M c tiêu<br />
K toán n ph i tr<br />
<br />
Khoa K toán – Ki m toán<br />
Đ i h c M TPHCM<br />
<br />
• Sau khi h c xong chương này, ngư i h c có th :<br />
– Gi i thích đư c nh ng yêu c u cơ b n c a chu n m c k toán liên<br />
quan đ n n ph i tr bao g m v vi c ghi nh n, đánh giá và trình<br />
bày trên báo cáo tài chính<br />
– Nh n di n và v n d ng các tài kho n k toán thích h p trong x lý<br />
các giao d ch liên quan đ n n ph i tr .<br />
– Phân bi t đư c ph m vi c a k toán và thu liên quan đ n n ph i<br />
tr .<br />
– T ch c và th c hi n các ch ng t , s chi ti t và s t ng h p liên<br />
quan đ n n ph i tr .<br />
<br />
2<br />
<br />
N i dung<br />
• Nh ng khái ni m và nguyên t c cơ b n<br />
•<br />
ng d ng trên h th ng tài kho n k toán<br />
• M t s lưu ý dư i góc đ thu<br />
• T ch c l p ch ng t , ghi s k toán chi ti t và t ng<br />
h p<br />
Ph n 1<br />
<br />
NH NG KHÁI NI M CƠ B N<br />
3<br />
<br />
1<br />
<br />
Nh ng khái ni m cơ b n<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
<br />
Các chu n m c liên quan<br />
<br />
Gi i thi u các chu n m c k toán liên quan<br />
Khái ni m n ph i tr & Đi u ki n ghi nh n<br />
Đánh giá<br />
Trình bày và công b<br />
<br />
5<br />
<br />
• VAS 01 - Chu n m c chung<br />
• VAS 18 – D phòng, tài s n và n ti m tàng<br />
• VAS 21 – Trình bày BCTC<br />
<br />
6<br />
<br />
Đ nh nghĩa & Đi u ki n ghi nh n<br />
<br />
Đ nh nghĩa & Đi u ki n ghi nh n<br />
<br />
• Theo VAS 01 :<br />
– N ph i tr : Là nghĩa v hi n t i c a doanh nghi p phát sinh<br />
t các giao d ch và s ki n đã qua mà doanh nghi p ph i<br />
thanh toán t các ngu n l c c a mình<br />
– N ph i tr đư c ghi nh n trong B ng cân đ i k toán khi có<br />
đ đi u ki n ch c ch n là doanh nghi p s ph i dùng m t<br />
lư ng ti n chi ra đ trang tr i cho nh ng nghĩa v hi n t i<br />
mà doanh nghi p ph i thanh toán, và kho n n ph i tr đó<br />
ph i xác đ nh đư c m t cách đáng tin c y.<br />
<br />
7<br />
<br />
S ki n &<br />
giao d ch đã<br />
x y ra<br />
<br />
Nghĩa v<br />
hi n t i<br />
<br />
Ph i thanh toán<br />
b ng ngu n l c<br />
<br />
S ti n xác<br />
đ nh đáng tin<br />
c y<br />
8<br />
<br />
2<br />
<br />
Ví d 1: Ph i tr ngư i bán<br />
<br />
Nh n hàng<br />
hóa, d ch v<br />
<br />
Th i đi m<br />
l p báo<br />
cáo<br />
<br />
S ti n xác<br />
đ nh trên hóa<br />
đơn<br />
<br />
Ví d 2: Ph i tr nhân viên<br />
<br />
Ph i tr khi đ n h n<br />
thanh toán<br />
<br />
S d ng<br />
lao đ ng<br />
<br />
B ki n n u không<br />
thanh toán, b ph t<br />
n u tr tr<br />
<br />
9<br />
<br />
S ti n xác<br />
đ nh theo tính<br />
toán<br />
<br />
Ph i tr khi đ n h n<br />
thanh toán<br />
<br />
B ki n n u không<br />
thanh toán, b ph t<br />
n u tr tr<br />
<br />
10<br />
<br />
Ví d 3: Ngư i mua<br />
<br />
ng trư c<br />
<br />
Ví d 4: Chi phí lãi vay<br />
<br />
Th i đi m<br />
l p báo<br />
cáo<br />
<br />
11<br />
<br />
Th i đi m<br />
l p báo<br />
cáo<br />
<br />
Th i đi m<br />
l p báo<br />
cáo<br />
<br />
12<br />
<br />
3<br />
<br />
S ki n đã x y ra<br />
<br />
Ví d 5: Chi phí b o hành<br />
• Công ty A bán hàng có b o hành 2 năm.<br />
