Luận án Tiến sĩ Ngữ văn: Thi pháp tứ tuyệt của Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> TRƢƠNG HOÀNG LỆ<br /> <br /> THI PHÁP TỨ TUYỆT CỦA HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> Chuyên ngành: Văn học Việt nam<br /> Mã số : 5 04 3 3<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGỮ VĂN<br /> <br /> NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC :<br /> GS. HOÀNG NHƢ MAI<br /> <br /> THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH - 2006<br /> <br /> LỜI CAM KẾT<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Tất cả các số liệu và kết<br /> quả đƣợc trình bày trong luận án là trung thực và chƣa đƣợc công bố trong bất cứ công trình<br /> nào.<br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Trƣơng Hoàng Lệ<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> A. PHẦN DẪN NHẬP .............................................................................................................. 1<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................................. 1<br /> 2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu. ............................................................................................ 3<br /> 3. Mục đích nghiên cứu. .................................................................................................... 7<br /> 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu.................................................................................. 8<br /> 5. Những đóng góp mới của luận án. ................................................................................. 8<br /> 6. Phƣơng pháp nghiên cứu ............................................................................................. 10<br /> 7. Kết cấu của luận án ...................................................................................................... 12<br /> B. PHẦN NỘI DUNG ............................................................................................................. 14<br /> CHƢƠNG 1 CHUNG QUANH VẤN ĐỀ VỀ THƠ TỨ TUYỆT - THƠ TỨ TUYỆT CỦA<br /> HỒ CHÍ MINH .................................................................................................................... 14<br /> 1.1. Chung quanh vấn đề thơ tứ tuyệt .............................................................................. 14<br /> 1.1.1. Về thuật ngữ :..................................................................................................... 14<br /> 1.1.2. Vấn đề nguồn gốc của thơ tứ tuyệt: ................................................................... 18<br /> 1.1.3. Mục đích của việc khảo sát thuật ngữ. ............................................................... 20<br /> 1.1.4. Những đặc điểm chung của thi pháp thơ tứ tuyệt đời Đƣờng:........................... 20<br /> 1.1.5. Thơ tứ tuyệt trong nền thơ ca Việt Nam - nhìn trên góc độ khái quát: .............. 26<br /> 1.2. Thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh. ................................................................................. 37<br /> 1.2.1. Đặc điểm hành chức của thơ tứ tuyệt Hồ Chí Minh: ......................................... 37<br /> 1.2.2. Thơ tứ tuyệt Hồ Chí Minh - sự kết hợp hài hòa vẻ đẹp cổ điển và tỉnh thần hiện<br /> đại:................................................................................................................................ 44<br /> <br /> CHƢƠNG 2: THI PHÁP THƠ TỨ TUYỆT CỦA HỒ CHÍ MINH NHÌN TRÊN GÓC ĐỘ<br /> HÌNH TƢỢNG .................................................................................................................... 57<br /> 2.1. Hình tƣợng con ngƣời. .............................................................................................. 57<br /> 2.1.1. Con ngƣời tự do. ................................................................................................ 59<br /> 2.1.2. Con ngƣời dạt dào một tình yêu nhân loại. ........................................................ 77<br /> 2.2. Hình tƣợng không gian - thời gian. ........................................................................... 93<br /> 2.2.1. Hƣớng đến sự sống và tƣơng lai - một cái nhìn biện chứng về thời gian. ......... 95<br /> 2.2.2. Không gian vũ trụ mang tính xã hội. ............................................................... 106<br /> CHƢƠNG 3: THI PHÁP THƠ TỨ TUYỆT HỒ CHÍ MINH NHÌN TỪ PHƢƠNG DIỆN<br /> CÁC PHƢƠNG THỨC BIỂU HIỆN ................................................................................ 117<br /> 3.1. Các thủ pháp lựa chọn tình huống trong thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh................. 117<br /> 3.1.1. Khai thác triệt để các yếu tố đối lập ................................................................. 118<br /> 3.1.2. Để sự vật tự nói lên bản chất của chúng. ......................................................... 126<br /> 3.2. Các tổ chức một bài thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh. ............................................... 128<br /> 3.2.1. Cách diễn đạt không giống với ai .................................................................... 130<br /> 3.2.2. Cách vào đề bất ngờ và đa dạng. ..................................................................... 132<br /> 3.2.3 Cách kết thúc bất ngờ đặc sắc. .......................................................................... 135<br /> 3.2.4. Các hình thức liên kết một bài thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh. ........................ 140<br /> 3.3. Ngôn ngữ thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh ................................................................ 148<br /> 3.3.1. Một vài nhận định chung về ngôn ngữ thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh. ........... 148<br /> 3.3.2. Ngôn ngữ thơ tứ tuyệt của Hồ Chí Minh là sự hội tụ của nhiều<br /> nguồn thi liệu. ............................................................................................................ 150<br /> <br />