Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại ngân hàng TMCP phát triển TPHCM trong tình hình hiện nay

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:108

Thêm vào BST

Báo xấu

56
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài nhằm hệ thống hóa những lý luận chung về huy động vốn của NHTM và những nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn, các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả huy động vốn của NHTM. Đánh giá thực trạng về hiệu quả huy động vốn của HDBank và nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của HDBank trong tình hình hiện nay. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại ngân hàng TMCP phát triển TPHCM trong tình hình hiện nay

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP.HOÀ CHÍ MINH  NGUYỄN THỊ KIM THOA GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRIỂN TPHCM TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2011
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP.HOÀ CHÍ MINH  NGUYỄN THỊ KIM THOA GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRIỂN TPHCM TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY Chuyên ngành: Kinh tế Tài chính ngân hàng Mã số : 60.31.12 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS. TS. PHẠM VĂN NĂNG TP. Hồ Chí Minh – Năm 2011
I LỜI CAM ĐOAN  Tôi tên là Nguyễn Thị Kim Thoa, tác giả Luận văn thạc sỹ kinh tế với đề tài“ Giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn tại ngân hàng TMCP phát triển Thành phố Hồ Chí Minh trong tình hình hiện nay” xin cam đoan: Luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, tất cả các dữ liệu, số liệu được tổng hợp từ các báo cáo tài chính, báo cáo thường niên của HDBank và các trang web. Nếu có gì sai sót tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm Ngƣời cam đoan NGUYỄN THỊ KIM THOA Cao học khóa 17 – Ngành ngân hàng
II MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .........................................................................................................I MỤC LỤC .....................................................................................................................II DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT..............................................................................VIII DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ................................................................................IX DANH MỤC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ..........................................................................X LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................XI 1.Tính cấp thiết của đề tài ...........................................................................................XI 2.Xác định vấn đề nghiên cứu ................................................................................. XII 3.Mục tiêu nghiên cứu của đề tài .................................................................................XIII 4.Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu của đề tài ................................................................XIV 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ..........................................................................................XIV 6. Ý nghĩa khoa học thực tiễn của đề tài.......................................................................XVI CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ NGHIỆP VỤ HUY ĐỘNG VỐN CỦA NHTM 1.1. Vốn trong hoạt động kinh doanh của NHTM .............................................. 1 1.1.1. Khái niệm vốn của NHTM ............................................................................. 1 1.1.2 .Vai trò của vốn đối với HĐKD của ngân hàng ............................................. 1 1.1.2.1. Vốn giữ vai trò quan trọng trong việc hình thành NHTM ...................... 2 1.1.2.2. Vốn quyết định khả năng thanh toán của NHTM ................................... 2 1.1.2.3. Vốn quyết định quy mô hoạt động tín dụng và các HĐKD của NHTM .. 2 1.1.2.4 Nguồn vốn quyết định năng lực cạnh tranh của ngân hàng ..................... 3 1.2 Nguồn vốn của ngân hàng thƣơng mại.......................................................................4 1.2.1. Vốn tự có ........................................................................................................ 4 1.2.1.1. Vốn cấp 1 ............................................................................................... 4 1.2.1.2. Vốn cấp 2................................................................................................ 6 1.2.2. Vốn huy động….. ........................................................................................... 7
