Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lí hoạt động bồi dưỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội

Chia sẻ: Buctranhdo Buctranhdo | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:238

Thêm vào BST

Báo xấu

36
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận án là trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng, luận án đề xuất giải pháp quản lí hoạt động bồi dưỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội nhằm nâng cao năng lực thực hiện nhiệm vụ được giao của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lí hoạt động bồi dưỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM PHẠM NGUYÊN NHUNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TẠI CÁC TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Hà Nội - 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM PHẠM NGUYÊN NHUNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TẠI CÁC TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản lí giáo dục Mã số: 9 14 01 14 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC CÁN BỘ HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: 1. PGS. TS Lê Vân Anh 2. GS.TS Nguyễn Thị Hoàng Yến Hà Nội - 2020
i DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BDCT : Bồi dƣỡng chính trị CBQL : Cán bộ quản lí GV : Giảng viên LLCT : Lý luận chính trị TTBDCT : Trung tâm Bồi dƣỡng lý luận chính trị
ii MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................... i MỤC LỤC ......................................................................................................... ii DANH MỤC BẢNG SỐ ................................................................................. vii DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ ..................................................................... ix MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................. 3 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu .......................................................... 3 4. Giả thuyết khoa học ................................................................................... 3 5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................ 3 6. Giới hạn của đề tài ..................................................................................... 4 7. Phƣơng pháp tiếp cận và phƣơng pháp nghiên cứu .................................. 4 8. Luận điểm bảo vệ ...................................................................................... 7 9. Đóng góp mới của luận án......................................................................... 7 10. Cấu trúc của luận án ................................................................................ 8 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TẠI CÁC TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN............................................................................................. 9 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ................................................................ 9 1.1.1. Những nghiên cứu về quản lí đào tạo, bồi dƣỡng ........................... 9 1.1.2. Những nghiên cứu về quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị ............ 15 1.2. Một số khái niệm cơ bản ...................................................................... 20 1.2.1. Lý luận chính trị............................................................................. 20 1.2.2. Bồi dƣỡng ...................................................................................... 22 1.2.3. Bồi dƣỡng lý luận chính trị ............................................................ 23 1.2.4. Quản lí............................................................................................ 25 1.2.5. Quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị .............................. 28 1.3. Hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện ..................................................................................... 29
iii 1.3.1. Vị trí, vai trò của các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện....... 29 1.3.2. Chức năng và nhiệm vụ của Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện ........................................................................................................ 32 1.3.3. Mục tiêu, nội dung, phƣơng pháp, hình thức tổ chức bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện ............... 35 1.4. Mô hình quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị ....................... 37 1.4.1. Mô hình quản lí theo chức năng .................................................... 37 1.4.2. Mô hình quản lí đào tạo - bồi dƣỡng theo CIPO ........................... 39 1.5. Nội dung quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện .............................................................. 41 1.5.1. Quản lý xây dựng kế hoạch bồi dƣỡng lý luận chính trị ............... 41 1.5.2. Quản lí nội dung, chƣơng trình bồi dƣỡng lý luận chính trị ......... 43 1.5.3. Quản lí hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên .................... 46 1.5.4. Quản lí học viên ............................................................................. 48 1.5.5. Quản lí kiểm tra đánh giá kết quả bồi dƣỡnglý luận chính trị....... 50 1.5.6. Quản lí nguồn lực hỗ trợ tổ chức bồi dƣỡng lý luận chính trị ....... 51 1.6. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các trung tâm bồi dƣỡng chính trị .......................................................... 53 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1................................................................................ 60 Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TẠI CÁC TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI ................................................. 62 2.1. Khái quát chung về địa bàn nghiên cứu ............................................... 62 2.1.1. Khái quát chung về đặc điểm địa lý, tình hình văn hóa, kinh tế xã hội của Thủ đô Hà Nội............................................................................. 62 2.1.2. Quá trình hình thành các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của Hà Nội ............................................................................................... 63 2.1.3. Khái quát về các trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của Hà Nội ........................................................................................................... 65 2.2. Khái quát khảo sát thực trạng ............................................................... 68 2.2.1. Mục đích khảo sát .......................................................................... 68 2.2.2. Đối tƣợng khảo sát ......................................................................... 68
iv 2.2.3. Phƣơng pháp khảo sát .................................................................... 69 2.2.4. Nội dung khảo sát .......................................................................... 69 2.2.5. Xử lý kết quả khảo sát ................................................................... 69 2.3. Thực trạng hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội....................................... 71 2.3.1. Thực trạng đội ngũ cán bộ, giảng viên, học viên tại các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội ............................ 71 2.3.2. Thực trạng thực hiện nội dung chƣơng trình bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT ........................................................................ 74 2.3.3. Thực trạng tổ chức các lớp bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện.............................................. 81 2.3.4. Thực trạng kết quả bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện ................................................................. 84 2.4. Thực trạng quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội ......................... 87 2.4.1. Nhận thức của cán bộ quản lí và giáo viên về vai trò của công tác quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị ......................................... 87 2.4.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dƣỡng tại các trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị ........................................................................................ 89 2.4.3. Thực trạng quản lí nội dung, chƣơng trình bồi dƣỡng lý luận chính trị93 2.4.4. Thực trạng quản lí hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên .. 97 2.4.5. Thực trạng quản lí học viên ......................................................... 101 2.4.6. Thực trạng quản lí công tác kiểm tra đánh giá kết quả bồi dƣỡng lý luận chính trị .......................................................................................... 104 2.4.7. Thực trạng quản lí các nguồn lực hỗ trợ tổ chức bồi dƣỡng lý luận chính trị .................................................................................................. 108 2.4.8. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT của Hà Nội................................................... 111 2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện cấp huyện của thành phố Hà Nội....................................................................................... 114 2.5.1. Ƣu điểm ....................................................................................... 114 2.5.2. Hạn chế, khuyết điểm .................................................................. 115 2.5.3. Nguyên nhân của hạn chế, khuyết điểm ...................................... 117
v KẾT LUẬN CHƢƠNG 2.............................................................................. 119 Chƣơng 3. GIẢI PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TẠI CÁC TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN CỦA THÀNH PHỐ HÀ NỘI ........................................................ 120 3.1. Định hƣớng chỉ đạo của Đảng và Nhà nƣớc về công tác bồi dƣỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên.......................................................... 120 3.1.1. Quan điểm, mục tiêu về bồi dƣỡng lý luận chính trị ................... 120 3.1.2. Phƣơng châm công tác quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị ........ 121 3.1.3. Nhiệm vụ quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị ............................. 122 3.2. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ............................................................ 124 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo tính Đảng ................................................... 124 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống đồng bộ ................................ 124 3.2.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn .............................................. 125 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển ........................... 