Khóa luận tốt nghiệp: Đánh giá tác động của dồn điền đổi thửa đến phát triển kinh tế hộ gia đình tại xã Võ Ninh, huyện Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình

tế<br /> H<br /> <br /> uế<br /> <br /> ĐẠI HỌC HUẾ<br /> ĐẠI HỌC KINH TẾ HUẾ<br /> KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN<br /> <br /> cK<br /> <br /> in<br /> <br /> h<br /> <br /> KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP<br /> <br /> họ<br /> <br /> ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA DỒN ĐIỀN ĐỔI THỬA<br /> ĐẾN PHÁT TRIỂN KINH TẾ HỘ GIA ĐÌNH<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> TẠI XÃ VÕ NINH - HUYỆN QUẢNG NINH<br /> <br /> ườ<br /> <br /> ng<br /> <br /> TỈNH QUẢNG BÌNH<br /> <br /> Tr<br /> <br /> Sinh viên thực hiện:<br /> <br /> Giảng viên hướng dẫn:<br /> <br /> Hoàng Thị Ngọc Hà<br /> <br /> Th.S Phan Thị Nữ<br /> <br /> Lớp: K42B - KTNN<br /> Niên khoá: 2008 – 2012<br /> <br /> Huế, tháng 05 năm 2012<br /> <br /> Lôøi Caûm Ôn<br /> Ñeå hoaøn thaønh khoaù luaän naøy, ngoaøi söï coá gaéng, noã löïc cuûa baûn thaân, toâi<br /> ñaõ nhaän ñöôïc söï giuùp ñôõ taän tình vaø ñoäng vieân chia seû cuûa raát nhieàu caù nhaân<br /> <br /> uế<br /> <br /> vaø taäp theå. Tröôùc heát, toâi xin chaân thaønh caûm ôn söï dìu daét vaø daïy doã nhieät<br /> tình cuûa caùc giaûng vieân trong khoa Kinh teá vaø Phaùt trieån, caùc giaûng vieân trong<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> tröôøng Ñaïi hoïc Kinh teá - Ñaïi hoïc Hueá.<br /> <br /> Ñaëc bieät, toâi xin chaân thaønh caûm ôn coâ giaùo, ThS. Phan Thò Nöõ ñaõ taän<br /> tình höôùng daãn vaø taïo ñieàu kieän giuùp ñôõ toâi trong suoát quaù trình thöïc taäp,<br /> nghieân cöùu vaø hoaøn thaønh khoaù luaän naøy.<br /> <br /> h<br /> <br /> Toâi xin chaân thaønh caûm ôn caùc chuù, caùc anh, chò ôû phoøng Noâng nghieäp<br /> <br /> in<br /> <br /> vaø Phaùt trieån noâng thoân huyeän Quaûng Ninh, tænh Quaûng Bình ñaõ nhieät tình<br /> <br /> cK<br /> <br /> giuùp ñôõ toâi hoaøn thaønh toát ñôït thöïc taäp cuoái khoaù. Uyû ban nhaân daân huyeän<br /> Quaûng Ninh, phoøng Thoáng keâ vaø phoøng vaên thö huyeän Quaûng Ninh, tænh<br /> Quaûng Bình ñaõ taïo ñieàu kieän cung caáp caùc thoâng tin vaø soá lieäu caàn thieát cho<br /> <br /> họ<br /> <br /> baøi khoaù luaän. Caùc hoä gia ñình soáng treân ñòa baøn xaõ Voõ Ninh ñaõ nhieät tình hôïp<br /> taùc trong quaù trình ñieàu tra, thu thaäp döõ lieäu ñeå laøm khoaù luaän.<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> Toâi xin chaân thaønh caûm ôn nhöõng ngöôøi thaân trong gia ñình, baïn beø ñaõ<br /> luoân ñoäng vieân, giuùp ñôõ toâi trong suoát quaù trình hoïc taäp vaø nghieân cöùu.<br /> Do haïn cheá veà thôøi gian cuõng nhö khaû naêng cuûa baûn thaân neân khoaù luaän<br /> <br /> ng<br /> <br /> khoâng theå traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt. Raát mong söï thoâng caûm vaø yù kieán ñoùng<br /> goùp cuûa quyù thaày coâ vaø caùc baïn ñeå khoaù luaän ñöôïc hoaøn thieän toát hôn.<br /> <br /> Tr<br /> <br /> ườ<br /> <br /> Toâi xin chaân thaønh caûm ôn!<br /> Hueá, thaùng 05 naêm 2012<br /> Sinh vieân thöïc hieän<br /> Hoaøng Thò Ngoïc Ha<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ..........................................................................................68<br /> 1. Lý do chọn đề tài.....................................................................................................1<br /> <br /> uế<br /> <br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................3<br /> 2.1. Mục tiêu chung.....................................................................................................3<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> 2.2. Mục tiêu cụ thể.....................................................................................................3<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...........................................................................3<br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu ..........................................................................................3<br /> <br /> h<br /> <br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu..............................................................................................3<br /> <br /> in<br /> <br /> 4. Phương pháp nghiên cứu: .......................................................................................3<br /> 4.1. Phương pháp thu thập thông tin, số liệu ..............................................................4<br /> <br /> cK<br /> <br /> 4.2. Phương pháp xử lý thông tin số liệu và phân tích................................................4<br /> PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ...................................................................5<br /> <br /> họ<br /> <br /> CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU...................................5<br /> 1.