Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:103

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm làm rõ khung lý thuyết, phân tích thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã và đề ra giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ .................../................... ........../.......... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN HỮU VINH QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ .................../................... ........../.......... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN HỮU VINH QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐÀO ĐĂNG KIÊN TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2018
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng, đề tài “Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh” là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn đầy đủ theo quy định. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Hữu Vinh
LỜI CẢM ƠN Sau 02 năm học tập, tôi đã hoàn thành chương trình đào tạo cao học chuyên ngành Quản lý công. Tôi đã tiến hành nghiên cứu và hoàn thành đề tài “Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh” . Trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn chỉnh luận văn, lời đầu tiên tôi xin chân thành biết ơn sâu sắc đến Hội đồng Khoa học thuộc Học viện hành chính quốc gia, các thầy giáo, cô giáo đã trang bị những kiến thức quý báu và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu luận văn này. Đặc biệt tôi xin trân trọng và bày tỏ lòng biết ơn đến TS. Đào Đăng Kiên người đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo tận tình và đóng góp nhiều ý kiến quan trọng và sâu sắc, giúp cho tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Tôi xin chân thành cảm ơn cán bộ, lãnh đạo Văn phòng HĐND-UBND huyện, Phòng Nội vụ, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Kinh tế-Hạ tầng, Chi cục Thống kê huyện Hòa Thành và các xã, thị trấn trên địa bàn huyện đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ, cộng tác để giúp tôi hoàn thành luận văn này. Luận văn này được hoàn thành bởi sự cố gắng, nỗ lực của bản thân, nhưng do khả năng có hạn, thời gian nghiên cứu chưa nhiều nên không thể tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế nhất định, tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báo của quý thầy, cô và các bạn học để giúp tôi hoàn thành tốt hơn công trình nghiên cứu của mình. Xin chân thành cảm ơn! TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Hữu Vinh
MỤC LỤC trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Mục lục Danh mục các bảng MỞ ĐẦU .........................................................................................................1 Chƣơng 1: CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ..........................................................................................................12 1.1. Các khái niệm có liên quan....................................................................12 1.1.1. Chính quyền cấp xã....................................................................12 1.1.2. Kinh tế cấp xã.............................................................................13 1.1.3. Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã…......................................13 1.2. Quản lý nhà nƣớc về kinh tế cấp xã......................................................14 1.2.1. Chủ thể quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã.........................14 1.2.2. Vai trò quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã...........................15 1.2.3. Nội dung quản lý nhà nước về kinh tế ở cấp xã.......................17 1.3. Đánh giá hiệu quả quản lý nhà nƣớc về kinh tế cấp xã......................27 1.3.1. Khái niệm hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế.....................27 1.3.2. Tiêu chí để đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã.....................................................................................................................28 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH...........31 2.1. Tổng quan về huyện huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.....................31 2.1.1 Đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế-xã hội của huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.....................................................................................31 2.1.2 Tác động của đặc điểm tự nhiên và điều kiện kinh tế-xã hội của huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh đến quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện..........................................................................................32