125 3.3. Các giải pháp đề xuất ......................................................................... 126 3.3.1. Chỉ đạo thực hiện đổi mới nội dung, phƣơng pháp bồi dƣỡng lý luận chính trị đáp ứng hội nhập quốc tế và phát triển đất nƣớc ............ 126 3.3.2. Tổ chức nâng cao năng lực giảng dạy cho đội ngũ giảng viên lí luận chính trị .......................................................................................... 131 3.3.3. Quản lí xây dựng bộ tiêu chuẩn, tiêu chí và đổi mới kiểm tra, đánh giá trong quản lí bồi dƣỡng lí luận chính trị ................................................... 138 3.3.4. Quản lí sử dụng hiệu quả các nguồn lực phục vụ hoạt động bồi dƣỡng lí luận chính trị ........................................................................... 145 3.3.5. Tăng cƣờng phối hợp các lực lƣợng trong quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị........................................................................... 150 3.4. Mối quan hệ giữa các giải pháp đề xuất ............................................. 154 3.5. Khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của các giải pháp đề xuất ............ 155 3.6. Thử nghiệm một số giải pháp đề xuất ................................................ 162 3.6.1. Mục đích và nội dung thử nghiệm ............................................... 162 3.6.2. Đối tƣợng thử nghiệm.................................................................. 162 3.6.3. Cách thức tiến hành ..................................................................... 162 3.6.4. Kết quả thử nghiệm ..................................................................... 163
vi KẾT LUẬN CHƢƠNG 3.............................................................................. 170 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 171 1. Kết luận.................................................................................................. 171 2. Khuyến nghị .......................................................................................... 173 DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
vii DANH MỤC BẢNG SỐ Bảng 2.1. Độ tin cậy của thang đánh giá ........................................................ 71 Bảng 2.2. Số lƣợng, cơ cấu, trình độ của CBQL và GV chuyên trách, kiêm chức tại một số TTBDCT cấp huyện của TP Hà Nội ..................................... 72 Bảng 2.3. Số lớp/HVđƣợc BDLLCT tại các TTBDCT (2015-2018) ............. 74 Bảng 2.4. Ý kiến đánh giá của CBQL và GV về nội dung chƣơng trình bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT ....................................................... 75 Bảng 2.5: Ý kiến đánh giá của học viên về nội dung học tập tại các TTBDCT ......................................................................................................... 78 Bảng 2.6. Ý kiến đánh giá của CBQL và GV về thực trạng công tác tổ chức các lớp bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT ..................................... 81 Bảng 2.7: Quy mô các lớp bồi dƣỡng tại các TTBDCT cấp huyện (số lớp/ số học viên) ..................................................................................................... 84 Bảng 2.8:Kết quả đầu ra của học viên tại các TTBDCT cấp huyện ............... 85 Bảng 2.9. Ý kiến đánh giá của học viên về kết quả đạt đƣợc sau mỗi khóa bồi dƣỡng tại TTBDCT ................................................................................... 86 Bảng 2.10: Thực trạng mức độ nhận thức của cán bộ quản lí và giảng viên về vai trò của công tác quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị............ 87 Bảng 2.11:Thực trạng xây dựng kế hoạch bồi dƣỡng tại các TTBDCT ......... 89 Bảng 2.12: Thực trạng quản lí nội dung, chƣơng trình bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT ............................................................................... 93 Bảng 2.13: Thực trạng quản lí hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên tại các TTBDCT .............................................................................................. 97 Bảng 2.14: Thực trạng quản lí học viên tại các TTBDCT ............................ 101 Bảng 2.15: Thực trạng quản lí công tác kiểm tra đánh giá kết quả bồi dƣỡng lý luận chính trịtại các TTBDCT .................................................................. 104 Bảng 2.16: Ý kiến đánh giá của học viên về hình thức, phƣơng pháp kiểm tra đánh giá nào đối với hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị .................... 107
viii Bảng 2.17: Thực trạng quản lí các điều kiện hỗ trợ bồi dƣỡng LLCT ......... 108 Bảng 2.18: Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT của Hà Nội .......................................................... 111 Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết của các giải pháp đề xuất .... 156 Bảng 3.2. Kết quả khảo nghiệm tính khả thi của các giải pháp đề xuất ....... 158 Bảng 3.3: Tƣơng quan giữa mức độ cấp thiết và mức độ khả thi của các biện pháp đề xuất .................................................................................................. 160 Bảng 3.4. Đặc điểm giảng viên tham gia thử nghiệm ................................... 162 Bảng 3.5. Thực trạng kiến thức và kỹ năng sử dụng phƣơng pháp và kỹ thuật giảng dạy LLCT của giảng viên trƣớc thử nghiệm ....................................... 164 Bảng 3.6. Thực trạng kiến thức và kỹ năng sử dụng phƣơng pháp và kỹ thuật giảng dạy LLCT của giảng viên sau thử nghiệm sƣ phạm ........................... 166
