“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
TÓM TẮT SÁNG KIẾN<br />
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến<br />
Trẻ em là giai đoạn bình minh của con người, là hạnh phúc của mọi gia <br />
đình, là tương lai của cả dân tộc, việc chăm sóc giáo dục trẻ mầm non không <br />
phải chỉ là trách nhiệm của riêng ai mà là của mọi người. Nhắc đến việc dạy học <br />
ở trường mầm non ta thường nhắc đến hai thuật ngữ: “chơi mà học, học bằng <br />
chơi”. Bởi đặc điểm tâm sinh lí của trẻ mẫu giáo vui chơi là hoạt động chủ đạo, <br />
học mà như chơi, nhẹ nhàng thoải mái để chúng ta dễ dàng hướng trẻ vào các <br />
hoạt động có mục đích. Với trẻ những gì mới lạ hấp dẫn dễ lôi cuốn kích thích <br />
trẻ, trẻ sẽ hoạt động tích cực nhanh nhẹn, mạnh dạn mà không bị áp đặt, giúp <br />
giờ học đạt kết quả cao.<br />
Như chúng ta đã biết, hoạt động tạo hình nằm trong nội dung giáo dục phát <br />
triển thẩm mỹ, có một ý nghĩa lớn đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Câu <br />
hỏi đặt ra: “Tại sao chúng ta cần quan tâm tới hoạt động tạo hình cho trẻ mầm <br />
non?”, bởi tuổi mầm non, đặc biệt ở tuổi mẫu giáo là thời kỳ nhạy cảm với <br />
những “cái đẹp” xung quanh, có thể coi đây là thời kỳ phát cảm của những xúc <br />
cảm thẩm mỹ những xúc cảm tích cực khi trẻ được tiếp xúc trực tiếp với “cái <br />
đẹp”, trẻ bắt đầu mong muốn thể hiện trong các hoạt động nghệ thuật. Chính vì <br />
vậy giáo viên cần tạo điều kiện tốt cho trẻ học tạo hình, tìm ra những phương <br />
pháp hữu ích phù hợp với hình thức thực tế của trường, lớp nhằm thu hút trẻ <br />
hứng thú trong giờ học tạo hình, phát huy khả năng chú ý linh hoạt sáng tạo cho <br />
trẻ. <br />
2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến<br />
Với mong muốn đưa những hình thức mới lạ, hấp dẫn tới trẻ, để tiếp thu <br />
hoạt động tạo hình một cách dễ dàng đạt kết quả tốt. Đồng thời góp phần nào đó <br />
giúp cho giáo viên có thể nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ, tôi đã <br />
<br />
1<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
mạnh dạn lựa chọn nội dung: "Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động <br />
tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi" để nghiên cứu và áp dụng sáng kiến từ thời điểm <br />
tháng 9/ 2016 đến tháng 2/2017 tại lớp mẫu giáo 5 6 tuổi mà tôi phụ trách. <br />
Để áp dụng sáng kiến cần có những điều kiện sau:<br />
+ Giáo viên trực tiếp giảng dạy tại trường mầm non có trình độ chuyên môn đạt <br />
chuẩn trở lên.<br />
+ Có đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu…<br />
3. Nội dung sáng kiến<br />
3.1. Tính mới tính sáng tạo của sáng kiến<br />
Hoạt động tạo hình của trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu “được làm người lớn” <br />
cũng như nhu cầu khác trong sự phát triển của trẻ. Khi tạo ra sản phẩm tạo hình <br />
trẻ tham gia một cách tích cực kết hợp giữa tính tích cực của trí tuệ và thể lực. <br />
Hơn nữa với mong muốn tạo thêm nhiều hình thức hấp dẫn, mới lạ để hoạt <br />
động tạo hình không còn ngại đối với trẻ nên tôi đã lựa chọn nội dung sáng kiến <br />
này. <br />
3.2. Khả năng áp dụng sáng kiến<br />
Với tùy từng điều kiện nhà trường, tùy khả năng của giáo viên và học <br />
sinh trên nhóm lớp mà mức độ áp dụng sẽ có sự chênh lệch. Tuy vậy tôi xin <br />
khẳng định biện pháp này có khả năng áp dụng và triển khai rộng rãi ở tất cả các <br />
trường mầm non trong Thành phố, Tỉnh.<br />
Cách thức áp dụng: Tôi đã vận dụng linh hoạt tài liệu được cung cấp lựa <br />
chọn nội dung thích hợp với trẻ, cung cấp cho giáo viên nhiều hình thức tổ chức, <br />
ngân hàng các hoạt động gần gũi, sáng tạo, sinh động… có liên quan đến nội <br />
dung hoạt động tạo hình kích thích trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động.<br />
3.3 Lợi ích của sáng kiến<br />
Áp dụng sáng kiến : "Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động <br />
<br />
2<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi" sẽ mang lại những lợi ích sau:<br />
Giúp giáo viên nắm vững được tầm quan trọng của môn học, nắm vững <br />
phương pháp, hình thức tổ chức của tiết học phù hợp để trẻ sáng tạo.<br />
Đem đến cho trẻ ấn tượng về cái đẹp và những xúc cảm chân thật, <br />
những phẩm chất tốt đẹp của nhân cách con người và phát triển toàn diện, đưa <br />
trẻ tới: “Chân Thiện Mỹ”.<br />
Tăng cường nhận thức của phụ huynh, từ đó nâng cao ý thức trách nhiệm <br />
cùng kết hợp với giáo viên và nhà trường để trẻ tham gia hoạt động tích cực.<br />
4. Khẳng định giá trị, kết quả của sáng kiến<br />
Áp dụng sáng kiến: "Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo <br />
hình cho trẻ 5 6 tuổi" đã mang hiệu quả cái đáng kể: Giáo viên chủ động linh <br />
hoạt và sáng tạo hơn trong việc xây dựng kế hoạch, tổ chức hoạt động tạo hình <br />
một cách hiệu quả. Đa số trẻ đã có kiến thức, kỹ năng để tạo ra sản phẩm đẹp, <br />
sáng tạo. Vì thế mà phụ huynh đã có cách nhìn nhận tốt hơn về môn học.<br />
5. Đề xuất kiến nghị<br />
+ Đối với cấp trường:<br />
Tổ chức các tiết mẫu về hoạt động tạo hình cho giáo viên được dự và học tập. <br />
Chia sẻ những tiết học hay lên trang web của nhà trường để tất cả giáo viên <br />
được học tập. <br />
