Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện - từ thực tiễn tỉnh Hà Nam

Chia sẻ: Ocxaodua999 Ocxaodua999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:112

Thêm vào BST

Báo xấu

29
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn nhằm phân tích đánh giá thực trạng hoạt động bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện - từ thực tiễn tỉnh Hà Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………./……….. ……./……. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM VĂN QUÂN BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN CẤP HUYỆN – TỪ THỰC TIỄN TỈNH HÀ NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………./……….. ……./……. HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM VĂN QUÂN BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN CẤP HUYỆN – TỪ THỰC TIỄN TỈNH HÀ NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành : Quản lý công Mã số : 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ THỊ HẰNG HÀ NỘI - NĂM 2019
LỜI CẢM ƠN Trước hết, tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, quý Thầy, Cô của Học viện hành chính Quốc gia đã tận tình giảng dạy, tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại Học viện. Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Lê Thị Hằng, người đã tận tâm giảng dạy, giúp đỡ và hướng dẫn tôi trong quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn. Tôi cũng xin trân trọng cảm ơn các đồng chí Lãnh đạo và cán bộ Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hà Nam, Thành ủy Phủ Lý, Ban Tuyên giáo các huyện, thành phố; đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên trên địa bàn thành phố Phủ Lý đã giúp đỡ, động viên, tạo điều kiện giúp tôi thu thập tài liệu, thông tin để hoàn thành đề tài nghiên cứu của mình. Mặc dù đã hết sức cố gắng nhưng luận văn không thể tránh khỏi hạn chế, thiếu sót. Kính mong nhận được sự giúp đỡ, đóng góp ý kiến của các Thầy, Cô và các bạn đồng nghiệp. Xin trân trọng cảm ơn! Học viên Phạm Văn Quân
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện - từ thực tiễn tỉnh Hà Nam” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng. Học viên Phạm Văn Quân
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG DANH MỤC BIỂU ĐỒ MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chƣơng 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN CẤP HUYỆN ...................................................................................... 11 1.1. Các khái niệm cơ bản ......................................................................... 11 1.1.1. Cấp huyện và đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ............................ 11 1.1.1.1. Khái niệm cấp huyện ................................................................ 11 1.1.1.2. Đội ngũ báo cáo viên cấp Huyện ............................................. 14 1.1.2. Bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ................................. 17 1.1.2.1. Khái niệm bồi dưỡng ................................................................ 17 1.1.2.2. Mục đích bồi dưỡng đội ngũ Báo cáo viên cấp huyện ............. 18 1.1.2.3. Yêu cầu bồi dưỡng đội ngũ Báo cáo viên cấp huyện ............... 21 1.1.2.4. Quy trình bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ............. 26 1.1.2.5. Chủ thể quản lý đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ..................... 27 1.2. Các yếu tố ảnh hƣởng đến bồi dƣỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ........................................................................................................... 28 1.2.1. Các quy định của Đảng và Nhà nước về bồi dưỡng báo cáo viên cấp huyện.................................................................................................. 28 1.2.2. Nội dung, chương trình bồi dưỡng ............................................... 30 1.2.3. Các yếu tố thuộc về cơ sở bồi dưỡng và đội ngũ giảng viên ........ 30 1.2.4. Các yếu tố thuộc về người học ...................................................... 31 1.3. Kinh nghiệm bồi dƣỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện của một số
