Luận văn Thạc sĩ Luật kinh tế: Pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp từ thực tiễn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:79

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn nghiên cứu một số vấn đề lý luận về pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp, trên cơ sở đó làm rõ các khái niệm, đặc điểm, nội dung, vai trò, phân tích, đánh giá ưu nhược điểm, bất cập còn tồn tại của pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Luật kinh tế: Pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp từ thực tiễn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TRẦN QUỐC TRUNG PHÁP LUẬT VỀ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP TỪ THỰC TIỄN HUYỆN THƯỜNG TÍN, THÀNH PHỐ HÀ NỘI Ngành: Luật Kinh tế Mã số: 8.38.01.07 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS NGUYỄN ĐỨC MINH HÀ NỘI - 2020
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm gần đây, với kết quả công cuộc đổi mới nền kinh tế của đất nước theo hướng mở cửa, chủ động hội nhập với quốc tế đã mang lại những thành tựu quan trọng tạo ra thế và lực mới cho sự phát triển của Việt Nam. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế của nhà nước ta ngày càng được thể hiện rõ nét hơn. Thông qua những công cụ hữu hiệu của mình, nhà nước, Chính phủ đã thực hiện khá thành công vai trò điều tiết các hoạt động kinh tế trong các giai đoạn phát triển của đất nước. Một trong những công cụ quan trọng để có thể thực hiện hiệu quả nhiệm vụ đó là chính sách thuế. Với việc ban hành ra các quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp có ý nghĩa vô cùng quan trọng trên tất cả các phương diện về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội cũng như về mặt pháp lý. Tuy nhiên, trong quá trình áp dụng các văn bản pháp luật vào thực tiễn vẫn còn một khoảng cách khá xa vời giữa văn bản và đưa vào thực tế áp dụng, vẫn còn có nhiều khó khăn bất cập trong việc áp dụng các quy định mà các văn bản luật đưa ra. Đặc biệt tại một địa phương có những khu công nghiệp mới nổi, đan xen bởi những làng nghề truyền thống lâu đời như huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội thì vấn đề này trở nên khó khăn, nhức nhối và cấp bách hơn bao giờ hết. Tuy nhiên trong những năm qua, do nhiều nguyên nhân khác nhau mà việc động viên thuế thu nhập doanh nghiệp vào ngân sách nhà nước còn gặp nhiều khó khăn, vẫn còn tồn tại một số bất cập trong quá trình áp dụng pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp, đặc biệt là các hiện tượng như trốn thuế, gian lận thuế, nợ thuế chiếm tỷ lệ vẫn còn cao. Nhận thấy được tầm quan trọng của công tác triển khai, áp dụng pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp vào thực tiễn, đề tài tập trung nghiên cứu các vấn đề pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp và chọn huyện Thường Tín làm địa bàn cụ thể để nghiên cứu quá trình áp dụng pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp, tìm ra những khó khăn, bất cập 1
trong quá trình áp dụng pháp luật. Đây cũng chính là lý do khiến tôi chọn đề tài: “Pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp từ thực tiễn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội” làm đề tài Luận văn thạc sỹ luật học của mình để từ đó đưa ra những kiến nghị giúp cho chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành ngày một hoàn thiện hơn, đầy đủ hơn, đạt được kết quả tốt hơn trên cơ sở tạo được điều kiện tốt nhất cho người nộp thuế mà vẫn đảm bảo số thu ngân sách nhà nước và vai trò của Nhà nước về quản lý thuế đối với doanh nghiệp. Từ đó tạo được môi trường pháp lý lành mạnh cho sự phát triển của doanh nghiệp và tăng thu ngân sách nhà nước. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Vấn đề về thuế thu nhập doanh nghiệp đã được đề cập nhiều trong các công trình nghiên cứu trước đây. Tuy nhiên do thời điểm, cách thức tiếp cận và phạm vi nghiên cứu khác nhau, hầu hết các công trình nghiên cứu được công bố trước đây đều tập trung khai thác theo một góc độ nhất định về mặt lý luận của pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc với phạm vi rộng như trên cả nước hay các tỉnh thành. Đây là vấn đề vẫn còn mới cần được nghiên cứu làm rõ về mặt thực tiễn. Luận văn: “Pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp từ thực tiễn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội” sẽ là đề tài góp phần hoàn thiện vấn đề pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp thông qua việc phân tích đánh giá các quy định của pháp luật và tìm hiểu thực tiễn quá trình áp dụng pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Luận văn: “Pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp từ thực tiễn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội” hướng đến mục đích sau: Về mặt lý luận: luận văn nêu và phân tích hệ thống những vấn đề lý luận về pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành. Cùng với đó luận văn nêu 2
