Báo cáo sáng kiến: Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm rèn nề nếp cho học sinh lớp 5/2 của Trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

7
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài sáng kiến “Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm rèn nề nếp cho học sinh lớp 5/2 của Trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập” sẽ tập trung vào việc tìm ra những giải pháp hiệu quả để cải thiện nề nếp học tập và sinh hoạt của học sinh. Qua đó, có thể góp phần xây dựng một môi trường học tập tích cực và kỷ luật hơn cho các em học sinh lớp 5/2.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo sáng kiến: Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm rèn nề nếp cho học sinh lớp 5/2 của Trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BÁO CÁO SÁNG KIẾN “Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm rèn nề nếp cho học sinh lớp 5/2 của Trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập.” 1. Mô tả bản chất của sáng kiến Như chúng ta cũng biết, công tác chủ nhiệm ở Tiểu học có một vị trí vô cùng quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kĩ năng sống cơ bản để các em tiếp tục học Trung học cơ sở. Đối với người giáo viên không chỉ dạy các em về kiến thức, văn hoá mà còn dạy các em về nề nếp, cách sống, cách làm người... Để làm tốt những điều đó, có lẽ không đơn giản chút nào. Vì vậy công việc của một giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học rất nặng nề và vô cùng vất vả, nhất là đối với những giáo viên trẻ vùng cao như chúng tôi đây, ngoài việc lên lớp ban ngày có những lúc ban đêm phải tìm đến nhà các em để vận động ra lớp bởi vì các em nhà xa trường, gia đình lại khó khăn nên không tránh khỏi những buổi vắng học... Giáo viên chủ nhiệm lớp là người chịu trách nhiệm thực hiện mọi quyết định quản lý của hiệu trưởng đối với lớp và học sinh trong lớp, đồng thời cũng là người vạch ra những kế hoạch, tổ chức cho lớp mình thực hiện các chủ đề theo kế hoạch và theo dõi, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ của các học sinh, giáo viên chủ nhiệm lớp phải biết phối hợp với các giáo viên bộ môn, quản lý học sinh trong lớp học tập, rèn luyện, phối hợp với các tổ chức, đoàn thể trong trường để làm tốt công tác dạy - học - giáo dục học sinh trong lớp mình phụ trách. Đối với lứa tuổi học sinh tiểu học, sự nhận thức tư duy nói chung, đều còn rất non nớt, ta cần hướng dẫn, giáo dục các em có thói quen nề nếp, ý thức trong học tập, trong cuộc sống để các em dần dần có các kỹ năng thói quen vững vàng trở thành người có ích cho xã hội. Đạt được mục tiêu này đó chính là trách nhiệm quan trọng của người giáo viên chủ nhiệm. Ở mỗi năm học mới, giáo viên chủ nhiệm nhận lớp khác nhau và đặt ra những mục tiêu mới cho người giáo viên trong việc giảng dạy, quản lí, duy trì và nâng cao thành tích học tập cho những học sinh của mình. Đặc biệt với những học sinh cuối cấp, khi mà các em chuẩn bị bước qua một ngôi trường mới với tất cả các thầy cô và bạn bè mới của Trung học cơ sở thì công tác chủ nhiệm trở thành một thử thách thực sự với thầy, cô giáo, làm sao để các em có nề nếp trong lớp học, làm sao để các em xây dựng tốt nề nếp lớp học, rèn luyện cho các em phương pháp tự học và nhiều kĩ năng sống cơ bản khác. Do vậy, công tác chủ nhiệm lớp phải được thực hiện đồng bộ từ lớp Một đến lớp Năm. Thực tế bản thân tôi dạy đã hơn 11 năm tại trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam. Mỗi năm tôi được giao nhiệm vụ chủ nhiệm và giảng dạy ở những lớp khác nhau, có năm tôi dạy lớp 4, có năm dạy lớp 3 và rồi tôi dạy lớp 5, việc rèn nề nếp cho học sinh ở trường tiểu học, đặc