+ Đối với cấp Phòng, Sở giáo dục:<br />
Tổ chức nhiều hơn nữa các lớp bồi dưỡng chuyên môn, chuyên đề liên quan <br />
đến hoạt động tạo hình và các hoạt động khác.<br />
Trang bị thêm các tài liệu, tạp san, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho công tác dạy <br />
và học tại trường mầm non. <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
3<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
MÔ TẢ SÁNG KIẾN<br />
<br />
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến<br />
Thế giới đang bước vào thời đại văn minh của trí tuệ. Sự sáng tạo của con <br />
người đã mang đến cho xã hội những giá trị vật chất và tinh thần rất phong phú. <br />
Tính sáng tạo được coi là một phẩm chất quan trọng không thể thiếu được của <br />
người lao động mới. Giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên trong quá trình giáo <br />
dục. “Mục tiêu giáo dục mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình cảm, <br />
trí tuệ, thẩm mĩ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, và chuẩn bị cho <br />
trẻ vào học lớp 1”. Sự hình thành và phát triển các đặc điểm tâm lý nói chung và <br />
khả năng sáng tạo nói riêng ở lứa tuổi mẫu giáo là cơ sở, nền móng cho sự phát <br />
triển tâm lý, khả năng sáng tạo sau này của trẻ. Chúng ta đang sống trong một <br />
“Kỷ nguyên của thông tin”, ý tưởng là bánh xe của sự tiến bộ. Ý tưởng là kết <br />
quả của nhiều yếu tố trong đó có hoạt động nhận thức. Trong hoạt động nhận <br />
thức, chúng ta không thể không kể đến vai trò của tưởng tượng. Tưởng tượng là <br />
một trong những chức năng quan trọng nhất và luôn có mặt trong mọi hoạt động <br />
và giao tiếp của con người. Đặc biệt, trong lĩnh vực nghệ thuật tưởng tượng <br />
sáng tạo đóng vai trò chủ đạo, quyết định năng lực sáng tạo nghệ thuật của <br />
người nghệ sĩ. Giáo dục thẩm mỹ là một trong những nội dung cơ bản của việc <br />
<br />
4<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
hình thành và phát triển toàn diện cho trẻ. Hoạt động tạo hình là một hoạt động <br />
không thể thiếu ở lứa tuổi mầm non. Qua nhiều cuộc nghiên cứu về vai trò của <br />
hoạt động tạo hình đối với sự phát triển nhận thức của trẻ em, có thể khẳng định <br />
rằng hoạt động tạo hình có thể coi là một trong những hoạt động tạo điều kiện <br />
thuận lợi nhất cho sự phát triển trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của trẻ em. <br />
Một hoạt động mang tính tạo hình đặc trưng nhất và xuất hiện sớm nhất đó là <br />
hoạt động vẽ. Đối với trẻ ở lứa tuổi mầm non, nhất là trẻ 56 tuổi, trẻ rất thích <br />
vẽ. Qua vẽ, trẻ dùng ngôn từ là những nét vẽ, những màu sắc, biểu tượng để nói <br />
lên những xúc cảm, tình cảm nhận thức của mình về thế giới xung quanh theo <br />
cách nhìn của riêng trẻ. Và cũng chính từ những tác phẩm này mà ta có thể hiểu <br />
được phần nào những nét tâm lí của trẻ và có những hướng giáo dục phù hợp. <br />
Thực tế giáo dục mầm non cho thấy ở một số trường mầm non thì hoạt động tạo <br />
hình nói chung và hoạt động vẽ nói riêng chưa được quan tâm đúng mức. Hoạt <br />
động này được tổ chức với nội dung chưa phong phú, bằng những phương pháp <br />
hình thức còn mang tính áp đặt, trẻ thực hiện quá trình tạo hình một cách thụ <br />
động thiếu nguồn cảm hứng. Tình trạng này sẽ làm cản trở sự phát triển nhận <br />
thức thẩm mỹ và làm mai một khả năng sáng tạo của trẻ.<br />
Với tầm quan trọng như thế, trên cơ sở Kế hoạch thực hiện chuyên đề của <br />
Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hải Dương, Phòng Giáo dục và Đào tạo <br />
Thành phố Hải Dương đã ban hành kế hoạch về việc triển khai chuyên đề <br />
“Nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thẩm mĩ cho trẻ trong trường mầm <br />
non” nhằm định hướng chỉ đạo cho các trường mầm non trong Thành phố xây <br />
dựng và triển khai thực hiện chuyên đề .<br />
Năm học 2015 2016 là năm học đầu tiên chính thức thực hiện chuyên đề <br />
về hoạt động tạo hình trong các trường mầm non, cần tăng cường công tác tuyên <br />
truyền phổ biến tầm quan trọng, nội dung, phương pháp giáo dục phát triển thẩm <br />
<br />
5<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
mĩ trẻ mầm non cho phụ huynh và cộng đồng để từ đó tranh thủ được các nguồn <br />
lực trang bị cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi thực hiện chuyên đề <br />
qua các hình thức hoạt động trong trường mầm non với kế hoạch có định hướng <br />
của giáo viên sẽ giúp trẻ phát triển tốt các kỹ năng tạo hình. Tuyên truyền nâng <br />
cao nhận thức, thay đổi hành vi và huy động sự tham gia phối hợp của các bậc <br />
cha mẹ, cộng đồng nhằm tạo sự thống nhất giữa nhà trường, gia đình và xã hội <br />
cùng chăm lo giáo dục phát triển thẩm mĩ cho trẻ tuổi mầm non.<br />
2. Cơ sở lý luận của vấn đề<br />
Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ lại, mà nó cũng có những đặc <br />
điểm riêng biệt về cấu tạo sinh lý, do đó trẻ em cũng cần có những biện pháp <br />
chăm sóc thích hợp. Có người đã cho rằng: Trẻ em là một trang giấy trắng và ai <br />
muốn vẽ gì vào đó thì vẽ. Đó chính là một quan điểm thật sai lầm, vì thực tế <br />
khoa học đã chứng minh trẻ em cũng có những nhận thức riêng bên trong của <br />
mình, nhưng đòi hỏi trẻ phải tích cực tham gia vào hoạt động thì từ đó tâm lý của <br />
