Khoá luận tốt nghiệp: Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:82

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khoá luận "Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La" được hoàn thành với mục tiêu nhằm tìm hiểu thực tiễn hoạt động cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La, từ đó đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khoá luận tốt nghiệp: Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La

BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA HÀNH CHÍNH HỌC KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN BẮC YÊN, TỈNH SƠN LA Khóa luận tốt nghiệp ngành : QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC Người hướng dẫn : TS. TRẦN THU TRANG Sinh viên thực hiện : PHÀNG THỊ VẾ Mã số sinh viên : 2005QLNA081 Khóa : 2020-2024 Lớp : 2005QLNA Hà Nội - 2024
LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan đề tài “Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La” là công trình nghiên cứu của riêng bản thân. Các thông tin, tư liệu được sử dụng trong đề tài có nguồn gốc rõ ràng, kết quả nghiên cứu là quá trình lao động trung thực của bản thân . Sinh viên Phàng Thị Vế
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề tài“Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La”, em đã nhận được sự hướng dẫn từ giảng viên hướng dẫn TS. Trần Thu Trang. Nhân đây em xin được bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến cô trong thời gian qua đã nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Trong quá trình nghiên cứu, em đã gặp khá nhiều khó khăn, do trình độ chuyên môn còn hạn chế nên dù đã rất cố gắng nhưng đề tài vẫn không tránh khỏi những sai sót. Vì vậy, em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp của quý thầy, cô giáo và các bạn sinh viên Học viện Hành chính Quốc gia để đề tài được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn!
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Stt Từ viết tắt Giải nghĩa 1 CCHC Cải cách hành chính 2 CCTTHC Cải cách thủ tục hành chính 3 HĐND Hội đồng nhân dân 4 KT-XH Kinh tế-Xã hội 5 NL,KT Nông lâm, Kinh tế 6 NN và PTNT Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 7 TTHC Thủ tục hành chính 8 TN và MT Tài nguyên và Môi trường 9 TB và XH Thương binh và Xã hội 10 UBND Ủy ban nhân dân 11 VH-XH Văn hóa-Xã hội
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Bảng các văn bản đã được ban hành về công tác rà soát TTHC của UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La ................................................................. 34 Bảng 2.2. Bảng so sánh kết quả rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La năm 2022 và 2023 ................................... 34 Bảng 2.3. Bảng tổng hợp kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của cá nhân, tổ chức về công tác rà soát, đơn giản hóa TTHC tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La ...... 35 Bảng 2.4. Bảng số lượng TTHC, danh mục TTHC được UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La công bố, công khai năm 2022 và 2023 ......................................... 36 Bảng 2.5. Bảng so sánh kết quả thực hiện thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La năm 2022 và 2023 ......................................................... 38 Bảng 2.6. Bảng so sánh kết quả tiếp nhận hồ sơ trực tuyến tại UBND huyện Bắc Yên so với tỉnh Sơn La năm 2023 .................................................................... 39 Bảng 2.7. Bảng so sánh kết quả thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La năm 2022 và 2023 .................. 42 Bảng 2.8. Bảng kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của cán bộ, công chức về tình hình triển khai, thực hiện TTHC trên môi trường điện tử tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La .............................................................................................. 44
DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1.Sơ đồ tổ chức bộ máy Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La .... 31 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của cán bộ, công chức về công bố, công khai TTHC/danh mục TTHC tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La ..... 36 Biểu đồ 2.2. Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá của cán bộ, công chức về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La .............. 39 Biểu đồ 2.3. Kết quả khảo sát ý kiến đánh giá mức độ hài lòng của các cá nhân, tổ chức về quy định thủ tục hành chính và hành vi hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La ....................................................................................... 41 Biểu đồ 2.4. Kết quả khảo sát cá nhân, tổ chức về việc tiếp cận hình thức thực hiện cấp chữ ký số để thực hiện ký số trên phần mềm quản lý văn bản và điều hành khi thực hiện các giao dịch ...................................................................... 43
