intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề tài tốt nghiệp: Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Cămpuchia - thực trạng và một số giải pháp

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:37

52
lượt xem
9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xu hướng quốc tế hoá đời sống kinh tế thế giới là kết quả của quá trình phân công lao động xã hội mở rộng trên phạm vi toàn thế giới đã lôi kéo tất cả các nước và vùng lãnh thổ từng bước hội nhập với nền kinh tế thế giới. Trong xu thế đó, chính sách đóng cửa biệt lập với thế giới là không thể tồn tại. nó chỉ là kim hãm quá trình phát triển của xã hội. Một quốc gia khó có thể tách biệt khỏi thế giới vì những thành tựu của khoa...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề tài tốt nghiệp: Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Cămpuchia - thực trạng và một số giải pháp

  1. BÁO CÁO TỐT NGHIỆP Đề tài “Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Cămpuchia - thực trạng và một số giải pháp".
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng PhÇn I TÝnh tÊt yÕu cña ®Ò ¸n Xu h­íng quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ thÕ giíi lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng x· héi më réng trªn ph¹m vi toµn thÕ giíi ®· l«i kÐo tÊt c¶ c¸c n­íc vµ vïng l·nh thæ tõng b­íc héi nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Trong xu thÕ ®ã, chÝnh s¸ch ®ãng cöa biÖt lËp víi thÕ giíi lµ kh«ng thÓ tån t¹i. nã chØ lµ kim h·m qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña x· héi. Mét quèc gia khã cã thÓ t¸ch biÖt khái thÕ giíi v× nh÷ng thµnh tùu cña khoa häc vµ kinh tÕ ®· kÐo con ng­êi xÝch l¹i gÇn nhau h¬n vµ d­íi t¸c ®éng quèc tÕ buéc c¸c n­íc ph¶i më cöa. MÆt kh¸c trong xu h­íng më cöa, c¸c n­íc ®Òu muèn thu hót ®­îc nhiÒu nguån lùc tõ bªn ngoµi ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ ®Æc biÖt lµ nguån vèn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi FDI: v× thÕ c¸c n­íc ®Òu muèn t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn hÕt søc ­u ®·i ®Ó thu hót ®­îc nhiÒu nguån vÒ m×nh. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò nµy chÝnh phñ hoµng gia c¨mpuchia ®· thùc hiÖn ®­êng lèi ®æi míi theo h­íng më cöa víi bªn ngoµi. kÓ tõ khi thùc hiÖn ®­êng lèi ®æi míi ®Õn nµy, C¨mpuchia ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ c¶ trong ph¸t triÓn kinh tÕ cò còng nh­ trong thu hót nguån vèn (FDI) tõ bªn ngoµi. hµng n¨m nguån vèn FDI tõ bªn ngoµi vµo trong n­íc t¨ng nhanh c¶ vÒ sè l­îng dù ¸n lÉn quy m« nguån vèn. Tuú nhiªn viÖc thu hót nguån vèn FDI cña C¨mpuchia vÉn thuéc lo¹i thÊp so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ ch­a thÓ hiÖn ®­îc hÕt tiÒm n¨ng cña m×nh trong viÖc thu hót vèn FDI ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn. ChÝnh v× vËy viÖc nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tiÔn vÒ m«i tr­êng vµ kÕt qu¶ ®Çu t­ trùc tiÕp cña c¨mpuchia lµ viÖc quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®Ó cã thÓ ®­a ra gi¶i ph¸p vµ h­íng gi¶i quyÕt míi nh»m n©ng cao kh¶ n¨ng thu hót nguån vèn FDI ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Víi ý nghÜa ®ã, em chän ®Ò tµi “Thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo C¨mpuchia - thùc tr¹ng vµ mét sè gi¶i ph¸p".
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng PhÇn II. Néi dung Ch­¬ng I C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ FDI I. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ nguyªn nh©n dÉn tíi ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ nguyªn nh©n thùc hiÖn FDI §Çu t­ n­íc ngoµi cã thÓ nãi lµ xuÊt hiÖn tõ thêi tiÒn t­ b¶n. khi ®ã c¸c c«ng ty cña Anh, Ph¸p, Hµ Lan… ®Çu t­ vµo ch©u ¸ ®Ó khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn cho c¸c c«ng ty cña chÝnh quèc. ®Õn thÓ kú 19 qóa tr×nh tÝch tô tËp trung t­ b¶n ph¸t triÓn nhanh chãng, ®ã lµ tiÒn ®Ò cho xuÊt khÈu t­ b¶n cña c¸c n­íc lín. N¨m 1913 ®Çu t­ gia n­íc ngoµi cña Anh lµ 3,5 tû, Mü 13 tû chñ yÕu ®Ó khai th¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn. cã thÓ nãi t­ b¶n thõa chÝnh lµ tiÒn ®Ò cho ®Çu t­ ra n­íc ngoµi, xong thùc chÊt ®ã lµ hiÖn t­îng kinh tÕ mang tÝnh tÊt yÕu, lµ kÕt qu¶ mµ qu¸ tr×nh tÝch tô tËp trung t­ b¶n mang l¹i Khi nÒn c«ng nghiÖp ph¸t triÓn viÖc ®Çu t­ trong n­íc kh«ng cßn mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn v× lîi thÕ so s¸nh kh«ng cã n÷a. ®Ó t¨ng lîi nhuËn c¸c n­íc t­ b¶n ®Çu t­ vµo c¸c n­íc l¹c hËu h¬n v× yÕu tè s¶n xuÊt rÎ nªn lîi nhuËn cao. MÆt kh¸c c¸c c«ng ty t­ b¶n lín cÇn nguyªn liÖu vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn kh¸c ®Ó ®¶m b¶o nguån cung cÊp æn ®Þnh vµ ®¸ng tin cËy cho s¶n xuÊt. §iÒu ®ã gióp cho hä võa cã lîi nhuËn cao võa gi÷ ®­îc vÞ trÝ ®éc quyÒn. §ång thêi c¸c n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ cho r»ng m­în t­ b¶n ®Ó ph¸t triÓn cßn h¬n tù thÇn vËn ®éng hay ®i vay ®Ó mua l¹i c«ng nghÖ cña c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ c¸c n­íc ph¸t triÓn muèn thu hót ®Çu t­ vµo n­íc m×nh thi hä ph¶i tuÇn thu ph¸p luËt, sù qu¶n lÝ cña m×nh vµ nh÷ng th«ng lÖ quèc tÕ. Tuú nhiªn c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn th­êng chän nh÷ng n­íc cã ®iÒu kiÖn t­¬ng ®èi ph¸t triÓn h¬n ®Ó ®Çu t­. Bëi muèn ®Çu t­ vµo n­íc nµo ®ã ph¶i
