Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông

Chia sẻ: Hinh Duyệt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:103

Thêm vào BST

Báo xấu

25
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích cơ bản của luận văn là trên cơ sở lý luận và pháp lý của QLNN về an toàn giao thông đường bộ, thực trạng QLNN về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, Luận văn đề xuất các giải pháp hoàn thiện QLNN về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM VĂN MẠNH QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA PHẠM VĂN MẠNH QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK NÔNG LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HÀ QUANG THANH TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2017
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu độc lập của tôi dưới sự hướng dẫn của TS. Hà Quang Thanh. Các số liệu, dữ liệu được trình bày trong luận văn này là chính xác, trung thực, khách quan, có trích dẫn nguồn gốc rõ ràng, và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào. Luận văn được trình bày theo đúng hướng dẫn của Học viên Hành chính Quốc gia về cách thức trình bày luận văn. Tác giả luận văn Phạm Văn Mạnh
LỜI CẢM ƠN Trong thời gian học tập và thực hiện luận văn cao học này, tôi luận nhận được sự giúp đỡ của Quý Thầy Cô, các Anh, Chị vì vậy, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến: Ban Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, các giảng viên đã giảng dạy và giúp đỡ tôi để tôi có thể hoàn thành quá trình học tập tại Học viện Hành chính Quốc gia cơ sở Tp. Hồ Chí Minh. Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc nhất đến TS. Hà Quang Thanh, người hướng dẫn khoa học đã tận tình hướng dẫn, hỗ trợ và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn đến UBND tỉnh Đắk Nông, Ban giao thông tỉnh, sở Giao thông vận tải tỉnh Đắk Nông và UBND các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh Đắk Nông đã tạo điều kiện hỗ trợ cung cấp số liệu, các thông tin cũng như giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Cùng với sự hướng dẫn của người hướng dẫn khoa học và sự nỗ lực ảu bản thân, tôi đã hoàn thành luận văn theo đúng quy định của Học viện Hành chính Quốc gia. Tuy nhiên do thời gian nghiên cứu ngắn và năng lực nghiên cứu còn hạn chế, luận văn không tránh khỏi những thiếu sót. Vì vậy tác giả luận văn mong muốn nhận được những ý kiến đóng góp của Quý Thầy Cô để luận văn và bản thân tôi hoàn thiện hơn trong quá trình học tập, nghiên cứu khoa học và làm việc sau này. Trân trọng cảm ơn! Tác giả luận văn Phạm Văn Mạnh
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Cụm từ đầy đủ Cụm từ viết tắt An toàn giao thông ATGT An toàn giao thông đường bộ ATGTĐB Cán bộ, công chức CBCC Cảnh sát giao thông CSGT Cơ quan nhà nước CQNN Quản lý nhà nước QLNN Tai nạn giao thông TNGT Trật tự an toàn giao thông TTATGT Ủy ban nhân dân UBND
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1. Thống kê về tình hình tai nạn giao thông đường bộ từ năm 2011 - 2016 của tỉnh Đắk Nông Bảng 2.2. Về nhân sự làm công tác ATGT tỉnh Đắk Nông Bảng 2.3: Công tác tuyên truyền của Phòng Cảnh sát Giao thông đường bộ Bảng 2.4: Kết quả thanh tra của Lực lượng cảnh sát giao thông toàn tỉnh Bảng 2.5: Công tác tuần tra, kiểm tra xử phạt của các lực lượng CSGT tỉnh Đắk Nông
MỤC LỤC Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Lời cảm ơn Mục lục Danh mục viết tắt Danh mục các bảng MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn ........................................................................ 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................................ 2 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu................................................................ 5 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ................................................................ 6 4.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 6 4.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 6 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn .................. 6 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ................................................ 7
