Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước

Chia sẻ: Matroinho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:188

Thêm vào BST

Báo xấu

38
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước" được hoàn thành với mục tiêu nhằm hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lí hoạt động giáo dục KN hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở trường mầm non, đánh giá thực trạng quản lí hoạt động giáo dục các kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm cải tiến công tác quản lí quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước

UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯƠNG THỊ NHA TRANG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG HỢP TÁC CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI THÔNG QUA TRÒ CHƠI DÂN GIAN Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON TẠI HUYỆN HỚN QUẢN, BÌNH PHƯỚC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ BÌNH DƯƠNG – NĂM 2020 1
UBND TỈNH BÌNH DƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT TRƯƠNG THỊ NHA TRANG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG HỢP TÁC CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI THÔNG QUA TRÒ CHƠI DÂN GIAN Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON TẠI HUYỆN HỚN QUẢN, BÌNH PHƯỚC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÍ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN ĐỨC DANH BÌNH DƯƠNG – NĂM 2020 2
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu và trình bày trong luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận văn Trương Thị Nha Trang i
LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến quý thầy, cô Trường Đại học Thủ Dầu Một đã giảng dạy, hướng dẫn tạo điều kiện, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu đề tài này. Tôi chân cảm ơn quý thầy, cô đã truyền đạt kiến thức qua từng môn học trong suốt quá trình tôi học tập tại Trường. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với giáo viên hướng dẫn là TS. Nguyễn Đức Danh, thầy đã tận tình hướng dẫn, chỉ dạy tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Chân thành cảm ơn gia đình, người thân, đồng nghiệp đã động viên, tạo điều kiện thuận lợi nhất để tôi hoàn thành luận văn này. Bản thân đã có nhiều cố gắng trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn song không thể tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong quý Thầy/Cô cho thêm nhận xét để luận văn được hoàn thiện hơn. Trân trọng cảm ơn! Tác giả Trương Thị Nha Trang ii
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................ ii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................. viii DANH MỤC CÁC BẢNG.................................................................................... ix MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG HỢP TÁC CHO TRẺ 5 - 6 TUỔI THÔNG QUA TRÒ CHƠI DÂN GIAN Ở TRƯỜNG MẦM NON .......................................................................................... 9 1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu ......................................................................... 9 1.1.1. Nghiên cứu ở trong nước ............................................................................. 9 1.1.2. Nghiên cứu ở nướcngoài ............................................................................ 12 1.2. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................... 15 1.2.1. Quản lí ........................................................................................................ 15 1.2.2. Quản lí trường mầm non ............................................................................ 16 1.2.3. Hợp tác ........................................................................................................ 17 1.2.4. Kỹ năng hợp tác của trẻ mẫu giáo ................................................................ 17 1.2.5. Hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ mẫu giáo ................................ 18 1.2.6. Trò chơi dân gian của trẻ ............................................................................ 19 1.2.7. Khái niệm quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ thông qua trò chơi dân gian ........................................................................................................ 19 1.3. Hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5 -6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ....................................................................................................................... 20 1.3.1. Đặc điểm tâm – sinh lý và biểu hiện các kỹ năng hợp tác của trẻ 5-6 tuổi 20 1.3.2. Đặc điểm của trò chơi dân gian cho trẻ trẻ 5-6 tuổi ................................... 22 1.3.3. Ý nghĩa của hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ................................................................................................................ 23 1.3.4. Mục đích của hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ........................................................................................................ 24 1.3.5. Nội dung hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi iii