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng cã ®iÒu kiÖn nh­ c¬ së h¹ tÇng ®ñ ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ mét sè ngµnh phô trî ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt ®êi sèng. Cßn nh÷ng n­íc l¹c hËu th× khi ®Çu t­ vµo ®ã hä ph¶i dµnh mét phÇn cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng vµ c¸c ngµnh dÞch vô ®Ó phôc vô yªu cÇu s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. V× vËy mµ vµo ®Çu thÕ kû 19 ®Çu t­ vµo c¸c n­íc ph¸t triÓn t¨ng nhanh. Khi nªn kinh tÕ t­ b¶n ph¸t triÓn, nÒn kinh tÕ cña nã ph¸t triÓn cã t×nh chu kú, sau mçi chu kú kinh tÕ nÒn kinh tÕ c¸c n­íc c«ng nghiÖp l¹i d­íi vµo khung ho¶ng v­ît qua vµo giai ®o¹n nµy vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn th× hä ph¶i ®æi míi t­ b¶n cè ®Þnh. ®Çu t­ ra n­íc ngoµi lµ gi¶i ph¸p tèt nhÊt vÒ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn cã thÓ chuyÓn may mãc vµ thiÕt bÞ cÇn thay thÕ sang c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn vµ thu hèi chi phÝ kh«ng nhá bï ®¨p cho mua s¾m may mãc míi. Ngµy nµy khi khoa häc ph¸t triÓn m¹nh, chu kú kinh tÕ ngµy cµng ng¾n th× yÕu cÇu ®æi míi lµ cÊp b¹ch v× thÕ c¸c n­íc ph¸t triÓn ph¶i lu«n t×m cho m×nh mét thÞ tr­êng ®Ó tiªu thô c«ng nghÖ lo¹i hai ®ã. Do ®ã ®Çu t­ ra n­íc ngoµi lµ biÖn ph¸p tèt nhÊt. Ngµy nµy c¸c thuyÕt kinh tÕ ®Òu chØ ra r»ng ®Çu t­ ra n­íc ngoµi th× c¶ hai n­íc ®Òu cã lîi. MÆt kh¸c chÝnh s¸ch cña c¸c n­íc ®Òu cã nh÷n thay ®æi, c¸c n­íc c«ng nghiÖp cã xu h­íng t¨ng thuÕ VAT, thuÕ thu nhËp…., c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn dïng c¸c hµng rµo b¶o hé chÆt ®Ó b¶o vÖ hµng trong n­íc, ®ång thêi ®Ó tranh thu nguån vèn n­íc ngoµi, hä chñ tr­¬ng gi¶m thuÕ vµ dµnh nh÷ng ­u ®·i lín cho nh÷ng nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. do vËy biÖn ph¸p ®Çu t­ ra n­íc ngoµi lµ biÖn ph¸p hay nhÊt ®Ó c¸c c«ng ty tranh ®­îc c¸c hµng rµo b¶o hé vµ thuÕ. Mét lÝ do kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn lµ viÖc sau khi dµnh ®­îc ®éc lËp c¸c quèc gia ®Òu tiÕn hµnh c¸c b­íc ph¸t triÓn kinh tÕ theo h­íng më cöa t¨ng c­ëng quan hÖ quèc tÕ nªn cã nhu cÇu lín vÒ ho¹t ®éng ®Çu t­ ®Ó kh«i phôc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Ó ®Êt n­íc tho¸t khái nghÌo l¹c hËu. ®©y lµ c¬ héi ®Ó c¸c n­íc ph¸t triÓn vµ chiÕm lÊy c¸c thÞ tr­êng cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. ®Çu t­ n­íc ngoµi lµ con ®­êng ng¨n nhÊt ®Ó ®­îc c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chÊp thuËn.
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng 2. Mét sè thuyÕt vÒ ®Çu t­ n­íc ngoµi. 2.1. Lý thuyÕt chu kú sèng Lý thuyÕt nµy gi¶i thÝch t¹i sao c¸c nhµ s¶n xuÊt l¹i chuyÓn h­íng ho¹t ®éng kinh doanh tõ xuÊt khÈu sang thùc hiÖn FDI. Lý thuyÕt cho r»ng ®Çu tiªn c¸c nhµ s¶n xuÊt t¹i chÝnh quèc ®¹t ®­îc lîi thÕ ®éc quyÒn xuÊt khÈu nhê viÖc cho gi¸ ®êi nh÷ng s¶n phÈm míi, s¶n xuÊt vÉn tiÕp tôc tËp trung t¹i chÝnh quèc nµy c¶ chØ khi phÝ s¶n xuÊt ë n­íc ngoµi cã thÓ thËp h¬n. Trong thêi kú nµy ®Ó x©m nhËp thÞ tr­êng n­íc ngoµi th× c¸c n­íc thùc hiÖn viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸. Tuú nhiªn khi s¶n phÈm trë nªn chuÈn ho¸ trong thêi kû t¨ng tr­ëng c¸c nhµ s¶n xuÊt khuyÕn khÝch ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nh»m tËn dông chi phÝ s¶n xuÊt thËp vµ quan träng h¬n lµ ng¨n chÆn kh¶ n¨ng ®Ó rêi thÞ tr­êng vµo nhµ s¶n xuÊt ®i¹ ph­êng. 2.2. Lý thuyÕt vÒ quyÒn lîi thÞ tr­êng. Lý thuyÕt cho r»ng FDI tån t¹i do nh÷ng hµnh vi ®Æc biÖt cña ®éc quyÒn nhãm trªn ph¹m vi quèc tÕ nh­ ph¶n øng ®éc quyÒn nhãm, hiÖu qu¶ kinh tÕ bªn trong do quy m« s¶n xuÊt vµ sù liªn kÕt ®Çu t­ n­íc ngoµi theo chiÒu réng. TÊt c¶ nh÷ng hµnh vi nµy ®Òu nh»m h¹n chÕ c¹nh tranh më réng thÞ tr­êng vµ ng¨n kh«ng cho ®èi thu kh¸c x©m nhËp vµo ngµnh. FDI theo chiÒu réng tån t¹i khi c¸c c«ng ty x©m nhËp vµo n­íc kh¸c vµ s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm trung gian, sau ®ã c¸c s¶n phÈm nµy ®­îc xuÊt ng­îc trë l¹i vµ ®­îc s¶n xuÊt víi t­ c¸ch lµ ®Çu vµo cho s¶n xuÊt cña chñ nhµ hay tiªu thô nh÷ng s¶n phÈm ®· hoµn thµnh cho nh÷ng ng­êi tiªu thô cuèi cïng. Theo thuyÕt nµy c¸c c«ng ty thùc hiÖn FDI v× mét sè lý do: thø nhÊt: do nguån cung cÊp nguyªn liÖu ngµy cµng khan hiÕm c¸c c«ng ty ®Þa ph­êng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tham do khai th¸c. do vËy c¸c MNC tranh thñ lîi thÕ c¹nh tranh trªn c¬ së khai th¸c nguyªn liÖu t¹i ®Þa ph­¬ng. ®iÒu ®ã gi¶i thÝch t¹i sao FDI theo chiÒu réng ®­îc thùc hiÖn ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. Thø hai, th«ng qua c¸c liªn kÕt FDI däc c¸c c«ng ty ®éc quyÒn nhãm lËp nªn c¸c hµng rµo kh«ng cho c¸c c«ng ty kh¸c tiÕp cËn tíi nh÷ng nguån nguyªn