III 1.2.3. Vốn đi vay ...................................................................................................... 7 1.2.3.1. Vốn vay ngân hàng Nhà nước ................................................................ 7 1.2.3.2. Vốn vay các NHTM và tổ chức tín dụng khác........................................ 8 1.2.4. Vốn tiếp nhận ................................................................................................ 8 1.2.5. Vốn khác ....................................................................................................... 8 1.3. Huy động vốn của NHTM ...................................................................................9 1.3.1. Tầm quan trọng của HĐV đối với NHTM .................................................... 9 1.3.1.1. Đối với NHTM.............................................................................................. 9 1.3.1.2. Đối với khách hàng ....................................................................................... 9 1.3.1.3. Đối với nền kinh tế ......................................................................................... 10 1.3.2. Các hình thức huy động vốn của NHTM ...........................................................10 1.3.3. Các sản phẩm huy động vốn của NHTM ............................................................11 1.4. Các nhân tố ảnh hƣởng đến huy động vốn của NHTM ............................... 12 1.4.1. Nhóm nhân tố khách quan .......................................................................... 12 1.4.1.1 Chính trị - pháp luật – hành lang pháp lý ................................................ 12 1.4.1.2.Chu kỳ kinh tế (phục hồi – Tăng trưởng – Bão hòa – Suy thoái) ............. 13 1.4.1.3. Môi trường – xã hội................................................................................... 13 1.4.1.4.Công nghệ................................................................................................... 14 1.4.2. Nhân tố chủ quan .......................................................................................... 14 1.4.2.1. Chính sách lãi suất .................................................................................... 14 1.4.2.2. Chiến lược kinh doanh của ngân hàng ................................................... 15 1.4.2.3. Uy tín và vị thế của ngân hàng ................................................................. 15 1.4.2.4. Các hình thức huy động và dịch vụ kèm theo ........................................... 15 1.4.2.5.Mạng lưới hoạt động kinh doanh của ngân hàng ..................................... 16 1.4.2.6. Cơ sở vật chất và đội ngũ cán bộ nhân viên .............................................. 16 1.5. Hiệu quả huy động vốn của NHTM ................................................................ 16 1.5.1. Khái niệm hiệu quả huy động vốn ................................................................... 16
IV 1.5.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả huy động vốn .................................................. 17 1.5.2.1. Quy mô huy động vốn .................................................................................. 17 1.5.2.2. Cơ cấu huy động vốn ................................................................................... 18 1.5.2.3. Chi phí huy động vốn .................................................................................. 18 1.5.2.4. Sự phù hợp giữa huy động vốn và sử dụng vốn ......................................... 20 Kết luận chương 1 .................................................................................................... 21 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG VỀ HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN TẠI HDBANHK 2.1 Giới thiệu về ngân hàng TMCP phát triển TP. HCM ........................................ 22 2.1.1 Giới thiệu khái quát về HDBank ....................................................................................22 2.1.2. Tình hình hoạt động của HDBank trong thời gian qua .............................. 24 2.1.2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh ............................................................... 