Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐOÀN BÍCH THỦY CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC THUỘC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI, 2023
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐOÀN BÍCH THỦY CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC THUỘC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HOÀNG MAI HÀ NỘI, 2023
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn tốt nghiệp thạc sĩ Quản lý công “Chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội” là công trình nghiên cứu của riêng bản thân, được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết và khảo sát thực tiễn, dưới sự hướng dẫn khoa học của thầy cô. Các số liệu nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc, mọi số liệu được sử dụng đã được trích dẫn đầy đủ trong danh mục tài liệu tham khảo. Hà Nội, tháng 7 năm 2023 Học viên Đoàn Bích Thủy
LỜI CẢM ƠN Trước hết, tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Học viện, quý Thầy Cô Ban Quản lý đào tạo cùng lãnh đạo các phòng, khoa, ban của Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình giảng dạy, tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu tại Học viện. Đặc biệt, tôi xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc và kính trọng đến giáo viên hướng dẫn PGS.TS Hoàng Mai, Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình hướng dẫn và tạo mọi điều kiện thuận lợi giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện và hoàn thiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Uỷ ban nhân dân, Văn phòng, Phòng Nội vụ; cán bộ, công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, thành phố Hà Nội … đã cung cấp số liệu, giúp tôi hoàn thành việc tìm hiểu, phân tích được thực trạng chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận. Tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, đồng nghiệp, bạn bè đã động viên, tạo điều kiện để tôi tham gia học tập và nghiên cứu. Mặc dù đã cố gắng, nhưng do khả năng của bản thân còn hạn chế nên luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Xin kính mong nhận được sự góp của quý Thầy, Cô để nội dung của luận văn được hoàn chỉnh hơn. Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, tháng 7 năm 2023 Học viên Đoàn Bích Thủy
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CBCC Cán bộ công chức CQCM Cơ quan chuyên môn HĐND Hội đồng nhân dân KH&CN Khoa học và Công nghệ LĐTB&XH Lao động thương binh và xã hội NĐ Nghị định NN&PTNT Nông nghiệp và phát triển nông thôn NQ Nghị quyết QĐ Quyết định TN&MT Tài nguyên và Môi trường TT&TT Thông tin và Truyền thông TTg Thủ tướng TW Trung ương UBND Ủy ban nhân dân UBTVQH Ủy ban Thường vụ Quốc hội XHCN Xã hội chủ nghĩa
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG BIỂU MỞ ĐẦU ....................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................................... 1 2. Các nghiên cứu liên quan đến đề tài ........................................................................ 2 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 5 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................................ 6 5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu .............................................................. 6 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn...................................................................................... 7 7. Kết cấu của luận văn ................................................................................................. 8 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC THUỘC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN............. 9 1.1. Một số khái niệm cơ bản ....................................................................................... 9 1.2. Tiêu chí đánh giá chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn ........ 15 1.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận ................................................................................... 21 1.4. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân cấp huyện của một số địa phương và bài học cho Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội ..................................................................... 27 Tiểu kết chương 1 ........................................................................................................ 32
