Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thị xã Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước

Chia sẻ: Matroinho | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:112

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 12
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thị xã Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước" được hoàn thành với mục tiêu nhằm nghiên cứu lí luận và thực tiễn quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước, đề xuất một số biện pháp quản lý giáo dục hoà nhập học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thị xã Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước

UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN VĂN DŨNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP CHO HỌC SINH KHUYẾT TẬT CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐỒNG XOÀI, TỈNH BÌNH PHƢỚC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC S BÌNH DƢƠNG - NĂM 2020
UBND TỈNH BÌNH DƢƠNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT NGUYỄN VĂN DŨNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP CHO HỌC SINH KHUYẾT TẬT CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐỒNG XOÀI, TỈNH BÌNH PHƢỚC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ GIÁO DỤC MÃ SỐ: 8140114 LUẬN VĂN THẠC S NGƢỜI HƢỚNG D N HOA HỌC: TS. NINH VĂN BÌNH BÌNH DƢƠNG - NĂM 2020
i LỜI CAM ĐOAN Tác giả xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nào khác, kết quả nghiên cứu trong Luận văn là trung thực. Các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ nguồn gốc. Tác giả xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về những gì mà tác giả đã cam đoan ở trên đây. Bình Dương, tháng 5 năm 2019 Tác giả Nguyễn Văn Dũng
ii LỜI CẢM ƠN Quá trình học tập và thực hiện Luận văn này tác giả đã nhận được sự giúp đỡ của nhiều tập thể và cá nhân. Tác giả xin bày tỏ sự cảm ơn đến tất cả các tập thể và cá nhân đã tạo điều kiện giúp đỡ tác giả trong quá trình học tập chương trình Cao học quản lý giáo dục và nghiên cứu Luận văn này. Đặc biệt, tác giả xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến TS. Ninh Văn Bình, giảng viên Trường Đại học Sài Gòn là người đã trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành Luận văn này. Tác giả xin chân thành cảm ơn các giảng viên Chương trình quản lý giáo dục, trường Đại học Thủ Dầu Một đã tạo điều kiện cho tác giả trong quá trình học tập và hoàn thành Chương trình cao học quản lý giáo dục. Tác giả xin chân thành cảm ơn lãnh đạo Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Đồng Xoài, Ban giám hiệu các trường trung học cơ sở đã tạo điều kiện giúp đỡ tác giả trong việc thu thập số liệu và những thông tin cần thiết cho việc nghiên cứu Luận văn này. Tác giả xin cảm ơn gia đình, đồng nghiệp đã luôn ở bên tác giả, động viên, chia sẻ và tạo điều kiện cho tác giả trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu làm luận văn. Trân trọng cảm ơn! Bình Dương, tháng 5 năm 2019 Tác giả Nguyễn Văn Dũng
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ ix DANH MỤC BẢNG BIỂU ĐỒ ................................................................................x 2. Mục đích nghiên cứu .............................................................................................2 3. hách thể và đối tƣợng nghiên cứu.....................................................................3 4. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................3 5. Giả thuyết khoa học ..............................................................................................3 7. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu ................................................4 8. Những đóng góp của luận văn..............................................................................5 9. Cấu trúc của luận văn ...........................................................................................6 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP HỌC SINH HUYẾT TẬT CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ...............7 1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu về quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở ..........................................7 1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài .............................................................7 1.1.2. Các nghiên cứu ở trong nước ..............................................................9 1.2. Các khái niệm cơ sở của đề tài ..............................................................12 1.2.1. Quản lý ..............................................................................................12 1.2.2. Học sinh khuyết tật trung học cơ sở ..................................................13 1.2.3. Giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật .............................................14 1.2.4. Quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật ...............15 1.2.5. Quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật ở trường trung học cơ sở................................................................................................16 1.2.6. Đặc điểm trường trung học cơ sở .....................................................16 1.2.7. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh trung học cơ sở ..........................17
