intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo giải pháp công tác quản lý Mầm non: Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ tại trường Mầm non Sao Mai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:22

40
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Báo cáo trình bày một số biện pháp chỉ đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ tại trường Mầm non Sao Mai. Để nắm chi tiết hơn nội dung nghiên cứu, mời các bạn cùng tham khảo báo cáo.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo giải pháp công tác quản lý Mầm non: Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ tại trường Mầm non Sao Mai

  1.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Phần thứ 1: Mở đầu I. Đặt vấn đề. Như  chúng ta đã biết, song hành với sự  phát triển của xã hội thì vấn đề  đổi mới phương pháp dạy học là vấn đề  được đề  cập nhiều nhất trong những  năm học gần đây. Dạy học phát huy tính tích cực lấy trẻ làm trung tâm đã là một  trong các phương hướng cải cách, nhằm đào tạo những người giáo viên luôn  sáng tạo, làm chủ  đất nước. Có rất nhiều phương pháp dạy học, kỹ  thuật dạy  học hay, mới, sáng tạo được triển khai, tập huấn đến người dạy, yêu cầu một   phương pháp dạy học hiệu quả được đặt ra với người giáo viên. Người dạy lúc  này có nhiều cơ hội nhưng cũng gặp không ít khó khăn. Làm thế nào để có một  cách dạy hay nhất, nhẹ  nhàng nhất, hiệu quả  nhất. Làm sao để  phát huy tính  tích cực học tập của trẻ đã được đặt ra trong tất cả các nhà trường. Từ đó, trong  nhà trường xuất hiện ngày càng nhiều tiết dạy tốt của các giáo viên giỏi, theo  hướng tổ chức cho trẻ hoạt động, tự lực chiếm lĩnh tri thức mới. Theo bản chất   nhất định thì phương pháp dạy học tích cực luôn hướng tới việc hoạt động hóa,  tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học, tức là tập trung vào phát huy   tính tích cực của người học chứ  không phải là tập trung vào phát huy tính tích  cực của người dạy, tuy nhiên để  dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo   viên phải nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ động cũ kỹ. Ở các trường, việc đổi mới phương pháp dạy học tích cực được trang bị  đến từng người dạy, tác động tích cực đến nhận thức và hoạt động dạy của   từng giáo viên, đến hoạt động học của mỗi trẻ. Với quyết tâm đổi mới của mỗi  giáo viên cùng với sự  hỗ  trợ  tích cực của công nghệ  thông tin, đã có rất nhiều  phương pháp dạy học mới hay, sáng tạo mau chóng được phổ  biến rộng rãi,  được đông đảo giáo viên vận dụng trong dạy học. Thế  nhưng, không phải tất   cả giáo viên đều có thể cập nhật, học hỏi mau chóng và vận dụng có hiệu quả  các phương pháp dạy học mới. Trong thực tế, việc vận dụng phương pháp dạy   học và kỹ  năng sư  phạm của đội ngũ giáo viên dù đã có nhiều đổi mới so với  những năm học trước song nhìn chung việc tổ chức dạy học vẫn còn nặng thói  quen thuyết giảng, giáo viên vẫn còn làm việc nhiều, nói nhiều,... Đặc biệt, đa  số  giáo viên vẫn chưa quan tâm đúng mức đến đối tượng trẻ  tại lớp mình dạy   nên lựa chọn phương pháp, hình thức chưa phù hợp đối tượng trẻ, nghĩa là hình  thức và phương pháp dạy học vẫn chưa phát huy được tính năng động, sáng tạo,   chưa phát huy được tính tích cực chủ động của trẻ. Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 1
  2.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Trong nhiều năm trực tiếp phụ trách chuyên môn, tôi cũng đã có nhiều lần  thực hiện đề tài về phương pháp dạy học tích cực này “đề tài dạy học phát huy  tính tích cực của trẻ và lấy trẻ  làm trung tâm”. Đây là các vấn đề  mà bản thân  tôi rất tâm huyết, trăn trở. Nhưng, thực tế  không phải tất cả  giáo viên đều có  thể nắm bắt và thực hiện được như mình mong muốn, vấn đề dạy học thế nào  để  hiệu quả  nhất vẫn luôn là vấn đề  hàng đầu. Xuất phát từ  thực tế  đội ngũ   giáo viên trong trường, tôi luôn đặt ra cho đơn vị mình tiêu chí dạy học hiệu quả  nhất, chất lượng nhất và phát huy tốt nhất khả  năng tự  học, tự  khám phá của  trẻ. Các phương pháp dạy học tích cực là các đề tài sinh hoạt chuyên môn, là các  nội dung thảo luận trong các cuộc họp, là các chuyên đề  để  mọi người tự  học   tập, bồi dưỡng thường xuyên và nghiên cứu. Trên cả, các phương pháp dạy học  tích cực đã, đang được tất cả  giáo viên trong trường áp dụng hằng ngày để  có   những tiết học hay, hiệu quả đến với trẻ. Chính vì thế, lần này tôi tiếp tục chọn  đề tài về phương pháp dạy học đó là “Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện các   phương pháp dạy học tích cực cho trẻ”. * Đối tượng nghiên cứu.          Đề tài xác định đối tượng nghiên cứu là: Một số biện pháp chỉ  đạo thực  hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ tại trường mầm non Sao Mai. * Giới hạn nghiên cứu. Do đặc thù của trường bản thân đang phụ  trách quản lý chuyên môn nên  đã xác định giới hạn phạm vi nghiên cứu sau: ­ Giáo viên trường Mầm non Sao Mai;  ­ Học sinh trường Mầm non Sao Mai;  ­ Nghiên cứu từ năm học 2016 ­ 2017 đến năm học 2017 ­ 2018. II. Mục tiêu nghiên cứu *Khi thực hiện đề tài Tôi đưa ra các mục tiêu sau: + Về giáo viên: Giáo viên thực hiện được các phương pháp dạy học tích cực nhằm nâng  cao chất lượng dạy học.  Giáo viên có cái nhìn tổng quát hơn, giáo viên chủ động hơn trong việc tổ  chức một tiết học. Mỗi giáo viên có thói quen tìm hiểu, luôn mạnh dạn áp dụng  những điều mới mẻ trong dạy học. Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 2
