Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:104

Thêm vào BST

Báo xấu

28
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của đề tài là làm rõ cơ sở lý luận về dịch vụ hành chính công, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện. Từ đó, phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh, nhằm đề xuất một số giải pháp và kiến nghị hoàn thiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VÕ THỊ THU THẢO CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BÀNG, TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. Hồ Chí Minh, năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA VÕ THỊ THU THẢO CUNG ỨNG DỊCH VỤ HÀNH CHÍNH CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BÀNG, TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. NGÔ THÀNH CAN TP. Hồ Chí Minh, năm 2017
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn, học viên đã nhận được sự giúp đỡ rất lớn từ các cá nhân và tập thể. Xin trân trọng cảm ơn Ban Giám đốc, các thầy cô giảng viên, các khoa, phòng, ban của Học viện Hành chính Quốc gia đã tận tình giảng dạy, truyền đạt những kiến thức quý báu và tạo điều kiện thuận lợi trong suốt quá trình học tập. Xin trân trọng gửi lời cảm ơn chân thành đến PGS.TS. Ngô Thành Can, người đã hướng dẫn học viên trong quá trình thực hiện luận văn, cám ơn Thầy đã hỗ trợ về mặt chuyên môn và động viên tinh thần để học viên hoàn thành luận văn này. Xin trân trọng cảm ơn tập thể cán bộ, công chức, người lao động Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng, các cơ quan quản lý nhà nước về dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện đã cung cấp đầy đủ thông tin và tham gia góp ý tận tình trong quá trình Tôi có thể thực hiện luận văn này. Chân thành cảm ơn các đồng nghiệp, bạn bè và gia đình đã hỗ trợ cho Tôi về mọi mặt. Trân trọng! Tác giả luận văn Võ Thị Thu Thảo
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Luận văn này do tôi thực hiện từ kết quả nghiên cứu của bản thân dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Ngô Thành Can, không trùng lắp, không sao chép bất kỳ luận văn nào của người khác. Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan của mình. Tác giả luận văn Võ Thị Thu Thảo
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CÁM ƠN LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................. 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ....................................................... 3 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .................................................... 6 3.1. Mục đích của đề tài ........................................................................ 6 3.2. Nhiệm vụ của đề tài ....................................................................... 6 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ..................................................... 7 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn....... 7 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ........................................ 8 7. Kết cấu của luận văn .......................................................................... 9 Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện........................................................................................ 10 1.1.Những vấn đề chung về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện ............................................................................................. 10 1.1.1.Khái niệm, đặc trưng, vai trò của cung ứng dịch vụ hành chính công .......................................................................................................... 10 1.1.1.1. Khái niệm ............................................................................ 10 1.1.1.2. Đặc trưng ............................................................................. 16 1.1.1.3. Vai trò .................................................................................. 18 1.1.2.Các loại dịch vụ hành chính công được cung ứng trên địa bàn cấp huyện ........................................................................................................ 19 1.2.Cơ sở pháp lý về cung ứng dịch vụ hành chính côngtrên địa bàn cấp huyện ..................................................................................................... 26 1.2.1. Sự cần thiết của cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện ................................................................................................. 26