địa phƣơng trên cả nƣớc và bài học rút ra cho tỉnh Hà Nam ............... 32 1.3.1. Kinh nghiệm bồi dưỡng báo cáo viên tại tỉnh Hưng Yên ............ 32 1.3.2. Kinh nghiệm bồi dưỡng báo cáo viên tại tỉnh Quảng Ninh ........ 33 1.3.3. Bài học rút ra cho tỉnh Hà Nam ................................................... 37 1.4. Nội dung bồi dƣỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ...................... 39 1.4.1. Nội dung bồi dưỡng ở trong nước ................................................ 39 1.4.2. Nội dung bồi dưỡng ở ngoài nước: ............................................... 39 Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 40 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN CẤP HUYỆN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ NAM ...................................... 41 2.1. Khái quát về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội tỉnh Hà Nam ....................................................................................................... 41 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên .......................................................................... 41 2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội............................................................... 42 2.1.3. Thực trạng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam ........................................................................................................... 48 2.1.3.1. Về số lượng ............................................................................... 48 2.1.3.2. Về chất lượng ............................................................................ 50 2.2. Thực trạng về bồi dƣỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam (giai đoạn 2015 -2019) ................................................. 58 2.2.1. Về hệ thống các quy định, quan điểm và định hướng bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện .............................................................. 58 2.2.2. Về hệ thống cơ sở vật chất và đội ngũ giảng viên tham gia bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện .................................................. 60 2.2.3. Về hệ thống chương trình, hình thức, phương pháp bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện .............................................................. 62 2.2.4. Về kinh phí bồi dưỡng báo cáo viên cấp huyện ........................... 63 2.3. Đánh giá về thực trạng bồi dƣỡng báo cáo viên cấp huyện giai đoạn
2015 -2019 ................................................................................................... 63 2.3.1. Những kết quả đạt được ................................................................ 63 2.3.2. Những hạn chế, yếu kém ............................................................... 66 2.3.3. Nguyên nhân của hạn chế, bất cập ............................................... 68 Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................................................... 70 Chƣơng 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN CẤP HUYỆN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ NAM ....... 71 3.1. Xác định mục tiêu và nhu cầu bồi dƣỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam .............................................................. 71 3.1.1. Mục tiêu chung .............................................................................. 71 3.1.2. Mục tiêu cụ thể............................................................................... 71 3.1.3. Nhu cầu bồi dưỡng đội ngũ báo cáo cáo viên cấp huyện ............ 75 3.2. Phƣơng hƣớng triển khai hoạt động bồi dƣỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam ............................................... 77 3.2.1. Tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ đảng đối với hoạt động báo cáo viên ...................................................................... 77 3.2.2. Quan tâm xây dựng, bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên có đủ phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu của công tác tuyên truyền miệng trong tình hình mới ............................................................................................ 79 3.3. Những giải pháp cơ bản bồi dƣỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam ......................................................................... 80 3.3.1. Nhóm giải pháp mang tính định hướng về công tác lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động báo cáo viên ..................................................................... 80 3.3.2. Giải pháp đối với các chủ thể quản lý bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên ............................................................................................................ 85 3.3.2.1. Xác định nhu cầu ...................................................................... 85 3.3.2.2. Xây dựng quy hoạch, kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ............................................................................................... 85
