SKKN: Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức các trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh khối 8, 9 tại trường THCS Nguyễn Trãi

Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chon đề tài <br />          Trong thời đại ngày nay khi công nghệ thông ngày càng phát triển mạnh <br /> thì việc đổi mới phương pháp dạy học nói chung và bộ môn lịch sử nói riêng là <br /> vấn đề cấp bách và là một yêu cầu bắt buộc đối với giáo viên. Trong quá trình <br /> đó các nhà giáo dục, các thầy cô giáo đã không ngừng trăn trở, tìm tòi những <br /> cách dạy mới nhằm nâng cao chất lượng dạy học nhằm đáp ứng yêu cầu của  <br /> công cuộc đổi mới giáo dục. Hiệu quả  học tập của học sinh là điều mong <br /> muốn của tất cả  các thầy cô giáo. Để  đạt được kết quả  như  mong muốn thì <br /> trước hết giáo viên phải đổi mới phương pháp dạy và học sinh cũng phải đổi <br /> mới phương pháp học tập của mình. Phương châm đổi mới hiện nay là lấy học  <br /> sinh làm trung tâm, phát huy tính tích cực, sáng tạo, chủ  động của học sinh <br /> trong việc tìm hiểu, tiếp cận và lĩnh hội tri thức. Vậy làm thế nào để phát huy  <br /> tính tích cực, chủ  động và sáng tạo của học sinh trong dạy và học Lịch sử?  <br /> Trong thực tế dạy và học có rất nhiều phương pháp được áp dụng như phương  <br /> pháp sử dụng đồ dùng trực quan, phương pháp hướng dẫn học sinh ghi nhớ sự <br /> kiện lịch sử, nắm vững và sử  dụng sách giáo khoa, vở bài tập, tiến hành công <br /> tác ngoại khóa. Là giáo viên giảng dạy môn lịch sử, trong quá trình giảng dạy  <br /> bản thân tôi nhận thấy việc tổ chức trò chơi trong quá trình dạy học có sức hấp <br /> dẫn kì lạ, nó không đơn thuần là phương tiện giải trí bổ  ích mà qua đó giúp  <br /> học sinh dễ hiểu, dễ khắc sâu kiến thức, nắm được một số kĩ năng  quan trọng <br /> như  kĩ năng giao tiếp, kĩ năng vận động nhanh nhẹn, khéo léo, kĩ năng hợp tác, <br /> kĩ năng làm việc nhóm..vv điều đặc biệt hơn là qua tổ  chức trò chơi sẽ  kích <br /> thích học sinh học tập, các em sẽ  lĩnh hội tri thức một cách dễ  dàng, củng cố <br /> kiến thức một cách vững vàng, tạo được niềm say mê và hứng thú trong giờ <br /> học lịch sử.  Để  góp phần đổi mới phương pháp dạy học nói chung, dạy học <br /> lịch sử nói riêng, bản thân tôi đã chọn đề tài “Tạo hứng thú cho học sinh qua <br /> việc tổ chức các trò chơi  trong giờ học Lịch sử đối với học sinh khối 8, 9  <br /> tại trường THCS Nguyễn Trãi”. Với đề  tài này bản thân tôi đã tiến hành <br /> thực nghiệm trong năm học 2013­2014, 2014­2015 và cũng được đồng nghiệp <br /> áp dụng trong các tiết dạy đã mang lại hiệu quả cao. Đồng thời việc thực hiện <br /> đề tài này cũng tạo sự hứng thú cho học sinh trong bộ môn lịch sử, xóa bỏ dần  <br /> dần những tư tưởng “ Lịch sử  chỉ  là môn học phụ  trong hệ thống các môn  <br /> học, vị trí của môn Lịch sử không được coi trọng” vì thế dẫn đến tình trạng <br /> thầy dạy đối phó và trò cũng học đối phó. Với đề  tài này bản thân tôi mong <br /> muốn sẽ góp phần giúp giáo viên bộ môn Lịch sử có được giờ dạy tốt hơn, học  <br /> sinh lĩnh hội kiến thức một cách chủ  động và nhẹ  nhàng hơn và điều quan <br /> trọng hơn là tạo cho các em một không khí thoải mái, hứng thú hơn đối với <br /> môn học này.<br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                1 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.<br /> ­ Giúp học sinh có ý thức học tập đối với bộ môn lịch sử.<br /> ­ Giúp học sinh có được kĩ năng phân tích đánh giá, nhận biết các sự  kiện lịch  <br /> sử.<br /> ­ Tạo cho học sinh có sự hứng thú, thích học tập đối với bộ môn Lịch sử.<br /> ­ Góp phần thực hiện việc nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập đối với <br /> bộ môn Lịch sử.<br /> 3. Đối tượng nghiên cứu.<br /> ­  Các trò chơi trong giờ học Lịch sử<br /> ­  Đối tượng tham gia các trò chơi: Học sinh khối 8,9 Trường THCS Nguyễn <br /> Trãi.<br /> 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu.<br />      Để  thực hiện được đề  tài này, bản thân tôi đã nghiên cứu một số  bài học  <br /> trong chương trình Lịch sử Khối 8,9.<br />     Thời gian nghiên cứu: Năm học 2013­2014, 2014­2015.<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu.<br /> ­ Phương pháp nghiên cứu lý luận.<br /> ­ Phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan.<br /> ­ Phương pháp điều tra, quan sát.<br /> ­ Phương pháp thực nghiệm.<br /> II. PHẦN NỘI DUNG<br /> 1.Cơ sở lý luận.<br />        Trong quá trình dạy­ học nói chung và dạy học bộ môn Lịch sử nói riêng ở <br /> trường THCS thì việc tổ chức các trò chơi cho học sinh đóng vai trò quan trọng <br /> nhưng ít khi giáo viên chú ý. “Tổ  chức trò chơi trong giờ  học Lịch sử  cho  <br /> học sinh” được sử  dụng để  củng cố  bài học, áp dụng để  dạy các bài ôn tập, <br /> sơ  kết, tổng kết một bài hoặc một chương, bài tập lịch sử  hay hay tổ  chức  <br /> ngoại khóa và có tác dụng thiết thực đối với học sinh. Tổ  chức trò chơi cho <br /> học sinh không nhằm mục đích cung cấp kiến thức mới cho học sinh mà nhằm  <br /> củng cố kiến thức cũ, hệ thống hóa, khái quát hóa kiến thức đã học, rèn luyện  <br /> cho học sinh kĩ năng tư duy, phân tích tổng hợp. Dựa vào kiến thức cơ bản về <br /> các sự kiện, các mặt hoạt động chính của từng giai đoạn hay quá trình lịch sử <br /> đã biết, giáo viên thiết kế và tổ chức trò chơi trong dạy học lịch sử nên hướng  <br /> dẫn học sinh phân tích nắm vững bản chất nhiều mối quan hệ, giải thích sâu <br /> hơn những khái niệm phức tạp đã được hình thành. Vì vậy khi tiến hành giáo <br /> viên phải cẩn thận sâu sắc về  nhiệm vụ  giáo dưỡng, giáo dục, nội dung và <br /> cách thức tiến hành.