Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương

Chia sẻ: Ocxaodua999 Ocxaodua999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:96

Thêm vào BST

Báo xấu

44
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn nhằm phân tích, đánh giá về thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương và tìm ra các nguyên nhân của thực trạng đó. Đồng thời, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý đối với đội ngũ này trong giai đoạn hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THANH TÂN TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC TẠI CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH HẢI DƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI, 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THANH TÂN TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC TẠI CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH HẢI DƢƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8340403 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. Hoàng Thị Ngân HÀ NỘI, 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết quả trình bày trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất cứ công trình nào khác, các thông tin trích dẫn trong luận văn đều đã được chỉ rõ nguồn gốc. Hà Nội, ngày tháng năm 2019 Ngƣời cam đoan Nguyễn Thanh Tân
LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc đến người hướng dẫn khoa học TS. Hoàng Thị Ngân đã tận tình hướng dẫn và đóng góp nhiều ý kiến khoa học trong quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn này. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, Ban QLĐT Sau đại học cùng toàn thể các thầy, cô giáo đã nhiệt tình giảng dạy và tạo điều kiện cho tôi hoàn thành nhiệm vụ học tập của mình. Cuối cùng, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới tất các thầy giáo, cô giáo, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp. Sự động viên giúp đỡ của thầy, cô giáo, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp là nguồn động viên quý báu cho tôi hoàn thành luận văn này! Hà Nội, ngày tháng năm 2019 Học viên
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chƣơng 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG CỦA TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC Ở CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH ..... 12 1.1. Một số khái niệm ................................................................................ 12 1.1.1. Công chức và quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh .......................................................................................................... 12 1.1.1.1. Công chức và công chức các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh: 12 1.1.1.2. Quản lý công chức và quản lý công chức các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh:....................................................................................... 15 1.1.2. Pháp luật và tổ chức thực hiện pháp luật ................................... 17 1.1.2.1. Pháp luật ................................................................................ 17 1.1.2.2. Tổ chức thực hiện pháp luật: ................................................. 18 1.2. Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh ................................................................................. 18 1.2.1. Khái niệm...................................................................................... 18 1.2.2. Vai trò của việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh .......................................... 20 1.3. Nội dung cơ bản của việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức .................................................................................................... 24 1.3.1. Tổ chức thực hiện pháp luật về tuyển dụng công chức ............. 24 1.3.2. Tổ chức thực hiện pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng công chức . 25 1.3.3. Tổ chức thực hiện pháp luật về quy hoạch, bổ nhiệm công chức 25 1.3.4. Tổ chức thực hiện pháp luật về đánh giá công chức ................. 27