  3.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. + Về trẻ:  Trẻ luôn là trung tâm và được tác động việc học bởi sự sáng tạo của giáo   viên. Giúp trẻ phát triển cách học của mình, đặc bệt là cách học tự học, tự tìm   tòi, khám phá sự vật hiện tượng xung quanh trẻ. Phát huy tính thích cực, tự giác, sáng tạo của trẻ. Phát huy được tinh thần  hợp tác, tương trợ và hỗ trợ lẫn nhau tạo cơ hội cho trẻ được hoạt động, được   phát triển các kỹ năng vận dụng những hiểu biết của trẻ vào thực tiễn. *Nhiệm vụ để thực hiện tốt các mục tiêu là:  Nghiên cứu kỹ những văn bản quy định chương trình mầm non, xây dựng   kế hoạch phù hợp dựa trên điều kiện thực tế tại trường. Tham mưu cấp trên và đưa ra những định hướng mang tính chiến lược   nhằm thúc đẩy sự phát triển của nhà trường trong cả năm học. Động viên khuyến khích tất cả giáo viên tham gia một cách phấn khởi, tự  do sáng tạo, nêu cao tinh thần đoàn kết, trách nhiệm với công việc. Kiểm tra, rà soát việc thực hiện các phương pháp dạy học tích cực hàng  ngày của giáo viên, kiểm tra trên trẻ thông qua các chủ đề và kỹ năng sống của   trẻ. Phần thứ hai: Giải quyết vấn đề I. Cơ sở lí luận: A.Kômenski đã viết “Giáo dục có mục đích đánh thức năng lực nhạy cảm,  phán đoán đúng đắn, phát triển nhân cách...hãy tìm ra phương pháp cho giáo viên   dạy ít hơn, học sinh hiểu nhiều hơn”. Gần đây nhất là năm học 2016 – 2017 Bộ  GD&ĐT cũng đã triển khai “Dự án tăng cường khả năng sẵn sàng đi học cho trẻ  Mầm non”, ở đây cán bộ quản lý và giáo viên được bồi dưỡng 10 nội dung kiến   thức trực tuyến nói về phương pháp dạy học tích cực lấy trẻ làm trung tâm; các   môdul 20, 21, 22, 23 trong công tác bồi dưỡng thường xuyên cũng đưa ra nội   dung thực hiện phương pháp dạy học tích cực lấy trẻ  làm trung tâm. Năm học  2018 ­ 2019 là năm học tiếp tục thực hiện chương trình giáo dục mầm non sửa  đổi. Điều đó cho thấy rằng các quan điểm, đường lối và chính sách của nhà  Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 3
  4.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. nước và toàn xã hội đang đặc biệt quan tâm và chú trọng đến chất lượng giáo  dục nhất là chất lượng mà trẻ có được khi ngồi trên ghế nhà trường.  Trong xã hội hiện đại, với sự bùng nổ thông tin, sự phát triển như vũ bão   của khoa học, kĩ thuật, công nghệ, thời gian trên lớp học không đủ  để  trang bị  cho người học mọi tri thức và không thể  nhồi nhét vào đầu óc người học quá  nhiều kiến thức. Vì vậy cần phải dạy phương pháp học ngay từ bậc mầm non   và càng lên bậc học cao hơn thì càng phải được chú trọng. Thực tế  cho chúng ta thấy rằng các phương pháp dạy học tích  cực đã  được dùng ở nhiều nước để chỉ những phương pháp dạy  học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ  động, sáng tạo của  người học. Các phương pháp dạy học tích cực là sự kết hợp linh   hoạt nhiều phương pháp dạy học phù hợp với nội dung, trình độ  nhận thức của học sinh và điều kiện thực tế  để  đạt được mục  tiêu của bài học. Trong đó có những phương pháp dạy học quen   thuộc như: dùng lời, trực quan, minh hoạ, vấn  đáp, thảo luận  nhóm, trò chơi, thí nghiệm,…  Định hướng đổi mới phương pháp  dạy   học   ở   nước   ta   cũng   được   thể   chế   hoá   trong   luật   giáo   dục  “Phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động,   sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của từng lớp   học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng vận  dụng kiến thức vào thực tế; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui,   hứng thú học tập cho học sinh.” Cốt lõi của việc đổi mới phương pháp hiện nay là làm thế  nào để  phát   huy được tính tích cực, chủ  động, sáng tạo của học sinh trong học tập, chống   lại thói quen học tập thụ động đang tồn tại phổ biến hiện nay. Nói cách khác là  phải tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh. Cơ  sở  pháp chế  của định   hướng trên là dựa vào mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo;   yêu cầu về  nội dung, phương pháp giáo dục trong Nghị  quyết 29­NQ/TW đối   với giáo dục mầm non, giúp trẻ  phát triển thể  chất, tình cảm, hiểu biết, thẩm  mỹ, hình thành các yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị tốt cho trẻ bước vào  lớp 1, hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi vào năm 2015, nâng   cao chất lượng phổ cập trong những năm tiếp theo và miễn học phí trước năm  2020. Từng bước chuẩn hóa hệ thống các trường mầm non. Phát triển giáo dục  mầm non dưới 5 tuổi có chất lượng phù hợp với điều kiện của từng địa phương  và cơ sở giáo dục. Dựa vào những cơ sở trên một lần nữa khẳng định xu hướng  Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 4
  5.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. giáo dục phát huy tích tích cực của người học bằng các phương pháp dạy học  tích cực và nội dung dạy học phong phú.  Khi nghiên cứu đề  tài Tôi đã lựa chọn một số  phương pháp làm phương   tiện nhằm giải quyết các vấn đề và mục tiêu đề ra đó là: *  Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Phương pháp phân tích ­ tổng hợp tài liệu; Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập. Nhóm phương pháp này giúp Tôi có kiến thức sâu rộng và linh hoạt hơn   khi trình bày quan điểm lý luận và đây cũng là những cơ sở khoa học đầy uy tín   để Tôi đưa vào đề tài. *  Nhom ph ́ ương pháp nghiên cứu thực tiễn. Phương pháp điều tra: Với phương pháp này đã giúp Tôi xác định được  đối tượng và giới hạn phạm vi nghiên cứu, qua đó đánh giá được vấn đề  bức   thiết cần được ưu tiên trong nhà trường. Phương pháp trải nghiệm thực tế: giúp Tôi đưa ra những mục tiêu cần  đạt khi thực hiện đề  tài sát thực hơn, phù hợp với trình độ  từng giáo viên cũng   như khả năng của trẻ tại trường. Phương pháp thực hành: Là một trong những phương pháp quan trọng  nhất khi thực hiện đề  tài, nhờ  có phương pháp này mà Tôi kiểm tra được mức   độ  cũng như  năng lực của từng giáo viên cũng như  khả  năng của trẻ  khi thực  hiện các phương pháp dạy học tích cực. II. Thực trạng vấn đề nghiên cứu. Trường có diện tích 1.379m gồm 3 phân hiệu cách nhau từ  3 ­ 5km đóng  tại xã Bình Hòa. Trải qua 31 năm hình thành và phát triển, cho đến nay trường   có 6 phòng học, hàng năm trường phải mượn xã 2 phòng để làm lớp học. Về học sinh: Độ tuổi học tại trường từ 3 ­5 tuổi,  Trường có 8 lớp học: 1 lớp 3 tuổi; 2 lớp 4 tuổi; 5 lớp 5 tuổi  (trong đó có 1  lớp ghép 2 độ tuổi (4­5 tuổi)). Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 5