dân gian ................................................................................................................ 25 1.3.6. Phương pháp hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ........................................................................................................ 29 1.3.7. Hình thức hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ................................................................................................................ 31 1.3.8. Kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ..................................................................................... 32 1.4. Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ....................................................................................................................... 32 1.4.1 Tầm quan trọng của quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ..................................................................................... 32 1.4.2 Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian theo tiếp cận chức năng quản lí .................................................................... 33 1.4.2.1 Lập kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ........................................................................................................ 33 1.4.2.2 Tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ................................................................................................................ 34 1.4.2.3. Chỉ đạo hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ................................................................................................................ 36 1.4.2.4. Kiểm tra hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ................................................................................................................ 37 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian .............................................................................. 38 1.5.1. Các yếu tố chủ quan ................................................................................... 38 15.2. Các yếu tố khách quan ................................................................................ 39 Tiểu kết chương 1................................................................................................. 41 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG HỢP TÁC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI THÔNG QUA TRÒ CHƠI DÂN GIAN Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH BÌNH PHƯỚC ................................................................................................................ 42 iv
2.1. Khái quát về các trường mầm non trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.................................................................................................................... 42 2.2. Tổ chức khảo sát thực trạng .......................................................................... 43 2.2.1. Mục tiêu khảo sát ....................................................................................... 43 2.2.2. Nội dung khảo sát....................................................................................... 43 2.2.3. Phương pháp khảo sát ................................................................................ 44 2.3. Thực trạng hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian tại các trường mầm non huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước ... 47 2.3.1. Biểu hiện kỹ năng hợp tác của trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân ........... 47 2.3.2. Nhận thức về ý nghĩa hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian ............................................................................................ 49 2.3.3. Nhận thức về vai trò hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian ............................................................................................ 