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC SƠ ĐỒ DANH MỤC BIỂU ĐỒ PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................ 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................... 3 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 7 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ............................................................. 8 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................... 8 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ..................................................... 9 7. Kết cấu của đề tài ..................................................................................... 10 Chƣơng 1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH 11 1.1. Các khái niệm cơ bản ............................................................................ 11 1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính ........................................................ 11 1.1.2. Khái niệm cải cách thủ tục hành chính .......................................... 12 1.2. Sự cần thiết cải cách thủ tục hành chính ............................................ 12 1.3. Nguyên tắc cải cách thủ tục hành chính.............................................. 14 1.4. Các nội dung cải cách thủ tục hành chính .......................................... 16 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng tới cải cách thủ tục hành chính ..................... 19 1.5.1. Yếu tố chủ quan ............................................................................... 19 1.5.1.1. Sự lãnh đạo của người đứng đầu ............................................... 19 1.5.1.2. Năng lực của cán bộ, công chức thực hiện cải cách thủ tục hành chính ........................................................................................................ 19 1.5.2. Yếu tố khách quan ........................................................................... 20 1.5.2.1. Sự tham gia và ủng hộ của người dân ....................................... 20 1.5.2.2. Yếu tố pháp luật ......................................................................... 20 1.5.2.3. Yếu tố tài chính công.................................................................. 21 1.5.2.4. Yếu tố khoa học, công nghệ ....................................................... 21 1.5.2.5. Yếu tố truyền thông .................................................................... 21
1.5.2.6. Các yếu tố văn hóa, lịch sử, tập quán, truyền thống ................. 22 1.6. Kinh nghiệm cải cách thủ tục hành chính tại một số địa phƣơng ở Việt Nam ........................................................................................................ 22 1.6.1. Tại Ủy ban nhân dân huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên ........... 22 1.6.2. Tại Ủy ban nhân dân huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La................. 24 1.6.3. Tại Ủy ban nhân dân huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái ................... 25 1.7. Bài học kinh nghiệm cho UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La ......... 26 Tiểu kết chƣơng 1 ......................................................................................... 28 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN BẮC YÊN, TỈNH SƠN LA ........................ 29 2.1. Khái quát chung về UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La .................. 29 2.1.1. Địa vị pháp lý .................................................................................... 29 2.1.2. Vị trí và chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La......................................................................................... 29 2.1.2.1.Vị trí và chức năng ...................................................................... 29 2.1.2.2. Nhiệm vụ và quyền hạn .............................................................. 30 2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy của UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La . 31 2.1.4. Đội ngũ nhân sự của UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La ........... 31 2.1.5. Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La......................................................................................... 32 2.2. Phân tích thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La .................................................................................... 33 2.2.1. Rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính ..................................... 33 2.2.2. Công bố, công khai thủ tục hành chính, danh mục thủ tục hành chính ........................................................................................................... 35 2.2.3. Đổi mới thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính ........................................................................... 37 2.2.4. Tiếp nhận, xử lý các thông tin phản ánh, kiến nghị của các cá nhân, tổ chức về quy định thủ tục hành chính......................................... 40 2.2.5. Thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử ................ 42 2.3. Đánh giá thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La .................................................................................... 45 2.3.1. Những mặt đạt được ........................................................................ 45