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng liÖu cña chung. Thø ba, FDI theo chiÒu réng cßn t¹o ra lîi thÕ vÒ chi phÝ th«ng qua viÖc c¶i tiÕn kû thuËt b»ng c¸ch phèi hîp s¶n xuÊt vµ chuyÒn giao c¸c s¶n phÈm gi÷a c¸c c«ng ®o¸n kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. 2.3. Lý thuyÕt vÒ tÝnh kh«ng hoµn h¶o cña thÞ tr­êng Lý thuyÕt nµy cho r»ng khi xuÊt hiÖn trªn thÞ tr­êng cho ho¹t ®éng kinh doanh kÐm hiÖu qu¶ ®i c¸c c«ng ty thùc hiÖn ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi nh»m khuyªn khÝch ho¹t ®éng kinh doanh vµ v­ît qua yÕu tè kh«ng hoµn h¶o ®ã. Cã hai yÕu tè kh«ng hoµn h¶o cña thÞ tr­êng lµ rµo c¶n th­¬ng m¹i vµ kiÕn thùc ®Æc biÖt - C¸c rµo c¶n th­¬ng m¹i thuÕ vµ h¹n ng¹ch… - KiÕn thùc ®Æc biÖt lµ chuyªn m«n kü thuËt cña c¸c kü s­ hay kh¶ n¨ng tiÕp thÞ ®Æc biÖt cña c¸c nhµ qu¶n lÝ khi c¸c kiÕn thùc naú chØ lµ chuyªn m«n kü thuËt th× c¸c c«ng ty cã thÓ b¸n cho c¸c c«ng ty n­íc ngoµi víi mét gi¸ nhÊt ®Þnh ®Ó hä cã thÓ s¶n xuÊt s¶n phÈm t­¬ng tù. Nh÷ng khi kiÕn thùc ®ã n»m trong con ng­êi th× gi¶i ph¸p duy nhÊt ®Ó sö dông c¬ héi thÞ tr­êng t¹i n­íc ngoµi lµ thùc hiÖn FDI. MÆt kh¸c nÕu c¸c c«ng ty b¸n c¸c kiÕn thùc ®Æc biÖt cho n­íc ngoµi th× hä l¹i sî t¹o ra ®èi thñ c¹nh tranh trong t­¬ng lai. 2.4. Lý thuyÕt chiÕt trung C¸c c«ng ty sÏ thùc hiÖn FDI khi hé tô ®ñ ba lîi thÕ: ®Þa ®iÓm, së h÷u, néi ®Þa ho¸ vÒ ®Þa ®iÓm lµ c¸c ­u thÕ cã ®­îc do tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh t¹i mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh nh÷ng ­u thÕ vÒ ®Þa ®iÓm cã thÓ lµ c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn, nguån lao ®éng l·nh nghÒ vµ rÓ… Së h÷u lµ ­u thÕ cho mét c«ng ty cã c¬ héi tham gia së h÷u mét sè tµi s¶n nhÊt ®Þnh nh­ nh·n hiÖu s¶n phÈm, kiÕn thøc kü thuËt hay c¬ héi qu¶n lý…. Néi ®Þa hãa lµ ­u thÕ ®¹t ®­îc cho viÖc néi ho¸ ho¹t ®éng s¶n xuÊt thay v× chuyÓn nã ®Õn mét thÞ tr­êng kÐm hiÖu qu¶ h¬n. ThuyÕt nµy kh¼ng ®Þnh r»ng khi héi tô ®Çy ®ñ c¸c lîi thÕ trªn, c¸c c«ng ty sÏ thùc hiÖn FDI.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng II. Kh¸i niÖm, Vai trß vµ §Æc ®iÓm cña FDI 1. Kh¸i niÖm FDI C¸c quan ®iÓm vµ ®Þnh nghÜa vÒ FDI ®­îc ®­a ra tuú gèc ®é nh×n nhÊt cña c¸c nhµ kinh tÕ nªn rÊt phßng phï vµ ®a d¹ng. qua ®ã, ta cã thÓ rót ra mét ®Þnh nghi· chung nhÊt nh­ sau . FDI lµ lo¹i h×nh kinh doanh mµ nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi bá vèn, tù thiÕt lËp c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh cho riªng m×nh, ®øng chñ së h÷u, tù qu¶n lÝ, kh¸i th¸c hoÆc thuÕ ng­êi qu¶n lÝ, khai th¸c c¬ së nµy, hoÆc hîp t¸c víi ®èi t¸c n­íc së t¹i thµnh lËp c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh vµ tham gia qu¶n lÝ, còng víi ®èi t¸c n­íc së t¹i chia sÎ lîi nhuËn vµ rñi ro. 2. Nguån gèc vµ B¶n chÊt cña FDI FDI lµ ®êi muén h¬n c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i kh¸c vµi ba thËp kû nh÷ng FDI nhanh chãng x¸c lËp vÞ trÝ cña m×nh trong quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ. FDI trë thµnh mét xu thÕ tÊt yÕu cña lÞch sö, mét nhu cÇu kh«ng thÓ thiÕu cña mäi n­íc trªn thÕ giíi kÓ c¶ nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn, nh÷ng n­íc c«ng nghiÖp míi hay nh÷ng n­íc trong khèi OPEC vµ nh÷ng n­íc ph¸t triÓn cao. B¶n chÊt cña FDI lµ: - Cã sù thiÕt lËp vÒ quyÒn së h÷u vÒ t­ b¶n cña c«ng ty mét n­íc ë mét n­íc kh¸c - Cã sù kÕt hîp quyÒn së h÷u víi quyÒn qu¶n lÝ c¸c nguån vèn ®· ®­îc ®Çu t­ - Cã kÌm theo quyÒn chuyªn giao c«ng nghÖ vµ kü n¨ng qu¶n lÝ - Cã lliiªn quan ®Õn viiÖc më rréng tthÞÞ ttrr­êng cña c¸c c«ng tty ®a quèc giia - Cã ªn quan ®Õn v Öc më éng h ­êng cña c¸c c«ng y ®a quèc g a - G¾n liªn víi sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng tµi chÝnh quèc tÕ vµ th­¬ng m¹i quèc tÕ 3. Vai trß cña FDI Ho¹t ®éng FDI cã t×nh hai mÆt víi n­íc ®Çu t­ còng nh­ n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ ®Òu cã t¸c ®éng tiªu cùc vµ t¸c ®éng tÝch cùc.
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng Tr­íc hÕt ®èi víi n­íc ®i ®Çu t­( n­íc chñ nhµ) FDI cã vai trß chñ yÕu sau:  T¸c ®éng tÝch cùc Do ®Çu t­ lµ ng­êi n­íc ngoµi lµ ng­êi trùc tiÕp ®iÒu hµnh vµ qu¶n lÝ vèn nªn hä cã tr¸ch nhiÖm cao, th­êng ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh cã lîi cho hä. V× thÕ hä cã ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña vèn FDI. ®Çu t­ n­íc ngoµi më réng ®­îc thÞ tr­êng tiªu thÞ s¶n phÈm nguyªn liÖu, c¶ c«ng nghÖ vµ thiÕt bÞ trong khu vùc mµ hä ®©ï t­ còng nh­ trªn thÕ giíi. Do khai th¸c ®­îc nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn vµ lao ®éng rÎ, thÞ tr­êng tiªu thô réng lín nªn cã thÓ më réng quy m«, khai th¸c ®­îc lîi thÕ kinh tÕ cña quy m« tõ ®ã cã thÓ n©ng cao n¨ng suÊt, gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tr¸nh ®­îc c¸c hµng rµo b¶o hé m©u dÞch vµ phÝ mËu dÞch cña n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ víi th«ng qua FDI chñ ®Çu t­ hay doanh nghiÖp n­íc ngoµi x©y dùng ®­îc c¸c doanh nghiÖp cña m×nh n»m trong lßng n­íc th× hµnh chÝnh s¸ch b¶o hé.  T¸c ®éng tiªu cùc. Khi c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc ®Çu t­ ra n­íc ngoµi th× trong nø¬c sÏ mÊt ®i kho¶n vèn ®Çu t­, khã kh¨n h¬n trong viÖc t×m nguån vèn ph¸t triÓn còng nh­ gi¶i quyÕt viÖc lµm. do ®ã trong n­íc cã thÓ dÉn tíi nguy c¬ suy tho¸i, v× thÕ mµ n­íc chñ nhµ kh«ng ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch khuyªn khÝch cho viÖc ®Çu t­ ra n­íc ngoµi. ®©ï t­ ra n­íc ngoµi th× doanh nghiÖp sÏ ph¶i ®èi mÆt víi nhiÒu rñi ro h¬n trong m«i tr­êng míi vÒ chÝnh trÞ, sù xung ®ét vò trang cña c¸c tæ chøc trong c¸c quèc gia hay nh÷ng tranh chÊp néi bé cña quèc gia hay ®¬n thuÇn chØ lµ sù thay ®æi trong chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña quèc gia tiÕp nhËn… tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu ®ã ®Òu khiÕn cho c¸c doanh nghiÖp cã thÓ rêi vµo t×nh tr¹ng mÊt tµi s¶n c¬ së h¹ tÇng. Do vËy mµ hä th­êng ph¶i ®Çu t­ vµo c¸c n­íc æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ còng nh­ trong chÝnh s¸ch vµ m«i tr­êng kinh tÕ. §èi víi n­íc tiÕp nhËn ®Çu t­ th× ho¹t ®éng FDI cã t¸c ®éng:  T¸c ®éng tÝch cùc.