  6.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Về CBGVNV: Trong đó Trên  Tổng  Chuẩ Năm học Giáo  Nhân  chuẩ số Quản lý n viên viên n 2016 ­ 2017 21 2 15 4 20 10 2017 ­ 2018 20 1 15 4 19 13 Bản chất việc học  ở  trẻ  em là thông qua sự  bắt chước, khám phá, trải  nghiệm, thực hành để hiểu về những sự vật, hiện tượng diễn ra xung quanh trẻ,   đồng thời trẻ  học cách biểu đạt những hiểu biết đó thông qua sự  chia sẻ, trao  đổi với bạn bè. Vì vậy, vai trò của giáo viên là khai thác các tình huống cũng   như  các vật liệu khác nhau để  khuyến khích trẻ  chơi, khuyến khích trẻ  hoạt  động cùng nhau. Thực tế  các phương pháp dạy học tích cực đã được tập huấn   đến tất cả giáo viên. Hầu hết giáo viên đã và đang áp dụng trong dạy học. Việc   dạy học phát huy tính tích cực của học sinh cũng đã được áp dụng từ nhiều năm   nay. Từ khi có chương trình giáo dục mầm non mới cùng với việc tập huấn nội   dung, phương pháp dạy học mới, toàn thể giáo viên trường mầm non Sao Mai đã  có những kỹ năng cơ  bản về việc tổ chức các hoạt động dạy học như  thế  nào  để  phát huy được tính tích cực của trẻ. Phương pháp dạy học tích cực đã và  đang được giáo viên hưởng  ứng và áp dụng thường xuyên trong dạy học. Coi  đây là chìa khóa thành công trong mỗi tiết dạy của mình. Các phương pháp dạy  học tích cực phù hợp với xu thế  tự  nhiên. Hiệu quả  mang lại nhìn thấy được.  Với những giáo viên áp dụng thành thạo, thường xuyên, giáo viên sẽ  cảm thấy  nhẹ  nhàng, hứng thú hơn. Học sinh tích cực, chủ  động hơn và chất lượng dạy   học cao hơn. Bên cạch đó, trong quá trình dạy học, từ khâu thiết kế đến lên lớp, một số  giáo viên vẫn còn dựa hoàn toàn vào chương trình khung, rập khuôn mà chưa có   sáng tạo, chưa tính đến việc lựa chọn phương pháp dạy học thế nào để phù hợp  với các đối tượng học sinh lớp mình có. Phần lớn giáo viên cứ dạy đại trà, dạy  cho hết nội dung trong tiết học, chưa kích thích, tạo nên một “ xung đột nhận  thức”  cho đối tượng học sinh hay tạo được một thử  thách vừa sức về  mặt trí  tuệ  cho các đối tượng học sinh khác trong lớp (nhất là thực hiện tại lớp ghép,  lớp có học sinh dân tộc).  Đánh giá chất lượng giảng dạy đầu năm: Số giáo viên thực hiện  Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 6
  7.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Các nội dung khảo sát đầu năm tốt trên tổng 15 giáo viên Năm học  Năm học  2016 – 2017 2017 ­ 2018 1. Tạo môi trường học tập thân thiện 5 8 2. Dạy học phân hóa đối tượng và theo khả năng của   6 10 trẻ 3. Tổ  chức cho trẻ  thực hành, tìm tòi khám phá để  10 12 lĩnh hội kiến thức mới 4.   Tạo   tình   huống   và   khuyến   khích   trẻ   phối   hợp  10 11 nhau 5. Hỗ trợ tích cực trẻ trong học tập  12 13 7. Sử dụng hiệu quả đồ  dùng hỗ  trợ  trong việc dạy  9 10 học   Một số  giáo viên lạm dụng hoạt động dạy học theo nhóm, hoạt động  góc, không chú ý đối tượng học sinh yếu, không quan tâm đến việc tìm ra những   biện pháp tác động đến quá trình nhận thức của trẻ.  Chưa nhận thức đầy đủ về  đổi mới phương pháp dạy học nên việc thực hiện còn rập khuôn, hình thức, đối  phó; Giáo viên không chú ý đến việc lựa chọn phương pháp dạy học thế nào để  phù hợp và hiệu quả nhất, không chú ý thiết kế tiết dạy theo đối tượng người  học. Trình độ của giáo viên trong việc vận dụng các phương pháp dạy học mới   còn hạn chế nên hiệu quả tổ chức hoạt động nhận thức của học sinh còn thấp; .  Việc ứng dụng các kỹ thuật thông tin dạy học chưa thực sự đúng lúc, đúng chỗ,   nhiều khi còn rơi vào tình trạng lạm dụng gây hậu quả  trái ngược; Việc sử  dụng đồ  dùng dạy học và tài liệu bổ  trợ  chưa thường xuyên, chưa hiệu quả.   Các phương pháp dạy học tích cực phải được lựa chọn phù hợp nội dung, đối   tượng học sinh và cơ  sở  vật chất phục vụ  dạy học. nếu không biết lựa chọn,  tích hợp nhuần nhuyễn các phương pháp thì việc dạy học sẽ không đạt kết quả  như mong muốn. Giáo viên phải nắm bắt, làm chủ các kỹ thuật dạy học tích cực. Đây là kỹ  năng sư phạm cần được bỗi dưỡng thường xuyên. III. Các biện pháp đã tiên hành để giải quyết vấn đề. Muốn có một tiết dạy tích cực, hiệu quả, thành công thì người giáo viên  phải thiết kế và tổ chức dạy học tốt dựa trên đặc điểm, nhu cầu của trẻ. Vậy,   Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 7
  8.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. để thiết kế được một hoạt động, người dạy phải hiểu biết nhiều vấn đề, phải  lường trước được các tình huống sẽ  xảy ra. Phải biết học sinh lớp mình đã có  gì, cần cung cấp thêm nội dung nào và lựa chọn cách dạy học nào tốt nhất. Giáo  viên có thể chỉ cung cấp lượng kiến thức cần thiết cho trẻ, yêu cầu trẻ diễn đạt  theo sự sáng tạo của trẻ. Với cách mà giáo viên là trung gian tổ chức cho trẻ tự  tìm hiểu vấn đề, các em sẽ  học được nhiều điều, nhiều kỹ  năng hơn nữa thì   chúng ta không ai có thể phủ nhận.  