2.3.2. Những mặt hạn chế ......................................................................... 46 2.3.3. Nguyên nhân .................................................................................... 47 Tiểu kết chƣơng 2 ......................................................................................... 49 Chƣơng 3. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU LỰC, HIỆU QUẢ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN BẮC YÊN, TỈNH SƠN LA...................................................... 50 3.1. Phƣơng hƣớng và nhiệm vụ tiếp tục cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La trong thời gian tới ........................... 50 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả cải cách thủ tục hành chính cho Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La ........................ 51 3.2.1. Tăng cường phân công, phân cấp, phối hợp giữa các bộ phận, cá nhân tham gia tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính ..................... 51 3.2.2. Tăng cường rà soát, đánh giá, đơn giản hóa thủ tục hành chính 52 3.2.3. Tổ chức Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả theo hướng hiện đại 53 3.2.4. Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong giải quyết thủ tục hành chính ..................................................................................... 54 3.2.5. Đẩy mạnh đầu tư đồng bộ cơ sở hạ tầng gắn với ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách thủ tục hành chính ................................... 55 3.2.6. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về cải cách thủ tục hành chính.................................................................................................. 56 3.2.7. Về thanh tra, kiểm tra, giám sát quá trình thực hiện thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính ....................................................... 56 Tiểu kết chƣơng 3 ......................................................................................... 58 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 59 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 60 PHỤ LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong quá trình phát triển, hội nhập với thế giới và khu vực có nhiều vấn đề mang tầm chiến lược vừa đem lại những cơ hội, đồng thời nước ta phải đối mặt với những thách thức trên tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Quá trình này cần phải giải quyết rất nhiều vấn đề, trong đó cải cách hành chính đang là vấn đề cấp thiết nhất. Cải cách hành chính được coi là một yếu tố thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội, được chú trọng cả trong các nước phát triển và đang phát triển. Để điều chỉnh hoạt động quản lý nhà nước với công dân, tổ chức thì việc xây dựng và duy trì các thủ tục hành chính là không thể thiếu. Cải cách thủ tục hành chính là một trong những trụ cột quan trọng của cải cách hành chính nhà nước, nó nhằm mục đích đơn giản hóa các thủ tục, tránh sự phức tạp gây lãng phí về kinh tế và thời gian, tối ưu hóa tổ chức và quy trình thực hiện các thủ tục góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia. Cải cách thủ tục hành chính tại Việt Nam đã được thực hiện nhiều năm nay, đi qua các giai đoạn và hướng tiếp cận khác nhau từ cơ bản đến phức tạp. Bước khởi sắc của quá trình cải cách TTHC phải kể đến là từ khi thực hiện Nghị quyết số 38/NQ-CP ngày 04/5/1994 của Chính phủ về cải cách một bước thủ tục hành chính trong việc giải quyết công việc của công dân và tổ chức. Việc xác định cải cách TTHC từ năm 1994 là khâu đột phá trong cải cách, đã tác động đến suy nghĩ, tạo ra những cách nhìn mới trong cải cách TTHC. Từ giai đoạn 1995-2001, tại Hội nghị Trung ương khóa VIII, cải cách hành chính được xác định là trọng tâm của hoạt động cải cách nhà nước. Quá trình này ngày càng đi sâu và có ảnh hưởng mạnh mẽ đến đời sống xã hội, đồng thời là động lực thúc đẩy tiến trình đổi mới. Để cụ thể hoá định hướng CCHC của Đảng và Nhà nước, ngày 17/9/2001 Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 136 2001 QĐ-TTg ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001- 2010, với 4 nội dung: Cải cách thể chế, cải cách tổ chức bộ máy hành chính, đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, cải cách tài chính công. 1