1.2.2. Các quy định pháp lý của cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện..................................................................................... 27 1.2.3. Chủ thể có thẩm quyền cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện........................................................................................... 29 1.2.4. Cách thức, quy trình, thủ tục cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện ............................................................................. 33 1.2.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện..................................................................... 37 1.2.5.1. Yếu tố về đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội ...................... 37 1.2.5.2. Yếu tố về hệ thống thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện ............................................................................. 39 1.2.5.3. Yếu tố về nhân sự, tổ chức bộ máy cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện........................................................... 40 1.2.5.4. Yếu tố về nhu cầu cung ứng dịch vụ hành chính công của cá nhân, tổ chức trên địa bàn huyện ............................................................. 41 1.5.Kinh nghiệm của một số địa phƣơng về cung ứng dịch vụ hành chính công .................................................................................................... 41 1.5.1.Quận Liên Chiểu, Đà Nẵng .......................................................... 41 1.5.2.Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh................................................. 43 Tiểu kết Chƣơng 1.................................................................................. 45 Chƣơng 2: Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh............................................................. 46 2.1. Tổng quan tình hình cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh ..................................................... 46 2.2. Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh ........................................................................ 49 2.2.1. Thể chế cung ứng dịch vụ hành chính công ................................ 49 2.2.2. Các loại dịch vụ hành chính công được cung ứng ...................... 51 2.2.3. Về tổ chức bộ máy, nhân sự cung ứng dịch vụ hành chính công 51
2.2.4. Quy trình cung ứng dịch vụ hành chính công ............................. 52 2.3. Đánh giá, nhận xét thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng ................................................................. 54 2.3.1. Ưu điểm ....................................................................................... 54 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế ................... 56 Tiểu kết Chƣơng 2.................................................................................. 67 Chƣơng 3: Phƣơng hƣớng và giải pháp hoàn thiện cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh ......... 68 3.1. Phƣơng hƣớng ................................................................................. 68 3.2. Giải pháp .......................................................................................... 70 3.2.1. Nhóm giải pháp chung ................................................................ 70 3.2.1.1. Đổi mới nhận thức về vai trò của Nhà nước đối với cung ứng dịch vụ hành chính công ............................................................................... 70 3.2.1.2. Hoàn thiện thể chế về cung ứng dịch vụ hành chính công .... 73 3.2.2. Nhóm giải pháp cụ thể................................................................. 75 3.2.2.1. Hoàn thiện cơ cấu tổ chức, bộ máy nhân sự của chủ thể có thẩm quyền cung ứng dịch vụ hành chính công (chủ thể có thẩm quyền ký; chủ thể tham mưu) ......................................................................................... 75 3.2.2.2. Tiếp tục rà soát, cải cách mạnh mẽ cách thức, quy trình, thủ tục cung ứng dịch vụ hành chính công ......................................................... 83 3.2.2.3. Xây dựng, hoàn thiện cơ chế một cửa liên thông và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong cung ứng dịch vụ hành chính công .... 85 3.3. Kiến nghị .......................................................................................... 85 3.3.1. Đối với Ủy ban nhân dân Tỉnh Tây Ninh .................................... 85 3.3.2. Đối với Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng ............................. 87 Tiểu kết chƣơng 3 ................................................................................... 90 Phần kết luận .......................................................................................... 91 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................... 94
