Luận án Tiến sĩ Khoa học chính trị: Đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác vận động trí thức trong giai đoạn hiện nay

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> LÊ CÔNG LƯƠNG<br /> <br /> ĐỔI MỚI SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG<br /> ĐỐI VỚI CÔNG TÁC VẬN ĐỘNG TRÍ THỨC<br /> TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY<br /> <br /> Chuyên ngành: Xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước<br /> Mã số : 62 31 02 03<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. PGS. TS Phan Hữu Tích<br /> 2. TS Hoàng Mạnh Đoàn<br /> <br /> HÀ NỘI - 2016<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu,<br /> kết quả nêu trong luận án là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn<br /> đầy đủ theo quy định.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> 1<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> Chương 1:<br /> <br /> TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN<br /> ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN<br /> <br /> 1.1. Những công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án<br /> <br /> 6<br /> 6<br /> <br /> 1.2. Những giá trị của các công trình luận án cần tham khảo và vấn đề<br /> đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu<br /> Chương 2:<br /> <br /> 21<br /> <br /> ĐỔI MỚI SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI CÔNG<br /> TÁC VẬN ĐỘNG TRÍ THỨC - NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN<br /> VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN<br /> <br /> 2.1. Trí thức và công tác vận động trí thức ở nước ta<br /> <br /> 24<br /> 24<br /> <br /> 2.2. Đảng lãnh đạo công tác vận động trí thức và đổi mới sự lãnh đạo<br /> của Đảng đối với công tác vận động trí thức - khái niệm, nội dung<br /> <br /> 41<br /> <br /> và phương thức<br /> Chương 3:<br /> <br /> CÔNG TÁC VẬN ĐỘNG TRÍ THỨC VÀ ĐỔI MỚI SỰ<br /> LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI CÔNG TÁC VẬN ĐỘNG<br /> TRÍ THỨC - THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN VÀ KINH NGHIỆM<br /> <br /> 60<br /> <br /> 3.1. Thực trạng đội ngũ trí thức và công tác vận động trí thức ở nước<br /> ta hiện nay<br /> 3.2.<br /> <br /> Đổi mới sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác vận động trí thức thực trạng, nguyên nhân, kinh nghiệm<br /> <br /> Chương 4:<br /> <br /> 60<br /> 79<br /> <br /> NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG, YÊU CẦU VÀ CÁC GIẢI PHÁP<br /> CHỦ YẾU TIẾP TỤC ĐỔI MỚI SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG<br /> ĐỐI VỚI CÔNG TÁC VẬN ĐỘNG TRÍ THỨC ĐẾN NĂM 2025<br /> <br /> 116<br /> <br /> 4.1. Những nhân tố tác động và yêu cầu tiếp tục đổi mới sự lãnh đạo<br /> của Đảng đối với công tác vận động trí thức<br /> <br /> 116<br /> <br /> 4.2. Những giải pháp chủ yếu tiếp tục đổi mới sự lãnh đạo của Đảng<br /> đối với công tác vận động trí thức giai đoạn hiện nay<br /> KẾT LUẬN<br /> <br /> 125<br /> 154<br /> <br /> DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN<br /> ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN<br /> <br /> 157<br /> <br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> 158<br /> <br /> PHỤ LỤC<br /> <br /> 169<br /> <br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT<br /> <br /> CNH, HĐH<br /> <br /> Công nghiệp hóa, hiện đại hóa<br /> <br /> CNXH<br /> <br /> Chủ nghĩa xã hội<br /> <br /> GD&ĐT<br /> <br /> Giáo dục và Đào tạo<br /> <br /> KH&CN<br /> <br /> Khoa học và công nghệ<br /> <br /> KH&KT<br /> <br /> Khoa học và kỹ thuật<br /> <br /> KTTT<br /> <br /> Kinh tế tri thức<br /> <br /> KT-XH<br /> <br /> Kinh tế - xã hội<br /> <br /> LHH<br /> <br /> Liên Hiệp hội<br /> <br /> MTTQ<br /> <br /> Mặt trận Tổ quốc<br /> <br /> UBND<br /> <br /> Ủy ban nhân dân<br /> <br /> XHCN<br /> <br /> Xã hội chủ nghĩa<br /> <br /> 1<br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài luận án<br /> Trí thức là vốn quý của dân tộc, là lực lượng tiêu biểu, thể hiện trình độ trí<br /> tuệ của một quốc gia và có vai trò quan trọng trong công cuộc xây dựng và bảo vệ<br /> Tổ quốc. Lịch sử cho thấy rằng: ở thời nào cũng vậy, sự hưng thịnh của đất nước<br /> tùy thuộc phần lớn vào việc coi trọng và sử dụng đội ngũ trí thức như thế nào. Cách<br /> đây hơn năm thế kỷ, trong bài Văn bia đề danh Tiến sĩ khoa Nhâm Tuất, niên hiệu<br /> Đại Bảo năm thứ 3(1942),Thân Nhân Trung đã nêu bật được tầm quan trọng của<br /> giáo dục nhân tài đối với sự hưng thịnh của đất nước:<br /> Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà<br /> hưng thịnh, nguyên khí suy thì thế nước yếu mà thấp hèn. Vì thế các bậc đế<br /> vương thánh minh không đời nào không coi việc giáo dục nhân tài, kén chọn<br /> kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí quốc gia làm công việc cần thiết [137].<br /> Hiện nay, Việt Nam đang đứng trước thách thức lớn về sự tụt hậu ngày càng<br /> xa so với các nước trong khu vực và quốc tế. Đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa,<br /> hiện đại hóa (CNH, HĐH) để từng bước vượt qua thách thức đó. Đội ngũ trí thức với<br /> đặc thù lao động của mình có vai trò quan trọng, có ý nghĩa rất quan trọng. Không có<br /> đội ngũ trí thức đủ mạnh thì không thể tiến hành CNH, HĐH đất nước, không thể xây<br /> dựng thành công chủ nghĩa xã hội (CNXH).<br /> Trí thức vừa là một bộ phận của nguồn lực con người, vừa là nguồn tiềm năng<br /> khoa học, kỹ thuật, trực tiếp tham gia vào việc nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân<br /> lực cho đất nước. Đánh giá về xu thế phát triển này, tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần<br /> thứ XI đã khẳng định: “Kinh tế tri thức phát triển mạnh, do đó, con người và tri thức<br /> càng trở thành nhân tố quyết định sự phát triển của mỗi quốc gia” [50, tr.97]. Nối tiếp<br /> truyền thống của dân tộc, vận dụng những quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư<br /> tưởng Hồ Chí Minh về trí thức, trong sự nghiệp đổi mới Đảng Cộng sản Việt Nam<br /> luôn quan tâm lãnh đạo công tác vận động đội ngũ trí thức. Đảng đã ban hành nhiều<br /> nghị quyết, chỉ thị để lãnh đạo công tác vận động trí thức, điển hình là Nghị quyết<br /> số 27-NQ/TW, về xây dựng đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HÐH<br /> (2008). Quan điểm, chủ trương đúng đắn của Đảng chậm được cụ thể hóa vào tình<br /> <br />