Trên cơ sở đánh giá khách quan và nghiêm túc những thành tựu đạt được và những bất cập còn tồn tại trong quá trình thực hiện cải cách hành chính nói chung, cải cách TTHC nói riêng giai đoạn 2001-2010, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ về ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020, chuyển sang một bước mới với 6 nội dung: Cải cách thể chế, cải cách TTHC, cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, cải cách tài chính công, hiện đại hóa hành chính. Trong giai đoạn hiện nay, theo Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15/07/2021 của Chính phủ về việc ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 – 2030, gồm 6 nội dung: Cải cách thể chế, cải cách TTHC, cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, cải cách chế độ công vụ, cải cách tài chính công và xây dựng, phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số. Trong đó, Nghị quyết nhấn mạnh mục tiêu thực hiện cải cách TTHC là phải quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các quy định thủ tục hành chính liên quan đến người dân, doanh nghiệp; thủ tục hành chính nội bộ giữa cơ quan hành chính nhà nước; rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, thành phần hồ sơ và tối ưu hóa quy trình giải quyết thủ tục hành chính trên cơ sở ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin; bãi bỏ các rào cản hạn chế quyền tự do kinh doanh, cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường đầu tư kinh doanh, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng, minh bạch; đổi mới và nâng cao hiệu quả thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính. Đẩy mạnh thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử để người dân, doanh nghiệp có thể thực hiện dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, trên các phương tiện khác nhau. Trong thời gian qua, Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La đã chủ động tích cực thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo chỉ đạo, điều hành từ Trung ương và nghiêm túc thực hiện theo kế hoạch của UBND tỉnh Sơn La đã đạt được những kết quả khả quan có thể thấy như: 100% UBND các xã, thị trấn sử dụng phần mềm Một cửa hiện đại để tiếp nhận, trả kết quả hồ sơ TTHC; tích hợp 269 dịch vụ công trực tuyến toàn trình trên cổng dịch vụ công của tỉnh; tỷ lệ 2
hồ sơ trực tuyến trên địa bàn huyện Bắc Yên đạt kết quả cao (đạt 75,6%); công tác số hóa hồ sơ, giấy tờ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính đã được triển khai thực hiện, hiệu quả (đạt 75,6%); tỷ lệ giải quyết hồ sơ TTHC đúng và sớm hạn của Bộ phận Một cửa huyện đạt 100% [25]; ứng dụng phần mềm một cửa điện tử gắn với triển khai trang thông tin điện tử của huyện Bắc Yên đến nay có trên ba triệu lượt khai thác.Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên luôn thực hiện tốt việc công khai quy trình, thủ tục, thời gian giải quyết, phí và lệ phí đã tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức tham gia giám sát quá trình thực hiện công vụ góp phần nâng cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức. Qua đó tiếp tục khẳng định tính đúng đắn, hiệu quả trong cách thức giải quyết TTHC liên quan đến tổ chức, cá nhân trên địa bàn huyện. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La vẫn còn một số hạn chế như tinh thần, trách nhiệm của một bộ phận nhỏ cán bộ, công chức đôi lúc chưa cao; cơ sở vật chất, trang thiết bị chưa được đầu tư tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ được giao...Đã có nhiều công trình nghiên cứu về CCHC trên địa bàn huyện, nhưng cho đến nay chưa có nhiều công trình đi sâu nghiên cứu về cải cách TTHC tại địa phương này. Do đó, thực hiện nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng và đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy cải cách TTHC tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La là vấn đề nghiên cứu vừa có ý nghĩa lý luận, vừa có tính thực tiễn cấp thiết. Xuất phát từ lí do trên em đã chọn tên đề tài: “Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La” để làm khóa luận tốt nghiệp. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Đến thời điểm hiện tại, đã có nhiều nghiên cứu về cải cách thủ tục hành chính như sách, giáo trình, luận văn Thạc sĩ,...Dưới đây là một số công trình nghiên cứu có liên quan đến cải cách thủ tục hành chính: “Giáo trình Thủ tục hành chính” (Nxb Khoa học và Kỹ thuật, Hà Nội, năm 2012) do GS.TSKH. Nguyễn Văn Thâm làm chủ biên. Cuốn giáo trình cung cấp những kiến thức cơ bản về thủ tục hành chính: trình bày các khái niệm, 3
