Bài giảng Tổ chức nhân sự hành chính nhà nước: Chương 3 - ThS. Trương Quang Vinh

Chia sẻ: Nhẫn Nhẫn | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

114
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chương 3: Nguồn nhân lực trong các cơ quan hành chính nhà nước. Nội dung trình bày trong chương 3 bao gồm: Nhà nước là tổ chức sử dụng nhiều lao động nhất trong tất cả các loại hình tổ chức, quá trình hình thành nguồn nhân lực trong các cơ quan hành chính nhà nước, tính pháp lý về nguồn nhân lực trong các cơ quan hành chính nhà nước, phân loại nguồn nhân lực của các cơ quan hành chính nhà nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tổ chức nhân sự hành chính nhà nước: Chương 3 - ThS. Trương Quang Vinh

Chương 3 Nguồn nhân lực trong các cơ quan hành chính nhà nước. I. Nhà nước là tổ chức sử dụng nhiều lao động nhất trong tất cả các loại hình tổ chức. II.Quá trình hình thành nguồn nhân lực trong các cơ quan hành chính nhà nước.
III.Tính pháp lý về nguồn nhân lực trong các cơ quan hành chính nhà nước. IV.Phân loại nguồn nhân lực của các cơ quan hành chính nhà nước.
Nhà nước không chỉ là một thực thể được hình thành nhằm thực hiện chức năng quản lý nhà nước, mà trên phương diện tổ chức, nhà nước cũng là một tổ chức và là một tổ chức lớn nhất trong các loại tổ chức. Quy mô của nhà nước lớn cả về lực lượng lao động, cả trên phương diện nguồn lực mà nhà nước có (vốn, ngân sách), cả trên quy mô (lãnh thổ) và cả trên phương diện lĩnh vực quản lý.
Nghiên cứu quản lý nguồn nhân lực của hệ thống các cơ quan nhà nước (nói chung) và hệ thống các cơ quan (quản lý) hành chính nhà nước cần phải được tiếp cận từ hai phía. Nhà nước, các cơ quan nhà nước, các cơ quan quản lý nhà nước là một loại hình tổ chức (phương diện chung).
Nhà nước, các cơ quan quản lý nhà nước là một loại tổ chức đặc biệt. Một tổ chức trong đó không chỉ sử dụng quyền lực nhà nước để quản lý mọi mặt đời sống chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội mà là một tổ chức trong đó nguồn nhân lực của tổ chức lại chính là những người được giao trực tiếp để thực hiện chức năng đó. Họ vừa quản lý nhà nước vừa phải quản lý chính mình bằng những quy định cụ thể.
Trên khía cạnh thứ nhất, những kiến thức chung về quản lý nguồn nhân lực của tổ chức đều có thể áp dụng vào quản lý nguồn nhân lực của các tổ chức nhà nước. Trên khía cạnh thứ hai, do đặc trưng của tổ chức các cơ quan quản lý nhà nước, quản lý nguồn nhân lực của các cơ quan nầy đòi hỏi phải có những sự khác biệt hơn so với các tổ chức khác nói chung. Nhà nước của các quốc gia được tổ chức theo nhiều cách khác nhau. Tùy thuộc vào thể chế nhà nước mà có mô hình tổ chức thích ứng.
Nét đặc trưng chung của các nhà nước là phân thành ba nhóm: nhóm các cơ quan thuộc hệ thống lập pháp, nhóm các cơ quan thuộc hệ thống tư pháp, nhóm các cơ quan thuộc hệ thống hành pháp, tức hệ thống các cơ quan (quản lý) hành chính nhà nước. Trong điều kiện cụ thể của Việt Nam, ngoài các cơ quan thuộc ba hệ thống nêu trên, còn có các hệ thống các cơ quan của Đảng (từ trung ương đến cơ sở); hệ thống các cơ quan của các tổ chức chính trị – xã hội cũng được tổ chức từ trung ương đến cơ sở.
Các tổ chức chính trị xã hội ở nước ta bao gồm: Mặt trận tổ quốc Việt Nam; Tổng liên đoàn lao động Việt Nam; Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam; Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh; Hội Cựu chiến binh Việt Nam và Hội Nông dân Việât Nam. Các cán bộ làm việc trong các tổ chức nầy từ huyện đến trung ương đều được nhà nước trả lương. Các cơ quan nhà nước có thể chia thành: Các cơ quan thuộc hệ thống lập pháp Các cơ quan thuộc hệ thống tư pháp Các cơ quan thuộc hệ thống hành pháp.