1.4. Yếu tố ảnh hƣởng đến tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân ................... 28 1.4.1. Yếu tố pháp lý ............................................................................... 28 1.4.2. Yếu tố con người .......................................................................... 29 1.4.3. Yếu tố kinh tế - xã hội .................................................................. 29 Tiểu kết chƣơng 1 .......................................................................................... 31 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC TẠI CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH HẢI DƢƠNG ............................... 32 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và tình hình công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng ......................................................................................................... 32 2.1.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của tỉnh Hải Dương ..................................................................................................... 32 2.1.2. Đặc điểm công chức các cơ quan chuyên môn ở tỉnh Hải Dương ................................................................................................................. 36 2.1.2.1. Về số lượng............................................................................. 36 2.1.2.2. Về chất lượng ......................................................................... 37 2.2. Khái quát thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng ......................................................................................................... 38 2.2.1. Tổ chức thực hiện pháp luật về tuyển dụng ............................... 38 2.2.2. Tổ chức thực hiện pháp luật về đào tạo, bồi dưỡng công chức 42 2.2.3. Tổ chức thực hiện pháp luật về quy hoạch, bổ nhiệm ............... 47 2.2.4. Tổ chức thực hiện pháp luật về đánh giá công chức ................. 54
2.3. Đánh giá chung về việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dƣơng .................................................................................................. 64 2.3.1. Những kết quả đã đạt được ......................................................... 64 2.3.2. Những bất cập, hạn chế ............................................................... 66 2.3.3. Nguyên nhân của những bất cập, hạn chế ................................. 69 Tiểu kết chƣơng 2 .......................................................................................... 71 Chƣơng 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC TẠI CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH HẢI DƢƠNG .................... 72 3.1.Nhóm giải pháp chung ........................................................................ 72 3.1.1. Hoàn thiện quy định về tuyển dụng ............................................ 73 3.1.2. Hoàn thiện quy định về đào tạo, bồi dưỡng................................ 74 3.1.3. Hoàn thiện quy định về quy hoạch, bổ nhiệm ............................ 75 3.1.4. Hoàn thiện quy định về đánh giá công chức .............................. 77 3.2. Nhóm giải pháp cụ thể đối với tỉnh Hải Dƣơng .............................. 79 3.2.1.Đổi mới nhận thức về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh ở Hải Dương trong thời kỳ mới ...................................... 79 3.2.2. Nâng cao trình độ, nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý công chức của các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh ... 80 3.2.3. Tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý công chức thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dương ........................ 82 Tiểu kết chƣơng 3 .......................................................................................... 84 KẾT LUẬN .................................................................................................... 86 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 87
