Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:104

Thêm vào BST

Báo xấu

34
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở phân tích thực trạng hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư tại Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô, luận văn đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn dân cư tại Chi nhánh Tây Đô trên góc độ quản lý kinh tế và quản trị kinh doanh ngân hàng thương mại.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ NGUYỄN THỊ NGỌC ÁNH NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN DÂN CƯ Ở NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TÂY ĐÔ LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội – 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ NGUYỄN THỊ NGỌC ÁNH NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN DÂN CƯ Ở NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH TÂY ĐÔ Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. ĐẶNG CÔNG HOÀN XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƯỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN TS. ĐẶNG CÔNG HOÀN PGS.TS. TRẦN ĐỨC HIỆP Hà Nội – 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô” là công trình nghiên cứu độc lập và nghiêm túc của tôi, dưới sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của TS. Đặng Công Hoàn. Các số liệu, thông tin, tài liệu thu thập để sử dụng trong luận văn được ghi rõ ràng nguồn gốc và trích dẫn, theo đúng quy định nghiên cứu khoa học. Kết quả nghiên cứu trong luận văn được trình bày trung thực, chính xác và không trùng lắp với nghiên cứu của các tác giả khác. Tác giả Nguyễn Thị Ngọc Ánh
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn, ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi đã luôn nhận được sự quan tâm giúp đỡ chu đáo của anh chị đồng nghiệp, các bộ phận trong cơ quan cùng các tổ chức. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến: - Ban giám hiệu cùng với các giảng viên, cán bộ trường Đại học Kinh tế Đại học Quốc gia Hà Nội, lãnh đạo Khoa Kinh tế Chính trị. Đặc biệt, tôi xin cám ơn các giảng viên bộ môn đã trực tiếp giảng dạy tôi trong 2 năm học vừa qua và giảng viên đã gián tiếp đưa ra những góp ý quý giá cho luận văn của tôi. - TS. Đặng Công Hoàn, người Thầy đã trực tiếp hướng dẫn, đưa ra những góp ý quan trọng, chỉ bảo tôi bằng những kinh nghiệm quý báu trong suốt quá trình từ khi bắt đầu có quyết định hướng dẫn đến khi hoàn thành luận văn. Thầy luôn đóng vai trò quyết định trong đa số các nghiên cứu mà tôi có được để sử dụng trong luận văn. - Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) – Chi nhánh Tây Đô nơi đã cung cấp cho tôi số liệu, thông tin, dữ liệu…để dùng nghiên cứu so sánh đưa ra kết quả viết trong luận văn này. - Đồng nghiệp, bạn bè cùng người thân đã luôn khích lệ, động viên, tạo điều kiện thuận lợi và giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu luận văn. Xin chân trọng cảm ơn! Tác giả Nguyễn Thị Ngọc Ánh
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................i LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... iii DANH MỤC VIẾT TẮT ...........................................................................................i DANH MỤC BẢNG BIỂU ...................................................................................... ii DANH MỤC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ ............................................................................ iii PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN DÂN CƯ Ở NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ............................................................................................ 5 1.1. Tổng quan những nghiên cứu có liên quan đến đề tài ......................................... 5 1.2. Cơ sở lý luận về huy động vốn dân cư trong Ngân hàng thương mại ................. 8 1.2.1. Khái quát về Ngân hàng Thương mại ............................................................... 8 1.2.2. 8 quả hoạt động huy động vốn của ngân hàng thương mại. ............................. 9 1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư của ngân hàng thương mại. ....................................................................................................... 