2 biệt đối với các em học sinh dân tộc thiểu số ở Trường phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học Trà Tập, huyện Nam Trà My nói chung và lớp 5/2 của trường chúng tôi nói riêng còn rất nhiều hạn chế như tôi phải xây dựng nề nếp, phải hướng dẫn các em cách bọc vở, dán nhãn, đến cách trình bày vở, cách quét lớp, ăn ở nội trú, vệ sinh cá nhân và cần phải thường xuyên nhắc nhở, uốn nắn học sinh nên có lúc rất căng thẳng và mệt mỏi. Do đó, người giáo viên chủ nhiệm không chỉ là người thầy, người cô mà còn là người cha, người mẹ thứ hai của các em và nhiều lúc thầy cô giống như một người bạn thân của các em để gần gũi từ đó dễ uốn nắn các em đi vào nề nếp chung của nhà trường hơn. Người ta nói “ nghề dạy học được tôn vinh là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý”. Vâng, đúng như vậy nhưng để làm tròn bổn phận và đóng góp một phần nào đó cho nghề cao quý này, mỗi giáo viên phải làm tốt nhiệm vụ của mình. Là một giáo viên chủ nhiệm, trực tiếp đứng lớp tôi luôn ý thức trách nhiệm của mình đối với công việc giảng dạy, đặc biệt là vai trò, trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm đối với học sinh trong việc nâng cao chất lượng dạy học, để rèn luyện xây dựng nhân cách của học sinh, xuất phát từ vị trí của giáo viên chủ nhiệm, liên quan đến giáo dục: đức – trí - thể - mỹ với quan điểm “nề nếp kỉ cương là chất lượng” là điều đặc biệt quan tâm của trường chúng tôi và các trường trên địa bàn huyện Nam Trà My trong những năm gần đây. Với lí do này, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp trong công tác chủ nhiệm nhằm rèn nề nếp cho học sinh lớp 5/2 của Trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập” làm báo cáo sáng kiến cho bản thân mình áp dụng trong năm học 2021 -2022 này. 1.1. Các giải pháp thực hiện, các bước và cách thực hiện 1.1.1. Các giải pháp thực hiện Hiện nay, nề nếp là những việc làm, những thói quen tốt trong học tập, sinh hoạt…của bản thân mỗi học sinh. Là khởi đầu của hành vi đạo đức thông qua việc chấp hành những qui định của lớp, nội quy của trường. Biết làm những việc mang lại lợi ích cho lớp, cho mình. Nề nếp lớp học là nhân tố quyết định chất lượng học tập của học sinh. Rèn nề nếp lớp cũng chính là rèn nề nếp cho từng cá nhân học sinh, giúp các em có thói quen tốt trong sinh hoạt, học tập, biết làm chủ bản thân sau này. Ngược lại, mỗi học sinh biết điều chỉnh mình sẽ tác động tích cực đến nề nếp lớp, các em biết điều gì nên làm và không nên làm để hòa đồng cùng các bạn. Do vậy để giúp các em có những kỹ năng rèn nề nếp trong lớp học tốt cần có những giải pháp thực hiện, cụ thể như sau: Giải pháp thứ nhất: Triển khai công tác xây dựng nề nếp đầu năm. Công tác xây dựng nề nếp lớp học là nhiệm vụ hàng đầu của một giáo viên chủ nhiệm, muốn làm tốt công tác chủ nhiệm, người giáo viên cần phải đưa tập thể lớp đi vào nề nếp ngay từ đầu năm, thì lớp học đó mới đạt được nhiều thành tích trong suốt năm học. Nắm thông tin học sinh, việc nắm các thông tin của học sinh đầu năm là rất cần thiết. Có được thông tin học sinh giúp cho giáo viên chủ nhiệm phục vụ cho việc ghi chép hồ sơ giáo viên, nắm được hoàn cảnh gia đình, lực học của năm trước, việc liên lạc với gia đình các em,…Vì thế ngay từ đầu năm,
3 tôi đã làm Phiếu ghi thông tin học sinh, phát cho từng em, hướng dẫn các em ghi đầy đủ, rõ ràng, sau đó thu lại để phục vụ cho công tác chủ nhiệm lớp của mình. Giải pháp thứ hai: Bầu ban cán sự lớp. Bầu ban cán sự lớp là việc cần làm ngay từ đầu năm, đây là một trong những điều kiện để các em thể hiện mình, có ý thức tự quản tốt, có ý thức đi vào nề nếp. Do đó tôi đã sắp xếp thời gian hợp lý nhất, cho các em tổ chức bầu ban cán sự lớp theo quy định, chọn ra những em có năng lực tốt để đảm nhận nhiệm vụ của lớp giao phó, sau đó phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên trong ban cán sự. Giải pháp thứ ba: Tổ chức các tiết sinh hoạt lớp, hoạt động ngoài giờ giáo dục nhân cách và rèn nề nếp cho học sinh. Trong tiết sinh hoạt lớp đầu năm, lớp thảo luận nội quy của lớp trên cơ sở nội quy của trường, để cả lớp cùng thực hiện. Giáo viên yêu cầu mỗi học sinh làm một quyển nhật kí hàng ngày ghi chép những việc học ở lớp và việc giúp đỡ bạn bè, giúp các em có nề nếp học tập tốt. Giáo viên lập kế hoạch và chương trình cụ thể cho từng tiết sinh hoạt lớp. Thông qua từng chủ điểm của tháng nhằm giáo dục học sinh rèn luyện nhân cách và kĩ năng sống cho các em. Động viên, khen thưởng các em trong tiết sinh hoạt lớp, và trao những món quà nhỏ để các em có động lực học trong tuần đến. Đồng thời nhắc nhở những học sinh chưa hoàn thành tốt nhiệm vụ học tập, chưa tích cực trong các hoạt động, giáo viên giúp các em thấy rõ những hạn chế của bản thân để sửa chữa. Giải pháp thứ tư: Phối hợp với Tổng phụ trách đội tổ chức các hoạt động ngoài giờ, các phong trào thi đua theo chủ điểm. Trong các hoạt động ngoài giờ lên lớp: Thi làm Báo tường, thi kể chuyện, thi an toàn giao thông, hội thao,... giáo viên nêu lên những ích lợi của các phong trào cho học sinh biết để kích thích rèn luyện tính tự giác cho các em. Đồng thời cũng nhắc nhở, động viên những học sinh chưa nhiệt tình. Giải pháp thứ năm: Phối hợp với gia đình để xây dựng tốt nề nếp của lớp. Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nề nếp lớp học và chất lượng học tập của các em, vì thế phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên chủ nhiệm lớp và gia đình phụ huynh. Nắm được tầm quan trọng đó, ngay từ đầu năm học giáo viên tổ chức họp phụ huynh với nội dung thông báo về nhiệm vụ, kế hoạch, chỉ tiêu phấn đấu của năm học, thông báo nội quy của học sinh, một số quy định về xây dựng nề nếp cho học sinh từng lớp. Sau khi trao đổi yêu cầu của việc giảng dạy, học tập, xây dựng nề nếp lớp, giáo viên cùng phụ huynh phối hợp chặt chẽ để giáo dục cho các em. 1.1.2. Các bước thực hiện giải pháp - Bước 1: Lập kế hoạch ngay từ đầu năm học ( tháng 9/ 2021) - Bước 2: Giáo viên lập ngay sáng kiến từ ban đầu để áp dụng tại lớp mình đang dạy ( lớp 5/2 trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập năm học 2021 – 2022). - Bước 3: Tổ chức nghiên cứu những nề nếp trong lớp để áp dụng giải pháp mới. - Bước 4: Áp dụng trong các tiết sinh hoạt 15 phút đầu giờ, sinh hoạt cuối tuần hoặc các tiết sinh hoạt ngày giờ lên lớp.
2 - Bước 5: Ngoài áp dụng tại lớp 5/2 ra còn có thể áp dụng cho toàn trường và cũng có thể áp dụng trên địa bàn huyện Nam Trà My. - Bước 6: Theo dõi đối chiếu chất lượng rèn nề nếp trong công tác chủ nhiệm. 1.1.3. Cách thức thực hiện giải pháp Nề nếp là thói quen giữ gìn những cách làm việc hợp lí và sự sinh hoạt có kỉ luật, có trật tự, có tổ chức. Trong trường học ngoài việc đặt nền tảng và đặt cơ sở ban đầu cho việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách của học sinh thì việc xây dựng một số nề nếp tự quản trong lớp cũng là một trong những biện pháp quan trọng góp phần xây dựng và phát triển học sinh toàn diện sau này. Bậc tiểu học là bậc học đầu tiên, là nền tảng của bậc học phổ thông, chính vì vậy chúng ta cần coi trọng việc xây dựng nề nếp cho học sinh để lớn lên các em sẽ hoàn thiện mình hơn và trở thành một con người có ích cho xã hội. Để thực hiện được vấn đề này không phải dễ mà cần có một quá trình và dựa vào mỗi giáo viên trẻ như chúng ta. Để nâng cao chất lượng giáo dục cũng như nề nếp thì việc đầu tiên của người giáo viên là làm tốt công tác chủ nhiệm lớp, nhưng công tác chủ nhiệm lớp không phải là một công việc đơn giản, nó luôn là vấn đề trăn trở đối với hầu hết các giáo viên tiểu học: Làm thế nào để xây dựng được một tập thể vững mạnh phù hợp với lứa tuổi học sinh. Nhân cách học sinh được hình thành và phát triển bằng con đường nào? Làm thế nào để nâng cao chất lượng học tập và hạnh kiểm của học sinh? Việc giáo dục học sinh cá biệt vẫn còn là vấn đề nan giải. Từ những vấn đề trên, bản thân tôi qua nhiều năm giảng dạy, cứ mỗi năm tôi được nhà trường phân công chịu trách nhiệm giảng dạy và chủ nhiệm một lớp, tôi đã rút kinh nghiệm qua từng năm, bằng mọi cách, suy nghĩ tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp đi trước có uy tín, có năng lực để công tác chủ nhiệm của mình đạt kết quả cao. Trong quá trình nghiên cứu đề tài tôi luôn ghi lại những biện pháp mình đã làm để suy ngẫm, để chọn lọc và đúc kết thành kinh nghiệm của bản thân. Là một giáo viên Tiểu học, chúng ta cần phải biết sáng tạo, năng động, kết hợp nhuần nhuyễn các phương pháp, biện pháp giáo dục để các em sớm đi vào nề nếp tốt và nâng dần tầng nhận thức cho các em học sinh. 1.2. Phân tích tình trạng của giải pháp đã biết Địa bàn xã Trà Tập là địa bàn khó khăn đi lại nhất trong các xã của huyện Nam Trà My gồm có 3 cấp học; đó là Trường mẫu giáo Phong Lan, Trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập và THCS Trà Tập. Một trong 3 trường này có địa bàn sinh hoạt đi lại khó khăn và phức tạp nhất là Trường PTDTBT Tiểu học Trà Tập do bị chia cắt bởi sông, suối, đồi núi cao nên các em học sinh đến lớp còn giã gạo, hơn nữa trường chúng tôi lại nằm ở vùng sâu của huyện Nam Trà My trong lớp đều là học sinh người dân tộc thiểu số, gia đình các em đều ở nóc, nên việc rèn nề nếp ở lớp học rất vất vả cho giáo viên chủ nhiệm.