<br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                2 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br />         Tổ chức các trò chơi trong dạy học Lịch sử là yếu tố quan trọng để  nâng <br /> cao chất lượng kiến thức của học sinh, hình thành cho các em nhiều hiểu biết <br /> khoa học về lịch sử và tính quy luật của sự phát triển xã hội, bồi dưỡng và rèn <br /> luyện kĩ năng thông qua việc học bộ  môn Lịch sử, đồng thời là “món ăn tinh <br /> thần” cổ vũ và thúc đẩy các em học tập. Bác Hồ chúng ta đã từng nói: “Dân ta  <br /> phải biết sử ta. Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam”  Đó là lời căn dặn <br /> và cũng là tâm huyết của Bác luôn mong muốn thế hệ trẻ không chỉ hiểu Lịch  <br /> sử mà còn phải “tường” hiểu sâu sắc Lịch sử truyền thống của ông cha ta. Tuy  <br /> nhiên việc dạy và học bộ môn Lịch sử ở  trường phổ thông  của nước ta hiện <br /> nay chưa đáp ứng được yêu cầu của người học, cũng như  chưa làm tròn trách  <br /> nhiệm của một bộ  môn tưởng chừng như  đơn giản nhưng rất quan trọng đối <br /> với học sinh. Trong quá trình giảng dạy giáo viên chưa mạnh dạn trong việc  <br /> đổi mới phương pháp dạy học chính vì vậy mà giờ  học luôn cứng nhắc, khô <br /> khan. Giáo viên luôn có tâm lí làm sao cho hết được nội dung bài học, chưa <br /> hướng học sinh đến việc chủ động học tập mà học sinh tiếp thu kiến thức một  <br /> cách thụ động. Giáo viên cũng không dám mạnh dạn tổ chức trò chơi trong dạy <br /> học Lịch sử hoặc trong các tiết bài tập Lịch sử hoặc nếu có thì hiệu quả chưa  <br /> cao. Chính vì vậy mà trong những năm gần đây chất lượng bộ môn Lịch sử rất  <br /> thấp.<br /> 2. Thực trạng<br /> 2.1. Thuận lợi, khó khăn:<br /> * Thuận lợi:  Trong quá trình thực hiện đề tài này cũng có nhiều thuận lợi như <br /> đa số  học   sinh rất thích thú, tham gia học tập một cách hăng say và sôi nổi, <br /> biết nhận định, phân tích, hệ thống các sự  kiện lịch sử, xâu chuỗi các sự  kiện  <br /> lịch sử một cách logic có hệ thống. Đặc biệt với việc tổ chức các trò chơi này  <br /> học sinh đã giải tỏa được tâm lý căng thẳng trong giờ học, đặc biệt hơn nữa là <br /> hiện nay với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ  thông tin thì việc tổ  chức  <br /> trò chơi ô chữ này trong tiết học có sử dụng hình ảnh minh họa làm cho các em  <br /> học sinh ngày càng thích thú.<br />        Ban lãnh đạo nhà trường, tổ trưởng chuyên môn cũng như đa số các đồng  <br /> nghiệp cũng đã hổ trợ, giúp đỡ tạo điều kiện cho bản thân tôi và học sinh  dạy <br /> và học đạt hiệu quả cao nhất.<br /> * Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi có được trong quá trình thực hiện đề <br /> tài này thì bản thân tôi còn gặp phải một số  khó khăn nhất định đó là ý thức <br /> học tập của một số học sinh còn hạn chế, các em chưa quan tâm đến việc học <br /> tập của mình, việc nắm kiến thức cơ bản đối với các em đã khó, việc hệ thống <br /> lại toàn bộ kiến thức đã học, phân tích tổng hợp các sự kiện để tìm ra lời giải  <br /> đáp cho các sự  kiện lịch sử  lại còn khó hơn. Bên cạn đó một số  học sinh là <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                3 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> đồng bào dân tộc thiểu số, việc tiếp thu kiến thức của các em cũng còn hạn  <br /> chế.<br />       Hệ thống máy chiếu để  phục vụ  cho việc dạy học của trường còn ít nên <br /> việc tổ  chức thường xuyên còn hạn chế, đôi khi chồng chéo với các giáo viên  <br /> khác nên cũng khó khăn. Do đó việc cho học sinh tiếp cận thường xuyên với <br /> công nghệ thông tin còn hạn chế.<br /> 2.2. Thành công, hạn chế.<br /> * Thành công:  Vận dụng đề  tài này vào việc giảng dạy lịch sử  tại trường  <br /> THCS Nguyễn Trãi bản thân tôi đã có những thành công nhất định, học sinh giờ <br /> đây đã biết phân tích, hệ thống hóa, xâu chuỗi các sự kiện lịch sử một cách có <br /> hệ  thống, khoa học và chính xác chứ  không phải là tiếp nhận một cách máy  <br /> móc như trước đây. Đối với học sinh khối 8 và 9 thì việc tổ chức trò chơi  này  <br /> các em tiếp cận nhanh hơn, các em học sinh đã mạnh dạn hơn và chủ  động <br /> hơn.<br /> * Hạn chế: Hiện nay đại đa số các em học sinh cho rằng bộ môn lịch sử chỉ là  <br /> một môn học phụ, các em chỉ  cần học tốt những môn như   Toán, Văn, Tiếng  <br /> Anh hay Lí, Hóa là được, còn những môn học như Địa lí, Lịch sử hay GDCD là  <br /> môn học phụ  nên không cần học nhiều, không cần tìm tòi học hỏi thậm chí  <br /> không thèm đọc sách nữa. Vì vậy các em còn xem nhẹ    đối với việc học bộ <br /> môn này. Do đó kết quả học tập cũng như sự  hiểu biết của các em về  lịch sử <br /> chưa cao.Và thực tế hiện nay chúng ta cũng đã thấy rõ trong kì thi Tốt nghiệp <br /> trung học phổ thông quốc gia trong những năm vừa qua có rất ít thí sinh thi môn <br /> Lịch sử, thậm chí cả  trường gần 1000 học sinh mà chỉ  duy nhất có 3 học sinh  <br /> thi môn sử  và một hội đồng thi 26 người giám thị phục vụ cho một thí sinh…<br /> vv<br />        Đối với bộ môn Lịch sử thì số tiết học trên tuần ít nên để tổ chức trò chơi  <br /> cho các em rất khó, chỉ  có thể  lồng vào tiết học, tiết bài tập hoặc là củng cố <br /> bài học sau mỗi tiết học là chủ yếu, do đó không phải lớp nào cũng được vận  <br /> dụng.