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Dịch vụ hành chính công đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống xã hội, phục vụ trực tiếp nhu cầu thiết yếu chung của cộng đồng, công dân, theo nguyên tắc không vụ lợi, đảm bảo sự công bằng và ổn định xã hội. Hiện nay, các dịch vụ hành chính công do các tổ chức nhà nước thực hiện theo quy định của pháp luật. Trên phạm vi cấp huyện, dịch vụ hành chính công là những dịch vụ liên quan đến chức năng quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân (UBND) cấp huyện, do các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền ở cấp huyện thực hiện nhằm cung cấp cho các tổ chức, cá nhân các loại giấy tờ pháp lý. Các dịch vụ hành chính công tại cấp huyện gắn liền với các loại thủ tục hành chính, gắn với chức năng quản lý nhà nước của UBND cấp huyện, thông qua việc giải quyết các thủ tục hành chính tại cấp huyện. Để thực hiện chức năng này, cơ quan hành chính nhà nước cấp huyện phải tiến hành những hoạt động phục vụ trực tiếp tổ chức, công dân như: đăng ký, cấp giấy phép, cấp giấy chứng nhận, công chứng, hộ tịch… Tổ chức, công dân được hưởng những dịch vụ này không theo quan hệ cung cầu, ngang giá trên thị trường mà thông qua việc đóng lệ phí hoặc phí cho các cơ quan hành chính nhà nước theo quy định; phần phí, lệ phí này mang tính chất hỗ trợ ngân sách nhà nước, chủ yếu phục vụ việc đầu tư nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công. Tại huyện Trảng Bàng, Tỉnh Tây Ninh, để triển khai thực hiện có hiệu quả công tác cung ứng dịch vụ hành chính công, ngày 18/4/2011, Ủy ban nhân dân huyện Trảng Bàng ban hành Quyết định số 681/QĐ-UBND về việc thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ X về “Cải cách hành chính giai đoạn 2011-2015”. Sau 5 năm tổ chức thực hiện, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện đã đạt được một số kết quả khả quan như: 1
- Công tác tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính cho tổ chức, cá nhân bảo đảm đúng quy định; Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả tại UBND cấp huyện được kiện toàn, trang thiết bị được bổ sung, hoàn thiện hơn. - Công tác tổ chức bộ máy tiếp tục được đẩy mạnh, có sự phân công đúng chức năng, nhiệm vụ giữa UBND và các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện. - Công tác ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động của UBND cấp huyện được tăng cường, nâng cao tính minh bạch, chuyên nghiệp và hiện đại hơn. - Nhận thức và trách nhiệm của cơ quan hành chính cấp huyện đối với công tác cải cách hành chính cũng được nâng lên rất cao. Tuy nhiên, vẫn còn những điểm hạn chế, bất cập sau: Một là, một số thủ tục hành chính còn khá rườm rà, gây khó khăn đối với cá nhân, tổ chức khi đến cơ quan giải quyết thủ tục. Hai là, chất lượng đội ngũ công chức trực tiếp cung ứng các dịch vụ hành chính công còn hạn chế về trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ và đạo đức công vụ của công chức. Ba là, trang thiết bị chưa được trang bị một cách tốt nhất, đáp ứng được đầy đủ nhu cầu của công việc. Bốn là, việc áp dụng phần mềm điện tử còn nhiều hạn chế trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Những hạn chế, bất cập trên xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng nhìn chung để đánh giá chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công nói chung, tại huyện Trảng Bàng nói riêng được căn cứ vào mức độ hài lòng của công dân đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, chủ thể cung ứng dịch vụ hành chính công và quy trình cung ứng các dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện. Cụ thể từ việc sắp xếp, bố trí nhân sự, tổ chức bộ máy hành chính cung ứng dịch vụ hành chính công còn 2