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng - Nhê nguån vèn FDI ®Çu t­ mµ cã thÓ cã ®iÒu khiÕn tèt ®Ó khai th¸c tèt nhÊt c¸c lîi thÕ vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn, vÞ trÝ ®Þa lÝ. Bëi c¸c n­íc tiÕp nhËn th× th­êng lµ n­íc ®ang ph¸t triÓn cã tµi nguyªn song kh«ng biÖt c¸ch khai th¸c. - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó khai th¸c ®­îc nguån vèn tõ bªn ngoµi do kh«ng quy ®Þnh møc vèn gãp tèi ®a mµ chØ quyÕt ®Þnh møc vèn gãp tèi thiÓu cho nhµ ®Çu t­. - Th«ng qua viÖc hîp t¸c víi doanh nghiÖp n­íc ngoµi hay c¹nh tranh víi doanh nghiÖp n­íc ngoµi vµ tiÕp thu ®­îc kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i hay tiÕp thu ®­îc kÝnh nghiÖm qu¶n lÝ kinh doanh cña hä. - T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó t¹o viÖc lµm, t¨ng tèc ®é t¨ng tr­ëng cña ®èi t­îng bá vèn còng nh­ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu vµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ, qua ®ã n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. - KhuyÕn khÝch doanh nghiªp trong n­íc t¨ng n¨ng lùc kinh doanh, c¶i tiÕn c«ng nghÖ míi n©ng cao n¨ng suÊt chÊt l­îng gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm do ph¶i c¹nh tranh víi doanh nghiÖp n­íc ngoµi, mét mÆt kh¸c th«ng qua hîp t¸c víi n­íc ngoµi cã thÓ më réng thÞ tr­êng th«ng qua tiÕp cËn víi b¹n hµng cña ®èi t¸c ®©ï t­.  T¸c ®éng tiªu cùc - NÕu kh«ng cã quy ho¹ch cô thÓ vµ khoa häc, cã thÓ ®Çu t­ trµn lan kÐm hiÖu qua, tµi nguyªn thiªn nhiªn cã thÓ bÞ khai t¸hc bõa b¹i vÒ sÏ g©y ra « nhiÔm m«i tr­êng nghiÖm träng - M«i tr­êng chÝnh trÞ trong n­íc cã thÓ bÞ ¶nh h­ëng, c¸c chÝnh s¸ch trong n­íc cã thÓ bÞ thay ®æi do khi ®Çu t­ vµo th× c¸c nhµ ®Çu t­ th­êng cã c¸c biÖn ph¸p vËn ®éng quan chøc ®Þa ph­êng theo h­íng cã lîi cho m×nh. - HiÖu qu¶ cña ®Çu t­ phô thuéc vµo n­íc tiÕp nhËn cã thÓ tiÕp nhËn tõ c¸c n­íc ®i ®Çu t­ nh÷ng c«ng nghÖ thiÕt bÞ l¹c hËu kh«ng phï hîp víi nÒn kinh tÕ g©y « nhiÔm m«i tr­êng. - C¸c lÜnh vùc vµ ®Þa ban ®Çu t­ phôc thuéc vµo sù lùa chän cña nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi mµ kh«ng theo ý muèn cña n­íc tiÕp nhËn. Do vËy viÖc
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng bæ trÝ c¬ cÊu ®Çu t­ sÏ gÆp khã kh¾n sÏ t¹o ra sù ph¸t triÓn mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c vïng. - Gi¶m sè l­îng doanh nghiÖp trong n­íc do qu¸ tr×nh c¹nh tranh nªn nhiÒu doanh nghiÖp trong n­íc bÞ ph¸ s¶n. hay ¶nh h­ëng tíi can cÇn thµnh to¸n quèc tÕ do sù di chuyÓn cña c¸c luång vèn còng nh­ luång hµng ho¸ ra vµo trong n­íc. - Ngµy nµy hÇu hÕt viÖc ®µu t­ lµ cña c¸c c«ng ty ®a quèc gia v× thÕ c¸c n­íc tiÕp nhËn th­êng bÞ thua thiÖt, thÊt thu thuÕ hay c¸c liªn doanh sÏ ph¶i chuyÓn thµnh doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi do c¸c vÊn ®Ò chuyÓn nh­îng gi¸ néi bé cña c¸c c«ng ty nµy. 4. §Þa ®iÓm cña FDI C¸c chñ ®Çu t­ thùc hiÖn ®Çu t­ trªn n­íc së t¸c ph¶i tuÇn thu ph¸p luËt cña n­íc ®ã. - H×nh thùc nµy th­êng mang t×nh kh¶ thi vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ cao - Tû lÖ vèn quy ®Þnh vèn ph©n chia quyÒn lîi vµ ngi· vô c¸c chñ ®Çu t­ - Thu nhËp chñ ®Çu t­ phôc thuéc vµo kÕt qu¶ kinh doanh - HiÖn t­îng ®a cùc vµ ®a biÕn trong FDI lµ hiÖn t­îng ®Æc thï, kh«ng chØ gåm nhiÒu bªn víi tû lÖ gãp vèn kh¸c nhau mµ cßn c¸c h×nh thùc kh¸c nhau cña t­ b¶n t­ nh©n vµ t­ b¶n nhµ n­ãc còng tham gia. - Tån t¹i hiÖn t­îng hai chiÒu trong FDI mét n­íc võa nhËn ®Çu t­ võa thùc hiÖn ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nh»m tËn dông lîi thÕ so sanh gi÷a c¸c n­íc -Do nhµ ®Çu t­ muèn ®Çu t­ vµo th× ph¶i tuÇn thu c¸c quyÕt ®Þnh cña nø¬c së t¹i th× nªn vèn tû lÖ vèn tèi thiÓu cña nhµ ®Çu vµo vèn ph¸p ®Þnh cña dù ¸n lµ do luËt ®Çu t­ cña mçi n­íc quyÕt ®Þnh. C¨mpuchia quyÕt ®Þnh lµ 40% trong khi ë Mü l¹i quyÕt ®Þnh l¹i Quy ®Þnh 10% vµ mét sè n­íc kh¸c l¹i lµ 20%. - C¸c nhµ ®Çu t­ lµ nguån bá vèn vµ ®ãng thêi tù m×nh trùc tiÕp qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh dù ¸n. quyÒn qu¶n lÝ phôc thuéc vµo vèn ®ãng gãp mµ chñ
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng ®Çu t­ ®· gãp trong vèn ph¸p ®Þnh cña dù ¸n. nÕu doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi th× hä cã toµ quyÒn quyÕt ®Þnh - KÕt qu¶ thu ®­îc tõ dù ¸n ®­îc ph©n chia cho c¸c bªn theo tû lÖ vèn gãp vµo vèn ph¸p ®Þnh sau khi ®· nép thuÕ cho n­íc së t¹i vµ tr¶ lîi tøc cæ phÇn cho c¸c cæ ®ång nÕu lµ c«ng ty cæ phÇn. - FDI th­êng ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc x©y dùng míi hay mua l¹i mét phÇn hoÆc toµn bé doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng, th«ng qua viÖc mua cæ phiÕu ®Ó th«ng tin x¸c nhËn 5. C¸c lý luËn kh¸c vÒ FDI 5.1. Lý luËn vÒ chu kú s¶n phÈm Lý luËn nµy ®Ò cËp tíi chu kú ph¸t triÓn cña chu kú tuæi thä cña s¶n phÈm quyÕt ®Þnh c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®Çu t­ ra ngoµi ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr­êng ra n­íc ngoµi. Lý thuyÕt nµy ®­îc RAYMOND VERNON x©y dùng n¨m 1966, nhÊn m¹nh vÒ vßng ®êi cña mét s¶n phÈm bao gåm 3 thêi kû: thêi kû s¶n phÈm míi, thêi kû s¶n phÈm hoµn thiÖn, thêi kû s¶n phÈm tiªu chuÈn hay chÝnh muèi. Lý thuyÕt nµy chØ ra r»ng chØ ®­îc thùc hiÖn khi s¶n phÈm b­íc sang thêi kû chuÈn ho¸ vµ chi phsi s¶n xuÊt lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh khi c¹nh tranh. Lý luËn trªn nµy v¹ch ra sù kh¸c nhau vÒ tÇm quan träng cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt trong c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn s¶n phÈm, lµ c¸i lµm nµy n¶y sinh quy luËt chiÕn dÞch lîi thÕ 5.2. QuyÕt cÇu thµnh h÷u c¬ cña ®Çu t­ C¹nh tranh thÞ tr­êng ®ang ®­îc më réng, tiÒn ®Ò sèng cña xÝ nghiÖp lµ ph¶i tiÕp tô t¨ng tr­ëng, ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nh»m b¶o vÖ vÞ trÝ cña m×nh trªn thÞ tr­êng ngµy cµng më réng. xÐt d­íi gèc ®é cña quy luËt ®Çu t­, muèn duy tr× n¨ng lùc thu lêi cña ®Çu t­ th× ph¶i tiÕn hµnh ®Çu t­ míi nªó kh«ng th× thu lao cña ®Çu t­ sÏ gi¶m, c¸c nhµ ®Çu sÏ ®Çu t­ ra n­íc ngoµi víi môc ®Ých ng¾n ngõa ®èi thu c¹nh tranh chiÕm lÜnh thÞ tr­êng.