2.2. Thực trạng quản lý Nhà nƣớc về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh............................................................................34 2.2.1. Đánh giá về thực hiện nội dung quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh................................34 2.2.2. Đánh giá về hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh....................................................49 2.3. Đánh giá chung công tác quản lý Nhà nƣớc về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.........................................................60 2.3.1 Những kết quả đạt được.............................................................60 2.3.2 Hạn chế, thiếu sót........................................................................62 Chƣơng 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HÒA THÀNH, TỈNH TÂY NINH................................................65 3.1. Định hƣớng, mục tiêu, yêu cầu quản lý nhà nƣớc về kinh tế trong thời gian tới....................................................................................................65 3.1.1 Định hướng của Đảng về quản lý nhà nước nói chung và quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã nói riêng........................................................65 3.1.2 Mục tiêu, yêu cầu........................................................................67 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nƣớc về kinh tế cấp xã..............................................................................................................69 3.2.1. Đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật.....................................69 3.2.2. Khắc phục tình trạng trông chờ sự chỉ đạo của cấp trên, khuyến khích tính chủ động trong quản lý nhà nước về kinh tế.................73 3.2.3. Nâng cao trình độ quản lý của cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã..............................................79 3.2.4. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã....................................................................................82 3.2.5. Đầu tư trang bị cơ sở vật chất, kinh phí đầy đủ phục vụ cho hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã.............................................85
3.2.6. Kinh nghiệm thực hiện các biện pháp quản lý nhà nước về kinh tế có thể áp dụng tại địa phương...........................................................86 3.3. Kiến nghị.................................................................................................88 3.3.1. Đối với Quốc hội và Chính phủ.................................................88 3.3.2. Đối với Ủy ban nhân dân tỉnh và huyện...................................88 KẾT LUẬN....................................................................................................91 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................93
DANH MỤC CÁC BẢNG 2.1 Cơ sở hoạt động kinh doanh trên địa bàn huyện 2.2 Trình độ văn hóa của đội ngũ cán bộ, công chức xã 2.3 Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, công chức xã 2.4 Trình độ chính trị của đội ngũ cán bộ, công chức xã Công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức quản lý hành chính nhà 2.5 nước của đội ngũ cán bộ, công chức xã
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn Đề tài Chính quyền cơ sở cấp xã, phường, thị trấn (gọi chung là cấp xã) là cấp hành chính bao gồm Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, quyết định những chủ trương, giải pháp lớn của địa phương, thực hiện chức năng giám sát toàn diện. Ủy ban nhân dân là cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương, thực hiện chức năng quản lý nhà nước trên các lĩnh vực về kinh tế-văn hóa xã hội-quốc phòng an ninh. Ủy ban nhân dân cấp xã là chủ thể điều hành và thực hiện các giải pháp nhằm ổn định, duy trì và phát triển tình hình kinh tế-văn hóa xã hội-quốc phòng an ninh tại địa phương, hay nói cách khác Ủy ban nhân dân cấp xã là cơ quan trực tiếp tổ chức, triển khai và thực hiện các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự chỉ đạo của cấp trên, đồng thời thông qua hiệu quả hoạt động của Ủy ban nhân dân có thể phản ánh được kết quả, hiệu lực thực thi các chủ trương, đường lối, chính sách đó. Do đó, vấn đề làm sao để nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước, tổ chức điều hành tốt công việc thực tiễn tại địa