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC THUỘC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ............................................................................................ 33 2.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội của quận Hà Đông, thành phố Hà Nội ...... 33 2.2. Phân tích thực trạng chất lượng công chức thuộc cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội ..................................................... 36 2.3. Đánh giá chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội ..................................................................... 56 Tiểu kết chương 2 ........................................................................................................ 64 CHƢƠNG 3. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC THUỘC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN HÀ ĐÔNG, THÀNH PHỐ HÀ NỘI ....................... 65 3.1. Mục tiêu, phương hướng nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội .......... 65 3.2. Một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội ........... 68 3.3. Kiến nghị .............................................................................................................. 81 Tiểu kết chương 3 ........................................................................................................ 84 KẾT LUẬN ................................................................................................................ 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 87
DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1. Trình độ lý luận chính trị của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội giai đoạn 2019 - 2021 .......................... 39 Bảng 2.2: Tình trạng sức khỏe, thể lực qua các năm từ 2019-2021......................... 41 Bảng 2.3: Mức độ phù hợp về sức khỏe, thể lực ....................................................... 42 Bảng 2.4. Cơ cấu công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội theo độ tu i................................................................. 43 Bảng 2.5. Trình độ chuyên môn của công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội giai đoạn 2019 - 2021 ......... 44 Bảng 2.6. Trình độ quản lý nhà nước của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội giai đoạn 2019 - 2021 ......... 47 Bảng 2.7. Trình độ tin học của công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội giai đoạn 2019 - 2021................ 48 Bảng 2.8. Trình độ ngoại ngữ của công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội giai đoạn 2019 - 2021................ 49 Bảng 2.9. Hoạt động đào tạo nâng cao trình độ công chức chuyên môn trong các lĩnh vực của Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội ......................... 50 Bảng 2.10. Thực trạng về kỹ năng công chức năm 2021 ......................................... 53 Bảng 2.11. Kết quả đánh giá công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông giai đoạn 2019-2021 .......................................................................... 55
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Nguồn lực con người là một trong những nguồn lực quan trọng nhất, quý báu nhất, có vai trò quyết định trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đặc biệt đối với nước ta, khi nguồn lực tài chính và nguồn lực vật chất còn hạn hẹp. Trong nguồn lực con người nói chung thì bộ phận cán bộ, công chức đóng vai trò then chốt cho sự thành công của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Công chức và chất lượng công chức hành chính nhà nước có vị trí và vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước từ Trung ương đến cơ sở. Hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước luôn là hệ quả trực tiếp từ hoạt động của đội ngũ công chức hành chính nhà nước. Xác định được tầm quan trọng đó, trong những năm gần đây, Đảng, Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách, đồng thời áp dụng các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức trong cơ quan hành chính. Do đó, chất lượng đội ngũ này ngày một nâng cao, dần đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ chính trị, kinh tế trong thời kỳ mới. Hiện nay vẫn còn hạn chế trong của công tác cán bộ và đội ngũ cán bộ, đây là nguyên nhân cản trở sự phát triển kinh tế - xã hội. Việc đ i mới công tác cán bộ chưa có đột phá lớn. Đánh giá cán bộ vẫn là khâu yếu nhất qua nhiều nhiệm kỳ nhưng chưa có những tiêu chí cụ thể và giải pháp khoa học để khắc phục. Để khắc phục những hạn chế, khuyết điểm và tăng cường xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới, cần có các giải pháp cụ thể nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức. 1