22 1.3. Kinh nghiệm huy động vốn dân cư của một số ngân hàng thương mại Việt Nam và bài học cho Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt Nam- chi nhánh Tây Đô ............................................................................................................ 26 1.3.1. Kinh nghiệm của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Thành ...................................................................................... 26 1.3.2. Kinh nghiệm của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam - Chi nhánh Hà Nội ...................................................................................................... 27 1.3.3. Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt Nam - chi nhánh Tây Đô ................................................................................... 29 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 31 2.1. Quy trình nghiên cứu ......................................................................................... 31
2.2. Các phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 32 2.2.1. Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp. ........................................................... 32 2.2.2. Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp .............................................................. 32 2. 3. Phương pháp xử lý thông tin, dữ liệu, số liệu đã thu thập được. ...................... 33 2.3.1. Phương pháp luận............................................................................................ 33 2.3.2. Phương pháp thống kê mô tả........................................................................... 33 2.3.3. Phương pháp phân tích tỷ lệ ............................................................................ 33 2.3.4. Phương pháp so sánh....................................................................................... 34 CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN DÂN CƯ Ở NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TÂY ĐÔ ................................................................... 35 3.1. Tổng quan về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô ............................................................................................................ 35 3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô ............................................................... 35 3.1.2. Cơ cấu tổ chức của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tây Đô .......................................................................................... 36 3.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tây Đô giai đoạn 2015 – 2018 ........................... 38 3.2. Thực trạng hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô .......................................... 41 3.2.1. Sản phẩm huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Đô .......................................................................... 41 3.2.2. Quản lý huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – chi nhánh Tây Đô .......................................................................... 43 3.3. Phân tích hiệu quả huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Đô qua các chỉ tiêu………………….48 3.3.1. Quy mô tăng trưởng vốn huy động dân cư ..................................................... 49
3.3.2. Chi phí huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Đô ......................................................................... 54 3.3.3. Khả năng đáp ứng nhu cầu sử dụng vốn dân cư của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Đô ............................................ 58 3.3.4. Chỉ tiêu lợi nhuận ............................................................................................ 60 3.3.5. Phân tích hiệu quả huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Đô thông qua kết quả khảo sát khách hàng ........ 63 3.4. Đánh giá hiệu quả công tác huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô ............................................... 67 3.4.1. Những kết quả đạt được .................................................................................. 67 3.4.2. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế ....................................... 