Khóa luận tốt nghiệp: Thực trạng và giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu - Chi nhánh Huế

Luận văn tốt nghiệp<br /> <br /> Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Thực tiễn hoạt động của các Ngân hàng Thương mại Việt Nam trong hơn 20 năm<br /> đổi mới vừa qua đã cho chúng ta thấy tình trạng khó khăn về tài chính của một ngân<br /> hàng thường phát sinh từ những khoản cấp tín dụng khó đòi, điển hình như: việc đổ vỡ<br /> hàng loạt quỹ tín dụng của các Ngân hàng TMCP những năm 1989-1990, việc đặt một<br /> <br /> uế<br /> <br /> số ngân hàng TMCP vào tình trạng giám sát đặc biệt những năm 1999- 2000, hay vụ<br /> việc tiến hành xử lý một khối lượng nợ tồn đọng khá lớn của các Ngân hàng Thương<br /> <br /> H<br /> <br /> mại nhà nước từ năm 2000 trở về trước. Thêm vào đó, đối với hầu hết các ngân hàng<br /> tại Việt Nam thì hoạt động tín dụng chiếm hơn 50% tổng tài sản có và thu nhập từ tín<br /> <br /> tế<br /> <br /> dụng chiếm từ 50% đến 70% thu nhập của ngân hàng. Từ đó có thể thấy trong kinh<br /> doanh ngân hàng tại Việt Nam, hoạt động tín dụng là hoạt động mang lại lợi nhuận<br /> <br /> h<br /> <br /> chủ yếu nhưng đồng thời cũng là hoạt động luôn tiềm ẩn rủi ro cao. Và một trong<br /> <br /> in<br /> <br /> những rủi ro đáng quan tâm trong hoạt động của các ngân hàng chính là rủi ro tín<br /> <br /> cK<br /> <br /> dụng. Rủi ro tín dụng hiểu một cách chung nhất là rủi ro phát sinh trong quá trình cho<br /> vay của ngân hàng, thể hiện qua việc khách hàng không trả được nợ hoặc trả nợ không<br /> đúng hạn cho ngân hàng. Nói cách khác là rủi ro phát sinh khi người đi vay không<br /> <br /> họ<br /> <br /> thực hiện đúng theo cam kết vay vốn theo hợp đồng tín dụng, không tuân thủ nguyên<br /> tắc hoàn trả khi đáo hạn.<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> Rủi ro tín dụng luôn tồn tại và nợ xấu là một thực tế hiển nhiên ở bất cứ ngân<br /> hàng nào, kể cả những ngân hàng hàng đầu trên thế giới bởi có những rủi ro nằm ngoài<br /> tầm kiểm soát của con người. Tuy nhiên sự khác biệt cơ bản của các ngân hàng có<br /> năng lực quản trị rủi ro tín dụng là khả năng quản trị nợ xấu ở một tỷ lệ có thể chấp<br /> nhận được nhờ xây dựng một mô hình quản trị rủi ro hiệu quả, phù hợp với môi trường<br /> hoạt động để hạn chế những rủi ro tín dụng mang tính chủ quan, xuất phát từ yếu tố<br /> con người và những rủi ro tín dụng khác có thể kiểm soát được. Do vậy, làm thế nào<br /> để kiểm soát rủi ro, hoạt động tín dụng được an toàn và hiệu quả là công việc cần thiết<br /> phải làm đối với các ngân hàng, đồng thời cũng là vấn đề mang tính thời sự và được<br /> quan tâm trước hết.