Giáo án Vật lý 8 bài 23: Đối lưu – Bức xạ nhiệt

HOẠT ĐỘNG HS

HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN

NỘI DUNG

*HĐ1: Tổ chức tình huống học tập

-Quan sát

-Say nghĩ tìm phương án trả lời

*HĐ2: Tìm hiểu hiện tượng đối lưu

-Quan sát dụng cụ và HD của GV

-Tìm hiểu và quan sát TN

-Đọc và trả lời  câu hỏi sau khi quan sát TN

-Tạo thành các dòng di chuyển lên xuống

-Đối lưu

-Nêu khái niệm

-Nhận thông tin

-Đun nước, khí quyển,…

*HĐ3: Vận dụng

-Quan sát thí nghiệm

và trả lời C4

-Nhận xét

-Đọc và trả lời C5, C6 SGK

*HĐ4: Bức xạ nhiệt

-Dẫn nhiệt và đối lưu

-Suy nghĩ

-Quan sát thí nghiệm để trả lời C7

-Quan sát TN và trả lới C8, C9

-Các tia nhiệt đi thẳng

-Không phải mà là bức xạ nhiệt

-Nhận thông tin

-Đọc thông tin SGK tìm hiểu hấp thụ tia nhiệt

-Hấp thu tia hiệt tốt

-Rút ra nhận xét

*HĐ5: Vận dụng

-Đọc và trả lời C10, C11

-Nhận xét

-Quan sát thảo luận để trả lời câu hỏi

-Trình bày kết quả

-Nêu nội dung ghi nhớ bài học

-Thực hiện TN h.23.1. đun nóng nước ở đáy ống ngihệm

cógắn miếng sáp ở miệng ống. Yêu cầu hs quan sát và hỏi:

1/ Trong TN này sáp đã chảy ra. Vậy nước đã truyền nhiệt bằng cách nào?

-Để trả lời câu hỏi này chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay

-Giới thiệu dụng cụ và các bước ti6ến hành TN sau:

+B1: lắp thí nghiệm như h.23.2 sgk

+B2:dùng đèn cồn đốt và quan sát hiện tượng ở gói thuốc tím

+B3: thảo luận từ kết quả TN để trả lời câu hỏi SGK

-Từ TN yêu cầu hs đọc và trả lời C1,C2,C3 SGK. Lưu ý hs nhắc lại công thức d = P/V khi trả lời

-GV hỏi:

1/ Qua thí nghiệm này ta thấy nước đã truyền nhiệt bằng cách nào?

2/ Cách truyền nhiệt bằng hình thức trên gọi là gì?

-Từ đó hình thành cho hs về khái niệm sự đối lưu

-Với thí nghiệm tương tự đối với chất khí ta cũng thu được kết quả như chất lỏng nên sự đối lưu cũng xảy ra cả trong chất lỏng

-Yêu cầu hs lấy thí dụ về sự đối lưu

ở chất lỏng và khí

-Tiến hành TN như h.23.3 yêu cầu hs quan sát và trả lời C4

-Gọi hs nhận xét, GV chình lí và thống nhất kết quả

-Tương tự yêu cầu hs làm việc cá nhân đọc và trả lời C5,C6 SGK

* Sống và làm việc  lâu trong các phòng kín không có đối lưu không khí sẽ cảm thấy rất oi bức, khó chịu. Chính vì vậy khi xây nhà ở cần chú ý đến mật độ nhà và hành lang giữa các phòng, các dãy nhà đảm bảo không khí được lưu thông.

-Yêu cầu hs nhắc lại các hình thức truyền nhiệt ở chất rắn, lỏng và khí

-Vậy trong chân không thì nhiệt được truyền như thế nào?

-Tiến hành TN h.23.4 yêu cầu hs quan sát để trả lời C7

-Sáu đó tiến hành TN như h.23.5 dùng miếng bìa ngăn tia nhiệt lại.---Yêu cầu hs quan sát để trả lời C8,C9

-GV hỏi:

1/ Mặt Trời đã truyền nhiệt xuống Trái đất bằng cách nào?

2/ Hình thức truyền nhiệt như trên có phải là dẫn nhiệt hay đối lưu không? Hay truyền bằng cách nào?

-Thông tin cho hs cách truyền các tia nhiệt đi thẳng như trên gọi là bức xạ nhiệt.

-Yêu cầu hs đọc thông tin SGK tìm hiểu khả năng hấp thụ các tia nhiệt

I/ Đối lưu:

   1.Thí nghiệm:

   2.Trả lời câu hỏi:

-C1: di chuyển thành dòng

-C2: lớp nước ở dưới nóng lên nở ra ên d giảm. Còn lớp nước phía trên lạnh nên đi xuống

-C3: nhiệt kế

   *Đối lưu là sự truyền nhiệt bằng các dòng chất lỏng hoặc khí, đó là hình thức truyền nhiệt chủ yếu ở chất lỏng và khí

  3.Vận dụng:

-C4: do không khí nóng nhẹ đi lên, còn không khí lạnh nặng đi xuống.

-C5: để tạo sự đối lưu

-C6: không. Vì không tạo được các dòng đối lưu

II/ Bức xạ nhiệt:

   1.Thí nghiệm:

  2.Trả lời câu hỏi:

-C7:do tia nhiệt truyền đến không khí làm nóng lên nở ra

-C8: không khí trong bình lạnh đi. Do gỗ ngăn không cho nhiệt truyền tới bình

-C9: không. Do không tạo thành dòng

   *Bức xạ nhiệt là sự truyền nhiệt bằng các tia nhiệt đi thẳng. Bức xạ nhiệt có thể xảy ra ở cả trong chân không

III/ Vận dụng:

-C10: để tăng khả năng hấp thụ tia nhiệt

-C11: để giảmm sự hấp thụ các tia nhiệt