Việc nâng cao chất lượng công chức nhằm đáp ứng nhiệm vụ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH-HĐH) gắn với phát triển kinh tế tri thức là vấn đề được Đảng và Nhà nước quan tâm và được xác định rõ của Đảng bộ quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội xác định: Là một quận của Thủ đô Hà Nội, trình độ kinh tế, văn hoá, xã hội của quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội còn chưa thực sự phát triển; nguồn nhân lực nói chung và đội ngũ công chức trong cơ quan hành chính nhà nước nói riêng còn hạn chế phần nào ảnh hưởng đến hiệu quả của nền công vụ nói riêng và sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nói chung. Chính vì vậy đòi hỏi đội ngũ công chức trong các cơ quan chuyên môn của Quận phải không ngừng nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, phẩm chất chính trị trong quản lý kinh tế, xã hội, nâng cao hiệu quả công tác quản lý. Trên thực tế chất lượng công chức tại các cơ quan chuyên môn của Quận còn chưa đồng đều và còn nhiều vấn đề bất cập, một bộ phận công chức chưa đáp ứng được nhiệm vụ của công việc, yêu cầu của sự đ i mới và hội nhập. Để có một đội ngũ công chức chuyên môn trên địa bàn Quận có chất lượng, đảm bảo "vừa hồng, vừa chuyên" góp phần tạo chuyển biến tích cực trong việc thực thi công vụ, phục vụ nhân dân, phát triển kinh tế - xã hội của quận, là yêu cầu cấp thiết. Đến nay, Quận chưa có giải pháp đồng bộ hiệu quả phù hợp với đặc thù của địa phương nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận, vì vậy, việc nghiên cứu đề tài: “Chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội” là yêu cầu tất yếu khách quan, phù hợp với lý luận và thực tiễn. 2. Các nghiên cứu liên quan đến đề tài Về vấn đề “Chất lượng cán bộ, công chức” đã có rất nhiều tác giả trong nước và ngoài nước nghiên cứu ở nhiều góc độ khác nhau, cụ thể các công trình nghiên cứu có liên quan như sau: 2
Cuốn “Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức” do tác giả Thang Văn Phúc và Nguyễn Minh Phương (đồng chủ biên), NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2005. Trong cuốn sách này, sau khi đánh giá chung những ưu điểm chủ yếu, những hạn chế và nguyên nhân về thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức ở Việt Nam hiện nay, tác giả đưa ra những kinh nghiệm xây dựng cán bộ, công chức của một số nước trên thế giới để vận dụng vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức ở Việt Nam. Cuốn “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” do tác giả Nguyễn Phú Trọng và Trần Xuân Sầm (đồng chủ biên), NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2003. Cuốn sách góp phần lý giải, hệ thống hóa các căn cứ khoa học trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội ngũ lãnh đạo chủ chốt các cấp, từ đó đưa ra phương hướng, giải pháp, nhằm củng cố và phát triển đội ngũ này cả về chất lượng, số lượng và cơ cấu cho phù hợp với yêu cầu hiện nay. Chu Xuân Khánh (2010) “Hoàn thiện việc xây dựng đội ngũ công chức hành chính nhà nước chuyên nghiệp ở Việt Nam” Luận án tiến sĩ, chuyên ngành Quản lý công, Học viện Chính trị - Hành Chính quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Tác giả luận án chủ yếu đề cập đến những quan niệm về công chức Nhà nước một số quốc gia khác nhau, làm cơ sở cho việc phân tích, so sánh với thực tiễn ở Việt Nam, từ đó góp phần vào việc hệ thống hóa cơ sở lý luận về đội ngũ công chức hành chính nhà nước và tính chuyên nghiệp của đội ngũ này. Luận án đưa ra quan niệm về tính chuyên nghiệp của đội ngũ công chức hành chính nhà nước, những biểu hiện của tính chuyên nghiệp và hệ thống chuẩn mực của đội ngũ công chức hành chính nhà nước chuyên nghiệp. Tác giả đã hệ thống lại quá trình hình thành và phát triển của đội ngũ công chức ở Việt Nam qua các giai đoạn cách mạng; phân tích đánh giá thực trạng về xây dựng và phát triển đội ngũ 3
