Bài giảng Ngữ văn 12 tuần 22 bài: Rừng xà nu

Chia sẻ: Dinh Lu | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

566
lượt xem 51
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Rừng xà nu là một truyện ngắn của Nguyễn Trung Thành (bút danh của nhà văn Nguyên Ngọc). Được viết năm 1965. Tổng hợp 5 bài giảng điện tử ngữ văn lớp 12 về rừng xà nu giúp quý thầy cô xây dựng những bài giảng sinh động và chất lượng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Ngữ văn 12 tuần 22 bài: Rừng xà nu

BÀI GIẢNG NGỮ VĂN LỚP 12 RỪNG XÀ NU (Nguyễn trung Thành )
I/ Tìm hiểu chung :  1/ Về nhà văn Nguyễn Trung Thành ( 1932 ): vă  - Là nhà văn quân đội. vă  - Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ ông họat động chủ yếu ở chiến trường Tây Nguyên và Liên khu V. trư   ông am hiểu và gắn bó như máu thịt với như mảnh đất - con người và cuộc sống của ngư miền đất này.  - Sáng tác của Nguyễn Trung Thành mang đậm khuynh hướng sử thi : phản hư ánh những vấn đề trọng đại của vận mệnh dân tộc và đất nước; xây dựng những nhân nư vật anh hùng tiêu biểu cho CNAHCM Việt Nam.  -Tác phẩm tiêu biểu ( sgk ).
-Truyện ngắn “Rừng xà nu” được in trong được 2/ Xuất tập truyện ngắn “ Trên quê hương những ương xứ và anh hùng Điện Ngọc” . Ngọc” -Tác phẩm được viết vào năm 1965. Đây là được hòan thời điểm Mỹ đổ quân tham chiến ở miền cảnh Nam. Cuộc kháng chiến chống Mỹ ở Miền Nam ở vào hồi quyết liệt : giăc Mỹ điên giă ra đời cuồng đánh phá Cách mạng miền Nam . của  -Trước sự hủy diệt tàn bạo của kẻ thù, tinh Trư thù, “ Rừng thần đấu tranh cách mạng của nhân dân (từ miền ngược đến miền xuôi) càng kiên ngư xuôi) xà nu”. cường và bất khuất .
3/ Cốt truyện của tác phẩm: Truyện kể về Tnú-người làng Xôman, thuộc dân tộc Strá ở Tây Nguyên: Tnú mồ côi cha mẹ, lớn lên trongtình yêu thương của buôn làng. Từ nhỏ, Tnú đã cùng Mai( con gái cụ Mết) tham gia làm liên lạc cho Cách mạng. Bị giặc bắt, tra tấn dã man, Tnú không khai,anh vượt ngục trở về cùng cụ Mết và thanh niên trong làng chuẩn bị vũ khí đánh giặc. Giặc càn quét, khủng bố bắt vợ con anh đánh đập đểhòng bắt anh. Tận mắt chứng kiến cảnh vợ con đau đớn trước những làn mưa roi của kẻ thù, anh đã xông ra giữa vòng vây của giặc để cứu mẹ con Mai. Nhưng không cứu được: vợ con anh chết; anh bị giặt bắt và đốt 10 đầu ngón tay.Anh được dân làng cứu, sau đó anh tham gia lực lượng quân giải phóng. Ba năm sau, anh được đơn vị cho nghỉ phép 1 đêm về thăm làng. Trong đêm đó, cụ Mết triệu tập cả bản để kể chuyện về Tnú- chuyện về buôn làng cho cả làng cùng nghe. Sáng hôm sau, cụ Mết, Dít và bé Heng lại tiễn Tnú lên đường.
Thông qua câu chuyện về cuộc đời 4/ Tnú, truyện ngắn ca ngợi sức sống Chủ và tinh thần đấu tranh quật cường của dân làng Xô-man ( nói riêng) và đề các dân tộc Tây Nguyên trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
II/ Phân tích 1/ Hình tượng cây xà nu – rừng xà nu trong tác tư phẩm: *. Đặc điểm sinh thái : -Là loại cây thân gỗ, họ thông, mọc thành rừng ở Tây Nguyên. - Cây xà nu mọc thẳng, tán lá vươn cao, thân cây vạm vươn vỡ, có sức sống mãnh liệt. “…lọai cây hùng vĩ và cao thượng, man dại và trong thư sạch, mỗi cây cao vút, vạm vỡ, ứa nhựa, tán lá vừa thanh nhã vừa rắn rỏi” rỏi” (Nguyên Ngọc –về một truyện ngắn – Rừng xà nu) nu)
 Rừng xà nu ở Tây Nguyên
* Theo em , có mấy cách phân tích ý nghĩa biểu tượng của cây xà nu, rừng xà nu trong tác phẩm?  * Có thể tìm hiểu ý nghĩa biểu tượng của cây xà nu , rừng xà nu theo hai cách :  - Phân tích theo sự xuất hiện của cây xà nu theo bố cục của tác phẩm.  - Phân tích theo mối quan hệ chiếu ứng giữa cây và người.  => Thấy được dụng ý của nhà văn khi đặt tên cho tác phẩm là “Rừng xà nu”.
