Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Mức độ công bố thông tin kế toán và năng lực cạnh tranh – bằng chứng thực nghiệm tại các doanh nghiệp xây dựng và kinh doanh bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Chia sẻ: Bình Bình | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:241

Thêm vào BST

Báo xấu

18
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung của luận án nhằm nghiên cứu về công bố thông tin ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp; công bố thông tin ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp; đánh giá sự tác động và mức độ tác động của mức độ công bố thông tin kế toán đến năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp xây dựng và kinh doanh bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Mức độ công bố thông tin kế toán và năng lực cạnh tranh – bằng chứng thực nghiệm tại các doanh nghiệp xây dựng và kinh doanh bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM ------------------------------ NGUYỄN VĂN BẢO MỨC ĐỘ CÔNG BỐ THÔNG TIN KẾ TOÁN VÀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH – BẰNG CHỨNG THỰC NGHIỆM TẠI CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM ------------------------------ NGUYỄN VĂN BẢO MỨC ĐỘ CÔNG BỐ THÔNG TIN KẾ TOÁN VÀ NĂNG LỰC CẠNH TRANH – BẰNG CHỨNG THỰC NGHIỆM TẠI CÁC DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG VÀ KINH DOANH BẤT ĐỘNG SẢN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM Chuyên ngành: KẾ TOÁN Mã số: 9340301 LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. Nguyễn Thị Kim Cúc 2. PGS.TS. Trần Văn Tùng TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi theo sự hướng dẫn của TS. Nguyễn Thị Kim Cúc và PGS.TS Trần Văn Tùng. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận án là trung thực, khách quan và tôi không sao chép bất kỳ công trình nghiên cứu nào. Các nghiên cứu mà tôi kế thừa đều được trích dẫn rõ ràng, cụ thể và ghi rõ nguồn gốc. Tp. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2021 Nghiên cứu sinh Nguyễn Văn Bảo
ii LỜI CẢM ƠN Trước tiên tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và tri ân sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Kim Cúc và PGS.TS Trần Văn Tùng. Cô/Thầy là những người đã tận tình hướng dẫn, luôn hết lòng động viên, hỗ trợ và định hướng cho tôi trong suốt quá trình thực hiện Luận án này. Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn tới Quý Thầy/Cô trong Khoa Kế toán Trường Đại học Kinh tế Hồ Chí Minh cũng như các cán bộ/viên chức ở Viện Sau Đại học, Thư viện đã hỗ trợ tôi trong quá trình học tập, tìm tài liệu và nghiên cứu. Tôi cũng xin cảm ơn các Quý Ông/Bà chuyên gia, Ban Chủ nhiệm Khoa, Quý Thầy/Cô giảng viên Khoa Tài chính Thương Mại - Trường Đại học Công nghệ Tp.HCM đã luôn tạo điều kiện, hỗ trợ và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình phỏng vấn, khảo sát, thu thập dữ liệu và hoàn thành Luận án. Sau cùng, tôi xin gởi lời cảm ơn đến gia đình tôi, những người thân luôn bên cạnh động viên, hỗ trợ tôi, luôn cho tôi tinh thần làm việc và học tập trong suốt quá trình học tập và hoàn thành nghiên cứu này. Tp. Hồ Chí Minh, ngày … tháng …. năm 2021 Nghiên cứu sinh Nguyễn Văn Bảo
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................................i LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................................ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................. x DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................................. xi DANH MỤC CÁC HÌNH ............................................................................................ xiii TÓM TẮT .....................................................................................................................xiv ABSTRACT ................................................................................................................... xv PHẦN MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................................... 1 2. Mục tiêu nghiên cứu..................................................................................................... 5 2.1 Mục tiêu tổng quát ..................................................................................................... 5 2.2 Mục tiêu cụ thể ........................................................................................................... 5 3. Câu hỏi nghiên cứu ...................................................................................................... 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................................ 5 5. Phương pháp nghiên cứu.............................................................................................. 6 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài: .................................................................... 8 7. Kết cấu của luận án: ..................................................................................................... 8 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC ....................................... 10 1.1 Các nghiên cứu nước ngoài ...................................................................................... 10 1.1.1 Nghiên cứu về công bố thông tin kế toán ............................................................. 10 1.1.2 Nghiên cứu về bộ chỉ số công bố thông tin kế toán .............................................. 14 1.1.3 Nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin kế toán .... 18