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Ở các nước, công chức được quan niệm và quy định tùy thuộc vào nhận thức về hoạt động công vụ, vào chế độ chính trị, văn hóa của mỗi quốc gia trong các giai đoạn lịch sử cụ thể. Thực tế, khó để có thể đưa ra khái niệm chung về công chức cho tất cả các quốc gia, thậm chí là ngay trong một quốc gia, ở từng thời kỳ, thuật ngữ này cũng mang những nội dung khác nhau. Ở Việt Nam, công chức được hiểu là những người được Nhà nước tuyển dụng, bổ nhiệm giữ một công vụ thường xuyên, làm việc liên tục trong cơ quan nhà nước (hoặc cơ quan, đơn vị thuộc quân đội nhân dân hay công an nhân dân), được phân loại theo trình độ đào tạo, ngành chuyên môn, được xếp vào một ngạch hành chính, sự nghiệp, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Dù được quan niệm và quy định khác nhau song vai trò của đội ngũ công chức là rất quan trọng đối với mỗi quốc gia. Nền hành chính nhà nước được vận hành chủ yếu và trực tiếp thông qua đội ngũ công chức. Cũng vì thế, việc quản lý đội ngũ công chức trở thành vấn đề bức thiết của nền hành chính. Quản lý công chức có thể được hiểu là quản lý những người hiện đang làm việc thường xuyên, được xếp vào một ngạch hành chính, sự nghiệp, trong biên chế của các cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương đến cơ sở. Hoạt động này gồm nhiều nội dung, từ việc hoạch định tuyển dụng cho đến sử dụng, phát triển, động viên và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho công chức phát huy năng lực của mình nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra của các cơ quan hành chính nhà nước. Để hoạt động quản lý công chức được đi vào quy củ, có nề nếp, phát huy được năng lực của đội ngũ này trong nền hành chính nhà nước thì việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức có ý nghĩa quan trọng, góp 1
phần nâng cao chất lượng công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính. Ở Việt Nam, đây cũng là vấn đề được Đảng và Nhà nước xác định là yếu tố then chốt. Đối với tỉnh Hải Dương, thực hiện chủ trương, nghị quyết của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý CBCC nói chung và quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh nói riêng, trong những năm qua, Tỉnh ủy và chính quyền tỉnh đã xây dựng và tiến hành tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về quản lý đối với đội ngũ công chức thuộc các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và đạt được nhiều kết quả tích cực. Trong đó, đặc biệt đã có những đổi mới trong công tác quản lý công chức theo hướng tăng cường phân công, phân cấp rõ ràng hơn về thẩm quyền và trách nhiệm đối với các cơ quan cấp dưới từ khâu xây dựng kế hoạch, tuyển dụng, sử dụng đến khâu quy hoạch, bổ nhiệm công chức và đào tạo, bồi dưỡng cũng như đánh giá công chức.... Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đó, công tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở tỉnh Hải Dương trong thời gian qua vẫn còn bộc lộc một số hạn chế như: việc quản lý còn chưa thực sự chặt chẽ, vẫn để xảy ra tình trạng một bộ phận công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh chưa có ý thức tổ chức kỷ luật trong thi hành công vụ nên hiệu quả công việc chưa cao. Công tác quản lý công chức theo hướng hiện đại hóa, việc xây dựng hệ thống thông tin trong quản lý công chức còn chậm được đổi mới. Đặc biệt, vẫn còn tình trạng nể nang trong tuyển dụng, đánh giá, phân loại công chức. Tất cả những điều đó đã ảnh hướng không nhỏ đến chất lượng và hiệu quả thực thi công vụ của đội ngũ công chức thuộc các cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh. Xuất phát từ thực trạng trên, sau quá trình được học tập, nghiên cứu chương trình thạc sỹ chuyên ngành Quản lý công tại Học viện Hành chính 2
Quốc gia, được tiếp thu những kiến thức cơ bản và có hệ thống về luật pháp, về quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực về quản lý cán bộ, công chức nên tôi đã lựa chọn đề tài “Tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương” làm đề tài luận văn cuối khóa chuyên ngành Quản lý công của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 2.1. Các công trình nghiên cứu về cán bộ, công chức nói chung - Nguyễn Duy Gia (chủ nhiệm) (1989), “Cải cách hệ thống tổ chức, hoạt động của bộ máy quản lý hành chính nhà nước, xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức hành chính nhà nước” đề tài khoa học cấp Bộ, mã số: 89-96-013, ngày 10/5/1989). Đề tài đã đề cập đến ĐTBD công chức và đề xuất quan điểm đổi mới ĐTBD. Tập thể tác giả cho rằng, trong công cuộc cải tổ bộ máy hành chính nhà nước và nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, thực hiện nhiệm vụ chuyển hướng chiến lược cách mạng mới, một trong những vấn đề có tính chất quyết định đó là phải đổi mới công tác ĐTBD phù hợp với từng công việc. Công trình chưa đề