<br /> SVTH: Đinh Khắc Miên Nhi<br /> <br /> 1<br /> <br /> Luận văn tốt nghiệp<br /> <br /> Trên địa bàn thành phố Huế, hệ thống ngân hàng đã và đang phát triển mạnh. Các<br /> ngân hàng dần đã tạo được uy tín và thương hiệu của mình trên thị trường. Ngân hàng<br /> Thương mại cổ phần Á Châu-chi nhánh Huế được thành lập vào năm 2005, là một<br /> trong những ngân hàng trên địa bàn phát triển ổn định và có uy tín . Tuy nhiên trong<br /> quá trình hoạt động, rủi ro tín dụng vẫn là điều không thể tránh khỏi. Nhận thức được<br /> những hậu quả do rủi ro tín dụng ngân hàng gây ra, cùng những kiến thức được học và<br /> thực tế thu thập được trong quá trình thực tập tại chi nhánh, đề tài “ Thực trạng và<br /> <br /> uế<br /> <br /> giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu-chi<br /> nhánh Huế” đã được lựa chọn, nhằm phản ánh thực trạng rủi ro tín dụng tại ngân<br /> <br /> H<br /> <br /> hàng Thương mại cổ phần Á Châu-chi nhánh Huế, nghiên cứu đánh giá các biện pháp<br /> quản lý rủi ro của ngân hàng từ đó đề xuất các giải pháp phòng ngừa rủi ro tín dụng<br /> <br /> tế<br /> <br /> một cách hiệu quả hơn.<br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu:<br /> <br /> h<br /> <br /> Đề tài nghiên cứu hướng đến các mục tiêu:<br /> <br /> in<br /> <br /> - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về tín dụng và rủi ro tín dụng tại các ngân hàng<br /> <br /> cK<br /> <br /> Thương mại.<br /> <br /> - Mô tả, đánh giá thực trạng rủi ro tín dụng tại ngân hàng Thương mại cổ phần Á<br /> Châu-chi nhánh Huế từ năm 2009-2011 từ đó tìm ra các nguyên nhân dẫn đến rủi ro<br /> <br /> họ<br /> <br /> tín dụng trong thời gian qua.<br /> <br /> - Trên cơ sở lý luận, thực trạng và nguyên nhân, đề tài đề xuất các giải pháp nhằm<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu-chi<br /> nhánh Huế.<br /> <br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:<br /> - Đối tượng nghiên cứu : Hoạt động tín dụng và rủi ro tín dụng tại ngân hàng<br /> <br /> Thương mại cổ phần Á Châu-chi nhánh Huế<br /> - Phạm vi nghiên cứu:<br /> + Thời gian: Số liệu phân tích được sử dụng trong khoảng thời gian 3 năm ( 20092011)<br /> + Không gian: Ngân hàng TMCP Á Châu-chi nhánh Huế<br /> + Nội dung: Nghiên cứu rủi ro trong hoạt động cho vay<br /> SVTH: Đinh Khắc Miên Nhi<br /> <br /> 2<br /> <br /> Luận văn tốt nghiệp<br /> <br /> 4. Phương pháp nghiên cứu:<br /> - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Là phương pháp tìm hiểu những vấn đề liên<br /> quan đến đề tài nghiên cứu thông qua các tài liệu như sách báo, thông tin qua mạng<br /> Internet, các tài liệu tập huấn của ngân hàng, các tài liệu liên quan.<br /> - Phương pháp thu thập số liệu: Là phương pháp thu thập thông tin sử dụng cho<br /> bài nghiên cứu. Số liệu được thu thập trực tiếp từ chi nhánh ngân hàng trong khoảng<br /> thời gian từ năm 2009 đến năm 2011<br /> <br /> uế<br /> <br /> - Phương pháp xử lý số liệu:<br /> + Phương pháp so sánh: So sánh,đối chiếu các chỉ tiêu qua từng năm để đánh giá<br /> <br /> H<br /> <br /> sự biến động của từng chỉ tiêu<br /> <br /> + Phương pháp phân tích số liệu: Là phương pháp dựa trên số liệu đã thu thập và<br /> <br /> tế<br /> <br /> so sánh, tiến hành đánh giá các vấn đề liên quan đến rủi ro tín dụng để lý giải, xác định<br /> tính hợp lý của thông tin cung cấp về hoạt động tín dụng của ngân hàng.