iv 1.1.4 Nghiên cứu về công bố thông tin ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp .............................................................................................................................25 1.2 Các nghiên cứu trong nước ......................................................................................26 1.2.1 Nghiên cứu về công bố thông tin kế toán..............................................................26 1.2.2. Nghiên cứu về bộ chỉ số công bố thông tin kế toán .............................................29 1.2.3 Nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin kế toán ....31 1.2.4 Nghiên cứu về công bố thông tin ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp .............................................................................................................................35 1.3 Nhận xét về các nghiên cứu trước và xác định khe hổng nghiên cứu......................36 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ...............................................................................................38 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ..............................................................................39 2.1 Cơ sở lý thuyết về công bố thông tin kế toán ...........................................................39 2.1.1 Khái niệm chung về công bố thông tin kế toán .....................................................39 2.1.2 Đo lường công bố thông tin kế toán ......................................................................41 2.1.2.1 Đo lường không trọng số....................................................................................43 2.1.2.2 Đo lường có trọng số ..........................................................................................43 2.1.2.3 Đo lường hỗn hợp...............................................................................................43 2.2 Cơ sở lý thuyết về năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.......................................44 2.2.1 Khái niệm về cạnh tranh........................................................................................44 2.2.2 Khái niệm về năng lực cạnh tranh .........................................................................45 2.2.3 Một số quan điểm về năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp ...............................45 2.2.3.1 Quan điểm dựa vào lợi thế cạnh tranh ...............................................................45 2.2.3.2 Quan điểm cạnh tranh dựa vào nguồn lực và cách tiếp cận năng lực cốt lõi .....47
v 2.2.3.3 Quan điểm cạnh tranh dựa trên định hướng thị trường ...................................... 48 2.2.4 Các nhân tố bên trong đánh giá năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp ............... 50 2.3 Các lý thuyết nền có liên quan ................................................................................. 52 2.3.1 Lý thuyết thông tin bất cân xứng (Asymmetric theory) ........................................ 52 2.3.2 Lý thuyết đại diện (Agency theory) ...................................................................... 53 2.3.3 Lý thuyết chi phí sở hữu (Proprietary costs theory) ............................................. 54 2.3.4 Lý thuyết tín hiệu (Signaling theory) .................................................................... 55 2.4 Đặc điểm doanh nghiệp Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt Nam ảnh hưởng đến công bố thông tin kế toán ..................................................... 56 2.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin kế toán của các doanh nghiệp Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt Nam ........................ 58 2.5.1 Cơ cấu Hội đồng quản trị ...................................................................................... 58 2.5.2 Tỷ lệ sở hữu nhà nước ........................................................................................... 59 2.5.3 Tỷ lệ sở hữu cổ đông nước ngoài .......................................................................... 59 2.5.4 Chủ thể kiểm toán ................................................................................................. 