iv 1.3. Lý luận về hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật trung học cơ sở ............................................................................................................18 1.3.1. Mục tiêu của hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở .........................................................................................18 1.3.2. Nội dung công tác giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở ................................................................................................18 1.3.3. Hình thức giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở ...........................................................................................................22 1.3.4. Sự tham gia của cộng đồng xã hội trong công tác giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật...........................................................................................24 1.3.5. Các điều kiện hỗ trợ công tác giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở ....................................................................................25 1.4. Quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở ............................................................................................................26 1.4.1. Quản lý xây dựng kế hoạch giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp THCS ........................................................................................................26 1.4.2. Tổ chức thực hiện hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở .........................................................................................27 1.4.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở ........................................................................28 1.4.4. Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở ................................................................29 1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh trung học cơ sở..........................................................................................30 1.5.1. Yếu tố chủ quan .................................................................................30 1.5.2. Yếu tố khách quan .............................................................................30 Tiểu kết chƣơng 1 ....................................................................................................33
v CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ÐỘNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP HỌC SINH KHUYẾT TẬT CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐỒNG XOÀI TỈNH BÌNH PHƢỚC ..................................34 2.1. hái quát về tình hình kinh tế -xã hội và giáo dục đào tạo thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phƣớc .............................................................................34 2.1.1. Khái quát về thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước.......................34 2.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội ..................................................................34 2.1.3. Tình hình giáo dục và đào tạo ...........................................................34 2.1.4. Tình hình giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật tại thành thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước............................................................................36 2.2. hát quát quá trình khảo sát ................................................................37 2.2.1. Mục đích khảo sát..............................................................................37 2.2.2. Đối tượng khảo sát ............................................................................37 2.2.3. Địa bàn khảo sát ................................................................................37 2.2.4. Thời gian khảo sát: ............................................................................37 2.2.5. Nội dung khảo sát ..............................................................................38 2.2.6. Phương pháp khảo