intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:211

Thêm vào BST
Báo xấu
34
lượt xem 12
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của Luận án này nhằm đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh THCS. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH NGUYỄN ĐĂNG CẦU QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC NGHỆ AN 2020
  2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH NGUYỄN ĐĂNG CẦU QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC Chuyên ngành: Quản lí giáo dục Mã số: 9140114 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN DỤC QUANG PGS.TS. PHẠM MINH HÙNG NGHỆ AN 2020
  3. i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận án là công trình nghiên cứu độc lập của tôi. Các số liệu và kết quả nêu trong luận án này có xuất xứ rõ ràng, chưa được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận án Nguyễn Đăng Cầu
  4. ii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i MỤC LỤC ......................................................................................................... ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... vii DANH MỤC CÁC BẢNG ............................................................................. viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ .................................................................................... x MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 Chương 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC ...................................................................................................... 9 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ........................................................................ 9 1.1.1. Nghiên cứu về hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh ................. 9 1.1.2. Nghiên cứu về quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh theo tiếp cận năng lực .......................................................................................... 18 1.1.3. Đánh giá chung .......................................................................................... 23 1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài................................................................... 24 1.2.1. Kỹ năng sống ............................................................................................. 24 1.2.2. Năng lực và tiếp cận năng lực ................................................................... 25 1.2.3. Giáo dục kỹ năng sống và hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực................................................................ 28 1.2.4. Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống theo tiếp cận năng lực ........... 29 1.3. Hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ......................................................................................................... 30 1.3.1. Mục tiêu của giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực .................................................................................................. 30 1.3.2. Các nguyên tắc của giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực .......................................................................................... 32 1.3.3. Nội dung giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ......................................................................................................... 33
  5. iii 1.3.4. Phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực .................................................................................................. 35 1.3.5. Con đường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ......................................................................................................... 36 1.3.6. Kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................................................................ 38 1.4. Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực .................................................................................................. 41 1.4.1. Sự cần thiết phải quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực................................................................ 41 1.4.2. Nội dung quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trường trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực................................................................ 43 1.4.3. Chủ thể quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................................................................ 54 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................................. 56 1.5.1. Các yếu tố khách quan .............................................................................. 56 1.5.2. Các yếu tố chủ quan .................................................................................. 58 Kết luận chương 1............................................................................................ 60 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ CÁC TỈNH BẮC TRUNG BỘ THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC................................................................ 61 2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, tình hình kinh tế xã hội và giáo dục các tỉnh Bắc Trung Bộ ....................................................................................................... 61 2.1.1. Điều kiện tự nhiên ..................................................................................... 61 2.1.2. Kinh tế xã hội ............................................................................................ 61 2.1.3. Tình hình giáo dục của các tỉnh Bắc Trung Bộ ........................................ 62 2.1.4. Tình hình giáo dục trung học cơ sở của các tỉnh Bắc Trung Bộ ............. 65