và phân tích những ưu nhược điểm, bất cập còn tồn tại của thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành. Về mặt thực tiễn: luận văn nêu thực trạng các yếu tố địa phương ảnh hưởng đến việc thực hiện pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Luận văn phân tích những kết quả đạt được, đồng thời nêu lên những bất cập còn tồn tại trong quá trình áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thường Tín. Từ đó đưa ra quan điểm, giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Luận văn nghiên cứu một số vấn đề lý luận về pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp, trên cơ sở đó làm rõ các khái niệm, đặc điểm, nội dung, vai trò, phân tích, đánh giá ưu nhược điểm, bất cập còn tồn tại của pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành. Luận văn tìm hiểu thực trạng áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thường Tín. Cùng với đó luận văn nêu ra những bất cập trong quá trình áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thường Tín. Đề xuất một số giải pháp hoàn thiện pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp phù hợp với tình hình mới hiện nay, đảm bảo hiệu lực, hiệu quả đáp ứng được các yêu cầu cấp thiết đối với tình hình kinh tế hiện tại trên địa bàn Thường Tín. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Các quan điểm về pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp để làm rõ cơ sở lý luận, đánh giá pháp luật và thực tế áp dụng; các quy định hiện hành về pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp, các văn bản liên quan và kết quả thực tế điển hình để chỉ ra những vướng mắc trong các quy định của pháp luật và thực tiễn áp dụng. 3
4.1. Phạm vi nghiên cứu Nội dung pháp luật về thuế có phạm vi nghiên cứu rất rộng, nội dung phức tạp, bao hàm nhiều lĩnh vực pháp luật như dân sự, hành chính, hình sự… Do đó, để nghiên cứu một cách toàn diện thì đòi hỏi sự đầu tư nghiên cứu rất nhiều kiến thức có liên quan đến nhiều ngành luật khác nhau. Vì vậy, với việc nghiên cứu dừng lại ở mức đề tài luận văn thạc sĩ, tác giả chỉ giới hạn phạm vi nội dung nghiên cứu là pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, tác giả đề ra những giải pháp nhằm hoàn thiện hơn nữa pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp tại Việt Nam. Về thời gian: Luận văn sẽ nghiên cứu pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp trên cơ sơ pháp luật từ năm 2008 đến nay và nghiên cứu việc thực hiện pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp, cụ thể là: Luật thuế thu nhập doanh nghiệp 2008; Luật thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi năm 2013; Văn bản hợp nhất 26/VBHN-BTC năm 2015 hợp nhất Thông tư hướng dẫn Nghị định 218/2013/NĐ-CP và Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành và một số văn bản quy phạm pháp luật khác. Về không gian: Luận văn tập trung làm rõ việc thực hiện pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp qua thực tiễn tại huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội, từ đó đưa ra những quan điểm, giải pháp góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp hiện nay và các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu Như nhiều công trình khoa học pháp lý khác, đề tài này được thực hiện dựa trên cơ sở phương pháp duy vật lịch sử và duy vật biện chứng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và một số vấn đề lý luận có liên quan. Ngoài ra đề tài còn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cơ bản khác tùy thuộc vào từng nội dung 4
cụ thể như phân tích, tổng hợp nhằm làm rõ các quy định của pháp luật về thuế TNDN và thực tế áp dụng cũng như thành tựu của các chuyên ngành khoa học pháp lý hay những luận điểm khoa học trong các công trình nghiên cứu, các bài viết trên tạp chí, các vụ việc được đề cập trên truyền thông đại chúng…Từ đó nêu ra một số vướng mắc, bất cập khi áp dụng các quy định cụ thể vào thực tế. Phương pháp phân tích được sử dụng nhằm phân tích đánh giá một số điều luật cụ thể; phương pháp thống kê các số liệu về thuế TNDN trên địa bàn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Sự kết hợp các phương pháp định tính là nền tảng cho cái nhìn khách quan nhất, đồng thời sẽ có những nhận xét, đánh giá xác thực và đề ra những phương hướng hoàn thiện có tính khả thi. 6. Những đóng góp mới, ý nghĩa lý luận và thực tiễn Luận văn là công trình nghiên cứu ở cấp độ thạc sĩ, nghiên cứu về cơ sở lý luận và thực hiện pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp qua thực tiễn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Do đó có thể xem những nội dung sau trong luận văn là những đóng góp mới về khoa học. - Góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về thực hiện pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp ở Việt Nam nói chung và huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội nói riêng. - Đánh giá phần nào thực trạng thực hiện pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp qua thực tiễn huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội, trên cơ sở chỉ ra những kết quả đạt được, những hạn chế trong việc thực hiện pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp và một số nguyên nhân của nó. - Đưa ra một số yêu cầu, giải pháp có tính khả thi nhằm thực hiện pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp ở huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội. Luận văn cũng khẳng định vai trò và ý nghĩa của việc thực hiện pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp của cơ quan thuế. 7. Kết cấu của luận văn 5