công chức hành chính Nhà nước ở Việt Nam, trên cơ sở đó rút ra các nguyên nhân cản trở việc xây dựng đội ngũ công chức Nhà nước. Đồng thời, tác giả đã nêu một số giải pháp nhằm xây dựng đội ngũ công chức hành chính Nhà nước chuyên nghiệp ở Việt Nam, phục vụ cho công cuộc cải cách hành chính nhà nước. Trịnh Thị Dung (2008) “Chất lượng công chức của Ủy ban nhân dân cấp Quận ở thành phố Hà Nội” Luận văn thạc sĩ, chuyên ngành Quản lý công, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Công trình nghiên cứu trên đã đề cập đến nhiều khía cạnh khác nhau về chất lượng cán bộ, công chức, có đóng góp nhất định trong việc hoạch định chủ trương, chính sách, tạo ra giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức của UBND quận ở Thành phố Hà Nội. Tuy nhiên, cũng thấy rằng, công trình nghiên cứu trên chủ yếu bàn luận về khái niệm công chức; công chức hành chính và thường tập trung phân tích, đánh giá về công chức nhà nước nói chung, chú trọng vào việc đánh giá chất lượng công chức của UBND quận, ít đi sâu vào nghiên cứu, đánh giá về chất lượng đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn trên địa bàn một quận, quận cụ thể. Bùi Đình Phong (2017), “Tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ”. Công trình nghiên cứu đã thể hiện một cách khá toàn diện về những tư tưởng chủ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh về công tác cán bộ như tuyển dụng, bố trí, sử dụng, đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức. Nguyễn Phú Trọng và Trần Xuân Sầm (2016), “Luận cứ khoa học cho việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Công trình nghiên cứu này đề cập đến lịch sử phát triển của các khái niệm về cán bộ, công chức, viên chức; góp phần lý giải, hệ thống hóa cơ sở khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức nói chung, đưa ra những kiến nghị về phương hướng, giải pháp nhằm củng cố, phát triển đội ngũ này cả về chất lượng, số lượng và cơ cấu. 4
Hà Quang Ngọc (2019), “Góp phần xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước hiện nay”, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Trên cơ sở phân tích những tồn tại, hạn chế trong việc thực thi nhiệm vụ chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước hiện nay, tác giả đã đưa ra các giải pháp nhằm xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, công chức đủ đức, đủ tài đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Thăng Văn Phúc, Nguyễn Minh Phương (đồng chủ biên) (2017), “Cơ sở lý luận thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức”, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. Trong công trình nghiên cứu này, trên cơ sở các quan điểm lý luận, t ng kết thực tiễn, nhóm tác giả đã phân tích, lý giải, hệ thống hóa các căn cứ khoa học của việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Từ đó đưa ra một số hệ thống quan điểm, phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Từ khi thành lập và đưa vào hoạt động đến nay, chưa có đề tài nào nghiên cứu cụ thể về chất lượng công chức quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội, đặc biệt là công chức các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội. Do vậy, đây sẽ là đề tài đầu tiên nghiên cứu về chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội. Hi vọng những kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ có khả năng áp dụng cụ thể, hiệu quả cho địa phương trong việc nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn của Quận. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích: Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội. 5
3.2. Nhiệm vụ: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận. - Phân tích thực trạng; đánh giá ưu điểm, khuyết điểm của chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội và chỉ rõ nguyên nhân của những ưu, khuyết điểm đó. - Đề xuất giải pháp chủ yếu nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: - Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng công chức không giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông. - Về không gian nghiên cứu: Tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội. - Về thời gian nghiên cứu: Giai đoạn 2019 - 2022 và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông đến năm 2030. 5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Cơ sở lý luận: Luận văn được thực hiện trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác- Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng và Nhà nước về xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước trong sạch, vững mạnh, nâng cao chất lượng hoạt động công vụ, phục vụ nhân dân. 5.2. Phương pháp nghiên cứu: 6