7. Kết cấu của luận văn ................................................................................. 7 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH 1.1. An toàn giao thông đường bộ................................................................. 8 1.1.1. Khái niệm an toàn giao thông đường bộ .......................................... 8 1.1.2. Đặc điểm của an toàn giao thông đường bộ..................................... 9 1.1.3. Vai trò của an toàn giao thông đường bộ ......................................... 10 1.2. Quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh ............................................................................................................................. 11 1.2.1. Khái niệm quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh ........................................................................................................ 11 1.2.2. Sự cần thiết của quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh.................................................................................................... 13 1.2.3. Những quy định pháp lý về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh ................................................................................................................ 16 1.2.4. Nội dung của quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh ......................................................................................................... 18 1.3. Kinh nghiệm của các địa phương trong quản lý nhà về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh ............................................................................ 24 1.3.1 Kinh nghiệm của các địa phương ....................................................... 24 1.3.2. Bài học kinh nghiệm đúc kết............................................................. 39 Tiểu kết chương 1 ........................................................................................ 32
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK NÔNG 2.1. Tổng quan về tình hình an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông .................................................................................................................... 33 2.2. Thực trạng quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông ..................................................................................................... 36 2.2.1. Cụ thể hóa và ban hành các văn bản, chính sách quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ ................................................................................... 36 2.2.2. Xây dựng các quy hoạch, kế hoạch quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ ................................................................................................... 41 2.2.3. Xây dựng tổ chức bộ máy và nhân sự quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ ................................................................................................... 44 2.2.4. Tuyên truyền, phổ biến quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ ........................................................................................................................ 48 2.2.5. Xây dựng và quản lý kết cấu, hạ tầng giao thông đường bộ ............ 53 2.2.6. Thanh tra, kiểm tra và giải quyết khiếu nại tố cáo quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh ............................................. 56 2.3. Đánh giá chung về thực trạng quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông ................................................................. 60 2.3.1. Những ưu điểm................................................................................. 60 2.3.2. Hạn chế............................................................................................. 62 2.3.3. Nguyên nhân .................................................................................... 64 Tiểu kết chương 2 ........................................................................................ 67
Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH ĐẮK NÔNG 3.1. Một số định hướng của Đảng và Nhà nước về hoàn thiện quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ .......................................................................... 68 3.2. Các giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ ............................................................................................................................. 71 3.2.1. Hoàn thiện các thể chế, chính sách quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ.................................................................................................... 71 3.2.2. Hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ ............................................................................................................................. 74 3.2.3. Nâng cao nhận thức, năng lực, phẩm chất của cán bộ công chức làm công tác quản lý nhà nước nhà nước về an toàn giao thông đường bộ ............... 