68 CHƯƠNG 4: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN DÂN CƯ Ở NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM - CHI NHÁNH TÂY ĐÔ ......... 70 4.1. Định hướng nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô .................... 70 4.1.1. Định hướng chung về công tác quản lý huy động vốn ................................... 70 4.1.2. Định hướng nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô .................... 70 4.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô .................... 71 4.2.1. Quản lý đảm bảo sự phù hợp về quy mô và cơ cấu nguồn vốn huy động ...... 72 4.2.2. Đa dạng hoá các hình thức huy động vốn dân cư. .......................................... 73 4.2.3. Nâng cao kỹ năng và nghiệp vụ cho đội ngũ nhân sự..................................... 78 4.2.4. Cải thiện điều kiện cơ sở vật chất, tăng cường ứng dụng công nghệ của Chi nhánh ......................................................................................................................... 79 4.2.5. Tăng cường hoạt động marketing của chi nhánh. ........................................... 80 4.3. Một số kiến nghị ................................................................................................ 82
4.3.1. Kiến nghị đối với Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước ................................... 82 4.3.2. Kiến nghị đối với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô ....................................................................................... 84 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 86 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 88 PHỤ LỤC
DANH MỤC VIẾT TẮT TT Từ viết tắt Nguyên nghĩa 1 Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Agribank Việt Nam 2 Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển BIDV Việt Nam 3 DPRR Dự phòng rủi ro 4 KHCN Khách hàng cá nhân 5 KHDN Khách hàng doanh nghiệp 6 NHNN Ngân hàng nhà nước 7 NHTM Ngân hàng thương mại 8 PKD Phòng kinh doanh 9 Pvcombank Ngân hàng thương mại cổ phần Đại chúng Việt Nam 10 TCKT Tổ chức kinh tế 11 TCTD Tổ chức tín dụng 12 Sacombank Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn Thương Tín 13 Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Vietcombank Nam 14 VN Việt Nam 15 VNĐ Việt Nam Đồng i
DANH MỤC BẢNG BIỂU TT Bảng Nội dung Trang Kết quả cho vay tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát 1 Bảng 3.1 triển Nông thôn VN - chi nhánh Tây Đô giai đoạn 2015- 37 2018 Lãi suất huy động vốn tiết kiệm dân cư tại Ngân hàng 2 Bảng 3.2 Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn VN – chi nhánh 41 Tây Đô 2018 Lãi suất huy động vốn tiết kiệm linh hoạt tại Ngân hàng 3 Bảng 3.3 Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn- chi nhánh Tây 43 Đô 2018 Quy mô tăng trưởng huy động vốn dân cư tại Ngân hàng 4 Bảng 3.4 Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn VN – chi nhánh 47 Tây Đô theo loại tiền giai đoạn 2015-2018 Quy mô tăng trưởng huy động vốn dân cư tại Ngân hàng 5 Bảng 3.5 Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn VN - Chi nhánh 49 Tây Đô theo đối tượng giai đoạn 2015-2018 Quy mô tăng trưởng vốn huy động vốn dân cư tại Ngân 6 Bảng 3.6 hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn VN- chi 51 nhánh Tây Đô theo kỳ hạn giai đoạn 2015-2018 Chi phí huy động vốn dân cư của Ngân hàng Nông 7 Bảng 3.7 nghiệp và Phát triển Nông thôn VN- Chi nhánh Tây Đô 53 giai đoạn 2015-2018 Thống kê chi phí huy động vốn dân cư tại Ngân hàng 8 Bảng 3.8 Nông nghiệp và Phát triển Nông thônVN - chi nhánh 55 Tây Đô giai đoạn 2015-2018 Hiệu suất sử dụng vốn dân cư tại Ngân hàng Nông 9 Bảng 3.9 nghiệp và Phát triển Nông thôn VN - chi nhánh Tây Đô 57 giai đoạn 2015-2018 Kết quả kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và 10 Bảng 3.10 Phát triển Nông thôn VN - chi nhánh Tây Đô giai đoạn 59 2015-2018 ii