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng 5.3. Lý luËn vÒ ph©n t¸n rñi ro H.M. Markawitey cho r»ng sù lùa chän ®Çu t­ cã hiÖu qu¶ lµ ®Çu t­ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, tøc lµ phÇn t¸n ho¸, møc bï trõ thï lao gi÷a c¸c h¹ng môc ®Çu t­ thÊp hoÆc Êm sÏ cã thÓ khiÕn cho thï lao dù kiÕn lín gi¸ trÞ cña biÕn ®é vÒ thï lao. §a d¹ng ho¸ lµm cho s¶n phÈm cã sù kh¸c biÖt, sù kh¸c biÖt theo chiÒu ngang, sù kh¸c biÖt theo chiÒu réng cã thÓ ph©n t¸n rñi ro III. Xu h­íng vËn ®éng cña FDI 1. FDI t¨ng nhanh vµ chiÕm tû träng ngµy cµng lín trong tû träng vèn ®Çu t­. Tæng l­u chuyÓn vèn quèc tÕ ngµy cµng t¨ng nhanh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y kho¶ng 20 ®Õn 30% mét n¨m. ®iÒu ®ã cho th©ý xu thÕ quèc tÕ ho¸ ®êi sèng ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh, c¸c n­íc ®Òu phôc thuéc lÉn nhau vµ tham gia tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Nh÷ng n¨m 1970, vèn FDI thÕ giíi hµng n¨m t¨ng 25 tû ®o la mü, ®Õn nh÷ng n¨m 1980 ®Õn 1985 l­îng vèn FDI thÕ giíi hµng n¨m t¨ng 50 tû USD n¨m 1988 l­îng vèn FDI thÕ giíi lµ 158 tû USD chung nh­ng n¨m 1990 ®Õn 1993 l­îng vèn FDI thÕ giíi kh«ng ngõng t¨ng va dõng ë møc d­íi 200 tû USD ®Õn n¨m 1994 vèn FDI thÕ giíi t¨ng 226 tû USD n¨m 1995 cßn sè ®ã lµ 235 USD ®Õn n¨m 1998 vèn FDI cña toµn thÕ giíi lªn tíi 4000 tû USD t¨ng 20 % víi n¨m 1997 vµ cho ®Õn hÕt n¨m 2002 l­îng FDI cña thÕ giíi lµ 4500 tû USD ®iÒu ®ã chøng tá ho¹t ®éng FDI ngµy cµng ®ùoc nhiÒu n­íc tiÕn hµnh. H­íng ph¸t triÓn FDI: Tõ sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 vèn FDI chñ yÕu ®æ vµo c¸c n­íc ch©u ©u bëi ®Çu t­ thêi ®ã m¹nh nhÊt lµ Mü, c¸c c«ng ty cña Mü thùc hiÖn theo kÕ ho¹ch MARSHAL ®Ó thóc ®Èy nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc ®ång m×nh. Thêi kû sau ®ã khi nÒn kinh tÕ t©y ©u vµ nhËt b¶n phôc håi, thÕ giíi h×nh thµnh ba trung t©m Mü, T©y ¢u, NhËt B¶n, FDI chñ yÕu ®­îc thùc hiÖn trong c¸c n­íc c«ng nghiÖp nh»m cñng cè tiÒm lùc cña m×nh. Nh÷ng n¨m 50 do suy tho¸i réng kh¾p trong giíi t­ b¶n th× FDI cã xu h­íng chuyÓn sang c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng B¶ng 1: §Çu t­ trôc tiÕp n­íc ngoµi trªn thÕ giíi 1987 1988 1989 1990 1991 1992 Nhãm n­íc 1986 Tæng sè 78 133 159 195 184 194 226 N­íc CNPT 64 108 129 165 152 114 142 Nø¬c §PT 14 25 30 30 52 80 84 Nguån: World Investment Report, UN, New york Nguyªn nh©n cña sù chuyÓn h­íng nµy lµ v×: - Suy tho¸i kinh tÕ cã t×nh chu kû, sù tù tôt gi¶m l·i suÊt vµ lîi nhuËn cña n­íc ph¸t triÓn ®Ó ®¹t ®­îc lîi nhuËn cao buéc c¸c nhµ ®Çu t­ ph¶i t×m ®Þa ban míi ®ã lµ thÞ tr­êng cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. - Xu h­íng toµn cÇu ho¸ vµ ®a d¹ng ho¸ ¶nh h­ëng l©u dµi tíi sù chuyÓn h­íng ®Çu t­ v× nhiÖm ®é t¨ng nhanh nh­ hiÖn nµy th× c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chiÕm tû träng lín trong s¶n xuÊt vµ th­¬ng m¹i quèc tÕ, ®ã lµ n¬i thu hót FDI hÊp dÉn. MÆt kh¸c khi viÖc c¶i c¸ch m¹nh mÏ thÞ tr­êng tµi chÝnh cña c¶ n­íc ph¸t triÓn lÉn c¸c nø¬c ®ang ph¸t triÓn dÉn tíi sù c¹nh tranh gay gÆt trong thu hót FDI. - T¸c ®éng cña quèc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt khiÕn c¸c nø¬c c«ng nghiÖp ph¶i th­êng xuyªn thay thÕ may mãc thiÕt bÞ l¹c hËu ®Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy hä ph¶i t×m ®­îc n¬i ®Ó chuyÓn giao c¸c c«ng nghÖ, ®ã lµ c¸c nø¬c ®ang ph¸t triÓn c¸c n­íc c«ng nghiÖp l¹i thu ®­îc gi¸ trÞ míi. - ThÕ giíi xuÊt hiÖn nhiÒu vÊn ®Ò mµ mét m×nh c¸c n­íc c«ng nghiÖp kh«ng thÓ gi¶i quyÕt hÕt v× thÕ cÇn ph¶i hîp t¸c víi c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn. - C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ®¹t ®­îc nh÷ng thanh t­u to lín, vÒ kinh tÕ, ®¶m b¶o m«i tr­êng vÜ m« vµ c¶i thiÖt m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi, tham gia ngay cµng m¹nh vµo phÇn c«ng lao ®éng quèc tÕ, ®iÒu ®ã ngµy cµng thu hót ®­îc FDI. Tuú nhiªn ngµy nµy l­îc vèn FDI vÉn chñ yÕu trong khèi OECD, 80% l­îng FDI vÉn h­íng vµo c¸c n­íc ph¸t triÓn. Theo dù ®o¸n cña WB l­îng FDI vµo c¸c n­íc song l­îng FDI vÉn tiÕp tôc t¨ng vµo c¸c n­íc ph¸t triÓn,