ix DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 1.1. Mô hình quản lí theo chức năng .................................................... 38 Sơ đồ 1.2. Các mối quan hệ tƣơng hỗ của CIPO ............................................ 39 Sơ đồ 1.3: Các nội dung quản lí đào tạo, bồi dƣỡng theo CIPO..................... 41 Biểu đồ 2.1: Thực trạng mức độ nhận thức của cán bộ quản lí và giảng viên về vai trò của công tác quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị............ 88 Biểu đồ 2.2: Thực trạng lập kế hoạch hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT cấp huyện.................................................................................. 93 Biểu đồ 2.3: Thực trạng quản lí nội dung, chƣơng trình bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT ............................................................................... 96 Biểu đồ 2.4: Thực trạng quản lí đội ngũ giảng viên tại các TTBDCT ......... 100 Biểu đồ 2.5: Thực trạng quản lí đội ngũ học viên tại các TTBDCT ............ 103 Biểu đồ 2.6: Thực trạng kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT ....................................................................................... 107 Biểu đồ 2.7: Thực trạng quản lí các điều kiện hỗ trợ hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT .................................................................... 110 Biểu đồ 3.1: Tƣơng quan giữa mức độ cấp thiết và mức độ khả thi của các biện pháp đề xuất........................................................................................... 161
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Biện chứng của sự phát triển xã hội đòi hỏi hệ thống chính trị xã hội nói chung, tổ chức bộ máy của Đảng nói riêng phải luôn có sự đổi mới, nhằm giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng, đáp ứng tốt những yêu cầu của đời sống xã hội. Nhận thức đƣợc việc quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức tại các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị luôn là nhân tố quan trọng góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên nâng cao phẩm chất chính trị, vững vàng về tƣ tƣởng, đƣờng lối, năng lực đƣợc phát triển,... góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nƣớc theo định hƣớng xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay. Trong đó, không thể không kể đến vai trò của các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp quận/huyện góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Bồi dƣỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên luôn đƣợc Đảng và Nhà nƣớc ta đẩy mạnh thực hiện. Nghị quyết Đại hội XI của Đảng nêu rõ:“Tiếp tục đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy của Đảng và của cả hệ thống chính trị; xác định rõ hơn chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu bộ máy, cơ chế vận hành, lề lối làm việc.”[24]. Chƣơng trình tổng thể cải cách hành chính nhà nƣớc giai đoạn 2011 - 2020 ban hành theo Nghị quyết số 30C/NQ - CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ đã đề ra mục tiêu “Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có đủ phẩm chất năng lực và trình độ, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và sự phát triển của đất nước”.[20] Hàng năm, Thành uỷ Hà Nội giao cácTrung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện thực hiện bồi dƣỡng lý luận chính trịcho hàng chục ngàn lƣợt cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trên địa bàn mỗi quận/huyện/ thị xã, với kinh phí trung bình khoảng 02 tỷ đồng. Đội ngũ cán bộ, giảng viên trong Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị có vai trò hết sức quan trọng, có ảnh hƣởng rất
2 lớn đến toàn bộ hoạt động của Trung tâm. Có khoảng trên 50% học viên đƣợc bồi dƣỡng liên tục nhiều năm, nên nếu không đổi mới nội dung, phƣơng pháp sẽ dẫn đến sự nhàm chán, phản tác dụng, không đáp ứng đƣợc yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ đổi mới. Do đó, cần chú trọng nâng cao vai trò của các trung tâm bồi dƣỡng lý luận chính trị cấp huyện về: quản lí bố trí giảng viên, nội dung, chƣơng trình, đối tƣợng bồi dƣỡng cần đƣợc chú trọng thƣờng xuyên, cần đƣợc nâng cao hơn để đảm bảo bảo tính thực tiễn, tính cấp thiết trong hoạt động bồi dƣỡng. Trong thời gian qua, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, còn có một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém về mặt tƣ tƣởng và năng lực làm ảnh hƣởng đến kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị trên địa bàn một số quận, huyện, thị xã gây tổn hại đến hình ảnh ngƣời đảng viên và niềm tin của quần chúng nhân dân vào vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Đồng thời, trƣớc yêu cầu phát triển của xã hội, trong sự nghiệp Công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc; trƣớc những tác động ngày càng tăng của mặt trái cơ chế thị trƣờng, tình hình an ninh chính trị trên thế giới và trong nƣớc, cần phải có một đội ngũ cán bộ, đảng viên “vừa hồng, vừa chuyên”, do đó công tác quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị nói chung và tại các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị cấp huyện cần đƣợc nâng cao hiệu quả thực hiện. Những năm vừa qua, đội ngũ cán bộ, giảng viên các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị cấp huyện ở Hà Nội đã phát huy vai trò trong tổ chức tuyên truyền giáo dục kịp thời các chủ trƣơng, chính sách của Đảng và Nhà nƣớc. Tuy nhiên, hiệu quả các hoạt động bồi dƣỡng và công tác quản lí còn chƣa cao. Chất lƣợng đội ngũ giảng viên, báo cáo viên, tuyên truyền viên, cán bộ, đảng viên cơ bản đáp ứng đƣợc yêu cầu nhiệm vụ, nhƣng việc bồi dƣỡng theo lối mòn, chƣa khoa học, chƣa đổi mới về nội dung, phƣơng pháp, đối tƣợng, về quản lí học viên vẫn xảy ra tại nhiều Trung tâm. Sự quan tâm lãnh đạo, chỉ