Ngoài ra, hệ thống các doanh nghiệp của nhà nước cũng tạo nên nguồn nhân lực của nhà nước, mặc dù chuyển sang nền kinh tế thị trường, hoạt động của hệ thống các doanh nghiệp nhà nước bắt đầu đã có những thay đổi trong quản lý nói chung và nguồn nhân lực nói riêng. Nguồn nhân lực của hệ thống các cơ quan (quản lý) hành chính nhà nước chỉ là một bộ phận cấu thành nguồn nhân lực của nhà nước.
Nghiên cứu đặc trưng nguồn nhân lực trong cơ quan hành chính nhà nước có ý nghĩa quan trọng nhằm tìm kiếm các phương pháp, cách thức, quản lý phù hợp. Nghiên cứu đặc trưng của nguồn nhân lực của các cơ quan hành chính nhà nước có thể đi từ nhiều khía cạnh khác nhau: Từ quy mô của nguồn nhân lực trong tổ chức hành chính nhà nước; Các thức hình thành nguồn nhân lực trong các tổ chức nhà nước; Cơ sở pháp luật để điều chỉnh các mối quan hệ lao động trong các tổ chức nhà nước.
I. Nhà nước là tổ chức sử dụng nhiều lao động nhất trong tất cả các loại hình tổ chức 1. Nhà nước là tổ chức lớn nhất, rộng nhất về quy mô 2. Tính đa dạng về ngành nghề trong các cơ quan hành chính nhà nước
1.Nhà nước là tổ chức lớn nhất, rộng nhất về quy mô Các cơ quan nhà nước nói chung và các cơ quan hành chính nhà nước nói riêng có mặt ở mọi vùng lãnh thổ của quốc gia. Tuỳ thuộc vào mô hình tổ chức hệ thống hành chính nhà nước là tản quyền, phân quyền, hay tự quản mà cách thức tổ chức có thể khác nhau, song số lượng của các tổ chức hành chính là rất lớn.
Quy mô của các cơ quan hành chính nhà nước là lớn không chỉ về số lượng đầu mối mà còn cả về số lượng người lao động làm việc (nhân sự trong tổ chức). Tỷ lệ công chức làm việc trong các cơ quan quản lý nhà nước của các nước chiếm khoảng 2% lực lượng lao động toàn xã hội.
2.Tính đa dạng về ngành nghề trong các cơ quan hành chính nhà nước Bộ máy hành chính nhà nước thực hiện chức năng hành pháp nhằm thực thi luật trên tất cả các lĩnh vực nên hành chính nhà nước mang tính toàn diện.
Mặt khác, hoạt động hành chính nhà nước tiến hành ở nhiều cấp độ khác nhau: từ việc đề ra những chính sách vĩ mô đến việc triển khai thực hiện các chính sách đó; từ việc quản lý vĩ mô, quản lý nhà nước đến việc tổ chức dịch vụ công cho xã hội bao gồm những loại dịch vụ hành chính nhà nước (dịch vụ quản lý) đến các loại dịch vụ công ích, dịch vụ tư.
Điều đó đòi hỏi đội ngũ nhân sự của tổ chức cũng rất đa dạng về vị trí làm việc, về cấp bậc, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao. Hành chính nhà nước mang tính toàn diện trên nhiều lĩnh vực và do đó đôïi ngũ cán bộ, nhân sự của hệ thống các cơ quan hành chính nhà nước rất đa dạng cả về ngành nghề và lĩnh vực hoạt động.
Tính đa dạng đó tạo cho hệ thống nhân sự của các cơ quan hành chính nhà nước vừa to về quy mô, vừa phức tạp ở cơ cấu tổ chức và phân loại. Điều đó cũng đòi hỏi phải có một hình thức quản lý nhân sự khác với các tổ chức kinh tế khác.
II.Quá trình hình thành nguồn nhân lực trong các cơ quan hành chính nhà nước: 1. Giai đoạn độc lập theo kiểu nhà nước nô lệ hay phong kiến 2. Thời kỳ thuộc địa 3. Giai đoạn giành độc lập, xây dựng nhà nước tự chủ.
4. Các mô hình hình thành và phát triển nguồn nhân lực của các cơ quan nhà nước nói chung và cơ quan hành chính nhà nước nói riêng.
Sự hình thành và phát triển nguồn nhân lực trong các cơ quan nhà nước nói chung và hệ thôùng các cơ quan hành chính nhà nước nói riêng gắn liền với sự ra đời của nhà nước độc lập của quốc gia. Nhiều nước trên thế giới có lịch sử phát triển theo nhiều giai đoạn khác nhau nhưng có thể chia thành: Giai đoạn nhà nước độc lập ban đầu hoặc ở chế độ nô lệ hoặc ở chế độ phong kiến. Giai đoạn trở thành thuộc địa của các nước đế quốc phương Tây và Mỹ.