  6. iv 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng ......................................................................... 66 2.2.1. Mục đích khảo sát...................................................................................... 66 2.2.2. Nội dung khảo sát ...................................................................................... 66 2.2.3. Mẫu và đối tượng khảo sát ........................................................................ 66 2.2.4. Phương pháp khảo sát ............................................................................... 67 2.2.5. Cách thức xử lí số liệu khảo sát ................................................................ 68 2.2.6. Thời gian khảo sát ..................................................................................... 69 2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực .......................................................................................... 69 2.3.1. Thực trạng nhận thức về ý nghĩa hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................................. 69 2.3.2. Thực trạng thực hiện mục tiêu giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở .............................................................................................................. 71 2.3.3. Thực trạng thực hiện nội dung giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ......................................................................... 73 2.3.4. Thực trạng thực hiện phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực................................................................ 77 2.3.5. Thực trạng thực hiện con đường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở ............................................................................................................... 80 2.3.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................................. 81 2.4. Thực trạng quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ......................................................................... 83 2.4.1. Thực trạng nhận thức về sự cần thiết phải quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ........................ 83 2.4.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ......................................................................... 86
  7. v 2.4.3. Thực trạng tổ chức thực hiện lập kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................. 88 2.4.4. Thực trạng chỉ đạo thực hiện Lập kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực .................................... 90 2.4.5. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực .......................................... 92 2.4.6. Thực trạng quản lí các điều kiện đảm bảo để hoạt động giáo dục giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................... 93 2.4.7. Thực trạng bồi dưỡng đội ngũ làm công tác giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................................. 95 2.5. Thực trạng của các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ........................ 98 2.6. Đánh giá chung về thực trạng .................................................................... 101 2.6.1. Mặt mạnh ................................................................................................. 101 2.6.2. Mặt hạn chế.............................................................................................. 102 2.6.3. Nguyên nhân của thực trạng ................................................................... 103 Kết luận chương 2.......................................................................................... 105 Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC ............................................................................................................... 106 3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp .................................................................... 106 3.1.1 Đảm bảo tính mục tiêu ............................................................................. 106 3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ............................................................................ 106 3.1.3. Đảm bảo tính hệ thống ............................................................................ 106 3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả ............................................................................ 107 3.1.5. Đảm bảo tính khả thi ............................................................................... 107 3.2. Các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ....................................................................... 107
