ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br />
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN<br />
-------------<br />
<br />
MAI HẠNH NGUYÊN<br />
<br />
NGHIÊN CỨU MỘT SỐ TÁC ĐỘNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU<br />
VÀ NƢỚC BIỂN DÂNG ĐẾN CƠ CẤU SỬ DỤNG ĐẤT NÔNG<br />
NGHIỆP VÙNG DUYÊN HẢI NAM TRUNG BỘ<br />
VÀ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP THÍCH ỨNG<br />
<br />
Chuyên ngành: Khoa học môi trường<br />
Mã số: 62 44 03 01<br />
<br />
(DỰ THẢO)<br />
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC MÔI TRƢỜNG<br />
<br />
HÀ NỘI, 2015<br />
<br />
i<br />
<br />
Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Khoa học tự nhiên<br />
<br />
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Văn Thụy<br />
TS. Võ Tử Can<br />
<br />
Phản biện: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />
Phản biện: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />
Phản biện: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng cấp Đại học Quốc<br />
gia chấm luận án tiến sĩ họp tại . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . vào hồi<br />
giờ<br />
ngày<br />
tháng<br />
năm 20...<br />
<br />
Có thể tìm hiểu luận án tại:<br />
- Thư viện Quốc gia Việt Nam<br />
- Trung tâm Thông tin - Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội<br />
<br />
ii<br />
<br />
MỞ ĐẦU<br />
1. Tính cấp thiết của đề tài<br />
Vùng Duyên hải Nam trung Bộ (DHNTB) bao gồm 8 tỉnh,<br />
thành phố trực thuộc Trung ương là: Đà Nẵng, Quảng Nam,<br />
Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hoà, Ninh Thuận<br />
và Bình Thuận. Diện tích đất nông nghiệp của Vùng chiếm<br />
trên 76% DTTN [6]. Mặc dù, trong những thập kỷ qua đã đạt<br />
được những thành tựu nhất định nhưng vùng DHNTB vẫn là<br />
một trong những vùng có tỷ lệ đói nghèo cao ở Việt Nam.<br />
Cuộc sống nông dân không chỉ nghèo, thu nhập thấp mà còn<br />
rất bấp bênh bởi nhiều vấn đề khó khăn chủ yếu là do điều<br />
kiện tự nhiên, môi trường, đặc biệt là những tác động của<br />
BĐKH, NBD. Trong đó lũ lụt và hạn hán là những loại hình<br />
thiên tai thường xuyên xảy ra ở Việt Nam, là loại hình thiên tai<br />
gây thiệt hại lớn nhất đối với các tỉnh vùng DHNTB.<br />
2. Mục tiêu nghiên cứu<br />
- Đánh giá được biến động cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp vùng<br />
Duyên hải Nam trung Bộ do khô hạn, ngập úng trong bối cảnh biến<br />
đổi khí hậu, nước biển dâng.<br />
- Đề xuất được một số giải pháp thích ứng với tác động của<br />
biến đổi khí hậu, nước biển dâng trong quản lý, sử dụng đất<br />
nông nghiệp cho vùng Duyên hải Nam trung Bộ.<br />
3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn<br />
a) Ý nghĩa khoa học<br />
- Luận án đã đưa ra được phương pháp đánh giá tác động<br />
của BĐKH, NBD đến cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp, trong đó<br />
có phương pháp ứng dụng chương trình CROPWAT tính toán<br />
lượng bốc thoát hơi tiềm năng làm cơ sở để tính toán chỉ số khô<br />
1<br />
<br />
hạn thăm dò (RDI) phục vụ việc đánh giá mức độ khô hạn, và<br />