5 Bản thân tôi là một giáo viên trẻ, nhiệt tình, tâm huyết với nghề nhiều năm công tác trên địa bàn xã nhà, tôi nhận thấy rằng để dạy và rèn nề nếp cho học sinh của mình là một việc vô cùng khó khăn, thử thách và thật sự rất cần thiết. Vấn đề mà tôi đang lo lắng nhất bây giờ là vận dụng các biện pháp như thế nào cho có hiệu quả? Vận dụng ra sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh? Và khi áp dụng vào thực tiễn cho từng năm học, bản thân tôi đã có những thuận lợi và khó khăn: 1.2.1. Thuận lợi Được sự quan tâm của nhà trường, sự phối hợp của các đoàn thể và sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ, giáo viên nên công tác giáo dục tiểu học tại địa phương đã có nhiều đổi mới. Sự quan tâm của nhà trường, công đoàn, giáo viên luôn quan tâm đến học sinh, học sinh ngoan ngoãn, biết nghe lời, đã làm cho nhận thức của người dân có nhiều đổi mới. Do vậy, nhiều năm liền nhà trường đạt nhiều thành quả đáng khích lệ. Tôi luôn tìm tòi học hỏi ở các đồng nghiệp và mọi hình thức để rút kinh nghiệm; không ngừng tự rèn luyện mình, từng bước nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Là một giáo viên chủ nhiệm trẻ, năng động nhiều năm liền giảng dạy ở các khối lớp đặc biệt là lớp 5, luôn yêu nghề, nhiệt tình, gần gũi với tất cả mọi người, tâm huyết với nghề mình đã chọn, luôn xem các em học sinh, trường học là gia đình thứ hai của mình. Mạng lưới trường lớp, điều kiện cơ sở vật chất cũng như đồ dùng dạy học đảm bảo, đặc biệt trong năm học này mỗi phòng học tại trường đều có tivi để giáo viên dạy có thể thực hiện tốt công việc giảng dạy của mình. 1.2.2. Khó khăn Lớp tôi chủ nhiệm với số lượng học sinh cũng khá đông, một số học sinh có hoàn cảnh gia đình hết sức đặc biệt, như mồ côi cha và mẹ, một số em không có nhà ở, đặc biệt năm này tôi chủ nhiệm có một vài học sinh khuyết tật cần được sự quan tâm của các thầy cô và bạn bè. Một số học sinh sức khoẻ yếu, một vài học sinh có những biểu hiện tăng động giảm chú ý, gây ảnh hưởng đến kết quả học tập và rèn luyện của chính bản thân học sinh đó, đồng thời cũng tác động không nhỏ tới hoạt động chung của lớp. Thực tế Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học Trà Tập còn rất khó khăn trong việc rèn nề nếp cho học sinh của trường chúng tôi, vốn hiểu biết của các em còn hạn chế bởi ảnh hưởng tiếng mẹ đẻ rất nhiều. Điều đáng quan tâm nhất là giữa tháng 10 năm học 2021 -2022 này, xã Trà Tập nói riêng và huyện Nam Trà My chúng ta nói chung đã ảnh hưởng rất lớn đến tình hình dịch Covid 19, đa số các em đã được nghỉ học theo công văn chung của huyện. Với tình hình dịch bệnh kéo dài như vậy thì việc các em trở lại trường gặp không ít khó khăn trong việc nề nếp lớp học cũng như các hoạt động ngoài giờ lên lớp.