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................................5<br /> 1.1.1. Khái niệm, vai trò đất đai và đặc điểm của đất đai trong sản xuất nông nghiệp..........5<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> 1.1.1.1. Khái niệm .......................................................................................................5<br /> 1.1.1.2. Vai trò đất đai.................................................................................................5<br /> 1.1.1.3. Đặc điểm của đất đai trong sản xuất nông nghiệp .........................................6<br /> <br /> ng<br /> <br /> 1.1.2. Khái niệm về tập trung ruộng đất và tác động của việc “dồn điền, đổi thửa” đến<br /> sản xuất nông nghiệp của nông hộ ..............................................................................7<br /> <br /> ườ<br /> <br /> 1.1.2.1. Một số vấn đề về tập trung ruộng đất ............................................................7<br /> 1.1.2.2. Mục đích, yêu cầu và nguyên tắc trong việc dồn điền, đổi thửa ...................8<br /> <br /> Tr<br /> <br /> 1.1.2.2.1. Mục đích .....................................................................................................8<br /> 1.1.2.2.2. Yêu cầu .......................................................................................................9<br /> 1.1.2.2.3. Nguyên tắc ..................................................................................................9<br /> 1.1.2.3. Tác động của việc “dồn điền, đổi thửa” đến quyết định sản xuất và sản xuất<br /> nông nghiệp...............................................................................................................10<br /> 1.1.3. Các mối quan hệ trong quá trình sử dụng ruộng đất.......................................11<br /> <br /> 1.1.4. Các chỉ tiêu phân tích......................................................................................12<br /> 1.2. Cơ sở thực tiễn ...................................................................................................13<br /> 1.2.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về quản lý ruộng đất ...............................13<br /> 1.2.2. Tình hình quản lý ruộng đất trước và sau “dồn điền, đổi thửa” ở nước ta .....14<br /> 1.2.2.1. Trước khi dồn điền, đổi thửa........................................................................14<br /> <br /> uế<br /> <br /> 1.2.2.2. Sau dồn điền, đổi thửa..................................................................................19<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> 1.2.3. Thực trạng ruộng đất hiện nay và xu hướng phát triển sản xuất nông nghiệp<br /> hàng hóa ....................................................................................................................19<br /> <br /> CHƯƠNG II: TÌNH HÌNH “DỒN ĐIỀN, ĐỔI THỬA” VÀ TÁC ĐỘNG CỦA<br /> “DỒN ĐIỀN, ĐỔI THỬA” ĐẾN PHÁT TRIỂN KINH TẾ HỘ GIA ĐÌNH TẠI<br /> <br /> h<br /> <br /> XÃ VÕ NINH, HUYỆN QUẢNG NINH, TỈNH QUẢNG BÌNH .......................22<br /> <br /> in<br /> <br /> 2.1. Đặc điểm của địa bàn nghiên cứu ......................................................................22<br /> 2.1.1. Điều kiện tự nhiên...........................................................................................22<br /> <br /> cK<br /> <br /> 2.1.1.1. Vị trí địa lý ...................................................................................................22<br /> 2.1.1.2. Địa hình........................................................................................................22<br /> <br /> họ<br /> <br /> 2.1.1.3. Khí hậu .........................................................................................................22<br /> 2.1.1.4. Thủy văn, nguồn nước .................................................................................23<br /> 2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội................................................................................23<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> 2.1.2.1. Tình hình dân số, lao động...........................................................................23<br /> 2.1.2.2. Tình hình cơ sở hạ tầng................................................................................26<br /> 2.1.2.2.1. Giao thông.................................................................................................26<br /> <br /> ng<br /> <br /> 2.1.2.2.2. Thủy lợi .....................................................................................................26<br /> 2.1.2.2.3. Điện ...........................................................................................................26<br /> <br /> ườ<br /> <br /> 2.1.2.2.4. Giáo dục ....................................................................................................27<br /> 2.1.2.2.5. Cơ sở vật chất văn hóa ..............................................................................27<br /> <br /> Tr<br /> <br /> 2.1.2.2.6. Cơ sở y tế ..................................................................................................28<br /> 2.1.2.3. Tình hình phát triển kinh tế..........................................................................28<br /> 2.1.2.4. Đất đai ..........................................................................................................31<br /> 2.2. Quá trình dồn điền đổi thửa tại huyện Quảng Ninh...........................................33<br /> 2.2.1. Tình hình quản lý và sử dụng đất nông nghiệp từ khi thực hiện Nghị định 64/CP<br /> ...................................................................................................................................33<br /> <br /> 2.2.2. Những tồn tại trong sử dụng đất nông nghiệp của huyện và sự cần thiết phải dồn<br /> điền, đổi thửa.............................................................................................................35<br /> 2.2.3. Kết quả “dồn điền, đổi thửa” ở huyện Quảng Ninh........................................36<br /> 2.3. Quá trình dồn điền, đổi thửa tại xã Võ Ninh......................................................38<br /> 2.3.1. Thực trạng đất đai của xã Võ Ninh sau khi giao đất theo Nghị định 64/CP...38<br /> <br /> uế<br /> <br /> 2.3.2. Kết quả “dồn điền, đổi thửa” tại xã Võ Ninh..................................................41<br /> <br /> tế<br /> H<br /> <br /> 2.4. Quá trình dồn điền, đổi thửa ở các hộ điều tra...................................................44<br /> 2.4.1. Năng lực sản xuất của các hộ gia đình............................................................44<br /> 2.4.1.1. Lao động ......................................................................................................45<br /> 2.4.1.2. Tình hình trang thiết bị sản xuất ..................................................................48<br /> <br /> h<br /> <br /> 2.4.1.3. Tình hình đất đai ..........................................................................................50<br /> <br /> in<br /> <br /> 2.4.2. Quá trình dồn điền, đổi thửa của nhóm hộ điều tra ........................................52<br /> 2.4.3. Tình hình sử dụng đất nông nghiệp của nhóm hộ điều tra trước và sau dồn điền,<br /> <br /> cK<br /> <br /> đổi thửa......................................................................................................................53<br /> 2.4.4. Tác động của quá trình “dồn điền, đổi thửa” đến sản xuất của nông hộ ........56<br /> <br /> họ<br /> <br /> 2.4.4.1. Tác động đến việc quyết định sử dụng giống cây trồng của nhóm hộ điều tra ...56<br /> 2.4.4.2. Tác động đến mức chi phí đầu tư sản xuất sau quá trình “dồn điền, đổi thửa”.57<br /> 2.4.4.3. Tác động đến kết quả sản xuất nông nghiệp của hộ ....................................60<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> 2.4.4.4. Tác động đến chuyển dịch cơ cấu sản xuất của các nhóm hộ sau dồn điền, đổi<br /> thửa............................................................................................................................63<br /> 2.4.4.5. Tác động đến thu nhập của các hộ gia đình sau dồn điền, đổi thửa ............66<br /> <br /> ng<br /> <br /> 2.4.4.6. Tác động đến việc làm của lao động trong hộ gia đình sau dồn điền đổi thửa....68<br /> 2.4.5. Một số vấn đề khó khăn và nảy sinh trong quá trình dồn điền đổi thửa.........69<br /> <br /> ườ<br /> <br /> CHƯƠNG III: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP.................................................72<br /> 3.1. Quan điểm và định hướng phát triển kinh tế-xã hội xã Võ Ninh ......................72<br /> <br /> Tr<br /> <br /> 3.1.1. Quan điểm .......................................................................................................72<br /> 3.1.2. Định hướng .....................................................................................................72<br /> 3.2. Những giải pháp cụ thể về công tác dồn điền đổi thửa đất nông nghiệp...........73<br /> 3.2.1. Phát huy vai trò làm chủ của nhân dân ...........................................................73<br /> 3.2.2. Thực hiện quy hoạch sử dụng đất đai gắn với tổ chức lại sản xuất theo hướng<br /> sản xuất hàng hóa ......................................................................................................74<br /> <br />