75 3.2.4. Nâng cao hiệu quả công tác lập quy hoạch, kế hoạch trong lĩnh vực an toàn giao thông đường bộ .................................................................................... 78 3.2.5. Xây dựng và hoàn thiện kết cấu, hạ tầng giao thông đường bộ....... 81 3.2.6. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về an toàn giao thông đường bộ ........................................................................................................................ 83 3.2.7. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến và hướng dẫn pháp luật về an toàn giao thông đường bộ ............................................................................... 87 Tiểu kết chương 3 ........................................................................................ 91 KẾT LUẬN .................................................................................................. 92 TÀI LIỆU THAM KHẢO
Phần mở đầu 1. Lý do chọn đề tài Việt Nam đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước một cách toàn diện. Trải qua 30 năm đổi mới, đất nước đang có sự phát triển vượt bậc về kinh tế - xã hội, đời sống người dân ngày càng được cải thiện. Tuy nhiên, chúng ta cũng đang đối mặt với nhiều vấn đề xã hội cần phải giải quyết như ô nhiễm môi trường, tệ nạn xã hội, chênh lệch giàu nghèo, ... Một trong những vấn đề lớn đang đặt ra hiện nay đó là tình trạng TNGT. TNGT đang là một vấn đề nhức nhối đối với toàn xã hội. Số vụ TNGT ngày càng tăng lên và đáng báo động. TNGT đã cướp đi mạng sống rất nhiều người, ảnh hưởng đến sức khỏe và tài sản của nhân dân. Ngoài ra nó còn gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế và những hệ lụy xã hội. Tại nạn giao thông diễn ra hết sức đa dạng từ giao thông đường thủy, đường sắt, đường hàng không, ... trong đó tai nạn giao thông đường bộ là loại hình tai nạn giao thông phổ biến nhất. Tai nạn giao thông đường bộ xảy ra là do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân từ những yếu kém trong công tác QLNN như hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện, việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch chưa khoa học, công tác thanh tra, kiểm tra chưa được tiến hành thường xuyên,... Do đó đảm bảo ATGTĐB là một vấn đề cần được quan tâm, chú trọng từ phía người dân và cả nhà nước. Để đảm bảo ATGTĐB thì nhà nước cần phải tăng cường QLNN về công tác này. QLNN về ATGTĐB đang được Đảng và Nhà nước ta quan tâm. Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm giảm thiểu tai nạn giao thông, hướng tới đảm bảo an toàn, trật tự giao thông đường bộ. Theo đó, Luật Giao thông đường bộ đã xây dựng và hoàn thiện, các văn bản hướng dẫn thi hành cũng đã được xây dựng. Các nội dung QLNN về ATGTĐB đã được xác định và quy định tương đối rõ ràng. Đắk Nông là một địa phương nằm ở khu vực Tây Nguyên. Trong thời gian qua, tình hình kinh tế - xã hội đã được địa phương quan tâm và có những bước phát triển vượt bậc. Cùng với đó việc đảm bảo ATGTĐB cũng như hoạt động
QLNN về ATGTĐB cũng ngày càng được quan tâm và chú trọng. Việc ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về ATGTĐB đã được chú trọng, bộ máy QLNN cũng từng bước được hoàn thiện. Tuy nhiên công tác QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh cũng tồn tại những bất cập nhất định như nhiều quy định pháp lý còn chồng chéo. Việc phối hợp giữa các cơ quan QLNN về lĩnh vực này chưa được nhịp nhàng, đồng bộ. Việc tổ chức cấp phép cho các phương tiện giao thông, việc quản lý hạ tầng kết cấu giao thông đường bộ chưa chặt chẽ. Công tác thanh tra, kiểm tra chưa được tiến hành thường xuyên, liên tục. QLNN về ATGTĐB đang vấn đề đặt ra đối với tỉnh Đắk Nông, đòi hỏi tỉnh phải có những bước đi và giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả QLNN về công tác này. Xuất phát từ những lý do cơ bản trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông” làm nội dung nghiên cứu Luận văn Thạc sĩ Quản lý công của mình nhằm góp phần giải quyết những vấn đề nêu trên. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ATGTĐB nói chung và QLNN về ATGTĐB nói riêng hiện đang thu hút sự quan tâm của nhiều nhà quản lý, nhà nghiên cứu. Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu, ấn phẩm khoa học đề cập trong các hội thảo, trong các sách chuyên khảo, tạp chí, luận văn. Nghiên cứu về nội dung này, gồm: “Kỷ yếu hội nghị an toàn giao thông Việt Nam năm 2015, tập 1 và tập 2” năm 2015 của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia. Tập 1 của công trình nghiên cứu này tập trung làm rõ các nội dung về quản lý an toàn giao thông hạ tầng và tổ chức giao thông. Tập 2 của công trình nghiên cứu này đã tiếp cận các nội dung liên quan đến phương tiện giao thông, người tham gia giao thông, ứng phó sau tai nạn giao thông. Công trình nghiên cứu này của Ủy ban an toàn giao thông quốc gia tập trung các bài viết của các tác giả về an toàn giao thông, với nhiều hướng tiếp cận khác nhau từ kết cấu hạ tầng giao thông, các phương tiện giao thông,.... Tuy nhiên các bài viết này chủ yếu là các bài viết tập trung vào các vấn đề kỹ thuật, chuyên