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn gồm 3 chương. Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp. Chương 2: Thực trạng pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp ở Việt Nam và thực tiễn áp dụng trên địa bàn huyện Thường Tín, Thành phố Hà Nội. Chương 3: Yêu cầu, giải pháp hoàn thiện pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp từ thực tiễn huyện Thường Tín, Thành phố Hà Nội. Chương 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁP LUẬT THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP 1.1. Khái niệm pháp luật thuế thu nhập doanh nghiệp 1.1.1. Khái niệm về thuế và thuế thu nhập doanh nghiệp 1.1.1.1. Khái niệm thuế 6
Thuế là một khoản nộp bắt buộc mà các thể nhân (cá nhân) và pháp nhân (tổ chức) có nghĩa vụ phải thực hiện đối với Nhà nước, phát sinh trên cơ sở các văn bản pháp luật do Nhà nước ban hành, không mang tính chất đối giá và hoàn trả trực tiếp cho đối tượng nộp thuế. Cụ thể hơn: Thuế là công cụ chủ yếu của Nhà nước nhằm huy động tập trung một phần của cải vật chất trong xã hội vào ngân sách Nhà nước; là công cụ điều tiết vĩ mô của Nhà nước đối với nền kinh tế và đời sống xã hội; là công cụ góp phần đảm bảo sự bình đẳng giữa các thành phần kinh tế và công bằng xã hội. Là nguồn kinh phí cần thiết để duy trì, vận hành và thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước nhằm mục đích ổn định và phát triển xã hội, vì lợi ích chung của toàn dân như: quốc phòng, an ninh, giao thông, giáo dục, y tế… - Thuế bình thường: nhằm mục đích thu ngân sách và điều tiết thu nhập xã hội. - Thuế đặc biệt: là thuế nhằm các mục đích đặc biệt, ví dụ thuế tiêu thụ đặc biệt đánh vào rượu bia, thuốc lá, xe ô tô nhập khẩu nhằm hạn chế cá nhân tiêu thụ các hàng hóa này, hay phí thủy lợi nhằm huy động tài chính cho phát triển, trùng tu hệ thống tưới tiêu, điều tiết nguồn nước của địa phương. 1.1.1.2. Khái niệm thuế thu nhập doanh nghiệp a, Khái niệm thu nhập doanh nghiệp: Thu nhập doanh nghiệp là chỉ tiêu tài chính phản ánh kết quả cuối cùng của một quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trọng một thời gian nhất định (tháng, quý, năm) và còn được gọi là lợi nhuận. - iThu inhập ithực ihiện icả inăm ilà ikết iquả ikinh idoanh icủa idoanh inghiệp i bao igồm: iThu inhập itừ ihoạt iđộng isản ixuất ikinh idoanh, ithu inhập itừ ihoạt iđộng i tài ichính ivà ithu inhập ikhác. - iThu itừ ihoạt iđộng ikinh idoanh: iLà ikhoản ichênh ilệch igiữa idoanh ithu ivà i giá ithành itoàn ibộ isản iphẩm ihàng ihóa, idịch ivụ iđã itiêu ithụ itrong inăm itài ichính i của idoanh inghiệp. 7
- iThu inhập itừ ihoạt iđộng itài ichính: iLà isố ithu ilớn ihơn isố ichi icủa ihoạt i động itài ichính ibao igồm: iHoạt iđộng icho ithuê itài isản; imua ibán ichứng ikhoán; i mua ibán ingoại ilệ; ilãi itiền igửi ingân ihàng ithuộc ivốn ikinh idoanh; ilãi icho ivay i vốn; ilợi itức icổ iphần ivà ilợi inhuận iđược ichia itừ iphần ivốn igóp iliên idoanh ihợp i doanh; ihoàn inhập isố idự iphòng igiảm igiá iđầu itư ichứng ikhoán. - iThu inhập ikhác: iLà isố ithu ilớn ihơn isố ichi icủa icác ihoạt iđộng ikhác, ibao i gồm: iKhoản iphải itrả inhưng ikhông itrả iđược ido iphía ichủ inợ; ikhoản inợ ikhó i đòi iđã iduyệt ibỏ inay ithu ihồi iđược; ilợi inhuận itừ iquyền isở ihữu, iquyền isử idụng i tài isản; ikhoản ithu ivật itư, itài isản ithừa isau ikhi iđã ibù itrừ ihao ihụt imất imát; i khoản ichênh ilệch ido ithanh ilý inhượng ibán itài isản; ilợi inhuận icác inăm itrước iphát hiện inăm inay; ihoàn inhập isố idư icác ikhoản idự iphòng igiảm igiá ihàng itồn ikho, idự i phòng inợ ikhó iđòi; itiền itrích ibảo ihành isản iphẩm icòn ithừa ikhi ihết ihạn ibảo ihành. i b, iKhái iniệm ithuế ithu inhập idoanh inghiệp: i Thuế ithu inhập idoanh inghiệp ixuất ihiện ikhá isớm itrong ilịch isử iphát itriển i của ithuế. iHiện inay iở icác inước iphát itriển, ithuế ithu inhập idoanh inghiệp igiữ ivai i trò iđặc ibiệt iquan itrọng itrong iviệc iđảm ibảo iổn iđịnh inguồn ithu ingân isách inhà i nước ivà ithực ihiện iphân iphối ithu inhập. iMức ithuế icao ihay ithấp iáp idụng icho i các ichủ ithể ithuộc iđối itượng inộp ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà ikhác inhau, i điều iđó iphụ ithuộc ivào iquan iđiểm iđiều itiết ithu inhập ivà imục itiêu iđặt ira itrong i phân iphối ithu inhập icủa itừng iquốc igia itrong itừng igiai iđoạn ilịch isử inhất iđịnh. i Thuế ithu inhập idoanh inghiệp ira iđời ibắt inguồn itừ iyêu icầu ithực ihiện ichức i năng itái iphân iphối ithu inhập, iđảm ibảo icông ibằng ixã ihội ivà inhu icầu itài ichính i của iNhà inước. Thuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà imột itrong icác inguồn ithu iquan itrọng i của ingân isách inhà inước, inó ităng ilên icùng ivới isự ităng itrưởng icủa inền ikinh i tế. iKhi inền ikinh itế iphát itriển, iđầu itư igia ităng, ithu inhập icủa idoanh inghiệp ivà i của icác inhà iđầu itư ităng ilên ilàm icho ikhả inăng ihuy iđộng inguồn itài ichính icho i nhà inước ithông iqua ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ingày icàng iổn iđịnh ivà ivững 8