sát .......................................................................39 2.3. Xử lý và đánh giá kết quả điều tra, khảo sát .......................................39 2.3.1. Quy trình khảo sát .............................................................................39 2.3.2. Các chỉ số thống kê ...........................................................................39 2.3.3. Cách tính trị trung bình và ý nghĩa của trị trung bình .......................39 2.4. Thực trạng hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phƣớc ........40 2.4.1. Nhận thức tầm quan trọng của hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ...........................................................................................................40 2.4.2. Thực trạng đánh giá mục tiêu của hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ...40
vi 2.4.3. Thực trạng nội dung của hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ....................42 2.4.4. Thực trạng hình thức của hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ....................43 2.4.5. Thực trạng sự tham gia của cộng đồng xã hội trong công tác hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước.....................................................................................45 2.4.6. Thực trạng đánh giá mức độ phù hợp các điều kiện hỗ trợ công tác hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước...........................................................................46 2.4.7. Thực trạng quản lý xây dựng kế hoạch hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước .. ...........................................................................................................47 2.4.8. Thực trạng quản lý công tác tổ chức hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ...50 2.4.9. Thực trạng quản lý công tác chỉ đạo thực hiện hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước......................................................................................................51 2.4.10. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước......................................................................................................52 2.4.11. Thực trạng quản lý đội ngũ tham gia hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ...53 2.4.12. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước......................................................................................................55 2.4.13. Thực trạng quản lý công tác phối hợp của các lực lượng giáo dục tham gia vào hoạt động giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ...................................................56
vii 2.5. Thực trạng mức độ ảnh hƣởng của các yếu tố đến hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phƣớc ............................................................................57 2.6. Đánh giá chung về tình hình giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật tại các trƣờng trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phƣớc .................................................................................................................59 2.6.1. Ưu điểm .............................................................................................59 2.6.2. Hạn chế ..............................................................................................60 2.6.3. Nguyên nhân của thực trạng ..............................................................60 Tiểu kết chƣơng 2 ....................................................................................................62 CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP HỌC SINH KHUYẾT TẬT CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐỒNG XOÀI, TỈNH BÌNH PHƢỚC .................................63 3.1. CƠ SỞ XÁC LẬP BIỆN PHÁP ............................................................63 3.1.1. Phù hợp với chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước, ngành giáo dục và đào tạo .................................................................................................63 3.1.2. Phù hợp với tình hình thực tế GDHN và kinh tế - xã hội ở địa phương ...........................................................................................................64 3.1.3. Đảm bảo tính đồng bộ, tính kế thừa, tính khả thi của các biện pháp 65 3.2. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CÔNG TÁC GDHN HỌC SINH KHUYẾT TẬT CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ ĐỒNG XOÀI, TỈNH BÌNH PHƢỚC ..........................................................................65 3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức về giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cho cộng đồng và nhà trường .........................................................65 3.2.2. Biện pháp 2: Hình thành và tăng cường hệ thống quản lý, thực hiện và hỗ trợ giáo dục hoà nhập học sinh khuyết tật trong trường trung học cơ sở . ...........................................................................................................67 3.2.3. Biện pháp 3: Chú trọng việc xây dựng kế hoạch giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật trong trường trung học cơ sở ..........................................72