Vậy vấn đề là làm sao để giáo viên có thói quen nghiên cứu, suy nghĩ, cân   nhắc trước mỗi tiết dạy về  việc sẽ lựa chọn phương pháp dạy học nào, cách  thức tổ chức ra sao, trong quá trình tổ chức cần phải sử dụng những kỹ thuật gì   và cần những phương tiện hỗ  trợ  nào cho mình. Đó là mục tiêu mà đề  tài đem  lại. Các giải pháp, biện pháp được nêu có quan hệ  khăng khít không thể  tách  rời, không thể coi trọng hay xem nhẹ một giải pháp nào. Nếu đã chuyên đề, phổ  biến và hướng dẫn trẻ thực hiện mà không có công tác kiểm tra, đánh giá, theo  dõi để kịp thời điều chỉnh, giúp giáo viên ngày một trau dồi hơn các kỹ năng dạy   học thì kết quả sẽ không cao. Việc thường xuyên theo dõi kiểm tra còn giúp mọi  người kịp thời chấn chỉnh những sai sót, hạn chế  và khuyến khích người dạy  luôn sáng tạo trong dạy học. Biện   pháp   1:   Tích   cực  tổ   chức   nội   dung   các   chuyên   đề   về   các  phương pháp dạy học tích cực. Hàng năm, Phòng GD&ĐT và nhà trường thường tổ  chức các chuyên đề  về  các phương pháp dạy học mới, cách lựa chọn và sử  dụng các phương pháp  dạy học tích cực phù hợp cho các đối tượng, nội dung. Các phương pháp dạy   học tích cực cũng được lồng ghép vào các tiết chuyên đề, hội giảng, thao giảng   qua các chủ đề của cụm chuyên môn để mổ xẻ, thảo luận.Việc tổ chức chuyên   đề được thực hiện nghiêm túc, bài bản.  Đầu năm học, Tôi tổ chức các đợt chuyên đề nhằm chỉ đạo thực hiện các   phương pháp dạy học theo chương trình mới, lòng ghép giáo dục trong các chủ  đề. Sau khi duyệt nội dung chuyên đề  của giáo viên. Tôi đã định hướng và  hướng dẫn báo cáo viên tổ  chức chuyên đề  ví dụ  chuyên đề  dạy học Phát huy   tính tích cực của trẻ, lấy trẻ  làm trung tâm; lòng ghép giáo dục bảo vệ  môi  trường, biển đảo,…. Hoạt động chuyên đề  ngoài mục đích thống nhất các nội  dung chuyên môn còn rèn cho giáo viên kỹ năng giao tiếp, kỹ năng dạy học phát  huy tính tích cực của người học. Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 8
  9.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Không chỉ  chuyên đề  lý thuyết, tôi còn phân công giáo viên thể  hiện nội  dung dạy học phát huy tính tích cực của học sinh bằng một số tiết dạy cụ thể.   Qua các tiết dạy của những giáo viên tiêu biểu, các đồng chí giáo viên khác cũng  học hỏi được nhiều. Tuy vấn đề này không phải là vấn đề  mới mẻ  nhưng qua   chuyên đề, giáo viên cũng được nhắc nhở, được hâm nóng lại các nội dung quan  trọng, được quán triệt các yêu cầu về  dạy học tích cực. Điều này ngay từ  đầu   năm đã thúc đẩy, nhắc nhở và thực hành lại các kỹ năng dạy học mà mọi người   cần thực hiện. Vấn đề  này hầu như  thực hiện hằng năm, năm học này, tôi chỉ  đạo tổ  chức nhiều chuyên đề  thực hành dạy học. Tiết thực hành được góp ý,  phân tích đánh giá những mặt mạnh, mặt yếu chủ yếu về cách thức tổ chức, về  các phương pháp và kỹ thuật dạy học kích thích tư duy học sinh. Ngoài giáo viên   có kỹ  năng sư  phạm tốt, có kiến thức vững vàng, tôi còn cho những giáo viên  mới, giáo viên ít kinh nghiệm và những giáo viên còn hạn chế về kiến thức, kỹ  năng sư phạm thực hành để góp ý. Tiết dạy không nhằm đánh giá giáo viên mà   chỉ để rút kinh nghiệm và hướng dẫn người dạy nhìn thấy vấn đề đúng hơn, cụ  thể hơn để rút kinh  nghiệm. Biện pháp 2: Kiểm tra, theo dõi việc áp dụng các phương pháp dạy  học tích cực. Vào đầu năm học kết hợp nội dung kiểm tra các hoạt động dạy học như  mọi năm, tôi đưa vào tiêu chí đánh giá tiết dạy và giáo án nội dung dạy học tích  cực. Tiêu chí cụ thể như sau: Về giáo án: ­ Phải thể  hiện nội dung dạy phân hóa đối tượng trẻ  (theo độ  tuổi; theo  khả năng nhận thức,…) Ví dụ: Khi xác định mục tiêu của từng bài dạy, giáo viên phải chú ý đến   các hoạt động, đến đối tượng trẻ. Viết mục tiêu dưới dạng cụ thể, với ngôn từ  phù hợp. Soạn cẩn thận nội dung của từng phần trong bài dạy để đạt được mục  tiêu đề ra. ­ Thể  hiện việc lựa chọn nội dung trong từng hoạt động đảm bảo cho   học sinh lĩnh hội được một số kiến thức cơ bản để tự mình khám phá kiến thức   mới. ­ Thể hiện được các hoạt động dạy học để đáp ứng đúng nhu cầu học tập  của cá nhân hay của nhóm (thể hiện trong các hoạt động như góc, trò chơi,…). Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 9
  10.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Về  tiết dạy: Có thể  hiện phương pháp, hình thức dạy học mới, đa dạng  và phù hợp. Thứ nhất: Tạo môi trường học tập thân thiện. Đây là việc quan trọng nhất. Để  tổ  chức được một tiết dạy nhẹ  nhàng,   kích thích học sinh hứng thú thì môi trường học tập là môi trường để  trẻ  phát  huy được tính chủ động, tích cực của mình. Học sinh tự  tin trong giao tiếp mới  bộc lộ hết những suy nghĩ, hiểu biết của mình với cô giáo, bạn bè. Tự  tin trong giao tiếp giúp trẻ  gắn kết hơn với bạn bè, thoải mái trong   học tập. Thế  nên, người giáo viên phải là người tạo được môi trường học tập  thân thiện với trẻ. Giao tiếp thân thiện thể hiện trong các hoạt động sau: ­ Thân thiện trong hoạt động trò chuyện (ôn bài cũ): Trong hoạt động mở  đầu hay còn gọi là dẫn dắt vào hoạt động, thay vì  gọi tên từng trẻ lên để hỏi thì giáo viên nên tổ chức các hoạt động trò chơi, nêu   câu hỏi khuyến khích trẻ trả lời, nhận xét nhẹ nhàng. Ví dụ thay vì nêu câu hỏi:   Các con hãy kể  tên những con vật sống trong rừng? Để  kiểm tra kiến thức về  động vật sống trong rừng cho trẻ  5­6 tuổi thì giáo viên có thể  thay bằng cách  sau: Cho trẻ nghe nhạc về con voi, hươu cao cổ,… sau đó hỏi trẻ  trong bài hát   nhắc đến con vật nào, cho trẻ  trả  lời bằng cách giơ  tay nhanh rồi hỏi trẻ  con   vật đó sống  ở  đâu,... Hoạt động bài cũ như  thế  không mất nhiều thời gian mà  còn tạo được không khí sôi nổi thoải mái có tính ganh đua học tập cho mỗi học   sinh. ­ Thân thiện trong hoạt động dạy bài mới: Xuyên suốt trong một tiết học, hoạt động giao tiếp giữa thầy và trò là  hoạt động chủ  đạo. Vì vậy, giáo viên phải là người chủ  động tạo môi trường  giao tiếp cởi mở, thân thiện. Như vậy học sinh mới mạnh dạn trình bày ý kiến   cũng như nêu những điều mình chưa hiểu với cô giáo. Tính thân thiện trong hoạt động dạy thể  hiện  ở  trong cách đặt câu hỏi,   cách lắng nghe học sinh, cách nhận xét, một nụ cười, một ánh mắt, một cái gật   đầu, một lời động viên khuyến khích của cô sẽ  là động lực giúp các em manh   dạn, tự tin, sẽ là hành trang cho các em trong suốt hành trình cuộc sống sau này. Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 10
