Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:101

Thêm vào BST

Báo xấu

24
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu hệ thống hoá cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn công tác quản lý chi đầu tư XDCB qua Kho bạc Nhà nước; phân tích, đánh giá thực trạng quản lý chi đầu tư XDCB qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc;... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- PHÙNG QUANG TUẤN QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC TAM DƢƠNG, TỈNH VĨNH PHÚC LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG Hà Nội – 2020
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- PHÙNG QUANG TUẤN QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC TAM DƢƠNG, TỈNH VĨNH PHÚC Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã Số: 60340410 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. LÊ VĂN CHIẾN Hà Nội – 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sỹ quản lý kinh tế này là do tự bản thân thực hiện, có sự hỗ trợ và góp ý từ giáo viên hướng dẫn. Các thông tin dữ liệu thứ cấp được đề cập đến trong luận văn được trích dẫn rõ ràng về nguồn gốc. Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về lời cam đoan này. Tác giả luận văn Phùng Quang Tuấn
LỜI CẢM ƠN Trong quá trình gắn bó, học tập và rèn luyện tại Trường Đại học Kinh tế - ĐHQGHN, với sự nỗ lực không ngừng và sự hướng dẫn, truyền đạt những kiến thức thực tiễn mang tính cấp thiết của các giảng viên nhà trường. Đến nay tôi kết thúc chương trình đào tạo và hoàn thành xong luận văn Thạc sỹ với đề tài “Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc”. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Lê Văn Chiến, đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi nghiên cứu hoàn thành nội dung đề tài Luận văn Thạc sĩ này. Đồng thời cho tôi xin chân thành cảm ơn các cán bộ làm nghiệp vụ công tác đầu tư xây dựng cơ bản trong hệ thống Kho bạc Nhà nước Vĩnh Phúc, cảm ơn gia đình, bạn bè, đã động viên và khuyến khích, giúp đỡ tôi suốt quá trình học tập nghiên cứu. Đề tài nghiên cứu khoa học là chương trình định hướng ứng dụng, với trình độ, khả năng và điều kiện thời gian thu thập tài liệu còn có những mặt hạn chế nên không thể tránh khỏi những sai sót nhất định. Kính mong các thầy cô, đồng nghiệp, bạn bè đóng góp ý kiến, bổ sung để tác giả hoàn thiện luận văn có tính thực tế và hiệu quả. Hà nội, ngày tháng năm 2020
MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. i DANH MỤC BẢNG ........................................................................................ ii DANH MỤC SƠ ĐỒ ...................................................................................... iii MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƢƠNG 1...................................................................................................... 5 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, ............................................... 5 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ................................... 5 CHI ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC ...... 5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài ...................... 5 1.1.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài .............................. 5 1.1.2. Những kết quả chủ yếu của các công trình nghiên cứu và khoảng trống trong nghiên cứu ................................................................................ 8 1.2. Cơ sở lý luận về chi đầu tƣ xây dựng cơ bản ..................................... 9 1.2.1. Khái niệm chi đầu tư XDCB ............................................................ 9 1.2.2. Đặc điểm của chi đầu tư XDCB ..................................................... 11 1.2.3. Vai trò của chi đầu tư XDCB ......................................................... 12 1.2.4. Sự cần thiết phải quản lý chi đầu tư XDCB ................................... 14 1.3. Nội dung về quản lý chi đầu tƣ XDCB qua KBNN ......................... 16 1.3.1. Khái niệm quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN .......................... 16 1.3.2. Yêu cầu của quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN ....................... 17 1.3.3. Quy trình quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN ............................ 18 1.3.4. Tiêu chí đánh giá quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN ............... 26 1.3.5. Những nhân tố ảnh hưởng tới quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN ................................................................................................................... 26