phương, nhằm đem lại hiệu quả cao nhất là vấn đề quan trọng hiện nay. Cấp xã là cấp trực tiếp liên hệ và tiếp xúc với Nhân dân, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân, là nơi gần dân, sát dân nhất, cũng chính là cấp trực tiếp tiến hành tiếp nhận và giải quyết những yêu cầu, nguyện vọng chính đáng của Nhân dân. Tuy nhiên, hiện nay nội dung tổ chức thực thi và thực hiện chủ trương, chính sách vẫn là khâu còn hạn chế trong hoạt động của cấp cơ sở. Riêng hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân cấp xã, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế lại càng bộc lộ rõ hơn những yếu kém của mình, nguyên nhân có thể xuất phát từ sự thiếu kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo thường xuyên, kịp thời từ cấp trên, từ thể chế quy định về tổ chức, hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn quản lý nhà nước về kinh tế của Ủy ban nhân dân cấp xã còn
2 thiếu sót hoặc từ ý chí chủ quan của người trực tiếp chỉ đạo, điều hành công việc. Hòa Thành là huyện nội địa thuộc tỉnh Tây Ninh, diện tích tự nhiên của huyện là 82,92 km2, đơn vị hành chính gồm Thị trấn Hoà Thành và 7 xã (Hiệp Tân, Long Thành Bắc, Long Thành Trung, Long Thành Nam, Trường Đông, Trường Hoà, Trường Tây). Dân số toàn huyện năm 2016 là 145.809 người. Có Trung tâm Thương mại Long Hoa nằm trên cửa ngõ giao thông giữa Tây Ninh và Thành phố Hồ Chí Minh; Tòa Thánh Cao Đài thuộc huyện Hòa Thành là một địa điểm du lịch, hành hương khá nổi tiếng với các hoạt động lễ, tết diễn ra hàng năm thu hút trên 100.000 lượt khách tham quan, là đầu mối lưu thông hàng hóa giữa các huyện trong tỉnh, chính vì thế đòi hỏi huyện phải thực hiện tốt vai trò quản lý nhà nước về kinh tế. Do đó, làm sao để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế của các xã, thị trấn, tạo được sự nhạy bén, thông thoáng về môi trường đầu tư, đảm bảo về an ninh chính trị trật tự, an toàn xã hội, chăm lo tốt về an sinh xã hội là nhiệm vụ quan trọng của huyện Hòa Thành trong giai đoạn hiện nay. Với đặc thù là cửa ngõ lưu thông hàng hóa trong và ngoài tỉnh, tốc độ phát triển kinh tế thời gian qua trên địa bàn huyện tương đối nhanh so với các huyện trong tỉnh, việc tìm giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện là nhu cầu cấp thiết cho sự phát triển trong tình hình hiện nay. Xuất phát từ những thực tiễn nêu trên, học viên lựa chọn đề tài “Quản lý nhà nƣớc về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh” làm luận văn tốt nghiệp cao học quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Quản lý nhà nước về kinh tế có vai trò quan trọng trong các lĩnh vực quản lý của nhà nước. Tuy nhiên, trong thực tiễn quản lý nhà nước về kinh tế tại các cấp chính quyền hiện nay ở nước ta vẫn còn nhiều vấn đề cần quan tâm, nhiều hạn chế, bất cập còn tồn tại, chưa đáp ứng tốt yêu cầu vận hành
3 trong điều kiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế. Do đó, việc nghiên cứu quản lý nhà nước về kinh tế góp phần nâng cao hiệu quả quản lý được nhiều tác giả chú trọng. Hiện nay nổi lên một số công trình nghiên cứu liên quan đến nội dung luận văn, tiêu biểu có các công trình như sau: Một là, các công trình đã công bố và đƣợc in thành sách -Học viện Hành chính Quốc gia (2011), Quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, Nhà xuất bản Lý luận Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Giáo trình hệ thống hóa khoa học quản lý nhà nước về kinh tế trên các lĩnh vực dự án đầu tư, doanh nghiệp, hội nhập kinh tế quốc tế. Tổng quan lý luận chung quản lý nhà nước về kinh tế, sự vận động của nền kinh tế thị trường với các qui luật cơ bản: cung cầu, cạnh tranh và giá trị; hệ thống mục tiêu, quan điểm của Đảng và nhà nước trong quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế; các nguyên tắc, phương pháp và công cụ trong quản lý nhà nước về kinh tế. Cụ thể hóa các cách thức quản lý nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế như: quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp, đối với dự án đầu tư và Hội nhập kinh tế quốc tế. Đây là tài liệu hữu ích có tính định hướng cho nghiên cứu của luận văn. -Đỗ Hoàng Toàn, Mai Văn Bưu (2010), Quản lý nhà nước về kinh tế, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội. Giáo trình có 04 chương, cung cấp cho sinh viên những nội dung chủ yếu: tổng quan, qui luật; nguyên tắc, công cụ; phương pháp, mục tiêu và chức năng quản lý nhà nước về kinh tế. Ưu điểm và nhược điểm của nền kinh tế thị trường, cách thức tác động của nhà nước vào nền kinh tế thị trường. Giáo trình có nhiệm vụ cung cấp cho sinh viên những kiến thức lý luận, khái quát cơ bản, có tính hệ thống của một bộ môn khoa học về Nhà nước, quản lý nền kinh tế quốc dân của Nhà nước. Nội dung giáo trình nhằm cung cấp cho sinh viên những kiến thức cơ bản, hiện đại ở Việt Nam trong lĩnh vực quản lý Nhà nước về kinh tế. Giáo trình là tài liệu khoa học nêu rõ khái niệm quản lý; quản lý nhà nước về kinh tế; quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực và lãnh thổ; tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về