24 2.1.2.2 .Quy mô hoạt động.................................................................................. 26 2.2. Thực trạng về hiệu quả huy động vốn của HDBank .................................. 29 2.2.1. Phân tích quy mô nguồn vốn huy động .................................................... 29 2.2.2. Phân tích cơ cấu nguồn vốn huy động ....................................................... 31 2.2.3.1. Phân tích cơ cấu nguồn vốn huy động theo loại tiền .......................... 31 2.2.3.2. Cơ cấu nguồn vốn huy động phân theo thời hạn gửi........................... 33 2.3. Phân tích hiệu quả huy động vốn của HDBank ........................................... 35 2.3.1. Phân tích biến động lãi suất huy động vốn ................................................ 35 2.3. 2 Phân tích chi phí huy động vốn ................................................................... 39 2.3. 3 Đánh giá sự phù hợp giữa huy động vốn và sử dụng vốn ..............................41 2.4. Phân tích kết quả khảo sát nhân tố ảnh hƣởng đến HĐV của HDBank.. 43 2.4. 1. Kết quả thăm dò khách hàng gửi tiền theo thời gian giao dịch .............. 43 2.4.2. Kết quả thăm dò ý kiến khách hàng về cơ cấu hình thức gủi tiền.............. 44 2.4.3. Kết quả thăm dò ý kiến khách hàng về sự lựa chọn hình thức đầu tƣ 45
V 2.4.4. Kết quả thăm dò ý kiến khách hàng về các nhân tố quyết định gửi tiền .. 46 2.4.5. Kết quả thăm dò ý kiến đánh giá về dịch vụ tiền gửi của HDBank ........... 47 2.5. Đánh giá về hiệu quả huy động vốn của HDBank ...................................... 48 2.5.1. Những kết quả đạt đƣợc ............................................................................. 48 2.5.2. Những tồn tại trong hoạt động huy động vốn của HDBank ....................... 50 2.5.3. Nguyên nhân của những tồn tại .................................................................. 51 2.5.3.1. Nguyên nhân khách quan .................................................................... 51 2.5.3.1.1 Tác động của môi trường kinh tế xã hội toàn cầu ............................... 51 2.5.3.1.2 Tác động của môi trường kinh tế xã hội trong nước và lạm phát cao 53 2.5.3.1.3 Sự cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng trong và ngoài nước ....... 54 2.5.3.1.4. Người dân chưa quen với các dịch vụ ngân hàng hiện đại ............... 54 2.5.3.1.5. Hệ thống pháp luật còn chưa đồng bộ ............................................... 54 2.5.3.1.6. Cơ sở hạ tầng viễn thông ................................................................... 57 2.5.3.2. Nguyên nhân chủ quan ....................................................................... 57 2.5.3.2.1. Các sản phẩm HĐV chưa phong phú ......................................................57 2.5.3.2.2. Hoạt động marketing chưa được chú trọng đồng bộ ..............................58 2.5.3.2.3. Mạng lưới hoạt động với quy mô nhỏ .....................................................58 2.5.3.2.4. Năng lực và trình độ của đội ngũ nhân sự chưa đồng đều .....................58 Kết luận chƣơng 2 CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP PHÁT TRIỂN TP.HCM TRONG TÌNH HÌNH HIỆN NAY 3.1. Dự báo về xu hƣớng phát triển đối với nghiệp vụ HĐV ........................... 60 3.1.1. Hành lang pháp lý .......................................................................................................60 3.1.2. Cạnh tranh ngày càng gay gắt trong cùng ngành ..............................................61 3.1.3. Đa dạng hóa các nhu cầu của khách hàng về nghiệp vụ tiền gửi ....................62 3.1.4. Thay đổi tỷ trọng nhóm khách hàng huy động vốn .........................................62
VI 3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn của HDBank ........................63 3.2.1. Giải pháp về quản trị điều hành nhân sự ..........................................................63 3.2.1.1. Giải pháp tăng chất lượng quản trị ngân hàng...................................... 63 3.2.1.2 Chính sách lương hợp lý, công bằng ...................................................... 64 3.2.1.3.Chính sách đào tạo tốt ............................................................................ 64 3.2.1.4. Chính sách ưu tiên hợp lý ...................................................................... 65 3.2.2. Giải pháp về công tác Marketing .....................................................................66 3.2.2.1 Thực hiện các chương trình khuyến mãi ............................................... 