50 2.3.4. Thực trạng thực hiện nội dung hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian........................................................................... 52 2.3.5. Thực trạng phương pháp hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian .................................................................................. 55 2.3.6. Thực trạng thực hiện hình thức hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian........................................................................... 56 2.3.7. Thực trạng kiểm tra – đánh giá hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian........................................................................... 57 2.4. Thực trạng quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian tại các trường mầm non huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước.................................................................................................................... 59 2.4.1. Nhận thức về tầm quan trọng trong quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian ......................................................... 59 2.4.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian........................................................................... 61 2.4.3. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian ............................................................... 63 v
2.4.4. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian .................................................................................. 66 2.4.5. Thực trạng kiểm tra – đánh giá thực hiện kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chời dân gian ......................................... 70 2.5. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian tại các trường mầm non huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước ................................................................................. 72 2.5.1. Các yếu tố chủ quan ................................................................................... 72 2.5.2. Các yếu tố khách quan ............................................................................... 73 2.6. Đánh giá chung thực trạng quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian tại các trường mầm non huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước ......................................................................................... 74 2.6.1. Ưu điểm ...................................................................................................... 74 2.6.2. Hạn chế ....................................................................................................... 74 Tiểu kết chương 2................................................................................................. 76 CHƯƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÍ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC KỸ NĂNG HỢP TÁC CHO TRẺ MẪU GIÁO 5-6 TUỔI THÔNG QUA TRÒ CHƠI DÂN GIAN Ở CÁC TRƯỜNG MẦM NON TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HỚN QUẢN, TỈNH BÌNH PHƯỚC ..................................................................................................... 77 3.1. Cơ sở và nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lí ............................................. 77 3.1.1. Cơ sở đề xuất biện pháp ............................................................................. 77 3.1.2. Nguyên tắc xây dựng biện pháp ................................................................. 78 3.2. Biện pháp quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non ở huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước .............................................................................................................................. 80 3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lí, giáo viên về quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ở trường mầm non .. 80 3.2.2. Tăng cường công tác xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian phù hợp với điều kiện nhà trường .............................................................................................................................. 82 vi