  8. vi 3.2.1. Tổ chức nâng cao nhận thức của cán bộ quản lí và giáo viên về sự cần thiết phải quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................................................................... 107 3.2.2. Lập kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ................................................................................... 110 3.2.3. Tổ chức và chỉ đạo hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ....................................................................... 114 3.2.4. Tăng cường kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực...................................................... 121 3.2.5. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực giáo dục kỹ năng sống cho giáo viên, cán bộ quản lí trường trung học cơ sở ..................................................... 127 3.2.6. Thiết lập các điều kiện đảm bảo hiệu quả quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực ...................... 132 3.3. Khảo sát tính cần thiết và tính khả thi các biện pháp đề xuất ................... 134 3.3.1. Mục đích khảo sát.................................................................................... 134 3.3.2. Nội dung và phương pháp khảo sát ........................................................ 134 3.3.3. Đối tượng khảo sát .................................................................................. 135 3.4. Thử nghiệm biện pháp................................................................................ 141 3.4.1. Tổ chức thử nghiệm ................................................................................ 141 3.4.2. Phân tích kết quả thử nghiệm.................................................................. 145 Kết luận chương 3 ......................................................................................... 153 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 154 1. Kết luận .......................................................................................................... 154 2. Khuyến nghị................................................................................................... 155 CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ................................. 157 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................... 158 PHỤ LỤC ...................................................................................................... 167
  9. vii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Viết đầy đủ Viết tắt Cán bộ quản lí CBQL Cha mẹ học sinh CMHS Đánh giá ĐG Giáo dục kỹ năng sống GDKNS Giáo dục phổ thông GDPT Giáo dục và đào tạo GD&ĐT Giáo viên GV Học sinh HS Kỹ năng KN Kỹ năng sống KNS Kiểm tra KT Năng lực NL Phương pháp PP Trung học cơ sở THCS
  10. viii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. So sánh hoạt động GDKNS theo tiếp cận nội dung và hoạt động GDKNS theo tiếp cận năng lực ....................................................................... 40 Bảng 2.1. Quy mô mạng lưới giáo dục của các tỉnh Bắc Trung Bộ ............... 62 Bảng 2.2. Số liệu về giáo dục THCS của các tỉnh Bắc Trung Bộ .................. 65 Bảng 2.3. Thông tin về đối tượng khảo sát ..................................................... 67 Bảng 2.4. Thang đánh giá kết quả khảo sát về GDKNS ................................. 69 cho học sinh THCS ......................................................................................... 69 Bảng 2.5. Mức độ nhận thức về ý nghĩa của hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL ................................................................................... 70 Bảng 2.6. Mức độ thực hiện mục tiêu GDKNS cho ....................................... 71 học sinh THCS ................................................................................................ 71 Bảng 2.7. Mức độ thực hiện các nội dung GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL ...................................................................................................... 73 Bảng 2.8. Mức độ thực hiện phương pháp GDKNS cho học sinh THCS ...... 77 Bảng 2.9. Mức độ thực hiện con đường GDKNS cho học sinh THCS .......... 80 Bảng 2.10. Mức độ kiểm tra, đánh giá kết quả GDKNS cho học sinh THCS 82 Bảng 2.11. Mức độ nhận thức về sự cần thiết phải quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL ............................................................. 84 Bảng 2.12. Mức độ xây dựng kế hoạch GDKNS đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực cho học sinh THCS .......................................................................... 86 Bảng 2.13. Mức độ tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực................................................................... 88 Bảng 2.14. Mức độ chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực................................................................... 90 Bảng 2.15. Mức độ thực hiện kiểm tra, đánh giá hoạt động GDKNS của học sinh THCS theo tiếp cận năng lực................................................................... 92
  11. ix Bảng 2.16. Mức độ thực hiện quản lí các điều kiện đảm bảo để hoạt động GDKNS năng sống cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực ..................... 94 Bảng 2.17. Mức độ bồi dưỡng đội ngũ làm công tác giáo dục ....................... 96 KNS cho học sinh THCS ................................................................................ 96 Bảng 2.18. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL ............................................................. 98 Bảng 3.1. Tổng hợp các đối tượng được khảo sát ........................................ 135 Bảng 3.2. Đánh giá tính cần thiết của các biện pháp được đề xuất .............. 136 Bảng 3.3. Đánh giá tính khả thi của các biện pháp được đề xuất ................. 138 Bảng 3.4. Kết quả khảo sát trình độ ban đầu về kiến thức của nhóm thử nghiệm ........................................................................................................... 145 Bảng 3.5. Bảng phân phối tần số F về đạt điểm Xi (đầu vào) ...................... 145 Bảng 3.6. Khảo sát trình độ ban đầu về các kỹ năng của nhóm thử nghiệm 146 Bảng 3.7. Bảng phân phối tần số F về số CBQL ở trường THCS đạt điểm Xi sau thử nghiệm .............................................................................................. 147 Bảng 3.8. Bảng tần suất kết quả kiểm tra trước và sau thử nghiệm về kỹ năng của CBQL ở trường THCS ........................................................................... 148 Bảng 3.9. Phân bố tần suất fi và tần suất tích luỹ fi↑ về kiến thức của CBQL ở trường THCS ................................................................................................. 148