  11.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Trong khi hình thành kiến thức mới, giáo viên phải là người tổ  chức gợi   mở. Mọi hoạt động phân tích, đánh giá, tìm hiểu,… phải để  chính các em thực  hành. Mọi kết luận phải để  chính các em nêu. Các kết luận đơn giản nên dành   cho học sinh trung bình và yếu. Các kết luận phức tạp hơn, toàn diện và khái  quát hơn nên dành cho học sinh khá, giỏi sau đó cho trẻ yếu hơn nhắc lại nhiều   lần.  Thứ hai: Dạy học phân hóa đối tượng và khả năng của trẻ. Dạy học theo   nhu cầu của trẻ là yêu cầu bắt buộc trước hết. Bởi mục tiêu của việc dạy học   cuối cùng là người học học được gì chứ không phải người dạy đã dạy được gì. Thứ  ba: Trẻ phải được thực hành, được thao tác, được tìm tòi khám phá  để lĩnh hội kiến thức mới, chủ động khám phá, lĩnh hội kiến thức mới một cách  hiệu quả, người dạy phải biết cách tổ chức hoạt động khai thác kiến thức, dẫn   dắt trẻ đi đến kết luận vấn đề một cách tự nhiên và xuyên suốt.  Ví dụ: Khi dạy cho trẻ lớp 5 ­ 6 tuổi tìm hiểu về con gà và con vịt thì đầu  tiên giáo viên cho trẻ  quan sát, tìm hiểu khám phá về  ngoại hình, màu sắc, lợi  ích, tiếng kêu, cách chăm sóc, đặc điểm nổi bật và sự  khác nhau giữa con gà và   con vịt…sau đó cho trẻ  đọc tên và chỉ  được các bộ  phận của con gà – con vịt,   tiếp tục giáo viên cho trẻ tìm con gà ­ con vịt có trong rổ giơ lên ( lưu ý: trong rổ  có nhiều con vật khác nhau). Kết thúc bài. Lúc này có thể  có trên 90% số  trẻ  nắm được bài và biết đặc điểm của con gà. Nhưng sau một tuần, một tháng sẽ  chỉ còn khoảng trên 50% số học sinh đó hiểu, nhớ con gà khác con vịt ở chỗ nào.  Còn lại đa số  các em sẽ  quên đi. Vậy trong trường hợp này, nếu giáo viên biết   để  trẻ  khám phá kiến thức thì các em sẽ  hiểu và nhớ  rất lâu. Như  cho trẻ  tự  chuẩn bị đồ dùng học tập (tạo thói quen chủ động, tích cực trong việc chuẩn bị  đồ dùng học tập) mỗi em sẽ quan sát trước con gà – con vịt, tự mình tìm hiểu sự  giống và khác nhau giữa con gà và con vịt....Giáo viên phải thiết kế bài học thật   phong phú bằng những hình  ảnh hoặc vật thật, mô hình,... Sau đó, tổ  chức cho   trẻ khám phá, tìm hiểu. Chắc chắn, bằng những gợi ý và tổ chức của cô, trẻ sẽ  tự  tìm hiểu được con gà và con vịt. Qua tiết học này, trẻ  sẽ  được rèn luyện  nhiều kỹ  năng bao gồm cả  quan sát, phối hợp (với bạn để  tìm hiểu) kỹ  năng   giải quyết vấn đề, kỹ  năng đặt câu hỏi,…Nếu điều kiện cơ  sở  vật chất tốt,   giáo viên sẽ  tổ  chức thêm được nhiều hoạt động mà trẻ  sẽ  rất thích như  trò  chơi quan sát, thí nghiệm,... Như vậy trẻ sẽ hứng thú vô cùng và ghi nhớ tất cả  các kiến thức một cách tự nhiên và lâu dài.  Thứ tư: Giáo viên biết tạo tình huống và khuyến khích trẻ phối hợp nhau Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 11
  12.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Giáo viên phải chú ý tổ  chức các hoạt động xem có khai thác được khả  năng học tập của mỗi cá nhân hay không. Hiệu quả  tiết dạy đối với từng cá  nhân thế  nào. Trẻ  có được kích thích tư  duy, đào sâu kiến thức có được hay   không, đối tượng học sinh yếu kém có được giúp đỡ để có cơ hội vươn lên hay   không.  Giáo viên có thể  hiện được các kỹ  năng như: Khuyến khích trẻ  tự  diễn  đạt và phản ánh quá trình nhận thức của mình qua bài học. Khen thưởng nhằm  động viên khuyến khích kịp thời sự  cố  gắng của trẻ. Đặt câu hỏi và trả  lời   những câu hỏi của trẻ. Kích thích sự tư duy và sự hứng thú của trẻ (với các vật   thật, tranh ảnh, hành động, chuyện kể, câu hỏi).  Thứ năm: Hỗ trợ trẻ trong học tập Đây là việc làm hết sức quan trọng trong hoạt động dạy của mỗi người.  Vì mỗi trẻ  có một điểm khởi đầu khác nhau, mỗi trẻ  có khả  năng nhận thức   khác nhau và điều kiện gia đình cùng các tác động khác không giống nhau nên ở  lớp, để mỗi trẻ đều được học thì giáo viên phải là người tích cực hỗ trợ các em   trong học tập. Với trẻ  nhanh nhẹn, giáo viên hỗ  trợ  trong việc phát huy, bồi   dưỡng năng khiếu sẵn có để  trẻ  có điều kiện tốt nhất phát triển khả  năng của   mình. Còn đối với trẻ  chậm, giáo viên cần phải quan tâm nhiều hơn, hỗ  trợ  nhiều hơn trong các hoạt động học tập để trẻ có được cơ hội học tốt hơn. Phải   chú ý để  trẻ  được thực hành nhiều, rèn luyện nhiều để  tiến bộ  trong học tập.   Không nên vì là học sinh khuyết tật, yếu kém, học sinh cá biệt mà bỏ mặc trẻ. Ngoài ra giáo viên còn các kỹ  năng như  tổ  chức các trò chơi học tập. Tổ  chức thảo luận. Giải thích nội dung chính và để học sinh tự  khám phá, khai thác  các nội dung khác trong hoạt động. Giáo viên phải khuyến khích sự tham gia của   trẻ vào các nhóm nhỏ hay từng cá nhân (ví dụ: trong các vai trong hoạt động làm   quen văn học, phân vai chơi trong hoạt động góc,...) Hỗ  trợ  học sinh thực hành bằng cách hướng dẫn, mở  rộng suy nghĩ và  giúp trẻ giải quyết các vướng mắc (đặt thêm câu hỏi cho trẻ, giải thích, chứng   minh, dùng thêm đồ dùng dạy học hỗ trợ cho học sinh thông qua hướng dẫn hay   minh họa). Thứ Sáu: Sử dụng đồ dùng hỗ trợ trong việc dạy học.  Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 12