môn mà chưa gắn với các nội dung QLNN. Bên cạnh đó công trình nghiên cứu này cũng tiếp cận an toàn giao thông nói chung mà chưa đi sâu vào ATGTĐB. “Giao thông đường bộ Việt Nam – Thực trạng và giải pháp” của Ngô Xuân Thắng, năm 2014. Công trình nghiên cứu này chủ yếu tiếp cận về thực trạng giao thông đường bộ ở Việt Nam hiện nay. Trên cơ sở những kết quả cũng như những hạn chế về giao thông đường bộ, tác giả đã đề xuất các giải pháp hoàn thiện hệ thống giao thông đường bộ. Các giải pháp được đề xuất chủ yếu tập trung vào các vấn đề chính, bao gồm: cơ sở hạ tầng, công tác tuyên truyền, đội ngũ thanh tra, kiểm tra. Công trình nghiên cứu này tiếp cận tương đối bao quát các vấn đề của giao thông Việt Nam, làm cơ sở cho việc đề xuất các giải pháp. Công trình đã phác họa được bức tranh tổng thể về giao thông đường bộ ở Việt Nam. “Đổi mới quản lý nhà nước về giao thông đô thị tại thành phố Hà Nội trong thời kỳ hội nhập và phát triển” năm 2016 của Nguyễn Thị Thanh Thủy. Công trình nghiên cứu này đã tiến hành phân tích tổng quan tình hình nghiên cứu về đổi mới QLNN về giao thông đô thị trong thời kỳ hội nhập và phát triển. Đồng thời công trình nghiên cứu này đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn của đổi mới QLNN về giao thông đô thị. Bên cạnh đó công trình nghiên cứu này đã phân tích thực trạng giao thông đô thị và thực trạng QLNN về giao thông đô thị tại thành phố Hà Nội, đánh giá về những kết quả đạt được, chỉ rõ hạn chế, yếu kém trong quản lý giao thông đô thị và những vấn đề đặt ra trong quản lý giao thông đô thị tại thành phố Hà Nội. Từ việc luận giải căn cứ, công trình nghiên cứu này đã đề xuất giải pháp đổi mới QLNN về giao thông đô thị tại thành phố Hà Nội. “Quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông trên địa bàn thành phố Hải Dương” năm 2014, của Phạm Thị Mai. Công trình nghiên cứu này đã khái quát được các công trình nghiên cứu có liên quan đến vấn đề này, làm rõ khái niệm quản lý nhà nước về trật tự an toàn giao thông, phân tích thực trạng và đề xuất được các giải pháp phù hợp. Các giải pháp mà tác giả đề cập trong công trình nghiên cứu này tập trung chủ yếu vào việc hoàn thiện các văn bản pháp lý về ATGT. Tuy nhiên công trình nghiên cứu này chủ yếu tiếp cận từ phương diện luật
học, do đó chủ yếu nghiên cứu về việc thực hiện pháp luật về an toàn giao thông và các giải pháp để hoàn thiện hệ thống pháp luật về ATGT, mà chưa nghiên cứu các nội dung QLNN một cách có hệ thống. Mặt khác công trình nghiên cứu này tập trung nghiên cứu lĩnh vực ATGT nói chung mà chưa đi sâu nghiên cứu lĩnh vực ATGTĐB. - Nghiên cứu từ góc độ Luận văn Thạc sỹ Quản lý công cũng có một số công trình nghiên cứu sau: “Quản lý nhà nước trong đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay” năm 2014 của tác giả Ngô Quang Ngọc. Công trình nghiên cứu này đã chỉ ra cơ sở lý luận về QLNN đối với hoạt động này, tiếp cận được thực trạng công tác này trên địa bàn thành phố Hà Nội và đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả công tác QLNN đối với lĩnh vực này. Tuy nhiên trong phần cơ sở lý luận, công trình này chưa làm rõ và phân tích kỹ các nội dung QLNN, vì vậy việc tiếp cận thực trạng và đề xuất các giải pháp còn mang tính chung chung. “Quản lý nhà nước về trật tư an toàn giao thông trên địa bàn thành phố Hải Dương” năm 2015 của Lê Thu Hà. Công trình nghiên cứu bao gồm 3 chương, đi từ lý luận chung đến thực trạng và đề xuất các giải pháp. Dựa trên cơ sở thực trạng tình hình trật tự an toàn giao thông trên địa bàn thành phố Hải Dương, công trình nghiên cứu đã đề xuất 4 nhóm giải pháp cơ bản. Tuy nhiên các nhóm giải pháp được đề cập trong nghiên cứu này chưa đi sâu từ góc độ quản lý nhà nước mà chủ yếu tiếp cận từ ý thức, thái độ của người tham gia giao thông. Các công trình nghiên cứu, các ấn phẩm khoa học nêu trên nghiên cứu về vấn đề an toàn giao thông với nhiều góc độ khác nhau, từ lý luận pháp lý và thực tiễn. Các công trình nghiên cứu (sách chuyên khảo, luận án, đề tài khoa học và bài báo) trong thời gian qua đã góp phần làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận, pháp lý và thực tiễn quan trọng của QLNN về ATGTĐB ở Việt Nam.