viii 3.2.4. Biện pháp 4: Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ quản lý - giáo viên về giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật ...............................................72 3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường các hoạt động chuyên môn, hoạt động tập thể, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp .......................................................74 3.2.6. Biện pháp 6: Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật trong trường trung học cơ sở ...........................................76 3.2.7. Biện pháp 7: Thực hiện đúng, đủ chế độ, chính sách dành cho cán bộ, giáo viên dạy hoà nhập ...................................................................................76 3.3. MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC BIỆN PHÁP ..........................................78 3.4. KHẢO NGHIỆM TÍNH CẤP THIẾT VÀ TÍNH HẢ THI CỦA CÁC BIỆN PHÁP .............................................................................................79 3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ......................................................................79 3.4.2. Nội dung khảo nghiệm ......................................................................79 3.4.3. Kết quả khảo nghiệm .........................................................................79 Tiểu kết chƣơng 3 ....................................................................................................83 KẾT LUẬN VÀ HUYẾN NGHỊ .........................................................................84 1. KẾT LUẬN ..........................................................................................................84 2. KHUYẾN NGHỊ..................................................................................................85 2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo ......................................................................85 2.2. Đối với ủy ban nhân dân tỉnh Bình Phƣớc ....................................................86 2.3. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Bình Phƣớc .........................................87 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................88
ix DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Viết tắt Nghĩa là CHXHCN Cộng hòa xã hội chủ nghĩa GD&ĐT Giáo dục và Đào tạo GDCN Giáo dục cá nhân GDHN Giáo dục hòa nhập GV Giáo viên HS Học sinh HSKT Học sinh khuyết tật KT Khuyết tật PHCN Phục hồi chức năng THCS Trung học cơ sở THPT Trung học phổ thông UBND Ủy ban nhân dân CSVC Cơ sở vật chất TBDH Thiết bị giáo dục TTB Trị trung bình
x DANH MỤC BẢNG BIỂU ĐỒ Bảng 2.1. Quy mô trường lớp qua các năm ..............................................................35 Bảng 2.2. Đối tượng tham gia khảo sát thực trạng ...................................................37 Bảng 2.3. Thang đo TTB và mức ý nghĩa của TTB..................................................39 Bảng 2.4. Thực trạng đánh giá mục tiêu của hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS của đội ngũ CBQL, GV .................................................................................41 Bảng 2.5. Thực trạng đánh giá nội dung của hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS của đội ngũ CBQL, GV .................................................................................42 Bảng 2.6. Thực trạng đánh giá hình thức của hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS của đội ngũ CBQL, GVCN ............................................................................43 Bảng 2.7. Thực trạng sự tham gia của cộng đồng xã hội trong hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS của đội ngũ CBQL, GV .............................................................45 Bảng 2.8. Thực trạng quản lý xây dựng kế hoạch hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước .....................................47 Bảng 2.9. Thực trạng quản lý công tác tổ chức hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước .....................................50 Bảng 2.10. Thực trạng quản lý công tác chỉ đạo thực hiện hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ................51 