66 3.2.2.2 Tăng cường các biện pháp chăm sóc khách hàng gửi tiền có kỳ hạn .......66 3.2.2.3 Hình thức khuyến mãi đa dạng .............................................................................67 3.2.2.4. Nâng cao kỹ năng bán hàng của nhân viên ........................................... 67 3.2.2.5 Xây dựng văn hoá Marketing của HDBank ........................................... 68 3.2.2.6 Tăng cường các biện pháp quảng cáo sản phẩm nghiệp vụ .................. 68 3.2.2.7 Tham gia tài trợ các hoạt động từ thiện, giúp đỡ người nghèo ............. 69 3.2.2.8 Thực hiện chương trình quyên góp từ thiện tại chi nhánh ..................... 69 3.2.3. Giải pháp về chính sách huy động vốn ..............................................................69 3.2.3.1.Đa dạng hóa danh mục sản phẩm nghiệp vụ huy động vốn ......................69 3.2.3.2.Xây dựng kế hoạch phát hành trái phiếu hoặc cổ phiếu ................................. 70 3.2.3.3 Phát triển nghiệp vụ hỗ trợ tài khoản thanh toán ........................................ 71 3.2.3.4. Phát triển các nghiệp vụ thanh toán hiện đại và nghiệp vụ thu hộ........ 72 3.2.3.5 Phát triển nghiệp vụ thẻ quốc tế .............................................................. 72 3.2.3.6. Phát triển nghiệp vụ chuyển tiền kiều hối, chuyển tiền quốc tế.................73 3.2.3.7.Xây dựng chính sách phí nghiệp vụ hợp lý .............................................. 73 3.2.4. Giải pháp về phát triển khách hàng ...................................................................74 3.2.4.1.Tiếp thị sản phẩm tiền gửi đến các đối tượng khách hàng tiềm năng .......74 3.2.4.2.Triển khai phương thức bán chéo sản phẩm với các DN .............................74 3.2.4.3. Tiếp thị các tổ chức thực hiện nghiệp vụ chi hộ lương ............................74
VII 3.2.5. Giải pháp về cải cách thủ tục hành chính ......................................................75 3.2.6. Giải pháp về kênh phân phối (mạng lƣới) .....................................................75 3.2.6.1.Tiếp tục tìm kiếm để mở rộng các điểm đặt ATM, POS, Autobank ...........75 3.2.6.2 Liên kết thẻ với các NHTM khác ............................................................ 76 3.2.7. Giải pháp về công nghệ ...................................................................................76 3.2.7.1 Nhanh chóng bổ sung và nâng cao các nghiệp vụ thanh toán hiện đại . 76 3.2.7.2 Triển khai nghiệp vụ ngân hàng điện tử .......................................................85 3.3. Kiến nghị đối với NHNN và cơ quan quản lý NN .........................................................77 3.3.1. Duy trì sự ổn định kinh tế vĩ mô ....................................................................77 3.3.2. Hoàn thiện cơ sở pháp lý .......................................................................... 79 3.3.3. Thay thế trần lãi suất huy động ............................................................... 79 3.3.4. Nâng cấp hạ tầng viễn thông .................................................................... 81 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 PHẦN KẾT LUẬN 82 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC 1- PHIẾU THĂM DÒ Ý KIẾN KHÁCH HÀNG HDBANK PHỤ LỤC 2- KẾT QUẢ THĂM DÒ Ý KIẾN KHÁCH HÀNG HDBANK
VIII DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT  HDBank Ngân hàng TMCP phát triển Thành phố Hồ Chí Minh HĐKD Hoạt động kinh doanh HĐV Huy động vốn DN Doanh nghiệp NHTM Ngân hàng Thƣơng Mại NHNN Ngân hàng Nhà Nƣớc NHTW Ngân hàng Trung Ƣơng TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh TTCK Thị Trƣờng chứng khoán TCTD Tổ chức tín dụng VNĐ Việt Nam Đồng VHĐ Vốn huy động USD Đô la Mỹ NH Ngân hàng SXKD SXKD TD Tín dụng
IX DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU  Trang Bảng 1.1. Danh mục mức vốn pháp định của tổ chức tín dụng ............................... 5 Bảng 2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh HDBank ................................................. 25 Bảng 2.2. Quy mô nguồn vốn huy động của HDBank giai đoạn 2008 -2010 ....... 29 Bảng 2.3. Nguồn vốn huy động phân theo loại tiền của HDBank (2008-2010) ..... 31 Bảng 2.4. Cơ cấu nguồn vốn huy động theo thời hạn gửi........................................ 33 Bảng 2.5. Mức lãi suất của BQ HDBank qua các năm .......................................... 35 Bảng 2.6. Mức lãi suất HĐV của HDBank tại thời điểm cuối năm ......................... 37 Bảng 2.7 Lãi suất bình quân liên ngân hàng ngày 7/11/2011 .................................. 38 Bảng 2.8. Chi phí HĐV của HDBank trong những năm gần đây ............................ 39 Bảng 2.9: Tình hình huy động vốn và sử dụng vốn của HDBank (2008-2011) ...... 42 Bảng 2.10.Kết quả thăm dò khách hàng gửi tiền theo thời gian giao dịch ............. 44 Bảng 2.11.Kết quả thăm dò khách hàng về cơ cấu hình thức gửi tiền .................... 44 Bảng 2.12.Kết quả thăm dò khách hàng về sự lựa chọn hình thức đầu tƣ .............. 45 Bảng 2.13.Kết quả thăm dò khách hàng về sự lựa chọn hình thức đầu tƣ .............. 46 Bảng 2.14.Kết quả thăm dò khách hàng đánh giá về dịch vụ gửi tiền ..................... 47