Luận văn sử dụng các phương pháp: Luận văn được nghiên cứu trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, sử dụng t ng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học chuyên ngành và liên ngành. - Phương pháp thu thập số liệu: Nguồn số liệu thứ cấp: Thu thập số liệu từ các bài báo, các báo cáo, số liệu của Phòng Nội vụ UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội. - Phương pháp phân tích tài liệu: Tác giả t ng quan các bài luận văn, luận án, bài viết trên các tạp chí về chủ đề công chức, chất lượng công chức, nhằm xây dựng hệ thống lý luận về chất lượng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp quận. - Phương pháp thống kê: T ng hợp, phân tích các số liệu về chất lượng công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận Hà Đông. - Phương pháp so sánh: Tác giả so sánh số liệu giữa các năm để phân tích thực trạng chất lượng công chức tại các cơ quan chuyên môn quận Hà Đông giai đoạn 2019 - 2021. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn 6.1. Ý nghĩa lý luận: Nghiên cứu hệ thống hóa những luận cứ lý thuyết, góp phần làm rõ thêm một số vấn đề lý luận về chất lượng công chức và nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn: Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể sử dụng làm tài liệu giảng dạy trong các Trung tâm chính trị cấp quận, áp dụng vào thực tiễn công tác nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội và các quận, quận khác trong thành phố Hà Nội cũng như cả nước. 7
7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận văn gồm 3 chương: Chương I: Cơ sở lý luận về chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Chương II: Thực trạng chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội Chương III: Phương hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận Hà Đông, Thành phố Hà Nội 8
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG CHỨC THUỘC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm công chức Thuật ngữ “Công chức” được sử dụng khá ph biến trong khoa học pháp lý và khoa học hành chính. Tuy nhiên, ở mỗi quốc gia, cách tiếp cận khái niệm công chức có ít nhiều khác biệt tùy theo thể chế chính trị cũng như các thời kỳ phát triển của khoa học quản lý công. Qua quá trình phát triển của khoa học hành chính, trên thế giới có nhiều cách tiếp cận khác nhau về khái niệm “Công chức” như: Công chức là người làm việc trong bộ máy nhà nước; Công chức là người đại diện cho Nhà nước để thực thi quyền hành pháp; Công chức là những người làm việc trong bộ máy hành chính nhà nước được tuyển dụng thông qua hình thức thi tuyển và được phân vào một ngành, ngạch, bậc trong cơ cấu thứ bậc của nền công vụ và được Nhà nước trả công… Do đặc điểm cấu trúc của hệ thống chính trị Việt Nam nên quan niệm về công chức có những đặc thù riêng. Năm 2008, Luật Cán bộ, công chức ra đời, đã đưa ra khái niệm công chức tại điểm 2, Điều 4. Đến năm 2019, tại khoản 1, Điều 1 - Luật Sửa đ i, b sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức số 22/2008/QH12 và Luật Viên chức số 58/2010/QH12, khái niệm công chức được nêu cụ thể: “Công chức là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước” [20]. 9
1.1.2. Khái niệm cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận Tại Khoản 1 Khoản 2 Điều 9 Luật T chức chính quyền địa phương năm 2015 quy định: “1. Cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân được tổ chức ở cấp tỉnh, cấp huyện, là cơ quan tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân thực hiện chức năng quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực ở địa phương và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo sự phân cấp, ủy quyền của cơ quan nhà nước cấp trên. 2. Cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân chịu sự chỉ đạo, quản lý về tổ chức, biên chế và công tác của Ủy ban nhân dân, đồng thời chịu sự chỉ đạo, kiểm tra về nghiệp vụ của cơ quan quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực cấp trên” [22]. Theo đó, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân quận là cơ quan có nhiệm vụ tham mưu giúp Ủy ban nhân dân quận thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương và thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn theo sự ủy quyền của Ủy ban nhân dân quận, sự phân phân cấp, ủy quyền của cơ quan nhà nước cấp trên theo quy định của pháp luật, góp phần đảm bảo sự thống nhất quản lý của ngành hoặc lĩnh vực công tác từ Trung ương đến cơ sở. 1.1.3. Khái niệm công chức thuộc cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận Công chức thuộc cơ quan chuyên môn tại Ủy ban nhân dân quận là những người hoạt động, công tác trong các cơ quan chuyên môn tại UBND quận, đảm nhiệm chức năng quản lý nhà nước. Họ được tuyển dụng và b nhiệm, làm việc theo những chuyên môn nhất định, được nhà nước trả lương và đảm bảo những điều kiện vật chất tinh thần nhất định để thi hành chuyên môn nghiệp vụ được giao phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội. Theo Điểm c Khoản 2 Điều 6 Nghị định số 06/2010/NĐ-CP ngày 25/01/2010 của Chính phủ quy định những người là công chức nêu: “Công chức trong cơ quan hành chính ở cấp huyện là người giữ chức vụ cấp trưởng, cấp phó và người làm việc trong cơ quan chuyên môn thuộc UBND” [5]. 10