cập đến yêu cầu việc hoàn thiện thể chế quản lý ĐTBD cán bộ, công chức, viên chức cũng như việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức, đặc biệt là công chức cấp tỉnh. - Tập thể tác giả Thang Văn Phúc, Nguyễn Minh Phương, Nguyễn Thu Huyền (2004),“Hệ thống công vụ và xu hướng cải cách một số nước trên thế giới”, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội. Ở đây, các tác giả tập trung giới thiệu về hệ thống, cơ cấu công chức; bộ máy quản lý công chức; kinh nghiệm cải cách công vụ của một số nước như Trung Quốc, Thái Lan, Nhật Bản, Pháp, Anh, Đức, Mỹ, Liên Bang Nga. Công trình này chưa đi sâu vào việc so sánh, phân tích hệ thống công vụ nhìn từ góc độ thể chế, cũng chưa giới thiệu cụ thể về sự điều chỉnh của pháp luật đối với công vụ, công chức, nhất là trong lĩnh vực quản lý ĐTBD của các nước. 3
- Phạm Hồng Thái (2004), “Công vụ, công chức”, Nxb Tư pháp, Hà Nội. Công trình đã đề cập những vấn đề lý luận về công vụ, công chức trên cơ sở phân tích pháp luật thực định của Nhà nước ta từ năm 1945 đến nay và chỉ ra xu hướng điều chỉnh của pháp luật về công vụ, công chức qua các thời kỳ lịch sử. Cuốn sách đi sâu vào làm rõ và phân tích, đánh giá các quy định pháp luật về công vụ, công chức ở nước ta, bao gồm các nội dung tuyển dụng, tập sự, sử dụng và quản lý, quyền và nghĩa vụ, điều động, kiêm nhiệm, thăng giáng chức, khen thưởng, kỷ luật, ĐTBD, chế độ hưu trí và chế độ thôi việc. Tuy nhiên, công trình chưa đề cập đến việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý đội ngũ công chức. - TS Thang Văn Phúc và TS Nguyễn Minh Phương (2005), “Cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức”, Nxb Chính trị Quốc gia. Nhóm tác giả đã đề cập đến ĐTBD cán bộ, công chức ở Việt Nam. Theo đó, một thời gian dài Việt Nam ĐTBD còn tràn lan, dàn trải, thiếu tập trung. Công trình cũng chỉ ra những yêu cầu, nguyên tắc, phương pháp ĐTBD nhưng vẫn còn chung chung, chưa cụ thể, chưa gắn với nhu cầu công việc hay vị trí chức danh. Có thể nói đây là một công trình có nhiều ý kiến có giá trị gợi mở về quản lý ĐTBD cán bộ, công chức , nhưng công trình còn hạn chế chưa đề cập đến việc hoàn thiện thể chế về ĐTBD cán bộ, công chức, viên chức nói riêng và quản lý công chức nói chung. - Lại Đức Vượng (2009), Quản lý nhà nước về ĐTBD công chức hành chính trong giai đoạn hiện nay, Luận án tiến sĩ hành chính công, Học viện hành chính. Đề tài đã phân tích và làm rõ cơ sở lý luận quản lý nhà nước đối với ĐTBD công chức hành chính. Phân tích, đánh giá thực trạng ban hành văn bản quy phạm pháp luật, thực trạng hệ thống quản lý nhà nước về đao tạo, bồi dưỡng công chức hành chính, thực trạng phân cấp tổ chức ĐTBD công chức hành chính ở Việt Nam từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý 4
nhà nước về ĐTBD công chức hành chính giai đoạn đó. Đối tượng nghiên cứu của đề tài là quản lý nhà nước về ĐTBD công chức không nghiên cứu hoạt động quản lý cán bộ, công chức và pháp luật về quản lý công chức. - TS. Thang Văn Phúc (chủ nhiệm) (năm 2009), “Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng đòi hỏi của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa” (Đề tài KX.04.09 cấp bộ). Đề tài đề cập đến việc tiếp tục đổi mới, hoàn thiện các phương pháp trong ĐTBD cán bộ, công chức. Tập thể tác giả cho rằng quy chế, phương pháp đánh giá CBCC được xây dựng khoa học, hợp lý sẽ có tác dụng động viên, khuyến khích mặt tốt, mặt tích cực của cán bộ, công chức hạn chế, khắc phục mặt yếu của họ và là biện pháp quan trọng để khắc phục các hiện tượng tiêu cực trong công tác cán bộ như: cục bộ địa phương, cảm tính cá nhân, mua bán chức vụ...Quy chế, phương pháp xem xét đánh giá đội ngũ cán bộ, công chức phải dựa trên quan điểm toàn dân, toàn diện, nhận rõ mối quan hệ biện chứng giữa phẩm chất đạo đức và năng lực; từng bước khắc phục những thành kiến trong phân biệt đối xử về đẳng cấp, nghề nghiệp. Có thể nói tư tưởng quan điểm trên là những nội dung mới về đánh giá cán bộ, công chức. Tuy nhiên, đề tài cũng mới chỉ dừng ở các quan điểm, tư tưởng, những vấn đề cụ thể về thể chế trong quản lý cán bộ, công chức, viên chức vẫn chưa được đề cập trong đề tài này. 2.2. Các công trình nghiên cứu về pháp luật trong quản lý công chức - Nguyễn Trọng Điều (Chủ nhiệm) (2006),“Nghiên cứu cơ sở khoa học hoàn thiện chế độ công vụ ở Việt Nam”, Đề tài khoa học độc lập cấp nhà nước, mã số ĐTĐL – 2004/25. Đề tài đã đề cập ĐTBD công chức với tư cách là một nội dung quan trọng trong nâng cao chất lượng nhân lực. Mục đích nghiên cứu của đề tài là làm rõ các vấn đề hoàn thiện luật về quản lý công chức ở Việt Nam sau khi có Pháp lệnh Cán bộ, công chức 1998. Công trình đã giới thiệu những vấn đề cơ bản về công vụ, khái niệm và cơ sở khoa học về 5