• Cu i năm 2012, s ti n b o hành ư c tính ph i tr<br />
trong năm 2013 g m:<br />
<br />
• N ph i tr ph i phát sinh t s ki n/giao d ch đã<br />
phát sinh trong quá kh .<br />
• Đi u ki n này ngăn ch n ghi nh n các kho n ph i tr<br />
chưa ph i là nghĩa v hi n t i.<br />
<br />
13<br />
<br />
– 120 tri u b o hành cho s n ph m bán năm 2012<br />
– 60 tri u b o hành cho s n ph m bán năm 2013.<br />
<br />
14<br />
<br />
Nghĩa v hi n t i<br />
<br />
phòng ph i tr cho<br />
i năm nay là bao<br />
BH SPHH trích l p<br />
c d phòng c n l p<br />
<br />
Ví d 6: Chi phí ngh mát<br />
<br />
• Theo VAS 18, có hai d ng nghĩa v :<br />
<br />
• Công ty ABC có chính sách đài th vé cho cán b du<br />
l ch nư c ngoài hàng năm n u có thâm niên t 5<br />
năm tr lên. Đây là chính sách n i b đã th c hi n<br />
nhi u năm qua, m c dù không th hi n trên h p<br />
đ ng lao đ ng.<br />
• KTV yêu c u DN ư c tính s ti n và ghi nh n như<br />
m t kho n ph i tr . Đúng hay sai?<br />
<br />
– Nghĩa v pháp lý là nghĩa v phát sinh t m t h p đ ng<br />
ho c m t văn b n pháp lu t hi n hành.<br />
– Nghĩa v liên đ i là nghĩa v phát sinh t các ho t đ ng c a<br />
m t doanh nghi p khi thông qua các chính sách do h đã<br />
ban hành ho c h sơ, tài li u hi n t i có liên quan ch ng<br />
minh cho các đ i tác khác bi t r ng doanh nghi p s ch p<br />
nh n và th c hi n nh ng nghĩa v c th .<br />
<br />
15<br />
<br />
• Công ty A s ghi nh n kho n d<br />
chi phí b o hành trên BCTC cu<br />
nhiêu?<br />
• N u s dư d phòng ph i tr v<br />
năm 2011 còn l i là 82 tri u. M<br />
là bao nhiêu?<br />
<br />
16<br />
<br />
4<br />
<br />
Xác đ nh m t cách đáng tin c y<br />
<br />
Ch c ch n x y ra<br />
<br />
• S ti n c a kho n ph i tr ph i có kh năng xác đ nh<br />
m t cách đáng tin c y<br />
<br />
• Doanh nghi p ch c ch n ph i dùng m t lư ng ti n<br />
đ chi tr<br />
<br />
Khó xác đ nh đư c<br />
<br />
G n đúng<br />
<br />
Chính xác<br />
<br />
Dư i 50%<br />
<br />
50% - 90%<br />
<br />
Kh năng x y ra th p<br />
<br />
Có th<br />
<br />
Trên 90%<br />
Ch c ch n<br />
<br />
Xác đ nh m t cách<br />
đáng tin c y<br />
<br />
17<br />
<br />
18<br />
<br />
Ví d 7: V ki n<br />
<br />
D<br />
<br />
S<br />
<br />
• S là 1 qu c gia n i ti ng v các đ o lu t nghiêm kh c<br />
liên quan đ n môi trư ng. Công ty X vi ph m lu t và<br />
đang b cơ quan môi trư ng xem xét hình ph t.<br />
• K t thúc niên đ , chưa có quy t đ nh chính th c<br />
nhưng theo lu t c a S., s ti n công ty X b ph t có<br />
th ư c tính là 20.000 USD.<br />
<br />
19<br />
<br />
• M<br />
tr<br />
• M<br />
th<br />
<br />
phòng ph i tr<br />
<br />
t kho n d phòng ph i tr là m t kho n n ph i<br />
không ch c ch n v giá tr ho c th i gian.<br />
t kho n d phòng ph i tr ch đư c ghi nh n khi<br />
a mãn các đi u ki n sau:<br />
<br />
– Doanh nghi p có nghĩa v n hi n t i do k t qu t m t s<br />
ki n đã x y ra.<br />
– S gi m sút v nh ng l i ích kinh t có th x y ra d n đ n<br />
vi c yêu c u ph i thanh toán nghĩa v n ; và<br />
– Đưa ra đư c m t ư c tính đáng tin c y v giá tr c a nghĩa<br />
v n đó.<br />
20<br />
<br />
5<br />
<br />