Vì vậy, công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận được hiểu như sau: Là một bộ phận của công chức hành chính nhà nước, làm việc trong các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận, được UBND quận giao thực hiện những nhiệm vụ cụ thể và có những quyền hạn nhất định để tham mưu, giúp việc cho UBND quận thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình. 1.1.4. Khái niệm chất lượng công chức thuộc cơ quan chuyên môn Theo T chức Tiêu chuẩn hoá Quốc tế. Theo điều 3.1.1 của tiêu chuẩn ISO 9000:2005 định nghĩa chất lượng là: "Mức độ đáp ứng các yêu cầu của một tập hợp có đặc tính vốn có". Chất lượng người công chức thể hiện thông qua thể lực, trí lực, tinh thần, thái độ, động cơ và ý thức lao động. Chất lượng là sự t ng hòa trong thể thống nhất hữu cơ năng lực xã hội con người và tính năng động xã hội của con người. Trong đó thể lực là cơ sở nền tảng để phát triển trí tuệ, là phương tiện để truyền tải trí thức, trí tuệ của con người và chuyên môn thực tiễn. Ý thức, đạo đức, tinh thần, tác phong là yếu tố chi phối hoạt động chuyển hóa thể lực, trí lực thành thực tiễn. Trí tuệ là yếu tố quyết định hàng đầu đến chất lượng công chức. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định: “Chất lượng của cán bộ là sự thống nhất giữa phẩm chất chính trị và năng lực công tác, thể hiện ở kết quả hoàn thành nhiệm vụ” [16]. Khi xem xét chất lượng công chức thuộc các cơ quan chuyên môn tại UBND quận ta xem xét trên hai khía cạnh: Chất lượng mỗi cá nhân công chức trong tập thể công chức. Chất lượng của mỗi cá nhân công chức, đó là t ng hợp những phẩm chất nhất định về sức khỏe, trí tuệ, khoa học, chuyên môn nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức, ý chí, niềm tin, năng lực; luôn gắn bó với tập thể, với cộng đồng và tham gia một cách tích cực vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước yêu cầu chất lượng đối với công 11
chức ngày càng cao, đòi hỏi người công chức không những có trình độ, phẩm chất theo tiêu chuẩn công chức mà còn phải gương mẫu, đi tiên phong về lý luận và thực tiễn, có tinh thần kỷ luật rất cao, có tư duy khoa học, lý luận sắc b n, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, luôn gắn bó với tập thể, với cộng đồng, có kỹ năng tốt trong việc kết hợp tri thức khoa học, kinh nghiệm, kỹ năng thực tiễn một cách nhạy b n, linh hoạt, đồng thời luôn chấp hành nghiêm chỉnh chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Chất lượng tập thể công chức là một chỉnh thể, thể hiện ở cơ cấu đội ngũ được t chức khoa học, có tỷ lệ cân đối, hợp lý về quy mô, cơ cấu giới tính và độ tu i bình quân được phân bố trên cơ sở các đơn vị. Chất lượng công chức trong thời kỳ mới đòi hỏi phải có số lượng, cơ cấu hợp lý so với yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra. Tính hợp lý được biểu hiện sự tinh giản ở mức tối ưu, đảm bảo gọn nhẹ, hoạt động có hiệu quả, trong đó mỗi cá nhân phát huy được hết năng lực, sở trường của mình, có thể đảm đương tốt công việc được giao, đảm bảo cho bộ máy vận hành thông suốt và hiệu quả cao nhất. Một đội ngũ quá đông gây ra sự dư thừa, lãng phí nhân lực và do đó thiếu sự thúc đẩy tính tích cực của mỗi cá nhân. Tính hợp lý về số lượng biểu hiện ở sự cân đối và phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh kinh tế - xã hội của đất nước, phù hợp với yêu cầu của công việc, nhiệm vụ đặt ra. Cơ cấu hợp lý, đó là sự cân đối giữa các thành phần giai cấp, độ tu i, giới tính, thế hệ,... Sự hợp lý trong cơ cấu công chức sẽ tạo ra sức mạnh t ng hợp của cả đội ngũ, sẽ tạo nên tính năng động, sự phối hợp nhịp nhàng và hài hòa trong hoạt động, tạo ra hiệu quả, năng suất lao động cao. Do đó có thể khái quát: Chất lượng công chức thuộc cơ quan chuyên môn là hệ thống những giá trị, phẩm chất hoàn chỉnh, thể hiện qua phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ năng lực, khả năng hoàn thành nhiệm vụ của mỗi công chức với một số lượng, cơ cấu, độ tu i thành phần phù hợp trong tập thể công chức. 12