3.3.2.3. Ban hành các chế độ khuyến khích, đãi ngộ cho báo cáo viên cấp huyện ............................................................................................... 85 3.3.2.4. Đầu tư cơ sở vật chất phục vụ dạy và học cho báo cáo viên cấp huyện ...................................................................................................... 86 3.3.2.5. Tăng cương công tác kiểm tra, đánh giá thường xuyên đối với hoạt động bồi dưỡng báo cáo viên cấp huyện ....................................... 87 3.3.3. Giải pháp đối với cơ sở tham gia bồi dưỡng báo cáo viên cấp huyện ........................................................................................................ 87 3.3.3.1. Nâng cao chất lượng ngũ giảng viên làm công tác bồi dưỡng báo cáo viên ........................................................................................... 87 3.3.3.2. Đổi mới về nội dung, chương trình bồi dưỡng ......................... 88 3.3.3.3. Đổi mới phương pháp giảng dạy, tích cực hóa các hoạt động học tập của báo cáo viên ....................................................................... 88 3.3.4. Đổi mới công tác đánh giá kết quả bồi dưỡng bồi dưỡng báo cáo viên ............................................................................................................ 90 3.3.5. Giải pháp đối với báo cáo viên cấp huyện tham gia các khóa bồi dưỡng ........................................................................................................ 91 Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................................................... 93 KẾT LUẬN .................................................................................................... 94 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 97 PHỤ LỤC ..................................................................................................... 101
DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Về giới tính, độ tuổi, trình độ lý luận và chuyên môn giành cho Báo cáo viên, tuyên truyền viên. .................................................................. 49 Bảng 2.2: Khảo sát về nội dung thông tin mà báo cáo viên trình bày ..... 51 Bảng 2.3: Khảo sát về niềm tin của báo cáo viên vào Đảng hiện nay ..... 54 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Khảo sát về tƣ duy lý luận và kinh nghiệm thực tiễn của báo cáo viên ........................................................................................................... 50 Biểu đồ 2.2: Khảo sát về mức độ hiểu biết của báo cáo viên về các lĩnh vực đời sống xã hội ........................................................................................ 51 Biểu đồ 2.3: Khảo sát về khả năng thuyết trình của báo cáo viên cấp tỉnh, cấp huyện ....................................................................................................... 52 Biểu đồ 2.4: Khảo sát về năng lực đối thoại của báo cáo viên cấp tỉnh, cấp huyện ....................................................................................................... 52 Biểu đồ 2.5: Khảo sát về khả năng nắm bắt dƣ luận xã hội của Báo cáo viên cấp tỉnh, cấp huyện ............................................................................... 53 Biểu đồ 2.6: Khảo sát về sự nhiệt huyết khi tham gia báo cáo viên ......... 53 Biểu đồ 2.7: Khảo sát về tinh thần tự phê bình và phê bình của báo cáo viên .................................................................................................................. 54 Biểu đồ 2.8: Khảo sát sự quan tâm của cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận, đoàn thể các cấp đối với công tác bồi dƣỡng đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên ........................................................................................... 64