2 Một số gia đình quan tâm đến việc học tập của con em nhưng họ là người không được đào tạo nghề dạy học, không có phương pháp và kĩ năng phù hợp trong việc giáo dục các em. 1.3. Nội dung đã cải tiến, sáng tạo để khắc phục những nhược điểm hiện tại Năm học 2021 – 2022 này, tôi tiếp tục được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 5/2. Tuy các em là học sinh cuối cấp Tiểu học rồi nhưng mải chơi, nhiều em rất hiếu động chưa ý thức được việc học tập của mình vì thế những tháng đầu năm học sinh chưa có nề nếp, các em tự do thoải mái thích thì làm mà không thích thì ngồi chơi không theo sự chỉ dẫn của cô giáo. Đa phần là học sinh dân tộc thiểu số nên việc ý thức các em chưa có, về tâm lý, các em còn rất ngây ngô, dễ tin, một số em trong lớp có hoàn cảnh khó khăn nên sự quan tâm sâu sát của gia đình, một vài học sinh chậm yếu, cá biệt còn một vài em khác vẫn mải chơi, nghịch ngợm, không nghe theo sự chỉ bảo của các cô giáo... Mặt khác nhiều gia đình do quá bận rộn với công việc làm nương, làm rẫy nên thời gian dành cho việc giáo dục con cái không nhiều, gần như giao phó các em cho thầy cô. Một số phụ huynh coi việc giáo dục trẻ là bổn phận và trách nhiệm của nhà trường mà đặc biệt là của giáo viên, vì thế họ có tư tưởng khoán trắng cho giáo viên chủ nhiệm và nhà trường không cần quan tâm đến việc học tập và rèn luyện của các em. Sau khi nhận lớp tôi tiến hành điều tra về nề nếp của học sinh vào đầu năm học 2021 – 2022, với kết quả chất lượng giáo dục hai mặt như sau: Các Tốt Đạt Cần cố gắng TS HS năng SL % SL % SL % lực, vụ, tự quản Tự phục 5 17,8 10 35,7 13 46,5 Hợp tác 5 17,8 13 46,5 10 35,7 Tự học, tự giải quyết vấn đề 4 14,2 15 53,6 9 32,2 28 Chăm học, chăm làm 7 25 10 35,7 11 39,3 Tự tin, trách nhiệm 5 17,8 10 35,7 13 46,5 Trung thực, kỉ luật 10 35,7 10 35,7 8 28,6 Đoàn kết, yêu thương 10 35,7 13 46,5 5 17,8 Nhìn chung lớp học chưa thật sự có nề nếp, chưa có ý thức tự quản, một số em còn hạn chế, đến lớp với tâm lý sợ sệt, bỏ học dài ngày. Từ thực tế trên, thì việc “ Rèn nề nếp cho học sinh lớp 5/2 ” là một việc vô cùng cần thiết, tôi tự hứa với lòng mình phải cố gắng thật nhiều để làm tốt công tác chủ nhiệm và phải đặc biệt quan tâm, gần gũi hơn với những học sinh này. Chính vì vậy, vấn đề đặt ra cho tôi bây giờ là phải làm sao xây dựng được nề nếp lớp học thật tốt để chính các em luôn cảm thấy ở tôi sự mới lạ, không nhàm chán, hướng các em đến sự đam mê học tập và phấn đấu rèn luyện đạo đức ngày một tốt hơn. Và tôi đã mạnh dạn áp dụng một số biện pháp như sau: Biện pháp 1: Biện pháp rèn nội quy học sinh tại lớp 5/2
7 Đây là công tác đóng vai trò quan trọng, có thể quyết định đến học tập và mọi phong trào của lớp vì lớp học có trật tự, có nề nếp tốt thì học sinh mới chú ý nghe giảng và hiểu bài được. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc giúp học sinh lĩnh hội hết các kiến thức của tiết học. Ngay từ khi nhận lớp, tôi đã cho các em học Nội quy học sinh và yêu cầu các em tìm hiểu cụ thể, chi tiết từng mục một, phân tích kỹ để các em hiểu nội quy đó, nếu giáo viên chỉ nêu qua thì học sinh không thể hiểu hết được yêu cầu của Nội quy. Trong quá trình lên lớp, học sinh phải trật tự thì giáo viên mới giảng, tuyệt đối không có tình trạng cô nói, trò nói. Tuy nhiên, trong công tác này luôn phải nghiêm khắc nhưng cũng cần phải nhẹ nhàng với các em, học ra học, chơi ra chơi. Biện pháp 2. Biện pháp rèn nề nếp tự quản Với biện pháp này giáo viên chủ nhiệm gợi ý để tự học sinh bầu ra cán bộ lớp giữ vai trò tự quản là những em nhanh nhẹn, hoạt bát, mạnh dạn, có uy tín, có tinh thần trách nhiệm cao, đoàn kết và có năng lực học tập… để giúp giáo viên điều hành, phân công nhiệm vụ và hoàn thành nhiệm vụ được giao trong lớp học.
2 Giờ sinh hoạt lớp đầu tiên, giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn học sinh cách điều khiển 1 tiết sinh hoạt lớp, nhận xét một số nề nếp của lớp (như học tập, vệ sinh, …) trong tuần qua. Tổ trưởng nhận xét các bạn trong tổ mình phụ trách, lớp trưởng điều khiển sau đó giáo viên nêu kế hoạch của tuần đến các em sẽ thảo luận nêu nhiệm vụ cần làm trong tuần . Sau mỗi buổi sinh hoạt tổ chức các trò chơi nhằm tạo sự hứng thú cho các em để các em thấy được mỗi ngày đến trường là một ngày vui. (Tiết sinh hoạt lớp cuối tuần của lớp 5/2) Biện pháp 3. Tăng cường gần gũi và tạo mối thân thiện với học sinh Đầu tiên, sau khi tôi nhận lớp, để tạo sự gần gũi và gắn kết giữa học sinh và giáo viên chủ nhiệm, tôi sắp xếp nhiều thời gian cho học sinh được giới thiệu về mình, động viên khuyến khích các em chia sẻ với nhau về những sở thích, ước mơ tương lai cũng như mong muốn của mình với các em. Đây là hoạt động giúp cô trò hiểu nhau, đồng thời tạo một môi trường học tập thân thiện “Trường học thật sự trở thành ngôi nhà thứ hai của các em”. Đây cũng là một điều kiện rất quan trọng để phát triển khả năng giao tiếp của học sinh bởi đa số các em là người đồng bào miền núi nên rất rụt rè và hạn chế về tiếng phổ thông.
