Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Dạy học các tác phẩm thơ Lí - Trần ở nhà trường phổ thông theo hướng minh giải văn bản

1<br /> <br /> bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o<br /> trêng ®¹i häc s ph¹m Hµ Néi<br /> ------------<br /> <br /> Ph¹m h¶i linh<br /> <br /> D¹y häc th¬ lÝ - trÇn ë nhµ trêng phæ th«ng<br /> theo híng minh gi¶i v¨n b¶n<br /> Chuyên ngành<br /> <br /> : Lí luận và phƣơng pháp dạy học<br /> Bộ môn Văn – tiếng Việt<br /> <br /> Mã số<br /> <br /> : 62.14.01.11<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ GIÁO DỤC HỌC<br /> Người hướng dẫn khoa học: 1. GS.TS. Lê A<br /> 2. TS. Trịnh Thị Lan<br /> <br /> Hµ Néi - 2016<br /> <br /> 2<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các ngữ liệu<br /> và trích dẫn trong luận án là hoàn toàn trung thực. Những kết luận khoa học của<br /> luận án chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.<br /> Hà Nội, tháng 8 năm 2016<br /> Tác giả<br /> <br /> Phạm Hải Linh<br /> <br /> 3<br /> LỜI CẢM ƠN<br /> <br /> Tôi xin dành sự kính trọng và lời cảm ơn sâu sắc tới GS.TS. Lê A và<br /> TS. Trịnh Thị Lan - những người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ, động viên, khích<br /> lệ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận án.<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới Khoa Ngữ văn, phòng Sau Đại học, Trường Đại<br /> học Sư phạm Hà Nội, đã giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành<br /> nhiệm vụ nghiên cứu của mình.<br /> Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến gia đình, người thân, bạn bè, Ban<br /> Giám hiệu Trường THPT Chuyên ĐHSP Hà Nội cùng toàn thể quý thầy cô, anh chị<br /> em đồng nghiệp và các em học sinh đã động viên, khích lệ, ủng hộ tôi trong suốt<br /> quá trình thực hiện luận án.<br /> Hà Nội, tháng 8 năm 2016<br /> Tác giả<br /> <br /> Phạm Hải Linh<br /> <br /> 4<br /> DANH MỤC CÁC TỪ, KHÁI NIỆM VIẾT TẮT<br /> <br /> MGVB<br /> <br /> : Minh giải văn bản<br /> <br /> BT<br /> <br /> : Bài tập<br /> <br /> GV<br /> <br /> : Giáo viên<br /> <br /> HS<br /> <br /> : Học sinh<br /> <br /> PP<br /> <br /> : Phương pháp<br /> <br /> SGK<br /> <br /> : Sách giáo khoa<br /> <br /> SGV<br /> <br /> : Sách giáo viên<br /> <br /> TN<br /> <br /> : Thực nghiệm<br /> <br /> ĐC<br /> <br /> : Đối chứng<br /> <br /> 5<br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1<br /> 1. Lí do chọn đề tài .................................................................................................. 1<br /> 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 3<br /> 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................... 3<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 4<br /> 5. Giả thuyết khoa học ............................................................................................. 5<br /> 6. Đóng góp mới của luận án ................................................................................... 5<br /> 7. Cấu trúc của luận án ............................................................................................ 6<br /> Chương 1: TỔNG QUAN ......................................................................................... 7<br /> 1.1. Quan điểm tiếp cận vấn đề minh giải văn bản.................................................. 7<br /> 1.1.1. Quan điểm tiếp cận di sản văn học Hán - Nôm ......................................... 7<br /> 1.1.2. Minh giải văn bản và hệ thống khái niệm có liên quan................................. 10<br /> 1.1.3. Minh giải văn bản và quá trình tổ chức minh giải văn bản Hán Nôm<br /> trong nhà trường ............................................................................................... 13<br /> 1.2. Các hướng tiếp cận tác phẩm thơ Lí - Trần .................................................... 15<br /> 1.2.1. Tiếp cận từ phương diện ngôn ngữ - văn tự ............................................. 15<br /> 1.2.2. Tiếp cận từ phương diện lịch sử văn bản và dịch bản ............................. 19<br /> 1.2.3. Tiếp cận từ phương diện nội dung, tư tưởng ........................................... 23<br /> 1.3. Những xu hướng tổ chức dạy học các tác phẩm thơ Lí - Trần trong trường<br /> phổ thông hiện nay ................................................................................................ 25<br /> 1.3.1. Xu hướng dạy học tác phẩm thơ Lí - Trần theo thi pháp thể loại .................. 25<br /> 1.3.2. Xu hướng dạy học tác phẩm thơ Lí - Trần theo hướng tiếp cận văn hóa ......... 27<br /> Tiểu kết chương 1 ................................................................................................. 29<br /> Chương 2: VẤN ĐỀ MINH GIẢI VĂN BẢN VÀ THỰC TRẠNG DẠY HỌC<br /> TÁC PHẨM THƠ LÍ - TRẦN Ở NHÀ TRƢỜNG PHỔ THÔNG..................... 30<br /> 2.1. Đặc điểm thơ Lí - Trần và yêu cầu đặt ra đối với việc minh giải văn bản ............ 30<br /> 2.1.1. Vài nét về bối cảnh lịch sử - văn hóa ....................................................... 30<br /> 2.1.2. Lực lượng sáng tác chủ yếu và hệ thống tác phẩm .................................. 31<br /> 2.1.3. Cảm hứng sáng tác chủ đạo ..................................................................... 33<br /> 2.1.4. Một số đặc điểm về ngôn ngữ, thể loại .................................................... 38<br /> <br />