công vụ và công chức, trong đó làm rõ các bộ phận chính cấu thành nền công vụ, vấn đề nhà nước pháp quyền, các mô hình công vụ trong các loại hình nhà nước; so sánh một số loại hình công vụ và cải cách công vụ một số nước trên thế giới và một số giải pháp xây dựng nền công vụ nước ta. Công trình đã đưa ra một số phương pháp về ĐTBD công chức ở Việt Nam. Tuy nhiên, công trình nêu một cách chung chung và chưa đề cập đến pháp luật về quản lý cán bộ, công chức, chưa đưa ra các tiêu chí, nội dung hoàn thiện thể chế về quản lý công chức, trong đó có ĐTBD công chức theo chức danh và theo vị trí việc làm. - Trần Anh Tuấn (2010), “Hoàn thiện thể chế quản lý công chức ở Việt Nam trong điều kiện phát triển và hội nhập quốc tế”. Luận án tiến sĩ. Luận án đã có những nghiên cứu xã hội học cụ thể và quy định về đánh giá công chức như: điều tra các nội dung như: thời hạn đánh giá công chức, phương thức đánh giá, nhân tố giữ vai trò quyết định trong đánh giá, nội dung đánh giá, phân loại công chức sau đánh giá, vai trò của người đứng đầu trong việc đánh giá công chức và tác giả cũng đã đề cấp đến vấn đề ĐTBD công chức trong thể chế quản lý công chức. Tuy nhiên, thể chế quản lý CBCC và ĐTBD đối với đội ngũ này chưa được tác giả đi sâu phân tích cụ thể. - Tạ Ngọc Hải (2011), “Hoàn thiện pháp luật công chức, công vụ đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính nhà nước”, Luận án Tiến sĩ Luật học. Luận án đã đưa ra được khái niệm pháp luật công chức, công vụ theo hướng tiếp cận tổng hợp; các tiêu chí làm cơ sở cho việc đánh giá thực trạng pháp luật công chức, công vụ trên các mặt như: chất lượng, kết quả tổ chức thực hiện pháp luật; xác định các yếu tố tác động, ảnh hưởng đến việc hoàn thiện pháp luật công chức, công vụ. Cùng với việc đánh giá chung, luận án cũng đánh giá mức độ hoàn thành đối với các văn bản quy phạm pháp luật cụ thể, có quy định liên quan đến công chức, công vụ như: Hiến pháp, Luật Cán bộ, công chức, các Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật. Trên cơ sở 6
xác định đúng các yêu cầu của cải cách hành chính đối với việc hoàn thiện pháp luật công chức, công vụ, luận án đã đưa ra hệ thống các quan điểm, phương hướng và giải pháp cơ bản hoàn thiện pháp luật công chức, công vụ đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011- 2020. Tuy nhiên, pháp luật về quản lý công chức và ĐTBD công chức đề cập rất ít trong luận án này. 2.3. Các công trình nghiên cứu về tổ chức thực hiện pháp luật trong quản lý công chức Đặng Thị Mai Hương, Vai trò của công tác thực hiện pháp luật về quản lý công chức. Đây là bài báo khoa học được đăng tải trên Tạp chí Tổ chức nhà nước điện tử, ngày 08/9/2014. Bài báo tập trung phân tích những vấn đề mang tính lý luận về vai trò của việc thực hiện pháp luật về quản lý công chức nói chung, chứ chưa đề cập sâu đến các nội dung, nguyên tắc của việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức, đặc biệt lại là công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh. Như vậy, có thể thấy, mặc dù đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu về đội ngũ CBCC nói chung, về quản lý đội ngũ CBCC nói riêng cũng như thể chế về quản lý đối với đội ngũ này, tuy nhiên đề tài nghiên cứu về tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh cấp tỉnh, đặc biệt lại là thực tiễn ở một địa phương cụ thể như tỉnh Hải Dương thì hầu như chưa có đề tài nào đề cập. Do đó, đây có thể được coi là đề tài mới để tác giả lựa chọn, nghiên cứu trên các khía cạnh của quản lý công chức và pháp luật về quản lý đối với đội ngũ này. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản và các quy định của pháp luật về quản lý công chức và tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý 7