Tuy nhiên các công trình nghiên cứu chủ yếu tiếp cận từ góc độ ATGTĐB mà chưa nghiên cứu nhiều từ góc độ QLNN đối với hoạt động này. Nghiên cứu từ góc độ QLNN thì chủ yếu nghiên cứu về QLNN về an toàn giao thông nói chung chứ chưa đi sâu nghiên cứu về QLNN về ATGTĐB. Ngoài ra các công trình nghiên cứu về QLNN về ATGTĐB chủ yếu tiếp cận từ góc độ những quy định pháp lý, công tác thanh tra, kiểm tra mà chưa nghiên cứu công tác QLNN về ATGTĐB một cách có hệ thống. Đối với địa bàn tỉnh Đắk Nông tính đến nay chưa có công trình nghiên cứu nào về nội dung này một cách toàn diện. Theo đó, vấn đề Luận văn hướng đến cần tiếp tục nghiên cứu làm rõ và không có sự trùng lắp. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Mục đích cơ bản của luận văn là trên cơ sở lý luận và pháp lý của QLNN về ATGTĐB, thực trạng QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, Luận văn đề xuất các giải pháp hoàn thiện QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được các mục đích nêu trên, luận văn tập trung thực hiện nhiệm vụ dưới đây: - Hệ thống hoá cơ sở lý luận và pháp lý của QLNN về ATGTĐB trên địa bàn cấp tỉnh; - Đánh giá thực trạng QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông; - Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. 4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Luận văn có đối tượng nghiên cứu là QLNN về ATGTĐB. 4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Không gian nghiên cứu: Trên địa bàn tỉnh Đắk Nông - Thời gian nghiên cứu: từ năm 2011 đến nay 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Đề tài lấy chủ nghĩa Mác – Lê Nin; tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng, Nhà nước và pháp luật làm cơ sở phương pháp luận. 5.2. Các phương pháp cụ thể Để giải quyết những vấn đề cụ thể mà nội dung của đề tài hướng đến, các phương pháp nghiên cứu chuyên ngành đều được áp dụng, gồm: 5.2.1. Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp Phương pháp này được sử dụng nhằm phân tích các tài liệu nghiên cứu có liên quan đến QLNN về ATGTĐB. Các tài liệu nghiên cứu chủ yếu là: - Các bài báo, bài viết khoa học - Các báo cáo của các cấp chính quyền ở tỉnh Đắk Nông Từ những phân tích tài liệu thứ cấp sẽ cung cấp những số liệu, những đánh giá tổng quan phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn. Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp cung cấp những luận cứ, luận điểm cả về mặt lý luận và thực tiễn. 5.2.2. Các phương pháp khác Bên cạnh việc sử dụng phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp, luận văn cũng sử dụng một số phương pháp khác như: Phương pháp so sánh, đối chiếu; Phương pháp tổng hợp,… 6. Đóng góp của đề tài 6.1. Đóng góp về lý luận Luận văn giúp hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý của QLNN về ATGTĐB trên địa bàn cấp tỉnh.
6.2. Đóng góp về mặt thực tiễn Luận văn xây dựng và đề xuất các giải pháp khoa học nhằm hoàn thiện QLNN về ATGTĐB trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. Các giải pháp có thể áp dụng và mang lại hiệu quả trên thực tế. Mặc dù luận văn chỉ nghiên cứu ở phạm vi tỉnh Đắk Nông, tuy nhiên ở những nơi có đặc điểm tương đồng thì các giải pháp đề xuất nêu trên vẫn có thể áp dụng và đem lại hiệu quả nhằm hoàn thiện công tác QLNN về ATGTĐB tại địa phương mình. Luận văn là nguồn tài liệu cung cấp cho việc nghiên cứu về QLNN về ATGTĐB trong thời gian tới. 7. Kết cấu đề tài Ngoài phần mở đầu, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung chính của luận văn được thiết kế thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học của quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn cấp tỉnh Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về an toàn giao thông đường bộ trên địa bàn tỉnh Đắk Nông