<br />           Một số  học sinh chưa mạnh dạn trong việc phát biểu ý kiến của mình <br /> trước tập thể, các em còn e dè, sợ sệt do đó cũng là hạn chế của đề tài.<br /> 2.3. Mặt mạnh, mặt yếu.<br /> * Mặt mạnh:  Đề  tài này áp dụng rất thực tế và đạt hiệu quả  cao, góp phần <br /> xóa đi tư tưởng chán học đối với học sinh, với hình thức chơi mà học, học mà <br /> chơi. Từ đó giúp các em có ý thức và mạnh dạn hơn trong học tập.<br />  * Mặt yếu: Đối tượng học sinh đa dạng, không phải em nào cũng có được kĩ  <br /> năng phân tích, hệ  thống các sự  kiện, một số em còn lúng túng, một số  em đã  <br /> hiểu vấn đề  nhưng không mạnh dạn, còn e dè không mạnh dạn trong việc tự <br /> nguyện tham gia trò chơi.<br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                4 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> 2.4. Các nguyên nhân, yếu tố tác động:<br />          Đề tài này thành công cũng nhờ ý thức học  tập tốt của đại đa số các em <br /> học sinh, các em đã tiếp thu và vận dụng nó một cách nhanh chóng, hiệu quả.<br />                  Được sự  hổ  trợ  từ  đồng nghiệp, tổ  chuyên môn và ban lãnh đạo nhà  <br /> trường bản thân tôi đã có điều kiện tốt nhất để  thực hiện đề  tài đặc biệt là <br /> việc sử  dụng công nghệ  thông tin trong dạy học giúp học sinh tiếp thu kiến  <br /> thức một cách chủ động, linh hoạt và sáng tạo.<br /> 2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra.<br /> * Thực trạng học tập bộ môn Lịch sử  hiện nay  ở  trường phổ  thông: Bộ <br /> môn Lịch sử ở trường phổ thông với nhiệm vụ cung cấp khối lượng kiến thức  <br /> tương đối phong phú về lịch sử thế giới và lịch sử  dân tộc cần đặt ra yêu cầu <br /> cao mới thực hiện được nhiệm vụ đó, mặt khác do đặc trưng của bộ môn lịch  <br /> sử  nó gây ra nhiều khó khăn cho quá trình nhận thức của các em học sinh. Vì  <br /> đối tượng lịch sử  là quá khứ  đã diễn ra, không thể  tái hiện, không thể  “trực <br /> quan sinh động”, cũng không thể  trực tiếp quan sát được. Lịch sử  được phản  <br /> ánh qua các nguồn sử liệu, vấn đề đặt ra là làm sao để các em nhận thức được  <br /> lịch sử  một cách chính xác, chân thực như  nó đã tồn tại. Chất lượng dạy học  <br /> môn Lịch sử hiện nay đặt ra vấn đề cần suy nghĩ, số lượng học sinh yêu thích  <br /> môn Lịch sử  rất ít. Nhiều phụ  huynh, học sinh coi Lịch sử là môn học “phụ”, <br /> nhận thức của các em về  môn Lịch sử  sai lệch, các em không nhớ  hoặc nhớ <br /> không chính xác thời gian, địa điểm, tính chất của các sự  kiện và hiện tượng  <br /> lịch sử.<br />          Trong những năm gần đây, chất lượng bộ  môn lịch sử  rất thấp.Theo tôi <br /> nguyên nhân của những tình trạng trên có thể được xác định: <br /> +  Một là trình độ giáo viên chưa đều và thật sự không phải giáo viên nào cũng  <br /> tâm huyết với nghề  nghiệp. Điều này  ảnh hưởng không nhỏ  đến quá trình <br /> giảng dạy và chất lượng giáo dục nói chung và bộ môn lịch sử nói riêng.<br /> +   Hai là: Giáo viên chưa mạnh dạn trong quá trình đổi mới phương phương <br /> pháp dạy học.<br /> +  Ba là: Trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy bộ môn ở nhà trường còn thiếu, <br /> không đủ lược đồ, bản đồ.<br /> +  Bốn là:  Giáo viên chưa bám sát chuẩn kiến thức kĩ năng bộ môn do Bộ ban <br /> hành.<br />       Đối với học sinh ý thức học tập môn sử chưa cao, đa phần các em chưa xác  <br /> định rõ ràng mục tiêu học tập, chưa thực sự cố gắng trong học tập và làm bài  <br /> tập, đang còn đối phó, chưa dám mạnh dạn khi giáo viên yêu cầu trả  lời câu  <br /> hỏi, chỉ lược đồ, bản đồ. Đặc biệt quan niệm ăn sâu trong tiềm thức của phụ <br /> huynh và học sinh môn sử chỉ là môn học phụ, không quan trọng nên có thái độ <br /> thờ ơ với lịch sử dẫn đến một thực tế đau lòng là học sinh biết lịch sử thế giới <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                5 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> nhiều hơn lịch sử Việt Nam, hàng ngàn bài thi lịch sử của học sinh những năm <br /> vừa qua bị điểm 0. Qua tìm hiểu của bản thân tôi và đồng nghiệp trên địa bàn <br /> huyện tôi nhận thấy một số nguyên nhân chủ yếu sau: <br /> ­ Một là môn sử có đặc thù riêng, nhiều sự kiện, khó nhớ.<br /> ­ Học sinh luôn quan niệm là môn phụ, không có sự hướng nghiệp rõ ràng  <br /> khi lựa chọn ôn thi.<br /> ­ Phụ huynh thờ ơ và hướng con em mình học các môn tự nhiên.<br />         Bên cạnh đó giáo viên chưa có phương pháp phù hợp nên không thu hút  <br /> được các em trong giờ  học. Vì vậy để  khắc phục một phần nào đó với thực <br /> trạng nói trên bản thân tôi đưa ra phương pháp “ Tạo hứng thú cho học sinh  <br /> qua việc tổ chức trò chơi trong giờ  học Lịch sử  đối với học sinh khối 8,9  <br /> tại trường THCS Nguyễn Trãi” nhằm hình thành cho các em một số  kĩ năng <br /> cơ  bản như  rèn luyện tính tư  duy độc lập, kĩ năng sử  dụng lược đồ, bản đồ, <br /> làm việc nhóm và đặc biệt là tạo hứng thú học tập lịch sử  cho học sinh trong  <br /> tiết học góp phần đổi mới phương pháp dạy học lịch sử  và nâng cao chất <br /> lượng dạy và học. Thông qua các tiết dự  giờ  của đồng nghiệp bản thân tôi <br /> nhận thấy có rất nhiều giáo viên có trình độ chuyên môn cao nhưng kĩ năng sư <br /> phạm thì chưa tốt, thậm chí học sinh còn ngán ngẫm, mệt mỏi khi phải học  <br /> môn Lịch sử. Môn lịch sử thường rất nhiều sự kiện, mốc thời gian, khối lượng  <br /> kiến thức tương đối nhiều nhưng nếu như  giáo viên dạy không có phương <br /> pháp sư  phạm hợp lí thì giờ  học trở  nên quá tải, nặng nề, học sinh ít được <br /> tham gia hoạt động. Điều quan trọng hơn là không gây được hứng thú cho học <br /> sinh trong học tập. Để góp phần đổi mới phương pháp dạy học môn lịch sử ở <br /> trường THCS Nguyễn Trãi theo hướng phát huy tính tích cực, chủ  động của  <br /> học sinh, tăng cường hoạt động cá thể với học tập, giao lưu, giải trí, hình thành  <br /> kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Xuất phát từ thực tế nói trên, tôi đã <br /> không ngừng đổi mới phương pháp dạy học, đã mạnh dạn đưa ra một số  trò <br /> chơi trong giờ học lịch sử có hiệu quả bước đầu rất đáng khích lệ.