X DANH MỤC HÌNH VẼ VÀ ĐỒ THỊ  Trang Hình 2.1. Tăng trưởng lợi nhuận của HDBank giai đoạn 2007 -2010 ................... 26 Hình 2.2. Vốn điều lệ của HDBank giai đoạn 2008 -2010 ..................................... 26 Hình 2.3. Tổng tài sản của HDBank giai đoạn 2008-2010 .................................... 27 Hình 2.4. Quy mô nguồn vốn huy động của HDBank giai đoạn 2008 -2010 ......... 30 Hình 2.5. Cơ cấu huy động vốn theo loại tiền tệ ..................................................... 32 Hình 2.6. Cơ cấu nguồn vốn huy động theo thời hạn gửi ....................................... 34 Hình 2.7. Lãi suất HĐV HDBank qua các năm ...................................................... 35 Hình 2.8. Chi phí huy động vốn HDBank (2008-2011) ........................................... 40 Hình 2.9. Chi phí một đồng vốn của HDBank ( 2008-2011) .................................. 40 Biểu đồ2.7 : Tăng trưởng kinh tế thế giới, Mỹ, khu vực đồng Euro, Nhật Bản, các nước châu Á đang phát triển và Việt Nam .............................................................. 52 Biểu đồ 2.8: Diễn biến chỉ số CPI theo tháng giai đoạn 2008 – 2010 ................... 53
XI LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Vốn luôn là một trong những yếu tố đầu vào cơ bản của quá trình hoạt động kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Chúng ta cần khẳng định rằng không thể thực hiện đƣợc các mục tiêu kinh tế xã hội nói chung của Nhà nƣớc, cũng nhƣ các mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp nói riêng nếu nhƣ không có vốn. Đối với các NHTM với tƣ cách là một doanh nghiệp, một chế tài trung gian hoạt động trong lĩnh vực tiền tệ thì vốn lại có một vai trò hết sức quan trọng. Bởi lẽ nguồn vốn mà NHTM huy động đƣợc tạo thành nguồn vốn để NH cung cấp cho các nghiệp vụ sinh lời chủ yếu – hoạt động tín dụng. Nói cách khác, kết quả của hoạt động HĐV là tạo ra “nguồn tài nguyên” để NHTM đáp ứng cho các nhu cầu của nền kinh tế. Tuy nhiên, Trước tình hình kinh tế khó khăn kéo dài như hiện nay cùng với tình hình lạm phát có xu hướng tăng cao đã khiến các ngân hàng gặp không ít khó khăn trong việc huy động vốn. Chỉ số giá tiêu dùng CPI của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2011 đã tăng khoảng 22,42% so với cùng kỳ năm trƣớc (và tăng 16,63% so với tháng 12/2010) thì có mối quan ngại về lãi suất thực âm (nếu lạm phát kỳ vọng của thị trƣờng và công chúng chịu sự chi phối bởi lạm phát quá khứ) với nhiều hệ lụy tiêu cực. Hệ lụy thứ nhất là một dòng vốn sẽ chạy ra khỏi hệ thống ngân hàng để tìm đích đầu tƣ khác, trong đó có các tài sản rủi ro nhƣ vàng, chứng khoán, bất động sản … làm cho hệ thống ngân hàng sẽ càng khan hiếm vốn và do đó khó giảm đƣợc lãi suất cho vay.Thứ hai, một lƣợng tiền nằm ngoài lƣu thông không đi vào hệ thống ngân hàng cũng sẽ trực tiếp gây sức ép lạm phát. Thứ ba, hệ thống ngân hàng không trở thành kênh huy động nguồn tiết kiệm và vốn nhàn rỗi hiệu quả, làm giảm tỷ lệ tiết kiệm trong
XII nền kinh tế và qua đó làm giãn thêm khoảng cách giữa tiết kiệm và đầu tƣ và gây sức ép lên cán cân thƣơng mại và thị trƣờng ngoại hối. Và một hệ lụy nữa là việc giám sát các ngân hàng thƣơng mại sẽ trở nên khó khăn hơn nếu trần lãi suất huy động không phản ánh đúng cung cầu thực sự trên thị trƣờng vốn Ngân hàng TMCP phát triển TP. HCM - HDBank lấy sứ mệnh “ ở và chỉnh trang đô thị, góp phần xây dựng TP. Hồ Chí Minh văn minh hiện đại” làm mục tiêu hoạt động và phát triển. Hoạt động HĐV của HDBank là hết sức quan trọng nhằm đạt đƣợc mục tiêu phục vụ cho chƣơng trình phát triển nhà và chỉnh trang đô thị, tƣ vấn cho Uỷ ban nhân dân TP. Hồ Chí Minh về chƣơng trình, kế hoạch, đô thị TP. HCM Việc không phát triển tốt hoặc giảm sút nguồn vốn huy động sẽ ảnh hƣởng trực tiếp đến hoạt động tín dụng của HDBank. Việc nguồn vốn để cho vay giảm không chỉ làm giảm hiệu quả hoạt động của HDBank mà còn ảnh hƣởng đến nguồn tài nguyên