Chương 1 CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ TRÊN ĐỊA BÀN CẤP TỈNH 1.1. An toàn giao thông đường bộ 1.1.1. Khái niệm an toàn giao thông đường bộ Giao thông hiện nay chia thành nhiều loại hình như đường bộ, đường thuỷ, đường hàng không,… trong đó giao thông đường bộ là một trong những loại hình cơ bản của giao thông. “Đường bộ gồm đường, cầu đường bộ, hầm đường bộ, bến phà đường bộ” [17]. Do đó, giao thông đường bộ được hiểu là việc đi lại từ chỗ này qua chỗ khác của người và phương tiện chuyên chở trên đường, cầu đường bộ, hầm đường bộ, bến phà đường bộ. Hiện nay có nhiều quan niệm khác nhau về ATGTĐB. Mỗi góc độ tiếp cận đưa ra những cách hiểu nhất định về ATGTĐB. Có quan niệm cho rằng: “ATGTĐB là sự bảo đảm cho mọi hoạt động giao thông được trật tự, an toàn, nhanh chóng, tiện lợi, thông suốt và mỹ quan môi trường; hạn chế thấp nhất các vi phạm Luật Giao thông và các quy phạm pháp luật về ATGTĐB, kiềm chế tai nạn giao thông, ngăn ngừa thiệt hại do tai nạn giao
thông gây ra”[6]. Theo cách tiếp cận này thì ATGTĐB là việc đảm bảo cho trật tự, an toàn giao thông và việc tuân thủ các quy định pháp luật về ATGTĐB. Theo Từ điển Bách khoa Công an nhân dân thì “ATGTĐB là hệ thống các mối quan hệ xã hội được hình thành và điều chỉnh bởi các quy phạm pháp luật trong lĩnh vực giao thông vận tải công cộng mà mọi người tham gia giao thông phải tuân theo để đảm bảo hoạt động giao thông thông suốt, trật tự an toàn, hạn chế thấp nhất tai nạn giao thông, gây thiệt hại về người và tài sản” [2, tr.30]. Theo cách tiếp cận này thì ATGTĐB là việc tuân thủ các quy phạm pháp luật quy định trong lĩnh vực ATGTĐB. Một quan niệm khác cho rằng: “ATGTĐB là việc chấp hành triệt để những yêu cầu về kỹ thuật, quản lý đối với các công trình giao thông và phương tiện giao thông, quy định đối với người tham gia giao thông khi hoạt động trên đường bộ, là cho giao thông được trật tự, an toàn, thông suốt, thuận tiện”[2, tr.6-7]. Cách tiếp cận này đã chỉ ra 3 nội cơ bản liên quan đến ATGTĐB là công trình giao thông, phương tiện giao thông và người tham gia giao thông đường bộ. Đối với các công trình giao thông, phương tiện giao thông đó là việc tuân thủ các quy chuẩn, yêu cầu kỹ thuật đối với các công trình giao thông. Đối với người tham gia giao thông thì cần tuân thủ các quy định của pháp luật về ATGTĐB. Từ các cách tiếp cận nêu trên, luận văn đưa ra cách tiếp cận về ATGTĐB như sau: ATGTĐB là việc chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của nhà nước về ATGTĐB của các chủ thể tham gia giao thông đường bộ nhằm đảm bảo cho giao thông đường bộ diễn ra trật tự, thông suốt và an toàn. 1.1.2. Đặc điểm của an toàn giao thông bộ Từ các cách tiếp cận về ATGTĐB, có thể thấy ATGTĐB có các đặc điểm cơ bản sau đây: Thứ nhất, ATGTĐB là sự tuân thủ các quy định pháp luật của người tham gia giao thông
Để đảm bảo ATGTĐB đòi hỏi những người tham gia giao thông phải tuân thủ chặt chẽ các quy định của nhà nước về ATGTĐB. Những quy định nhà nước đặt ra thể hiện ở nhiều phương diện khác nhau như tiêu chuẩn điều khiển các phương tiện giao thông, trách nhiệm trong tham gia giao thông đường bộ, quyền và nghĩa vụ của người tham gia giao thông đường bộ. Những quy định này do các CQNN có thẩm quyền đặt ra và đòi hỏi người tham gia giao thông đường bộ phải tuân thủ chặt chẽ. ATGTĐB đòi hỏi các cá nhân tham gia giao thông thực hiện nghiêm chỉnh các quy định pháp luật về ATGTĐB do Nhà nước ban hành nhằm bảo đảm GTĐB được thông suốt; người, hàng hóa, phương tiện tham gia giao thông không bị xâm hại, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, văn hóa và nhu cầu đi lại của nhân dân, góp phần ngăn ngừa hành vi vi phạm pháp luật, đấu tranh phòng, chống tội phạm trên các tuyến đường và ở từng địa bàn. Thứ hai, ATGTĐB là một nội dung của ATGT nói riêng và trật tự, an toàn xã hội nói chung Nếu ATGTĐB được đảm bảo sẽ góp phần giữ gìn TTATGT một cách ổn định, vì vậy mọi hoạt động của xã hội nói chung cũng như của từng người dân nói riêng đều đạt được mục đích nhất định. ATGTĐB cũng là một nội dung quan trọng cấu thành trật tự an toàn xã hội. Việc đảm bảo trật tự ATGTĐB không chỉ góp phần đảm bảo trật tự an toàn giao thông mà nó còn góp phần đảm bảo trật tự an toàn xã hội, đảm bảo cho người dân an tâm sinh sống và làm việc, xã hội được ổn định. Thứ ba, Mục tiêu của ATGTĐB là hướng tới đảm bảo GTĐB được trật tự, hạn chế các tai nạn, vi phạm giao thông Trong đảm bảo ATGTĐB thì mục tiêu hướng tới là đảm bảo cho các quy định của Nhà nước về ATGTĐB được người dân thực hiện một cách đẩy đủ và chính xác. Đồng thời góp phần hạn chế các vụ tai nạn giao thông xảy ra. Mục tiêu