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng ®Ó thu hót ®­îc nhiÒu l­îng FDI h¬n n÷a cÇn tiÕp tôc t¹o ra sù æn ®Þnh trong m«i tr­êng chÝnh trÞ x· héi vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng cao ®ã lµ nh©n tè lín c¬ b¶n, kh«ng thÓ thiÕu trong thu hót FDI IV. Sù phÇn bè FDI kh«ng ®Òu cho c¸c khu vùc ®Þa lÝ Nh÷ng n¨m 1960 tinh ®¹t tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, vèn ®Çu t­ chñ yÕu tËp trung vµo khu vùc nµy. Sau ®ã nh÷ng n¨m 1970 ®Õn n¨m 1980 l¹m ph¸t t¨ng nhanh cã dÊu hiÖu suy tho¸i khñng ho¶ng nªn l­îng vèn FDI cã xu h­íng chuyÓn sang c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ë §«ng Nam ¸, n¬i cã c¶i c¸ch míi ®ang lµ nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt trªn thÕ giíi. B¶ng 2: FDI vµo khu vùc c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn thêi kû 86 ®Õn 90 Khu vùc FDI b×nh qu©n 1 n¨m ( tû USD) Tèc ®é t¨ng b×nh qu©n (%) Mü La tinh 26 22 T©y ¸ 0,4 17 14 37 §«ng Nam ¸ Ch©u phÝ 3 6 Nguån: World Investment Report, UN, New york Nguån FDI vµo §«ng Nam ¸ chñ yÕu lµ tõ Mü, NhËt B¶n vµ c¸c nø¬c c«ng nghiÖp kh¸c. Trong sè c¸c n­íc cã vèn FDI t¨ng ph¶i kÓ ®Õn Th¸i Lan, Singapore, Malaysia, ®Çu t­ vµo §«ng Nam ¸ lµ do: - T¨ng tr­ëng cao vµ æn ®Þnh, còng c¸c c¶i c¸ch vÒ tµi chÝnh lµ nªn t¨ng thu hót FDI - §ång yªn t¨ng gi¸ khiÕn NhËt ®Çu t­ ra n­íc ngoµi nhiÒu h¬n vµo §«ng Nam ¸ lµ thÞ tr­êng quen thuéc cña NhËt - Kh¶ xuÊt khÈu cña c¸c n­íc §«ng Nam ¸ t¨ng nhanh nªn d­ c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, t¹o ra t­ b¶n thõa cÇn t×m n¬i ®Çu t­, kÕt hîp víi xu
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng h­íng liªn kÕt khu vùc ph¸t triÓn m¹nh nªn FDI t¨ng nhanh phÇn nhiÒu còng lµ do c¸c nhµ ®Çu t­ khu vùc - Do c¸c n­íc §«ng Nam ¸ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc ®Çu t­ vµ x©y dùng nhiÒu c¸c khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt ®ång thêi cã nhiÒu ­u ®·i cho nhµ ®Çu t­ khi ®Çu t­ vµo c¸c khu ®ã - ChuyÓn sang nh÷ng n¨m 90 ®Õn 94 l­îng FDI cã xu h­íng t¨ng trë l¹i trong khu vùc Mü La tÝnh vµ khu vùc ch©u phÝ, ®ång ©u nh÷ng n¨m 96 ®Õn 98 do gÆp ph¶i cuéc khung ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ nÒn l­îng FDI trong khu vùc §«ng Nam ¸ gi¶m m¹nh, tuú vËy nã cã xu h­íng t¨ng trë l¹i tõ ®Çu n¨m 99. L­îng FDI t¨ng kh«ng ®Òu trong khu vùc c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn song l¹i chñ yÕu tËp trung vµo mét sè n­íc nh­ trung quèc, Brazil, Nga vµ mét sè n­íc NEC §«ng Nam ¸, l­îng FDI vµo c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn vÉn lµ chñ yÕu. Mü lµ n­íc cã l­îng FDI lín nhÊt trªn thÕ giíi chiÕm h¬n 1/ 4 l­îng FDI trªn thÕ giíi. Tuú nhiªn FDI cña EU lín h¬n lµ vµo Mü. V. Kinh nghiÖm thu hót FDI cña mét sè n­íc Trung quèc lµ n­íc rÊt thµnh c«ng trong viÖc thu hót FDI (trong n¨m 2002,l­îng FDI vµo trung quèc ®¹t 55 tû USD), cßn Malaysia lµ quèc gia mµ nhÊt ®­îc vèn FDI tõ EU nhiÒu nhÊt trong khu vùc §«ng Nam ¸ (®Õn cuèi n¨m 2002, c¸c nhµ ®Çu t­ EU ®· ®Çu t­ gÇn 98 tû USD vµo Malaysia.) v× vËy nh÷ng chÝnh s¸ch chèng viÖc thu hót FDI cña quèc gia nµy lµ kinh nghiÖm rÊt quý b¶n víi C¨mpuchia ®Ó t×m ra nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp nh»m thu thót FDI nãi chung vµ FDI tõ Eu nãi riªng. 5.1 Trung quèc Tõ n¨m 1979 ®Õn nµy nguån FDI vµo trung quèc lu«n cã sù t¨ng tr­ëng, sù t¨ng tr­ëng ®ã g¾n liªn víi chu tr­ëng, biÖn ph¸p khuyÕn khÝch FDI cña nhµ l·nh ®¹o Trung Quèc
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng 5.2 Malaysia Sau cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ Ch©u ¸ n¨m 1997, Malaysia ®· ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­ n­íc ngoµi. VI. ®èi víi nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi dµi h¹n - TiÕp tôc chÝnh s¸ch thÆt chÆt tiÒn tÖ ®Ó æn ®Þnh m«i tr­êng ®Çu t­ n­íc ngoµi. - Phôc håi khu vùc tµi chÝnh ng©n hµng ®Ó t¨ng thªm niÒm tin cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cô thÓ lµ + Thµnh lËp quü Danaharta ®Ó mua l¹i c¸c kho¶n nî kh«ng thÓ hoµn tr¶ cña c¸c ng©n hµng vµ kiÓm so¸t l¹i viÖc thu c¸c kho¶n nî nµy, còng nh­ phôc håi viÖc vay vèn cña c¸c c«ng ty + X¸c nhËp 58 ng©n hµng vµ c«ng ty tµi chÝnh thµnh 10 ng©n hµng lín h¬n. + Giíi h¹n tèc ®é vay vèn ë møc 15 % gi¶m 1/2 so víi 1997 - Cho phÐp ng­êi n­íc ngoµi së h÷u 61 % cæ phÇn trong c¸c dù ¸n ®Çu t­ vµo ngµnh viÔn th«ng, sau 5 n¨m tû lÖ nµy cßn rót xuèng 49%, trong lÜnh vùc b¶o hiÓm th× tèi ®a lµ 51 % - Cho phÐp nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cã cæ phÇn trong hai doanh nghiÖp lín thuéc quyÒn qu¶n lý chÆt chÏ cña chÝnh phñ, ®ã lµ h·ng hµng kh«ng Malaysia vµ tËp ®o¸n s¶n xuÊt « t« Protoan. - Cho phÐp ng­êi n­íc ngoµi cã thÓ mua c¸c tµi s¶n chiÕn l­îc cña quèc gia vµ ®­îc qu¶n lý mét sè s©n bay cña ®Êt n­íc - KhuyÕn khÝch c¸c xÝ nghiÖp võa vµ nhá tham gia vµo ch­¬ng tr×nh “ ng­êi cung cÊp toµn cÇu” n¨m 1999 ®Ó më réng vµ liªn kÕt néi ®Þa c¸c c«ng ty ®Çu t­ n­íc ngoµi ( ®Æc biÖt lµ TNCs). Theo ch­¬ng tr×nh nµy, c¸c c«ng ty ®i¹ ph­êng sÏ ®­îc TNCs ®µo t¹o kü n¨ng l·nh ®¹o, c«ng nghÖ s¶n xuÊt víi chi phÝ ®­îc chÝnh phñ trî cÊp 55 % th«ng qua ch­¬ng tr×nh nay, cÊp kü n¨ng”. Bang Penang- lµ bang cã m¹ng l­êi c¸c c«ng ty ®iÖn tö lín nhÊt cña Malaysia chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh nµy cã 8 TNCs vµ 9 XÝ nghiÖp võa vµ nhá tham gia ch­¬ng tr×nh nµy.