3 đạo quản lí hoạt động bồi dƣỡng tại các Trung tâm của cấp uỷ chƣa sâu sát, quyết liệt, chƣa kiểm tra, giám sát thƣờng xuyên... Từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lí hoạt động bồi dưỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dưỡng Chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội” để nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực trạng, luận án đề xuất giải pháp quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội nhằm nâng cao năng lực thực hiện nhiệm vụ đƣợc giao của cán bộ, đảng viên trong giai đoạn hiện nay. 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Bồi dƣỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của Hà Nội 4. Giả thuyết khoa học Quản lí hoạt động bồi dƣỡnglý luận chính trị của các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị cấp huyện đã đạt đƣợc những kết quả nhất định nhƣng còn gặp nhiều khó khăn và hạn chế.Nếu đề xuất đƣợc các giải pháp quản lí hoạt động bồi dƣỡng phù hợp trong bối cảnh hội nhập quốc tế sẽ nâng cao chất lƣợng hoạt động bồi dƣỡng tại các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trịcấp huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội, từ đó góp phần củng cố tƣ tƣởng chính trị, tăng cƣờng năng lực cho đội ngũ cán bộ, đảng viên cấp cơ sở đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của đất nƣớc, địa phƣơng hiện nay. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện.
4 5.2. Khảo sát thực trạng hoạt động bồi dƣỡng và quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội. 5.3. Đề xuất và thử nghiệm các giải pháp quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội. 6. Giới hạn của đề tài - Trong phạm vi luận án này, tác giả chỉ đề cập đến quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị cấp quận/huyện (trong luận án gọi chung là Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị cấp huyện) của thành phố Hà Nội. - Luận án xác định chủ thể quản lí là Ban giám đốc Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện với vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong công tác quản lý hoạt động bồi dƣỡng lí luận chính trị tại các Trung tâm. - Học viên là cán bộ, đảng viên đang làm việc tại các cơ quan Đảng, Nhà nƣớc, các đơn vị, các tổ chức chính trị x ã hội thuộc quận, huyện, thị xã trên địa bàn thành phố Hà Nội. - Địa bàn khảo sát thực trạng: tại 10Trung tâm Bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội. - Số lƣợng khách thể khảo sát cụ thể: + CBQL Huyện ủy, Trung tâm BDCT huyện: 35 ngƣời. + Giảng viên: 200 + Học viên: 400 ngƣời 7. Phƣơng pháp tiếp cận và phƣơng pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp tiếp cận - Tiếp cận theo chức năng quản lí: Quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các trung tâm bồi dƣỡng chính trị là nhiệm vụ chủ yếu và trọng tâm do đó có liên quan trực tiếp đến các hoạt động quản lí khác nhƣ: quản lí nhân sự, quản lí tài chính, cơ sở vật chất, quản lí nội dung chƣơng trình,…
5 thực hiện tốt các nội dung trên nhằm mục đích thực hiện tốt quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm. Quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị là chức năng của Ban Thƣờng vụ Huyện ủy chỉ đạo Ban Tổ chức, Ban Tuyên giáo Huyện ủy phối hợp Ban Giám đốc trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện thực hiện theo chỉ đạo của Thành ủy, Ban Tuyên giáo Thành ủy. Để thực hiện hoạt động bồi dƣỡng có hiệu quả, khoa học, nhà quản lí cần phải thực hiện theo đúng các chức năng quản lí hoạt động bồi dƣỡng nhƣ: lập kế hoạch bồi dƣỡng, tổ chức thực hiện bồi dƣỡng, chỉ đạo thực hiện bồi dƣỡng, kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dƣỡng,… - Tiếp cận nội dung quản lí: Để thực hiện có hiệu quả công tác quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị, cán bộ quản lí tại các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cần đảm bảo thực hiện các nội dung quản lí nhƣ: quản lí đội ngũ giảng viên, quản lí học viên, quản lí nội dung chƣơng trình, quản lí phƣơng pháp, hình thức tổ chức bồi dƣỡng, quản lí phƣơng tiện và các điều kiện hỗ trợ hoạt động bồi dƣỡng,… mỗi nội dung đều có một vai trò nhất định trong việc đảm bảo hiệu quả các hoạt động bồi dƣỡng. - Tiếp cận quản lí đào tạo bồi dƣỡng theo mô hình CIPO: Quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị cũng tuân theo chu trình của công tác quản lí các hoạt động đào tạo, bao gồm các khâu nhƣ: quản lí đầu vào (khảo sát nhu cầu đầu vào, tuyển sinh, xác định mục tiêu bồi dƣỡng), quản lí quá trình (thực hiện quá trình bồi dƣỡng với nội dung chƣơng trình, đối tƣợng bồi dƣỡng, phƣơng pháp, phƣơng tiện,…) và quản lí đầu ra (kết quả đạt đƣợc của học viên và các khóa bồi dƣỡng của trung tâm). 7.2. Phương pháp nghiên cứu * Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Phƣơng pháp phân tích, tổng hợp đƣợc sử dụng nhằm hệ thống hóa cơ sở lý luận về bồi dƣỡng lý luận chính trị và quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện từ đó xây dựng khung lý luận của vấn đề nghiên cứu.