trẻ mới phát triển và bộc lộ ra bên ngoài. Trẻ mẫu giáo "chơi mà học, học bằng <br />
chơi". Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới xung <br />
quanh. Trong đó hoạt động tạo hình là một trong những hoạt động vô cùng hấp <br />
dẫn đối với trẻ mẫu giáo nó giúp trẻ tìm hiểu thêm và khám phá một cách sinh <br />
động những gì mà trẻ nhìn thấy trong thế giới xung quanh, với mỗi trẻ em nói <br />
chung trẻ Mầm non nói riêng đều có tâm hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh. <br />
Thế giới xung quanh chứa đựng bao điều mới lạ, hấp dẫn. Trẻ thường tỏ ra dễ <br />
xúc cảm với cảnh vật xung quanh, trẻ dễ bị lôi cuốn trước những cảnh vật có <br />
nhiều màu sắc, hay một bức tranh sống động. Với đặc điểm như vậy nên năng <br />
khiếu của trẻ được nảy sinh ngay từ tuổi ấu thơ. Chính vì vậy việc giáo dục <br />
thẩm mĩ cần được bồi dưỡng ngay từ lứa tuổi mẫu giáo để ươm những tài năng <br />
nghệ thuật trong tương lai.<br />
<br />
6<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Để hình thành ở trẻ những cơ sở ban đầu về hoạt động học tập, trong các <br />
hoạt động vẽ, nặn, xé, dán. Thông qua hoạt động này giúp trẻ phát triển các chức <br />
năng tâm lý, và khả năng tri giác các sự vật hiện tượng xung quanh, từ đó phát <br />
triển tư duy và quá trình đó làm phát triển óc tưởng tượng và ham muốn tạo ra cái <br />
đẹp sẽ góp phần không nhỏ vào việc nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà <br />
trường đối với từng nhóm lớp, những sản phẩm trẻ tạo ra tuy rất đơn giản <br />
nhưng lại hàm chứa sự ngộ nghĩnh và sinh động. Trong việc tổ chức hoạt động <br />
tạo hình đã mang lại hiệu quả tốt vào việc phát triển nhân cách trẻ nhưng thật sự <br />
chưa đáp ứng và chưa phát huy hết những kỹ năng sáng tạo mà còn tính áp đặt, <br />
dập khuân máy móc. Khi tổ chức hoạt động tạo hình thì người giáo viên phải làm <br />
gì ? Làm như thế nào? Để trẻ có thể mạnh dạn tự tin tạo ra những sản phẩm đẹp <br />
và mang tính sáng tạo.<br />
Nhận thức được nhiệm vụ và trách nhiệm to lớn ấy của người giáo viên <br />
Mầm non trong giai đoạn phát triển hiện nay tôi đã nghiên cứu, tìm tòi, tích cực <br />
học hỏi để từ đó tìm ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc <br />
giáo dục trẻ trong ngành học mầm non nói chung và trong trường mầm non nói <br />
riêng và mạnh dạn chọn đề tài nghiên cứu: "Một số biện pháp nâng cao chất <br />
lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi".<br />
3. Thực trạng của vấn đề<br />
3.1. Thuận lợi<br />
Xuất phát từ nội dung giáo dục tích hợp và chuyên đề thực hiện trong năm <br />
học là: “ Nâng cao chất lượng phát triển thẩm mĩ cho trẻ” nên tập thể cán bộ <br />
giáo viên trong nhà trường đã hưởng ứng rất tích cực đã đưa hoạt động tạo hình <br />
vào trong giảng dạy. Nhà trường cũng như nhóm lớp luôn được sự quan tâm, tạo <br />
điều kiện, giúp đỡ của các ban ngành đoàn thể của địa phương, sự quan tâm của <br />
các cấp ngành giáo dục và đào tạo, sự sát xao giúp đỡ về tinh thần của Ban giám <br />
<br />
7<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
hiệu nhà trường, tổ chuyên môn, sự ủng hộ nhiệt tình của các bậc phụ huynh <br />
cùng với sự nỗ lực của bản thân từng bước khắc phục khó khăn, phấn đấu hoàn <br />
thành tốt nhiệm vụ được giao. Ngay từ đầu năm nhà trường đã phát động hội thi <br />
làm đồ dùng đồ chơi tự tạo để phục vụ trực tiếp cho giảng dạy, tạo điều kiện <br />
trang thiết bị đầy đủ cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi, các nguyên vật liệu phế <br />
thải để trẻ được hoạt động. Ngoài ra còn được sự chỉ đạo của Ban giám hiệu về <br />
lịch trình và kế hoạch tổ chức các hoạt động giáo dục, các hoạt động ngoại <br />
khóa... Sĩ số học sinh trong lớp vừa phải và hơn nữa được sự giúp đỡ của đồng <br />
nghiệp trong việc chăm sóc giáo dục trẻ và tổ chức các hoạt động. Do đó có thêm <br />
điều kiện thuận lợi để tôi có thể tạo được một môi trường tốt thực hiện thành <br />
công chuyên đề về hoạt động tạo hình.<br />
3.2. Khó khăn<br />
Là một trường nằm ở ngoại ô thành phố, người dân xung quanh chủ yếu <br />
sống bằng nghề tự do. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của nhà trường còn gặp khó <br />
khăn, phòng học chật hẹp, các nhóm lớp nằm rải rác các khu dân cư, chưa tạo <br />
được môi trường cho trẻ hoạt động, nhận thức của trẻ trong lớp không đồng <br />
đều, đa số trẻ vẫn chưa tích cực và chủ động, tập trung trong giờ học, một số <br />
cháu không học qua mẫu giáo bé nên các kĩ năng vẽ xé dán nặn còn vụng về, <br />
khả năng nhận xét tranh của trẻ còn kém, số lượng học sinh trong lớp nam chiếm <br />
2/3 số học sinh vì vậy các cháu rất hiếu động và khó bảo. Một số đồ dùng, đồ <br />
chơi phục vụ cho việc thực hiện các hoạt động tạo hình còn hạn chế, chưa phù <br />
hợp, chưa đầy đủ, chưa phong phú. Nhiều phụ huynh nhận thức chưa đầy đủ về <br />
tầm quan trọng của việc học tạo hình, còn cho rằng không quan trọng mà chỉ là <br />
một môn phụ không cần quan tâm việc đến trường các con được học những gì? <br />
Mà chỉ thích cho trẻ viết chữ, làm toán như lớp 1 phổ thông. Trong khi đó nhiều <br />
giáo viên chưa thực sự hưởng ứng bởi kiến thức và kỹ năng về tạo hình của giáo <br />
<br />