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng Ch­¬ng II Thùc tr¹ng thu hót FDI ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i C¨mpuchia I kh¸i qu¸t vÒ kinh tÕ chÝnh trÞ, x· héi cña C¨mpuchia C¨mpuchia lµ mét n­íc n«ng nghiÖp víi kho¶ng 80% d©n sè lµm n«ng nghiÖp. NÒn kinh tÕ C¨mpuchia bÞ tµn ph¸ bëi chÕ ®é c¶i trÞ cña Kh¬ me ®á trong giai ®o¹n 1975 ®Õn 1979. Sau khi ViÖt Nam ®¸nh ®uæi kh¬ me ®á, nÒn kinh tÕ cña C¨mpuchia cßn chÞu nhiÒu khã kh¨n tuy nhiªn sau nhiÒu n¨m C¨mpuchia ®· cã sù phôc håi ch©m chÊp tr¶i qua nhiÒu n¨m nghÌo ®ßi, néi chiÕn, diÖt chung, ®¶o chÝnh qu©n sù vµ khñng ho¶ng kinh tÕ. C¨mpuchia ®· phôc håi l¹i nÒn kinh tÕ. Sù håi phôc l¹i cña n«ng nghiÖp nÒn kinh tÕ cña C¨mpuchia vµ ng­êi sö dông nhiÒu nh©n lùc nhÊt, chËm nh÷ng ch¾c nã ®· gãp phÇn t¨ng GDP cña ®Êt n­íc, ®iÒu kiÖn cho ®Çu t­ tèt h¬n tr­íc ®©y, GDP cña C¨mpuchia t¨ng 4,3% n¨m 1999 ®¹t 3,34 tû USD sau nh÷ng lÇn t¨ng rÊt h¹n chÕ vµo n¨m 1997 vµ 1998. GDP t¨ng 5,5% n¨m 2000 vµ ®­îc dù ®o¸n t¨ng 6,3% n¨m 2002. §ång riªl æn ®Þnh ë møc 3800 theo ®ång USD,vµ l¹m ph¸t dù ®o¸n ë mét con sè trong n­íc nµy. Sau khi t¨ng liªn tôc ®Õn 17% vµo cuèi 1998. T¨ng tr­ëng kinh tÕ gÇn ®©y lµ kÕt qña trùc tiÕp cña sù æn ®Þnh chÝnh trÞ míi lËp ®­îc ë C¨mpuchia. Hai sù kiÖn vÜ ®¹i trong 3 n¨m qua cuèi cïng ®· mang l¹i mét thêi kû yÕu æn chÝnh trÞ cña C¨mpuchia, ®Çu tiªn mét quèc ®¶o chØnh qu©n sù tµn b¹o n¨m 1997 g©y nªn c¸i chÕt cña hµng tr¨m c«ng d©n vµ lµm v÷ng ch¾c ®Þa vÞ cao nhÊt cña thñ t­¬ng Hun Sen trong chÝnh phñ. Hun Sen xuÊt ph¸t t­ ®¶ng nh©n d©n, sù kiÖn trªn lµm cho chÝnh phñ l¹i tËp trung vµo nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn qu¶n lÝ nÒn kinh tÕ. Sù kiÖn quan träng thø 2 lµ c¸i chÕt cña Pol P«t, n¨m 1998 vµ kÕt thóc cña cuéc chiÕn rêi r¹c tiÕn hµnh bëi nh÷ng thµnh viªn cuèi cïng cña Kh¬ me ®á, c¸i chÕt vµ mang l¹i c¸i lîi cho c¸c C¨mpuchia, c¸c tØnh t©y b¾c cña
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng C¨mpuchia däc biªn giíi th¸i lan vµ ®· ¸n to¸n h¬n, ®iÒu nµy sÏ lµm t¨ng th­¬ng m¹i däc biªn giíi. ChÝnh phñ còng cã thÓ mang mét sè nguån lùc ra khái c¸c hµnh ®éng qu©n sù chèng l¹i kh¬ me ®á. lÞch sö nµy ®­îc dù ®o¸n sÏ t¨ng vµ mang l¹i thu nhËp cÇn thiÕt, tuú nhiªn mÆc dï bèn n¨m ho¹t ®éng nÒn kinh tÕ vÜ m« C¨mpuchia cã thÓ ®­îc m« t¶ lµ mét nÒn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn. N­íc nµy tiÕp tôc chÞu ®ùng tµn tÝch cña chÕ ®é kh¬ me ®á, nh÷ng kÎ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi nh÷ng c¸i chÕt cña d©n C¨mpuchia gÇn 2 triÖu ng­êi tõ 1975 ®Õn 1979, mÆc dï 80% d©n sè lµm n«ng nghiÖp nh÷ng chÝnh ®é s¶n xuÊt cßn thËp h¬n so víi kh¶ n¨ng. ®iÒu nµy lµ nh÷ng ng­êi n«ng d©n vÉn sö dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p n«ng nghiÖp truyªn thèng vµ c«ng nghÖ míi vÉn ®­îc kÕt hîp chÆt chÏ vµ C¨mpuchia còng thiÕu c¬ së vÊt chÊt nh÷ng d­¬ng nh­ chÝnh phñ C¨mpuchia nhËn ra ®­îc tÇm quan träng trong viÖc nhÊn m¹nh. Sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc ®· thùc hiÖn mét sè s¸ng kiÕn gióp t¨ng tr­ëng x· héi. II. sè vèn vµ mét sè dù ¸n trong n¨m qua Chi tiªu cho ®Çu t­ ®¹t ®­îc 5% vµo n¨m 2002 vµ gi¶m tõ møc 18% so víi n¨m 2001.lý do lµ sù t¨ng tr­ëng chËm h¬n ë c¶ hai khu vùc ®Çu t­ c«ng céng vµ t­ nh©n. ®Çu t­ c«ng céng t¨ng 5% chËm h¬n ®¸ng kÓ so víi n¨m 2001 khi møc ®¹t 24% t¨ng tr­ëng gi¶m kh«ng liªn quan ®Õn chÝnh trÞ nh÷ng liªn quan ®Õn møc thùc hiÖn luËt chÝnh s¸ch theo luËt chÝnh s¸ch cña mçi n¨m 2000, 2001 vµ 2002 ®Çu t­ c«ng céng ph¶i t¨ng 0,5 % n¨m 2001 vµ 0.9 n¨m 2002. tû lÖ t¨ng tr­ëng cao cña ®Çu t­ c«ng céng n¨m 2001 ë møc 24%. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do viÖc sö dông chi tiªu ng©n s¸ch vµo n¨m 2000 ®­îc viÖn trî tµi chÝnh tõ n­íc ngoµi, chØ ®¹t ®­îc 83% cña môc. Mµ khi ®ã sö dông vèn n¨m 2001 ®¹t 117% møc t¨ng tr­ëng cña ®Çu t­ n¨m 2002 mµ cao hín môc tiªu 0.9% bÞ t¸c ®éng cña viÖc sö dông vèn ®¹t 123% môc tiªu. Còng vËy ®Çu t­ t­ nh©n trong vµ ngoµi n­íc t¨ng tr­ëng chËm h¬n gi¶m tõ 13% n¨m 2001 xuèng 10% n¨m 2002. Nguyªn nh©n chÝnh lµ do sù gi¶m vèn 152 triÖu USD n¨m 2001, cã hai lý do c¬ b¶n cho viÖc gi¶m ®Çu