4 kinh tế và quyết định, hiệu quả quản lý kinh tế. Đây là tài liệu tham khảo có ích cho luận văn. -Nguyễn Đăng Thành (2012), Đo lường và đánh giá hiệu quả quản lý hành chính nhà nước những thành tựu trên thế giới và ứng dụng ở Việt Nam, Nhà xuất bản lao động, Hà Nội. Nội dung sách chuyên khảo luận bàn về những lý luận, khái niệm về đo lường và đánh giá hiệu quả với các tiêu chí đánh giá hiệu quả, những kinh nghiệm đo lường và đánh giá hiệu quả quản lý nhà nước của một số nước trên thế giới và khả năng ứng dụng vào quản lý nhà nước ở Việt Nam. Đây là tài liệu tham khảo bổ ích vừa có tính lý luận và thực tiễn, vừa có tác dụng định hướng về hiệu quả quản lý nhà nước cho nội dung luận văn nghiên cứu. -Lê Sỹ Thiệp (2014), Quản lý nhà nước về kinh tế, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội. Giáo trình Quản lý nhà nước về kinh tế do GS,TS Lê Sỹ Thiệp biên soạn có cấu trúc nội dung được trình bày gồm 2 phần: Phần 1-Những vấn đề lý luận chung về quản lý nhà nước về kinh tế, trong phần này tác giả hệ thống hóa kiến thức quản lý nhà nước về kinh tế mang tính lý luận, lý giải và làm rõ thuật ngữ kinh tế; nguồn gốc và quá trình hình thành tư duy quản lý kinh tế, nguyên lý kinh tế; quản lý sử dụng hiệu quả các nguồn lực của nền kinh tế, vai trò và sự cần thiết quản lý nhà nước về kinh tế. Phần 2-Quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực kinh tế cụ thể, trong phần này tác giả đi sâu làm rõ cách thức quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực kinh tế cụ thể; chức năng, nhiệm vụ của nhà nước trong nền kinh tế thị trường; các nguyên tắc, phương pháp và công cụ quản lý của nhà nước nhằm khai thác có hiệu quả các nguồn lực của đất nước trong bối cảnh nền kinh tế thị trường, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng trong giai đoạn hiện nay ở nước ta. Hai là, các đề tài nghiên cứu cấp Bộ -Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2011), Nghiên cứu và phân cấp quản lý Nhà nước về đầu tư công ở Việt Nam, Hà Nội. Đề tài tập trung nghiên cứu, phân
5 tích thực trạng phân cấp quản lý đầu tư công ở Việt Nam từ năm 2000 đến nay, qua đó tìm ra những bất cập và nguyên nhân nhằm đề xuất những quan điểm, giải pháp định hướng góp phần thúc đẩy công tác đổi mới phân cấp quản lý hiện nay ở Việt Nam. Xu hướng phân cấp quản lý nhà nước nói chung và phân cấp quản lý về đầu tư công nói riêng đang ngày càng mạnh mẽ. Nhìn chung, chủ trương phân cấp quản lý nhà nước là đúng đắn và phù hợp với xu thế chung. Chủ trương này đã thực sự góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về đầu tư công, tăng cường tính tự chủ, sáng tạo của chính quyền địa phương, là cơ sở cho việc triển khai cải cách thủ tục hành chính và trực tiếp góp phần cải thiện môi trường đầu tư của Việt Nam. Tuy vậy, việc phân cấp quản lý đầu tư công một cách toàn diện, triệt để cho các Bộ, ngành và địa phương như hiện nay cũng đã bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế. Thực tế cho thấy tình trạng đầu tư công bị phê phán là kém hiệu quả, dàn trải, lãng phí, thất thoát trong nhiều năm qua chính là hệ lụy của những bất cập, hạn chế trong quá trình thực hiện phân cấp quản lý nhà nước về đầu tư công. Kinh nghiệm quốc tế trong phân cấp quản lý nhà nước về đầu tư cho thấy muốn quá trình phân cấp đầu tư công diễn ra thành công phải tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản, đó là: phân cấp phải phù hợp với năng lực (bộ máy, con người, tiềm lực tài chính,..), phù hợp với trình độ phát triển kinh tế-xã hội; phân cấp tài khóa phải tương ứng với nhiệm vụ chi,…Ngoài ra, tăng cường phân cấp quản lý nhà nước về đầu tư công từ chính quyền trung ương cho chính quyền địa phương cần phải gắn liền với việc phải thiết lập bộ máy chính quyền trung ương đủ mạnh, có khả năng giám sát việc thực hiện của chính quyền cấp dưới; phải có hệ thống pháp luật về đầu tư công hoàn chỉnh, cùng với cơ chế phát huy hiệu quả tinh thần dân chủ, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, cộng đồng, các tổ chức xã hội tham gia giám sát hoạt động quản lý nhà nước về đầu tư công.