  13.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Việc sử dụng đồ dùng dạy học cần phải nhuần nhuyễn và phát huy được  tác dụng của mỗi đồ  dùng. Ví dụ  máy chiếu nên sử  dụng cho những dạng bài  nào, những môn học nào. Các loại tranh ảnh nên đưa ra lúc nào để hợp lý và phát   huy hết hiệu quả. Ngoài đồ dùng dạy học thì phải tập cho trẻ thói quen sử dụng  đồ dùng học tập hiệu quả. Hiện nay, đa số giáo viên lạm dụng các thiết bị dạy   học công nghệ  mà không cho trẻ  tự  thực hiện theo khả năng để  kiểm tra kiến   thức của trẻ (ví dụ: Giáo viên yêu cầu trẻ lên chọn chữ cái đã học có trong cụm  từ  cô cho, thay vì trẻ  lên rút chữ  cái đã học thì giáo viên cho trẻ  cầm chuột và   nhấp trên máy tình, lúc đó những chữ cái giáo viên cài sẵn sẽ được rút ra mà trẻ  không cần phải chọn hay sợ sai). Vì vậy việc sử dụng đồ dùng hỗ trợ cũng ảnh  hưởng rất nhiều đến chất lượng tiết học. Biện pháp 3: Khuyến khích áp dụng các phương pháp dạy học tích  cực thường xuyên trong hoạt động hàng ngày. Các phương pháp dạy học tích cực cũng đã được phần lớn giáo viên thực   hiện. Thế nhưng, đa số giáo viên vẫn còn thiếu các kỹ năng và các yêu cầu cần  thiết để  thiết kế  một tiết dạy theo yêu cầu nên hiệu quả  chưa cao, chưa toàn  diện. Hơn nữa, dù đã nhiều năm áp dụng các phương pháp dạy học tích cực   nhưng một số  giáo viên vẫn không chịu khó thiết kế, cứ  dạy theo thói quen cũ  như  hướng dẫn trẻ  tìm hiểu bài qua loa băng các câu hỏi hết sức đơn điệu, đa  số  là các câu hỏi đúng/sai rồi cô cung cấp thông tin. Điều này gây ra sự  nhàm   chán tồi tệ chung cho cả lớp và làm cho trẻ mất dần hứng thú học tập. Các kiến  thức trở nên nặng nề, khó nhớ đối với trẻ. Năm học này, tôi cụ  thể  hóa lại các nội dung và đưa vào yêu cầu trong  mỗi tiết dạy. Hướng dẫn, triển khai trong toàn thể  giáo viên và yêu cầu thực  hiện trong hoạt động dạy học của mình. Mỗi  khối trưởng sẽ  chịu trách nhiệm  đôn đốc, nhắc nhở và giám sát việc thực hiện của giáo viên trong khối mình.  Khuyến khích các khối trưởng chú trọng nhiều đến việc dự  giờ  đánh giá  lấy trẻ  làm trung tâm (dự  giờ  cắt lát). Với mỗi hoạt động dạy học, góp ý cho  người dạy về hình thức tổ chức thế nào để phù hợp hơn, sử dụng phương pháp  dạy học nào để học sinh được làm việc nhiều hơn và ghi nhớ  lâu hơn. Cách tổ  chức thế nào để  các em chủ  động lĩnh hội kiến thức là yếu tố  được phân tích,  đánh giá cao nhất. Vào các đợt thao giảng, chuyên đề, hội giảng theo từng chủ  đề  và các  ngày lễ  hội, tôi  phát   động cho giáo viên  đăng ký  các  tiết dạy tốt bằng các  phương pháp dạy học tích cực. Đây cũng là phong trào được xây dựng và phát   Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 13
  14.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. triển mạnh. Mỗi giáo viên đăng ký dạy sẽ  được tính điểm thi đua chuyên môn   theo tháng. Các tiết dạy cũng yêu cầu giáo viên phải chuẩn bị  đồ  dùng hỗ  trợ  cho việc dạy học mang tính sáng tạo, phù hợp.  Biện pháp 4:  Tổng kết, biểu dương những nhân tố  tích cực trong  dạy học. Sau khi hoàn thành chương trình học kỳ 1, tôi tổng kết nhằm đánh giá lại   những việc đã làm được, chưa làm được và xem xét lại những điểm tích cực hay  hạn chế của việc dạy học. Phân tích các mặt mạnh của phương pháp dạy học   mới. Qua đó, nhằm  biểu dương những cá nhân tích cực trong việc thực hiện tốt   các kỹ năng dạy học cũng như giúp đỡ những giáo viên chưa thực hiện tốt. Sau mỗi đợt thao giảng, thi giáo viên dạy giỏi cấp trường, nhà trường   cũng tổ  chức việc tổng kết, rút kinh nghiệm. Đưa ra phân tích, tuyên dương  những tiết học hay, những tiết giáo viên có kỹ năng sư phạm tốt, áp dụng nhuần  nhuyễn, hiệu quả nhất các kỹ thuật dạy học phát huy được năng lực tự học của   trẻ. Phân tích, nhân rộng những hình thức tổ  chức tốt cho trẻ  trong các hoạt  động. Từ đó, tuyên dương, khen thưởng kịp thời để khích lệ giáo viên.  IV. Tính mới của phương pháp:  Qua nhiều năm thực hiện, đã có một số  lần đúc kết kinh nghiệm và kết  quả  năm học này đã thu lượm được nhiều kinh nghiệm quý báu hơn, tôi thấy   phù hợp với thực tế đối tượng giáo viên và học sinh trường mình hơn. Từ  đây,  các phương pháp dạy học được lựa chọn, phát huy hơn nữa. Kiểu dạy học lấy   giáo viên làm trung tâm, rập khuôn, đơn điệu đã dần dần được giáo viên loại bỏ.   Cách dạy học tích cực được phát huy trong mỗi người. Chính hiệu quả  của   phương pháp dạy học tích cực là yếu tố  thúc đẩy người dạy sáng tạo, tạo cơ  hội học hỏi, rèn luyện chuyên môn và tiết kiệm tiền bạc, thời gian. Sau khi thực hiện đề  tài trong nhiều năm bản thân nhận thấy nhiều sự  chuyển biến trong phương pháp dạy của giáo viên tại trường, giáo viên đã từng   bước thể  hiện rõ năng lực và đạt nhiều thành công từ  học sinh và phụ  huynh.   Bản chất việc học  ở trẻ em là thông qua sự bắt chước, khám phá, trải nghiệm,   thực hành để  hiểu về  những sự  vật, hiện tượng diễn ra xung quanh trẻ, đồng  thời trẻ học cách biểu đạt những hiểu biết đó thông qua sự chia sẻ, trao đổi với   bạn bè. Vì vậy, vai trò của giáo viên là khai thác các tình huống cũng như các vật   liệu khác nhau để  khuyến khích trẻ  chơi, khuyến khích trẻ  hoạt động cùng   nhau. Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 14
  15.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Để  vận dụng có hiệu quả  các phương pháp dạy học tích cực trong tổ  chức các hoạt động giáo dục trẻ  đáp  ứng với quan điểm giáo dục lấy trẻ  làm  trung tâm. Giáo viên đã triển khai được nhiều mặt tích cực trong giảng dạy như: Giáo viên đã giúp trẻ tận dụng tất cả các giác quan để  khám phá sự  vật,   hiện tượng: Giáo viên nên dành thời gian cho trẻ quan sát, xem xét, phỏng đoán,  so sánh, sử dụng câu hỏi gợi mở, câu hỏi kích thích trẻ tư duy nhằm dẫn dắt trẻ  suy nghĩ và giúp trẻ  nói lên được về  những gì chúng đang nhìn thấy, giáo viên  gợi ý cho trẻ  chia sẻ, bày tỏ  ý kiến của mình, cùng nhau trao đổi để  tìm hiểu,   khám phá đối tượng. Bên cạnh đó giáo viên cần tạo cho trẻ  môi trường hoạt   động phong phú, hấp dẫn với các đồ dùng, đồ chơi và các nguyên vật liệu khác  nhau để kích thích hứng thú khám phá của trẻ. Người giáo viên nắm vững các kỹ  thuật sử  dụng từng phương pháp dạy   học cụ thể: Giáo viên thực hiện đúng yêu cầu kỹ thuật của từng phương pháp,  có như thế thì mới nâng cao được hiệu quả