1.3.6. Một số bài học kinh nghiệm về quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN ....................................................................................................... 30 CHƢƠNG 2.................................................................................................... 35 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................ 35 2.1. Cơ sở phƣơng pháp luận và các phƣơng pháp nghiên cứu ............ 35 2.1.1. Phương pháp luận ........................................................................... 35 2.1.2. Các phương pháp nghiên cứu ......................................................... 35 2.2. Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu ....................................................... 37 2.2.1. Hệ thống chỉ tiêu phản ánh chất lượng kiểm soát .......................... 37 2.2.2. Hệ thống chỉ tiêu phản ánh quy mô quản lý thanh toán. ................ 38 CHƢƠNG 3.................................................................................................... 39 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƢ ................................................. 39 XÂY DỰNG CƠ BẢN QUA KBNN TAM DƢƠNG ................................. 39 3.1. Khái quát về hoạt động quản lý chi đầu tƣ XDCB qua KBNN Tam Dƣơng .......................................................................................................... 39 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển KBNN Tam Dương ................. 39 3.1.2. Tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của KBNN Tam Dương ................................................................................................................... 39 3.1.3. Quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương giai đoạn 2016- 2020........................................................................................................... 42 3.2. Phân tích thực trạng quản lý chi đầu tƣ XDCB qua KBNN Tam Dƣơng .......................................................................................................... 45 3.2.1. Lập kế hoạch tổ chức bộ máy quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương ............................................................................................... 45 3.2.2. Quy trình quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương ....... 46
3.2.3. Một số kết quả trong công tác quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương ............................................................................................... 53 3.2.4 Công tác tự kiểm tra giám sát quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương ............................................................................................... 57 3.3. Đánh giá thực trạng công tác quản lý chi đầu tƣ XDCB qua KBNN Tam Dƣơng ................................................................................................. 63 3.3.1. Những kết quả đạt được .................................................................. 63 3.3.2. Những hạn chế ................................................................................ 65 3.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế .................................................... 68 CHƢƠNG 4.................................................................................................... 74 MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN ........................................................ 74 CÔNG TÁC QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƢ XÂY ............................................. 74 DỰNG CƠ BẢN QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC TAM DƢƠNG ............. 74 4.1. Xu hƣớng đầu tƣ XDCB của huyện Tam Dƣơng đến năm 2025 và nhiệm vụ đặt ra với công tác quản lý chi đầu tƣ XDCB qua KBNN Tam Dƣơng .......................................................................................................... 74 4.1.1. Mục tiêu chung giai đoạn 2021 – 2025 .......................................... 74 4.1.2. Mục tiêu cụ thể ............................................................................... 75 4.1.3. Nhiệm vụ đặt ra cho KBNN Tam Dương trong thời gian tới......... 76 4.2. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi đầu tƣ XDCB qua KBNN Tam Dƣơng .................................................................................... 76 4.2.1. Hoàn thiện kế hoạch tổ chức quản lý chi XDCB qua KBNN. ....... 76 4.2.2. Hoàn thiện đổi mới nội dung quy trình quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN. ............................................................................................... 78 4.2.3. Hoàn thiện công tác kiểm tra, tự kiểm tra hoạt động quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN ................................................................................ 80
4.2.4. Tăng cường phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước trong công tác quản lý chi đầu tư XDCB .................................................................... 81 4.2.5. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý chi đầu tư XDCB ....................................................................................................... 82 4.3. Một số kiến nghị về hoạt động quản lý chi đầu tƣ XDCB từ NSNN qua KBNN. .................................................................................................. 83 KẾT LUẬN .................................................................................................... 85 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 88