phần mềm ArcGIS để xác định diện tích bị ngập úng do tác<br />
động của BĐKH, NBD cho từng loại hình đất nông nghiệp cụ<br />
thể của Vùng DHNTB.<br />
- Luận án đã nghiên cứu, kết hợp được nhiều nguồn tài liệu,<br />
số liệu (tài liệu về khí hậu, thời tiết; bản đồ HTSDĐ nông<br />
nghiệp; bản đồ đất, bản đồ thoái hóa, mô hình số hóa độ cao DEM,...) để đánh giá hiện trạng, dự tính và đưa ra các giải pháp<br />
để thích ứng với tác động của BĐKH, NBD đến cơ cấu sử dụng<br />
đất nông nghiệp (đất bị khô hạn, ngập úng) của Vùng DHNTB.<br />
b) Ý nghĩa thực tiễn<br />
- Kết quả của luận án góp phần bổ sung cơ sở lý luận và thực<br />
tiễn cho việc đánh giá tác động của BĐKH, NBD đến cơ cấu sử<br />
dụng đất nông nghiệp.<br />
- Kết quả nghiên cứu của luận án là căn cứ thực tiễn cho các<br />
nhà hoạch định chính sách, các nhà nghiên cứu nắm rõ được tác<br />
động của BĐKH, NBD đến cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp (về<br />
các vấn đề khô hạn, ngập úng) của Vùng DHNTB để từ đó có<br />
những chính sách, kế hoạch hành động.<br />
4. Những đóng góp mới của luận án<br />
- Lần đầu tiên xây dựng được quy trình đánh giá ảnh hưởng<br />
của BĐKH, NBD đến cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp cho<br />
phạm vi cấp vùng.<br />
- Xác định được cấu diện tích từng loại hình sử dụng đất<br />
nông nghiệp bị khô hạn, ngập úng trong bối cảnh BĐKH, NBD<br />
trên cơ sở ứng dụng thành công chương trình CROPWAT; tính<br />
chỉ số khô hạn thăm dò (RDI) và công nghệ GIS với sự ứng<br />
dụng phần mềm ArcGIS làm cơ sở cho việc dự tính chuyển đổi<br />
2<br />
<br />
cơ cấu sử dụng đất nông nghiệp trong bối cảnh BĐKH của vùng<br />
DHNTB vào các năm 2020, 2030, 2050.<br />
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU<br />
<br />
1.1. Một số khái niệm về vấn đề nghiên cứu<br />
- Khái niệm về khí hậu, biến đổi khí hậu, nước biển dâng<br />
- Khái niệm về đất, đất nông nghiệp, cơ cấu sử dụng đất<br />
nông nghiệp<br />
- Khái niệm về đánh giá tác động do biến đổi khí hậu, nước<br />
biển dâng<br />
1.2. Tình hình nghiên cứu về biến đổi khí hậu, nƣớc biển<br />
dâng và sử dụng đất nông nghiệp trên thế giới<br />
- Nhóm nghiên cứu về hạn hán và các chỉ số khô hạn do tác<br />
động của biến đổi khí hậu<br />
- Nhóm nghiên cứu về đất bị ngập úng<br />
- Nhóm nghiên cứu về các giải pháp<br />
1.3. Biến đổi khí hậu, nƣớc biển dâng tác động đến cơ đất sử<br />
dụng đất nông nghiệp và tình hình nghiên cứu tại Việt Nam<br />
- Biểu hiện của BĐKH, NBD ở Việt Nam.<br />
- Tác động của BĐKH, NBD đến cơ cấu sử dụng đất nông<br />
nghiệp bao gồm: Tác động đến nông nghiệp và cơ cấu đất sản<br />
xuất nông nghiệp; tác động đến lâm nghiệp và cơ cấu đất lâm<br />
nghiệp; tác động đến thủy sản; Tác động đến diêm nghiệp<br />
- Khái quát các tài liệu có liên quan đến khu vực nghiên cứu<br />
1.4. Tổng quan đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội, những<br />
yếu tố liên quan tới BĐKH, NBD của vùng nghiên cứu<br />
- Điều kiện tự nhiên<br />
- Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội<br />
3<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
