Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Quản lý phát triển Trung tâm học tập cộng đồng theo định hướng xã hội học tập

Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o<br /> VIÖN KHOA HäC GI¸O DôC VIÖT NAM<br /> -------------------<br /> <br /> BïI TRäNG TR¢M<br /> <br /> QU¶N Lý PH¸T TRIÓN<br /> TRUNG T¢M HäC TËP CéNG §ång<br /> theo ®Þnh h-íng x· héi häc tËp<br /> <br /> LuËn ¸n tiÕn sÜ khoa häc gi¸o dôc<br /> Chuyªn ngµnh: qu¶n lý gi¸o dôc<br /> M· sè<br /> <br /> : 62 .14. 01. 14<br /> <br /> Ng-êi h-íng dÉn khoa häc:<br /> PGS. TS. T« B¸ Tr-îng<br /> TS. NguyÔn Hång ThuËn<br /> <br /> hµ néi - 2015<br /> <br /> i<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả<br /> nghiên cứu trong luận án là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công<br /> trình nào.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Bùi Trọng Trâm<br /> <br /> ii<br /> <br /> DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT<br /> <br /> CB - GV<br /> <br /> Cán bộ - Giáo viên<br /> <br /> CBQL<br /> <br /> Cán bộ quản lý<br /> <br /> CĐ<br /> <br /> Cộng đồng<br /> <br /> CNH - HĐH<br /> <br /> Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa<br /> <br /> CSVC<br /> <br /> Cơ sở vật chất<br /> <br /> ĐCSVN<br /> <br /> Đảng cộng sản Việt Nam<br /> <br /> GDĐT<br /> <br /> Giáo dục và Đào tạo<br /> <br /> GDBĐ<br /> <br /> Giáo dục ban đầu<br /> <br /> GDCQ<br /> <br /> Giáo dục chính quy<br /> <br /> GDQD<br /> <br /> Giáo dục quốc dân<br /> <br /> GDKCQ<br /> <br /> Giáo dục không chính quy<br /> <br /> GDTT<br /> <br /> Giáo dục tiếp tục<br /> <br /> KH - CN<br /> <br /> Khoa học và Công nghệ<br /> <br /> KT - XH<br /> <br /> Kinh tế - Xã hội<br /> <br /> HTSĐ<br /> <br /> Học tập suốt đời<br /> <br /> NSNN<br /> <br /> Ngân sách Nhà nước<br /> <br /> QLTT<br /> <br /> Quản lý trung tâm<br /> <br /> PTCĐ<br /> <br /> Phát triển cộng đồng<br /> <br /> TNXH<br /> <br /> Trách nhiệm xã hội<br /> <br /> TT HTCĐ<br /> <br /> Trung tâm học tập cộng đồng<br /> <br /> XHHT<br /> <br /> Xã hội học tập<br /> <br /> XHHGD<br /> <br /> Xã hội hóa giáo dục<br /> <br /> UBND<br /> <br /> Uỷ ban nhân dân<br /> <br /> iii<br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> MỞ ĐẦU .................................................................................................................................. 1<br /> 1. Lí do chọn đề tài .......................................................................................................... 1<br /> 2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................................... 3<br /> 3. Khách thể, đối tượng nghiên cứu ................................................................................ 3<br /> 4. Giả thuyết khoa học ..................................................................................................... 3<br /> 5. Nội dung và phạm vi nghiên cứu ................................................................................ 4<br /> 6. Phương pháp tiếp cận và các phương pháp nghiên cứu cụ thể ................................... 4<br /> 7. Luận điểm bảo vệ ........................................................................................................ 6<br /> 8. Đóng góp mới của luận án ........................................................................................... 7<br /> 9. Bố cục của luận án ....................................................................................................... 7<br /> Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN TRUNG TÂM<br /> HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG THEO ĐỊNH HƢỚNG Xà HỘI HỌC TẬP ................... 8<br /> 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ........................................................................................ 8<br /> 1.1.1. Các công trình nghiên cứu về học tập suốt đời và xã hội học tập ........................ 8<br /> 1.1.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý phát triển trung tâm HTCĐ .................... 11<br /> 1.2. Các khái niệm cơ bản ............................................................................................. 15<br /> 1.2.1. Học tập suốt đời và xã hội học tập ...................................................................... 15<br /> 1.2.2. Giáo dục cộng đồng và trung tâm học tập cộng đồng ........................................ 20<br /> 1.2.3. Phát triển trung tâm học tập cộng đồng .............................................................. 21<br /> 1.2.4. Quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng ................................................ 