để đầu tƣ cơ sở hạ tầng, phát triển SXKD, gián tiếp làm trì trệ sự phát triển của nền kinh tế. Do vậy, việc nghiên cứu tình hình phát triển hoạt động HĐV của HDBank, tìm hiểu các nhân tố ảnh hƣởng, xem xét các nhân tố cạnh tranh trong hoạt động này, từ đó đề xuất những giải pháp nhằm phát triển hoạt động HĐV của HDBank trong giai đoạn tới là hết sức quan trọng. Xuất phát từ những yêu cầu thực tế trên đề tài “ Giải pháp nâng cao hiệu quả huy động vốn của ngân hàng TMCP phát triển thành phố Hồ Chí Minh trong tình hình hiện nay “ đƣợc chọn làm đề tài nghiên cứu 2. Xác định vấn đề nghiên cứu Trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thị trƣờng tài chính tiền tệ và sự hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, các NHTM Việt Nam nói chung và HDBank nói riêng phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt, đặc biệt là trong lĩnh vực HĐV. Tuy nhiên, cạnh tranh HĐV hiện nay giữa các NHTM, kể cả các
XIII NHTM quốc doanh, vẫn mang tính chất truyền thống, nghĩa là vẫn chủ yếu bằng hình thức lãi suất, chƣa phải bằng việc nâng cao chất lƣợng dịch vụ, chƣa phải bằng nghệ thuật marketing mang tính chất chuyên nghiệp. Trƣớc tình hình đó, vấn đề nghiên cứu đặt ra của đề tài này là phân tích những nhân tố mang tính quyết định nhất đến việc thu hút tiền gửi của khách hàng, đặc biệt là trong tình hình lạm phát cao hiện nay, từ đó có giải pháp thích hợp nhằm tăng trƣởng nguồn vốn huy động của HDBank một cách ổn định và bền vững, đáp ứng nhu cầu vốn cho hoạt động kinh doanh một cách có hiệu quả. 3. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Để có thể giải quyết đƣợc vấn đề nghiên cứu đặt ra ở trên, nhiệm vụ đầu tiên của đề tài là phân tích, đánh giá hoạt động HĐV của HDBank. Vấn đề này đƣa đến những câu hỏi nghiên cứu nhƣ sau: Thứ nhất, Thực trạng hoạt động HĐV của HDBank hiện nay nhƣ thế nào? Thứ hai, Những nhân tố nào ảnh hƣởng đến hoạt động HĐV của HDBank? Thứ ba, HDBank cần thực hiện những giải pháp nào để gia tăng nguồn vốn huy động, đặc biệt là trong tình hình hiện nay? Trên cơ sở trả lời những câu hỏi nghiên cứu để làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu, đề tài này hƣớng đến việc đạt đƣợc những mục tiêu nghiên cứu cụ thể sau đây: (1) Hệ thống hóa những lý luận chung về HĐV của NHTM và những nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động HĐV, các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả HĐV của NHTM. (2) Đánh giá thực trạng về hiệu quả HĐV của HDBank và nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động HĐV của HDBank trong tình hình hiện nay. (3) Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả HĐV của HDBank trong thời gian tới
XIV 4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu của đề tài 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng các vấn đề liên quan đến hoạt động HĐV, các nhân tố ảnh hƣởng, điều kiện phát triển và môi trƣờng pháp lý cho sự phát triển hoạt động HĐV tại HDBank. Qua đó đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả HĐV của HDBank trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng cạnh tranh gay gắt nhƣ hiện nay. 4.2. Phạm vi nghiên cứu  Phạm vi không gian: Tình hình phát triển hoạt động HĐV của HDBank  Phạm vi thời gian: Các vấn đề liên quan tới hoạt động HĐV, các nhân tố ảnh hƣởng, điều kiện phát triển và môi trƣờng pháp lý cho sự phát triển hoạt động HĐV của HDBank trong khoảng thời gian từ 2008 đến 2010 và 9 tháng đầu năm 2011 5. Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp nghiên cứu: đề tài sử dụng phƣơng pháp khảo sát, thống kê, so sánh và phân tích. Trong đó, tác giả khảo sát những yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động HĐV của NH trong tình hình hiện nay, thống kê tình hình hoạt động của HDBank, thống kê ý kiến khách hàng. Trên cơ sở đó so sánh và phân tích kết quả hoạt động qua các năm, phân tích các yếu tố tác động đến hiệu quả của hoạt động HĐV của HDBank và phân tích nguy cơ cạnh tranh từ đó đƣa ra giải pháp cần thiết để nâng cao hiệu quả HĐV của HDBank 5.2. Phương pháp thu thập số liệu Số liệu sơ cấp: đƣợc tập hợp trên cơ sở điều tra thăm dò ý kiến của các khách hàng có giao dịch HĐV tại HDBank. Qua đó đánh giá về chất lƣợng dịch vụ, giá cả dịch vụ, thái độ và phong cách phục vụ của nhân viên NH cũng nhƣ mức độ hài lòng của khách hàng đối với chƣơng trình khuyến mãi HĐV của HDBank. Việc thăm dò đƣợc thực hiện bằng cách gửi trực tiếp phiếu thăm dò cho khách hàng đến giao dịch tiền gửi (Mẫu phiếu Thăm dò tại Phụ lục 1).
