và phong trào thanh niên tại trường THPT Quỳ Hợp 2 3.1. Phòng chống tình trạng bạo lực học đường thông qua hoạt động sinh hoạt lớp 15 phút đầu giờ và trải nghiệm 3.1.1. Phòng chống tình trạng bạo lực học đường thông qua hoạt động sinh hoạt lớp 15 phút đầu giờ 3.1.1.1. Kế hoạch và cách thức thực hiện Kế hoạch sinh hoạt 15 phút đầu giờ tuần 1, tuần 2 tháng 9 năm học 2020-2021, với chủ đề “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. HOẠT MỤC TIÊU THỜI CÔNG CÔNG ĐỘNG GIAN VIỆC CỤ THỂ CỤ, PHƯƠNG TIỆN Sinh hoạt 15 thứ 2, tuần 1, ngày 7/9/2020 Sưu tầm, - HS quan tâm, tìm 15p - HS các lớp gửi Ti vi, mic tranh ảnh, hiểu về bạo lực học tranh ảnh, video, nói (Mic bài hát, đường. bài hát sưu tầm giảng của video số -Tạo ra sự nhận thức về bạo lực học GV) liệu về bạo và hành động tích cực đường trước giờ lực học trong phòng chống sinh hoạt 15 phút đường. bạo lực học đường. đầu giờ vào thứ 2 cho ban cán sự 10
-Rèn luyện kĩ năng lớp. tìm kiếm và xử lí thông tin. Sinh hoạt 15 phút thứ 3, tuần 1, ngày 8/9/ 2020 Phỏng vấn - Cung cấp thông tin 15 p - BCH Đoàn Kịch bản và trả lời về bạo lực học đường. trường phối hợp phỏng vấn phỏng vấn - Xây dựng nhận thức với bí thư chi và dự kiến về bạo lực học đường. đoàn của các lớp trả lời xây dựng bộ câu phỏng vấn - Khuyến khích hành hỏi phỏng vấn và động tích cực trong dự kiến câu trả phòng chống bạo lực lời phỏng vấn. học đường. - Đại diện BCH - Rèn luyện kĩ năng Đoàn trường giao tiếp, kĩ năng giải được phân công quyết vấn đề. làm phóng viên tiến hành phỏng vấn tại các lớp. Sinh hoạt 15 phút thứ 4, tuần 1, ngày 9/9/ 2020 Hoạt động - Tạo môi trường học 15p - Các đoàn viên, Mic nói trải nghiệm tập tích cực, an toàn. thanh niên sẽ của giáo “Hành trình - Hỗ trợ học sinh tham gia kể lại viên, nhạc. đấu tranh trong phòng chống những câu phòng bạo lực học đường. chuyện bản thân chống bạo đã trải qua, hoặc - Giảm thiểu, ngăn câu chuyện mà lực học chặn tình trạng bạo đường” các em được lực học đường. chứng kiến về -Xây dựng môi trường hành trình đấu học tập an toàn. tranh phòng chống bạo lực - Rèn luyện kĩ năng giao tiếp. học đường - Rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề. Sinh hoạt 15 phút thứ 5, tuần 1, ngày 10/9/2020 - Khuyến khích sự 15p - Trò chơi “Đoán - Mic Workshop sáng tạo và thể hiện từ”: Đoán tên - Kịch bản 11
Sáng tạo: cảm xúc của học sinh bạo lực học đoán từ Phòng về bạo lực học đường. đường thông qua - Kịch bản chống bạo - Tạo cơ hội cho HS mô tả. tình huống lực học thảo luận trao đổi chia - Trò chơi “Tìm đường sẻ ý kiến về cách giải pháp”: Tìm (Phần 1) phòng chống bạo lực giải pháp cho các học đường. tình huống bạo - Xây dựng ý thức về lực học đường. phòng chống bạo lực học đường. - Rèn luyện kĩ năng giao tiếp. - Rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề. Sinh hoạt 15 phút thứ 6 - tuần 1 , ngày 11/9/2020 Workshop - Khuyến khích sự 15 p - Vẽ tranh hoặc - Giấy A0 Sáng tạo: sáng tạo và thể hiện sáng tác thơ, - Màu bút Phòng cảm xúc của học sinh hoặc viết truyện vẽ chống bạo về bạo lực học đường. ngắn hoặc thiết lực học - Tạo cơ hội cho HS kế Poster, khẩu đường thảo luận trao đổi chia hiệu về phòng (Phần 2) sẻ ý kiến về cách chống bạo lực phòng chống bạo lực học đường học đường. - Xây dựng ý thức về phòng chống bạo lực học đường. - Rèn luyện kĩ năng giao tiếp. - Rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề. Sinh hoạt 15 phút thứ 7, tuần 1, ngày 12 /9/2020 Workshop - Khuyến khích sự 15p - Chia lớp thành - Tivi Sáng tạo: sáng tạo và thể hiện 2 nhóm tuyên - Máy tính Phòng cảm xúc của học sinh truyền phòng chống bạo về bạo lực học đường. chống bạo lực - Mic nói lực học học đường: của giáo - Tạo cơ hội cho HS 12