nhiều hạn chế, đến đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ đối với công chức có trách nhiệm trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công và quy trình cụ thể đối với từng dịch vụ hành chính công tại cấp huyện vẫn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Trên cơ sở đó, tại các cơ quan hành chính cấp huyện, việc áp dụng mô hình “một cửa – một cửa liên thông” được chú trọng đầu tư, nâng cao chất lượng nhằm giải quyết tốt hơn các thủ tục hành chính thuộc các dịch vụ hành chính công được cung ứng tại cấp huyện. Yêu cầu đặt ra là căn cứ nguyên nhân nảy sinh những vấn đề thực tiễn đề ra thì cần có những giải pháp thích hợp nhằm khắc phục những điểm hạn chế, khiếm khuyết nêu trên để hướng đến mục tiêu cuối cùng của hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công là sự hài lòng của công dân khi có nhu cầu đối với các dịch vụ hành chính công. Do vậy, tác giả chọn Đề tài “Cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh” để làm luận văn thạc sỹ Quản lý công. 2. Tổng quan về tình hình nghiên cứu Dịch vụ hành chính công là loại hình dịch vụ gắn liền với chức năng quản lý nhà nước nhằm đáp ứng yêu cầu của người dân. Do vậy, cho đến nay, đối tượng cung ứng duy nhất các dịch vụ công này là cơ quan công quyền hay các cơ quan nhà nước thành lập được ủy quyền thực hiện cung ứng dịch vụ hành chính công. Đây là một phần trong chức năng quản lý nhà nước. Để thực hiện chức năng này nhà nước phải tiến hành những hoạt động phục vụ trực tiếp như cấp giấy phép, giấy chứng nhận, đăng ký, công chứng, thị thực, hộ tịch… Quá trình cung ứng dịch vụ hành chính công có liên quan đến mức độ thỏa mãn các nhu cầu công cộng của xã hội, liên quan đến tiến bộ kinh tế, xã hội của một quốc gia. Một số sách nghiên cứu về dịch vụ hành chính công như: 3
- Chu Văn Thành, Dịch vụ công và xã hội hóa dịch vụ công - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb. Chính trị Quốc gia, 2004: nội dung chính mà tác giả muốn đề cập đến là đưa ra những quan điểm khác nhau về dịch vụ công để từ đó rút ra quan điểm cá nhân về dịch vụ công và thực trạng của quá trình xã hội hóa dịch vụ công, bên cạnh đó đề ra một số giải pháp cho thực trạng trên. - PGS.TS Lê Chi Mai, Cải cách dịch vụ công ở Việt Nam, Nxb. Chính trị Quốc gia, 2003: Tại sao cần phải cải cách dịch vụ công ở Việt Nam, một số hạn chế, khó khăn mà Việt Nam gặp phải khi thực hiện cải cách dịch vụ công để từ đó nêu lên một số giải pháp nhằm giải quyết những hạn chế, khó khăn đó và bên cạnh đó đề xuất một số kiến nghị đối với cải cách dịch vụ công ở Việt Nam. - Chu Văn Thành, Dịch vụ công - Đổi mới quản lý và tổ chức cung ứng ở Việt Nam hiện nay, Nxb Chính trị Quốc gia, 2007: Tác giả đưa ra một số khái niệm về dịch vụ công và một số khái niệm có liên quan; Lý do của việc đổi mới quản lý và tổ chức cung ứng dịch vụ công ở Việt Nam hiện nay, nguyên nhân, giải pháp và kiến nghị của vấn đề trên. - PGS.TS Lê Chi Mai, Dịch vụ hành chính công, Nxb Lý luận Chính trị, 2006: Nội dung chính mà tác giả muốn nói đến là Dịch vụ hành chính công: từ lý luận đến thực tiễn, khái niệm, phân loại và một số vấn đề lý luận về dịch vụ hành chính công; nêu lên thực trạng dịch vụ hành chính công, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ở nước ta hiện nay; từ những thực trạng đó, tác giả đưa ra một số giải pháp và kiến nghị để hoàn thiện, nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công và hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ở nước ta. - TS. Đinh Văn Ân – Hoàng Thu Hòa, Đổi mới cung ứng dịch vụ công ở Việt Nam, Nxb Thống kê, 2006: theo các tác giả hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ở nước ta còn nhiều bất cập, hạn chế nên việc đổi mới 4
hoạt động này rất cần thiết nhằm nâng cao chất lượng các dịch vụ công được cung ứng hiện nay. Các cuốn sách trên đề cập đến các dịch vụ hành chính công, quá trình cung ứng dịch vụ hành chính công như là một chức năng cơ bản của cơ quan hành chính nhà nước. Về phương diện quản lý của các cơ quan hành chính nhà nước đối với hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, các tác giả đã đưa ra một số giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng các dịch vụ hành chính công khi được đưa đến người dân. Một số bài viết, chương trình, đề án: Nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công ở cấp huyện theo cơ chế một cửa liên thông, (2015) Nguyễn Đặng Phương Truyền, Bộ môn Văn bản và Công nghệ hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia, trong bài viết này tác giả đã nêu lại được những nguyên nhân và hạn chế trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ở cấp huyện theo cơ chế một cửa. Đánh giá hoạt động khu vực công nhằm nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ - Một cách nhìn từ kinh nghiệm triển khai đo lường hiệu quả hoạt động cơ chế một cửa, (2015) ThS. Nguyễn Mạnh Cường Vụ Cải cách hành chính, Bộ Nội vụ; Luận văn Thạc sĩ “Nghiên cứu sự hài lòng của người dân đối với dịch vụ hành chính công tại UBND Quận Ngũ Hành Sơn”, ThS. Phan Thị Dinh; Qua bài viết, tác giả đã nêu lên thực tiễn hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công tại UBND quận Ngũ Hành Sơn và nêu lên được những giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công tại đây. Chương trình tổng thể cải cách hành chính giai đoạn 2011-2020 xác định “trọng tâm cải cách hành chính trong giai đoạn 10 năm tới là: cải cách thể chế; xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, chú trọng cải cách chính sách tiền lương nhằm tạo động lực thực sự để cán 5