DANH MỤC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ Hình vẽ, TT Nội dung Trang biểu đồ Cơ cấu tổ chức Ngân hàng Nông nghiệp và Phát 1 Hình 3.1 34 triển Nông thôn VN – chi nhánh Tây Đô Quy mô tăng trưởng huy động vốn tại Ngân hàng 2 Biểu đồ 3.1 Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn VN- chi 48 nhánh Tây Đô theo loại tiền giai đoạn 2015-2018 Quy mô tăng trưởng huy động vốn tại Ngân hàng 3 Biểu đồ 3.2 Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn VN - chi 50 nhánh Tây Đô theo đối tượng giai đoạn 2015-2018 Quy mô tăng trưởng huy động vốn tại Ngân hàng 4 Biểu đồ 3.3 Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn VN - chi 52 nhánh Tây Đô theo kỳ hạn giai đoạn 2015-2018 Chi phí huy động vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp 5 Biểu đồ 3.4 và Phát triển Nông thôn VN- chi nhánh Tây Đô giai 54 đoạn 2015-2018 Hạng mục chi phí huy động vốn tại Ngân hàng 6 Biểu đồ 3.5 Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn VN - chi 56 nhánh Tây Đô năm 2018 Tăng trưởng lợi nhuận Ngân hàng Nông nghiệp và 7 Biểu đồ 3.6 Phát triển Nông thôn VN - Chi nhánh Tây Đô giai 60 đoạn 2015-2018 iii
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong lĩnh vực kinh doanh tiền tệ của các NHTM thì vốn đóng một vai trò hết sức quan trọng. Hoạt động chính của NHTM là cho vay, tức là cung cấp vốn thu lãi. Vì thế để đáp ứng đủ nhu cầu vốn của thị trường, NHTM phải huy động vốn từ bên ngoài. Nói cách khác, Ngân hàng muốn tồn tại và phát triển thì việc huy động nguồn vốn đóng một vai trò then chốt. Mặt khác, các tổ chức tín dụng, đặc biệt là các NHTM là tiền đề cho thị trường đầu tư phát triển. Tù đó, NHTM cần đưa ra các chính sách phát triển phù hợp nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh, thu hút nguồn tiền gửi từ xã hội và gia tăng các hoạt động giao dịch thông qua ngân hàng tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của nền kinh tế xã hội. Với vị thế là một trong bốn Ngân hàng lớn nhất trong hệ thống các ngân hàng Việt Nam, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã và đang thể hiện rõ sức cạnh tranh về tiềm lực thu hút khách hàng và thế mạnh trong độ phủ sóng trên toàn quốc từ biên cương, hải đảo đến các vùng sâu, vùng xa và cả những bản làng xa xôi phục vụ nhân dân. Nhưng để thu hút khách hàng mới, nâng cao sản phẩm dịch vụ giữ chân khách hàng cũ trong thị trường ngân hàng cạnh tranh gay gắt với sự xuất hiện ngày càng nhiều của các NHTM mới và các chi nhánh của ngân hàng nước ngoài được mở tại Việt Nam. Đòi hỏi, hệ thống Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam nói chung cần đẩy mạnh và nhanh hơn nữa tốc độ chuyên môn hóa nghiệp vụ, tạo hình ảnh chuyên nghiệp, nâng cao hiệu quả trong hoạt động kinh doanh, tăng năng lực quản trị rủi ro, chất lượng dịch vụ. Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô là một trong những chi nhánh trực thuộc hệ thống Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam đã luôn chú trọng đến công tác nâng cao hiệu quả kinh doanh của chi nhánh. Đặc biệt là công tác nâng cao hiệu quả huy động vốn ở dân cư luôn được quan tâm và nhấn mạnh trong các mục tiêu, kế hoạch phát triển 1
của toàn chi nhánh. Tuy nhiên, theo báo cáo kết quả kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Đô giai đoạn từ 2015 đến 2018 cho thấy còn tồn tại nhiều hạn chế. Nhất là trong công tác huy động vốn ở dân cư, cụ thể: Quy mô huy động vốn dân cư, phân tích cho thấy kết quả huy động vốn dân cư của chi nhánh trong năm 2017 và 2018 có xu hướng giảm so với năm 2016; bên cạnh đó, các sản phẩm còn mang tính truyền thống, kém đa dạng, đơn điệu; tỷ lệ vốn huy động dịch vụ tài khoản tương đối nhỏ (chiếm khoảng 20%) trong khi đây là nguồn chứng tỏ sự quan tâm và ưu tiên của khách hàng khi sử dụng dịch vụ tài khoản thanh toán của Agribank đối với các giao dịch phát sinh hàng ngày, giúp đảm bảo hoạt động kinh doanh và nguồn vốn lâu dài ổn định cho chi nhánh... Trước những hạn chế đó, từ góc độ quản lý kinh tế, Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam– Chi nhánh Tây Đô cần có những giải pháp kịp thời nhằm khắc phục những mặt còn hạn chế trong các hoạt động kinh doanh của chi nhánh, góp phần nâng cao hiệu quả công tác huy động vốn trong dân cư. Đứng trước thực tiễn đó, tác giả quyết định lựa chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô” để làm đề tài nghiên cứu. 2. Câu hỏi nghiên cứu Đề tài hướng vào trả lời và luận giải các câu hỏi nghiên cứu sau đây: - Hoạt động huy động vốn dân cư và nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư trong ngân hàng thương mại là gì? - Thực trạng công tác huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô như thế nào? - Giải pháp nào để giúp khắc phục những hạn chế và góp phần nâng cao hiệu quả huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô? 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích nghiên cứu 2