đường thảo luận trao đổi chia + Làm video clip viên ( Phần 3) sẻ ý kiến về cách + Đóng kịch phòng chống bạo lực ( diễn trực tiếp) học đường. - Xây dựng ý thức về phòng chống bạo lực học đường. - Rèn luyện kĩ năng giao tiếp; Rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề. Sinh hoạt 15 phút thứ 2, tuần 2, ngày 14/9/2020 Workshop - Khuyến khích sự 15p - Chia sẻ các sản Sáng tạo: sáng tạo và thể hiện phẩm sáng tạo Phòng cảm xúc của học sinh của học sinh . chống bạo về bạo lực học đường. -Trao giải cho lực học - Tạo cơ hội cho HS các sản phẩm đường thảo luận trao đổi chia sáng tạo xuất sắc. (Phần 4) sẻ ý kiến về cách - Lời kêu gọi: phòng chống bạo lực Học sinh cam kết học đường. phòng chống bạo - Xây dựng ý thức về lực học đường phòng chống bạo lực học đường. - Rèn luyện kĩ năng giao tiếp. - Rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề. Sinh hoạt 15 phút thứ 3, tuần 2, ngày 15/9/2020 Viết cẩm - Giúp học sinh hiểu 15 p Mỗi HS viết 1 - Giấy bút nang phòng rõ hơn về bạo lực học cẩm nang về chống bạo đường, bao gồm khái phòng chống bạo lực học niệm, biểu hiện, lực học đường đường nguyên nhân và hậu ( Phần 1) quả, giải pháp. - Nâng cao ý thức của học sinh về tác hại của 13
bạo lực học đường đối với bản thân, người khác và cộng đồng. - Rèn luyện kĩ năng giao tiếp; hợp tác - Rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề. Sinh hoạt 15 phút thứ 4, tuần 2, 16/9/2020 Viết cẩm - Giúp học sinh hiểu 15p - Chia lớp thành - Giấy bút nang phòng rõ hơn về bạo lực học 4 nhóm chống bạo đường, bao gồm khái - Các nhóm thảo lực học niệm, biểu hiện, luận, thống nhất đường nguyên nhân và hậu Cẩm nang phòng (Phần 2) quả. chống bạo lực -Nâng cao ý thức của học đường học sinh về tác hại của bạo lực học đường đối với bản thân, người khác và cộng đồng. - Rèn luyện kĩ năng giao tiếp, hợp tác. - Kĩ năng giải quyết vấn đề. Sinh hoạt 15 phút thứ 5, tuần 2, ngày 17/9/2020 Viết cẩm - Giúp học sinh hiểu 15p - Cả lớp thảo - Ti vi nang phòng rõ hơn về bạo lực học luận thống nhất - Máy tính chống bạo đường, bao gồm khái cẩm nang phòng lực học niệm, biểu hiện, chống học đường - Giấy bút đường nguyên nhân và hậu của lớp. - Mic nói (Phần 3) quả. - Nộp cẩm nang của GV -Nâng cao ý thức của về văn phòng học sinh về tác hại của Đoàn. bạo lực học đường đối - BCH Đoàn với bản thân, người trường tổng hợp khác và cộng đồng. phối hợp với các - Rèn luyện kĩ năng tổ chức trong nhà giao tiếp, hợp tác. trường thống 14
- Kĩ năng giải quyết nhất ban hành vấn đề. cẩm nang phòng chống bạo lực học đường cho từng chi đoàn. Sinh hoạt 15 phút thứ 6, tuần 2, ngày 18/9/2020 Trò chơi - Gắn kết tình cảm 15p - Chuẩn bị “chiếc - “Chiếc lá “Chuyền giữa học sinh. lá yêu thương” yêu thông điệp - Nâng cao nhận thức làm phương tiện thương” yêu thương” tầm quan trọng của truyền thông điệp tình yêu thương. - Giữ nguyên chỗ - Rèn luyện kĩ năng ngồi của HS giao tiếp, hợp tác trong lớp học - Phòng chống bạo lực - HS trong lớp học đường. chia sẻ thông điệp yêu thương đến bạn bên cạnh bằng lời nói, bài hát, cử chỉ…. - Chia sẻ cảm xúc sau khi tham gia trò chơi. Sinh hoạt 15 phút thứ 7, tuần 2, ngày 19/9/2020 Viết lời - Nâng cao nhận thức 15p - Mỗi HS viết lời - Giấy bút nhắn nhủ của học sinh về bạo nhắn nhủ đến nạn lực học đường. nhân của bạo lực - Khuyến khích học học đường, lời sinh chung tay đẩy lùi nhắn nhủ đến vấn nạn bạo lực học người gây ra bạo đường. lực học đường. - Góp phần xây dựng môi trường giáo dục an toàn và lành mạnh cho học sinh. - Rèn luyện kĩ năng giao tiếp. GIÁO ÁN SINH HOẠT LỚP 15 PHÚT ĐẦU GIỜ CHỦ ĐỀ THÁNG 9 15