i chắc. iXuất iphát itừ iyêu icầu iphải iquản ilý icác ihoạt iđộng iđầu itư ivà ikinh idoanh i trong itừng ithời ikỳ inhất iđịnh, ithông iqua iviệc iquy iđịnh iđối itượng inộp ithuế, i đối itượng ichịu ithuế, ithuế isuất ivà icác iưu iđãi ithuế ithu inhập idoanh inghiệp, inhà i nước ithực ihiện icác imục itiêu iquản ilý ikinh itế ivĩ imô. Như ivậy, ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà imột iloại ithuế itrực ithu iđánh itrực tiếp ivào ithu inhập icủa idoanh inghiệp. i Tuy inhiên ikhông iphải itoàn ibộ ithu inhập icủa icơ isở isản ixuất ikinh idoanh iđều là iđối itượng iđiều ichỉnh icủa ithuế ithu inhập idoanh inghiệp. iThuế ithu inhập idoanh i nghiệp ichỉ iđiều ichỉnh iphần ithu inhập ichịu ithuế ivì iviệc iđánh ithuế ivào iloại ithu inhập i nào, iđánh inặng ihay inhẹ ivào itừng iloại ithu inhập ilà itùy ithuộc ivào ikhả inăng iquản ilý i thuế, ichi iphí ithuế icũng inhư imục itiêu icủa ithuế ithu inhập iphải iđạt iđược iđể igóp iphần i thực ihiện icác ichính isách ikinh itế, ichính itrị, ixã ihội icủa imỗi iquốc igia itrong itừng ithời i kỳ inhất iđịnh. i Bản ichất icủa ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà imột iloại ithuế ithu inhập icó iđối tượng iđánh ithuế ilà ithu inhập icủa ichủ ithể ixác iđịnh. iThuế ithu inhập ikhác ivới ithuế i tiêu idùng, ithuế itài isản iở ichỗ, ithuế ithu inhập ilà iloại ithuế itrực ithu iđánh itrực itiếp ivào i thu inhập icủa icác itổ ichức, icá inhân ikhi icó ithu inhập ichịu ithuế iphát isinh. i 1.1.2. iĐặc iđiểm, ivai itrò icủa ithuế ithu inhập idoanh inghiệp 1.1.2.1. iĐặc iđiểm ithuế ithu inhập idoanh inghiệp Thuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà isắc ithuế itrực ithu, iđối itượng inộp ithuế i thu inhập idoanh inghiệp ilà icác idoanh inghiệp, icác inhà iđầu itư ithuộc icác ithành i phần ikinh itế ikhác inhau iđồng ithời icũng ilà ingười ichịu ithuế. iNgoài imục itiêu i tạo inguồn ithu icho ingân isách inhà inước, inó icòn icó imục itiêu iđiều itiết ikinh itế, i điều ihòa ithu inhập ixã ihội inên ithường igắn iliền ivới ichính isách ikinh itế ixã ihội i của inhà inước. iBởi ivậy, ipháp iluật ithuế ithu inhập iở icác inước ithường icó inhững i quy iđịnh ivề ichế iđộ iưu iđãi, imiễn igiảm ithuế iđể ibảo iđảm ichức inăng ikhuyến i khích icủa ithuế ithu inhập ihoặc ithực ihiện iviệc iáp idụng iđánh ithuế itheo ibiểu 9
i thuế ilũy itiến itừng iphần iđối ivới imột isố ikhoản ithu inhập ichịu ithuế iđể ithực ihiện i các imục itiêu iđiều itiết. Thuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà imột iloại ithuế iphức itạp icó itính iổn iđịnh i không icao, iviệc iquản ilý ithuế ivà ithu ithuế itương iđối ikhó ikhăn, ichi iphí iquản ilý i thuế ithu inhập ithường ilớn ihơn iso ivới icác ithuế ikhác. iĐối ivới ithuế ithu inhập i doanh inghiệp, ingoài iviệc ixác iđịnh icác ikhoản ithu inhập ichịu ithuế, icòn iphải i xác iđịnh inguồn igốc ithu inhập, iđịa iđiểm iphát isinh ithu inhập, ithời ihạn icư itrú i của ichủ isở ihữu ithu inhập, itính iổn iđịnh icủa ithu inhập… iTrong iphần ixác iđịnh i thu inhập ichịu ithuế, iphải ixác iđịnh iđược icác ikhoản ikhấu itrừ ihợp ilý iđể itiến i hành ikhấu itrừ ikhi itính ithuế inhằm iđảm ibảo imục itiêu icông ibằng ivà ikhuyến i khích iđối ivới iđối itượng inộp ithuế. Thuế ithu inhập idoanh inghiệp ithường iphụ ithuộc ivào ikết iquả ihoạt iđộng i kinh idoanh icủa icác idoanh inghiệp, icác inhà iđầu itư. iThuế ithu inhập idoanh i nghiệp iđược ixác iđịnh itrên icơ isở ithu inhập ichịu ithuế inên ichỉ ikhi icác idoanh i nghiệp, icác inhà iđầu itư ikinh idoanh icó ilợi inhuận imới iphải inộp ithuế ithu inhập i doanh inghiệp. Ngoài inhững iđặc iđiểm ichung icủa ithuế ilà icó itính icưỡng ichế ivà itính i pháp ilý icao, ilà ikhoản iđóng igóp ikhông imang itính ihoàn itrả itrực itiếp. iCăn icứ i tính ithuế iTNDN icòn icó imột isố iđặc iđiểm iriêng, icụ ithể ilà: i Thứ inhất: i“Thuế iTNDN ilà iloại ithuế itrực ithu. iNên icăn icứ itính ithuế icủa iloại thuế inày iđược ibiểu ihiện iở isự iđồng inhất igiữa iđối itượng inộp ithuế ivà iđối itượng itính i thuế, itức ilà iđối itượng inộp ithuế ivà iđối itượng itính ithuế iTNDN ilà imột”. iThứ ihai: i i “Căn icứ itính ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà iloại ithuế iđánh ivào ithu inhập itính i thuế i(hay ilà ilợi inhuận) icủa icác idoanh inghiệp”. i Thứ iba: i“Tính ithuế inhu inhập idoanh inghiệp ichỉ itính ivào iphần ithu inhập i còn ilại isau ikhi iđã itrừ iđi ichi iphí iliên iquan iđể itạo ira ithu inhập iđó i(còn igọi ilà i thu inhập itính ithuế)”. i 10