Trên cơ sở phân tích thực trạng hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư tại Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô, luận văn đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả huy động vốn dân cư tại Chi nhánh Tây Đô trên góc độ quản lý kinh tế và quản trị kinh doanh ngân hàng thương mại. 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu Luận văn có những nhiệm vụ nghiên cứu cần làm rõ như sau: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về huy động vốn và hiệu quả quản lý huy động vốn ở Ngân hàng thương mại. - Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô. Rút ra những mặt hạn chế, nguyên nhân hạn chế trong hoạt động huy động vốn dân cư tại chi nhánh. - Đề xuất ra những giải pháp thiết yếu giúp nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu của đề tài: Nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: - Về không gian: Luận văn nghiên cứu trong phạm vi không gian là Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô. - Về thời gian: Luận văn tập trung nghiên cứu về thực trạng hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô trong giai đoạn từ năm 2015- 2018. 5. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, thì nội dung của luận văn được kết cấu gồm 4 chương: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tế về hiệu 3
quả động vốn dân cư ở Ngân hàng Thương mại. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn – Chi nhánh Tây Đô. Chương 4: Định hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động huy động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn – Chi nhánh Tây Đô. 4
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ HIỆU QUẢ HUY ĐỘNG VỐN DÂN CƯ Ở NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. Tổng quan những nghiên cứu có liên quan đến đề tài Huy động vốn là nghiệp vụ quan trọng, đóng vai trò quan trọng trong mục tiêu phát triển của các NHTM. Trên thực tế đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu và đây là nguồn tư liệu hữu ích cho việc tham khảo viết luận văn, có thể kể đến một số nghiên cứu dưới đây: - Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Lương Thị Quỳnh Nga, 2015: “Nâng cao hiệu quả huy động nguồn vốn tiền gửi tại ngân hàng TMCP xuất nhập khẩu Việt Nam”. Luận văn đã đề cập đến những khái niệm tổng quan về nguồn vốn tiền gửi ở ngân hàng thương mại, các loại hình tiền gửi, các chỉ tiêu giúp đánh giá hiệu quả hoạt động huy động nguồn vốn tiền gửi. Đồng thời, luận văn cũng tìm hiểu đến các yếu tố ảnh hưởng công tác huy động vốn tiền gửi. Từ đó, cũng để cập về kinh nghiệm hoạt động kinh doanh nói chung và hoạt động huy động vốn tiền gửi nói riêng của các ngân hàng nước ngoài. Tuy nhiên, cơ sở lý luận của luận văn chưa phân tích trọng tâm vào hiệu quả quản lý huy động vốn mà chỉ nêu vấn đề hoạt động kinh doanh mang tính chất tầm nhìn chung tại Ngân hàng. Thông qua mô hình SWOT, tác giả đã phân tích những điểm mạnh và điểm yếu, cơ hội, nguy cơ trong công tác huy động vốn tiền gửi của ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam, đưa ra những hạn chế về chiến lược huy động nguồn vốn tiền gửi và chính sách khách hàng, hạn chế về nguồn nhân lực, hạn chế về chất lượng sản phẩm và các tiện ích đi kèm và thiếu tính chủ động trong công tác huy động nguồn vốn tiền gửi tại chi nhánh. Một số giải pháp được đưa ra bao gồm: Đa dạng hóa và nâng cao chất lượng các sản phẩm huy động tiền gửi, chính sách lãi suất, phát triển mạng lưới hoạt động, hiện đại hóa công nghệ ngân hàng, gia tăng thời gian huy động vốn, giải pháp về công tác điều hành của ban lãnh đạo TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam . 5
- Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Đỗ Thị Kim Luyến, 2016: “Hoàn thiện hoạt động Marketing trong huy động vốn tại ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - chi nhánh Bình Định”. Luận văn nói đến những kiến thức cơ bản liên quan marketing huy động vốn ở Ngân hàng thương mại, bao gồm: khái niệm cơ bản liên quan về marketing ngân hàng, hoạt động marketing trong huy động vốn của NHTM, các nhân tố nào ảnh hưởng đến hoạt động marketing trong huy động vốn của ngân hàng thương mại. Ngoài ra, luận văn còn đề cập đến nội dung marketing trong huy động vốn của NHTM như: nghiên cứu thị trường và làm sao để lựa chọn thị trường mục tiêu, định giá sản phẩm dịch vụ và phối hợp được marketing trong huy động vốn ở NHTM. Luận văn đã giới thiệu một cách tổng quát về VietinBank – chi nhánh Bình Định và kết quả hoạt động kinh doanh của VietinBank Bình Định qua các 2009-2011 và đề ra các mục tiêu hoạt động của chi nhánh. Qua luận văn, tác giả đã thông qua khảo sát để đo lường và đánh giá nhu cầu, mong muốn của khách hàng trong việc sử dụng các dịch vụ liên quan đến tiền gửi ở VietinBank Bình Định. Quá trình khảo sát dựa trên kết quả khảo sát và khách hàng được lựa chọn ngẫu nhiên đối với các khách hàng là cá nhân và tổ chức kinh tế với 150 phiếu câu hỏi nhằm thăm dò ý kiến của khách hàng đối với hoạt động marketing trong huy động vốn tại VietinBank Bình Định. Tác giả phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động marketing trong huy động vốn tại chi nhánh và điều tra, phân tích đặc điểm sử dụng các sản phẩm dịch vụ huy động vốn của khách hàng, sự đánh giá của khách hàng về dịch vụ huy động vốn của ngân hàng. Kết hợp cùng mục tiêu cụ thể của Chi nhánh, tiến hành phân khúc thị trường và lựa chọn thị trường thích hợp làm mục tiêu kinh doanh của Chi nhánh. Giải pháp đưa ra bao gồm: hoàn thiện sản phẩm, giá cả, kênh phân phối, mạng lưới truyền thông, bộ máy nhân sự, quản trị tương tác dịch vụ, môi trường làm việc. Tuy nhiên, luận văn chưa nêu được tầm quan trọng, vai trò của huy động vốn trong NHTM và lý giải tầm quan trọng của việc Marketing trong huy động vốn. - Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Lưu Thị Hoa, 2017: “Giải pháp phát triển hoạt động huy động vốn dân cư tại ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam 6
áp dụng cho chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh”. Luận văn đánh giá thực trạng dịch vụ huy động vốn dân cư của BIDV thành phố Hồ Chí Minh, nhận định khả năng cạnh tranh để đón đầu những cơ hội và giảm thiểu những tổn thất trong quá trình hội nhập của nền kinh tế nước nhà và đã nêu lên những kết quả hoạt động kinh doanh nói chung và hoạt động huy động vốn dân cư nói riêng của BIDV Hồ Chí Minh đạt được trong những năm từ 2010 đến 2013. Đồng thời cũng phân tích rõ về thế mạnh và điểm yếu của BIDV Hồ Chí Minh trong dịch vụ huy động vốn dân cư trên cơ sở những kết quả đạt được trong dịch vụ huy động vốn dân cư, dịch vụ hỗ trợ huy động vốn và qua kết quả thăm dò ý kiến khách hàng. Tuy nhiên luận văn chưa phân tích rõ như thế nào là phát triển cũng như nâng cao hiệu quả quản lý huy động vốn, yếu tố để phát triển nguồn vốn nhàn rỗi từ các thành phần kinh tế. - Luận văn thạc sỹ kinh tế của tác giả Nguyễn Hồng Nhung, 2015: “Tăng cường huy động vốn dân cư tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ”. Luận văn đã khái quát được cơ sở lý luận về vốn của ngân hàng, cơ cấu vốn, thực trạng quản lý huy động vốn dân cư tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ, thông qua đó đề ra những giải pháp để khắc phục hạn chế và kiến nghị để tăng trưởng nguồn vốn huy động từ dân cư. Một số giải pháp phát triển hoạt động huy động vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Tây Hồ bao gồm: tăng cường và đa dạng hóa các hình thức huy động vốn, tăng cường huy động vốn bằng cách nâng cao các loại hình dịch vụ, thực hiện phân loại khách hàng, đa dạng hóa khách hàng, thực hiện chính sách lãi suất linh hoạt, làm tốt công tác marketing ngân hàng, Thường xuyên đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ. Tuy nhiên, luận văn chưa được cụ thể hóa lợi ích của việc huy động vốn mang lại thông qua việc sử dụng vốn và chi phí vốn như thế nào. Từ việc nghiên cứu tổng quan, đã có không ít nghiên cứu về vấn đề huy động vốn của các NHTM. Đối với Agribank, cũng đã có không ít luận luận văn thạc sĩ nghiên cứu về vấn đề này. Tuy nhiên, thực tế các nghiên cứu trên đều chưa đề cập nhiều đến quản lý hiệu quả hoạt động huy động vốn trong các Ngân hàng thương 7