đặc điểm thủ tục hành chính, phân loại thủ tục hành chính; nguyên tắc xây dựng, yêu cầu và nghĩa vụ thực hiện TTHC; quy định thủ tục hành chính trong một số lĩnh vực cụ thể; cải cách thủ tục hành chính phải đảm bảo tuân thủ một số yêu cầu nhất định, cuối cùng là xây dựng các cơ chế và giải pháp thực hiện thủ tục hành chính [2]. Tuy nhiên giáo trình chủ yếu nghiên cứu các vấn đề lý luận liên quan đến thủ tục hành chính, còn ít nội dung thực tiễn về cải cách thủ tục hành chính. Kết quả nghiên cứu của giáo trình là nguồn tài liệu tham khảo để khóa luận kế thừa, tiếp tục làm rõ hơn các nội dung về cải cách thủ tục hành chính cũng như cập nhật những quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về cải cách thủ tục hành chính mới nhất. Luận văn ThS. Lý luận, lịch sử Nhà nước và Pháp luật (2010) “Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình” của tác giả Dương Thị Tươi. Luận văn tập trung vào việc nghiên cứu các vấn đề lý luận liên quan đến thủ tục hành chính và cải cách thủ tục hành chính, bao gồm: khái niệm, đặc điểm, phân loại, và vai trò của thủ tục hành chính, khái quát quá trình và yêu cầu trong việc cải cách thủ tục hành chính. Phân tích và đánh giá tình hình cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình trong giai đoạn 2001- 2010, đồng thời đề xuất các phương hướng và giải pháp nhằm thực hiện kế hoạch cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình trong giai đoạn 2011-2020 một cách hiệu quả [7]. Tuy nhiên, còn một số nội dung như về tổ chức bộ máy, nhân sự tại cơ quan, những hạn chế và nguyên nhân sự hạn chế liên quan đến đề tài nghiên cứu luận văn chưa làm rõ. Kết quả nghiên cứu của luận văn là nguồn tài liệu tham khảo gợi mở những kiến thức bổ ích, góp phần hoàn thành đề tài khóa luận này. Luận văn ThS. Quản lý công (2017) “Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên” của tác giả Vũ Thị Thanh Hương. Luận văn đã làm rõ những vấn đề lý luận chung về cải cách thủ tục hành chính: khái niệm, đặc điểm, vai trò và phân loại thủ tục hành chính; khái niệm, các yếu tố ảnh hưởng đến cải cách thủ tục hành chính, nội dung và ý nghĩa cải cách TTHC. Đề tài tập trung phân tích thực trạng cải cách TTHC tại Ủy ban 4
nhân dân huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên từ năm 2010 đến 2015 trên các lĩnh vực như Tài nguyên-Môi trường, Tư pháp-Hộ tịch, Kế hoạch-Đầu tư; đưa ra những kết quả đã đạt được, chỉ ra những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân của sự hạn chế. Cuối cùng nghiên cứu đưa ra phương hướng và các giải pháp tiếp tục cải cách TTHC tại Ủy ban nhân dân huyện Kim Động, tỉnh Hưng Yên [6]. Tuy nhiên, đề tài chưa làm rõ được UBND huyện Kim Động đã thực hiện những biện pháp gì để đạt được những kết quả tốt, các giải pháp chưa thực sự gắn với với những hạn chế đã nêu ra. Những kết quả nghiên cứu của luận văn là nguồn tài liệu tham khảo quý giá góp phần hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này. Luận văn ThS. Quản lý công (2017) “Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại Ủy ban nhân dân huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình” của tác giả Phạm Xuân Cường. Luận văn đã thực hiện phân tích cơ sở lý luận về cải cách thủ tục hành chính và cơ chế một cửa liên thông, cũng như hệ thống hóa các quy định, yêu cầu liên quan đến việc áp dụng cơ chế này tại địa phương. Nghiên cứu cũng tập trung vào việc phân tích, đánh giá thực trạng triển khai cơ chế một cửa liên thông tại UBND huyện Lệ Thủy từ năm 2010 đến năm 2017, đồng thời đưa ra phương hướng, đề xuất một số giải pháp nhằm thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa liên thông tại UBND huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình [5]. Tuy nhiên, luận văn chưa chỉ ra được nguyên nhân để đạt được các thành tựu và nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong phạm vi nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu của luận văn đã cung cấp những kiến thức về cơ sở pháp lý, cơ sở lý luận về cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông, biết được thực tiễn quá trình triển khai, quy trình thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa liên thông trên thực tế. Luận văn ThS. Luật Hiến pháp và Luật Hành chính (2019) “Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa từ thực tiễn huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định” của tác giả Đinh Thị Minh Thảo. Luận văn nghiên cứu làm rõ các khái niệm, nội dung và nguyên tắc, quy trình cần phải đảm bảo tuân thủ trong thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, các nhân tố tác động và sự cần thiết cải cách TTHC theo cơ chế một cửa tại UBND huyện Hoài Nhơn, đưa ra kinh 5