Thứ itư: i“Tính ithuế iTNDN iáp idụng imức ithuế isuất ithống inhất. iVề i nguyên itắc, ithuế icó itính ichất ilũy itiến. iTuy inhiên, ido inhững iđiều ikiện icụ ithể i mà imột isố inước itrong iđó icó iViệt iNam iáp idụng imức ithuế isuất ithống inhất” i [21] 1.1.2.2. iVai itrò ithuế ithu inhập idoanh inghiệp - iThuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà icông icụ iquan itrọng iđể inhà inước ithực i hiện ichức inăng itái iphân iphối ithu inhập, iđảm ibảo icông ibằng ixã ihội. iTrong i điều ikiện inền ikinh itế ithị itrường iở inước ita, itất icả icác ithành iphần ikinh itế iđều i có iquyền itự ido ikinh idoanh ivà ibình iđằng itrên icơ isở ipháp iluật. iCác idoanh i nghiệp ivới ilực ilượng ilao iđộng icó itay inghề icao, inăng ilực itài ichính imạnh ithì i doanh inghiệp iđó isẽ icó iưu ithế ivà icó icơ ihội iđể inhận iđược ithu inhập icao; ingược i lại icác idoanh inghiệp ivới inăng ilực itài ichính, ilực ilượng ilao iđộng ibị ihạn ichế isẽ i nhận iđược ithu inhập ithấp, ithậm ichí ikhông icó ithu inhập. iÐể ihạn ichế inhược i điểm iđó, iNhà inước isử idụng ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ilàm icông icụ iđiều i tiết ithu inhập icủa icác ichủ ithể icó ithu inhập icao, iđảm ibảo iyêu icầu iđóng igóp icủa i các ichủ ithể ikinh idoanh ivào ingân isách iNhà inước iđược icông ibằng, ihợp ilý. - iThuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà inguồn ithu iquan itrọng icủa ingân isách iNhà nước: iPhạm ivi iáp idụng icủa ithuế ithu inhập idoanh inghiệp irất irộng, igồm icá i i nhân, inhóm ikinh idoanh, ihộ icá ithể ivà icác itổ ichức ikinh itế icó ihoạt iđộng isản i xuất, ikinh idoanh ihàng ihoá, idịch ivụ icó iphát isinh ilợi inhuận. iNền ikinh itế ithị i trường inước ita ingày icàng iphát itriển ivà iổn iđịnh, ităng itrưởng ikinh itế iđược igiữ i vững ingày icàng icao, icác ichủ ithể ihoạt iđộng isản ixuất, ikinh idoanh, idịch ivụ i ngày icàng imang ilại inhiều ilợi inhuận ithì ikhả inăng ihuy iđộng inguồn itài ichính icho ngân isách iNhà inước ithông iqua ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ingày icàng idồi idào. i - iThuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà icông icụ iquan itrọng iđể igóp iphần ikhuyến khích, ithúc iđẩy isản ixuất, ikinh idoanh iphát itriển itheo ihướng ikế ihoạch, ichiến ilược, i phát itriển itoàn idiện icủa inhà inước. iNhà inước iưu iđãi, ikhuyến ikhích iđối ivới icác ichủ i 11
thể iđầu itư, ikinh idoanh ivào inhững ingành, ilĩnh ivực ivà inhững ivùng, imiền imà iNhà i nước icó ichiến ilược iưu itiên iphát itriển itrong itừng igiai iđoạn inhất iđịnh. i - iThuế ithu inhập idoanh inghiệp icòn ilà imột itrong inhững icông icụ iquan i trọng icủa inhà inước itrong iviệc ithực ihiện ichức inăng iđiều itiết icác ihoạt iđộng i kinh itế i- ixã ihội itrong itừng ithời ikỳ iphát itriển ikinh itế inhất iđịnh. iThuế ithu inhập i doanh inghiệp ilà iloại ithuế icó ivai itrò iquan itrọng itrong ihệ ithống ipháp iluật ithuế i của iViệt iNam, isong iđể iphát ihuy imột icách icó ihiệu iqủa ivai itrò icủa ithuế ithu i nhập idoanh inghiệp, ichúng ita icần iphải ixem ixét inó idưới inhiều ikhía icạnh, ikể i cả inhững ikinh inghiệm ixử ilý icủa inước ingoài. 1.1.3. iPháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp i Pháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp, itheo inghĩa irộng ilà itổng ithể ihệ thống icác iquy iphạm ipháp iluật, icác iquy iđịnh, iquy itắc, icác ivăn ibản ipháp iluật, ivăn i bản idưới iluật ido iNhà inước iban ihành ihoặc iđược iquy iđịnh itrong iĐiều iước iquốc i tế imà inước iđó iký ikết ivới imục iđích iđiều ichỉnh icác iquan ihệ iphát isinh itrong iquá i trình ithu, inộp ithuế igiữa icơ iquan inhà inước icó ithẩm iquyền ivà ichủ ithể inộp ithuế i thu inhập idoanh inghiệp inhằm ihình ithành inguồn ithu ingân isách inhà inước iđể ithực i hiện icác imục itiêu ixác iđịnh itrước. i Theo inghĩa ihẹp, ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà imột iđạo iluật ido cơ iquan ilập ipháp i(Quốc ihội, iNghị iviện) iban ihành, icó ihiệu ilực ipháp ilý icao i i nhất, ichỉ idưới iHiến ipháp, ilà imột ivăn ibản iquy iphạm ipháp iluật icụ ithể itập ihợp i các iđiều ikhoản ivới imục iđích iđưa ira icác iphương ithức iđảm ibảo iđối ixử icông i bằng icho icác ichủ ithể, iđưa ira icác ichế iđịnh ixử iphạt icho inhững ichủ ithể ivi i phạm icác inguyên itắc ihành ixử inày. iVăn ibản iđược inói iđến imà iở iđây ilà iluật thuế ithu inhập idoanh inghiệp. iPhạm ivi iđiều ichỉnh icủa iluật inày iquy iđịnh ivề i i người inộp ithuế, ithu inhập ichịu ithuế, ithu inhập iđược imiễn ithuế, icăn icứ itính i thuế, iphương ipháp itính ithuế ivà iưu iđãi ithuế ithu inhập idoanh inghiệp. i 1.2. iNhóm iquy iphạm icủa ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp 12