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi vµo C¨mpuchia lµ sù håi phôc kinh tÕ chËm ch¸p cña khu vùc ®ång nam lµ phÇn lín lµ c¸c nhµ ®Çu t­ cña C¨mpuchia ë ®©y vµ sù n©ng cao nhanh h¬n cña m«i tr­êng ®Çu t­ ë c¸c n­íc c¹nh tranh nh­ ViÖt nam, Philipine, Trung quèc, Th¸i lan, tiÕn tr×nh n©ng cÊp c¬ së vËt chÊt vµ m«i tr­êng tæ chøc ë C¨mpuchia vÉn kh«ng b»ng c¸c n­íc c¹nh tranh. V× dô nh­ ViÖt Nam ®· n©ng cÊp giao thèng, ®iÖn, hÖ thèng t­êi tiªu vµ hÖ thèng tæ chøc c¬ quan ë møc mµ C¨mpuchia vÉn ch­a ®¹t ®­îc hiÖn nµy. C¨mpuchia tôt hËu sau nh÷ng n­íc c¹nh tranh trong viÖc thiÕt lËp m«i tr­êng ®Çu t­ thuËn lîi h¬n, FDI hÇu nh­ kh«ng thÓ t¨ng, ®iÒu nµy yÕu cÇu ®ßi hái mét næ lùc to lín cña chÝnh phñ ®Ó thùc hiÖn nhiÒu chÝnh s¸ch c¶i tæ cÇn thiÕt, ®Æc biÖt nh÷ng chÝnh s¸ch liªn quan ®Õn hµnh chÝnh vµ cuéc ®Çu tranh chèng l¹i tham nhòng, mét chÝnh s¸ch kinh tÕ míi nhÊn m¹nh mét chiÕn l­îc mµ ­­ tiªn cho nh÷ng ho¹t ®éng ®Æc biÖt lµ cÇn thiÕt dùa trªn nh÷ng nhÊt ®Þnh trªn, c¸c nhµ ®Çu t­ t­ nh©n trong n­íc mµ s¶n xuÊt cho trong n­íc hoÆc cho xuÊt khÈu nªn ®­îc coi lµ nh÷ng ho¹t ®éng chiÕn l­îc mµ cã thÓ thóc ®Èy nh÷ng t¨ng tr­ëng kinh tÕ bªn v÷ng III. C¶i c¸ch kÝnh tÕ t¹i C¨mpuchia. Sù chuyÓn nÒn kinh tÕ sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña C¨mpuchia ®­îc x¸c ®Þnh víi mét c¬ së h¹ tÇng yªu kÐm, chuyªn m«n ho¸ trong s¶n xuÊt gian ®¬n møc tiÕt kiÖm thÊp vµ sù mÊt æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ, kh«ng nh­ nh÷ng nÒn kinh tÕ may m¾n kh¸c nh­ Singapore vµ Hong Kong, C¨mpuchia kh«ng ®­îc chê ban cho ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ lµ mét n­íc ph¸t triÓn ®iÓn h×nh sÏ ph¶i chuyÓn tõ m«n ho¸ víi d©n sè 10.7 triÖu ng­êi trong n¨m 1998, tû lÖ t¨ng tr­ëng d©n sè cña C¨mpuchia lµ 5% trong giai ®o¹n n¨m 1980 ®Õn 1990 vµ 3.1% trong giai ®o¹n 1990 ®Õn 1998. ®©y lµ mét trong nh÷ng møc cao nhÊt trªn thÕ giíi, tû lÖ t¨ng tr­ëng nhanh còng víi møc t¨ng nhanh cña vÊn ®Ò vÒ x· héi lµm cho nÒn kinh tÕ khã ®¹t ®­îc sù thiÕu dinh d­¬ng ë trÎ em d­íi 5 tuæi ë 38% n¨m 1992 ®Õn 1997, so s¸nh chØ cã h¬n India, Ethiopia, Nepal, ERITHRIA, ViÖtNam, Myama, Lµo, Maly, Niger, Negeria, vµ Chad … vµ 78% d©n sè sèng ë khu vùc n«ng th«n phôc thuéc vµo n«ng
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. SV Sourn Sok Meng nghiÖp nh÷ng chiÒu h­íng trªn cã nghÜa lµ chÝnh phñ sÏ ph¶i ®iÒu chØnh tµi chÝnh ®Ó cã thÎ ®¸p øng tèt nhu cÇu vÒ c¬ së h¹ tÇng cña ng­êi d©n. Bªn c¹nh nguån thu cña chÝnh phñ ë møc thÊp, c¸c vÊn ®Ò cña C¨mpuchia còng t¨ng lªn bëi sù tiÕp tôc cña møc chi phÝ c«ng céng thÊp cho nh÷ng nhu cÇu c¬ b¶n nh­ ý tÕ, gi¸o dôc chØ chiÕm 2,9 % n¨m 1997 trong kho¶ng 133 n­íc kinh tÕ, chØ cao h¬n n­íc Burkina Faso, Chad, China, Dominican Republic, Erica, Indonesia, Laos, Mali, Myamar, Nepal, Philipines,Tajikistan,Turkey,Vietnam, vµ Zambi… kh«ng gièng nh­ C¨mpuchia trong viÖc chi tiªu c«ng céng chiÕm lÜnh vùc ®Çu t­ gi¸o dôc, mét sè c¸c nÒn kinh tÕ nh­ Philipines vµ Indonesia sö dông mét phÇn ®Çu t­ t­ nh©n ®¸ng kÓ cho gi¸o dôc.chi phÝ cho qu©n sù cña C¨mpuchia ®¹t 3,1 % GNP n¨m 1995, chØ cã Singapore lµ v­ît qua møc nµy trong khu vùc ®ång Nam ¸. NÒn kinh tÕ C¨mpuchia ho¹t ®éng kh¸ tèt trong nh÷ng n¨m 1990, GDP t¨ng hín 7%, 1993 vµ 1995 ®Õn 1996 (b¶ng 1). ChØ sè gi¸ tiªu dïng(CPI) cã tû lÖ t¨ng gi¶m tõ 112,5% n¨m 1992 xuèng cßn 3.5% n¨m 1995. tuú nhiªn xung ®ét vò trang n¨m 1997 theo sau ¶nh h­ëng cña cuéc khung ho¶ng tµi chÝnh A sean ®· ®Èy GDP vµ CPI xuèng 1% vµ 9.1% n¨m 1997, ®iÒu nµy nhËn quan ®Õn viÖc gi¶m møc ®é tiÕt kiÖm vµ t¨ng thªm ng©n s¸ch cña chÝnh phñ C¨mpuchia tiÕt kiÖm lµ mét phÇn cña GDP. Gi¶m tõ 7.3% n¨m 1992 xuèng 4.7% trong n¨m 1997 thÊm hót tµi chÝnh cña chÝnh phñ trung ­¬ng, mét phÇn GDP t¨ng tõ -3.6 % trong n¨m 1992. lªn -7.8 n¨m 1995 tr­íc khi gi¶m ®Õn -4,2% n¨m 1997. §Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi(FDI) t¨ng ­u tiªn n¨m 1997 vµ khñng ho¶ng ®· lµm t¨ng phÇn vèn GDP trong GDP tõ 9.8% n¨m 1992 lªn 20.4% n¨m 1996, FDI ®· gãp phÇn gi¶i quyÕt ®­îc nguån vèn kh¸n hiÕm trong n­íc. Trong khi tû lÖ t¨ng tr­ëng GDP vÉn rÊt Ên t­îng, nh÷ng nã còng ®­îc theo thÊm hót tµi kho¶n hiÖn hµnh cña GDP t¨ng tõ -2.5% n¨m 1992 lªn -16.1% n¨m 1996, gi¶m xuèng -11.4% khi møc t¨ng tr­ëng GDP gi¶m h¼n n¨m 1997(b¶ng 1) ®ã lµ kÕt qu¶ cña sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, s¶n l­îng c«ng nghiÖp ®¹t ®­îc møc t¨ng tr­ëng 15.7% n¨m 1992,13.1% n¨m 1993 vµ
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2