<br /> 3. Giải pháp, biện pháp<br /> 3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.<br />                Những giải pháp nói trên của đề  tài nhằm giúp học sinh thoát ra khỏi  <br /> phương pháp học tập theo lối truyền thống và phát huy phương pháp học tập <br /> mới đó là tư  duy, sáng tạo, biết phân tích, nhận định, đánh giá vấn đề, liên hệ <br /> những vấn đề  đã học vào thực tế  một cách sinh động, xóa bỏ  những suy nghĩ <br /> lỗi thời của phụ huynh cũng như học sinh về những môn học như môn học như <br /> môn lịch sử, địa lí là môn học phụ  vì mỗi một bộ  môn học có tầm quan trọng  <br /> và vai trò khác nhau. Đặc biệt là tạo cho các em học sinh một tâm lí thoải  <br /> mái,hứng thú và thích học tập đối với bộ môn Lịch sử.<br /> 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện những giải pháp, biện pháp.<br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                6 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br />   * Một số nguyên tắc khi tổ chức trò chơi.<br /> ­  Chọn trò chơi phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường.<br /> ­  Xác định phạm vi, mục đích của trò chơi.<br /> ­  Chọn trò chơi phù hợp với kĩ năng rèn luyện cho học sinh.<br /> ­   Tổ  chức, biên soạn trò chơi phải phù hợp và bám vào Chuẩn kiến thức kĩ <br /> năng của bộ môn.<br /> ­  Tổ   chức trò chơi phải xác định được thời gian trừ  các tiết ngoại khóa, tiết  <br /> bài tập lịch sử thì các trò chơi tổ chức trong tiết dạy chỉ dừng lại ở 4­ 6 phút.<br /> ­  Trò chơi phải có sức hấp dẫn, thu hút được sự  tham gia của học sinh, tạo <br /> không khí thoải mái, hấp dẫn trong học tập.<br /> ­  Luôn thay đổi trò chơi để thu hút học sinh, dựa vào dạng bài để thực hiện.<br /> ­  Khi tổ chức trò chơi giáo viên là trọng tài, công bằng, chính xác và là cổ động <br /> viên tích cực của học sinh tham gia trò chơi. Cho điểm hoặc khen ngợi các em <br /> trước lớp.<br /> * Vai trò và ý nghĩa của việc tổ chức trò chơi trong dạy học Lịch sử.<br /> ­   Giúp học sinh thay đổi hình thức, phương pháp học tập trước đây, làm cho <br /> giờ  học bớt căng thẳng, không còn nặng nề, tạo cảm giác thỏai mái, dễ  chịu, <br /> học sinh lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng.<br /> ­   Tạo cho học sinh sự  tìm tòi, sáng tạo, rèn luyện cho học sinh cơ  hội rèn <br /> luyện bản thân<br /> ­  Kích thích học sinh vận dụng kiến thức năng động, rèn luyện trí nhớ, phát <br /> triển khả năng  phán đoán, suy luận, từ đó phát triển tư duy độc lập, học cách  <br /> xử  lý thông minh và các tình huống phức tạp. Tăng cường khả năng vận dụng  <br /> cuộc sống để thích nghi với  điều kiện xã hội mới. Ngoài ra thông qua trò chơi  <br /> còn giúp học sinh phát triển được nhiều phẩm chất đạo đức như  tính nhanh  <br /> nhẹn, tình đoàn kết thân ái, sự phối hợp nhịp nhàng, sự trung thực và tinh thần  <br /> trách nhiệm lẫn nhau.<br /> *Khái quát về hình thức tổ chức trò chơi phục vụ giảng dạy môn Lịch sử <br /> trong chương trình THCS<br />         Với đặc trung của bộ  môn lịch sử,ở  mỗi khối lớp giáo viên có thể  xây  <br /> dựng được một hệ thống trò chơi phong phú, đa dạng với nhiều tên gọi và hình <br /> thức khác nhau. Tuy nhiên trong phạm vi của một sáng kiến kinh nghiệm tôi <br /> xin nêu ra một số trò chơi mang tính khái quát chung nhất, các trò chơi này đều <br /> có thể áp dụng rộng rãi ở các khối lớp 8,9 và trên tất cả các địa bàn khác nhau. <br /> Hình thức tổ  chức trò chơi  này có thể  vận dụng cho một tiết bài tập lịch sử,  <br /> ngoại khóa hoặc áp dụng để giáo viên có thể củng cố bài học. Trong quá trình <br /> giảng dạy các thầy cô giáo có thể sáng tạo thêm nhiều trò chơi khác nhau, bổ <br /> sung làm cho trò chơi lịch sử trở thành một hệ thống ngày càng phong phú, sinh  <br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                7 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> động nhằm phục vụ  tốt cho công tác dạy và học đối với bộ  môn lịch sử, sau  <br /> đây là một số trò chơi chúng ta có thể vận dụng:<br /> * Trò chơi điền vào sơ đồ trống: Trò chơi này giáo viên phải chuẩn bị sơ đồ, <br /> với trò chơi này giáo viên có thể  áp dụng đối với các bài  có liên quan tới tổ <br /> chức bộ máy nhà nước.<br />   Vd: Điền vào sơ đồ trống sự phân chia xã hội nước Pháp trước khi cách mạng <br /> nổ ra(Bài 2­ Lịch sử 8)<br />  *Trò chơi “Điền lược đồ trống”: Giáo viên chuẩn bị lược đồ, sơ đồ trống, để <br /> học sinh điền kí hiệu:<br /> *Trò chơi ô chữ bí mật: Trò chơi này giáo viên chuẩn bị hệ thống các ô <br /> trống theo chủ đề. Học sinh tìm các chủ đề thích hợp để điền vào ô trống <br /> theo yêu cầu. Đây là một trong những trò chơi mà bản thân tôi cũng như <br /> đồng nghiệp thường sử dụng trong quá trình dạy học vì hiệu quả của trò <br /> chơi này mang lại rất cao. Trò chơi này có hai dạng chủ yếu.