3.2.3. Cải tiến công tác tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian phù hợp cho giáo viên và cán bộ quản lí ............. 84 3.2.4. Tăng cường chỉ đạo hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian...................................................................................... 88 3.2.5. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian ........................................................... 92 3.2.6. Phối hợp các điều kiện đảm bảo công tác quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian .............................................. 95 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi các biện pháp đề xuất ............ 100 3.4.1. Mục đích, nội dung và phương pháp khảo nghiệm biện pháp ................. 100 3.4.2. Kết quả khảo nghiệm tính cần thiết, khả thi các biện pháp ..................... 101 Tiểu kết chương 3............................................................................................... 111 KẾT LUẬN KHUYẾN NGHỊ .......................................................................... 112 DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................. 115 PHỤ LỤC ........................................................................................................... 119 vii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Nội dung đầy đủ 1 CBQL Cán bộ quản lí 2 CMHS Cha mẹ học sinh 3 ĐDDH Đồ dùng dạy học 4 KNHT Kỹ năng hợp tác 5 MN Mầm non 6 GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo 7 GV Giáo viên 8 GD Giáo dục 9 QL Quản lí 10 QLGD Quản lí giáo dục 11 UBND Ủy ban nhân dân viii
DANH MỤC CÁC BẢNG STT Nội dung Trang 1 Bảng 2.1. Quy ước xử lý thông tin phiếu khảo sát 45 2 Bảng 2.2. Thực trạng biểu hiện của trẻ về các kỹ năng hợp tác 47 Bảng 2.3. Thực trạng nhận thức về ý nghĩa hoạt động giáo dục 3 kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian của giáo 49 viên và cán bộ quản lí Bảng 2.4. Thực trạng nhận thức về vai trò hoạt động giáo dục 4 kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian của giáo 50 viên và cán bộ quản lí Bảng 2.5. Thực trạng nội dung hoạt động giáo dục kỹ năng hợp 5 52 tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian Bảng 2.6. Thực trạng về phương pháp hoạt động giáo dục kỹ 6 54 năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian Bảng 2.7. Thực trạng về hình thức hoạt động giáo dục kỹ năng 7 56 hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian Bảng 2.8. Thực trạng về kiểm tra – đánh giá hoạt động giáo dục 8 57 kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian Bảng 2.9: Kết quả nhận thức của GV, CBQL về tầm quan trọng 9 trong công tác quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp táccho 59 trẻ 5 -6 tuổi qua trò chơi dân gian Bảng 2.10. Thực trạng xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục 10 60 kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian Bảng 2.11. Thực trạng tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động 11 63 giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian Bảng 2.12. Thực trạng chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục kỹ 12 66 năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các trò chơi dân gian Bảng 2.13. Thực trạng kiểm tra – đánh giá kết quả thực hiện kế 13 hoạch hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác trẻ 5-6 tuổi qua các 70 trò chơi dân gian Bảng 2.14. Thực trạng các yếu tố chủ quan ảnh hưởng đến hoạt 14 74 động giáo dục KNHT trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian Bảng 2.15. Thực trạng các yếu tố khách quan ảnh hưởng đến 15 75 hoạt động giáo dục KNHT trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian Bảng 3.1: Tiêu chí kiểm tra đánh giá kết quả thực hiện hoạt 16 95 động giáo dục KNHT trẻ 5 – 6 tuổi qua trò chơi dân gian ix
Bảng 3.2. Ý kiến đánh giá mức độ khả thi và cần thiết của biện pháp “Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lí, giáo viên về quản 17 103 lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi qua trò chơi dân gian ở trường mầm non” Bảng 3.3. Ý kiến đánh giá mức độ khả thi và cần thiết của biện pháp “Tăng cường công tác xây dựng kế hoạch hoạt động giáo 18 104 dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian phù hợp với điều kiện nhà trường” Bảng 3.4. Ý kiến đánh giá mức độ cần thiết và khả thi của biện pháp “Cải tiến công tác tổ chức hoạt động giáo dục kỹ năng hợp 19 105 tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian phù hợp cho giáo viên và cán bộ quản lí” Bảng 3.5. Ý kiến đánh giá mức độ cần thiết và khả thi của biện 20 pháp “Tăng cường chỉ đạo hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác 107 cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian” Bảng 3.6. Ý kiến đánh giá mức độ cần thiết và khả thi của biện 21 pháp “Đẩy mạnh công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo 108 dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua các trò chơi dân gian” Bảng 3.7. Ý kiến đánh giá mức độ cần thiết và khả thi của biện pháp “Phối hợp các điều kiện đảm bảo công tác quản lí hoạt 22 111 động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi qua trò chơi dân gian” x