bộ, công chức, viên chức thực thi công vụ có chất lượng và hiệu quả cao; nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính và chất lượng dịch vụ công”; Căn cứ vào nội dung chương trình các cơ quan hành chính nhà nước có những định hướng khác nhau trong quá trình hoạt động để thực hiện đầy đủ và đảm bảo hiệu quả 10 trọng tâm trên, trong đó có hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công. Trên cơ sở các tài liệu tham khảo được đề cập, ta có thể rút ra được cơ sở lý luận và thực tiễn của hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công. Tùy vào địa phương sẽ có những giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công và dựa trên những lý luận mà các tác giả trước đó đã nghiên cứu. Hiện nay, quá trình cung ứng các dịch vụ hành chính công đã đạt được nhiều thành tựu, bên cạnh đó vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn trong việc thực hiện. Vì vậy, cung ứng dịch vụ hành chính công trong cơ quan hành chính nhà nước nói chung, trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh nói riêng, là vấn đề cần được nghiên cứu sâu hơn nhằm mang lại hiệu quả cần thiết. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích của đề tài Làm rõ cơ sở lý luận về dịch vụ hành chính công, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công, các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện. Từ đó, phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh, nhằm đề xuất một số giải pháp và kiến nghị hoàn thiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực hiện mục đích nghiên cứu của đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu đặt ra: 6
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận các dịch vụ hành chính công và hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công của các cơ quan hành chính nhà nước. - Nghiên cứu, đánh giá thực tiễn hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh, rút ra kết quả đạt được, nguyên nhân, hạn chế. - Một số quan điểm và các giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động cung ứng các dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. - Phạm vi nghiên cứu: + Không gian nghiên cứu: giới hạn tại huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. + Thời gian nghiên cứu: Giai đoạn 2011 - 2016. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp nghiên cứu tài liệu: Với phương pháp này tác giả thực hiện việc thu thập và tìm kiếm các tài liệu có liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Một số tài liệu như: Nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công ở cấp huyện theo cơ chế một cửa liên thông, (2015) Nguyễn Đặng Phương Truyền, Bộ môn Văn bản và Công nghệ hành chính, Học viện Hành chính Quốc gia; Đánh giá hoạt động khu vực công nhằm nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ - Một cách nhìn từ kinh nghiệm triển khai đo lường hiệu quả hoạt động cơ chế một cửa, (2015) ThS. Nguyễn Mạnh Cường Vụ Cải cách hành chính, Bộ Nội vụ; Luận văn Thạc sĩ “Nghiên cứu sự hài lòng của người dân đối với dịch vụ hành chính công tại UBND Quận Ngũ Hành Sơn”, ThS. Phan Thị Dinh… 7
Phương pháp xin ý kiến, tham khảo ý kiến: của các chuyên gia về các dịch vụ hành chính công, chất lượng và số lượng. Ngoài ra, với đề tài này tác giả còn sử dụng một số phương pháp nghiên cứu như: phương pháp thống kê; phương pháp so sánh, đối chứng… 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Về lý luận: Với đề tài này tác giả sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn, hệ thống hóa lý luận về: - Các khái niệm như: dịch vụ công, dịch vụ hành chính công, cung ứng dịch vụ hành chính công, cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện. - Vai trò và sự cần thiết trong việc cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện nói riêng và với sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân tại cấp huyện. Về thực tiễn: - Thông qua nghiên cứu, đánh giá tình hình thực tiễn hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh, đề xuất một số giải pháp góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả của hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. - Đưa ra một số kiến nghị giúp các cơ quan chức năng nâng cao chất lượng hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu và kết luận, phần nội dung gồm có 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện. Chương 2: Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. 8