<br /> + Dạng thứ nhất: Ô chữ có một hàng ngang.<br /> Ví dụ:  Trong bài 26 lịch sử lớp 8: Sau khi dạy xong bài giáo viên hỏi học sinh: <br /> Ô chữ gồm có 8 chữ cái: Đây là thái độ chủ yếu của triều đình phong kiến  <br /> nhà Nguyễn đối với quá trình thực dân Pháp xâm lược Việt Nam?<br /> T H O A H I E P<br /> Đáp án: THỎA HIỆP<br /> + Dạng thứ hai: Ô chữ có nhiều hàng dọc và có từ chìa khóa bí mật<br /> Ví dụ  : Bài 13 lịch sử  8: Sau khi học xong bài , giáo viên có thể  cho các em  <br /> tham gia trò chơi giải ô chữ như sau:<br /> Trò chơi ô chữ gồm có 7 hàng ngang, sau khi giải mã ô chữ các em tìm từ khóa  <br /> ở những chữ cái được đánh dấu.<br />                           Ô CHỮ NHƯ SAU:<br /> 1.Đây là loại phương tiện tham gia trong trong chiến tranh thế  giới 1 ? X E <br /> TĂNG<br /> 2. Đức, Áo, Hung thiết lập khối quân sự có tên là gì ?     LIÊN MINH<br /> 3.Cuộc  chiến tranh xảy ra vào năm 1914 gọi là cuộc chiến tranh gì?THẾ GIỚI<br /> 4.Tính chất của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất?     PHI NGHĨA<br /> 5.Thời điểm  Mĩ bắt đầu  tham gia cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất? N ĂM <br /> 1917<br /> 6.Chiến tranh kết thúc với sự  thất bại của những quốc gia nào?   ĐỨC,ÁO, <br /> HUNG<br /> 7.Đây là điều loài người mong muốn?   HÒA BÌNH<br />                          TỪ CHÌA KHÓA: GIEO GIÓ GẶT BÃO<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                8 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TRÒ CHƠI Ô CHỮ<br /> <br /> 1<br /> X E T Ă N G<br /> <br /> 2<br /> L I Ê N M I N M<br /> <br /> 3 T H Ê G I O I<br /> <br /> 4 P H I N G H I A<br /> <br /> 5 N Ă M 1 9 1 7<br /> <br /> 6 Đ Ư C A O H U N G<br /> H O A B I N H<br /> 7<br /> <br /> <br /> G<br /> E I O<br /> E O<br /> G O<br /> G GI ÓI G<br /> Ă Ặ<br /> T G<br /> T B<br /> A B<br /> Ã O<br /> CK<br /> <br />  <br /> Hoặc cũng với chủ  đề  nói trên, giáo viên có thể  soạn nhiều hệ  thống câu hỏi <br /> khác nhau để học sinh có thể trả lời câu hỏi và tìm ra từ chìa khóa.<br /> <br /> <br />        Hoặc giáo viên có thể tổ chức trò chơi trả lời câu hỏi theo hình thức đường  <br /> lên đỉnh olimpia như sau: Chọn 2 bạn đại diện cho 2 đội chơi trả lời lần lượt 6  <br /> câu hỏi, có 3 câu hỏi 10 điểm, 3 câu hỏi 20 điểm, đội nào trả  lời đúng được  <br /> cộng điểm.Câu hỏi như sau:<br /> 1. Khối liên minh gồm những nước nào?<br /> Trả lời: Đức,Áo­ Hung<br /> 2. Sự kiện gì xảy ra vào ngày 7/11/1917?<br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi                                9 <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> Cách mạng tháng 10 Nga thắng lợi,Nga rút ra khỏi chiến tranh.<br /> 3. Sự kiện nào xảy ra vào ngày 11/11/1918?<br /> Đức kí giấy đầu hàng, chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc.<br /> 4. Tính chất của cuộc chiến tranh thế gới thứ nhất?<br />       Phi nghĩa<br /> 5. Nguyên nhân trực tiếp làm bùng nổ chiến tranh thế giới thứ nhất?<br />      Thái tử Áo­ Hung bị ám sát.<br /> 6. Khối hiệp ước gồm những nước nào?<br />     Anh, Pháp, Nga<br /> <br /> Ví dụ: Khi học xong chương III lịch sử 8, giáo viên có thể tổ chức trò chơi  <br /> như sau:<br /> 1. Có 4 chữ cái: Đây là  nước đã đặt ách cai trị và xâm lược  Ấn Độ  vào  <br /> thế kỉ XIX? ( ANH)<br /> 2.  Cuộc cách mạng tiêu biểu ở Trung Quốc diễn ra vào năm 1911?<br /> ( TÂN HỢI)<br />           3.Người sáng lập ra tổ chức Trung Quốc Đồng Minh hội?<br />                ( TÔN TRUNG SƠN)<br />           4.Người có công lớn trong việc đưa Nhật Bản từ một nước phong kiến  <br /> trở thành nước TBCN?     <br /> (THIÊN HOÀNG MINH TRỊ)<br /> 5. Từ sau năm 1898,Phi Lippin là thuộc địa của nước nào?<br /> (MĨ)<br /> 6. Việt  Nam là thuộc địa của nước nào?<br /> ( PHÁP)<br /> *Trò chơi “Theo dòng lịch sử” trò chơi này dùng cho các tiết bài tập lịch sử, <br /> các tiết ngoại khóa để  học sinh có điều kiện chuẩn bị  và có điều kiện thích <br /> hợp cho khâu tổ chức, giáo viên có thể chọn chủ đề lịch sử đã được học trước <br /> để học sinh tìm hiểu kĩ hơn, có thể áp dụng sau khi học xong một chương, một <br /> giai đoạn lịch sử.<br />           Ví dụ: Tìm hiểu về một triều đại phong kiến,một cuộc khởi nghĩa, một <br /> cuộc kháng chiến…Giáo viên nên tổ chức trò chơi khi học xong một giai đoạn <br /> lịch sử, một cuộc kháng chiến..<br /> Ví dụ: Cuộc kháng chiến chống Pháp, cuộc kháng chiến chống Mỹ.<br /> *Trò chơi “ Tìm hiểu nhân vật lịch sử”  Đây là trò chơi nhằm tìm hiểu một <br /> cách khái quát về thân thế, sự nghiệp của những nhân vật lịch sử có công lao to  <br /> lớn đối với lịch sử  dân tộc và nhân loại, do vậy mà giáo viên phải tổ  chức  <br /> ngoại khóa và các tiết làm bài tập lịch sử để dễ dàng thực hiện.<br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi         <br /> 10                                                                                                  <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> Ví dụ:Tìm hiểu nhân vật lịch sử đã cố công với dân tộc trong giai đoạn <br /> thực dân Pháp xâm lược Việt Nam (bài 24­25) lịch sử 8<br /> *Trò chơi “ Giải thích khái niệm, thuật ngữ  lịch sử”Giáo viên nên lồng <br /> ghép vào các tiết bài tập lịch sử để tổ chức trò chơi.