Căn icứ ivào inội idung icác iquy iphạm ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp thì ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp iđược iphân ichia ithành icác inhóm iquy i i phạm isau: - iNhóm iquy iphạm iquy iđịnh ivề iphạm ivi iáp idụng; - iNhóm iquy iphạm iquy iđịnh ivề icăn icứ itính ithuế; - iNhóm iquy iphạm iquy iđịnh ivề icác iquyền ivà inghĩa ivụ icủa iđối itượng i nộp ithuế ivà icơ iquan ithuế itrong iđăng iký ikê ikhai, inộp ithuế iquyết itoán ithuế ithu i nhập idoanh inghiệp; - iNhóm iquy iphạm iquy iđịnh ivề ichế iđộ iưu iđãi imiễn, igiảm ithuế ithu inhập i doanh inghiệp; - iNhóm iquy iphạm iquy iđịnh icác ihành ivi ivi iphạm ivà ichế itài iáp idụng; - iNhóm iquy iphạm iquy iđịnh ivề itranh ichấp ivà igiải iquyết itranh ichấp i trong iquan ihệ ipháp iluật ithuế ithu inhập. * iCăn icứ ivào ivăn ibản iluật ithực iđịnh ithì icấu itrúc ipháp iluật ithuế ithu i nhập idoanh inghiệp ibao igồm: - iCác iquy iphạm ipháp iluật iđiều ichỉnh iquan ihệ ithuế igiữa iNhà inước ivà icác itổ chức ihoạt iđộng isản ixuất, ikinh idoanh icó ithu inhập. iCác iquy iphạm inày ichủ iyếu itập i trung itrong iLuật iThuế ithu inhập idoanh inghiệp ivà icác ivăn ibản ihướng idẫn ithi ihành. i * iCăn icứ ivào inguồn igốc ira iđời, ihình ithức ithể ihiện ivà iphạm ivi itác i động icủa iquy iphạm ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ithì icấu itrúc ipháp i luật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp iđược ichia ithành inhững ibộ iphận isau: - iCác iquy iphạm ipháp iluật iquốc igia iđiều ichỉnh iquan ihệ ipháp iluật ithuế i thu inhập idoanh inghiệp. iNhóm icác iquy iphạm ipháp iluật icó itrong icác ivăn ibản i pháp iluật ido icơ iquan icó ithẩm iquyền icủa inhà inước iban ihành iđể iđiều ichỉnh i các iquan ihệ iphát isinh itrong iquá itrình inộp ithuế ithu inhập idoanh inghiệp. - iCác iquy iphạm ipháp iluật iquốc itế iđiều ichỉnh iquan ihệ ipháp iluật ithuế i thu inhập idoanh inghiệp. iNhóm icác iquy iphạm ipháp iluật icó itrong icác ivăn ibản i pháp iluật iquốc itế iđiều ichỉnh iquan ihệ ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp i mà iNhà inước iký ikết ihoạch itham igia inhư icác iĐiều iước iquốc itế isong iphương, 13
i đa iphương ivề ithuế ithu inhập, iđiển ihình ilà icác iHiệp iđịnh itránh iđánh ithuế ihai i lần imà iViệt iNam iđã iký ikết isong iphương ivới inhiều iquốc igia ikhác inhau. Cùng ivới iviệc ixây idựng ilên imột ihệ ithống icác iquy iphạm ivề ithuế ithu i nhập idoanh inghiệp inhằm iđáp iứng icác iyêu icầu ivề ithu ingân isách, iphù ihợp ivới i tình ihình iphát itriển ikinh itế icủa iđất inước, icác iHiệp iđịnh ivề itránh iđánh ithuế i hai ilần iđược iký ikết igiữa iViệt iNam ivà icác inước iđã itrở ithành ibộ iphận icủa i pháp iluật ithuế ithu inhập icủa inước ita. iCó ithể inói, iĐiều iước iquốc itế ivề ithuế ivà i các ivăn ibản ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp itrong ihệ ithống ipháp iluật i quốc igia ilà ihai ibộ iphận icấu ithành inên imột ichỉnh ithể ithống inhất. iChúng icó i mối iquan ihệ iràng ibuộc ivà itác iđộng iqua ilại ilẫn inhau. iTrong itrường ihợp icác i quy iđịnh ipháp iluật ivề ithuế ithu inhập icó isự ikhác inhau igiữa ivăn ibản ipháp iluật i quốc igia ivà iĐiều iước iQuốc itế imà iViệt iNam itham igia ihay iký ikết ithì iquy i phạm ipháp iluật itrong iĐiều iước iQuốc itế iđược iưu itiên iáp idụng itrước itiên. 1.3. iChủ ithể ivà ikhách ithể icủa ithuế ithu inhập idoanh inghiệp 1.3.1. iChủ ithể icủa ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp Theo iquy iđịnh icủa iLuật iThuế ithu inhập idoanh inghiệp isửa iđổi i2013, ichủ i thể inộp ithuế ithu inhập idoanh inghiệp iđược iquy iđịnh itại iĐiều i2 inhư isau: “Người inộp ithuế: 1. Người inộp ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ilà itổ ichức ihoạt iđộng isản i xuất, ikinh idoanh ihàng ihóa, idịch ivụ icó ithu inhập ichịu ithuế itheo iquy iđịnh icủa i Luật inày i(sau iđây igọi ilà idoanh inghiệp), ibao igồm: a) Doanh inghiệp iđược ithành ilập itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật iViệt iNam; i b) Doanh inghiệp iđược ithành ilập itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật inước i ngoài i(sau iđây igọi ilà idoanh inghiệp inước ingoài) icó icơ isở ithường itrú ihoặc i không icó icơ isở ithường itrú itại iViệt iNam; i c) Tổ ichức iđược ithành ilập itheo iLuật iHợp itác ixã; i d) Ðơn ivị isự inghiệp iđược ithành ilập itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật iViệt Nam; i 14