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Cụm từ đầy đủ 1 BQLDA Ban quản lý dự án 2 CĐT Chủ đầu tư 3 HĐND Hội đồng nhân dân 4 KBNN Kho bạc Nhà nước 5 KT- XH Kinh tế xã hội 6 KSC Kiểm soát chi 7 NSNN Ngân sách Nhà nước 8 NSTW Ngân sách trung ương 9 NSĐP Ngân sách địa phương Hệ thống thông tin quản lý Ngân sách và Kho 10 TABMIS bạc 11 UBND Ủy ban nhân dân 12 XDCB Xây dựng cơ bản i
DANH MỤC BẢNG TT Bảng Nội dung Trang Vốn đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương 1 Bảng 3.1 43 giai đoạn 2016-2019 Bảng danh mục quản lý thủ tục hành chính 2 Bảng 3.2 theo tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 tại KBNN 47-50 Tam Dương. Kế hoạch vốn đầu tư XDCB giai đoạn 2016- 3 Bảng 3.3 53 2019 Từ chối thanh toán chi đầu tư XDCB qua 4 Bảng 3.4 56 KBNN Tam Dương giai đoạn 2016-2019. Bảng tiêu thức quản lý khung kiểm soát rủi 5 Bảng 3.5 58-63 do tại Kho bạc Nhà nước Tam Dương. ii
DANH MỤC SƠ ĐỒ TT Sơ đồ Nội dung Trang 1 Sơ đồ 3.1 Mô hình tổ chức bộ máy KBNN Tam Dương 40 Quy trình luân chuyển chứng từ vốn đầu tư 2 Sơ đồ 3.2 46 XDCB qua KBNN Tam Dương Quy trình kiểm soát thanh toán vốn đầu tư 3 Sơ đồ 3.3 52 XDCB qua KBNN Tam Dương iii
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Đầu tư xây dựng cơ bản (XDCB) có ý nghĩa rất quan trọng đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế của mỗi quốc gia, vùng, lãnh thổ. Đối với Việt Nam đầu tư XDCB là nhân tố quan trọng, then chốt để làm thay đổi chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ một nước sản xuất chủ yếu là nông nghiệp, sang một nước có nền sản xuất công nghiệp hiện đại theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tập trung nguồn lực vào đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế -xã hội (KT-XH) là một vấn đề hệ trọng, nếu đầu tư nhiều sẽ mang lại kỳ vọng lớn làm thay đổi diện mạo mới cho đất nước, tháo gỡ một trong những nút thắt cơ bản để phát triển, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi cho phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo, từng bước nâng cao thu nhập và đời sống nhân dân. Hoạt động quản lý kiểm soát chi vốn đầu tư xây dựng cơ bản luôn là vấn đề phức tạp vì chịu sự điều chỉnh của rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật như: Luật đầu tư công; Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu, Luật NSNN. Công tác kiểm soát chi vốn tuy đã rút ngắn về quy trình, cải cách thủ tục hành chính nhưng bên cạnh đó vẫn còn tồn tại một số vấn đề như quy trình kiểm soát chưa đầy đủ, cơ chế chính sách chưa đồng bộ dẫn đến chồng chéo trong kiểm soát, ảnh hưởng đến chất lượng quản lý kiểm soát chi đầu tư XDCB Các dự án đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước (NSNN) hiện nay đem lại hiệu quả rất thấp và nguyên nhân chủ yếu nhất là do công tác quản lý Nhà nước còn yếu kém. Sự hạn chế, yếu kém này tồn tại trong tất cả các khâu trong quá trình quản lý; từ việc xây dựng kế hoạch công tác quản lý chi đầu tư XDCB; tổ chức thực hiện kế hoạch; kiểm tra, giám sát, đánh giá công tác quản lý chi đầu tư XDCB. Hệ lụy yếu kém này dẫn đến tình 1
trạng cơ bản là nhiều công trình của Nhà nước có tổng mức vốn đầu tư lớn bị bỏ hoang, lãng phí. Rõ ràng, đầu tư chỉ dẫn đến tăng trưởng kinh tế nếu nó thực sự tiết kiệm, hiệu quả, vì vậy nâng cao hiệu quả đầu tư XDCB là một yêu cầu hàng đầu mà điều này phụ thuộc nhiều vào quá trình quản lý chi đầu tư XDCB. Trong khi tình hình thu ngân sách Nhà nước chưa đáp ứng đủ nhu cầu nguồn vốn cho chi đầu tư XDCB thì quản lý và sử dụng hiệu quả vốn trong quản lý chi đầu tư XDCB là cần thiết để Chính phủ có một nguồn vốn tiết kiệm đầu tư cho nền kinh tế. Nhiệm vụ quản lý chi NSNN trong đó có chi đầu tư XDCB cho các dự án sử dụng vốn NSNN được Bộ Tài chính giao cho KBNN tổ chức triển khai thực hiện trong những năm 90 của thế kỷ 20. Đến nay, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đã có nhiều sửa đổi phù hợp với cơ chế quản lý công mới. Trải qua 30 năm hoạt động của hệ thống Kho bạc Nhà nước (KBNN) nói chung, KBNN Tam Dương nói riêng đã khẳng định được vị trí, vai trò của mình trong công tác quản lý quỹ NSNN. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tích đạt được, trong công tác quản lý nguồn vốn đầu tư và xây dựng nói chung và kiểm soát thanh toán vốn đầu tư XDCB nói riêng vẫn còn một số hạn chế, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư từ NSNN. Vì vậy, việc tìm giải pháp khắc phục để nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn đầu tư từ NSNN là yêu cầu cần thiết, có ý nghĩa cả lý luận và thực tế. Xuất phát từ nhiệm vụ thực tế tác giả đang công tác trong ngành KBNN trực tiếp làm nhiệm vụ quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN, tích lũy những kinh nghiệm công tác của bản thân và kết hợp với kiến thức về quản lý kinh tế đã được học tập, nghiên cứu tại trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội, học viên đã lựa chọn đề tài: “Quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua KBNN Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc” với mong muốn tìm hiểu những hạn chế trong quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN hiện nay và đưa ra được 2