8<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
viên còn hạn chế nên chưa có sự trải nghiệm để tạo môi trường phát triển thẩm <br />
mĩ cho trẻ. Điều này dẫn đến sự hạn chế trong việc tổ chức các hoạt động tạo <br />
hình cho trẻ. <br />
3.3. Điều tra thực trạng<br />
Mục tiêu của giáo dục Mầm non là giúp trẻ em phát triển về thể chất, tình <br />
cảm, trí tuệ, thẩm mĩ, hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị <br />
cho trẻ vào lớp Một. Trẻ ở giai đoạn này đang phát triển về tư duy sáng tạo. Trẻ <br />
luôn tìm tòi, thích khám phá, tìm hiểu các sự vật hiện tượng xung quanh mình. <br />
Tuy vậy tri thức truyền đến trẻ một cách thụ động sẽ khiến trẻ nhàm chán, <br />
không hứng thú từ đó trẻ sẽ không tập trung và không muốn tiếp thu vốn kiến <br />
thức mà cô giáo truyền đạt bởi chưa tạo được môi trường để hấp dẫn trẻ tham <br />
gia vào các hoạt động một cách tích cực. Chính vì vậy tôi luôn mong muốn khi trẻ <br />
được tham gia hoạt động tạo hình là trẻ thỏa trí tò mò, mong muốn tạo cho mình <br />
một sản phẩm đẹp nhất, bằng chính đôi bàn tay khéo léo của mình, khi trẻ tham <br />
gia hoạt động này cũng là rèn luyện sự kiên trì của trẻ, trẻ sáng tạo, rèn luyện các <br />
kĩ năng vẽ, nặn, xé dán, cách tô màu, tư thế ngồi, cách cầm bút. Mang lại cho các <br />
con mạnh dạn tự tin khi tham gia các hoạt động, biết quan tâm chia sẻ và thể <br />
hiện hết khả năng của mình thông qua các ngày hội, ngày lễ, các hoạt động ngoại <br />
khóa… Để tiến hành mục tiêu đó, đầu năm học tôi đã tiến hành khảo sát chất <br />
lượng của lớp mình để nắm bắt được khả năng tạo hình của trẻ qua bảng dưới <br />
đây:<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Thời <br />
Nội dung khảo sát<br />
gian<br />
<br />
<br />
<br />
9<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Trẻ hứng thú tham Kỹ năng tạo sản Nhận xét, đánh giá <br />
Tháng<br />
gia hoạt động phẩm đẹp sản phẩm<br />
9/ 2016 Số trẻ % Số trẻ % Số trẻ %<br />
10/ 30 33,3 9/ 30 30,0 11/ 30 36,7<br />
<br />
Bảng 3.3: Điều tra thực trạng<br />
Từ thực trạng ban đầu cho thấy, kết quả đạt chưa cao như ta mong đợi, tôi <br />
luôn trăn trở, suy nghĩ: "Cần phải làm gì? Làm như thế nào?" để trẻ cuốn hút tích <br />
cực, hứng thú tham gia trong giờ học một cách thoải mái tự tin, không gò bó, tôi <br />
lên kế hoạch nâng cao kỹ năng tạo hình cho trẻ, trong giờ học tôi luôn quan tâm <br />
đến các cháu kỹ năng trung bình, yếu nhiều hơn bằng cách gợi ý từng bước, <br />
động viên kịp thời để tạo hứng thú cho trẻ. Do đó, qua quá trình thực tế giảng <br />
dạy, qua tìm tòi nghiên cứu, dựa vào vốn kiến thức đã học, học hỏi kinh nghiệm <br />
của chị em trong trường để tự trau dồi thêm những kiến thức cho mình, tôi xin <br />
mạnh dạn đề xuất: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo <br />
hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
4. Các biện pháp thực hiện<br />
4.1. Biện pháp 1: Tạo môi trường hoạt động tích cực để khơi gợi hứng <br />
thú cho trẻ trong hoạt động tạo hình<br />
Nguồn tạo hứng thú cho trẻ hoạt động tạo hình là các vật liệu, công cụ tạo hình, <br />
những điều mới mẻ trẻ đã khám phá được trong cuộc sống, từ tác phẩm văn học, <br />
âm nhạc, từ các cuộc dạo chơi… ở trong và ngoài môi trường lớp học. Tôi đã chú <br />
ý trang trí tạo môi trường nghệ thuật để gây cảm xúc, gây ấn tượng cho trẻ về <br />
nghệ thuật tạo hình. Từ cách bài trí, cách sắp xếp trang trí lớp học của bé phù <br />
hợp với các chủ đề, thuận lợi cho việc sử dụng, tránh rườm rà. Bởi môi trường <br />
lớp học ấn tượng sẽ hình thành cảm xúc nghệ thuật cho trẻ: bố trí góc chơi phù <br />
hợp với lớp học, đầy đủ dụng cụ, vật liệu tạo hình, chú ý chọn trạnh ảnh đẹp, <br />
<br />
10<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
cho phép trẻ tự lựa chọn góc chơi của mình khi tham gia các hoạt động đa dạng <br />
nhằm thu hút sự chú ý của trẻ và giúp trẻ tạo hình theo khả năng và sở thích.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 1: Trang trí, sắp xếp đồ dùng ở góc tạo hình<br />
4.2. Biện pháp 2: Sử dụng sản phẩm mẫu đẹp, sáng tạo kết hợp lời chỉ <br />
dẫn thích hợp để hướng sự chú ý của trẻ vào đối tượng<br />
Sản phẩm mẫu cần được lựa chọn cẩn thận, phải chứa đựng cả những <br />
yếu tố thực, yếu tố thẩm mỹ, nghệ thuật như: tính tạo hình, tính biểu cảm và <br />
đặc biệt hấp dẫn, mới lạ, đa dạng, phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ.<br />
Các tác phẩm nghệ thuật được sử dụng làm mẫu như: tranh truyện, ảnh <br />
chụp, tranh dân gian, tranh sơn mài và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ... tôi lựa <br />
chọn phù hợp với trẻ, có sự thể hiện rõ ràng, rõ nét các đặc điểm của sự vật như: <br />
hình dáng, màu sắc, kích thước, hình khối, vị trí trong không gian giúp trẻ dễ quan <br />
sát. Ngoài ra tôi còn chú ý không chọn những bức tranh, những sản phẩm mẫu có <br />
bố cục phức tạp với nhiều hình, nhiều mảng, nhiều chi tiết... <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
11<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 2:Tranh mẫu của cô<br />
Trong khi sử dụng sản phẩm mẫu tôi hướng sự chú ý của trẻ không chỉ tới <br />
nội dung tác phẩm mà còn quan tâm tới hình thức thể hiện, tạo cho trẻ tập nhận <br />