mại nói chung và của agribank nói riêng. Agribank - Chi nhánh Tây Đô cho đến nay chưa có một đề tài nào nghiên cứu về hoạt động huy động vốn dân cư trên tất cả các khía cạnh về hiệu quả huy động vốn. Do vậy, đề tài rất còn nhiều dư địa để nghiên cứu và luận giải và luận văn “Nâng cao hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Tây Đô” được thực hiện trên cơ sở kế thừa những nghiên cứu trước đây và mặt lý luận đồng thời áp dụng vào thực tiễn rất mới tại chi nhánh Agribank Tây Đô. 1.2. Cơ sở lý luận về huy động vốn dân cư trong Ngân hàng thương mại 1.2.1. Khái quát về Ngân hàng Thương mại 1.2.1.1. Khái niệm về ngân hàng thương mại. Đầu tiên có thể nói đến khái niệm được coi là tương đối đầy đủ và cụ thể về ngân hàng nêu tại Luật các Tổ chức tín dụng Việt Nam (2010), “Ngân hàng là loại hình TCTD được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan”. Nói rõ, TCTD là: “ loại hình doanh nghiệp được thành lập theo quy định của Luật này và theo những qui định khác của Pháp luật để hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ, cung cấp dịch vụ ngân hàng với công việc nhận gửi tiền vào và sử dụng tiền được gửi vào đó để cho vay và cung ứng các dịch vụ liên quan đến hoạt động thanh toán”. Nghị định Chính phủ số 49/2000/NĐ-CP ngày 12/09/2000 nói rằng: “NHTM được thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng cùng với các hoạt động kinh doanh khác có liên quan vì mục tiêu lợi nhuận, góp phần thực hiện các mục tiêu kinh chung của Nhà nước”. Cụ thể, hoạt động ngân hàng tức là các hoạt động kinh doanh có liên quan đến tiền và dịch vụ tiện ích của ngân hàng với công việc chủ yếu là nhận tiền gửi, sau đó sử dụng số tiền này cho vay ra và cung ứng các dịch vụ thanh toán. Từ các định nghĩa nói chung về ngân hàng, chúng ta có thể đúc kết được rằng ngân hàng thương mại là đối tượng giao dịch trực tiếp với các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế và cá nhân thông qua nghiệp vụ chuyển tiền, gửi tiết kiệm rồi sử dụng số tiền này để cho vay, chiết khấu, cung cấp các phương thức thanh toán và cung ứng các dịch vụ ngân hàng ngược lại cho các cá nhân, doanh nghiệp trên. 1.2.1.2. Chức năng của ngân hàng thương mại. 8
Đặc trưng ngân hàng được thể hiện rõ nhất thông qua loạt hình NHTM thông qua 3 chức năng sau: - Trung gian tín dụng: Chức năng trung gian tín dụng được xem là chức năng cơ bản nhất, phản ánh rõ nét nhất bản chất của một NHTM, là cơ sở để thực hiện các chức năng khác. Khi thực hiện chức năng trung gian tín dụng, NHTM đóng vai trò là cầu nối giữa người thừa vốn và người có nhu cầu về vốn. Với chức năng này, NHTM vừa đóng vai trò là người đi vay, vừa đóng vai trò là người cho vay và hưởng lợi nhuận là khoản chênh lệch giữa lãi suất nhận gửi và lãi suất cho vay. - Trung gian thanh toán: NHTM thực hiện thanh toán theo yêu cầu của khách hàng như trích tiền từ tài khoản tiền gửi của họ để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ hoặc nhập vào tài khoản tiền gửi của khách hàng tiền thu bán hàng và các khoản thu khác theo lệnh của họ. Ở đây NHTM đóng vai trò là người “thủ quỹ” cho các doanh nghiệp và cá nhân bởi ngân hàng là người giữ tiền của khách hàng, chi tiền hộ khách hàng. Trong mô hình kinh doanh hiện đại, chức năng trung gian thanh toán đang trở thành một chức năng rất quan trọng và dóng vai trò trụ cột trong hoạt động chung của lưu chuyển tiền tệ thanh toán trong nền kinh tế. - Chức năng tạo tiền: Chức năng tạo tiền của NHTM được thực thi trên cơ sở hai chức năng khác của NHTM là chức năng tín dụng và chức năng thanh toán. Thông qua chức năng trung gian tín dụng, ngân hàng sử dụng số vốn huy động được để cho vay, số tiền cho vay ra lại được khách hàng sử dụng để mua hàng hóa, thanh toán dịch vụ trong khi số dư trên tài khoản tiền gửi thanh toán của khách hàng vẫn được coi là một bộ phận của tiền giao dịch, được họ sử dụng để mua hàng hóa, thanh toán dịch vụ… 1.2.2. Hiệu quả hoạt động huy động vốn dân cư của ngân hàng thương mại. 1.2.2.1. Khái niệm về vốn và vốn huy động của ngân hàng thương mại. Trong điều kiện kinh tế thị trường thì vốn được xem như là yếu tố hàng đầu và là điều kiện sản xuất kinh doanh. Theo Các Mác: Vốn phải được biểu hiện dưới hình thái giá trị của tài sản, tức là vốn được đại diện cho lượng giá trị thực của tài sản nhất định. Mặt khác, vốn không chỉ biểu hiện thành tiền (tiền giấy, vàng bạc, đá 9