Bảng 2.11. Thực trạng quản lý công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ................52 Bảng 2.12. Thực trạng quản lý đội ngũ thực hiện hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước .....................................53 Bảng 2.13. Thực trạng quản lý cơ sở vật chất, kỹ thuật phục vụ hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước .........55 Bảng 2.14. Thực trạng quản lý công tác phối hợp của các lực lượng giáo dục tham gia vào hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước ...............................................................................................56 Bảng 2.15. Thực trạng mức độ ảnh hưởng đến hoạt động GDHN học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước .....................................57 Biểu đồ 2.1 Biểu đồ thể hiện tỷ lệ % đội ngũ CBQL, GVCN đánh giá mức độ nhận thức tầm quan trọng của hoạt động GDHN trẻ khuyết tật cấp THCS ......................40 Biểu đồ 2.2. Biểu đồ thể hiện tỷ lệ % đội ngũ CBQL, GVCN đánh giá mức độ phù hợp các điều kiện hỗ trợ công tác hoạt động GDHN trẻ khuyết tật cấp THCS ........47
1 MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, Đảng và Nhà nước ta hết sức chú trọng phát triển giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực con người, coi đó là yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững. Chỉ thị 40/CT - TW của Ban Bí thư, Ban chấp hành Trung ương Đảng nêu rõ “Phát triển giáo dục và Đào tạo là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước là điều kiện để phát huy nguồn lực con người. Đây là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, trong đó nhà giáo và cán bộ quản lý là lực lượng nòng cốt, có vai trò quan trọng”. Tuy nhiên, trong thời gian qua, chất lựợng giáo dục và đào tạo nhìn chung còn thấp, còn nhiều yếu kém bất cập, chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao về nguồn nhân lực trong công cuộc đổi mới đất nước và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế. Nghị quyết số 37/ 2004 QH10 của Quốc hội chuyên về giáo dục và đào tạo đã chỉ rõ”...chất lượng giáo dục còn nhiều yếu kém, bất cập, hiệu quả giáo dục còn thấp chưa đáp ứng được yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho sự nghiệp phát triển đất nước ......”(BCH TW, 2014). Thế kỷ 21 là thế kỷ của trí tuệ, là thế kỷ của nền kinh tế trí thức văn minh. Đất nước Việt Nam tiến tới năm 2020 với sự thay đổi của nền kinh tế, xã hội và công nghệ cùng với nó là hình ảnh người công dân Việt Nam mới với trình độ học vấn cao, năng động sáng tạo, có khả năng xử lý tốt các thông tin và tự lựa chọn, giải quyết các vấn đề đặt ra trong cuộc sống, thích ứng với sự biến đổi không ngừng của xã hội. Trách nhiệm này, đặt trên vai ngành Giáo dục, đòi hỏi ngành phải có nội dung chương trình phù hợp, đổi mới phương pháp dạy và học một cách tích cực để không chỉ đào tạo những con người thích ứng với xã hội mà còn đào tạo ra những con người đủ phẩm chất, năng lực và trí tuệ để đón đầu sự phát triển xã hội. Để đảm giáo dục cho mọi người, ngoài việc giáo dục chính quy còn nhiều hình thức khác như xóa mù chữ, phổ cập giáo dục (tiểu học, trung học cơ sở và trung học phổ thông). Trong giáo dục phổ thông đối tượng được giành sự quan tâm đặc biệt đó là học sinh khuyết tật. Đó cũng là thực hiện nghị quyết, chủ trương đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước và ngành giáo dục: “... tạo điều kiện để người khuyết tật và người nghèo được đi học văn hoá và học nghề.” (BCH TW, 2013) ; “Trẻ em là con liệt sỹ, thương binh nặng, trẻ em tàn tật, trẻ em mồ côi
2 không nơi nương tựa, trẻ em khó khăn đặc biệt được Nhà nước và xã hội quan tâm giúp đỡ tạo điều kiện để đạt trình độ giáo dục tiểu học” (BGD&ĐT, 2006); Việc học tập của trẻ em tàn tật được tổ chức, thực hiện bằng các hình thức học hoà nhập trong các trường phổ thông, trường chuyên biệt dành cho người tàn tật, cơ sở nuôi dưỡng cho người tàn tật tại gia đình... (BGD&ĐT, 2011); ... Nhà nước ưu tiên tạo điều kiện cho con em các dân tộc thiểu số, con em gia đình ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, đối tượng được hưởng chính sách ưu đãi, người tàn tật, khuyết tật và đối tượng được hưởng chính sách xã hội khác được thực hiện quyền và nghĩa vụ học tập của mình” (BGD&ĐT, 2006); Nhà nước tạo điều kiện để người khuyết tật được học tập phù hợp với nhu cầu và khả năng của người khuyết tật (BGD&ĐT, 2016); Chiến lược Phát triển Giáo dục và Đào tạo Quốc gia giai đoạn 2011 – 2020 đã đề ra các chỉ tiêu cụ thể: “... có 70% học sinh KT được đi học” và “Tăng đầu tư cho giáo dục đặc biệt; có chính sách đãi ngộ đối với giáo viên giáo dục đặc biệt và học sinh khuyết tật”. Đồng Xoài là thành phố trung tâm