23<br /> 1.3. Trung tâm học tập cộng đồng với việc xây dựng xã hội học tập ........................... 26<br /> 1.3.1. Xã hội học tập - đòi hỏi tất yếu của nền kinh tế tri thức ..................................... 26<br /> 1.3.2. Các đặc trưng cơ bản của xã hội học tập ........................................................... 28<br /> 1.3.3. Trung tâm học tập cộng đồng - góp phần xây dựng xã hội học tập<br /> và phát triển kinh tế - xã hội .......................................................................................... 30<br /> 1.4. Phát triển trung tâm học tập cộng đồng theo định hướng xã hội học tập ............... 35<br /> 1.4.1. Mục tiêu, nguyên lý và tiến trình phát triển trung tâm học tập cộng đồng ......... 35<br /> 1.4.2. Phương thức quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng ........................... 37<br /> 1.4.3. Nội dung quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng theo định hướng<br /> xã hội học tập ................................................................................................................ 39<br /> <br /> iv<br /> 1.5. Khung tiêu chuẩn đánh giá quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng<br /> theo định hướng xã hội học tập ..................................................................................... 54<br /> 1.6. Phân tích môi trường trong quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng ........ 57<br /> 1.6.1. Phân tích môi trường bên ngoài .......................................................................... 57<br /> 1.6.2. Phân tích môi trường bên trong/ nội bộ .............................................................. 61<br /> 1.6.3. Các giải pháp quản lý bất trắc của yếu tố môi trường ....................................... 62<br /> Kết luận chương 1 ......................................................................................................... 66<br /> Chƣơng 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN TRUNG TÂM<br /> HỌC TẬP CỘNG ĐỒNG THEO ĐỊNH HƢỚNG Xà HỘI HỌC TẬP ................. 68<br /> 2.1. Kinh nghiệm nước ngoài ........................................................................................ 68<br /> 2.1.1. Khái quát xu thế phát triển trung tâm học tập cộng đồng của các nước ............ 68<br /> 2.1.2. Quản lý trung tâm học tập cộng đồng ở một số nước Châu Á ............................ 69<br /> 2.1.3. Kinh nghiệm cho Việt Nam từ thực tiễn quản lý phát triển trung tâm<br /> học tập cộng đồng của các nước Châu Á ...................................................................... 75<br /> 2.2. Khái quát nguồn nhân lực, hệ thống đào tạo và mạng lưới trung tâm học tập<br /> cộng đồng ở Thái Bình .................................................................................................. 75<br /> 2.2.1. Nguồn nhân lực Thái Bình phân theo trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật ....... 75<br /> 2.2.2. Khái quát hệ thống giáo dục và đào tạo ở Thái Bình ......................................... 79<br /> 2.2.3. Mạng lưới và quy mô học tập tại trung tâm học tập cộng đồng ở Thái Bình ..... 83<br /> 2.3. Thực trạng quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng ở Thái Bình .............. 87<br /> 2.3.1. Công tác lập kế hoạch phát triển trung tâm ........................................................ 87<br /> 2.3.2. Xây dựng mô hình tổ chức và bộ máy của trung tâm .......................................... 90<br /> 2.3.3. Phương thức tổ chức các chương trình phổ biến kiến thức và tập huấn ............ 92<br /> 2.3.4. Công tác huy động các nguồn lực cho phát triển học tập của cộng đồng .......... 95<br /> 2.3.5. Công tác đánh giá và củng cố sự phát triển của trung tâm ................................ 99<br /> 2.3.6. Việc hỗ trợ và giám sát của nhà nước đối với trung tâm học tập cộng đồng ... 103<br /> 2.4. Đánh giá chung việc quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng<br /> theo định hướng xã hội học tập ở Thái Bình ............................................................... 106<br /> 2.4.1. Mục tiêu của đề án xây dựng xã hội học tập ở Thái Bình ................................. 106<br /> 2.4.2. Những thuận lợi và khó khăn trong quản lý phát triển trung tâm học tập cộng đồng ... 108<br /> 2.4.3. Thành tựu và hạn chế của quản lý trung tâm học tập cộng đồng theo hướng<br /> xây dựng xã hội học tập ............................................................................................... 109<br /> Kết luận chương 2 ....................................................................................................... 111<br /> <br />