tổ chức các hoạt động cho trẻ. Các  kỹ  thuật này bao gồm: Kỹ  thuật chia nhóm, kỹ  thuật giao nhiệm vụ, kỹ  thuật   đưa ra tình huống có vấn đề, kỹ thuật đặt câu hỏi... Cụ thể về kỹ thuật đặt câu  hỏi thì giáo viên cần chú ý tới một số yêu cầu như  sau: Câu hỏi phải liên quan  trực tiếp đến việc thực hiện mục tiêu bài học; câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng dễ  hiểu; đúng lúc, đúng chỗ; phù hợp với trình độ  của trẻ; câu hỏi phải kích thích  sự  suy nghĩ của trẻ  nhằm khuyến khích sự  phát triển nhận thức và ngôn ngữ  của trẻ, giáo viên không ghép nhiều nội dung trong một câu hỏi, không hỏi  nhiều vấn đề  cùng một lúc, trẻ  sẽ  trả  lời dễ  dàng hơn với các câu hỏi đơn  nghĩa, rõ ý. Khai thác và vận dụng các phương pháp dạy học tích cực một cách khoa   học: Để thực hiện tốt điều này thì trong từng phương pháp dạy học cụ thể giáo  viên cần phải chú ý một số nội dung như sau: Phương pháp thảo luận nhóm.  Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề  Đối với phương pháp đóng vai thì việc “diễn" không phải là phần chính  của phương pháp này mà điều quan trọng là giáo viên giúp trẻ  tham gia thảo   luận sâu sau phần tham gia vào vai diễn ấy. Để sử dụng phương pháp trò chơi đạt hiệu quả thì giáo viên chọn những  trò chơi dễ  tổ  chức và thực hiện, trò chơi phải phù hợp với chủ  đề, với đặc  Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 15
  16.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. điểm và trình độ  của trẻ, phù hợp với quỹ  thời gian, với hoàn cảnh, điều kiện  thực, trẻ phải nắm được quy tắc chơi và phải tôn trọng luật chơi, trò chơi phải  tạo được sự hứng thú và vui thích của trẻ. Khi sử dụng phương pháp dạy học khám phá giáo viên lựa chọn nội dung  vấn đề hoặc tình huống đảm bảo tính vừa sức đối với trẻ, chuẩn bị đồ chơi, đồ  dùng trực quan và những điều kiện cần thiết để trẻ tự tìm tòi khám phá, tổ chức  cho trẻ làm việc cá nhân, làm việc theo nhóm; khuyến khích trẻ tự tìm tòi khám  phá, đưa ra các phát hiện, cách giải quyết có thể; liệt kê các cách giải quyết có  thể  có; phân tích, đánh giá kết quả  mỗi cách giải quyết của cá nhân trẻ, của   nhóm trẻ; lựa chọn cách giải quyết tối  ưu nhất; kết luận về nội dung của vấn   đề, làm cơ sở cho trẻ tự kiểm tra, tự điều chỉnh; rút kinh nghiệm cho việc giải   quyết những vấn đề, tình huống khác.                                      Đối với phương pháp dạy học trải nghiệm thì giáo viên tổ  chức cho trẻ  thực hiện đủ bốn bước: quan sát; suy nghĩ (tâm trí); Cảm nhận (cảm xúc); Hành  động (cơ  bắp). Để  học hiệu quả, trẻ  cần phải: tiếp nhận thông tin, suy ngẫm  xem nó sẽ tác động đến cuộc sống của trẻ em như thế nào, so sánh mức độ phù   hợp của nó với những trải nghiệm của trẻ em thế nào và suy nghĩ xem từ thông  tin đó trẻ em sẽ có những cách hành xử mới nào. Việc học tập đòi hỏi không chỉ  có nhìn, nghe, chuyển động hay động chạm. Trẻ cần biết kết hợp những gì trẻ  cảm giác và suy nghĩ được với những gì trẻ cảm nhận và ứng xử. Phương pháp động não khi sử  dụng đối với trẻ  mầm non thì giáo viên  hướng dẫn trẻ cách trả lời những câu hỏi ngắn, có khi chỉ cần một từ. Tất cả ý  kiến của trẻ  đều cần được giáo viên khích lệ, thừa nhận. Đặc biệt, không phê   phán các câu trả lời của trẻ và luôn khen ngợi trẻ đúng lúc. Cuối giờ  thảo luận   cần nhấn mạnh kết quả có được là thành quả của cả nhóm hoặc của tất cả các  thành viên  Như  vậy, các phương pháp dạy học tích cực trong giáo dục mầm non  không phải là một phương pháp hoàn toàn mới, mà chính là sự  kế  thừa và phát  huy tối đa những  ưu điểm và khả  năng có sẵn của các phương pháp dạy học  truyền thống. Việc sử dụng và phối hợp một cách khéo léo, hợp lý các phương  pháp dạy học khác nhau sẽ phát huy tính tích cực và sự hợp tác của đứa trẻ. Tùy   thuộc vào đặc điểm tiếp nhận kiến thức của trẻ mà giáo viên lựa chọn phương   pháp tiếp cận cho phù hợp. Để thực hiện tốt các phương pháp dạy học tích cực   thì giáo viên phải được tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn về  nội dung này,   thường xuyên rèn luyện cho mình kỹ năng ứng xử các tình huống sư phạm thật  Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 16
  17.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. tinh tế và linh hoạt, sử dụng thành thạo các trang thiết bị dạy học hiện đại, biết  định hướng sự  phát triển của trẻ  theo mục tiêu giáo dục nhưng cũng đảm bảo  sự tự do của trẻ trong các hoạt động giáo dục khác. V. Hiệu quả của SKKN: Kết quả khảo nghiệm: Từ việc chỉ đạo xuyên suốt, có kiểm tra, theo dõi  đã ngày một nâng dần các kỹ  năng dạy học cho giáo viên. Giáo viên đã có thói  quen tốt trong dạy học. Phần lớn giáo viên đã có thói quen coi trọng khâu thiết   kế bài dạy, chuẩn bị bài dạy kỹ lưỡng từ việc lựa chọn phương pháp, hình thức   tổ  chức đến chuẩn bị  dụng cụ, đồ  dùng nào phù hợp cho các hoạt động của  mình và tổ chức hiệu quả tiết dạy.  So với những năm học trước, năm học này hầu như  tất cả  giáo viên đã  vận dụng tốt các phương pháp dạy học tích cực. Số giáo viên đã soạn bài, đã tổ  chức có hiệu quả và truyền tải tốt nội dung dạy học được tăng lên. Cách thức  tổ chức các hoạt động cho học sinh phong phú hơn. Giảm rõ rệt kiểu dạy chay,   nói nhiều. Chất lượng các tiết dạy hiệu quả  hơn, giáo viên chăm lo hơn trong  việc thiết kế và chuẩn bị đồ dùng phục vụ dạy học.  Với trẻ, việc được tự  mình khám phá, tìm hiểu đã tác động tốt đến mọi   đối tượng trong trường. Hầu hết trẻ đều được khuyến khích, tư  vấn trong học  tập nên việc duy trì sĩ số được đảm bảo. Trẻ có được thói quen tự học tốt hơn,   các em mạnh dạn, tự  tin hơn trong giao tiếp trong và ngoài nhà trường. Chất  lượng toàn diện được nâng cao rõ rệt. Từ việc dạy học phân hóa đối tượng trẻ,   việc bồi dưỡng học sinh có năng khiếu trong các môn dễ dàng và hiệu quả hơn   trong toàn trường. Các em không còn thụ động trong việc nắm kiến thức mới.          Đề tài xác định đối tượng nghiên cứu là: Một số biện pháp chỉ  đạo thực  hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại trường mầm non Sao Mai.   Giới hạn nghiên cứu: Giáo viên trường Mầm non Sao Mai; Nghiên cứu từ  năm  học 2016 ­ 2017 đến năm học 2017 ­ 2018. Tôi đã tổng kết và so sánh với các năm học trước được như sau: Số giáo viên thực hiện  tốt trên tổng 15 giáo  Các kết quả đạt được viên Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 17