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện 1.1. Những vấn đề chung về cung ứng dịch vụ hành chính công trên địa bàn cấp huyện 1.1.1. Khái niệm, đặc trƣng, vai trò của cung ứng dịch vụ hành chính công 1.1.1.1. Khái niệm Dịch vụ công: Có rất nhiều cách hiểu khác nhau về dịch vụ công, dựa vào vai trò, chức năng hay trách nhiệm của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ công mà có những khái niệm cụ thể khác nhau. Hoặc tùy vào bối cảnh của từng quốc gia mà khái niệm và phạm vi về dịch vụ công cũng có sự khác nhau. Cụ thể: Ở Canada, có tới 34 lĩnh vực hoạt động được coi là dịch vụ công, từ quốc phòng, an ninh, pháp chế đến các chính sách kinh tế - xã hội như môi trường, y tế, văn hóa, giáo dục,… Ở Pháp, khái niệm dịch vụ công được hiểu bao gồm các hoạt động phục vụ nhu cầu về tinh thần và sức khỏe của người dân (như giáo dục, văn hóa, y tế, thể thao… thường được gọi là hoạt động sự nghiệp), các hoạt động phục vụ đời sống dân cư mang tính công nghiệp (điện, nước, giao thông công cộng, vệ sinh môi trường… thường được coi là hoạt động công ích), hay các dịch vụ hành chính công bao gồm các hoạt động của cơ quan hành chính về cấp phép, hộ khẩu, hộ tịch… và cả hoạt động thuyết vụ, trật tự, an ninh, quốc phòng. Ở Việt Nam, dịch vụ công được hiểu tập trung nhiều hơn vào chức năng phục vụ lợi ích xã hội của nhà nước, mà không bao gồm các chức năng công quyền, như lập pháp, hành pháp, tư pháp, ngoại giao,… qua đó nhấn 9
mạnh vai trò chủ thể của nhà nước trong việc cung cấp các dịch vụ cho cộng đồng. Tại Điều 32, Luật Tổ chức Chính phủ năm 2015 có quy định: “Bộ, cơ quan ngang Bộ là cơ quan của Chính phủ thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về một hoặc một số ngành, lĩnh vực và dịch vụ công thuộc ngành, lĩnh vực trong phạm vi toàn quốc”. Điều này không có nghĩa Nhà nước sẽ độc quyền trong cung ứng dịch vụ công mà theo xu hướng hiện nay, Nhà nước đang dần xã hội hóa một số dịch vụ công, chuyển dần sang cho tư nhân thực hiện như y tế, giáo dục,… Bên cạnh đó, Nhà nước cũng đang dần thực hiện công cuộc cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước. Trên cơ sở các quan điểm trên, ta có thể rút ra định nghĩa dịch vụ công như sau: Dịch vụ công là những hoạt động phục vụ nhu cầu thiết yếu của xã hội, vì lợi ích chung của cộng đồng, của xã hội do Nhà nước trực tiếp đảm nhận hay ủy quyền, và tạo điều kiện cho khu vực tư nhân thực hiện trên cơ sở quy định của pháp luật. Dịch vụ hành chính công Giống như dịch vụ công, dịch vụ hành chính công được hiểu theo nhiều cách khác nhau, dựa vào vai trò, chức năng hay trách nhiệm của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công mà có những khái niệm cụ thể khác nhau. Cụ thể: - Dịch vụ hành chính công là loại hình dịch vụ mang tính đặc thù do các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện, nó gắn với thẩm quyền mang tính quyền lực pháp lý, với hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước trong việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ có tính chất pháp lý của tổ chức và công dân như cấp phép, hộ tịch, công chứng, chứng thực,… đây là những vấn đề liên quan trực tiếp đến đời sống hàng ngày, quyền và lợi ích của công dân mà Nhà nước phải có nghĩa vụ đảm bảo. 10
- Dịch vụ hành chính công là một loại hình dịch vụ công do các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện để phục vụ các quyền và nghĩa vụ cơ bản của tổ chức và công dân. Nói cách khác, dịch vụ hành chính công là những hoạt động phục vụ các quyền và nghĩa vụ cơ bản của các tổ chức và công dân, do các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện dựa vào thẩm quyền hành chính – pháp lý của Nhà nước. - Hay theo Nguyễn Minh Tuấn – Bàn về Dịch vụ hành chính công – Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Kinh tế - luật, 2002: “Dịch vụ hành chính công là những hoạt động nhất định phục vụ lợi ích chung thiết yếu của công dân và tổ chức do Nhà nước trực tiếp đảm nhận với mục đích phục vụ nhân dân, theo đó Nhà nước được thu các loại phí dịch vụ phù hợp theo quy định của pháp luật nhằm tiến hành các hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công một cách nhanh chóng, hiệu quả, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của các cá nhân, tổ chức và toàn xã hội”. - Tại Điểm 6, Điều 3 Nghị định 64/2007/NĐ-CP ngày 10/4/2007 của Chính phủ về việc Ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước có quy định: “Dịch vụ hành chính công: là những dịch vụ liên quan đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi nhuận, do cơ quan nhà nước (hoặc tổ chức, doanh nghiệp được ủy quyền) có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại giấy tờ có giá trị pháp lý trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý”. Tuy nhiên tại Khoản 3, Điều 3, Nghị định số 43/2011/NĐ-CP của Chính phủ ngày 13/6/2011, Quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước đã nêu: “Dịch vụ hành chính công là những dịch vụ liên quan đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi nhuận do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại giấy tờ có giá trị pháp lý trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý. 11
Mỗi dịch vụ hành chính công gắn liền với một thủ tục hành chính để giải quyết hoàn chỉnh một công việc cụ thể liên quan đến tổ chức, cá nhân”. Dựa trên tính chất pháp lý và chủ thể có thẩm quyền cung ứng dịch vụ hành chính công thì khái niệm dịch vụ hành chính công trong Nghị định 43/2011/NĐ-CP được tiếp cận một cách chính thức vì trong khái niệm này dịch vụ hành chính công gắn liền với chức năng quản lý nhà nước và chỉ do các cơ quan nhà nước thực hiện, không bao gồm các dịch vụ do các tổ chức nhà nước ủy quyền thực hiện và mỗi dịch vụ hành chính công sẽ gắn liền với một thủ tục hành chính để giải quyết hoàn chỉnh một công việc cụ thể liên quan đển tổ chức, cá nhân. Trên cơ sở đó, ta có thể hiểu dịch vụ hành chính công cấp huyện như sau: dịch vụ hành chính công cấp huyện chính là những dịch vụ gắn liền với chức năng quản lý nhà nước cấp huyện, cụ thể là của Ủy ban nhân dân (UBND) cấp huyện và do các cơ quan nhà nước cấp huyện có thẩm quyền thực hiện nhằm cung ứng các dịch vụ đáp ứng nhu cầu của các tổ chức, cá nhân. Mỗi dịch vụ hành chính công cấp huyện gắn liền với thủ tục hành chính công cấp huyện cần được giải quyết phù hợp với thẩm quyền của cơ quan nhà nước và nhu cầu của cá nhân, tổ chức. Cung ứng dịch vụ hành chính công: Cung ứng dịch vụ hành chính công là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện hoạt động đưa các dịch vụ hành chính công đến tổ chức, cá nhân có nhu cầu trong xã hội. Trên cơ sở pháp lý khái niệm về dịch vụ hành chính công được hiểu như sau: Tại Khoản 3, Điều 3, Nghị định số 43/2011/NĐ-CP của Chính phủ ngày 13/6/2011, Quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến trên trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước thì ta có thể hiểu một cách khái quát về hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công chính là việc tổ chức các hoạt động thực thi pháp luật mà 12
nhà nước muốn đưa đến các tổ chức, cá nhân trong xã hội trên cơ sở thẩm quyền theo quy định của pháp luật hay thực hiện các hoạt động pháp lý về các thủ tục, hồ sơ, giấy tờ đáp ứng nhu cầu của công dân đúng quyền và nghĩa vụ của công dân trong lĩnh vực hành chính nói riêng và tất cả các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân nói chung. Việc cung ứng dịch vụ hành chính công tác động trực tiếp đến sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Khi cung ứng các dịch vụ này thì nhà nước sẽ sử dụng quyền lực công của mình để tạo ra các dịch vụ như: cấp phép, đăng ký, chứng nhận, thị thực,… Nhưng nếu xét về mặt hình thức, kết quả của các hoạt động này chính là các loại văn bản, giấy tờ phục vụ nhu cầu của người dân, chúng cũng chi phối không nhỏ đến các hoạt động kinh tế - xã hội của đất nước. Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công của cơ quan hành chính nhà nước giúp cho nhà nước đảm bảo quyền dân chủ và các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân thông qua việc sử dụng quyền lực của mình. Các hoạt động phục vụ trực tiếp đến tổ chức, công dân như: đăng ký, cấp giấy phép, cấp các loại giấy chứng nhận, công chứng, hộ tịch,… mà các cơ quan hành chính nhà nước tiến hành để thực hiện chức năng quản lý nhà nước của UBND cấp huyện. Hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công cấp huyện được thực hiện theo cơ chế một cửa liên thông nhằm đáp ứng nhu cầu của tổ chức và công dân. Theo Khoản 2 Điều 1 Quy chế thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ quan hành chính ở địa phương (Ban hành kèm theo Quyết định số 09/2015/QĐ-TTg ngày 25/3/2015 của Thủ tướng Chính phủ) quy định: “Cơ chế một cửa liên thông là cách thức giải quyết công việc của cá nhân, tổ chức thuộc trách nhiệm, thẩm quyền của nhiều cơ quan hành chính nhà nước cùng cấp hoặc giữa các cơ quan hành chính nhà nước các cấp trong 13