xét, đánh giá thẩm mỹ của tác phẩm bằng chính sự hiểu biết và khả năng biểu <br />
cảm của mình. Để trẻ cảm nhận được sản phẩm mẫu tôi dùng lời chỉ dẫn và <br />
giải thích trong khi tổ chức hoạt động tạo hình với cả lớp, với nhóm, với cá nhân <br />
trẻ, lời giải thích ngắn gọn, rõ ràng, linh hoạt, đa dạng và phù hợp với trẻ. Tôi <br />
không lạm dụng sản phẩm mẫu và làm mẫu quá, sản phẩm mẫu sẽ làm tê liệt <br />
các cảm xúc đã có trước của trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ. <br />
Càng ít làm mẫu và cũng ít sử dụng vật mẫu sẽ càng kích thích trẻ tư duy và tìm <br />
kiếm cách thể hiện.<br />
Khi thực hiện biện pháp này tôi nhận thấy trẻ rất hứng thú và tích cực <br />
tham gia hoạt động tạo hình. <br />
4.3. Biện pháp 3: Lấy trẻ làm trung khi tổ chức hoạt động<br />
Sự phát triển trẻ được diễn ra dưới tác động đồng bộ theo quan điểm tích <br />
hợp. Vì vậy cần chú ý tổ chức cho trẻ phối hợp tri giác, xúc giác vận động và tri <br />
giác thị giác để tìm hiểu đặc điểm của vật: hình dạng, kích thước, cấu trúc... Phát <br />
huy quan điểm lấy trẻ làm trung khi tổ chức hoạt động tạo hình, tôi cho trẻ được <br />
12<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
tham gia vào các họat động đa dạng, phong phú, sáng tạo như sử dụng các trò <br />
chơi... nhằm tăng hứng thú cho trẻ.<br />
Trong giờ học nói chung và giờ hoạt động tạo hình nói riêng trẻ được tự <br />
thể hiện, cô luôn là người động viên, khuyến khích trẻ sáng tạo, thể hiện ý <br />
muốn, tình cảm, cảm xúc và những hiểu biết của trẻ đối với sự vật. Tôi tăng <br />
cường các câu hỏi gợi ý, giúp trẻ củng cố và áp dụng những kinh nghiệm đã lĩnh <br />
hội trong các hoạt động khác nhau, động viên trẻ tự suy nghĩ và thể hiện khả <br />
năng của mình. <br />
Ví dụ: Tạo tình huống để trẻ làm: “ Nặn búp bê lật đật”.<br />
Các con ơi! Đầu và thân búp bê lật đật có dạng khối gì? Muốn nặn được <br />
phải làm thế nào? Nặn phần nào trước? Cách chia đất thế nào? Dùng những thao <br />
tác gì?...<br />
Sau những lời gợi mở của cô, trẻ đã say sưa tiến hành thực hiện và còn thực <br />
hiện nhiều chi tiết sáng tạo theo ý của mỗi trẻ: mắt, mũi, miệng...<br />
Trong khi làm mẫu, tôi luôn coi trọng quan điểm của trẻ, làm cho trẻ phát <br />
triển khả năng so sánh, phân tích, suy nghĩ về sản phẩm mình định làm. Tôi <br />
khuyến khích trẻ tự tìm, tự sáng tạo trong khi thể hiện những ước mơ. Với nhóm <br />
trẻ chưa thể hiện được tôi động viên khuyến khích giúp trẻ kịp thời để trẻ có <br />
tâm thế hơn, tạo cho trẻ cảm giác thoải mái giúp trẻ sẽ tích cực hoạt động sâu <br />
hơn. Từ đó giúp trẻ phát triển khả năng, kỹ năng về tạo hình một cách tự tin.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
13<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 3: Cô làm mẫu cho trẻ quan sát Ảnh 4: Trẻ tiến hành nặn<br />
4.4. Biện pháp 4: Lồng ghép hoạt động tạo hình thông qua các giờ học theo <br />
chủ đề<br />
Với mục đích muốn trẻ tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, không gò <br />
bó, không áp lực thì cô giáo luôn phải tìm tòi, sáng tạo ra những phương pháp dạy <br />
học mới, tạo niềm vui, sự bất ngờ cho trẻ qua mỗi tiết học nhờ đó mà trẻ phát <br />
triển toàn diện về mọi mặt, “hoạt động tạo hình" cũng được áp dụng xuyên suốt <br />
trong các chủ đề, các hoạt động trong ngày của trẻ. Căn cứ vào điều kiện, nội <br />
dung của từng hoạt động cụ thể mà tôi lựa chọn nội dung hoạt động tạo hình cho <br />
phù hợp. <br />
Đây là một biện pháp nhằm liên kết, tác động qua lại của hoạt động tạo <br />
hình với các hoạt động khác như: khám phá khoa học, phát triển ngôn ngữ, làm <br />
quen với biểu tượng toán, hoạt động âm nhạc... tạo nên sự tác động tổng hợp <br />
thúc đẩy sự phát triển thẩm mỹ của trẻ. Ngoài ra trong giờ học tạo hình trẻ có <br />
thể tìm hiểu thế giới xung quanh một cách có tổ chức, tiếp thu các tri thức, kỹ <br />
năng kỹ xảo theo một chương trình có hệ thống.<br />
<br />
14<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Ví dụ: Với chủ đề: “Thế giới thực vật”: Tôi cho trẻ sưu tầm những hình <br />
ảnh về các loài hoa, các loại quả, cây xanh... để cùng cô trang trí lớp theo chủ đề <br />
đang thực hiện. Tôi giao nhiệm vụ để trẻ cùng làm: trẻ cắt dán các hình ảnh sưu <br />
tầm, cô viết tên tương ứng của mỗi hình ảnh giúp trẻ nhớ tên các loài hoa, quả, <br />
cây...và kết hợp nhận biết phân biệt các chữ cái trong từ. Từ đó giúp trẻ phát <br />
triển ngôn ngữ, tập trung chú ý, mở rộng hiểu biết và trẻ còn được làm quen với <br />
môi trường chữ viết. <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 5: Tranh chủ đề: Thế giới thực vật<br />
Ví dụ: Tiết học tạo hình: “Cắt dán quần áo” trong chủ đề “Nghề nghiệp”:<br />
Tôi cho trẻ một số hình ảnh của các bạn nhỏ miền núi, kết hợp câu <br />
chuyện kể về cuộc sống của các bạn nhỏ rất nghèo, thiếu quần áo ấm. Nhìn các <br />
bạn rất đáng thương. Vậy cô cháu mình sẽ làm gì để giúp đỡ các bạn? Qua câu <br />
chuyện trẻ sẽ tự đưa ra ý tưởng của đề tài, sau đó cô chốt lại cùng trẻ: Vậy hôm <br />
cô cháu mình sẽ là những cô chú công nhân cắt và may lên những bộ quần áo để <br />
gửi tới các bạn nhỏ miền núi nhé! Khi trẻ hiểu được ý nghĩa của ý tưởng, tất cả <br />
cùng cố gắng để cắt dán những bộ quần áo thật đẹp. <br />