đ) i iTổ ichức ikhác icó ihoạt iđộng isản ixuất, ikinh idoanh icó ithu inhập” i[21]. Như ivậy, itheo iLuật ithế ithu inhập idoanh inghiệp iViệt iNam, icó i5 inhóm i chủ ithể iphải inộp ithuế ithu inhập idoanh inghiệp. iCụ ithể inhư isau: - iDoanh inghiệp iđược ithành ilập itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật iViệt iNam: “Doanh inghiệp iđược ithành ilập itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật iViệt iNam i là inhững iquy iđịnh icó itrong iLuật idoanh inghiệp, iLuật iđầu itư, iLuật icác itổ ichức i tín idụng, iLuật ikinh idoanh ibảo ihiểm, iLuật ichứng ikhoán, iLuật idầu ikhí, iLuật i thương imại, icác ivăn ibản ipháp iluật ikhác idưới icác ihình ithức inhư: iCông ity iCổ i phần, iCông ity itrách inhiệm ihữu ihạn, iCông ity ihợp idanh, iDoanh inghiệp itư i nhân, iDoanh inghiệp inhà inước, iVăn iphòng iLuật isư, iVăn iphòng icông ichứng i tư, icác ibên itrong ihợp iđồng iphân ichia isản iphẩm idầu ikhí, icác ibên itrong ihợp i đồng ihợp itác ikinh idoanh, ixí inghiệp iliên idoanh idầu ikhí, iCông ity iđiều ihành i chung. iCác idoanh inghiệp inày inộp ithuế iđối ivới ithu inhập ichịu ithuế iphát isinh i tại iViệt iNam ivà ithu inhập ichịu ithuế iphát isinh ingoài iViệt iNam”. i[21] - iDoanh inghiệp inước ingoài icó icơ isở ithường itrú ihoặc ikhông icó icơ isở i thường itrú itại iViệt iNam: Khoản i3 iĐiều i2 icủa iLuật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ichỉ irõ: iCơ isở i thường itrú icủa idoanh inghiệp inước ingoài ilà icơ isở isản ixuất, ikinh idoanh imà i thông iqua icơ isở inày, idoanh inghiệp inước ingoài itiến ihành imột iphần ihoặc itoàn i bộ ihoạt iđộng isản ixuất, ikinh idoanh itại iViệt iNam, ibao igồm: i + iChi inhánh, ivăn iphòng iđiều ihành, inhà imáy, icông ixưởng, iphương itiện i vận itải, imỏ idầu, imỏ ikhí, imỏ ihoặc iđịa iđiểm ikhai ithác itài inguyên ithiên inhiên i khác itại iViệt iNam i[21] + iĐịa iđiểm ixây idựng, icông itrình ixây idựng, ilắp iđặt, ilắp iráp; + iCơ isở icung icấp idịch ivụ, ibao igồm icả idịch ivụ itư ivấn ithông iqua ingười i làm icông itác itổ ichức, icác inhân ikhác; + iĐại ilý icho idoanh inghiệp inước ingoài i[21]. 15
+ iĐại idiện itại iViệt iNam itrong itrường ihợp ilà iđại idiện icó ithẩm iquyền i ký ikết ihợp iđồng iđứng itên idoanh inghiệp inước ingoài ihoặc iđại idiện ikhông icó i thẩm iquyền iký ikết ihợp iđồng iđứng itên idoanh inghiệp inước ingoài inhưng i thường ixuyên ithực ihiện iviệc igiao ihàng ihóa ihoặc icung iứng idịch ivụ itại iViệt i Nam. Tuy inhiên, itrong itrường ihợp iHiệp iđịnh itránh iđánh ithuế ihai ilần imà iViệt i Nam iký ikết icó iquy iđịnh ikhác ivề icơ isở ithường itrú ithì ithực ihiện itheo iquy iđịnh i của iHiệp iđịnh iđó. -Tổ ichức iđược ithành ilập itheo iLuật ihợp itác ixã: iNộp ithuế igiống inhư i Doanh inghiệp iđược ithành ilập itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật iViệt iNam. - iTổ ichức ikhác icó ihoạt iđộng isản ixuất, ikinh idoanh icó ithu inhập: + iĐối itượng inộp ithuế iđối ivới icác ikhoản itiền itài itrợ itừ inước ingoài, icụ i thể ilà: iTrước ithời iđiểm i01/01/2004, ikhoản itiền itài itrợ itừ iCông ity imẹ iở inước i ngoài itài itrợ icho iCông ity icon itại iViệt iNam inhằm igánh ichịu imột iphần ichi iphí i tại iViệt iNam ithì ikhoản itiền inày ikhông ithuộc iđối itượng iphải ichịu ithuế igiá itrị i gia ităng ivà ikhông itính ithuế ithu inhập idoanh inghiệp. Công ity icon itại iViệt iNam iphải iloại ira ikhỏi ichi iphí ikhoản ichi iphí ido i Công ity imẹ iở inước ingoài iđã igánh ichịu ikhi ixác iđịnh ithu inhập ichị ithuế ithu i nhập idoanh inghiệp. iNếu ikhoản itiền inày iđược idùng iđể ichi ithưởng icho inhân i viên ithì iCông ity isẽ ikhông iđược ihạch itoán ivào ichi iphí ihợp ilý ikhi ixác iđịnh i thu inhập ichịu ithuế ithu inhập idoanh inghiệp. Các ikhoản ichi icho ingười ilao iđộng iphù ihợp ivới ihợp iđồng ilao iđộng, iquy i chế icông ity icó itính ichất itiền ilương, itiền icông iđược ihạch itoán ivào ichi iphí ihợp lý. iCác ikhoản itiền ichi ithưởng icho inhân iviên ikhông iđược ihạch itoán ivào ichi iphí i hợp ilý icủa icông ity ikhi ixác iđịnh ithu inhập ichịu ithuế ithu inhập idoanh inghiệp. i + iDoanh inghiệp inước ingoài, itổ ichức inước ingoài isản ixuất ikinh idoanh i tại iViệt iNam ikhông itheo iLuật iĐầu itư, iLuật iDoanh inghiệp ihoặc icó ithu inhập i phát isinh itại iViệt iNam inộp ithuế ithu inhập idoanh inghiệp itheo ihướng idẫn iriêng i của iBộ iTài ichính. 16
1.3.2. iKhách ithể icủa ipháp iluật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp Khách ithể icủa ithuế ithu inhập idoanh inghiệp i“là icác ikhoản ithu inhập ihợp i pháp icủa idoanh inghiệp” ibao igồm ihai inhóm: Nhóm i1: iThu inhập itừ ihoạt iđộng isản ixuất, ikinh idoanh. Nhóm i2: iThu inhập ikhác itừ - Chuyển inhượng ivốn i - Chuyển inhượng ibất iđộng isản - Quyền isở ihữu isử idụng itài isản: iTừ ilãi itiền igửi; iCho ivay ivốn; iBán i ngoại itệ - Thu ikhoản inợ ikhó iđòi, ikhoản inợ iphải itrả ikhông ixác iđịnh iđược ichủ. Tại iĐiều i3 icủa iLuật ithuế ithu inhập idoanh inghiệp i2013, icác ikhoản ithu i nhập icủa ithuế ithu inhập idoanh inghiệp ikể itrên inằm itrong iquy iđịnh ivề iđối i tượng iphải ichịu ithuế, icụ ithể: - iThu inhập ichịu ithuế ibao igồm ithu inhập itừ ihoạt iđộng isản ixuất, ikinh i doanh ihàng ihóa, idịch ivụ ivà ithu inhập ikhác i[21] - iThu inhập ikhác ibao igồm: + iThu inhập itừ ichuyển inhượng ivốn ibao igồm ithu inhập itừ iviệc ichuyển i nhượng imột iphần ihoặc itoàn ibộ isố ivốn iđã iđầu itư ivào idoanh inghiệp, ikể icả i trường ihợp ibán idoanh inghiệp, ichuyển inhượng ichứng ikhoán, ichuyển inhượng i quyền igóp ivốn ivà icác ihình ithức ichuyển inhượng ivốn ikhác itheo iquy iđịnh icủa i pháp iluật; + iThu inhập itừ ichuyển inhượng idự ián iđầu itư, ithu inhập itừ ichuyển i nhượng iquyền itham igia idự ián iđầu itư, ithu inhập itừ ichuyển inhượng iquyền i thăm idò, ikhai ithác, ichế ibiến ikhoáng isản itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật; ithu i nhập itừ ichuyển inhượng ibất iđộng isản;[21] + iThu inhập itừ iquyền isử idụng, iquyền isở ihữu itài isản ikể icả ithu inhập itừ i quyền isở ihữu itrí ituệ, ithu inhập itừ ichuyển igiao icông inghệ itheo iquy iđịnh icủa i pháp iluật; 17