của tỉnh Bình Phước số học sinh khuyết tật ngày càng tăng cùng với sự tăng trưởng về dân số, nhiều dạng khuyết tật ít ngày nay trở nên phổ biến như khuyết tật trí tuệ (trẻ tự kỷ), khuyết tật mắt… Học sinh khuyết tật ngày nhiều, ngành giáo dục đã áp dụng nhiều biện pháp giáo dục hòa nhập mang lại một số kết quả tích cực. Tuy nhiên, giáo dục hoà nhập (GDHN) vẫn còn những hạn chế rất cơ bản như: công tác quản lý từ phòng giáo dục và đào tạo đến các trường trung học cơ sở còn nhiều hạn chế, lớp học đông học sinh, giáo viên, nhân viên giảm biên chế không đủ giáo viên trên lớp theo quy định. Các ngành liên quan chưa thể hiện nhiều đến công tác GDHN … chế độ chính sách đối với cán bộ giáo viên thực hiện công tác này không có từ đó dẫn đến nhiều hạn chế trong công tác GDHN, hiệu quả GDHN chưa cao, chất lượng giáo dục hoà nhập còn thấp, thiếu bền vững. Xuất phát từ lí do trên, chúng tôi chọn đề tài : "Quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thị xã Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước”. 2. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu lí luận và thực tiễn quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình
3 Phước, đề xuất một số biện pháp quản lý giáo dục hoà nhập học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước. 3. hách thể và đối tƣợng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS. 3.2. Đối tượng nghiên cứu Hoạt động quản lý hoạt giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu lý luận quản lý hoạt động giáo dục hoà nhập học sinh KT cấp THCS. - Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lý giáo dục hoà nhập học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước. - Đề xuất một số biện pháp quản lý giáo dục hoà nhập học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước. 5. Giả thuyết khoa học Công tác quản lý hoạt động GDHN HSKT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước đã thu được những kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên đó là một hoạt động mới nên còn nhiều bất cập trong quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập ánh hưởng đáng kể đến chất lượng giáo dục hòa nhập tại thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước. Nếu hệ thống hóa cơ sở lý luận và đánh giá thực trạng giáo dục hòa nhập học sinh KT đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước. 6. Phạm vi nghiên cứu 6.1. Nội dung nghiên cứu Đề tài nghiên cứu về lý luận, thực trạng quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước để từ đó đề xuất các biện pháp quản lý giáo dục hoà nhập học sinh KT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước. 6.2. Địa bàn và thời gian nghiên cứu 6.2.1. Địa bàn nghiên cứu
4 Đề tài tập trung nghiên cứu khảo sát khách thể tại phòng Giáo dục thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước và 05 trường THCS trên địa bàn thành phố như sau: Trường THCS Tân Bình; Trường THCS Tân Phú; Trường THCS Tân Thiện; Trường THCS Tiến Hưng; Trường THCS Tân Đồng 6.2.2 Thời gian nghiên cứu: Tháng 03/2018 đến tháng 03/2020. 6.3 Chủ thể quản lý bao gồm: Hiệu trưởng các trường THCS nghiên cứu. 7. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu Đề tài sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu lý luận và thực tiễn để đảm bảo tính khoa học cho kết quả nghiên cứu, cụ thể: 7.1. Phương pháp nghiên cứu lý luận Mục đích: Sử dụng phương pháp này nhằm giúp người nghiên cứu phân tích, tổng hợp và hệ thống các cơ sở lý luận có liên quan đến đề tài nghiên cứu nhằm làm rõ cơ sở lý luận về quản lý hoạt động GDHN HSKT. Nội dung: Phân tích và tổng hợp các vấn đề có liên quan đến đề tài như: khái niệm quản lý, HSKT, GDHN HSKT, quản lý hoạt động GDHN HSKT, quản lý hoạt động GDHN HSKT, quản lý hoạt động GDHN HSKT ở trường THCS; lý luận về hoạt động GDHN HSKT ở trường THCS. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động GDHN HSKT THCS. 7.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 7.2.1. Phương pháp nghiên sản phẩm hoạt động giáo dục Mục đích: Phương pháp này được sử dụng nhằm giúp người nghiên cứu nắm được các số liệu, các sản phẩm liên quan đến hoạt động quản lý GDHN HSKT thông qua các loại hồ sơ quản lý lưu trữ tại Phòng GD&ĐT và các trường THCS. Nội dung: Phân tích, tổng hợp các số liệu liên quan đến hoạt động GDHN HSKT cấp THCS để nắm được thực trạng hoạt động GDHN HSKT cấp THCS và hoạt động quản lý tương ứng. 7.2.2. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi Mục đích: Sử dụng phương pháp này nhằm thu thập số liệu phục vụ cho hoạt động điều tra, khảo sát thực tế. Từ đó, người nghiên cứu có những nhận xét, đánh giá và tìm ra nguyên nhân của thực trạng quản lý hoạt động GDHN HSKT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước.