  12. x DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Mức độ thực hiện nội dung GDKNS cho học sinh THCS........... 74 Biểu đồ 2.2. Mức độ thực hiện phương pháp GDKNS cho học sinh THCS .... 78 Biểu đồ 2.3. Mức độ thực hiện các hình thức kiểm tra, đánh giá hoạt động GDKNS cho học sinh THCS........................................................................... 82 Biểu đồ 2.4. Mức độ nhận thức về sự cần thiết phải quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL............................................... 85 Biểu đồ 2.5. Mức độ xây dựng kế hoạch GDKNS đảm bảo mục tiêu phát triển năng lực cho học sinh THCS .......................................................................... 87 Biểu đồ 2.6. Mức độ chỉ đạo thực hiện kế hoạch hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực................................................................... 91 Biểu đồ 2.7. Thời gian tổ chức hoạt động bồi dưỡng nâng cao năng lực GDKNS cho GV, CBQL ................................................................................. 97 Biểu đồ 2.8. Mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL ............................................................. 99 Biểu đồ 3.1. Phân bố tần suất về kiến thức của CBQL ở trường THCS trước thử nghiệm và sau thử nghiệm ............................................................................. 149 Biểu đồ 3.2 Tần suất tích lũy f i  về kiến thức của CBQL ở trường THCS trước thử nghiệm và sau thử nghiệm ............................................................. 149 Biểu đồ 3.3. So sánh kết quả về trình độ KN của CBQL ở trường THCS trước thử nghiệm và sau thử nghiệm ...................................................................... 152
  13. 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài 1.1. Báo cáo Giám sát toàn cầu giáo dục đã đề cập đến các mục tiêu giáo dục chung. Những mục tiêu này cho thấy mỗi quốc gia cần đảm bảo cho người học được tiếp cận các chương trình GDKNS phù hợp là một tiêu chí đánh giá chất lượng giáo dục. Chương trình GDKNS dành cho HS giúp các em từng bước củng cố lòng tự trọng, sự tin tưởng vào bản thân và người khác, từ đó có sự chuyển đổi tích cực về hành vi ứng xử với môi trường sống và xã hội. Như vậy, GDKNS giúp HS có được những kỹ năng cần thiết cho cuộc sống hiện tại và tương lai, đặc biệt là trong bối cảnh GD&ĐT của tất cả các quốc gia đang chịu tác động sâu sắc toàn diện của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với xu hướng kết hợp giữa các hệ thống ảo và thực thể, vạn vật kết nối Internet. 1.2. Mục tiêu của đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT nước ta là xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lí tốt; có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lí, gắn với xây dựng xã hội học tập; bảo đảm các điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế hệ thống GD&ĐT. Nghị quyết số 29/NQ - TW Hội nghị lần thứ 8, Ban chấp hành Trung ương Ðảng khóa XI về "Ðổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT đáp ứng yêu cầu CNH, HĐH trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế" tiếp tục khẳng định đổi mới nâng cao chất lượng GDPT, gắn hoạt động dạy học kiến thức môn học với tổ chức giáo dục các kỹ năng cần thiết cho học sinh. Vì KNS cần thiết cho HS trong cuộc sống, học tập và công việc sau này. Đồng thời thực hiện chuyển phương thức giáo dục từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực học sinh trong đó cấp học THCS là cấp quan trọng trong giáo dục trung học. 1.3. Chương trình GDPT năm 2018 [9] đang đặt ra cho các trường THCS những yêu cầu với trách nhiệm cao hơn trong tổ chức, quản lí các hoạt động
  14. 2 giáo dục trong đó có quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống của học sinh. Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa hiện nay phải đặt việc giáo dục KNS cho HS là vấn đề cấp thiết. GDKNS theo tiếp cận NL là cách tiếp cận hiện đại, phù hợp với xu thế phát triển của giáo dục và đang được các nước trên thế giới vận dụng. Thực tiễn cho thấy, hoạt động GDKNS và quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS mặc dù đã được quan tâm nhưng kết quả còn hạn chế. Từ những lí do trên, đề tài: Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực đã được chọn để nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn, luận án đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh THCS. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở các tỉnh Bắc Trung Bộ theo tiếp cận năng lực. 4. Giả thuyết khoa học Quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực là một nội dung quan trọng trong quản lí nhà trường. Tuy nhiên, hiện nay việc quản lí hoạt động này còn có những hạn chế nhất định, chưa đem lại hiệu quả cao. Nếu thực hiện đồng bộ các biện pháp dựa trên tiếp cận năng lực, tăng cường tính chủ động và phù hợp với đặc điểm tâm - sinh lí của học sinh thì sẽ nâng cao quả quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS.