+ iThu inhập itừ ichuyển inhượng, icho ithuê, ithanh ilý itài isản i(trừ ibất iđộng i sản), itrong iđó icó icác iloại igiấy itờ icó igiá ikhác; + iThu inhập itừ ilãi itiền igửi, ilãi icho ivay ivốn, ibán ingoại itệ ibao igồm: iLãi i tiền igửi itại icác itổ ichức itín idụng, ilãi icho ivay ivốn idưới imọi ihình ithức itheo i quy iđịnh icủa ipháp iluật ibao igồm icả itiền ilãi itrả ichậm, ilãi itrả igóp, iphí ibảo ilãnh i tín idụng ivà icác ikhoản iphí ikhác itrong ihợp iđồng icho ivay ivốn; iThu inhập itừ i bán ingoại itệ; iKhoản ichênh ilệch itỷ igiá ido iđánh igiá ilại icác ikhoản inợ iphải itrả i có igốc ingoại itệ icuối inăm itài ichính; iKhoản ichênh ilệch itỷ igiá ihối iđoái iphát i sinh itrong ikỳ i[21] Đối ivới ikhoản inợ iphải ithu, ikhoản icho ivay icó igốc ingoại itệ iphát isinh itrong kỳ ithì ichênh ilệch itỷ igiá ihối iđoái icủa icác ikhoản inợ iphải ithu, ikhoản icho ivay inày ilà i khoản ichênh ilệch igiữa itỷ igiá ihối iđoái itại ithời iđiểm ithu ihồi inợ ivới itỷ igiá ihối iđoái i tại ithời iđiểm ighi inhận ikhoản inợ iphải ithu ihoặc ikhoản icho ivay iban iđầu; i + iCác ikhoản itrích itrước ivào ichi iphí inhưng ikhông isử idụng ihoặc isử i dụng ikhông ihết itheo ikỳ ihạn itrích ilập imà idoanh inghiệp ikhông ihạch itoán iđiều i chỉnh igiảm ichi iphí; + iKhoản inợ ikhó iđòi iđã ixóa inay iđòi iđược; + iKhoản inợ iphải itrả ikhông ixác iđịnh iđược ichủ inợ; + iKhoản ithu inhập itừ ikinh idoanh icủa inhững inăm itrước ibị ibỏ isót iphát ihiện ira; + iChênh ilệch igiữa ithu ivề itiền iphạt, itiền ibồi ithường ido ivi iphạm ihợp i đồng ikinh itế ihoặc ithưởng ido ithực ihiện itốt icam ikết itheo ihợp iđồng i(không ibao i gồm icác ikhoản itiền iphạt, itiền ibồi ithường iđược ighi igiảm igiá itrị icông itrình i trong igiai iđoạn iđầu itư) itrừ i(-) iđi ikhoản ibị iphạt, itrả ibồi ithường ido ivi iphạm i hợp iđồng itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật; + iCác ikhoản itài itrợ ibằng itiền ihoặc ihiện ivật inhận iđược; + iChênh ilệch ido iđánh igiá ilại itài isản itheo iquy iđịnh icủa ipháp iluật iđể i góp ivốn, iđiều ichuyển ikhi ichia, itách, isáp inhập, ihợp inhất, ichuyển iđổi iloại ihình i doanh inghiệp. 18
+ iThu inhập inhận iđược itừ ihoạt iđộng isản ixuất, ikinh idoanh iở ingoài iViệt iNam; - iThu inhập ichịu ithuế iphát isinh itại iViệt iNam icủa icác idoanh inghiệp inước ngoài ilà ithu inhập inhận iđược icó inguồn igốc itừ iViệt iNam itừ ihoạt iđộng icung iứng i dịch ivụ, icung icấp ivà iphân iphối ihàng ihóa, icho ivay ivốn, itiền ibản iquyền icho itổ i chức, icá inhân iViệt iNam ihoặc icho itổ ichức, icá inhân inước ingoài iđang ikinh idoanh i tại iViệt iNam, ikhông iphụ ithuộc ivào iđịa iđiểm itiến ihành ikinh idoanh. i 1.4. iNguyên itắc, icăn icứ, ithuế isuất ithuế ithu inhập idoanh inghiệp 1.4.1. iNguyên itắc itính ithuế ithu inhập idoanh inghiệp - iSố ithuế ithu inhập idoanh inghiệp iphải inộp itrong ikỳ itính ithuế ibằng ithu i nhập itính ithuế inhân i(x) ivới ithuế isuất: Số iThuế iTNDN Thu inhập itính Thuế = x i phải inộp i thuế i suất Trường ihợp idoanh inghiệp iđã inộp ithuế ithu inhập iđối ivới ithu inhập iphát i sinh iở inước ingoài ithì iđược itrừ isố ithuế ithu inhập iđã inộp, inhưng itối iđa ikhông i quá isố ithuế ithu inhập idoanh inghiệp iphải inộp itheo iquy iđịnh icủa iLuật ithuế ithu i nhập idoanh inghiệp. - iSố ithuế ithu inhập idoanh inghiệp iphải inộp iđối ivới ichuyển inhượng ibất iđộng sản ibằng ithu inhập itừ ichuyển inhượng ibất iđộng isản inhân i(x) ivới ithuế isuất ilà i22%: i Thu inhập itừ Số iThuế iTNDN = ichuyển inhượng iBất x 22% i phải inộp i động isản Từ ingày i01 itháng i01 inăm i2016 imức ithuế isuất inày ilà i20%. i[4] - iĐối ivới idoanh inghiệp iquy iđịnh itại icác iĐiểm ic, id iKhoản i2 iĐiều i2 iLuật thuế ithu inhập idoanh inghiệp iđó ilà: iDoanh inghiệp inước ingoài icó icơ isở ithường i trú itại iViệt iNam inộp ithuế iđối ivới ithu inhập ichịu ithuế iphát isinh itại iViệt iNam imà i khoản ithu inhập inày ikhông iliên iquan iđến ihoạt iđộng icủa icơ isở ithường itrú; iDoanh i nghiệp inước ingoài ikhông icó icơ isở ithường itrú itại iViệt iNam inộp ithuế iđối ivới ithu i nhập ichịu ithuế iphát isinh itại iViệt iNam, isố ithuế ithu inhập idoanh inghiệp iphải inộp i 19