60 2.5.5 Đòn bẩy tài chính .................................................................................................. 61 2.5.6 Khả năng sinh lời .................................................................................................. 61 2.5.7 Khả năng thanh toán.............................................................................................. 62 2.5.8 Tài sản cố định ..................................................................................................... 62 2.5.9 Quy mô doanh nghiệp ........................................................................................... 63 2.5.10 Thời gian hoạt động của doanh nghiệp ............................................................... 63 2.6 Tác động của mức độ công bố thông tin kế toán đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp ............................................................................................................................. 65
vi KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ...............................................................................................67 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...........................................................68 3.1 Quy trình nghiên cứu................................................................................................68 3.2 Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................................70 3.2.1 Phương pháp nghiên cứu định tính .......................................................................71 3.2.1.1 Quy trình nghiên cứu..........................................................................................71 3.2.1.2 Số lượng mẫu .....................................................................................................73 3.2.1.3 Lựa chọn chuyên gia để khảo sát ý kiến ............................................................73 3.2.1.4 Thiết kế dàn bài thảo luận ..................................................................................73 3.2.1.5 Quy trình khảo sát, thu thập dữ liệu ...................................................................74 3.2.2 Phương pháp nghiên cứu định lượng ....................................................................75 3.2.2.1 Quy trình nghiên cứu..........................................................................................75 3.2.2.2 Công cụ xử lý và phân tích dữ liệu ....................................................................76 3.2.2.3 Lựa chọn loại dữ liệu..........................................................................................76 3.2.2.4 Cách thức thu thập dữ liệu .................................................................................77 3.2.2.5 Xác định kích thước mẫu và phương pháp chọn mẫu ........................................79 3.2.2.6 Lựa chọn mô hình hồi quy ................................................................................79 3.2.2.7 Kiểm định các khuyết tật của mô hình hồi quy .................................................81 3.3 Các giả thuyết nghiên cứu đề xuất ...........................................................................85 3.3.1 Cơ cấu Hội đồng quản trị ......................................................................................85 3.3.2 Tỷ lệ sở hữu vốn nhà nước ....................................................................................85 3.3.3 Tỷ lệ sở hữu cổ đông nước ngoài ..........................................................................86 3.3.4 Chủ thể kiểm toán ................................................................................................86
vii 3.3.5 Đòn bẩy tài chính .................................................................................................. 87 3.3.6 Khả năng sinh lời .................................................................................................. 87 3.3.7 Khả năng thanh toán.............................................................................................. 88 3.3.8 Tài sản cố định ...................................................................................................... 88 3.3.9 Quy mô doanh nghiệp ........................................................................................... 89 3.3.10 Thời gian hoạt động của doanh nghiệp ............................................................... 89 3.3.11 Mức độ công bố thông tin kế toán ...................................................................... 90 3.4 Mô hình nghiên cứu đề xuất và cơ sở hình thành các biến nghiên cứu ................... 91 3.5 Đề xuất cách đo lường các biến trong mô hình ....................................................... 93 3.5.1 Các biến phụ thuộc ................................................................................................ 94 3.5.2 Các biến độc lập và biến kiểm soát ....................................................................... 