6 -Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2005), Đổi mới quản lý nhà nước đối với các loại hình doanh nghiệp ở Việt Nam theo hướng không phân biệt thành phần kinh tế, Hà Nội. Đề tài tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp theo hướng thống nhất không phân biệt thành phần kinh tế; xác định các nội dung chính của quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp và kiến nghị các giải pháp nhằm hình thành nội dung và cơ chế quản lý nhà nước thống nhất cho các loại hình doanh nghiệp. Đề tài gồm 03 chương: Chương I: Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước và quản lý nhà nước thống nhất đối với các loại hình doanh nghiệp. Chương này tập trung làm rõ một số vấn đề lý luận như: các loại hình doanh nghiệp ở Việt Nam xét từ đặc điểm pháp lý và sở hữu có ảnh hưởng đến quản lý nhà nước; quan niệm về quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp khi chuyển sang nền kinh tế thị trường; quan niệm, đặc điểm và yêu cầu quản lý nhà nước thống nhất không phân biệt thành phần kinh tế; vai trò của Nhà nước, mục tiêu và nguyên tắc xác định nội dung quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp; nội dung quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp và quản lý nhà nước thống nhất không phân biệt thành phần kinh tế; phân biệt quản lý nhà nước và quản lý của chủ sở hữu; một số kinh nghiệm quản lý của nước ngoài. Chương II: Thực trạng quản lý nhà nước đối với các loại hình doanh nghiệp ở Việt Nam. Chương này tập trung phân tích thực trạng quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp không phân biệt thành phần kinh tế trên các khía cạnh: khung pháp lý của các doanh nghiệp; bộ máy quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp; việc tách bạch chức năng quản lý của chủ sở hữu với chức năng quản lý nhà nước...Phân tích tại chương này cho biết quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp đã có những đổi mới trong thời gian gần đây. Chương III: Một số giải pháp tiếp tục xây dựng và hoàn thiện quản lý nhà nước đối với các loại hình doanh nghiệp ở Việt Nam theo hướng không phân biệt thành phần kinh tế. Chương này đề xuất quan điểm, mục tiêu đổi mới quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp; tập trung phân tích, đề xuất 06
7 nhóm giải pháp (nội dung quản lý nhà nước cần thể chế hoá; hoàn thiện khung khổ pháp luật; bảo đảm hiệu quả và hiệu lực quản lý nhà nước; giải pháp về cơ chế, chính sách; tách bạch quản lý nhà nước và quản lý của chủ sở hữu; đổi mới bộ máy quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp). Ba là, luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ quản lý nhà nƣớc về kinh tế -Đào Viết Hiền (2005), Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, Luận án tiến sỹ, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Luận án hệ thống các khái niệm cơ bản về nền kinh tế thị trường, những ưu thế và khuyết tật của nền kinh tế thị trường; vai trò, sự cần thiết quản lý nhà nước về kinh tế; những tiêu chí về hiệu lực, kinh nghiệm của một số quốc gia trên thế giới trong quản lý nhà nước về kinh tế. Phân tích, đánh giá thực trạng hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong thời kỳ đổi mới, những vấn đề đang đặt ra, nguyên nhân của những hạn chế, quan điểm và giải pháp nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế ở Việt Nam hiện nay. Luận án có tính khái quát hóa cao về lý luận và thực tiễn về hiệu lực quản lý nhà nước về kinh tế trong sự nghiệp đổi mới từ nền kinh tế kế hoạch hóa sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. -Dương Thị Lan Chi (2007), Tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã ở nước ta hiện nay, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội. Đề tài đề cập đến thực trạng vấn đề tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã, nêu lên những kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn, vướng mắc trong quá trình phối hợp, điều hành hoạt động của chính quyền địa phương, tuy nhiên đề tài vẫn chưa phân tích sâu về nội dung quản lý nhà nước, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế. -Trần Văn Hiệp (2011), Nâng cao hiệu quả hoạt động của Ủy ban nhân dân cấp xã ở tỉnh Hậu Giang, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội. Đề tài phần lớn đề cập đến cách thức hoạt động, phương pháp quản lý, điều hành của chính quyền địa phương, những bất cập trong vấn đề