nghiệm cải cách TTHC theo cơ chế một cửa tại một số địa phương. Phân tích, đánh giá những kết quả đã đạt được cũng như các hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân của quá trình cải cách TTHC theo cơ chế một cửa tại UBND huyện Hoài Nhơn từ năm 2015 đến năm 2018; đề xuất một số giải pháp đẩy mạnh cải cách TTHC theo cơ chế một cửa tại UBND huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định trong giai đoạn 2019-2021[8]. Bên cạnh đó còn một số vấn đề luận văn chưa làm rõ như: cơ sở pháp lý về cải cách TTHC theo cơ chế một cửa, tổ chức bộ máy, đội ngũ nhân sự, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của UBND huyện Hoài Nhơn,...Kết quả nghiên cứu của luận văn là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích, cung cấp thêm những kiến thức lý luận và thực tiễn về cải cách TTHC góp phần hoàn thiện đề tài khóa luận. Luận văn ThS. Quản lý công (2019) “Cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi” của tác giả Nguyễn Quang Tuấn. Luận văn đã nghiên cứu những vấn đề lý luận chung về cải cách thủ tục hành chính: khái niệm, đặc điểm, vai trò và phân loại TTHC; khái niệm, vai trò CCHC nhà nước; khái niệm, các yếu tố tác động đến cải cách TTHC, nội dung cải cách TTHC, sự cần thiết cải cách TTHC, kinh nghiệm nâng cao hiệu quả cải cách TTHC ở một số địa phương và rút ra bài học cho Ủy ban nhân dân huyện Trà Bồng. Nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng triển khai cải cách TTHC tại Ủy ban nhân dân huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi, trong đó có khái quát chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội tác động đến cải cách TTHC trên địa bàn; làm rõ công tác chỉ đạo thực hiện và những kết quả đạt được về cải cách TTHC, luận văn cũng nêu ra những tồn tại, hạn chế và xác định nguyên nhân, thực hiện so sánh kết quả cải cách TTHC tại UBND huyện Trà Bồng với 14 huyện, thành phố từ năm 2016 dến năm 2018 [9]. Trên cơ sở đó, luận văn xác định mục tiêu, phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả công tác cải cách TTHC tại UBND huyện Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi. Kết quả nghiên cứu của luận văn là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích cho sinh viên trong thực hiện đề tài khóa luận. 6
Luận văn ThS. Luật Hiến pháp và Luật Hành chính (2021) “Cải cách thủ tục hành chính tại tỉnh Đắk Nông” của tác giả Trần Thanh Tài. Luận văn nghiên cứu làm rõ các khái niệm, nội dung và nguyên tắc cần phải đảm bảo tuân thủ trong thực hiện cải cách TTHC; phân tích, đánh giá những kết quả đã đạt được cũng như các hạn chế còn tồn tại của quá trình cải cách TTHC tại tỉnh Đắk Nông giai đoạn 2016-2020; đề xuất các nhóm giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả cải cách TTHC tại tỉnh Đắk Nông trong giai đoạn tới [10]. Bên cạnh đó còn một số vấn đề luận văn chưa làm rõ như: cơ sở pháp lý về cải cách TTHC, tổ chức bộ máy, đội ngũ nhân sự, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn tỉnh Đắk Nông,...Kết quả nghiên cứu của luận văn là nguồn tài liệu tham khảo hữu ích, cung cấp thêm những kiến thức lý luận và thực tiễn về cải cách TTHC góp phần hoàn thiện đề tài khóa luận. Những công trình nghiên cứu trên có giá trị lớn về lý luận và thực tiễn về cải cách thủ tục hành chính. Tác giả của các nghiên cứu đã làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản nhất về cải cách thủ tục hành chính, đánh giá thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại các địa phương trong thời gian qua và đưa ra một số giải pháp rất quan trọng về cải cách thủ tục hành chính trong những năm tới. Đây là các tư liệu khoa học quý để sinh viên tham khảo chọn lọc trong quá trình hoàn thành khóa luận. Với khóa luận này, sinh viên sẽ cố gắng tìm hiểu một khía cạnh mới trong cách tiếp cận và cách nhìn nhận khác về cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. Tuy nhiên, cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La chưa có công trình nào nghiên cứu một cách toàn diện, hệ thống. Đề tài nghiên cứu của khóa luận không trùng lặp với các công trình nghiên cứu đã được công bố và có ý nghĩa cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Tìm hiểu thực tiễn hoạt động cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La, từ đó đề xuất một số giải pháp góp phần nâng 7
cao hiệu lực, hiệu quả cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Một là, hệ thống hóa cơ sở khoa học về cải cách thủ tục hành chính; Hai là, phân tích thực trạng hoạt động cải cách TTHC và đánh giá tình hình thực hiện cải cách TTHC tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La; Ba là, đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1.Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là nội dung cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Đề tài tập trung nghiên cứu việc thực hiện cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La . - Về thời gian: Đề tài nghiên cứu thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La trong thời gian năm 2022 và năm 2023. - Về nội dung: Dựa trên Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15/07/2021 của Chính phủ về việc ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 - 2030, đề tài nghiên cứu cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La trong phạm vi các nội dung sau: Rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính; công bố, công khai thủ tục hành chính, danh mục thủ tục hành chính; đổi mới thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính; tiếp nhận, xử lý các thông tin phản ánh, kiến nghị của các cá nhân, tổ chức về quy định thủ tục hành chính; thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài kết hợp sử dụng các phương pháp nghiên cứu phổ biến của khoa học xã hội để giải quyết các nhiệm vụ đề tài đặt ra : 8