Hay còn kể đến tiết học tạo hình trong chủ đề: “Gia đình”:<br />
Tôi cho trẻ kể về gia đình, có nhiều trẻ kể về ngày cuối tuần được bố mẹ <br />
cho về quê chơi, đi công viên… sau đó tôi cho trẻ xem một số tranh gợi ý, gợi <br />
<br />
15<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
những câu hỏi gợi mở để trẻ đưa ra ý tưởng trong các bức tranh, liên tưởng tới <br />
những chuyến thăm quê được giúp ông bà những việc vừa sức như: cho gà ăn, <br />
tưới cây…<br />
Đây là hình thức tạo hình mang tính tự do ít phụ thuộc vào mẫu. Ở hình thức này <br />
tôi trao đổi với trẻ về nội dung đề tài, giúp trẻ phát triển trí nhớ hình tượng, trẻ <br />
biết lựa chọn đối tượng thể hiện phù hợp với đề tài đã cho và tạo ra sản phẩm <br />
theo ấn tượng của trẻ, củng cố những kiến thức kĩ năng đã học. Trẻ được thực <br />
hiện những phương thức tạo hình riêng biệt để tạo ra một đề tài có kết cấu chặt <br />
chẽ mạch lạc, qua đó sẽ phát triển về năng lực thể hiện màu sắc, đường nét. <br />
Hình thức này thể hiện ở ý tưởng của trẻ là chủ yếu và tôi chỉ là người gợi ý và <br />
định hướng cho trẻ, khuyến khích trẻ nói lên ý tưởng của mình là chính.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 6: Tác phẩm được dự thi: Về quê<br />
Bức tranh này được Ban giám hiệu nhà trường đánh giá cao và cháu của lớp <br />
tôi được tham gia thi “Bé khéo tay” do Phòng Giáo dục tổ chức.<br />
Bên cạnh đó, tôi luôn kích thích óc tò mò, khơi gợi hứng thú, cảm xúc của <br />
trẻ về sự phong phú, đa dạng với những thay đổi nhanh chóng của sự vật, hiện <br />
tượng trong tự nhiên và làm giàu vốn biểu tượng về đối tượng mà trẻ sẽ tạo hình <br />
thông qua việc tổ chức khám phá… <br />
Ví dụ: tiết học khám phá xã hội : “Bé vui đón tết Đinh Dậu” trong chủ đề <br />
“Tết và mùa xuân”.<br />
<br />
16<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Sau khi trẻ được tham gia khám phá về những hoạt động của ngày tết, <br />
những đặc trưng của ngày tết, trẻ hào hứng tham gia tạo ra sản phẩm để đón tết <br />
với những hình ảnh cành đào, cành mai rực rỡ bằng chấm màu.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 7: Bé in cành đào đón tết<br />
Để trẻ có được những hình dáng sống động, màu sắc tươi đẹp, tôi đã tận <br />
dụng, tạo mọi điều kiện để khơi gợi ở trẻ những cảm xúc tự nhiên như quan <br />
tâm, chú ý, tìm tòi, phát hiện vẻ đẹp của sự vật, hiện tượng muôn màu, muôn vẻ <br />
xung quanh. Sử dụng điệu bộ, cử chỉ, ngôn ngữ hình tượng, câu thơ, câu đố, bài <br />
hát nhằm tăng thêm ấn tượng thẩm mỹ cho trẻ về sự vật, hiện tượng quanh tr ẻ. <br />
Khuyến khích trẻ thể hiện lại các nhân vật trẻ ưa thích trong các câu chuyện, bài <br />
hát mà trẻ được học thông qua các hình thức đa dạng của hoạt động tạo hình <br />
như: vẽ, nặn, xé dán, làm con rối… Điều này sẽ giúp trẻ khắc sâu cảm xúc, ấn <br />
tượng về những câu chuyện, bài hát mà trẻ đã biết.<br />
Ví dụ: Tiết học “Làm quen với toán về các hình”: <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
17<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Trẻ biết kết hợp các nét vẽ cơ bản các hình khối để biến những cái phức <br />
tạp thành cái đơn giản, từ trạng thái tĩnh chuyển sang trạng thái động làm cho sản <br />
phẩm thêm sinh động. Khi vẽ ngôi nhà thân là hình chữ nhật, mái nhà là hình tam <br />
giác, cửa sổ là hình vuông…<br />
Hay các câu chuyện trẻ được nghe như: “Quả bầu tiên”; “Chú dê đen”… <br />
khi trẻ đã hiểu nội dung các câu chuyện sẽ giúp trẻ thể hiện được tính cách của <br />
các nhân vật để có thể truyền đạt những trạng thái tâm lý của các nhân vật qua <br />
nét vẽ, màu sắc…<br />
Khi dạy trẻ bài thơ “Bó hoa tặng cô”, sau khi trẻ thuộc và hiểu được nội <br />
dung bài thơ, nghe cô giáo dục tình cảm đối với các thầy cô giáo. Tôi gợi ý cho <br />
trẻ ngồi theo nhóm xé dán những bông hoa để tạo thành bó tặng cô giáo.<br />
4.5. Biện pháp 5: Lồng ghép hoạt động tạo hình thông qua ứng dụng <br />
công nghệ thông tin<br />
Đối với trẻ nhỏ, việc học của trẻ không phải đơn thuần là đưa trẻ vào một <br />
khuôn phép chặt chẽ, với phương pháp dạy trẻ theo chương trình giáo dục mới <br />
hiện nay thì việc dạy trẻ vẽ, nặn, cắt xé dán, xếp hình, in ấn... theo chủ đề cần <br />
tích hợp các nội dung nhẹ nhàng, phù hợp với hoạt động gây ấn tượng cho trẻ <br />
đòi hỏi người giáo viên cần phải tạo sự hứng thú, thu hút được sự chú ý của trẻ. <br />
Vì vậy tôi thường xuyên sưu tầm, chụp các hình ảnh bên ngoài, download những <br />
hình ảnh sinh động trên mạng internet và trình chiếu cho trẻ xem, để giao lưu, trò <br />
chuyện với trẻ về nội dung trẻ được xem, có thể bắt chước tạo dáng các hình <br />
ảnh sinh động trẻ được nhìn thấy.<br />
Ví dụ: Đề tài: “Vẽ đàn gà”.<br />
Vào bài cô cho trẻ hát bài: “Đàn gà trong sân” sau đó giới thiệu: Về dự <br />
chương trình ngày hôm nay có rất nhiều gia đình các chú gà cùng về tham dự, các <br />
con hãy chào đón gia đình các chú gà nào! Cô cho trẻ xem đoạn clip có hình ảnh <br />
<br />
18<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
đàn gà trong sân, trong vườn… được trình chiếu trên màn hình. Được xem những <br />
hình ảnh động của các chú gà trên màn hình trẻ rất hứng thú và tôi gợi ý hỏi trẻ <br />
về những chú gà như thế nào? Sau những câu hỏi của tôi thì hàng loạt các ý kiến <br />