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi là giai đoạn quan trọng trong cuộc sống của trẻ, là thời kỳ hình thành và phát triển ở trẻ những yếu tố đầu tiên của nhân cách. Trong thời đại ngày nay, nền kinh tế tri thức phát triển như vũ bão, xu thế toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế đòi hỏi việc giáo dục không chỉ nằm ở việc trang bị kiến thức, sự hiểu biết mà điều quan trọng là trẻ biết cách hợp tác, biết cách làm việc cùng nhau trong một môi trường rộng lớn và biến đổi không ngừng. Vì vậy, kỹ năng hợp tác là hành trang quan trọng giúp trẻ thành công trong cuộc sống ở tương lai, vì vậy giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ ngay từ nhỏ là việc rất quan trọng. Giáo dục kỹ năng hợp tác chính là giáo dục cho trẻ biết kỹ năng lắng nghe, bày tỏ suy nghĩ, ý kiến của bản thân, tự tin, mạnh dạn, biết thỏa thuận trong nhóm bạn, tôn trọng ý kiến của mọi người, đôi khi biết chấp nhận sự khác biệt. Đấy là những kỹ năng quan trọng trong kỹ năng hợp tác và hội nhập quốc tế. Vì vậy kỹ năng hợp tác (con người biết học tập, giao tiếp, biết hợp tác...) là yêu cầu mà xã hội chúng ta đang hướng tới, bởi hợp tác chung tay với những người khác cùng hành động, cùng giải quyết vấn đề khó khăn là con đường ngắn nhất để đưa chúng ta đến với sự thành công. Tổng thống Mỹ Roosevetl đã từng nói: “Khi chúng ta hành động cùng nhau với tư cách là một nhóm, họ có thể hoàn thành được những việc mà không một cá nhân riêng lẻ nào có thể thực hiện được”(Graham & Roosevelt, 1985). Vì vậy, cộng tác, hợp tác làm việc với nhau là rất quan trọng nó không chỉ là điều kiện quan trọng cho phát triển mỗi cá nhân hay nhóm mà là sự phát triển toàn xã hội. Để có được những yêu cầu chuẩn về kỹ năng hợp tác, đáp ứng nhu cầucủa xã hội, chúng ta phải biết đào tạo những con người có tiềm lực trí tuệ, tri thức cùng với sự phát triển các kỹ năng hợp tác, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, biết trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau… nhằm lĩnh hội tri thức, giá trị chuẩn mực xã hội một cách sâu sắc hơn. Việc hợp tác làm việc nhóm chính là một trong những kỹ năng quan trọng góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách cho con người nói chung, là mục tiêu, 1
nhiệm vụ quan trọng cho sự phát triển trẻ nói riêng, Vugotsky từng khẳng định:…“Quan điểm của sự hợp tác là mấu chốt trong dãy hành vi có ý nghĩa quan trọng đối với việc xây dựng và phát triển” (Vygotsky, 1979). Giáo dục và phát triển kỹ năng hợp tác tốt sẽ giúp trẻ tự tin, sáng tạo, có tư duy độc lập, biết chia sẻ thông cảm cho nhauhơn. Nghị quyết Hội nghị lần thứ IV (Khóa VII, 1993), Hội nghị III (Khóa VII, 1997) của Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ rõ: “Mục tiêu giáo dục - đào tạo phải hướng vào đào tạo những con người lao động tự chủ, sáng tạo, có năng lực giải quyết vấn đề thường gặp và mục tiêu mới của nước ta đối với lứa tuổi mầm non là phát triển toàn diện cho trẻ: trí tuệ, thẩm mỹ, ngôn ngữ, tình cảm xã hội” (Chính phủ, 1993). Đặc biệt là yếu tố của nhân cách chuẩn bị hướng tới hình thành các giá trị, kỹ năng sống cho trẻ (kỹ năng lắng nghe, kỹ năng chia sẻ, kỹ năng hợp tác…). Đây là những kỹ năng cần thiết, đặc biệt kỹ năng hợp tác là một trong những kỹ năng quan trọng, là nhu cầu cần thiết đối với trẻ, nếu thiếu kỹ năng hợp tác trẻ sẽ trở nên thụ động hơn, thiếu tự tin, lúng túng trong mọi việc, sẽ gặp khó khăn khi hoà nhập vào tập thể, ảnh hưởng đến cuộc sống sau này của trẻ. Các nhà nghiên cứu Anh, Mỹ, Nhật… cho rằng: Hợp tác tốt là điều kiện thuận lợi góp phần nâng cao chất lượng học tập, nó là sức mạnh giải quyết các vấn đề khó khăn khi tham gia hoạt động, là điều kiện: phát triển tâm sinh lý (thoải mái tinh thần, hoạt động sôi nổi, tăng khả năng hứng thú, trí nhớ lâu hơn), phát triển các kỹ năng xã hội (kỹ năng thủ lĩnh, kỹ năng ra quyết định…), xây dựng lòng tin cho nhau, trong quá trình hoạt động trẻ nhút nhát được các bạn động viên hỗ trợ chia sẻtừ các bạn mạnh dạn sôi nổi tự tin, chúng dạy cho nhau những điều chưa hiểu, những cái hiểu sai, những thắc mắc đều được giải đáp, hình thành tinh thần đồng đội vững chắc bước trên cùng mục tiêu. Kỹ năng hợp tác không tự nhiên mà có mà phải qua sự rèn luyện, uốn nắn, thực hành, hợp tác là nhu cầu thiết yếu trong quá trình học tập, lao động, vui chơi… Tuy nhiên, trẻ lứa tuổi mẫu giáo nói chung, trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi nói riêng thì hoạt động vui chơi giữ vai trò chủ đạo, việc học tập, lao động đều thông qua vui chơi 2