6 * Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: - Điều tra bằng phiếu hỏi: tác giả xây dựng các phiếu hỏi theo các thang đo mức độ anket để đánh giá thực trạng bồi dƣỡnglý luận chính trị và quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị đối với đội ngũ cán bộ quản lí, giảng viên, nhân viên, học viên tại các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện. - Phỏng vấn sâu: tác giả tiến hành phỏng vấn sâu các đối tƣợng nhƣ: nhà khoa học, cán bộ quản lí, giảng viên đã và đang nghiên cứu, giảng dạy, quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị, các học viên đã và đang đƣợc bồi dƣỡng tại các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị huyện; lãnh đạo các đơn vị sử dụng cán bộ đƣợc bồi dƣỡng... nhằm tìm hiểu kỹ hơn về thực trạng, nguyên nhân của những khó khăn, hạn chế từ đó đánh giá toàn diện thực trạng, rút ra những kết luận khoa học. - Phương pháp tổng kết kinh nghiệmvề bồi dƣỡnglý luận chính trị và quản lí bồi dƣỡng của các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị huyện qua các giai đoạn lịch sử từ đó rút ra bài học kinh nghiệm cho việc kế thừa và đề xuất các giải pháp quản lí. - Phương pháp quan sát : tác giả quan sát cơ sở vật chất, trực tiếp tham dự các hoạt động giảng dạy của đội ngũ giảng viên… để bổ sung thông tin thực tiễn cho phƣơng pháp điều ra bằng phiếu hỏi, phỏng vấn sâu… - Phương pháp chuyên gia: phỏng vấn, xin ý kiến chuyên gia qua phiếu hỏiđể củng cố lí luạn và làm cơ sở khoa học cho việc đề xuất các giải pháp quản lí trong luận án. - Phương pháp thử nghiệm: thử nghiệm một số giải pháp để chứng minh và khẳng định tính khoa học, phù hợp, khả thi của hệ thống các giải pháp đề xuất trong luận án. * Nhóm phương pháp hỗ trợ: - Phƣơng pháp toán thống kê và phần mềm SPSS: Phƣơng pháp này đƣợc sử dụng nhằm tính toán các tham số đặc trƣng và xử lý các số liệu thu đƣợc để phân tích và đƣa ra kết luận từ các kết quả khảo sát thu đƣợc.
7 8. Luận điểm bảo vệ - Thực hiện bồi dƣỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác cán bộ hiện nay. Công tác bồi dƣỡng lý luận chính trị ở các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện vừa phải đảm bảo tính định hƣớng xã hội chủ nghĩa vừa phải hội nhập khu vực và quốc tế. Do đó cần phải quan tâm tới các yếu tố của quá trình bồi dƣỡng nhƣ: mục tiêu, nội dung, phƣơng pháp, hình thức tổ chức, kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị... - Quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị ở các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện chủ yếu đƣợc tiếp cận theo chức năng quản lí và nội dung quản lí để từ đó xác định rõ các công việc cụ thể cần triển khai thực hiện đối với chủ thể quản lí nhƣ: lập kế hoạch thực hiện, quản lí nội dung chƣơng trình bồi dƣỡng, quản lí hoạt động học tập của học viên, quản lí hoạt động dạy học của giảng viên, quản lí các điều kiện hỗ trợ thực hiện và quản lí hoạt động kiểm tra đánh giá... - Các giải pháp quản lí hoạt động bồi dƣỡnglý luận chính trị tại các TTBDCT cấp huyện đƣợc đề xuất theo hƣớng phát huy những điểm mạnh, khắc phục các hạn chế của thực trạng, chú trọng quản líđổi mới phƣơng pháp giảng dạy, phát triển đội ngũ giảng viên, đổi mới kiểm tra đánh giá kết quả bồi dƣỡng,... là những giải pháp chủ yếu cần đƣợc tập trung thực hiện tại các Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện trên địa bàn thành phố Hà Nội trong bối cảnh hiện nay. 9. Đóng góp mới của luận án 9.1. Đóng góp về lý luận - Phân tích những vấn đề lý luận về bồi dƣỡnglý luận chính trị và quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên theo tiếp cận chức năng quản lí và nội dung quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại Trung tâm Bồi dƣỡng Chính trị cấp huyện.