<br /> <br /> cK<br /> <br /> 5. Cấu trúc đề tài:<br /> <br /> in<br /> <br /> những kết luận và đánh giá cần thiết.<br /> <br /> h<br /> <br /> + Phương pháp tổng hợp số liệu: Tổng hợp những thông tin đã thu thập để rút ra<br /> <br /> Đề tài được chia làm 3 phần với nội dung nghiên cứu như sau:<br /> Phần I: Đặt vấn đề<br /> <br /> họ<br /> <br /> Phần II: Nội dung và kết quả nghiên cứu. Bao gồm:<br /> Chương 1:<br /> <br /> Tổng quan về tín dụng và rủi ro tín dụng ngân hàng<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> Chương 2: Thực trạng rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP Á Châu-chi nhánh<br /> Huế<br /> <br /> Chương 3: Giải pháp hạn chế rủi ro tín dụng tại ngân hàng TMCP Á Châu-chi<br /> <br /> nhánh Huế<br /> <br /> Phần III: Kết luận và kiến nghị<br /> <br /> SVTH: Đinh Khắc Miên Nhi<br /> <br /> 3<br /> <br /> Luận văn tốt nghiệp<br /> <br /> Phần II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN<br /> CỨU<br /> Chương 1: TỔNG QUAN VỀ TÍN DỤNG VÀ RỦI RO<br /> TÍN DỤNG NGÂN HÀNG<br /> Tín dụng ngân hàng:<br /> <br /> 1.1.1.<br /> <br /> Khái niệm:<br /> <br /> uế<br /> <br /> 1.1.<br /> <br /> H<br /> <br /> Tín dụng là một giao dịch về tài sản (tiền hoặc hàng hóa) giữa bên cho vay (ngân<br /> hàng hoặc các định chế tài chính khác) và bên đi vay (cá nhân, doanh nghiệp và các<br /> <br /> tế<br /> <br /> chủ thể khác), trong đó bên cho vay chuyển giao tài sản cho bên đi vay sử dụng trong<br /> một thời hạn nhất định theo thỏa thuận, bên đi vay có trách nhiệm hoàn trả vô điều<br /> <br /> h<br /> <br /> kiện vốn gốc và lãi cho bên cho vay khi đến hạn thanh toán.<br /> <br /> in<br /> <br /> Căn cứ theo khoản 01 Điều 03 của Quy chế cho vay của Tổ chức Tín dụng đối với<br /> khách hàng (ban hành kèm theo Quyết định số 1627/2001/QĐ-NHNN ngày<br /> <br /> cK<br /> <br /> 31/12/2001 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước) thì “Cho vay là một hình thức cấp<br /> tín dụng, theo đó Tổ chức Tín dụng giao cho khách hàng sử dụng một khoản tiền để sử<br /> <br /> họ<br /> <br /> dụng vào mục đích và thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả<br /> cả gốc và lãi.”<br /> <br /> Căn cứ theo Điều 20 của Luật các tổ chức tín dụng số 07/1997/QHX đã được<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá X, kỳ họp thứ hai thông qua<br /> ngày 12 tháng 12 năm 1997 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 10 năm 1998 thì<br /> “Hoạt động tín dụng là việc tổ chức tín dụng sử dụng nguồn vốn tự có, vốn huy động<br /> để cấp tín dụng”<br /> Căn cứ theo Điều 49 của Luật này về “Cấp tín dụng” thì Tổ chức tín dụng được<br /> cấp tín dụng cho tổ chức, cá nhân dưới các hình thức cho vay, chiết khấu thương phiếu<br /> và giấy tờ có giá khác, bảo lãnh, cho thuê tài chính và các hình thức khác theo quy<br /> định của Ngân hàng Nhà nước.