XV Số liệu thứ cấp: Các số liệu về kết quả hoạt động HĐV và một số hoạt động kinh doanh khác qua các năm 2008-2010 và 9 tháng đầu năm 2011 đƣợc thu thập từ các Báo cáo tổng kết, Báo cáo kết quả kinh doanh, Báo cáo quyết toán ... của HDBank 5.3 Phương pháp chọn mẫu: chọn mẫu ngẫu nhiên trong số các khách hàng cá nhân có giao dịch tiền gửi tại HDBank 5.4. Khung lý thuyết Vấn đề nghiên cứu  Thực trạng hoạt động HĐV của HDBank hiện nay nhƣ thế nào?  Những nhân tố nào ảnh hƣởng đến hoạt động HĐV của HDBank?  Những giải pháp nào là phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động HĐV cho HDBank trong tình hình hiện nay? Cơ sở lý thuyết  Lý thuyết về HĐV và tầm quan trọng của hoạt động HĐV  Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả huy động vốn của NHTM Nguồn số liệu và phƣơng pháp thu thập số liệu  Nguồn số liệu thu thập: Thứ cấp và sơ cấp  Phƣơng pháp thu thập số liệu: Bảng câu hỏi, phỏng vấn Phân tích đánh giá và các đề xuất  Phân tích quy mô VHĐ – cơ cấu VHĐ, phân tích chi phí vốn, phân tích hiệu quả huy động vốn và sử dụng vốn của HDBank  Phân tích đánh giá tổng hợp các ý kiến đánh giá của khách hàng có giao dịch đến hoạt động HĐV của HDBank  Giải pháp nâng cao hiệu quả HĐV tại HDBank
XVI 6.Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 6.1. Về mặt lý thuyết: Luận văn đã tổng quan về hoạt động HĐV của NHTM, nghiên cứu các nhân tố ảnh hƣởng đến hoạt động HĐV và các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả HĐV trong tình hình hiện nay 6.2. Về mặt thực tiễn : Kết quả nghiên cứu của luận văn có ý nghĩa thực tiễn trên các mặt sau đây (1). Giúp cho các nhà quản trị của HDBank nhìn nhận đầy đủ hơn về thực trạng hiệu quả về tình hình HĐV, mức tăng tƣởng VHĐ, những mặt tích cực, những tồn tại và nguyên nhân của các tồn tại đến hoạt động HĐV của HDBank trong thời gian qua. (2). Kết quả nghiên cứu này của HDBank có thể là tài liệu tham khảo cho các NHTM và các tổ chức tín dụng khi xây dựng chính sách phát triển hoạt động HĐV tình hình hiện nay (3). Kết quả nghiên cứu là tài liệu tham khảo cho các sinh viên ngành TCNH
1 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. VỐN TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NHTM 1.1.1 Khái niệm vốn của NHTM. Vốn của NHTM là những giá trị tiền tệ do ngân hàng tạo lập hoặc huy động đƣợc, dùng để cho vay, đầu tƣ hoặc thực hiện các dịch vụ kinh doanh khác.Thực chất, vốn của NH là một bộ phận của thu nhập quốc dân tạm thời nhàn rỗi trong quá trình sản xuất, phân phối và tiêu dùng, ngƣời chủ sở hữu của chúng gửi vào ngân hàng với mục đích thanh toán, tiết kiệm hay đầu tƣ. Nói cách khác, họ chuyển nhƣợng quyền sử dụng vốn cho ngân hàng, để ngân hàng trả lại cho họ một khoản thu nhập Nhƣ vậy, ngân hàng đã thực hiện vai trò tập trung vốn và phân phối lại vốn dƣới hình thức tiền tệ, làm tăng nhanh quá trình luân chuyển vốn, kích thích mọi hoạt động kinh tế phát triển. Đồng thời, chính