  15. 3 5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu 5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận của quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực. 5.1.2. Đánh giá thực trạng quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS các tỉnh Bắc Trung Bộ theo tiếp cận năng lực. 5.1.3. Đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực và thử nghiệm biện pháp đã đề xuất. 5.2. Phạm vi nghiên cứu - Chỉ tập trung nghiên cứu hoạt động GDKNS thông qua môn học và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (nay là hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp). - Khảo sát thực trạng ở một số trường THCS các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh. - Thử nghiệm một biện pháp được đề xuất đối với CBQL và GV ở các trường trung học cơ sở của tỉnh Nghệ An. - Thời gian nghiên cứu trong ba năm học 2017 - 2018; 2018 - 2019 và 2019 - 2020. 6. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu 6.1. Cách tiếp cận 6.1.1. Tiếp cận hệ thống Quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh là hoạt động cơ bản trong trường phổ thông nói chung, trường THCS nói riêng, có quan hệ mật thiết với hoạt động khác. Bản thân quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS lại là một hệ thống cấu trúc, bao gồm các thành tố như: mục tiêu, nội dung, phương thức GDKNS, chủ thể quản lí, nguồn lực,... Bên cạnh đó, quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS chịu sự tác động của nhiều yếu tố chủ quan và
  16. 4 khách quan. Muốn nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực, phải tiến hành đồng bộ hoạt động quản lí trên tất cả các thành tố của nó, nhằm tạo nên một sức mạnh tổng hợp của toàn bộ hệ thống. 6.1.2. Tiếp cận hoạt động Hoạt động giáo dục KNS là một hoạt động giáo dục trong nhà trường nói chung, trường THCS nói riêng phải thông qua chính hoạt động thực tiễn của các em. Quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo theo tiếp cận NL đòi hỏi các chủ thể quản lí phải chủ động nắm bắt bản chất của GDKNS theo tiếp cận NL và cách thức tổ chức GDKNS theo tiếp cận NL. Từ đó có những biện pháp quản lí nhằm thay đổi nhận thức và cách làm trong xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, đánh giá kết quả, bồi dưỡng nâng cao NL, tạo điều kiện hỗ trợ cho việc triển khai hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL. 6.1.3. Tiếp cận phát triển Quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL là một hoạt động không “nhất thành, bất biến” mà thường xuyên phải thay đổi do ảnh hưởng từ môi trường xã hội, yêu cầu đổi mới giáo dục, sự phát triển tâm - sinh lí của HS,... Vì thế, các biện pháp quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL phải được xây dựng trong trạng thái “động và mở” để có thể dễ dàng bổ sung các yếu tố mới, phát triển từ loại hình trường THCS này sang loại hình trường THCS khác. 6.1.4. Tiếp cận năng lực Hoạt động GDKNS theo tiếp cận năng lực của học sinh là hoạt động hướng tới sự hình thành và phát triển các năng lực cơ bản của học sinh. Tiếp cận năng lực sẽ tạo cơ sở phương pháp luận để luận giải một số vấn đề lí luận cơ bản như: khái niệm, mục tiêu, nội dung, hình thức, phương pháp phương
  17. 5 tiện, kiểm tra, đánh giá hoạt động GDKNS theo tiếp cận NL ở trường THCS. Đồng thời đề xuất nội dung, cách thức tác động, các biện pháp quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo định hướng hình thành và phát triển năng lực. 6.1.5. Tiếp cận nội dung và chức năng quản lí Hoạt động GDKNS cho học sinh THCS bao gồm nhiều thành tố như: mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức giáo dục, kiểm tra, đánh giá,... Quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL theo chức năng và nội dung thực chất là quản lí các thành tố cấu trúc nói trên và được thực hiện thông qua bốn chức năng cơ bản: lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra và đánh giá. Vì vậy, trong luận án vận dụng cả hai cách tiếp cận trên để xây dựng khung lí thuyết, khảo sát thực trạng và đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL. 6.1.6. Tiếp cận thực tiễn Quan điểm này đòi hỏi trong quá trình nghiên cứu phải bám sát thực tiễn các trường THCS phát hiện được những mâu thuẫn, những khó khăn của thực tiễn để đề xuất biện pháp quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL, cơ chế quản lí có cơ sở khoa học và có tính khả thi. 6.2. Phương pháp nghiên cứu 6.2.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lí luận 6.2.1.1. Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu được vận dụng để phân tích, tổng hợp tài liệu có liên quan đến hoạt động GDKNS và quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS, làm cơ sở để khảo sát thực trạng, đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL. 6.2.1.2. Phương pháp khái quát hóa các nhận định độc lập Trên cơ sở các vấn đề nghiên cứu, nhận định, quan điểm độc lập từ các
  18. 6 nguồn tài liệu khác nhau về quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực khái quát lên thành các ý kiến, nhận định riêng của tác giả. 6.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn có các phương pháp nghiên cứu sau đây: 6.2.2.1. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi Kết hợp hai hình thức điều tra bằng phiếu hỏi, trao đổi phỏng vấn để thu thập các thông tin từ thực tiễn tìm hiểu sâu thêm các vấn đề về thực trạng quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL. Ngoài ra, phương pháp này còn được vận dụng để khảo sát sự cần thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất. 6.2.2.2. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục được vận dụng để thu thập các thông tin từ thực tế quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực và kinh nghiệm quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS trên địa bàn khảo sát. 6.2.2.3. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động giáo dục Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động được vận dụng để nghiên cứu các sản phẩm hoạt động của HS, GV và CBQL ở trường THCS trên địa bàn khảo sát liên quan đến vấn đề nghiên cứu. 6.2.2.4. Phương pháp chuyên gia Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia được vận dụng để thu thập thông tin, xin ý kiến các chuyên gia về các vấn đề nghiên cứu tăng độ tin cậy của kết quả khảo sát. 6.2.2.5. Phương pháp thử nghiệm Phương pháp thử nghiệm được vận dụng để thử nghiệm biện pháp đề xuất trong thực tiễn quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận NL ở một số trường THCS trên địa bàn khảo sát.