5 Nội dung: Khảo sát thực trạng GDHN HSKT cấp cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước; khảo sát thực trạng quản lý GDHN HSKT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước. 7.2.3. Phương pháp chuyên gia Mục đích: Thu thập ý kiến của các chuyên gia có trình độ, chuyên môn cao về quản lý giáo dục giúp tác giả bổ sung, kiểm tra lẫn nhau các ý kiến nhằm nghiên cứu, khảo sát và phân tích đúng thực trạng quản lý hoạt động GDHN HSKT cấp THCS và đề xuất một số nhóm biện pháp quản lý ứng dụng CNTT hiệu quả.. Trong giáo dục, đó là phương pháp thu thập thông tin khoa học, nhận định, đánh giá một sản phẩm khoa học giáo dục, bằng cách sử dụng trí tuệ một đội ngũ chuyên gia giáo dục có trình độ cao, ý kiến của từng người sẽ bổ sung lẫn nhau, kiểm tra lẫn nhau cho ta một ý kiến đa số, khách quan về một vấn đề giáo dục. Nội dung: Hỏi ý kiến của các chuyên gia có trình độ, chuyên môn cao về quản lý giáo dục. 7.3. Phương pháp xử lý dữ liệu nghiên cứu Mục đích: Phân tích số liệu thu thập được từ phiếu điều tra, khảo sát để đưa ra những nhận định, đánh giá về thực trạng GDHN HSKT và thực trạng quản lý hoạt động GDHN HSKT cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước trên cơ sở tài liệu lý luận về thống kê ứng dụng trong kinh tế xã hội. Nội dung: Sử dụng phương pháp xử lý số liệu toán học thông qua việc sử dụng phần mềm thống kê IBM SPSS để xử lý số liệu. Trong đề tài nghiên cứu, tác giả sử dụng các đại lượng thống kê, bao gồm: + Thống kê mô tả: Bảng phân bố tần số; tỉ lệ phần trăm (%); trị trung bình (Mean); số trung vị (Median); mode; độ lệch chuẩn (Std. Deviation); biểu đồ để nhận định về thực trạng GDHN HSKT ở các trường THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước. 8. Những đóng góp của luận văn 8.1. Ý nghĩa về lý luận Đề tài đã phân tích làm rõ cơ sở lý luận về giáo dục hòa nhập cho học sinh KT và quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh cấp THCS. 8.2. Ý nghĩa về thực tiễn
6 Đề tài nghiên cứu lý luận và thực trạng từ đó biện pháp quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước từ đó, đề xuất các biện pháp quản lý giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật THCS. Kết quả của đề tài là cơ sở khoa học giúp hiệu trưởng các trường THCS tương đồng làm tài liệu trong quá trình quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật góp phần nâng cao chất lượng quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài tỉnh Bình Phước. 9. Cấu trúc của luận văn Luận văn bao gồm: Phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, tài liệu tham khảo. Phần nội dung khoa học gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS Chương 2: Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp THCS trên địa bàn thành phố Đồng Xoài, tỉnh Bình Phước KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
7 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HÒA NHẬP HỌC SINH HUYẾT TẬT CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ 1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu về quản lý hoạt động giáo dục hòa nhập cho học sinh khuyết tật cấp trung học cơ sở Ước tính có khoảng nửa triệu trẻ khuyết tật sống ở Việt Nam. Những trẻ em này phải đối mặt với những thách thức đáng kể trong cuộc sống hàng ngày của họ và nhiều hình thức phân biệt đối xử, dẫn đến bị loại trừ khỏi xã hội và trường học. Trong khi mọi trẻ em đều có quyền được giáo dục, thái độ đối với trẻ em khuyết tật cũng như thiếu hiểu biết về nhu cầu của chúng sẽ kết hợp những thách thức mà chúng phải đối mặt khi đòi hỏi quyền này. Với việc tiếp cận với trường học một vấn đề chính, mối quan tâm bình đẳng là chưa đáp ứng đầy đủ của hệ thống giáo dục để đảm bảo giáo dục chất lượng cho trẻ khuyết tật. Qua đó, trong phạm vi nghiên cứu đề tài này tác giả nghiên cứu, tham khảo một số công trình của các nhà khoa học trong và ngoài nước làm cơ sở cho vấn đề nghiên cứu cụ thể như sau: 1.1.