các hoạt động đó lại quyết định sự tồn tại và phát triển hoạt động kinh doanh của ngân hàng 1.1.2. Vai trò của vốn đối với hoạt động kinh doanh ngân hàng 1.1.2.1. Vốn giữ vai trò quan trọng trong việc hình thành NHTM Đối với bất kỳ doanh nghiệp nào, muốn hoạt động SXKD thì phải có Công nghệ - Lao động – Tiền vốn trong đó vốn là nhân tố quan trọng, nó phản ánh năng lực chủ yếu để quyết định khả năng kinh doanh. Riêng đối với NHTM, vốn lại càng là nhân tố không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Vốn là cơ sở để NHTM tổ chức hoạt động kinh doanh, NH không thể thực hiện các nghiệp vụ kinh doanh nếu không có vốn. Vốn không chỉ là phƣơng tiện kinh doanh chính mà còn là đối tƣợng kinh doanh chủ yếu của NHTM. NH là tổ chức kinh doanh loại hàng hóa đặc biệt trên thị trƣờng tiền tệ (thị trƣờng vốn ngắn hạn) và thị trƣờng chứng khoán (thị trƣờng vốn dài hạn). Những NH tăng trƣờng vốn là NH có nhiều thế mạnh trong kinh doanh. Hơn
2 nữa, vốn lớn là lợi thế đầu tiên trong việc chấp hành pháp luật trƣớc hết là luật NHTW, luật các TCTD, tạo thế mạnh và thuận lợi trong kinh doanh tiền tệ. Chính vì thế, có thể nói vốn là điểm đầu tiên trong chu kỳ kinh doanh của NH, là khâu cốt tử của NH. Do đó, ngoài vốn ban đầu cần thiết, tức là đủ vốn điều lệ theo luật định thì NH phải thƣờng xuyên quan tâm tới việc tăng trƣởng vốn trong suốt quá trình hoạt động của mình 1.1.2.2. Vốn quyết định khả năng thanh toán của ngân hàng Trong nền kinh tế thị trƣòng, để tồn tại và ngày càng mở rộng quy mô hoạt động đòi hỏi các NH phải có uy tín lớn trên thị trƣờng là điều trọng yếu. Uy tín đó phải đƣợc thể hiện trƣớc hết ở khả năng sẵn sàng thanh toán, chi trả cho khách hàng của NH. Chúng ta đã biết, đại bộ phận vốn của NH là vốn tiền gửi và đi vay, do vậy NH phải trả cho khách hàng khi họ có yêu cầu rút tiền. Với một NH có quy mô vốn nhỏ, khi nhu cầu vay vốn trên thị trƣờng là rất lớn, một mặt NH không đáp ứng đủ nhu cầu vay, mặt khác với quy mô nhỏ, NH nếu cho vay tối đa nguồn vốn huy động đuợc, dự trữ ít sẽ dẫn đến mất khả năng thanh toán. Trong khi đó, với một NH vốn lớn, họ thực hiện dự trữ đủ khả năng thanh toán đồng thời vẫn thỏa mãn đƣợc nhu cầu vay vốn của nền kinh tế, do đó sẽ tạo đƣợc uy tín ngày càng cao. Khả năng thanh toán của NH càng cao thì vốn khả dụng của NH càng lớn. Vì vậy nếu loại trừ các nhân tố khác, khả năng thanh toán của NH tỷ lệ thuận với vốn của NH nói chung và với vốn khả dụng của NH nói riêng. Với tiềm năng vốn lớn, NH có thể hoạt động kinh doanh với quy mô ngày càng mở rộng, tiến hành các hoạt động cạnh tranh có hiệu quả nhằm giữ chữ tín, vừa nâng cao vị thế của NH 1.1.2.3. Vốn quyết định quy mô HĐTD và các HĐKD khác của NHTM Vốn của NH quyết định việc mở rộng hay thu hẹp khối lƣợng tín dụng. Thông thƣờng, các NH nhỏ phạm vi hoạt động kinh doanh, khoản mục đầu tƣ, khối lƣợng cho vay ít và kém đa dạng hơn. Do đó, ảnh hƣởng đến khả năng thu hút vốn của các tổ