Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Tác động của các khu công nghiệp đối với sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bình Dương

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> PHẠM NGUYỄN NGỌC ANH<br /> <br /> TÁC ĐỘNG CỦA CÁC KHU CÔNG NGHIỆP<br /> ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI<br /> TỈNH BÌNH DƢƠNG<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2018<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> PHẠM NGUYỄN NGỌC ANH<br /> <br /> TÁC ĐỘNG CỦA CÁC KHU CÔNG NGHIỆP<br /> ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI<br /> TỈNH BÌNH DƢƠNG<br /> Chuyên ngành: Kinh tế chính trị<br /> Mã ngành: 9310102<br /> <br /> NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC<br /> 1. TS. LƢU THỊ KIM HOA<br /> 2. TS. TẦN XUÂN BẢO<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2018<br /> <br /> i<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan Luận án tiến sĩ: “Tác động của các khu công nghiệp đối với<br /> sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bình Dƣơng” là công trình nghiên cứu khoa học<br /> của riêng tôi. Những số liệu, tƣ liệu có nguồn gốc rõ ràng, kết quả nghiên cứu nêu<br /> trong luận án là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kì công trình<br /> nghiên cứu nào khác.<br /> Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 20 tháng 4 năm 2018<br /> Ngƣời cam đoan<br /> <br /> Phạm Nguyễn Ngọc Anh<br /> <br /> ii<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Lời cam đoan………………………………………………………………….<br /> <br /> i<br /> <br /> Mục lục………………………………………………………………………...<br /> <br /> ii<br /> <br /> Danh mục các chữ viết tắt…………………………………………………….<br /> <br /> vi<br /> <br /> Danh mục các Bảng, Biểu đồ, Hình vẽ……………………………………….<br /> <br /> vii<br /> <br /> MỞ ĐẦU……………………………………………………………………….<br /> <br /> 1<br /> <br /> CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TÁC ĐỘNG CỦA<br /> <br /> 17<br /> <br /> CÁC KHU CÔNG NGHIỆP ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ<br /> HỘI CỦA ĐỊA PHƯƠNG.................................................................................<br /> 1.1.<br /> <br /> Cơ sở lý luận về khu công nghiệp…………………………………..<br /> <br /> 17<br /> <br /> 1.1.1.<br /> <br /> Khái niệm về khu công nghiệp và tác động của khu công nghiệp đối<br /> <br /> 17<br /> <br /> với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phƣơng..................................<br /> 1.1.2.<br /> <br /> Tổng quan lý thuyết liên quan đến vấn đề công nghiệp hóa và phát<br /> <br /> 21<br /> <br /> triển khu công nghiệp............................................................................<br /> 1.1.3.<br /> <br /> Quá trình hình thành khu công nghiệp trên thế giới và đƣờng lối, chủ<br /> <br /> 31<br /> <br /> trƣơng phát triển khu công nghiệp ở Việt Nam.....................................<br /> 1.2.<br /> <br /> Vai trò của khu công nghiệp đối với sự phát triển kinh tế - xã hội<br /> <br /> 35<br /> <br /> của các địa phƣơng ở Việt Nam trong quá trình CNH, HĐH.........<br /> 1.3.<br /> <br /> Bộ tiêu chí sử dụng để đánh giá khả năng, hiệu quả khai thác sử<br /> <br /> 40<br /> <br /> dụng của các khu công nghiệp và tác động của các khu công<br /> nghiệp đối với sự phát triển kinh tế xã hội của địa phƣơng………<br /> 1.3.1.<br /> <br /> Tiêu chí đánh giá khả năng và hiệu quả khai thác sử dụng của các<br /> <br /> 42<br /> <br /> khu công nghiệp………………………………………………………<br /> 1.3.2.<br /> <br /> Tiêu chí đánh giá tác động của các khu công nghiệp đối với sự phát<br /> <br /> 46<br /> <br /> triển kinh tế - xã hội của địa phƣơng ………………………................<br /> 1.3.3.