“Học bằng chơi, chơi mà học”. Thông qua hoạt động vui chơi mà đặc biệt là trò chơi dân gian, trẻ được làm quen với xã hội người lớn, học hỏi cách ứng xử, giao tiếp trong xã hội người lớn “thu nhỏ” (tức xã hội trẻ em), trẻ biết thiết lập mối quan hệ với nhau: hợp tác giữa cá nhân với cá nhân, cá nhân với nhóm để cùng chia sẻ, cùng đàm phán, cùng thoả thuận, có tinh thần trách nhiệm với nhau… để rồi hướng vào một hoạt động chung, mục tiêu chung của nhóm. Trẻ hòa mình vào xã hội người lớn bao nhiêu thì sự phối hợp, hợp tác càng phát triển, phức tạp bấy nhiêu. Như vậy, trò chơi dân gian sẽ là mộttrong những con đường thuận lợi giúp trẻ dần dần phát triển kỹ năng hợp tác, phát triển các mối quan hệ đúng đắn trong xã hội một cách chân thực và rõ nét nhất. Đúng như định nghĩa của Rubinstein đã từng nhận xét: “trò chơi là biểu hiện biên độ của đứa trẻ và bên cạnh đó chính trò chơi được xây dựng trên mối quan hệ qua lại của đứa trẻ và người lớn”… và trò chơi sẽ không xuất hiện nếu không có người thứ ba. (Rubinstein, 1980) Thực tế hiện nay, việc giáo dục kỹ năng hợp cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian chưa được sự quan tâm đúng mức, họ chỉ quan tâm về sự sáng tạo về đồ dùng, môi trường tổ chức và cách thức tổ chức hoạt động nhiều hơn là về kỹ năng phối hợp hoạt động nhóm của trẻ; giáo viên chưa có biện pháp giúp trẻ giải quyết các vấn đề xảy ra trong quá trình chơi: giải quyết mâu thuẫn, hay chia sẻ, chấp nhận, hợp tác, cổ vũ hỗ trợ cho nhau…cùng hoàn thành công việc chung của nhóm. Chính vì nguyên nhân này mà trò chơi dân gian thường mang tính rập khuôn, tẻ nhạt, mau tan rã nhóm chơi. Nhiều trẻ chơi thụ động, phụ thuộc vào người lớn, vụng về trong cách thiết lập mối quan hệ chơi. Hiệu quả giờ hoạt động trò chơi dân gian chưa cao, chưa đáp ứng được yêu cầu mục tiêu giáo dục. Từ những lí do trên, chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài: “Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước” cho luận văn tốt nghiệp thạc sĩ khoa học giáo dục, chuyên ngành Quản lí giáo dục của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lí hoạt động giáo dục KN hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở trường mầm non, đánh giá thực trạng 3
quản lí hoạt động giáo dục các kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở trường mầm nontại huyện Hớn Quản, Bình Phước, từ đó đề xuất các biện pháp nhằm cải tiến công tác quản lí quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non này. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quá trình tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu 4.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng sống và giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua hoạt động vui chơi ở trường mầm non. 4.2. Khảo sát, và đánh giá thực trạng quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại địa bàn huyện Hớn Quản, Bình Phước. 4.3. Đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước Bình Phước. 5. Giả thuyết khoa học Công tác quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước Bình Phước đã thực hiện được một số nội dung. Tuy nhiên, công tác này có thể còn những bất cập. Nếu hệ thống hóa cơ sở lý luận quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non, xác định được thực trạng về quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non huyện Hớn Quản, Bình Phước, thì người nghiên cứu có thể đề xuất được các biện pháp cần thiết, khả thi nhằm góp phần nâng cao hiệu quả quản lí giáo dục KN hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi ở 4
các trường mầm non trên địa bàn huyện Hớn Quản, tỉnh Bình Phước. 6. Phạm vi nghiên cứu 6.1. Về nội dung Đề tài tập trung nghiên cứu thực trạng quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non huyện Hớn Quản, Bình Phước bao gồm nhận thức của nhà quản lí, giáo viên, công tác lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5- 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non huyện Hớn Quản, Bình Phước. 6.2. Về địa bàn Tiến hành khảo sát tại các trường mầm non công lập trên địa bàn thành trên địa bàn huyện Hớn Quản, Bình Phước. 6.3. Về thời gian Đề tài khảo sát thực trạng trong thời gian từ năm học 2018 – 2019; 2019 - 2020. 7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 7.1. Phương pháp nghiên cứu lí luận 7.1.1. Các phương pháp tổng hợp lý thuyết - Mục đích: Nhằm xây dựng các cơ sở lí luận đề tài và định hướng cho công việc nghiên cứu luận văn. - Nội dung nghiên cứu: Lý thuyết, các vấn đề lí luận có liên quan đến đề tài, các kết quả nghiên cứu thực tiễn. - Cách thực hiện: Tra cứu, thu thập thông tin, tài liệu, internet,… Đọc, phân tích, tổng hợp các tài liệu có liên quan đến đề tài luận văn nhằm hệ thống hóa cơ sở lý luận của đềtài. 7.1.2. Phương pháp hệ thống hóa lý thuyết - Mục đích: Khái quát hóa hệ thống hóa lý thuyết nhằm định hướng cho việc nghiên cứu thực tiễn luậnvăn. - Nội dung nghiên cứu: Các lý thuyết, báo cáo kết quả nghiên cứu có liên quan đến đề tài luậnvăn. 5