  19. 7 6.2.3. Phương pháp thống kê toán học Vận dụng thống kê toán học và phần mềm Microsoft Excel để xử lí số liệu khảo sát. Sử dụng sơ đồ, đồ thị để phân tích các vấn đề nghiên cứu một cách trực quan. 7. Những luận điểm cần bảo vệ 7.1. GDKNS cho học sinh THCS có vai trò quan trọng trong việc phát triển toàn diện nhân cách học sinh. Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa hiện nay phải xem GDKNS cho HS là vấn đề cấp thiết. GDKNS cần được tiếp cận theo năng lực, vì đây là cách tiếp cận hiện đại, phù hợp với xu thế phát triển của giáo dục và đang được các nước trên thế giới vận dụng trong hoạt động GDKNS cho học sinh THCS. Để nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực, cần xác định rõ nội dung quản lí, chủ thể quản lí và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động này. 7.2. Hoạt động GDKNS và quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, trước yêu cầu đổi mới GD&ĐT, xu thế hội nhập quốc tế và chuyển phương thức giáo dục từ tiếp cận nội dung sang tiếp cận năng lực, hoạt động này đang tồn tại những bất cập, hạn chế nhất định. Vì vậy, để nâng cao hiệu quả hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực cần có những biện pháp quản lí có cơ sở khoa học và có tính khả thi. 7.3. Tổ chức nâng cao nhận thức của CBQL, GV về sự cần thiết phải quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực; Lập kế hoạch hóa hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực; Tổ chức, chỉ đạo hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực; Tăng cường kiểm tra, đánh giá hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực; Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực giáo dục KNS cho GV, CBQL trường THCS; Thiết lập các điều kiện đảm bảo hiệu quả quản lí
  20. 8 hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực; Tăng cường kiểm tra, đánh giá hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực,... là những biện pháp các trường THCS cần phải thực hiện để nâng cao hiệu quả quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực. 8. Đóng góp của luận án 8.1. Bổ sung, hoàn thiện những vấn đề lí luận của đề tài, trên cơ sở làm rõ tổng quan nghiên cứu vấn đề, các khái niệm cơ bản; đặc biệt đã xem xét hoạt động GDKNS và quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo một hướng tiếp cận mới so với trước đây - tiếp cận năng lực. 8.2. Việc khảo sát toàn diện, đầy đủ thực trạng phát triển hoạt động GDKNS và quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực trên các địa bàn đã đem lại những đánh giá khách quan về thực trạng này làm cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất các biện pháp của đề tài. 8.3. Các biện pháp đề xuất của đề tài không chỉ có khả năng vận dụng vào quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực trên địa bàn khảo sát mà còn có thể vận dụng vào quản lí hoạt động GDKNS cho học sinh THCS theo tiếp cận năng lực trên phạm vi cả nước. 9. Cấu trúc của luận án Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Khuyến nghị, Tài liệu tham khảo và Phụ lục nghiên cứu; luận án gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lí luận của quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực. Chương 2: Thực trạng quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở các tỉnh Bắc Trung Bộ theo tiếp cận năng lực. Chương 3: Biện pháp quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trung học cơ sở theo tiếp cận năng lực.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2431 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
4=>1