97 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3............................................................................................... 98 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ......................................... 99 4.1 Kết quả nghiên cứu định tính ................................................................................... 99 4.1.1 Về xác định nhân tố ảnh hưởng ............................................................................ 99 4.1.2 Về cách thức đo lường các nhân tố ảnh hưởng ................................................... 101 4.1.3 Về cách thức xây dựng bộ chỉ mục công bố thông tin kế toán ........................... 104 4.1.4 Về các nhân tố khác có ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin kế toán ........ 104 4.1.5 Về nhận định Mức độ công bố thông tin kế toán có tác động đến năng lực cạnh tranh của các DN Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt Nam ...................................................................................................................................... 105 4.1.6 Về cách thức đo lường năng lực cạnh tranh của DN .......................................... 105 4.2 Kết quả nghiên cứu định lượng .............................................................................. 106
viii 4.2.1 Thống kê mô tả các biến .....................................................................................106 4.2.1.1 Thống kê mô tả các biến phụ thuộc..................................................................107 4.2.1.2 Thống kê mô tả các biến độc lập ......................................................................111 4.2.2 Kiểm tra sự tương quan giữa các biến trong mô hình .........................................112 4.2.3 Phân tích hồi quy các mô hình ............................................................................114 4.2.3.1 Phân tích hồi quy mô hình (1) ..........................................................................114 4.2.3.2 Phân tích hồi quy mô hình (2) ..........................................................................122 4.2.3.3 Tổng hợp kết quả hồi quy mô hình nghiên cứu ...............................................125 4.3 Bàn luận kết quả nghiên cứu ..................................................................................128 KẾT LUẬN CHƯƠNG 4 .............................................................................................134 CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý.......................................................................136 5.1 Kết luận ..................................................................................................................136 5.2 Hàm ý lý thuyết và quản trị ..................................................................................138 5.2.1 Hàm ý lý thuyết ...................................................................................................138 5.2.2 Hàm ý quản trị .....................................................................................................139 5.2.2.1 Đối với các công ty niêm yết............................................................................139 5.2.2.2 Đối với các cơ quan quản lý Nhà nước ............................................................142 5.2.2.3 Đối với các quy định liên quan đến Chuẩn mực, Chế độ kế toán ....................145 5.2.2.4 Đối với Hiệp hội nghề nghiệp và Sở Giao dịch chứng khoán .........................146 5.2.2.5 Đối với các nhà đầu tư......................................................................................147 5.3 Hạn chế của Luận án và hướng nghiên cứu tiếp theo ............................................148 KẾT LUẬN CHƯƠNG 5 .............................................................................................149 KẾT LUẬN ..................................................................................................................150
ix DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN CỦA TÁC GIẢ ............................ 152 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ 153 Tài liệu tham khảo Tiếng Việt ..................................................................................... 153 Tài liệu tham khảo Tiếng Anh ..................................................................................... 156 Phụ lục 1: BẢNG TỔNG HỢP CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ....................................................................................................................................i Phụ lục 2: DÀN BÀI PHỎNG VẤN CHUYÊN GIA ...................................................xiv Phụ lục 3: DANH SÁCH 145 DOANH NGHIỆP TRONG MẪU NGHIÊN CỨU ...xxvi Phụ lục 4: CƠ SỞ HÌNH THÀNH CÁC BIẾN NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT ............ xxxii Phụ lục 5: DANH SÁCH PHỎNG VẤN CHUYÊN GIA ........................................xxxiv Phụ lục 6: TỔNG HỢP KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH ............................ xxxv Phụ lục 7: TỔNG HỢP KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG .......................xxxix Phụ lục 8: TÓM TẮT MỘT SỐ ĐIỂM MỚI CỦA LUẬT CHỨNG KHOÁN 2019 .......l
x DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BCTC Báo cáo tài chính BCTN Báo cáo thường niên BTC Bộ Tài chính The Center for International Financial Analysis and Research/ Chỉ số CIFAR đo lường công bố thông tin được xây dựng vào năm 1995. CTNY Công ty niêm yết DN Doanh nghiệp Financial Accounting Standards Board/ Hội đồng tiêu chuẩn kế toán tài FASB chính Governance and Transparency Index/ Chỉ số quản trị và minh bạch GTI thông tin, áp dụng tại Singapore HĐQT Hội đồng quản trị Information Disclosure and Transparency Ranking System/ Chỉ số đo IDTRS lường mức độ minh bạch hóa thông tin, áp dụng tại Đài Loan TTCK Thị trường chứng khoán TSCĐ Tài sản cố định UBCKNN Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước IAS Chuẩn mực kế toán quốc tế IASB Hội đồng chuẩn mực kế toán quốc tế IFRS Chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế SGDCK Sở giao dịch chứng khoán Tp.HCM Thành Phố Hồ Chí Minh VACPA Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam VAS Chuẩn mực kế toán Việt Nam
xi DANH MỤC CÁC BẢNG Stt Bảng Nội dung Trang Bảng tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố 1 Bảng 2.1 64 thông tin kế toán 2 Bảng 3.1 Bảng tổng hợp các giả thuyết nghiên cứu đề xuất 91 3 Bảng 3.2 Định nghĩa các biến được sử dụng trong 02 mô hình đề xuất 97 Kết quả nghiên cứu định tính về xác định các nhân tố ảnh hưởng 4 Bảng 4.1 đến mức độ công bố thông tin kế toán của các DN Xây dựng và 100 kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt Nam Kết quả nghiên cứu định tính về Cách thức đo lường các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin kế toán của các DN 5 Bảng 4.2 103 Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt Nam 6 Bảng 4.3 Bảng tổng hợp các giả thuyết nghiên cứu chính thức 105 7 Bảng 4.4 Thống kê mô tả biến phụ thuộc Mucdo và Nangluc 108 Bảng mô tả chỉ số mức độ công bố thông tin kế toán của các DN 8 Bảng 4.5 Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt 109 Nam giai đoạn 2016 – 2018 Bảng mô tả chỉ số năng lực cạnh tranh của các DN Xây dựng và 9 Bảng 4.6 kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt Nam giai đoạn 110 2016 – 2018 10 Bảng 4.7 Bảng thống kê đặc điểm của các biến đo lường 111 11 Bảng 4.8 Bảng phân tích tương quan giữa các biến trong mô hình (1) 113 12 Bảng 4.9 Bảng phân tích tương quan giữa các biến trong mô hình (2) 113 13 Bảng 4.10 Kết quả tổng hợp phân tích mô hình (1) theo từng năm 114 14 Bảng 4.11 Kết quả phân tích hồi quy mô hình (1) bằng phương pháp OLS 116
xii Kết quả kiểm định mô hình (1) bằng phương pháp OLS, FEM, 15 Bảng 4.12 117 REM 16 Bảng 4.13 Kết quả lựa chọn mô hình phù hợp cho mô hình (1) 117 17 Bảng 4.14 Kiểm tra đa cộng tuyến của mô hình hồi quy (1) 118 18 Bảng 4.15 Kiểm tra phương sai sai số thay đổi của mô hình hồi quy (1) 119 19 Bảng 4.16 Kiểm tra tự tương quan của mô hình hồi quy (1) 119 20 Bảng 4.17 Kiểm tra phần dư có phân phối chuẩn của mô hình (1) 120 21 Bảng 4.18 Kết quả kiểm tra các khuyết tật của mô hình hồi quy (1) 120 22 Bảng 4.19 Kết quả hồi quy đa biến của mô hình (1) bằng GLS 121 23 Bảng 4.20 Kết quả tổng hợp phân tích mô hình (2) theo từng năm 122 24 Bảng 4.21 Kết quả phân tích hồi quy mô hình (2) bằng phương pháp OLS 123 Kết quả kiểm định mô hình (2) bằng phương pháp OLS, FEM, 25 Bảng 4.22 124 REM 26 Bảng 4.23 Kết quả lựa chọn mô hình phù hợp cho mô hình (2) 125 27 Bảng 4.24 Tổng hợp kết quả hồi quy 2 mô hình trong luận án 126 28 Bảng 4.25 Kết quả kiểm định các giả thuyết nghiên cứu trong luận án 127
xiii DANH MỤC CÁC HÌNH Stt Hình Nội dung Trang 1 Hình 3.1 Quy trình nghiên cứu 69 2 Hình 3.2 Quy trình nghiên cứu định tính 72 3 Hình 3.3 Quy trình khảo sát ý kiến chuyên gia và thu thập dữ liệu 74 4 Hình 3.4 Quy trình nghiên cứu định lượng 75 5 Hình 3.5 Mô hình nghiên cứu đề xuất 93 6 Hình 4.1 Mô hình nghiên cứu chính thức 106 Biểu đồ mô tả mức độ công bố thông tin kế toán trung bình của 7 Hình 4.2 các DN Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên 109 TTCK Việt Nam giai đoạn 2016 – 2018 Biểu đồ mô tả năng lực cạnh tranh trung bình của các DN Xây 8 Hình 4.3 dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt Nam 110 giai đoạn 2016 – 2018 9 Hình 4.4 Đồ thị Histogram của phần dư 120 Mô hình lý thuyết chính thức điều chỉnh về các nhân tố tác động đến mức độ công bố thông tin kế toán và tác động của mức độ 10 Hình 4.5 công bố thông tin kế toán đến năng lực cạnh tranh của các DN 128 Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên TTCK Việt Nam.