- Cách thực hiện: Phân tích, tổng hợp và khái quát hóa, sắp xếp tài liệu khoa học và các vấn đề có liên quan đến luận văn vào một hệ thống nhấtđịnh. 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn Để tiến hành nghiên cứu thực trạng, chúng tôi sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu sau:, phương pháp điều tra bằng bảng hỏi và phương pháp phỏng vấn. Trong đó, phương pháp điều tra bằng bảng hỏi là phương pháp chủ đạo, các phương pháp khác là phương pháp bổ trợ 7.2.1. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi - Mục đích: Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lí giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ thông qua trò chơi dân gian tại các trường mầm non công lập trên địa bàn thành trên địa bàn huyện Hớn Quản, Bình Phước. - Nội dung nghiên cứu: Nhận thức của giáo viên về kỹ năng hợp tác của trẻ thông qua trò chơi dân gian, các biện pháp tác động của giáo viên nhằm giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ thông qua trò chơi dân gian, những thuận lợi khó khăn của giáo viên khi thựchiện. - Cách tiến hành: Xây dựng phiếu điều tra cho cán bộ quản lí, giáo viên (Phát phiếu, xử lý phiếu và phụ trách xử lý số liệu điều tra nhằm khẳng định kết quả nghiên cứu định lượng). 7.2.2. Phương pháp phỏng vấn - Mục đích: Nhằm tìm hiểu thực trạng quản lí giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ thông qua trò chơi dân gian, bổ sung thông tin và khẳng định thêm kết quảng hiên cứu định lượng. - Nội dung nghiên cứu: Quy trình và quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi, ý nghĩa của việc giáo dục kỹ năng hợp tác, các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng hợp tác trong quá trình tổ chức hoạtđộng. - Cách tiến hành: Phỏng vấn tham khảo ý kiến của giáo viên và trẻ để bổ sung thông tin về thực trạng giáo dục kỹ năng hợp tác của trẻ mẫu giáo5-6 tuổi đối với trò chơi dân gian. Trao đổi với giáo viên về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc hình thành và giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi, những thuận lợi khó khăn về 6
việc giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ. 7.3 Phương pháp xử lí số liệu: Xử lí số liệu điều tra bằng bảng hỏi: Sau khi thu tập đầy đủ các phiếu hỏi, người nghiên cứu sử dụng phầm mềm SPSS 22.0 để tính toán các giá trị trung bình, độ lệch chuẩn, phần tram. Bên cạnh đó, để khách quan trong việc đánh giá và phân tích số liệu, các thông tin về các giá trị tính toán từ hỗ trợ của phần mềm SPSS được quy ước vào giá trị trung bình trong thang đo Likert 5 mức độ phù hợp với từng cầu hỏi trong bảng khảo sát. Xử lí số liệu phỏng vấn: Các đối tượng tham gia phỏng vấn được người nghiên cứu mã hoá về thông tin cá nhân, đồng thời các kết quả câu hỏi và trả lời từ các đối tượng được nghi chép và thu thập làm thành các biên bản và xử lý thống kê để loại bỏ các ý kiến trả lời trùng nhau Các đối tượng tham gia phỏng vấn được người nghiên cứu mã hoá về thông tin cá nhân như: 5 Hiệu trưởng được mã hóa thành HT1 đến HT5, 10 giáo viên được mã hóa thành GV1 đến GV10. Kết quả câu hỏi và trả lời thu thập từ các đối tượng được làm thành biên bản và xử lý thống kê để loại bỏ các ý kiến trả lời trùng nhau tha 8.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài Về lý luận: Đề tài góp phần làm rõ thêm cơ sở lý luận về quản lí giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5 - 6 tuổi thông quá trò chơi dân gian ở trường mầm non. Về thực tiễn: Nhận xét, đánh giá đúng thực trạng quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5 - 6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước. Từ đó đề xuất các quản lí hoạt động giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non trên địa bàn. 9. Bố cục của luận văn Ngoài phần Mở đầu, kết luận và khuyến nghị, luận văn gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lí giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian. Chương 2: Thực trạng quản lí giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình 7
Phước. Chương 3: Biện pháp quản lí giáo dục kỹ năng hợp tác cho trẻ 5-6 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường mầm non tại huyện Hớn Quản, Bình Phước. 8