9 (Ngoài giờ học ra cô trò chụp hình lưu niệm để tạo sự thân thiện với các em) Việc giáo viên rèn nề nếp cho học sinh có thể thực hiện trong bất cứ lúc nào, giờ học nào, và cũng có thể là khi các em tham gia sinh hoạt ở bán trú. Để việc rèn luyện diễn ra một cách thường xuyên và đạt hiệu quả cao tiếp tục qua biện pháp tiếp theo. Biện pháp 4. Biện pháp rèn nề nếp trong học tập Để được giờ học có kết quả tốt thì lớp học phải có nề nếp tốt. Ngay tuần sinh hoạt ngoại khóa đầu tiên của năm học, tôi đã dành thời gian cho học sinh học nội quy của trường và lớp. Quy định một số thói quen: - Giơ tay phát biểu, giơ thẻ xanh, thẻ đỏ. - Quy định về các biểu tượng, cách giơ bảng. - Cách ngồi học ngay ngắn, giữ vở sạch chữ đẹp.
2 ( Học sinh giữ vở sạch chữ đẹp) - Trong giờ học không nói chuyện và làm việc riêng. - Giữ trật tự khi giáo viên kiểm tra vở. - Xếp hàng ra vào lớp và khi đi học thể dục, học thư viện. - Khi ra, vào lớp phải xin phép. Ví dụ: Ngồi trong lớp, học sinh phải biết lắng nghe cô giáo giảng bài, nghe bạn phát biểu xây dựng bài, nhìn lên phía trước lớp, suy nghĩ phát biểu, điều gì chưa hiểu thì giơ tay nhờ cô giải thích. Đồng thời còn biết giải thích được: làm như vậy mới tiếp thu đầy đủ bài giảng, mới hiểu bài đúng và làm bài đúng. Đây là một biện pháp rất quan trọng đối với lứa tuổi học sinh Tiểu học. (Học sinh giơ tay phát biểu trong giờ học)
11 Trong quá trình học, tôi chấm chữa bài thường xuyên để hiểu rõ xem các em chưa hoàn thành về mặt nào, môn nào từ đó có biện pháp bồi dưỡng kịp thời, hợp lý. Muốn lớp mình có nề nếp tốt tôi đã xây dựng kế hoạch chung cho cả năm học, kế hoạch cụ thể cho từng tháng, từng tuần và cho mỗi kỳ học. Đối với học sinh chưa hoàn thành, chậm trong học tập thì tôi xếp các em ngồi lên bàn đầu để các em dễ tiếp thu kiến thức trong mỗi bài học, cũng để cho giáo viên tiện giúp đỡ và theo dõi sự tiến bộ của các em . Tôi luôn nêu cao tinh thần tự giác và tăng hứng thú học tập cho học sinh bằng hình thức thi đua, khen thưởng. Tôi luôn tạo ra tình huống để mỗi học sinh được thể hiện mình trước tập thể lớp. Từ đó, khen ngợi kịp thời với từng tiến bộ nhỏ của các em.Ví dụ như cuối tuần có tiết sinh hoạt lớp, tôi có thể lấy từ các hoạt động mà các em hoạt động trong tuần ra để tuyên dương, tặng các em món quà nhỏ để các em có động lực hăng say trong học tập. Ngoài khâu tổ chức lớp, tôi còn vận dụng nhiều phương pháp giáo dục ngoài giờ lên lớp để nâng cao chất lượng giáo dục có nề nếp như “Nói lời hay, làm việc tốt”; “Nhặt được của rơi trả lại người đánh mất”; “ Đền ơn đáp nghĩa”; “ Lá lành đùm lá rách”… Biện pháp 5: Biện pháp rèn nề nếp thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp Để các em có nề nếp hơn , tôi đã giáo dục các em thông qua các tiết: Hoạt động ngoài giờ lên lớp, hướng dẫn các em ra tập thể dục giữa giờ, hay là việc xếp hàng hoạt động ngoại khóa của ‘ an toàn giao thông”, sinh hoạt dưới cờ… hoặc rèn nề nếp cho các em trồng rau xanh tại trường. (Tuyên truyền “ an toàn giao thông và trồng rau tại trường”)
2 (Tiết sinh hoạt dưới cờ) Tiết sinh hoạt dưới cờ nhằm rèn luyện nề nếp cho các em tư thế trang nghiêm, ngồi ngay ngắn và nghiêm túc. Đây là một trong tiết sinh hoạt ngoại khóa rất cần thiết đối với lứa tuổi Tiểu học. Biện pháp 7: Xây dựng nề nếp vệ sinh - Vệ sinh cá nhân Thường xuyên nhắc nhở học sinh giữ vệ sinh thân thể, mặc đồng phục theo quy định của nhà trường. Và đặc biệt trong năm học này huyện nhà chúng ta ảnh hưởng dịch Covid 19 nên việc đi học các em phải thực hiện 5K. Hướng dẫn thật tỉ mỉ cách giữ gìn vệ sinh cá nhân: giữ gìn quần áo sạch đẹp, gọn gàng, sách vở ngăn nắp, rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, … Thường xuyên phân tích, giảng giải thấy được vai trò của học sinh lớp 5 là lớp lớn nhất trong trường, là đàn anh, đàn chị phải làm gương cho các em nhỏ noi theo.