công chức nói chung và thực tiễn ở tỉnh Hải Dương nói riêng, tác giả sẽ phân tích, đánh giá về thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương và tìm ra các nguyên nhân của thực trạng đó. Đồng thời, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý đối với đội ngũ này trong giai đoạn hiện nay. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục đích nêu trên, đề tài phải thực hiện được các nhiệm vụ cụ thể sau đây: - Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về công chức, quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh; về vai trò, nguyên tắc, nội dung cơ bản của việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh - Đánh giá thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương và chỉ ra nguyên nhân của thực trạng; - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý đối với đội ngũ này trong giai đoạn hiện nay. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu: - Đối tượng nghiên cứu: công tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh - Khách thể nghiên cứu: các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh 4.2. Phạm vi nghiên cứu: - Về nội dung: công tác tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh. - Về không gian: tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương - Về thời gian: từ năm 2010 đến nay. 8
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Trong quá trình nghiên cứu, tác giả đã tiếp cận vấn đề trên cơ sở nền tảng nhận thức của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quản lý CBCC nói chung và quản lý công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh nói riêng. 5.2. Phương pháp nghiên cứu cụ thể: Để thực hiện kết quả nghiên cứu, tác giả sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu cụ thể như: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu: thông qua thu thập và nghiên cứu tài liệu liên quan tới quản lý CBCC nói chung và quản lý công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh nói riêng và các báo cáo về đội ngũ công chức chuyên môn cấp tỉnh và văn bản về quản lý đối với công chức các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh ở Hải Dương, tác giả có cái nhìn tổng quan về các vấn đề mang tính lý luận về thực hiện quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh nói chung và thực tiễn ở Hải Dương nói riêng. - Phương pháp thống kê – so sánh: Trên cơ sở các số liệu thu thập được về đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương cũng như kết quả khảo sát thực tiễn về thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương, tác giả sẽ tiến hành thống kê các số liệu để có minh họa sinh động và thực tế cho đề tài luận văn. - Phương pháp phân tích – tổng hợp: Từ những thông tin có được qua quá trình nghiên cứu các tài liệu và số liệu thu thập được có liên quan đến đề tài khoa học, tác giả sẽ sử dụng phương pháp này để phân tích và tổng hợp các thông tin đó để có những đánh giá về những ưu điểm và hạn chế, bất cập 9
của việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương. - Phương pháp chuyên gia: Trong quá trình thực hiện đề tài, tác giả dự kiến sẽ thường xuyên tham vấn ý kiến của các chuyên gia về công chức, công vụ và các nhà thực tiễn giàu kinh nghiệm, có nhiều năm công tác trong ngành nội vụ ở tỉnh Hải Dương và một số địa phương để có định hướng và những ý kiến hữu ích cho đề tài khoa học. Ngoài ra, tác giả còn kế thừa các công trình khoa học đã nghiên cứu, các số liệu thống kê, các kết quả nghiên cứu, các luận án nghiên cứu khoa học có liên quan do các cơ quan, tổ chức đã công bố. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Đề tài sẽ góp phần hệ thống hóa các lý thuyết về quản lý công chức và tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh. Đây cũng sẽ là tài liệu tham khảo hữu ích cho các học viên, sinh viên chuyên ngành hành chính, quản lý nhà nước, chuyên ngành Luật tìm hiểu khi nghiên cứu về chủ đề này. - Trên cơ sở nghiên cứu thực tiễn của việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương, tác giả cũng sẽ đánh giá khách quan và tìm ra các nguyên nhân, đồng thời đề xuất các giải pháp hữu ích trong việc nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý đối với đội ngũ này ở tỉnh Hải Dương trong giai đoạn hiện nay. Kết quả nghiên cứu mang tính thực tiễn này cũng là cơ sở để tác giả tham mưu với lãnh đạo tỉnh Hải Dương trong việc đề xuất các chính sách và ban hành các quy định nhằm thực hiện một cách có hiệu quả việc tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý đối với đội ngũ công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh Hải Dương trong giai đoạn hiện nay. Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả làm việc, tận dụng và phát huy được tiềm năng của địa 10