<br /> <br /> Bộ tiêu chí đƣợc sử dụng để tiến hành đánh giá tác động của khu<br /> <br /> 47<br /> <br /> công nghiệp đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phƣơng…...<br /> 1.4.<br /> <br /> Kinh nghiệm phát triển khu công nghiệp của một số quốc gia,<br /> <br /> 48<br /> <br /> vùng lãnh thổ, địa phƣơng và bài học cho Bình Dƣơng…………...<br /> 1.4.1.<br /> <br /> Kinh nghiệm phát triển khu công nghiệp của nƣớc ngoài……….........<br /> <br /> 49<br /> <br /> 1.4.2.<br /> <br /> Kinh nghiệm phát triển các khu công nghiệp của một số địa phƣơng<br /> <br /> 56<br /> <br /> trong nƣớc……………………………………………………………..<br /> <br /> iii<br /> <br /> 1.4.3.<br /> <br /> Bài học rút ra cho tỉnh Bình Dƣơng để giải quyết mối quan hệ giữa<br /> <br /> 59<br /> <br /> phát triển các khu công nghiệp với sự phát triển kinh tế - xã hội trong<br /> quá trình CNH, HĐH………………………………………………….<br /> CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA VẤN ĐỀ TÁC<br /> <br /> 62<br /> <br /> ĐỘNG CỦA CÁC KHU CÔNG NGHIỆP ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN<br /> KINH TẾ - XÃ HỘI TỈNH BÌNH DƢƠNG....................................................<br /> 2.1.<br /> <br /> Phƣơng pháp tiếp cận vấn đề nghiên cứu tác động của các khu<br /> <br /> 62<br /> <br /> công nghiệp đối với sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bình<br /> Dƣơng...................................................................................................<br /> 2.1.1.<br /> <br /> Phƣơng pháp luận Duy vật biện chứng và Duy vật lịch sử…………...<br /> <br /> 62<br /> <br /> 2.1.2.<br /> <br /> Phƣơng pháp trừu tƣợng hóa khoa học……………………………….<br /> <br /> 65<br /> <br /> 2.1.3.<br /> <br /> Phƣơng pháp phân tích lịch sử thống nhất với logic………………….<br /> <br /> 66<br /> <br /> 2.1.4.<br /> <br /> Phƣơng pháp tiếp cận hệ thống……………………………………….<br /> <br /> 67<br /> <br /> 2.1.5.<br /> <br /> Phƣơng pháp tiếp cận liên ngành……………………………………..<br /> <br /> 67<br /> <br /> 2.2.<br /> <br /> Phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể tác động của các khu công<br /> <br /> 67<br /> <br /> nghiệp đối với sự phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bình Dƣơng.......<br /> 2.2.1.<br /> <br /> Phƣơng pháp thống kê, mô tả…………………………………………<br /> <br /> 68<br /> <br /> 2.2.2.<br /> <br /> Phƣơng pháp quy nạp, diễn giải………………………………………<br /> <br /> 68<br /> <br /> 2.2.3.<br /> <br /> Phƣơng pháp phân tích và tổng hợp…………………………………..<br /> <br /> 69<br /> <br /> 2.2.4.<br /> <br /> Phƣơng pháp tham khảo ý kiến chuyên gia…………………………...<br /> <br /> 69<br /> <br /> 2.3.<br /> <br /> Hệ thống thông tin, dữ liệu nghiên cứu…………………………….<br /> <br /> 70<br /> <br /> 2.3.1.<br /> <br /> Thông tin thứ cấp……………………………………………………...<br /> <br /> 71<br /> <br /> 2.3.2.<br /> <br /> Thông tin sơ cấp………………………………………………………<br /> <br /> 71<br /> <br /> 2.4.<br /> <br /> Khung phân tích……………………………………………………..<br /> <br /> 71<br /> <br /> 2.5.<br /> <br /> Quy trình giải quyết các mục tiêu của luận án…………………….<br /> <br /> 72<br /> <br /> CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG TÁC ĐỘNG CỦA CÁC KHU CÔNG<br /> <br /> 74<br /> <br /> NGHIỆP ĐỐI VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI TRÊN ĐỊA<br /> BÀN TỈNH BÌNH DƢƠNG…………………………………………………..<br /> 3.1.<br /> <br /> Điều kiện và chủ trƣơng phát triển các khu công nghiệp trong<br /> <br /> 74<br /> <br /> quá trình CNH, HĐH tỉnh Bình Dƣơng……………………………<br /> 3.1.1.<br /> <br /> Điều kiện phát triển các khu công nghiệp của tỉnh Bình Dƣơng……..<br /> <br /> 74<br /> <br /> 3.1.2.<br /> <br /> Chủ trƣơng phát triển các khu công nghiệp trong quá trình CNH,<br /> <br /> 77<br /> <br />