13 (Sách vở để gọn gàng, ngăn nắp của lớp 5/2) ( Học sinh đến trường thực hiện 5K) - Vệ sinh trường lớp Giáo viên gương mẫu thực hiện để học sinh noi theo trong mọi hoạt động dù là hoạt động nhỏ. Tổ chức cho học sinh lao động trực nhật tại lớp học hằng ngày nhằm tạo nề nếp cho các em. Ví dụ : Giáo viên nhặt giấy vụn hay túi ni lông trên sân trường, lau vết bẩn trên tường trong lớp học … Cùng với học sinh quét phòng học hàng ngày, quét dọn vệ sinh xung quanh lớp học và trên sân trường, lau các vết bẩn trên tường từ đó hình thành ý thức bảo vệ, giữ vệ sinh chung của học sinh.
2 ( Học sinh thu gom, dọn vệ sinh trước phòng học) Biện pháp 8: Biện pháp rèn nề nếp giờ ra chơi, ra vào lớp Để các em có thêm nề nếp trong việc ra chơi hay vào lớp giáo viên chủ nhiệm tạo thói quen cho học sinh xếp hàng tập thể dục ngay từ đầu năm, lớp trưởng sẽ xếp hàng tập thể dục, là người điều hành theo dõi để báo cáo với giáo viên kịp thời . Phối hợp với giáo viên Tổng phụ trách Đội hướng dẫn và nhắc nhở các em tập thể dục nghiêm túc trong giờ ra chơi. Thường xuyên nhắc các em vui chơi an toàn tránh tai nạn thương tích. Tạo điệù kiện để các em được đọc sách, báo ở thư viện trong giờ ra chơi để các em tìm hiểu thêm kiến thức đồng thời hạn chế một số tai nạn trong giờ ra chơi và giữ gìn vệ sinh cá nhân cho các em.
15 (Học sinh tập thể dục tại sân trường) Để giúp giáo viên chủ nhiệm lớp xác định rõ hơn về hành vi nề nếp là sự cụ thể hóa kiến thức tư tưởng, tình cảm đã đạt được hoặc mong muốn đạt được của con người trong nền văn hóa, nó quy định hành động của con người nhưng không phải bất cứ hành vi nào cũng là hành vi nề nếp văn hóa. Chẳng hạn, sáng nào học sinh cũng thực hiện hành vi xếp hàng vào lớp, nhưng khi thực hiện hành vi đó học sinh chen lấn xô đẩy thì không thể gọi là hành vi nề nếp có văn hóa. Một hành vi nề nếp có văn hóa phải đạt những yêu cầu sau: Hành vi thường xuyên lặp đi lặp lại tương đối theo một quy trình bởi nhiều người, có tác dụng mẫu mực cho các thành viên trong nhóm chứa đựng một giá trị nào đó trong đời sống xã hội. Do vậy hành vi nề nếp có văn hoá là hành vi của con người tự giác thực hiện có động cơ phù hợp với các chuẩn mực, quy tắc với nề nếp của lối sống xã hội.