<br /> Ví dụ:  Chế độ quân chủ chuyên chế là gì…. ?vv<br /> *Trò chơi “ Ai là người nhớ nhiều địa danh lịch sử nhất”. Giáo viên có thể <br /> sử dụng vào tiết bài tập lịch sử, lịch sử địa phương sẽ dễ tổ chức và thực hịên.<br /> Ví dụ: Hãy kể tên các di tích lịch sử tiêu biểu ở ĐăkLăk?<br /> *Trò chơi “Hái hoa­ Trả lời các câu hỏi lịch sử” áp dụng với các tiết ngoại <br /> khóa, làm bài tập lịch sử. Giáo viên chuẩn bị một cây hoa(hoa thiên nhiên hoặc <br /> hoa giả) trên nhánh hoa có ghi các chủ  đề  lịch sử  để  học sinh lựa chọn( nhân <br /> vật, sự kiện, chiến tranh, văn hóa..) trong mỗi chủ đề  có hệ  thống câu hỏi để <br /> học sinh lựa chọn. Để thành công trò chơi này giáo viên phải xác định phạm vi, <br /> mục đích của trò chơi. Để  tiến hành trò chơi trên lớp thành công Gv tiến hành <br /> các bước: <br /> 1. Giới thiệu trò chơi<br /> 2. Lựa chọn đội chơi<br /> 3. Quy định thời gian,phổ biến luật chơi.<br /> 4. Tổ chức trò chơi<br /> 5. Tổng kết,đánh giá<br />          Trong giới hạn của một sáng kiến kinh nghiệm và những năm gần đây  <br /> bản thân tôi chủ yếu đứng lớp ở các khối 8 và 9 nên bản thân tôi nêu ra một số <br /> ví dụ cụ thể như sau:<br /> Ví dụ:  Trò chơi điền sơ  đồ  trống: Bài áp dụng : Bài 29: Chính sách khai  <br /> thác thuộc địa của Pháp( Lịch sử 8)<br /> Phần I: Tổ chức bộ máy nhà nước.<br /> Mục đích trò chơi: Giúp các em hiểu và rèn kĩ năng vẽ sơ đồ thống trị của Pháp  <br /> ở Đông Dương<br /> Giáo viên chuẩn bị  trước sơ  đồ  trống vẽ  trên giấy rôki và đáp án, chuẩn bị  ô <br /> chữ  đáp án. Giáo viên giới thiệu trò chơi và lựa chọn đội chơi, chia lớp thành  <br /> hai đội, mỗi đội 5 bạn, cử hai học sinh làm trọng tài cùng giáo viên.<br /> Giáo viên quy định luật chơi:3­ 4 phút, xếp thành hai đội hình cánh gà sau đó  <br /> mỗi đội sẽ  cử lần lượt các bạn  lên chọn ô chữ  để  dán cho đúng sơ  đồ  minh <br /> họa cho đạt kết quả  như  sơ  đồ  dưới đây, đội nào hoàn thành trước đội đó  <br /> thắng cuộc. Thời gian tối đa là 4 phút, điểm tối đa là 10 điểm.<br />   Tổ chức trò chơi:<br /> ? Sau khi hoàn thành xong quá trình xâm lược Đông Dương thực dân Pháp <br /> tiến hành tổ chức bộ máy nhà nước như thế nào? Học sinh trả lời,  giáo <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi         <br /> 11                                                                                                  <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> viên nhận xét đánh giá và hướng dẫn học sinh tham gia trò chơi luôn, giáo <br /> viên treo sơ đồ trống lên bảng và yêu cầu học sinh điền cho đúng.<br /> Tổng kết trò chơi:Giáo viên nhận xét, hoàn  thiện  sơ  đồ và chuẩn hóa <br /> kiến thức.<br /> Ví dụ: Trò chơi điền lược đồ trống: Bài áp dụng : Bài 26: Bước phát triển  <br /> mới   của   cuộc   kháng   chiến   toàn   quốc     chống   thực   dân   Pháp   1953­  <br /> 1954( Lịch sử 9)<br />   +  Mục đích trò chơi: Giúp học sinh rèn luyện kĩ năng sử dụng lược đồ chiến <br /> dịch biên giới thu đông(1950) một cách tốt hơn.<br /> Giáo viên chuẩn bị lược đồ biên giới thu đông trống, kí hiệu mũi tên có sẵn keo <br /> dán.<br /> Học sinh tìm hiểu lược đồ biên giới thu đông ở nhà.<br />   +  Tiến hành trò chơi: <br /> ­ Giáo viên giới thiệu về trò chơi, lựa chọn đội chơi, chia thành  2 đội, mỗi  <br /> đội chơi gồm 5 học sinh và đặt tên cho mỗi đội.  Đội 1­ tên tướng Pháp: <br /> Rivie, đội 2 – Võ  Nguyên Giáp.<br /> ­ Thời gian: 3­ 4 phút<br /> ­ Kí  hiệu   để   học  sinh   dán:  (   Địch:  mũi  tên  màu   đen,   Ta:  mũi  tên  màu  <br /> đỏ),đường tiến quân là mũi tên liền, đường rút quân là mũi tên đứt .Đội <br /> nào hoàn thành chính xác trước đội đó thắng, điểm tối da là 10 điểm.<br /> + Tổ chức trò chơi: Giáo viên treo lược đồ không màu lên bảng cùng với câu <br /> hỏi.<br /> ? Em hãy điền kí hiệu thích hợp lên lược đồ  để  miêu tả  diễn biến chiến dịch  <br /> biên giới thu ­ đông  1950? Cho học sinh bắt đầu trò chơi.<br /> + Tổng kết trò chơi: Sau khi hai đội hoàn thành giáo viên nhận xét và công bố <br /> kết quả chung cuộc.<br /> Ví dụ:Trò chơi “ Ô chữ  bí mật” Bài áp dụng: Bài 27 lịch sử 8: Khởi nghĩa  <br /> Yên Thế và phong trào chống Pháp của đồng bào miền núi.<br /> + Mục đích: Trò chơi này áp dụng để  củng cố  bài học, đồng thời tạo không  <br /> khí vui chơi giảm căng thẳng trong giờ học.<br /> Giáo viên chuẩn bị ô chữ có điền sẵn vẽ trên tờ Rô ki, dung giấy dán chữ lại.<br /> Học sinh tìm hiểu và nắm bài học:<br /> + Tiến hành trò chơi: Giáo viên giới thiệu về trò chơi, lựa chọn đội chơi, chia  <br /> thành   2 đội, mỗi đội chơi gồm 6 học sinh và đặt tên cho mỗi đội.   Đội 1­  <br /> Phương Đông: Rivie, đội 2 –Phương Tây.<br /> ­ Thời gian: 3­ 6 phút. Sau khi giáo viên gợi ý câu hỏi, hai đội giơ tay giành  <br /> quyền trả lời. Mỗi hàng chữ chỉ  một đội trả  lời và trả  lời một lần, nếu  <br /> đúng được 10 điểm và giáo viên mở hàng chữ đó ra. <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi         <br /> 12                                                                                                  <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> ­ Sau khi giáo viên đọc câu hỏi mật mã ,hai đôi đưa tay giành quyền trả lời  <br /> . Nếu  trả  lời sai đội còn lại được quyền trả  lời, mỗi đội trả  lời tối đa  <br /> một lần, thời gian suy nghĩ là 10 giây. Học sinh trả  lời đúng mật mã <br /> được 40 điểm. Em nào hoàn thành trò chơi xuất sắc được thưởng điểm.<br /> + Tổ chức trò chơi: Giáo viên treo bảng ô chữ đựơc che lên bảng cùng với các <br /> câu hỏi gợi ý.