của trẻ được đưa ra. Trong quá trình gợi mở cho trẻ, tôi lồng ghép giáo dục trẻ <br />
biết yêu quý những con vật nuôi trong gia đình và có ý thức giữ gìn môi trường <br />
sạch sẽ. Sau đó cho trẻ tự nêu ý tưởng và tiến hành thực hiện ý tưởng sáng tạo <br />
của mình.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 8: Trẻ vẽ về đề tài: Đàn gà nhà bé<br />
Nhờ có hình thức tổ chức hoạt động tạo hình lồng ghép ứng dụng công <br />
nghệ thông tin vào bài giảng đã góp phần không nhỏ tới việc kích thích hứng thú <br />
học tập của trẻ, giúp trẻ tạo ra những sản phẩm đẹp và mở rộng sự hiểu biết <br />
của trẻ về thế giới xung quanh. Chỉ cần cô giáo nhiệt tình, yêu trẻ đã là một trong <br />
những yếu tố tạo môi trường giúp trẻ sẽ khám phá được rất nhiều điều hay và <br />
thú vị để lôi cuốn trẻ vào các hoạt động tiếp theo.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
19<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
4.6. Biện pháp 6: Lồng ghép, tích hợp tổ chức hoạt động tạo hình ở <br />
mọi lúc mọi nơi<br />
<br />
Thiên nhiên có ảnh hưởng mạnh mẽ đối với sự phát triển trẻ em lứa tuổi <br />
mầm non, chính vì vậy tôi đã tận dụng sức mạnh của thiên nhiên để giáo dục tâm <br />
hồn trong sáng cho trẻ ở mọi thời điểm, mọi lúc mọi nơi.<br />
4.6.1. Giờ đón trả trẻ<br />
Tôi thường trò chuyện với trẻ về các sự việc diễn ra hàng ngày trên lớp, <br />
những hoạt động ở gia đình của trẻ hay những kỉ niệm của trẻ, những lần về <br />
quê, những chuyến du lịch cùng gia đình…để khơi gợi ở trẻ trí tưởng tượng, ghi <br />
nhớ. Hỏi trẻ ý tưởng nếu được vẽ, xé, nặn…<br />
Hoặc có thể cho trẻ xem tranh mẫu, tranh của trẻ ở góc tạo hình. Từ đó <br />
kích thích trẻ mong muốn tham gia hoạt động tạo hình, tích lũy những tri thức tạo <br />
hình nhất định.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 9: Trẻ xem tranh mẫu<br />
4.6.2. Giờ hoạt động ngoài trời<br />
<br />
20<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Như chúng ta đã biết, đặc điểm của lứa tuổi mầm non là yêu thích cái đẹp, <br />
cái mới lạ. Xuất phát từ đặc điểm trên của trẻ để có những cái mới hấp dẫn tạo <br />
cảm giác kích thích hứng thú cho trẻ tôi chú ý tới việc tổ chức giờ hoạt động <br />
ngoài trời như: đi dạo chơi xung quanh sân trường, tìm cho trẻ khung cảnh thiên <br />
nhiên với ánh mặt trời rực rỡ, những khóm cây khoác trên mình mảnh lá xanh non <br />
đang đung đưa mềm mại trong gió, giọt sương long lanh trên lá, những bông hoa <br />
muôn màu… Tôi đã khuyến trích trẻ quan sát, nhận xét các sự vật hiện tượng <br />
thiên nhiên và cho trẻ ghi lại những ấn tượng đó qua các nét vẽ ngây thơ, trong <br />
sáng của mình. <br />
Với giờ hoạt động ngoài trời, tôi còn cho trẻ ôn luyện những đề tài trẻ đã <br />
học như: ngôi nhà thân yêu, hình ảnh người thân, cô giáo...( bằng cách vẽ phấn <br />
trên sân, ghép lá cây, cành cây, xếp sỏi, đá... chuẩn bị cho đề tài sắp tới… tạo ấn <br />
tượng cho trẻ trong giờ tạo hình, phát triển và rèn luyện kỹ năng tạo hình.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 10: Trẻ vẽ trên nền sân trường khi đã được ngắm thiên nhiên<br />
Hay những buổi thăm quan về di tích lịch sử địa phương, nghĩa trang liệt <br />
sĩ…, qua chuyến thăm quan trẻ không những thấy được ý nghĩa, niềm tự hào về <br />
quê hương và sự sáng tạo của trẻ trong tranh những vẽ trở thành phương tiện để <br />
trẻ nhận thức cái đẹp và thể hiện sự phong phú của tâm hồn trẻ. <br />
<br />
<br />
21<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Thực hiện kế hoạch chương trình chăm sóc giáo dục trẻ trong năm học, hòa <br />
chung không khí tưng bừng chào đón ngày hội quốc phòng toàn dân, nhà trường <br />
đã tổ chức “Ngày hội tạo hình” cho các nhóm lớp 3 tuổi, 4 tuổi, 5 tuổi, trong ngày <br />
này trẻ được sáng tạo những cái đẹp theo ý tưởng của trẻ với các thể loại khác <br />
nhau. “Ngày hội tạo hình” cũng là một hoạt động mang tính chất thể dục thể thao <br />
bổ ích, giúp trẻ được giao lưu học hỏi với các bạn trong trường góp phần khẳng <br />
định những thành tích trong phong trào rèn luyện thân thể, đồng thời là động lực <br />
đẩy mạnh hoạt động giáo dục thể chất và tinh thần, mạnh dạn tự tin, tích cực <br />
tham gia các hoạt động, chuẩn bị tốt tâm thế để sẵn sàng bước vào lớp Một. <br />
Thông qua ngày hội giúp trẻ nhận thức sâu hơn về bản thân, về các bạn, trường <br />
lớp. Góp phần phát triển vận động thô, vận động tinh, khả năng xử lý các tình <br />
huống thường gặp trong cuộc sống. <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 11: Các bé tham gia ngày hội tạo hình<br />
Ở đó trẻ sẽ có nhiều cơ hội để sáng tạo các tác phẩm tạo hình, thể hiện <br />
được cả tâm hồn trong sáng và sự tư duy của trẻ.<br />
Đây là thời điểm trí tưởng tượng của trẻ phát triển phong phú nhất, đồng <br />
thời cũng chính là tạo hài hòa của cuộc sống xung quanh trẻ, hỗ trợ cho các hoạt <br />
<br />
22<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
động trong ngày của trẻ thêm nhịp nhàng, nhanh nhẹn, tạo cho trẻ tâm trạng sảng <br />
khoái, vui tươi đón tiếp hoạt động mới.<br />
4.6.3. Giờ hoạt động góc<br />
Sử dụng trò chơi trong hoạt động tạo hình sẽ làm tăng hứng thú cho trẻ <br />
hoạt động. Tôi tạo ra tình huống có vấn đề và dẫn dắt trẻ cùng suy nghĩ, bàn bạc, <br />