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài Trong hơn bốn thế kỷ qua, tuỳ thuộc vào sự phát triển của từng thời kỳ lịch sử, giáo dục học sinh KT đã trải qua ba mô hình giáo dục khác nhau. Thế kỷ XVI, mô hình giáo dục chuyên biệt ra đời, đánh dấu một bước phát triển mới của giáo dục học sinh KT với tính tích cực, ưu việt và phù hợp với tính lịch sử của nó. Đến những năm 40 của thế kỷ XX một mô hình giáo dục học sinh KT ra đời: mô hình giáo dục hội nhập với đổi mới tích cực hơn. Cũng trong những năm 70 của thế kỷ XX, mô hình GDHN được ra đời. Từ sau năm 1994, trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về GDHN, cách thức tổ chức và quản lý GDHN. William G.Brohier (1994) đã đề nghị: Cần theo dõi và đánh giá thường xuyên sự tiến triển của các chương trình GDHN nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra. Trong nghiên cứu của mình tác giả đã đề cập và nêu ra những mục tiêu chung nhất về GDHN, cách thức thực hiện, các điều kiện đảm bảo cho thực hiện GDHN và những tiêu chí đánh giá công việc này. Sudesh Mukhopadhyagy (1999) cũng đã kết luận: Việc nhận dạng và phát hiện học sinh KT cần được phối hợp với các cơ quan, tổ chức trong nước và các tổ chức phi Chính phủ. Việc làm này cần được đưa vào kế hoạch của mỗi năm học và
8 được xem như một phần của kế hoạch giáo dục chung của nhà trường. Ý kiến trên được tác giả nêu ra dựa trên cơ sở nghiên cứu, mô tả và định ra những tiêu chí phân loại KT, mức độ tật. Với những khuyến nghị công tác nhận dạng và phát hiện học sinh KT cần được thực hiện một cách có kế hoạch, định kỳ và tham gia của các tổ chức, cơ quan chuyên môn. Đồng thời cũng định hướng chung cho việc thực hiện GDHN trong trường phổ thông trên cơ sở xây dựng kế hoạch thực hiện năm học của mỗi nhà trường. Peter Mittler đã nhận định: Thay đổi môi trường giáo dục nhà trường và hệ thống giáo dục là rất quan trọng đối với GDHN. Việc thay đổi này bao gồm việc sửa đổi chương trình và phương pháp dạy học, thúc đẩy mối quan hệ giữa thầy và trò, tạo cơ hội để mọi trẻ được học tập cùng nhau và thúc đẩy sự tham gia của phụ huynh. Nhận định trên được đưa ra sau khi tác giả đã dành sự quan tâm và chú ý của mình vào việc thay đổi, tạo môi trường giáo dục thích hợp cho việc thực hiện GDHN. Trong đó đặt ra các vấn đề hết sức cụ thể như chương trình cần được điều chỉnh và sắp xếp thế nào cho phù hợp; giáo viên cần lựa chọn và sử dụng phương pháp dạy học như thế nào, các phương pháp dạy học đang được thực hiện trong trường phổ thông có đảm bảo cho học sinh KT học hoà nhập; sự tác động can thiệp, hỗ trợ từ phía giáo viên và vai trò, sự tham gia của phụ huynh học sinh học sinh KT cũng như trẻ bình thường. Prubudddha Bharata (2005) cho rằng: Để GDHN đạt hiệu quả, cần chú ý vào ba lĩnh vực sau: Các chương trình giáo dục phổ thông và các chương trình giáo dục đặc biệt, chuẩn bị và cung cấp các thiết bị, dụng cụ hỗ trợ giảng dạy, phát triển các kỹ năng bổ sung như: đọc, viết chữ nổi, định hướng di chuyển, kỹ năng sinh hoạt hàng ngày. Tác giả đã hướng nhiều đến thực hiện chương trình giáo dục trong GDHN, đặt ra các vấn đề như GDHN được thực hiện chương trình giáo dục phổ thông có điều chỉnh hay có thêm chương trình giáo dục đặc biệt bên cạnh chương trình giáo dục phổ thông; sự cần thiết của các phương tiện, thiết bị đồ dùng dạy học và các kỹ năng đặc thù hỗ trợ cho GDHN. Ông cũng cho rằng kỹ năng xã hội, kỹ năng sống là mục tiêu hết sức quan trọng mà GDHN cần đạt được. Sandra Lewis và Carol B. Allman: Sau khi giáo dục chuyên biệt ổn định cần hướng tới GDHN. GDHN với chương trình, sự hỗ trợ, cách đánh giá đúng sẽ tạo được sự độc lập cho học sinh KT. Quan điểm của tác giả được thể hiện rất rõ coi