Khóa luận tốt nghiệp: Đánh giá hiệu quả sử dụng đất canh tác trên địa bàn xã Sơn An, huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh

tế<br /> <br /> H<br /> <br /> uế<br /> <br /> ÑAÏI HOÏC HUEÁ<br /> TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ<br /> KHOA KINH TEÁ VAØ PHAÙT TRIEÅN<br /> -----  -----<br /> <br /> h<br /> <br /> KHOÙA LUAÄN TOÁT NGHIEÄP ÑAÏI HOÏC<br /> <br /> in<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT CANH TÁC<br /> <br /> cK<br /> <br /> TRÊN ĐỊA BÀN XÃ SƠN AN, HUYỆN HƯƠNG SƠN,<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> họ<br /> <br /> TỈNH HÀ TĨNH<br /> <br /> Sinh viên thực hiện:<br /> Nguyễn Thị Thơm<br /> Lớp: K45KTNN<br /> Niên khóa: 2011 - 2015<br /> <br /> Giảng viên hướng dẫn:<br /> PGS.TS Nguyễn Văn Toàn<br /> <br /> Huế 05/2015<br /> <br /> Lời Cảm Ơn<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> họ<br /> <br /> cK<br /> <br /> in<br /> <br /> h<br /> <br /> tế<br /> <br /> H<br /> <br /> uế<br /> <br /> Để thực hiện và hoàn thành đề tài này, em đã<br /> nhận được sự quan tâm giúp đỡ tận tình về nhiều<br /> mặt của các tổ chức và cá nhân.<br /> Trước hết, em xin gửi lời cảm ơn chân thành<br /> đến tất cả các thầy cô giáo trường Đại học kinh<br /> tế Huế, đặc biệt là các thầy cô trong khoa Kinh<br /> tế và phát triển đã tận tình dạy dỗ, truyền đạt<br /> cho tôi kiến thức quý báu trong suốt khóa học.<br /> Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn và xin<br /> gửi lời cảm ơn sâu sắc đến PGS.TS Nguyễn Văn<br /> Toàn đã trực tiếp tận tình hướng dẫn và giúp đỡ<br /> em trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành<br /> khóa luận này.<br /> Xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến tập thể cán<br /> bộ tại UBND xã Sơn An, các hộ dân trên địa bàn<br /> xã đã hướng dẫn, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận<br /> lợi, cung cấp số liệu tài liệu cần thiết cho em<br /> trong suốt quá trình thực tập.<br /> Cuối cùng, em muốn bày tỏ lời cảm ơn tới gia<br /> đình và bạn bè đã cổ vũ, động viên tinh thần cho<br /> em trong suốt thời gian qua.<br /> Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song do kiến<br /> thức và năng lực bản thân có hạn, kinh nghiệm<br /> thực tiễn chưa nhiều nên không tránh khỏi những<br /> sai sót. Kính mong nhận được những đóng góp ý<br /> kiến quý báu của thầy cô và các bạn để bài khoá<br /> luận được hoàn thiện hơn.<br /> Xin chân thành cảm ơn!<br /> Huế, tháng 05<br /> năm 2015<br /> Sinh viên thực<br /> hiện<br /> Nguyễn Thị Thơm<br /> <br /> GVHD: PGS.TS Nguyễn Văn Toàn<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> MỤC LỤC<br /> <br /> MỤC LỤC .......................................................................................................................................i<br /> DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ VIẾT TẮT ........................................................................iv<br /> DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ.......................................................................................v<br /> DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU...............................................................................................vi<br /> ĐƠN VỊ QUY ĐỔI.......................................................................................................................vi<br /> TÓM TẮT NGHIÊN CỨU....................................................................................................... viii<br /> <br /> uế<br /> <br /> PHẦN 1: ĐẶT VẤN ĐỀ ..............................................................................................................1<br /> 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ...........................................................................................1<br /> <br /> H<br /> <br /> 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU.....................................................................................................2<br /> 2.1. Mục tiêu chung.......................................................................................................................2<br /> <br /> tế<br /> <br /> 2.2. Mục tiêu cụ thể .......................................................................................................................2<br /> 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...........................................................................................2<br /> <br /> h<br /> <br /> 3.1. Phương pháp điều tra thu thập thông tin, số liệu ...............................................................2<br /> <br /> in<br /> <br /> 3.2. Phương pháp điều tra phỏng vấn hộ nông dân ...................................................................3<br /> 3.3. Phương pháp chuyên gia chuyên khảo................................................................................3<br /> <br /> cK<br /> <br /> 3.4. Phương pháp phân tích số liệu.............................................................................................3<br /> 4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU.......................................................................3<br /> 4.1. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................................................3<br /> <br /> họ<br /> <br /> 4.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................................................................3<br /> PHẦN 2: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .......................................................................................4<br /> CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .....................................4<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> 1.1. CƠ SỞ LÝ LUẬN..................................................................................................................4<br /> 1.1.1. Khái niệm hiệu quả và phương pháp xác định hiệu quả kinh tế....................................4<br /> 1.1.3. Vai trò, đặc điểm của đất đai trong nông nghiệp.............................................................7<br /> 1.1.3.1. Vai trò của đất đai trong nông nghiệp............................................................................7<br /> 1.1.3.2. Đặc điểm của đất đai trong nông nghiệp.......................................................................8<br /> 1.1.4. Những nguyên tắc trong sử dụng đất nông nghiệp hiện nay...........................................9<br /> 1.1.4.1. Bảo vệ nghiêm ngặt đất nông nghiệp, đảm bảo an ninh lương lương thực quốc gia9<br /> 1.1.4.2. Sử dụng đất nông nghiệp linh hoạt, tiết kiệm, hiệu quả và bền vững..........................9<br /> 1.1.5. Các chỉ tiêu đánh giá kết quả và hiệu quả sử dụng đất .................................................10<br /> 1.1.5.1. Các chỉ tiêu đánh giá kết quả sử dụng đất...................................................................10<br /> SVTH: Nguyễn Thị Thơm<br /> <br /> i<br /> <br /> GVHD: PGS.TS Nguyễn Văn Toàn<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> 1.1.5.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng đất..................................................................11<br /> 1.1.6. Những nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế sử dụng đất .......................................11<br /> 1.2. CƠ SỞ THỰC TIỄN............................................................................................................13<br /> 1.2.1. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp ở Việt Nam.............................................................13<br /> 1.2.2. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp ở Huyện Hương Sơn, Tỉnh Hà Tĩnh....................16<br /> CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VÀ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT CANH TÁC Ở XÃ SƠN<br /> AN, HUYỆN HƯƠNG SƠN, TỈNH HÀ TĨNH ......................................................................18<br /> 2.1. TÌNH HÌNH CƠ BẢN CỦA XÃ SƠN AN ......................................................................18<br /> <br /> uế<br /> <br /> 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên..............................................................................................................18<br /> 2.1.1.1. Vị trí địa lý.......................................................................................................................18<br /> <br /> H<br /> <br /> 2.1.1.2. Đặc điểm địa chất địa hình............................................................................................19<br /> 2.1.1.3. Đặc điểm khí hậu............................................................................................................19<br /> <br /> tế<br /> <br /> 2.1.1.4. Đặc điểm thủy văn nguồn nước ...................................................................................20<br /> 2.1.1.5. Thổ nhưỡng .....................................................................................................................20<br /> <br /> h<br /> <br /> 2.1.1.6. Các nguồn tài nguyên.....................................................................................................20<br /> <br /> in<br /> <br /> 2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội ..................................................................................................21<br /> 2.1.2.1. Thực trạng phát triển kinh tế.........................................................................................21<br /> <br /> cK<br /> <br /> 2.1.2.2. Tình hình dân số, lao động, việc làm và thu nhập.......................................................22<br /> 2.1.2.3. Đặc điểm cơ sở hạ tầng .................................................................................................25<br /> 2.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và môi trường xã Sơn An ........27<br /> <br /> họ<br /> <br /> 2.1.3.1. Thuận lợi..........................................................................................................................27<br /> 2.1.3.2. Khó khăn..........................................................................................................................27<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> 2.2. Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn xã sơn an ............................................28<br /> 2.2.1. Hiện trạng sử dụng đất nông nghiệp của xã..................................................................28<br /> 2.2.2. Cơ cấu đất canh tác của xã năm 2014. ...........................................................................31<br /> 2.2.3. Các loại hình sử dụng đất chủ yếu ở xã Sơn An.............................................................31<br /> 2.2.4. Năng suất, sản lượng các loại cây trồng hàng năm của xã Sơn An năm 2013, 2014.33<br /> 2.3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT CANH TÁC CỦA CÁC HỘ ĐIỀU TRA35<br /> 2.3.1. Tình hình nhân khẩu và lao động của các hộ điều tra...................................................35<br /> 2.3.2. Tình hình trang bị tư liệu sản xuất và vốn vay của các hộ điều tra..............................37<br /> 2.3.3. Tình hình đất đai của các hộ điều tra..............................................................................38<br /> 2.3.6. Hiệu quả kinh tế sử dụng đất canh tác theo các công thức luân canh.........................44<br /> 2.3.6.1. Mức đầu tư chi phí của các hộ điều tra theo các CTLC.............................................44<br /> SVTH: Nguyễn Thị Thơm<br /> <br /> ii<br /> <br /> GVHD: PGS.TS Nguyễn Văn Toàn<br /> <br /> Khóa luận tốt nghiệp<br /> <br /> 2.3.6.2. Hiệu quả kinh tế của việc sử dụng đất canh tác của các hộ điều tra........................47<br /> 2.3.6.3. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất về mặt xã hội .............................................................50<br /> 2.3.6.4. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất về mặt môi trường.....................................................50<br /> 2.3.6.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng đất canh tác của xã Sơn An ............51<br /> 2.3.6.6. Phân tích SWOT .............................................................................................................53<br /> CHƯƠNG 3. ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM NÂNG CAO HIỆU<br /> QUẢ SỬ DỤNG ĐẤT CANH TÁC Ở XÃ SƠN AN ............................................................55<br /> 3.1. Tiềm năng, phương hướng sử dụng đất canh tác trên địa bàn xã Sơn An ......................55<br /> <br /> uế<br /> <br /> 3.1.1. Tiềm năng để phát triển sản xuất nông nghiệp trên đất canh tác.................................55<br /> 3.1.2. Phương hướng, định hướng sử dụng đất canh tác trên địa bàn xã..............................55<br /> <br /> H<br /> <br /> 3.1.2.1. Căn cứ để lựa chọn.........................................................................................................55<br /> 3.1.2.2. Định hướng nâng cao hiệu quả sử dụng đất canh tác trên địa bàn xã.....................55<br /> <br /> tế<br /> <br /> 3.1.3. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất canh tác tại xã<br /> Sơn An........................................................................................................................... 57<br /> <br /> h<br /> <br /> 3.1.3.1. Giải pháp về quy hoạch, kế hoạch và chuyển dịch cơ cấu đất canh tác...................57<br /> <br /> in<br /> <br /> 3.1.3.2. Đẩy mạnh thâm canh nông nghiệp,áp dụng công nghệ, nâng cao kĩ thuật canh<br /> tác. ............................................................................................................................... 58<br /> <br /> cK<br /> <br /> 3.1.3.3. Áp dụng các giải pháp về giống và kĩ thuật thâm canh............................................59<br /> 3.1.3.4. Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực kiến thức về sản xuất, trình độ kỹ thuật cho<br /> hộ nông dân trên địa bàn xã........................................................................................................61<br /> <br /> họ<br /> <br /> 3.1.3.5. Giải pháp phát triển hệ thống CTLC, bố trí công thức luân canh hợp lí, đẩy mạnh<br /> thâm canh mở rộng diện tích.......................................................................................................62<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> 3.1.3.6. Đầu tư phát triển công trình thủy lợi, công trình thoát lũ. Đồng thời làm tốt công<br /> tác quản lý đê điều và phòng chống lụt bão ..............................................................................64<br /> 3.1.3.7. Giải pháp về nguồn lực, khoa học và công nghệ ........................................................65<br /> 3.1.3.8. Giải pháp về vốn, thị trường và chế biến nông sản.....................................................65<br /> PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.................................................................................67<br /> 1. Kết luận .....................................................................................................................................67<br /> 2. Kiến nghị...................................................................................................................................68<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO ..............................................................................................................<br /> PHỤ LỤC..........................................................................................................................................<br /> <br /> SVTH: Nguyễn Thị Thơm<br /> <br /> iii<br /> <br />