2 (Học sinh xếp hàng vào lớp) Học sinh được chứng tỏ bản lĩnh: “Mình đã là học sinh lớp 5!”, chững chạc hơn, tự giác hơn, tích cực hơn và có trách nhiệm hơn trước những hành động của mình. Các em biết vì bạn, vì tập thể từ đó ý thức được nâng lên phù hợp với tinh thần thi đua xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực”. 1.4. Khả năng áp dụng sáng kiến Sau khi áp dụng các giải pháp nêu trên, tôi thấy rằng các em hăng say trong học tập, mạnh dạn trao đổi những khó khăn vướng mắc với giáo viên chủ nhiệm. Nề nếp các em trong lớp đều ngoan ngoãn lễ phép, kính thầy yêu bạn, lễ phép với người lớn, chăm chỉ học tập, có tinh thần chia sẻ khó khăn với người khác. Học sinh biết giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh chung, tham gia mọi hoạt động của trường của lớp một cách nhiệt tình và có hiệu quả. Nghiêm túc tập thể dục giữa giờ, xếp hàng ra vào lớp một cách trật tự, ngay ngắn và quy củ. Tôi nghĩ rằng với những biện pháp rèn nề nếp như vậy không chỉ những áp dụng có hiệu quả ở lớp 5/2 của tôi mà cũng có thể áp dụng cho tất cả các khối lớp trên địa bàn huyện Nam Trà My. 1.5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến Để việc xây dựng và duy trì nề nếp cho lớp chủ nhiệm được hiệu quả giáo viên cần chú đến đối tượng học sinh, cần khơi dậy ở các em những khả năng làm chủ bản thân mình.Tự tin thể hiện bản thân nhưng trong một phạm vi cho phép, muốn nề nếp học tập đạt hiệu quả thì giáo viên không ngừng học tập, nâng cao năng lực sư phạm để có thể tạo ra những các buổi học cuốn hút và chất lượng. Giáo viên cần kiên trì huấn luyện một học sinh có phong thái tự tin làm lớp trưởng, lớp trưởng phải được cả lớp tin tưởng, phải học giỏi chăm ngoan và luôn nghiêm túc trong công việc mà cô giáo giao. Muốn xây dựng một lớp có nề nếp tốt và trở thành lớp tiên tiến, xuất sắc thì trước hết đòi hỏi người giáo viên chủ nhiệm phải có kiến thức vững vàng, có kỹ năng sư phạm, có khả năng giao tiếp tốt, hiểu đặc điểm sinh lý của các em để nhanh chóng đi vào thế giới tâm hồn của trẻ thơ một cách hấp dẫn dễ dàng bởi vì ở đây đa số là các em người dân tộc thiểu số nên việc mặc cảm, rụt rè của các em không tránh khỏi. Không những thế giáo viên chủ nhiệm phải có kế hoạch cụ thể cho mỗi tuần, mỗi tháng, mỗi kỳ và cả năm học. Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh nhằm thắt chặt mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và xã hội . 1.6. Hiệu quả sáng kiến mang lại Thực tế cho thấy, sau khi tôi áp dụng những biện pháp nêu trên, lớp tôi chủ nhiệm có những chuyển biến tốt. Các em đã có nề nếp hơn trong hoạt động tự học, các em giữ trật tự rất tốt khi không có giáo viên, trong 15 phút đầu giờ đã tự biết ôn bài. Trong giờ học các em rất nhịp nhàng từ những hoạt động nhỏ nhất
17 như: cách đưa tay phát biểu bài, đọc bài, thảo luận nhóm…..các em học tập rất sôi nổi nhưng vẫn giữ được trật tự trong giờ học. Nhờ những nổ lực của bản thân mà lớp tôi chủ nhiệm đã đạt được những kết quả đáng kể. Các em thực hiện tốt nội quy nhà trường đề ra, nề nếp kỉ luật trong và ngoài lớp luôn đạt tốt, các em hăng hái sôi nổi tham gia các phong trào của Đội của trường như thu gom giấy vụn, tham gia phong trào nuôi heo đất. Kết quả học tập của lớp rất khả quan, chữ viết sạch đẹp, các em ăn mặc gọn gàng sạch sẽ. Với một số biện pháp rèn nề nếp mà học sinh học tập tốt, thường xuyên được nhận cờ thi đua nhất, nhì, ba vào các buổi chào cờ. Lớp 5/2 luôn là một trong những lớp dẫn đầu trong mọi phong trào thi đua của nhà trường. Cụ thể cuối năm học 2021 – 2022 chất lượng giáo dục hai mặt đạt như sau: Tổng số Các Tốt Đạt Cần cố gắng HS năng SL % SL % SL % lực, vụ, tự quản Tự phục 17 60,7 11 39,3 0 0 Hợp tác 15 53,6 12 42,8 1 3,6 Tự học, tự giải quyết vấn đề 13 46,4 13 46,4 2 7,2 28 Chăm học, chăm làm 17 60,7 11 39,3 0 0 Tự tin, trách nhiệm 20 71,4 8 28,6 0 0 Trung thực, kỉ luật 22 78,5 6 21,5 0 0 Đoàn kết, yêu thương 24 85,7 4 14,3 0 0 Kết quả mà tôi đạt được hôm nay, phần lớn đều do sự nổ lực của bản thân. Nhưng bên cạnh đó, tôi luôn nhận được sự động viên khích lệ của lãnh đạo nhà trường, sự chia sẻ đóng góp từ các đồng nghiệp trong trường. Những công việc mà tôi làm đều bắt nguồn từ tinh thần và trách nhiệm của một giáo viên chủ nhiệm lớp, từ tình yêu đối với học trò của mình. 2. Những thông tin cần được bảo mật - nếu có: Không có 3. Danh sách những thành viên đã tham gia áp dụng thử hoặc áp dụng sáng kiến lần đầu - nếu có Nơi áp dụng Ghi TT Họ và tên Nơi công tác sáng kiến chú 01 Nguyễn Duy Hải Trường PTDTBT TH Trà Tập Lớp 5/1 02 Trần Ngọc Qúy Trường PTDTBT TH Trà Tập Lớp 5/3 4. Hồ sơ kèm theo: Không có.
2