<br />  Mật mã lịch sử: Có 7 chữ cái: Đây là lực lượng tham gia đông nhất trong cuộc <br /> khởi nghĩa Yên Thế    ( NÔNG DÂN).Nếu hai đội không trả  lời được thì giáo <br /> viên cho hai đội  giãi mã các câu hỏi hàng ngang<br /> 1/ Ô chữ gồm có 12 chữ cái: Tên của vị thủ lĩnh cuộc khởi nghĩa Yên Thế?<br /> 2/Ô chữ  gồm 4 chữ  cái: Đây là tên của đồng bào  ở  Hà Giang tham gia chống  <br /> Pháp dưới ngọn cờ Hà QuốcThượng?<br /> 3/ Ô chữ gồm 8 chữ cái: Tên tỉnh mà cuộc khởi nghĩa nổ ra?<br /> 4/ Ô chữ gồm 14 chữ cái: Tên thật của Hoàng Hoa Thám?<br /> 5/ Ô chữ gồm 7 chữ cái: Đây là tinh thần chiến đấu của nghĩa quân Yên Thế?<br /> 6/Ô chữ  gồm 11 chữ  cái: Tên một nhà yêu nước tiêu biểu đã đến bắt liên lạc <br /> với nghĩa quân Yên Thế?<br /> 7/ Ô chữ gồm 5 chữ cái: Đây là tên vị lãnh tụ khởi nghĩa Yên Thế giai đoạn 1?<br /> Mỗi đội trả lời câu hỏi theo gợi ý lần lượt, học sinh chọn ô hàng ngang để trả <br /> lời, không cần theo thứ  tự. Giáo viên nhận xét, công bố  kết qủa và hoàn thện  <br /> bảng kiến thức.<br /> Đáp án: <br /> 1.  HOÀNG HOA THÁM<br /> 2.   MÔNG<br /> 3.  BẮC GIANG<br /> 4. TRƯƠNG VĂN NGHĨA<br /> 5.  ANH  DŨNG<br /> 6.  PHAN BỘI CHÂU<br /> 7. ĐỀ  NẮM<br /> Mật mã: NÔNG DÂN<br />        Giáo viên cần nhấn mạnh: Khởi nghĩa Yên Thế là phong trào lớn nhất  <br /> của nông dân trong những năm cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX. Sự  bền bỉ,  <br /> dẻo dai của phong trào nói lên tiềm năng, ý chí và sức mạnh của giai cấp  <br /> nông dân Việt Nam.<br />         Quy trình nói trên là thiết kế  đối với cách dạy dùng bảng phụ, dạy học  <br /> không có sử  dụng công nghệ  thông tin chúng ta vẫn có thể  áp dụng được trò <br /> chơi. Còn nếu sử  dụng công nghệ  thông tin trên phần mềm Powwer point và <br /> các phần mềm khác  thì đơn giản và tất nhiên hiệu quả cao hơn. Hiện nay công <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi         <br /> 13                                                                                                  <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> nghệ  thông tin được sử  dụng ngày càng phổ  biến đặc biệt là trong quá trình <br /> dạy học, đối với bản thân tôi đã sử dụng công nghệ thông tin vào tiết dạy của  <br /> mình trên phần mềm trong tổ chức trò chơi ô chữ  rất hiệu quả, học sinh thích <br /> thú và tiết học sôi động hơn,không sinh không còn cảm thấy căng thẳng đối <br /> với bộ môn này.<br /> Ví dụ:Trò chơi “ Theo dòng lịch sử” Bài áp dụng: Tiết 43 Làm bài tập lịch  <br /> sử 8 với chủ đê: Phong trào cần vương.<br /> + Mục đích: Giúp học sinh nắm một cách khái quát về phong trào Cần Vương,  <br /> đồng thời tạo cho các em không khí vừa học vừa chơi,phát triển kĩ năng phối  <br /> hợp, phân tích, làm việc theo nhóm.<br />  Cho học sinh xếp thành 4 đội, mỗi đội có một thư kí.<br /> + Tiến hành trò chơi: Chia lớp thành 4 đội và đặt tên cho mỗi đội, giáo viên <br /> phổ biến luật chơi. Thời gian: 45 phút/<br /> ­  Phần khởi động: 50 điểm( 4 đội trả lời 5 câu hỏi, thời gian 5 giây,mỗi <br /> câu hỏi 10 điểm, mỗi đội được trả lời một lần)<br /> ­ Phần Tăng tốc: 100 điểm( 4 đội tham gia trả lời 4 sự kiện lịch sử,thời  <br /> gian trả lời mỗi sự kiện là 5,10,15 giây tương ứng với 15,10 và 5 điểm)<br /> ­ Về  đích: 50 điểm:Học sinh trả lời quan điểm của mình về  chủ  đề  giáo <br /> viên đưa ra,thời gian là 3 phút<br /> Trò chơi cụ thể như sau:<br /> Phần Khởi động: 5 câu hỏi<br /> Câu 1: Cuộc phản công Kinh thành Huế bùng nổ vào thời gian nào?( 5/7/1885)<br /> Câu 2: Tôn Thất thuyết đã thay vua Hàm Nghi mấy lần ra chiếu Cần Vương?  <br /> ( 2 lần)<br /> Câu 3: Phong trào cần vương trải qua mấy giai đoạn?( 2 giai đoạn)<br /> <br /> Câu 4: Thanh Hóa có mấy cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần Vương?(2 <br /> cuộc)<br /> Câu 5: Cuộc khởi nghĩa nào là cuộc khởi nghĩa lớn nhất trong phong trào Cần <br /> vương?( Khởi nghĩa Hương Khê)<br /> Phần Tăng tốc: 5 sự kiện lịch sử<br /> Sự kiện 1:   + Gợi ý 1: Tôn Thất Thuyết( 5 giây đầu tiên)<br /> + Gợi ý 2: 5/7/1885( giây thứ 10)<br />                      + Gợi ý 3: Tân Sở( Giây thứ 15)<br /> Đáp án:   Cuộc phản công của phái chủ chiến tại kinh thành Huế <br /> Sự kiện 2:   + Gợi ý 1: Ba làng( Giây thứ 5)<br />                     + Gợi ý 2: Công sự (Giây thứ 10)<br />                     + Gợi ý 3:  1886­1887 ( Giây thứ 15)<br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi         <br /> 14                                                                                                  <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> Đáp án:   Khởi nghĩa Ba Đình<br /> Sự kiện 3:   + Gợi ý 1:  Bãi sậy   ( 5 giây đầu tiên)<br /> + Gợi ý 2:  Đinh Gia Quế , Nguyễn Thiện Thuật( giây thứ 10)<br />                      + Gợi ý 3: 1883­1892  ( Giây thứ 15)<br /> Đáp án:   Khởi nghĩa Bãi Sậy<br /> Sự kiện 4:   + Gợi ý 1: 15 thứ quân( 5 giây đầu tiên)<br /> + Gợi ý 2: Ngàn Trươi( giây thứ 10)<br />                      + Gợi ý 3:  Phan Đình Phùng( Giây thứ 15)<br /> Đáp án:   Khởi nghĩa Hương khê<br /> Sự kiện 5:    + Gợi ý 1: Tôn Thất Thuyết( 5 giây đầu tiên)<br /> + Gợi ý 2: Tân sở ( giây thứ 10)<br />                      + Gợi ý 3:  13/7/1885( Giây thứ 15)<br /> Đáp   án:  Tôn   Thất   Thuyết   nhân   danh   vua   Hàm   Nghi     ra“   Chiếu   Cần  <br /> Vương”<br /> PhầnVề đích: 50 điểm<br /> ? Tại sao phong trào Cần Vương thất bại? Phong trào để lại ý nghĩa gì?