  18.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Năm học Năm học 2016­2017 2017­2018 1. Tạo môi trường học tập thân thiện 8 13  2. Dạy học phân hóa đối tượng và theo khả năng  10 14 của trẻ 3. Tổ chức cho trẻ thực hành, tìm tòi khám phá  để  10 14 lĩnh hội kiến thức mới 4. Tạo tình huống và khuyến khích trẻ phối hợp  12 13 nhau 5. Hỗ trợ tích cực trẻ trong học tập 11 15 7. Sử dụng hiệu quả đồ dùng hỗ trợ trong việc dạy  9 13 học   Giá trị khoa học: Việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực là quan  điểm xuyên suốt trong quá trình dạy học. Giáo viên ghi nhận những  ưu điểm  của các phương pháp dạy học tích cực vì chính hiệu quả  của nó đối với học  sinh của mình. Thói quen tìm tòi, sáng tạo trong mỗi người dạy được hình thành  và phát huy. Mỗi giáo viên tìm thấy niềm vui trong từng giờ học, từ đó cố gắng  hơn trong việc học hỏi, trau dồi  và trang bị cho mình các kỹ năng dạy học cần   thiết, trẻ luôn là trung tâm, là người khám phá nên luôn đầy hứng thú trong mỗi  tiết học.   Kết quả  thu được sau khi khảo nghiệm: Sau khảo nghiệm, bản thân tôi  rút ra được kết quả đáng khích lệ trong công tác chỉ đạo dạy học. Giáo viên có   thói quen khi chuẩn bị  bài và trong tổ  chức dạy học luôn hướng đến việc khai  thác đối tượng học tập, kích thích hứng thú để  trẻ  có nhiều cơ  hội nhất trong  việc tự khai thác, lĩnh hội kiến thức. Giá trị  khoa học mang lại khi thực hiện đề  tài. Đề  tài không phải là vấn   đề  hoàn toàn mới nhưng cách áp dụng thực hiện trong nhà trường đem lại kết  quả hết sức khả quan đối với tất cả các giáo viên. Thói quen dạy học vì nhu cầu   của người học được hình thành, bồi dưỡng trong mỗi giáo viên. Mọi giáo viên  đều hiểu rằng, hoạt động dạy học phải là hoạt động của trò để  trò tìm tòi,   khám phá tìm ra kiến thức mới. Các hình thức, phương pháp tổ  chức của giáo  viên phải phụ thuộc vào đối tượng người học.  Phần thứ ba: kết luận, kiến nghị. Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 18
  19.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. I. Kết luận. Đề tài về phương pháp dạy học là đề tài mà bản thân tôi đã đề cập trong  một số năm học. Thực tế áp dụng có hiệu quả nhưng chưa triệt để. Vẫn có một  số vấn đề mà tôi thấy cần điều chỉnh, bổ sung. Vẫn trăn trở nhất là làm sao để  tất cả giáo viên đều hưởng ứng và áp dụng có hiệu quả. Trong năm học này, để  nâng cao hơn từng tiết dạy, tôi càng chú trọng vấn đề  lựa chọn phượng pháp  dạy học và các phương pháp dạy học mới, hay, tích cực luôn được quán triệt   thực hiện trong nhà trường.  Việc dạy học theo các phương pháp tích cực là một yêu cầu bắt buộc cho  mỗi giáo viên trong dạy học hiện nay. Muốn có chất lượng dạy học tốt nhất   cho trẻ thì việc dạy học phải chú trọng đến từng cá nhân trẻ nên đây là một yêu  cầu thiết thực và mỗi giáo viên ngày một trau dồi để bồi dưỡng cho mình các kỹ  năng dạy học thiết thực, hiệu quả nhất. Phát huy các phương pháp dạy học tích cực còn tạo ra một thế hệ trẻ biết  tư duy độc lập, có khả năng giao tiếp tốt và các em sẽ là những con người năng   động, sáng tạo và tự tin trong mọi hoạt động sau này. Với mỗi trẻ, muốn hằng ngày các cháu đến lớp với một tâm thế  thoải  mái, hào hứng thì việc quan trọng đó là hoạt động học  ở  trường phải là hoạt  động hứng thú đối với trẻ. Hoạt động học nếu luôn nặng nề, gây áp lực, khó  khăn cho trẻ thì các cháu sẽ dễ chán nản, thụ động, muốn nghỉ học và điều này  không chỉ  là nguy hại cho các cháu bây giờ  mà còn  ảnh hưởng nặng nề  đến  tương lai của mỗi em cũng như   ảnh hưởng không tốt đến gia đình các em và  toàn xã hội. Nếu mỗi người giáo viên đều áp dụng tốt các kỹ năng dạy học tích  cực, mỗi học sinh đều được chú ý phát triển, được có cơ  hội tốt nhất để  học  tập vươn lên thì thế  hệ  chúng ta đang bồi dưỡng sẽ  là những nhân tố  tích cực  trong tương lai. II. Kiến nghị. Đối với Phòng Giáo dục và đào tạo: Tạo điều kiện hỗ trợ cho nhà trường  hơn nữa về cơ sở vật chất để có điều kiện tổ chức các tiết dạy theo hướng tích  cực hóa bộ môn. Đối với nhà trường: Tham mưu các cấp đầu tư về cơ sở vật chất.  Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 19
  20.           Một số  biện pháp chỉ  đạo thực hiện các phương pháp dạy học tích cực cho trẻ  tại   trường Mầm non Sao Mai. Trên đây là sáng kiến kinh nghiệm mà tôi đã triển khai và được áp dụng   trong trường đạt kết quả  tốt. Tuy nhiên không tránh khỏi thiếu sót do năng lực  còn hạn chế. Rất mong nhận được sự  đóng góp ý kiến của các cấp, của đồng  nghiệp để tôi học hỏi và hoàn thiện đề tài hơn.                               Người viết                                                                                             Đỗ Phương Chi NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN                                                                                       HIỆU TRƯỞNG                                                                                         Đỗ Phương Chi TÀI LIỆU THAM KHẢO TT Tên tài liệu Tác giả   Nhà xuất bản Tác giả: Đỗ Phương Chi                                                                       Trường Mầm non Sao  Mai 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2