8 hoạt động của Ủy ban nhân dân cấp xã, từ đó đề xuất những giải pháp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả của cấp chính quyền địa phương. Hạn chế của đề tài là đề cập những vấn đề chung mà chưa đi sâu vào quản lý nhà nước về kinh tế của chính quyền cấp xã. -Hoàng Thị Dung (2016), Nâng cao chất lượng cán bộ chủ chốt của chính quyền cấp xã huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Đề tài chủ yếu đề cập đến vấn đề nhân sự nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt trong cơ quan hành chính nhà nước cấp xã, công tác tổ chức, điều hành về nhân sự trong cơ quan hành chính, nhất là chính quyền cấp xã thời gian qua đã đạt được những kết quả thiết thực, từng bước đem lại hiệu quả cao trong việc nâng cao chất lượng hoạt động, đồng thời kiến nghị một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới. Hạn chế của luận văn là chưa phân tích sâu về công tác quản lý của chính quyền cấp xã, nhất là quản lý nhà nước về kinh tế trên địa bàn. -Nguyễn Văn Sỹ (2016), Hoạt động của chính quyền cấp xã từ thực tiễn huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên, Luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia, Hà Nội. Đề tài cung cấp kinh nghiệm trong cách thức hoạt động, phương pháp quản lý của chính quyền địa phương nhằm đạt hiệu quả, mang tính khả thi, góp phần đề cao vai trò quan trọng trong giải quyết các thủ tục hành chính tại địa phương. Tuy nhiên, đề tài đề cập đến quản lý nhà nước về kinh tế trên địa bàn xã không nhiều, chủ yếu về thủ tục hành chính. Nhìn chung, các đề tài luận văn, luận án trên chủ yếu nhấn mạnh đến cách thức tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã; hiệu quả quản lý và điều hành của chính quyền địa phương trong tình hình hiện nay mà chưa đề cập, nhấn mạnh về hiệu quả quản lý kinh tế của chính quyền địa phương. Bên cạnh đó có rất nhiều bài báo, đề tài, luận văn, luận án nghiên cứu về hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế của chính quyền cấp xã. Các công trình nghiên cứu đã có những đóng góp nhất định trong việc cung cấp nền tảng lý
9 luận chung quản lý nhà nước về kinh tế của chính quyền cấp xã trong phạm vi cả nước nói chung và huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh nói riêng. Tuy nhiên việc nghiên cứu nội dung quản lý nhà nước về kinh tế tại huyện Hòa Thành cho đến nay vẫn chưa có công trình nào được tiến hành. Do đó, với nhiệm vụ đặt ra là phải đi sâu nghiên cứu về thực trạng, hiệu quả hoạt động thiết thực của công tác quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã là vấn đề quan trọng, nhất là trong thời kỳ đổi mới phát triển như hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1 Mục đích Mục đích nghiên cứu của đề tài nhằm làm rõ khung lý thuyết, phân tích thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã và đề ra giải pháp để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. 3.2 Nhiệm vụ Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, nhiệm vụ của đề tài bao gồm: +Hệ thống hóa cơ sở lý luận quản lý nhà nước về kinh tế; quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã. +Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. +Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tƣợng nghiên cứu Quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. 4.2 Phạm vi nghiên cứu +Về nội dung nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
10 +Về không gian nghiên cứu: Trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. +Về thời gian nghiên cứu: Năm 2014-2016. Tầm nhìn đến năm 2025. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1 Phƣơng pháp luận Việc tiếp cận và nghiên cứu đề tài trên quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước về quản lý nhà nước, quản lý nhà nước về kinh tế. 5.2 Phƣơng pháp nghiên cứu -Phương pháp thu thập thông tin: +Thông tin thứ cấp: Được thu thập qua các nghiên cứu, báo cáo đã được công bố như: sách, giáo trình của Học viện Hành chính Quốc gia, các đề tài cấp Bộ, các bài báo trên các tạp chí, kỉ yếu Hội thảo khoa học, luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ, các báo cáo, thông tin của Phòng Kinh tế-Hạ tầng, Phòng Tài chính-Kế hoạch, Phòng Nội vụ và số liệu thống kê của UBND huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. +Thông tin sơ cấp: Được thu thập qua các cuộc trao đổi, tham khảo ý kiến của người dân, các chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học liên quan đến nội dung quản lý nhà nước và quản lý nhà nước về kinh tế. -Phương pháp xử lý thông tin: Thông qua các phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp, đối chiếu, suy luận,…một cách có hệ thống và khoa học. Phần mềm phân tích sử dụng chủ yếu là Excel. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa về lý luận Thứ nhất, Xây dựng khung lý thuyết quản lý nhà nước về kinh tế và quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã. Theo đó, luận văn làm rõ được nội hàm của các khái niệm quản lý nhà nước, quản lý nhà nước về kinh tế và nội dung quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã.