phương để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống cho nhân dân trong địa bàn tỉnh. 7. Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và phụ lục, luận văn chia làm 3 chương: Chương 1: Một số vấn đề lý luận chung về tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Chương 2: Thực trạng tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương. Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện pháp luật về quản lý công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương 11
Chƣơng 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG CỦA TỔ CHỨC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ CÔNG CHỨC Ở CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP TỈNH 1.1. Một số khái niệm 1.1.1. Công chức và quản lý công chức ở các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh 1.1.1.1. Công chức và công chức các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh:  Công chức: Hiện nay, có nước giới hạn công chức trong phạm vi những người tham gia các hoạt động QLNN hoặc các hoạt động công quyền. Trong khi đó, một số nước lại có quan niệm rộng hơn khi cho rằng, công chức không chỉ bao gồm những người thực hiện trực tiếp các hoạt động QLNN, hoạt động công quyền mà còn bao gồm cả những người làm việc trong các cơ quan dịch vụ có tính chất công cộng. Theo cách xác định của các quốc gia đã trải qua nhiều năm thực hiện và có kinh nghiệm về chế độ công chức thì công chức được hiểu là những công dân được tuyển dụng và bổ nhiệm giữ một công vụ thường xuyên trong một công sở của nhà nước ở trung ương hay địa phương, ở trong nước hay ngoài nước. Cùng với “cán bộ”, “viên chức”, “công chức” còn là thuật ngữ thường được hiểu một cách khái quát là những người được nhà nước tuyển dụng, nhận một công vụ hoặc một nhiệm vụ nhất định, do nhà nước trả lương và có nghĩa vụ, bổn phận phục vụ nhân dân, phục vụ nhà nước theo các quy định của pháp luật. Ở nước ta, thuật ngữ “công chức” lần đầu tiên được ghi nhận trong Quy chế công chức Việt Nam ban hành theo Sắc lệnh số 76/SL ngày 20/5/1950 của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Theo Quy chế này, khái niệm công chức được 12
hiểu như sau: “Những công dân Việt Nam được chính quyền nhân dân tuyển để giữ một chức vụ thường xuyên trong các cơ quan Chính phủ, ở trong hay ngoài nước đều là công chức theo quy chế này, trừ những trường hợp do Chính phủ quy định”. Theo đó, phạm vi công chức rất hẹp chỉ bao gồm những người làm việc thường xuyên trong cơ quan Chính phủ, tức là những người làm việc trong hệ thống HCNN. Tuy nhiên, do điều kiện cả nước phải tập trung vào cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc, nên Quy chế công chức không được thực hiện đầy đủ. Trong những năm 1960-1980, hoạt động của CBCC được điều chỉnh bằng những quy định của pháp luật lao động nói chung. Cùng với quá trình đổi mới toàn diện đất nước, thuật ngữ công chức được sử dụng lại trong các văn kiện của Đảng và văn bản pháp luật của Nhà nước. Ngày 25/5/1991 Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng đã ban hành Nghị định 169/HĐBT xác định khái niệm công chức: “Công dân Việt Nam được tuyển dụng và bổ nhiệm giữ một công vụ thường xuyên trong công sở Nhà nước ở trung ương hay địa phương, ở trong nước hay ngoài nước đã được thu xếp vào một ngạch hưởng lương do ngân sách nhà nước cấp gọi là công chức”. Khái niệm này nêu khá đầy đủ các dấu hiệu cơ bản của công chức trong nền hành chính hiện đại. Ngày 26/2/1998, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Pháp lệnh CBCC. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để Nhà nước quản lý và xây dựng đội ngũ CBCC. Do yêu cầu thực tiễn, ngày 29/4/2003, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Pháp lệnh sửa đổi bổ sung một số điều của Pháp lệnh CBCC, trong đó làm rõ đối tượng điều chỉnh CBCC hành chính, sự nghiệp, bổ sung cán bộ chuyên trách ở xã, phường, thị trấn vào phạm vi điều chỉnh của Pháp lệnh, đồng thời, xây dựng chế độ công chức dự bị trong cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, chính trị xã hội. 13