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Báo cáo viên là một hoạt động, là phương thức tiến hành công tác tư tưởng của Đảng, Nhà nước; là “mắt khâu quan trọng”, cầu nối gắn liền giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân và không thể tách rời trong toàn bộ hoạt động lãnh đạo cách mạng của Đảng, Nhà nước. Thời kỳ nào, hoạt động báo cáo viên, tuyên truyền miệng của Đảng cũng nhằm mục đích thống nhất ý chí và hành động của toàn Đảng và toàn xã hội, động viên, cổ vũ mọi tầng lớp nhân dân tự giác thực hiện đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phổ biến thông tin chính trị, bình luận các thông tin nhằm chỉ ra nội dung chính trị và sự tác động của nó trong đời sống chính trị - xã hội, đồng thời tiến hành các hoạt động cổ vũ, động viên quần chúng hành động hình thành phong trào cách mạng rộng khắp góp phần to lớn vào việc ổn định chính trị – xã hội, phát triển kinh tế – văn hóa, phát triển đất nước. Nhìn lại chặng đường cách mạng của Đảng và Nhân dân ta trong hơn 80 năm qua, có thể nhận thấy hoạt động báo cáo viên luôn phát huy được vai trò của mình trước mọi hoàn cảnh, góp phần không nhỏ vào thắng lợi chung của cách mạng. Qua thực tiễn đã khẳng định công tác báo cáo viên của Đảng đã góp phần quan trọng trong việc truyền bá chủ trương của Đảng, lôi cuốn, cổ vũ đồng bào, chiến sỹ cả nước, kiều bào ta ở nước ngoài thành công cuộc giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước và công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội giành được nhiều thắng lợi vĩ đại. Để lãnh đạo nhân dân thực hiện thắng lợi cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945 xây dựng Nhà nước công nông đầu tiên trong khu vực Đông Nam Á, chèo lái con thuyền cách mạng vượt qua sóng gió, Đảng ta đã huy động sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc trên cơ sở phát huy tối đa vai trò của hoạt động tuyên truyền miệng. Đảng đã nhận thức sâu sắc quan điểm của Chủ 1
nghĩa Mác-Lênin về mối quan hệ giữa tồn tại xã hội và ý thức xã hội để có những sự lãnh đạo, chỉ đạo sát đúng, phù hợp với lý luận và thực tiễn. Chủ nghĩa duy vật biện chứng về lịch sử đã chỉ ra rằng ý thức xã hội có tác động tích cực, trở lại đối với tồn tại xã hội. C.Mác chỉ ra: "Vũ khí của sự phê phán cố nhiên không thể thay thế được sự phê phán của vũ khí, lực lượng vật chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lượng vật chất; nhưng lý luận cũng sẽ trở thành lực lượng vật chất, một khi nó xâm nhập vào quần chúng [21, tr.580]. Lênin khẳng định: "Không có lý luận cách mạng thì không có phong trào cách mạng" [25, tr.30]. Xuất phát từ lý luận đó, ngay từ khi mới thành lập, khi còn là một Đảng non trẻ, Đảng ta đã xác định công tác tư tưởng là mặt trận hàng đầu và Ban Cổ động Tuyên truyền được hình thành. Đất nước ta đang trong thời kỳ phát triển và hội nhập mạnh mẽ, những thành tựu sau hơn 30 năm đổi mới của Đảng và nhân dân ta đạt được hết sức to lớn. Đường lối đổi mới của Đảng được thể chế hoá trong phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đưa lại nền chính trị ổn định, văn hoá- xã hội phát triển, quốc phòng- an ninh được giữ vững, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên rõ rệt, vị thế của Việt Nam ngày càng được khẳng định trên trường quốc tế. Mặc dù, sự nghiệp đổi mới đạt được những thành tựu to lớn, quan trọng nhưng vẫn đang đặt ra cho toàn Đảng, toàn dân những khó khăn đòi hỏi cần tập trung hơn nữa sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đó là, nền kinh tế nước ta phát triển chưa bền vững, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh thấp, chậm được cải thiện; văn hoá - xã hội và các lĩnh vực khác còn chậm phát triển, còn nhiều bất cập; vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế vẫn còn có chừng mực nhất định. Bên cạnh đó, những khó khăn, thách thức khó lường của xu thế đa phương, đa cực, bất ổn chính trị trong khu vực và trên thế giới; Các hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động với âm mưu "Diễn biến hoà bình" ngày càng trở 2