xiv TÓM TẮT Mục tiêu của Luận án là tìm hiểu về thực trạng và mức độ công bố thông tin kế toán, các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ công bố thông tin kế toán và tác động của mức độ công bố thông tin kế toán đến năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, tác giả đề xuất những kiến nghị cụ thể nhằm nâng cao mức độ công bố thông tin kế toán và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Mẫu nghiên cứu gồm 145 doanh nghiệp Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam tương ứng với số lượng quan sát là 435 trong giai đoạn 2016 - 2018. Bằng cách sử dụng kết hợp phương pháp định tính và định lượng, tác giả đã giải quyết thấu đáo các vấn đề nghiên cứu đã được đặt ra. Luận án đưa ra 02 mô hình và 09 giả thuyết nghiên cứu khác nhau có liên quan đến mức độ công bố thông tin kế toán và năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Kết quả cho thấy có 06 biến độc lập gồm: donbay; sinhloi; kiemtoan; cocau; thanhtoan; dacdiem và 02 biến kiểm soát: quymo; thoigian có ảnh hưởng cùng chiều đến mức độ công bố thông tin kế toán của các doanh nghiệp Xây dựng và kinh doanh Bất động sản niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, trong khi đó 02 biến độc lập là nhanuoc và nuocngoai dường như không có ảnh hưởng. Đồng thời, kết quả cũng khẳng định là có mối quan hệ cùng chiều giữa mức độ công bố thông tin kế toán và năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp này. Dựa trên kết quả nghiên cứu, tác giả đề xuất một số hàm ý chính sách quan trọng nhằm tăng cường mức độ công bố thông tin kế toán tại các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, gia tăng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho thị trường chứng khoán phát triển mạnh mẽ, lâu dài. Từ khoá: Công bố thông tin kế toán; Công ty niêm yết; Năng lực cạnh tranh; Thị trường chứng khoán; Xây dựng và kinh doanh bất động sản.
xv ABSTRACT This project aims to study the status and degree of accounting information disclosure, the affecting factors the degree of accounting information disclosure, and the impact of accounting information disclosure on the competing capability of Construction and Real Estate businesses listed on the stock market of Vietnam. Based on the result, to propose specific recommendations to improve the degree of accounting information disclosure and the competing capability of these enterprises. A sample of 145 Construction and Real Estate Businesses listed on the stock market of Vietnam corresponds to 435 observations between 2016 and 2018. By combining the qualitative and quantitative methods, the author has thoroughly solved the research's aims. This project provides 02 models and 09 different research hypotheses related to the degree of accounting information disclosure and the competitiveness of Construction and Real Estate businesses listed on the Vietnam’s stock market. The results showed that there were 06 independent variables including donbay; sinhloi; kiemtoan; cocau; thanhtoan; dacdiem and 02 control variables: quymo and thoigian, had a similar influence on accounting information disclosure of Real Estate Construction and Real Estate Enterprises listed on the Vietnam’s stock market, while the two independent variables, nhanuoc and nuocngoai, showed no effect. At the same time, the results also confirmed a positive relationship between the degree of accounting information disclosure and the competitiveness of these enterprises. Based on the results, the author suggests some critical policy implications for the degree of accounting information disclosure in listed companies on the Vietnam’s stock market, increase enterprises' competitiveness, and create conditions for the stock market to develop stably and long-term. Keywords: Disclosure of accounting information; Listed company; Competing Capability; Stock market; Construction and Real Estate business.