<br /> 1.1.2.<br /> <br /> Bản chất của tín dụng:<br /> <br /> SVTH: Đinh Khắc Miên Nhi<br /> <br /> 4<br /> <br /> Luận văn tốt nghiệp<br /> <br /> Từ khái niệm trên, bản chất của tín dụng là một giao dịch về tài sản trên cơ sở<br /> hoàn trả và có các đặc trưng sau:<br /> - Tài sản giao dịch trong quan hệ tín dụng ngân hàng bao gồm hai hình thức là cho<br /> vay (bằng tiền) và cho thuê (bất động sản và động sản).<br /> - Xuất phát từ nguyên tắc hoàn trả, vì vậy người cho vay khi chuyển giao tài sản<br /> cho người đi vay sử dụng phải có cơ sở để tin rằng người đi vay sẽ trả đúng hạn. Đây<br /> là yếu tố hết sức cơ bản trong quản trị tín dụng.<br /> <br /> là người đi vay phải trả thêm phần lãi ngoài vốn gốc.<br /> <br /> uế<br /> <br /> - Giá trị hoàn trả thông thường phải lớn hơn giá trị lúc cho vay, hay nói cách khác<br /> <br /> H<br /> <br /> - Trong quan hệ tín dụng ngân hàng, tiền vay được cấp trên cơ sở bên đi vay cam<br /> kết hoàn trả vô điều kiện cho bên cho vay khi đến hạn thanh toán.<br /> Vai trò của tín dụng:<br /> <br /> tế<br /> <br /> 1.1.3.<br /> <br /> h<br /> <br /> - Tín dụng ngân hàng là động lực thúc đẩy nền kinh tế xã hội phát triển, là công cụ<br /> <br /> in<br /> <br /> thúc đẩy quá trình tái sản xuất và tái sản xuất mở rộng, thông qua việc cung ứng vốn<br /> đầy đủ và kịp thời cho mọi tổ chức cá nhân. Nguồn vốn phục vụ cho quá trình tái sản<br /> <br /> cK<br /> <br /> xuất và tái sản xuất mở rộng có thể được cung ứng từ nhiều nguồn khác nhau như tự<br /> tích luỹ, ngân sách Nhà nước cấp phát, liên doanh, vay ngân hàng… Trong đó vay<br /> <br /> họ<br /> <br /> ngân hàng đóng vai trò quan trọng nhất. Bởi vì nguồn vốn này được cung ứng đầy đủ,<br /> kịp thời và nhanh chóng nhất. Mặt khác, sử dụng vốn vay ngân hàng có tác dụng thúc<br /> đẩy các doanh nghiệp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vì tính chất của nguồn vốn này<br /> <br /> Đ<br /> ại<br /> <br /> là hoàn trả đầy đủ và đúng hạn.<br /> - Tín dụng ngân hàng góp phần thay đổi cơ cấu sản xuất, cơ cấu kinh tế. Thông<br /> <br /> qua định hướng đầu tư tín dụng với các chính sách nhất định, tín dụng ngân hàng có<br /> tác dụng rất to lớn đến điều chỉnh cơ cấu kinh tế cho phù hợp với chính sách và định<br /> hướng phát triển kinh tế xã hội của Nhà nước trong từng thời kỳ nhất định.<br /> - Tín dụng ngân hàng góp phần nâng cao hiệu quả quản lý kinh tế và tăng cường<br /> chế độ hạch toán kế toán. Nguyên tắc của hoạt động tín dụng là hoàn trả đúng hạn đầy<br /> đủ và có lãi. Vì thế khi bất kỳ một đơn vị kinh tế xã hội nào có nhu cầu vay vốn tín<br /> dụng, điều đầu tiên họ nghĩ đến là phải tính toán hiệu quả sử dụng vốn vay, ở đây đòn<br /> <br /> SVTH: Đinh Khắc Miên Nhi<br /> <br /> 5<br /> <br />