11 Thứ hai, Phân tích, đánh giá một cách khoa học thực trạng hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Đồng thời, làm rõ những ưu điểm, hạn chế, thiếu sót và nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. 6.2. Ý nghĩa về thực tiễn Thứ nhất, Chỉ ra những hạn chế, bất cập của công tác quản lý nhà nước về kinh tế trên địa bàn huyện Hòa thành, tỉnh Tây Ninh. Từ đó, đề xuất một hệ thống các giải pháp đồng bộ góp phần hoàn thiện quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Thứ hai, luận văn có thể làm tài liệu tham khảo hữu ích cho học sinh, sinh viên, các nhà quản lý ở địa phương và những ai quan tâm đến đề tài luận văn nghiên cứu. 7. Kết cấu của Luận văn Luận văn được kết cấu gồm các phần mở đầu, nội dung chính, kết luận, tài liệu tham khảo và 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã. Chương 2: Thực trạng quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Chương 3: Phương hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về kinh tế cấp xã trên địa bàn huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh.
12 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ KHOA HỌC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ KINH TẾ CẤP XÃ 1.1 Các khái niệm có liên quan 1.1.1. Chính quyền cấp xã Khái niệm chính quyền cấp xã: Chính quyền cấp xã được hiểu là chính quyền địa phương ở xã, là hệ thống các cơ quan nhà nước được thành lập ở địa bàn các xã, thực thi quyền lực nhà nước trong phạm vi quản lý nhà nước ở xã; bao gồm 02 hệ thống cơ quan: cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương (HĐND xã), cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương (UBND xã). Đặc điểm của chính quyền cấp xã: Một là, chính quyền cấp xã là loại chính quyền điển hình và phổ biến ở Việt Nam. Hai là, chính quyền cấp xã là chính quyền gần với cộng đồng dân cư nhất, do vậy, tổ chức và hoạt động vừa phải đảm bảo tính hệ thống, nhất quán vừa phải phù hợp với điều kiện đặc thù của địa phương. Ba là, chính quyền cấp xã là chủ thể quan trọng trực tiếp tổ chức thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước đến với Nhân dân. Bốn là, chính quyền cấp xã có bộ máy đơn giản nhất, có tính chuyên môn hóa không cao, chịu sự tác động từ Nhân dân rất lớn. Năm là, chính quyền cấp xã chịu nhiều tác động từ quan hệ dòng họ, làng mạc và văn hóa làng xã. Vai trò và địa vị pháp lý của chính quyền cấp xã: vai trò và địa vị pháp lý của chính quyền cấp xã cần được nhìn nhận trong cả hệ thống chính quyền nhà nước và trong hệ thống chính trị ở cơ sở. Chính quyền cấp xã trong hệ thống chính trị ở cơ sở: Một là, hiện thực hóa đường lối, chủ trương lãnh đạo của Đảng. Hai là, các tổ chức chính trị - xã hội và đoàn thể nhân dân thực hiện có hiệu quả quyền làm chủ thông qua hoạt động của chính quyền cấp xã.