b.Ý nghĩa cụ thể và giá trị tượng trưng của hình ảnh tư trư cây xà nu-rừng xà nu : nu- * Cách 1: - Ở phần đầu tác phẩm :  + Cả rừng xà nu bị tàn phá bởi đạn đại bác của kẻ thù.  + “Đạn đại bác không giết nổi chúng”, chúng vượt vư lên rất nhanh… + “rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn …ra che chở cho làng”. => Cây xà nu được miêu tả vừa chiếu ứng với nỗi đau được thương thương dân làng Xô-man, lại vừa hiện lên vẻ đẹp Xô- hùng vĩ –che chở, bảo vệ cho cuộc sống của người dân ngư Tây Nguyên trước sự tàn bạo của Mỹ Diệm . trư
Ở phần thân truyện : - Rừng xà nu từ biểu tượng cây- người, mở rộng thành tư cây- ngư biểu tượng đời sống : Xà nu có mặt trong đời sống hàng tư ngày, trong lịch sử ngàn đời của dân làng Xô-man : Xô- + Lửa xà nu cháy trong mỗi bếp, cháy trong đống lửa ở nhà ưng. +Khói xà nu quét đen tấm bảng cho anh quyết dạy Tnú và Mai học chữ. +Gốc cây xà nu cạnh con nuớc lớn là nơi bắt đầu cho nơ tình yêu sâu đậm tha thiết của Mai và Tnú. +Aùnh đuốc xà nu đêm đêm soi sáng cho dân làng mài giáo mác chuẩn bị đồng khởi. + Dầu xà nu, giặc dùng đốt 10 đầu ngón tay Tnú… nu, => Hình ảnh cây xà nu luôn gắn bó với niềm vui, nỗi đau –giao hòa chiếu ứng với cuộc sống của người dân ngư Tây Nguyên.
- Ở đọan kết : + … “vô số những cây con mọc lên”. +… “những cây mới nhú khỏi mặt đất, nhọn hoắt như những mũi lê”. như +… “Đến hút tầm mắt…những rừng xà nu nối tiếp đến chân trời”.  hình ảnh được láy lại được như nhưng lại có sự phát triển về ý nghĩa biểu tượng trọn vẹn cho tư nỗi đau, phẩm chất sức mạnh của dân làng Xô-man, gợi ý Xô- nghĩa nhan đề tác phẩm : Rừng xà nu. 
* Cách 2: a/ Cây Xà Nu gắn bó với cuộc sống con người Tây Nguyên : Là loại cây đặc thù tiêu biểu cho miền đất Tây Nguyên , tạo bối Cây Xà Nu có cảnh hùng vĩ và hoang dã ý nghĩa như Người TN gắn bó mật thiết với cây thế nào đối Xà Nu :sinh ra dưới tán Xà Nu , với cuộc sống lớn lên , lam làm , sinh hoạt bên con người Tây cây Xà Nu , yêu đương hẹn hò ở Nguyên ? dưới gốc Xà Nu và chết thì yên nghĩ dưới những cánh rừng Xà Nu bạt ngàn ….. Cây Xà Nu gần gũi với đời sống của người dân Xô Man , là chứng nhân của những sự kiện quan trọng xảy ra với họ trong cuộc kháng chiến …
b/ Cây Xà Nu tượng trưng cho phẩm chất và số phận con người TN : * To lớn vững chãi thẳng Tả thực + nhân hoá , tượng thắn , sinh sôi nảy nở trưng cho những phẩm chất khoẻ ,cành lá xum xuê cao đẹp của dân làng Xô Man bất chấp giá rét giông : kiên cưòng bất khuất… bão ….. * Có những cây bị Tượng trưng cho sức thưong…nhựa ứa ra chịu đựng và sức sống thơm ngào ngạt …vết mãnh liệt của nhân dân thương chóng lành..vượt lên rất nhanh.. Tây nguyên * Cạnh cây Xà Nu mới Tượng trưng cho các thế hệ ngã gục đã có 4 , 5 cây người dân Tây Nguyên nối con khác mọc lên , ngọn tiếp nhau đánh giặc giữ làng.. xanh rờn , hình nhọn ( Mai chết có Dít ..Anh Quyết mũi tên lao thẳng lên hi sinh có Tnú thay thế ) bầu trời…
“ Rừng Xà Nu ưỡn tấm ngực Cây Xà Nu + rừng Xà Nu gắn lớn của mình ra che chở cho bó với con người từ bao đời dân làng” nay , cùng với con người đánh giặc giữ làng Rừng Xà Nu tiêu biểu cho sức sống bất diệt và Miêu tả cây Xà Nu trong sự : tinh thần đấu tranh so sánh đối chiếu , nhân hoá , kiên cường bất khuất ẩn dụ , tượng trưng.. của người dân Tây Nguyên Hình ảnh cây Xà Nu nổi bật xuyên suốt tác phẩm là một biểu tượng nghệ thuật đẹp , giàu giá trị thẩm mỹ , góp phần làm nổi bật chủ đề và tạo không khí Tây Nguyên , chất TN độc đáo…
 Hay có thể nói :  Hình ảnh rừng xà nu như một dàn nhạc như đệm cùng tấu lên bản trường ca đau trư thương thương mà anh dũng của một Tây Nguyên bất khuất – kiên cường. cư
2/ Cuộc sống đau thương và tinh thần quật thương khởi của dân làng Xôman trong cuộc kháng chiến chống Mỹ: a. Cuộc sống đau thương và tinh thần quật khởi của cả thương buôn làng Xô man : + Cả buôn làng bị giặc tàn sát, giết hại dã man. + Kẻ thù càng tàn sát, nhân dân càng sôi sục căm thù că đứng lên đánh giặc. b. Các nhân vật tiêu biểu :  - Cụ Mết. -Tnú – Mai .  - Dít. - Bé Heng.  