nên tinh vi nhằm lật đổ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản, xoá bỏ chế độ Chủ nghĩa xã hội và các vấn đề: chống tham nhũng, cải cách, đổi mới....đang tập trung sự quan tâm của dư luận. Tất cả những diễn biến đó đang từng ngày, từng giờ tác động vào tư tưởng, tình cảm của cán bộ, đảng viên và nhân dân. Trước những khó khăn, thách thức to lớn như vậy, đòi hỏi chúng ta phải thường xuyên coi trọng mặt trận tư tưởng bằng sự phối hợp nhiều kênh tuyên truyền, trong đó cần quan tâm đến việc củng cố, xây dựng đội ngũ báo cáo viên từ Trung ương đến cơ sở vững mạnh, đủ tiêu chuẩn để có thể nắm bắt, phản ánh, chuyển tải chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tình hình dư luận xã hội và diễn biến sống động trong đời sống xã hội để từ đó định hướng tuyên truyền, giáo dục quần chúng nhân dân thực hiện. Đồng thời, khơi dậy và phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, tính chủ động, sáng tạo của quần chúng nhân dân nhằm biến chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước thành hiện thực để xây dựng thành công Chủ nghĩa xã hội. Hà Nam là tỉnh thuộc đồng bằng Bắc Bộ, cửa ngõ phía nam Thủ đô Hà Nội, có vị trí chiến lược quan trọng cả về chính trị, kinh tế, văn hoá, an ninh quốc phòng. Đang trong qua trình phát triển mạnh mẽ, Hà Nam có nhiều thuận lợi nhưng cũng đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong đó có công tác tuyên truyền, định hướng dư luận được tiến hành bởi đội ngũ báo cáo viên làm nòng cốt để góp phần tạo sự đồng thuận trong nhân dân trên các lĩnh vực đời sống xã hội. Với 6 đơn vị hành chính cấp huyện (gồm 5 huyện và 1 thành phố) thực tế cho thấy, đội ngũ báo cáo viên trên địa bàn tỉnh còn chưa đồng bộ, chất lượng còn hạn chế. Vì vậy, xây dựng đội ngũ Báo cáo viên cấp huyện để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ là việc làm cần thiết trong giai đoạn hiện nay. Xuất phát từ ý nghĩa lý luận về vai trò quan trọng của đội ngũ báo cáo viên nói chung và ý nghĩa về mặt thực tiễn là cần nâng cao chất lượng, hiệu 3
quả hoạt động cho đội ngũ báo cáo viên cấp huyện thuộc tỉnh Hà Nam, bản thân em quyết định chọn đề tài “Bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện - từ thực tiễn tỉnh Hà Nam” làm luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Đã có nhiều nghiên cứu về đề tài công tác tuyên truyền và vai trò của đội ngũ báo cáo viên từ cấp Trung ương đến cấp cơ sở nhìn nhận, đánh giá dưới các góc độ khác nhau. Khi nghiên cứu vấn đề này, tác giả luận văn đã có điều kiện tiếp cận với một số công trình, bài báo nghiên cứu liên quan: Nguyễn Đức Bình (1996), "Phấn đấu vươn lên ngang tầm những nhiệm vụ công tác tư tưởng trong thời kỳ mới", Tạp chí Cộng sản, tháng 1/1996. Tác giả đi sâu phân tích vai trò, những khó khăn đang đặt ra cho công tác tư tưởng trong tình hình hiện nay. Từ đó, đề cao vai trò của đội ngũ Báo cáo viên các cấp trong việc thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền của Đảng. Ngô Văn Thạo (2002), "Đổi mới công tác tuyên truyền miệng và hoạt động báo cáo viên trong tình hình mới", Tạp chí Tư tưởng - Văn hoá, tháng 6/2002. Tác giả đã nêu được những khó khăn hiện nay của công tác tuyên truyền miệng và hoạt động báo cáo viên. Từ đó đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tuyên truyền. Nguyễn Thị Hồng Lê (2004), "Nâng cao trình độ lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt cấp cơ sở ở Hưng Yên trong giai đoạn hiện nay", Luận văn thạc sĩ triết học, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Tác giả tập trung nghiên cứu lý luận chính trị và vai trò của nó đối vớí cán bộ lãnh đạo chủ chốt. Lương Khắc Hiếu (2008), Nguyên lý công tác tư tưởng, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội. Là tài liệu được dùng giảng dạy trong hệ thống Trường Đại học về chuyên ngành Mác-Lênin. Tác giả đã đi sâu nghiên cứu 4
nhiều khái niệm cơ bản, nhiệm vụ, vai trò của công tác tư tưởng trên quan điểm Chủ nghĩa Mác-Lênin. Ban Tuyên giáo Trung ương (2008), Công tác tuyên giáo ở cơ sở, Nhà xuất bản Lao động và Xã hội, Hà Nội. Cuốn tài liệu này tập trung chỉ ra những nhiệm vụ của công tác tuyên giáo ở cơ sở. Trong đó, nêu rõ vai trò, trách nhiệm của cấp ủy các cấp trong việc thực hiện nhiệm vụ tuyên giáo, xây dựng đội ngũ Báo cáo viên các cấp. Những việc cần làm ngay (2012), Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Đây là cuốn sách phát hành sau triển khai Nghị quyết TW4, khóa XI "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay"; Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII “tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ” tập trung chỉ rõ sự suy thoái về tư tưởng chính trị của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Vũ Ngọc Hoàng (2013), "Tiếp tục đổi mới, nâng cao sức chiến đấu, tính thuyết phục của công tác Tuyên giáo", Tạp chí Tuyên giáo tháng 1/2013. Bài báo này, tác giả đề cập đến vai trò quan trọng của đội ngũ Báo cáo viên, là cầu nối của Đảng với nhân dân. Từ đó, đề ra những yêu cầu khách quan của việc tiếp tục đổi mới, nâng cao sức chiến đấu, tính thuyết phục trong công tác Tuyên giáo và hoạt động của đội ngũ Báo cáo viên. Bài báo đã đề cập đến yêu cầu của người báo cáo viên là phải có sức chiến đấu và tính thuyết phục nhưng chưa xây dựng được những tiêu chuẩn chung, quan trọng, bao quát được hoạt động. Ngô Thành Can (2014), “Cải cách quá trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức nhằm nâng cao năng lực thực thi công vụ” Tạp chí Quản lý Nhà nước, số 5/2014. 5