8 - Phân tích những yếu tố ảnh hƣởng đến quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT cấp huyện của thành phố Hà Nội 9.2. Đóng góp về thực tiễn - Phân tích, đánh giá thực trạng và nguyên nhân, hạn chế về quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lí bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội trong bối cảnh hội nhập quốc tế. - Làm tài liệu tham khảo cho công tác nghiên cứu và bồi dƣỡng cũng nhƣ trong lĩnh vực quản líhoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các TTBDCT cấp huyện. 10. Cấu trúc của luận án Ngoài các phần: mở đầu; kết luận và khuyến nghị; tài liệu tham khảo; phụ lục,nội dung chính củaluận án đƣợc trình bày trong 3 chƣơng. Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện Chƣơng 2: Thực trạng quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội Chƣơng 3: Giải pháp quản lí hoạt động bồi dƣỡng lý luận chính trị tại các Trung tâm bồi dƣỡng chính trị cấp huyện của thành phố Hà Nội.
9 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG BỒI DƢỠNG LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ TẠI CÁC TRUNG TÂM BỒI DƢỠNG CHÍNH TRỊ CẤP HUYỆN 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1. Những nghiên cứu về quản lí đào tạo, bồi dưỡng Đào tạo, bồi dƣỡng nâng cao trình độ cho ngƣời lao động là vấn đề đƣợc các nhà nghiên cứu ở các quốc gia phát triển quan tâm từ lâu và đƣợc nghiên cứu ở dƣới những góc độ khác nhau. James Donnoelly, James Gibson (Đại học Kentucky, Mỹ) và John Ivancevich (Đại học Houston, Mỹ) cho rằng để đào tạo, bồi dƣỡng cần phải dựa trên các tiêu chí sau: Nhu cầu đào tạo, bồi dƣỡng của cá nhân và tổ chức đã phù hợp chƣa; những vấn đề cần giải quyết ở mục tiêu đào tạo, bồi dƣỡng đã đƣợc làm rõ chƣa; phải kiểm tra, đánh giá công tác đào tạo, bồi dƣỡng để xác định xem chƣơng trình tiến triển nhƣ thế nào [110].Với những quốc gia đang phát triển nhƣ nƣớc ta thì vai trò điều hành của Nhà nƣớc trong lĩnh vực quản lý đào tạo, bồi dƣỡng còn rất lớn. Sự chỉ đạo từ Trung ƣơng đến địa phƣơng trong lĩnh vực đào tạo, bồi dƣỡng là thống nhất và những vấn đề trên đang đƣợc đề cập nghiên cứu. Derek Torrington, Laura Hall (Mỹ) cho rằng mục tiêu cơ bản của quản lí đào tạo, bồi dƣỡng là đảm bảo đầy đủ nhu cầu về nguồn lực cơ quan, nhu cầu về những kỹ năng cần thiết cả về số lƣợng và chất lƣợng để đảm bảo sự phát triển liên tục của cơ quan [108]. Các quan điểm trên tập trung vào các khâu kỹ thuật nhƣ các cách đánh giá, các loại đánh giá để thu thập những số liệu đo đếm đƣợc nhằm làm rõ hoạt động đào tạo, bồi dƣỡng cần thiết của cơ quan và nhằm xác định những phƣơng cách tối ƣu cho việc đào tạo, bồi dƣỡng đáp ứng những nhu cầu về nhân sự của tổ chức.