tìm kiếm, lựa chọn nội dung trò chơi và tiếp nhận vai chơi một cách tự nhiên. Trò <br />
chơi sẽ giúp trẻ hào hứng, kiên trì, cố gắng tạo ra sản phẩm thật đẹp, thật sáng <br />
tạo và các tác phẩm phục vụ trò chơi như: thiết kế quần áo, giày dép, mũ thời <br />
trang (góc tạo hình), để bán ở siêu thị ( góc bán hàng), cho các vai diễn (góc âm <br />
nhạc) đến mua và biểu diễn ca nhạc… Lồng ghép hoạt động này cùng với các đồ <br />
dùng, tôi thấy trẻ hào hứng từ khi bắt đầu bước hoạt động, được thể hiện rõ trên <br />
khuôn mặt của trẻ, tạo một không khí sôi nổi của giờ học. <br />
4.6.4. Giờ hoạt động tự chọn<br />
Dưới hình thức hoạt động này, trẻ được chủ động tích cực, tự lựa chọn và <br />
thể hiện nội dung miêu tả ( đề tài cụ thể ) mà mình thích theo dự định tạo hình <br />
của cá nhân. Đối với trẻ nhỏ đôi lúc sự định hình chưa được rõ ràng mơ hồ và dễ <br />
mất đi nhanh chóng. Hiểu được những hạn chế đó trên trẻ, tôi luôn có những <br />
phương pháp để định hướng các đề tài tự chọn trong phạm vi những kinh <br />
nghiệm, những xúc cảm, tình cảm mà trẻ đã được trải nghiệm. Từ đó phát huy <br />
những khả năng thế mạnh ở trẻ một cách tự nhiên.<br />
Ví dụ: Tôi tổ chức cho trẻ hoạt động theo nhóm trong chủ đề “Bản thân”:<br />
Trẻ tự in và tô những bàn tay xinh xắn của mình sau đó sắp xếp và dán <br />
thành một bức tranh rất có nghĩa với các màu sắc khác nhau.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
23<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 12: Bàn tay kì diệu<br />
Tôi cho trẻ làm những tấm bưu thiếp về tặng mẹ nhân ngày 8 3. Dù món <br />
quà không lớn lao nhưng vô cùng ý nghĩa, trẻ rất hứng thú và cố gắng hoàn thành <br />
ý tưởng. <br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 13: Bé làm bưu thiếp<br />
<br />
<br />
24<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Sự nỗ lực này chính là những xúc cảm nghệ thuật đầu đời, sẽ là nền tảng <br />
cho sự hình thành và phát triển nhân cách, thúc đẩy nhu cầu, thị hiếu thẩm mỹ <br />
của trẻ.<br />
4.7. Biện pháp 7: Sử dụng các học liệu, phế liệu dạy trẻ làm đồ dùng, đồ <br />
chơi.<br />
Sản phẩm của hoạt động tạo hình chứa đựng tâm hồn, cảm hứng của <br />
người tạo ra nó, là ngôn ngữ riêng để biểu đạt tình cảm của người sáng tạo ra. <br />
Tôi hướng dẫn trẻ tận dụng vật liệu tự nhiên hoặc phế để tạo ra những sản <br />
phẩm đẹp, hấp dẫn.<br />
Ví dụ với chủ đề : “Bản thân bé”, tôi và trẻ đã sưu tầm nhiều loại lá cây <br />
rụng trên sân trường, sau đó tổ chức cho trẻ tôi tổ chức hoạt động “Làm trang <br />
phục bé yêu” theo nhóm. Với những chiếc lá nhờ đôi bàn tay khéo léo của trẻ đã <br />
tạo được những bộ váy rất xinh và đáng yêu.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 14: Các cháu làm trang phục bé yêu<br />
<br />
<br />
<br />
25<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
Hoạt động này trẻ lớp tôi rất hứng thú vì chính bàn tay của trẻ đã tạo ra <br />
được những sản phẩm mà không thể mua được ở ngoài, trẻ được chơi với sản <br />
phẩm, trẻ được ngắm cho nhau, các bạn nam tặng các bạn nữ bộ trang phục yêu <br />
thích và ngược lại. Ngay buổi chiều hôm đó khi bố mẹ đón các con rối rít khoe <br />
với bố mẹ, tôi thấy phụ huynh rất nào cũng phấn khởi khi biết con mình như vậy <br />
và tôi được sự ủng hộ rất nhiệt tình từ phía phụ huynh mỗi khi tôi nhờ phụ <br />
huynh quyên góp nguyên phế liệu.<br />
Với chủ đề “Gia đình” tôi còn tổ chức cho các cháu hoạt động theo nhóm, <br />
xé những dải lá chuối để xếp thành ngôi nhà thân yêu, xếp lối đi vào ngôi nhà, <br />
sau đó cho trẻ chơi với sản phẩm đó “Ai giỏi hơn”, thi đua bước vào khe của <br />
những dải lá chuối sao cho không dẫm vào dải lá. Hoạt động này được lồng ghép <br />
tích hợp giáo dục thể chất rất thết thực, đã đưa trẻ đến gần với thế giới tự nhiên <br />
gần gũi xung quanh trẻ. <br />
Ngoài ra tôi còn cho trẻ lấy lá chuối khô làm búp bê, bèo tây làm con chó, lá <br />
bàng làm con trâu…, đóng các tờ lịch cũ thành các quyển sách và sưu tầm tranh <br />
ảnh cắt hoặc xé dán vào. Từ đó có cảm hứng sáng tạo ra những câu chuyện cho <br />
cô và các bạn nghe.<br />
Tạo cơ hội để lựa chọn và sắp xếp nguyên liệu, luôn quan sát dự tưởng <br />
tượng, đồ dùng đồ chơi còn hạn chế nên tôi huy động trẻ tìm kiếm nguyên vật <br />
liệu phế thải có sẵn ở địa phương.<br />
Ví dụ: Chủ đề “Tết và mùa xuân”.<br />
Tôi tổ chức cho trẻ hoạt động: “Vườn hoa mùa xuân”.<br />
Tôi chuẩn bị một số nguyên phế liệu: vỏ ngao, bông tai, màu nước… cho <br />
trẻ.<br />
Khi được xem triển lãm tranh trẻ rất thích thú bởi các loại hoa đều được làm từ <br />
những nguyên phế liệu rất đơn giản mà lại đẹp.<br />
<br />
26<br />
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ 5 6 tuổi”.<br />
_k2a_<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ảnh 15: Tranh làm bằng vỏ ngao, tăm bông, màu nước.<br />
Hay từ những tờ giấy đã qua sử dụng, tôi đã hướng dẫn trẻ dùng kéo cắt <br />
để tạo thành chiếc vòng sau cho trẻ chơi bằng chính sản phẩm trẻ vừa cắt được.<br />
Còn nhắc đến một số nguyên phế liệu: bông, sỏi, vỏ trứng, mảnh chiếu gỗ <br />
tôi giao nhiệm vụ cho trẻ làm cùng cô. Kết quả của cô và trò là con đường với <br />
các chất liệu khác nhau được sử dụng trong giờ học thể dục,