Phạm Thị Thịnh (2018), "Thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức từ thực tiễn huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai", Luận văn thạc sĩ chính sách công, Học viện Khoa học Xã hội. Nhìn chung, các công trình nghiên cứu trên đây chủ yếu nghiên cứu đề tài đội ngũ báo cáo viên ở nhiều góc độ, khía cạnh khác nhau. Những nghiên cứu lý luận và thực tiễn của các công trình nghiên cứu sẽ giúp làm tài liệu tham khảo phục vụ đội ngũ báo cáo viên nghiên cứu, học tập. Các công trình nghiên cứu đều khẳng định vai trò quan trọng của công tác tuyên truyền và vai trò đội ngũ báo cáo viên hiện nay, giúp tác giả thấy rõ hơn vị trí, vai trò quan trọng của công tác tuyên truyền miệng và hoạt động báo cáo viên trong công tác tư tưởng của Đảng; làm rõ mục đích, yêu cầu, nội dung, phương pháp, phương thức hoạt động báo cáo viên cũng như chất lượng hoạt động báo cáo viên và yêu cầu phải đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng đội ngũ báo cáo viên; sự cần thiết phải củng cố, kiện toàn và xây dựng đội ngũ báo cáo viên với tư cách là một tổ chức đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay. Về lý luận, các công trình khoa học đều khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của hoạt động báo cáo viên trong công tác tư tưởng của Đảng. Đó là loại hình tuyên truyền đặc biệt, được thể hiện qua giao tiếp trực tiếp giữa người tuyên truyền và đối tượng tuyên truyền. Các tác giả đã tìm hiểu, luận giải về yêu cầu, nội dung, phương thức, phương pháp hoạt động báo cáo viên phù hợp với từng nhóm đối tượng. Các tác giả đã khẳng định hoạt động báo cáo viên là một hình thức tuyên truyền miệng chủ yếu, có từ rất sớm trong hoạt động tuyên truyền của Đảng cộng sản, đặt dưới sự lãnh đạo của cấp uỷ, tổ chức, chỉ đạo của Ban Tuyên giáo các cấp mà người thực hiện trực tiếp là các báo cáo viên. Về thực tiễn, các công trình đã nghiên cứu hoạt động báo cáo viên với 6
tư cách là một hoạt động của tổ chức, phối hợp các lực lượng và hoạt động nghiệp vụ tuyên truyền, nghệ thuật diễn giảng, thuật hùng biện… của người báo cáo viên. Những công trình nghiên cứu nêu trên đã phần nào cho thấy thực trạng hoạt động báo cáo viên cũng như các yêu cầu về số lượng, chất lượng của đội ngũ báo cáo viên, là nguồn tài liệu tham khảo, là những gợi ý quan trọng để tác giả tiếp tục nghiên cứu, kế thừa có chọn lọc, đề ra phương hướng và giải pháp cơ bản trong thực hiện đề tài về bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện - qua thực tiễn tỉnh Hà Nam. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu * Mục đích Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng hoạt động bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam trong thời gian tới. * Nhiệm vụ - Để đạt được mục tiêu nghiên cứu như trên luận văn đặt ra các nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau: Làm rõ một số vấn đề lý luận về đội ngũ báo cáo viên cấp huyện và bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện; kinh nghiệm trong bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện của các tỉnh, thành phố có điểm tương đồng như Hà Nam trong thời gian qua. - Phân tích, đánh giá thực trạng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện và bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện tỉnh Hà Nam hiện nay; đánh giá kết quả đạt được, những mặt còn hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế trong công tác bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện tại địa phương. 7
- Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện, nâng cao chất lượng về bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ở tỉnh Hà Nam trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện qua thực tiễn tỉnh Hà Nam - Phạm vi nghiên cứu: + Thời gian: từ năm 2015 đến năm 2019 + Không gian: Trên địa bàn tỉnh Hà Nam. + Nội dung: Hoạt động bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện qua thực tiễn tỉnh Hà Nam 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu * Phương pháp luận Luận văn sử dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. * Các phương pháp nghiên cứu cụ thể - Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi: Phương pháp sử dụng phiếu điều tra là công cụ chính để tác giả thu thập dữ liệu về những nội dung nghiên cứu của đề tài tại 11 phường, xã, thị trấn tại tỉnh Hà Nam được lựa chọn. + Số lượng mẫu phiếu điều tra: 1.133 mẫu phiếu điều tra + Đối tượng điều tra: Thường trực Đảng ủy phường, xã, thị trấn: 33 người/xã, phường, thị trấn; công chức cấp xã: 20 người/xã, phường, thị trấn; đảng viên sinh hoạt tại các chi bộ trực thuộc phường, xã, thị trấn 50 đảng viên/xã, phường, thị trấn. + Thời gian điều tra: Học viên tiến hành phát và thu phiếu điều tra trong vòng 11 ngày từ 22/3/2019 đến 02/4/2019. 8
+ Tổng hợp kết quả: Thu phiếu điều tra và trả lời qua trao đổi trực tiếp, từ đó xác định số lượng phiếu điều tra hợp lệ, tổng hợp dữ liệu, lập bảng thống kê dữ liệu điều tra. Số lượng phiếu điều tra hợp lệ là1020/1133. - Phương pháp thống kê: Phương pháp này sử dụng để thống kê, đánh giá về thực trạng và hiệu quả bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp Huyện. - Phương pháp khảo cứu tài liệu. - Phương pháp so sánh, phân tích, quy nạp, diễn dịch và phương pháp thực chứng để phân tích làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận - Góp phần hệ thống một số khái niệm cơ bản về công tác bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện làm cơ sở cho các nghiên cứu về vấn đề này. - Kết quả phân tích thực trạng có thể làm tài liệu tham khảo cho các nhà quản lý đánh giá thực tiễn công tác về bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện ở tỉnh Hà Nam. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Kết quả nghiên cứu luận văn có thể vận dụng trong thực tiễn giúp cấp uỷ đảng căn cứ lựa chọn cán bộ làm nhiệm vụ tuyên truyền miệng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Các Trường chính trị tham khảo và vận dụng trong việc nghiên cứu, xây dựng chương trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm nhiệm vụ tuyên truyền miệng. Đề tài có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các công trình nghiên cứu có cùng đề tài liên quan sau này. 7. Kết cấu luận văn Kết cấu của luận văn ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương: 9
Chương 1: Cơ sở khoa học về bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện. Chương 2: Thực trạng bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam. Chương 3: Quan điểm định hướng và giải pháp bồi dưỡng đội ngũ báo cáo viên cấp huyện trên địa bàn tỉnh Hà Nam. 10
Chƣơng 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ BỒI DƢỠNG ĐỘI NGŨ BÁO CÁO VIÊN CẤP HUYỆN 1.1. Các khái niệm cơ bản 1.1.1. Cấp huyện và đội ngũ báo cáo viên cấp huyện 1.1.1.1. Khái niệm cấp huyện * Vị trí, vai trò cấp huyện Theo quy định của Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam 2011 và Quy định 29/QĐ/TW, hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính cấp xã, phường, thị trấn; cấp huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh; cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương. Trong đó quy định: Cấp Huyện: Cơ quan lãnh đạo cao nhất là Ban Chấp hành đảng bộ Huyện, Quận, Thị xã, Thành phố thuộc Tỉnh (Huyện uỷ, Quận uỷ, Thị uỷ, Thành uỷ); Cơ quan trực thuộc là: Các đảng bộ, chi bộ cơ sở xã, phường, thị trấn; các đảng bộ cơ sở cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp, lực lượng vũ trang trực thuộc Huyện ủy, Quận ủy, Thị ủy và tương đương. Cấp xã: Cơ quan lãnh đạo cao nhất là Ban Chấp hành đảng bộ, chi bộ cơ sở xã, phường, thị trấn (Đảng ủy, Chi ủy) Cơ quan trực thuộc là các đảng bộ bộ phận trực thuộc ban chấp chấp hành Đảng bộ cơ sở (nơi có đông đảng viên); các chi bộ trực thuộc ban chấp hành Đảng bộ cơ sở; các tổ đảng trực thuộc chi bộ cơ sở. Theo quy định trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015 cấp Huyện bao gồm: Huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương. Theo quy định của pháp luật, cấp huyện chia thành 3 loại (I, II, III) (Điều 3, Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2015). Tuy nhiên, ngoài chia thành 3 loại trên, còn có chia theo: 11