-Phương pháp sử dụng tài liệu thứ cấp: Sử dụng các tài liệu đã có sẵn, đã được công bố rộng rãi có liên quan đến đề tài, kế thừa có chọn lọc góp phần hoàn thành khóa luận ; -Phương pháp phân tích, tổng hợp: Để xử lý, phân tích, tổng kết lại những kết quả từ các nghiên cứu trước về cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành chính, nhằm đóng góp vào việc hoàn thiện đề tài khóa luận; -Phương pháp so sánh: Được sử dụng tại phần phân tích thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La để đối chiếu kết quả cải cách TTHC qua các năm, từ đó đưa ra những đánh giá và đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La; -Phương pháp khảo sát: Được sử dụng tại phần phân tích thực trạng cải cách thủ tục hành chính tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La, khảo sát thông qua việc lập bảng hỏi, phiếu điều tra: + Tiến hành khảo sát tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La; + Tổng số phiếu phát ra là 50 phiếu: Trong đó cán bộ, công chức (20 phiếu), công dân và tổ chức (30 phiếu); + Tổng số phiếu thu về là 50 phiếu: Cán bộ, công chức (20 phiếu), công dân và tổ chức (30 phiếu); + Cách thức phát phiếu: Phát trực tiếp cho các đối tượng cần khảo sát; + Điểm khảo sát tính trên thang điểm 5 tương đương: 5-Rất tốt, 4-Tốt, 3- Bình thường, 2-Kém, 1-Rất kém. - Phương pháp quan sát: Phương pháp quan sát được sử dụng để ghi nhận thông tin về hành vi, thái độ, điều kiện làm việc của cán bộ, công chức tại UBND huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài Ý nghĩa về mặt lý luận: Đề tài góp phần nhỏ hệ thống lý luận và cơ sở pháp lý về cải cách hành chính nói chung và cải cách thủ tục hành chính nói riêng, là cơ sở mang tính tham khảo cho Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. Ý nghĩa về mặt thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể sẽ góp một 9
phần nhỏ nâng cao hiệu lực, hiệu quả cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. Đồng thời là cơ sở mang tính tham khảo để địa phương tiếp tục thực hiện tốt hơn nhiệm vụ cải cách thủ tục hành chính trong tương lai. 7. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, đề tài được kết cấu thành 3 chương: - Chương 1. Cơ sở khoa học về cải cách thủ tục hành chính. - Chương 2. Thực trạng về cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. - Chương 3. Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả cải cách thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. 10
Chƣơng 1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH 1.1. Các khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm thủ tục hành chính Từ điển tiếng Việt thông dụng của tác giả Nguyễn Như Ý định nghĩa: “Thủ tục là cách thức tiến hành một công việc với nội dung, trình tự nhất định, theo quy định của nhà nước” [3]. Theo gốc từ Hán-Việt, thuật ngữ “hành chính” có nghĩa là sự thi hành những chính sách và pháp luật của Chính phủ [1]. Theo cuốn sách “Cải cách nền hành chính Việt Nam: Thực trạng và giải pháp” do Jairo Acuña-Alfaro làm chủ biên. Khái niệm: “Hành chính được hiểu là bộ máy tổng thể bao gồm chính sách, quy định, quy trình thủ tục, hệ thống, cơ cấu tổ chức bộ máy, nhân sự... do nhà nước đầu tư ngân sách, chịu trách nhiệm tổ chức quản lý, điều hành thực hiện các hoạt động cung ứng dịch vụ công của Chính phủ, trong đó có thực thi các văn bản pháp luật của Chính phủ” [4]. Khái niệm “Thủ tục hành chính” có nhiều cách tiếp cận khác nhau: Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Nghị định 63 2010 NĐ-CP Về kiểm soát thủ tục hành chính: “Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức thực hiện, hồ sơ và yêu cầu, điều kiện do cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền quy định để giải quyết một công việc cụ thể liên quan đến cá nhân, tổ chức” [13]. Theo “Giáo trình Thủ tục hành chính” của tác giả Nguyễn Văn Thâm định nghĩa: Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức giải quyết công việc của các cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền trong mối quan hệ nội bộ của hành chính và giữa các cơ quan hành chính nhà nước với các tổ chức và cá nhân công dân. Nó giữ vai trò đảm bảo cho công việc đạt được mục đích đã định, phù hợp với thẩm quyền của các cơ quan nhà nước hoặc của các cá nhân, tổ chức được ủy quyền trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước [2]. Với những cách tiếp cận trên, có thể khái quát khái niệm về “Thủ tục hành chính” chung nhất như sau: Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức tổ chức thực hiện hoạt động quản lý hành chính nhà nước, trong đó các cơ quan, cán bộ và công chức thực hiện nhiệm vụ, còn cá nhân và tổ chức thực hiện 11