<br /> Cuối cùng giáo viên tổng kết, nhận xét, rút kinh nghiệm<br /> *Trò ch<br />   ơi “ Ai là người nhớ sự kiện, nhân vật lịch sử nhiều nhất” : <br /> Trò chơi này có thể áp dụng trong chương trình ngoại khóa lớp 9  học kì II. Sử <br /> dụng trò chơi nàynhằm củng cố hệ  thống kiến thức trong học kì II, đồng thời <br /> giúp các em có một không khí thoải mái, thân  thiện trong giờ  học ngoài trời. <br /> Giáo viên nên chọn thời gian thích hợp để tổ chức . Giáo viên cần chuẩn bị hệ <br /> thống câu hỏi, đáp án, đồng hồ tính thời gian. Giáo viên nên bố trí chỗ ngồi cho  <br /> học sinh hợp lí. Học sinh chuẩn bị bảng viết và bút lông.<br /> + Tổ chức trò chơi: Giáo viên giới thiệu về trò chơi, lựa chọn đội chơi, chọn <br /> đội chơi cả lớp hoặc cả khối.<br /> Trò chơi gồm 10 câu hỏi, học sinh được bố trí ngồi theo hình ô vuông, giáo viên <br /> bố trí  đồng  nghiệp giám sát trò chơi. Em nào trả lời đúng thì tiếp tục ngồi lại  <br /> chơi, em nào sai bị  loại khỏi cuộc chơi, cứ  như vậy đến khi học sinh trả  lời <br /> câu thứ 10 sẽ là người chiến thắng.<br /> + Tiến hành: Giáo viên đọc câu hỏi xong, học sinh trả lời bằng cách viết vào <br /> bảng của mình, khi tín hiệu báo hết thời gian học sinh giơ bảng lên.<br /> Câu 1: Ai là người sáng lập ra  Đảng cộng sản Việt Nam?<br /> Đáp án: Nguyễn Ái Quốc<br /> Câu 2: Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độ lập ở đâu?<br /> Đáp án: Quảng trường Ba Đình<br /> Câu 3: Kế hoạch Na Va được chia thành mấy bước?<br /> Đáp án: 2 bước<br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi         <br /> 15                                                                                                  <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> Câu 4:Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ diễn ra năm nào?<br /> Đáp án: Năm 1954<br /> Câu 5: Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy tết mậu thân diễn ra năm nào?<br /> Đáp án: Năm 1968<br /> Câu 6: Chiến dịch nào kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước?<br /> Đáp án: Chiến dịch Hồ Chí Minh.<br /> Câu 7: Tên “Nước Cộng hòa xã hội chủ  Việt Nam” chính thức từ  năm <br /> nào?<br /> Đáp án:Năm 1976<br /> Câu 8: Ai là chủ  tịch nước ta sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ  cứu  <br /> nước thắng lợi?<br /> Đáp án:Tôn Đức Thắng<br /> Câu 9: Đế  quốc Mỹ  đã tiến hành bao nhiêu “chiến lược chiến tranh”  ở <br /> Việt nam?<br /> Đáp án: 3 chiến lược:Chiến tranh đặc biệt,chiến tranh cục bộ, việt nam hóa  <br /> chiến tranh.<br /> Câu 10: Nêu tên các đời tổng thống có dính líu trực tiếp đến chiến tranh  <br /> Việt nam?<br /> Đáp án:Ai sen hao,Ken nơ di, Giôn Xơn, Ních Xơn,Pho.<br /> Tùy theo trình độ học sinh mà giáo viên biên soạn câu hỏi cho phù hợp, nếu học  <br /> sinh bị  loại sớm thì giáo viên có thể  cứu trợ  để  học sinh quay lại tiếp tục trò  <br /> chơi. <br /> Cuối cùng giáo viên tổ chức trò chơi.<br /> *Trò chơi “ Tìm hiểu nhân vật lịch sử”trò chơi này có thể áp dụngcho tiết  <br /> bài tập hoặc chương trình ngoại  khóa lớp 8 ở học kì II.<br /> + Mục đích: Giúp học sinh khắc sâu những nhân vật lịch sử tiêu biểu của Việt <br /> Nam cuối thế  kỉ  XIX đầu XX, từ  đó bồi dưỡng cho các em long biết  ơn với  <br /> những anh hùng có công với đất nước, với dân tộc. Đồng thời tạo cho học sinh  <br /> có được không khí thoải mái vui chơi trong học tập.<br /> Giáo viên dùng máy chiếu trên phần mềm Powerpoint để thiết kế trò chơi.<br /> Học sinh chuẩn bị  kĩ nội dung bài, mỗi đội chuẩn bị  một chiếc bảng nhỏ  để <br /> ghi đáp án. Giáo viên cử mỗi đội một đội trưởng và một thư  kí. Xếp đội hình <br /> theo hình chữ U.<br /> + Tiến hành trò chơi:  Giáo viên giới thiệu về  trò chơi, lựa chọn đội chơi, <br /> chọn 5 đội và đặt tên cho đội chơi.<br /> Thời gian: 60 phút<br /> <br /> <br /> Sáng kiến kinh nghiệm ­ Giáo viên: Nguyễn Thị Tài ­ THCS Nguyễn Trãi         <br /> 16                                                                                                  <br /> Tạo hứng thú cho học sinh qua việc tổ chức trò chơi trong giờ học Lịch sử đối với học sinh  <br /> khối 8, 9 tại trường Trung học cơ sở Nguyễn Trãi.<br /> <br /> ­ Phần 1: Nhìn hình  ảnh đoán tên nhân vật( 100 điểm, bao gồm 10 nhân <br /> vật, học sinh đoán đúng tên một nhân vật được 10 điểm, thời gian là 5  <br /> giây, mỗi đội trả lời một lần, ghi câu trả lời trên bảng)<br /> ­ Phần 2: Tìm hiểu thân thế nhân vật lịch sử( 200 điểm) Giáo viên chọn 5  <br /> nhân vật tiêu biểu để học sinh trả lời, mỗi nhân vật sẽ có 4 câu hỏi, mỗi <br /> câu hỏi trả lời đúng được 10 điểm, thời gian là 5 giây.<br /> ­  Phần 3: Công lao của nhân vật lịch sử: (250 điểm) Giáo viên cho 5 đội <br /> lên bốc thăm nhân vật  mình sẽ  trả  lời, học sinh thảo luận để  đánh giá <br /> công lao của nhân vật lịch sử  mình chọn, thời gian là 3 phút, sau đó các <br /> đội trả lời lần lượt, nếu trả lời đúng được 50 điểm<br /> + Giáo viên tổ chức trò chơi:<br /> Ví dụ cụ thể như sau:<br /> Phần 1: Hình ảnh: Giáo viên cho hình ảnh hiện lên màn hình, với câu hỏi:<br />  Đây là nhân vật lịch sử  nào? Cứ  lần lượt cho học sinh quan sát 10 nhân vật <br /> (Hàm Nghi, Tôn Thất Thuyết, Phạm Bành, Nguyễn Thiện Thuật, Phan Đình <br /> Phùng, Hoàng Hoa Thám, Phan Bội Châu, Lương Văn Can,  Phan Châu Trinh,  <br /> Nguyễn Ái Quốc) cho học sinh trả lời.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nhân vật số 1