một số giải pháp hoàn thiện công tác này tại đơn vị để hoàn thành tốt nhiệm vụ. 2. Câu hỏi nghiên cứu của đề tài Kho bạc Nhà nước Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc cần phải làm gì và làm như thế nào để hoàn thiện công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua KBNN tại đơn vị. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích nghiên cứu Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc. 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hoá cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn công tác quản lý chi đầu tư XDCB qua Kho bạc Nhà nước. - Phân tích, đánh giá thực trạng quản lý chi đầu tư XDCB qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc. - Đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi đầu tư XDCB qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là hoạt động quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc. 4.2 Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Luận văn tiến hành nghiên cứu thực trạng quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương. - Về thời gian: Thực trạng công tác quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương được phân tích đánh giá trong giai đoạn 2016-2019. Một 3
số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc được xác định cho giai đoạn 2020-2025. - Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu công tác Quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương, cụ thể: Đề tài nghiên cứu công tác quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc theo cách tiếp cận của chuyên ngành quản lý kinh tế với các nội dung sau: 1) Xây dựng kế hoạch tổ chức quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN; 2) Tổ chức thực hiện kế hoạch; 3) Kiểm tra, giám sát, đánh giá công tác quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN. 5. Kết cấu của luận văn. Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, kết cấu nội dung của luận văn gồm 4 chương: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua Kho bạc Nhà nước. Chương 2: Phương pháp nghiên cứu Chương 3: Thực trạng quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương. Chương 4: Một số giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản qua Kho bạc Nhà nước Tam Dương. 4
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ CHI ĐẦU TƢ XÂY DỰNG CƠ BẢN QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài 1.1.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài Trong quá trình lựa chọn đề tài làm luận văn cuối khóa, tác giả đã tìm hiểu nhiều công trình của các tác giả có liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu đã được công bố làm chứng minh cho các nội dung trình bày trong đề tài luận văn của mình. Mảng đề tài luận án tiến sỹ nghiên cứu liên quan đến hệ thống Kho bạc Nhà nước với các nội dung cụ thể sau: Nguyễn Thị Bất (1993) đã bảo vệ Luận án Tiến sĩ tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân với đề tài, “Đổi mới và hoàn thiện hoạt động của hệ thống kho bạc trong điều kiện chuyển sang kinh tế thị trường”. Luận án đã xây dựng những vấn đề mang tính lý luận về chức năng, nhiệm vụ của KBNN. phân tích thực trạng về nội dung các mặt hoạt động quản lý thu - chi NSNN; tính cấp thiết phải hoàn thiện hoạt động của hệ thống KBNN trong điều kiện chuyển sang kinh tế thị trường. Tác giả đề xuất giải pháp trọng tâm nhằm đổi mới và hoàn thiện hoạt động quản lý thu - chi và hoạt động tổ chức quản lý NSNN qua KBNN. Tuy nhiên luận án chưa đi sâu nghiên cứu vào thực trạng quản lý chi đầu tư XDCB, chưa đưa ra được những giải pháp nhằm hướng tới mục tiêu: Đổi mới công tác tổ chức quản lý chi đầu tư XDCB; quy trình thực hiện quản lý chi; công cụ thực hiện kiểm soát chi và đổi mới công tác thực hiện các cơ chế, chính sách về kiểm soát chi đầu tư XDCB qua KBNN. 5
Lê Ngọc Châu (2004) đã bảo vệ luận án tiến sỹ tại Học viện Tài chính với đề tài, “Một số giải pháp tăng cường kiểm soát chi NSNN qua KBNN trong điều kiện ứng dụng tin học”. Đề án của tác giả đã làm rõ thêm những vấn đề lý luận như: Chi NSNN và quản lý kiểm soát chi NSNN qua KBNN; những yếu tố chủ quan và khách quan ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả công tác kiểm soát chi NSNN qua KBNN trong môi trường tin học hóa. Luận án đã xây dựng cơ sở lý thuyết ứng dụng tin học trong kiểm soát chi NSNN; tính cấp thiết của việc áp dụng tin học trong quản lý kiểm soát chi NSNN. Tác giả đưa ra một hệ thống giải pháp dựa trên cơ sở nguồn lực hiện có; kiểm soát chi NSNN theo phương thức áp dụng tin học hiện đại và đưa ra lộ trình các bước thực hiện tiếp theo. Giải pháp tác giả đưa ra chỉ tập trung vào việc áp dụng tin học để kiểm soát chi NSNN, các công cụ khác về quản lý về chi NSNN chưa được tác giả đề cập. Do vậy phạm vi nghiên cứu của đề án bị bó hẹp chưa bao quát được tổng thể nhiệm vụ công tác quản lý chi NSNN qua KBNN. Các công trình luận văn, đề tài khoa học của nhiều tác giả nghiên cứu về công tác kiểm soát quản lý chi đầu tư xây dựng cơ bản quan KBNN theo các nội dung khác nhau như: Cơ sở lý luận, thực trạng và đề xuất được các giải pháp quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN. Mỗi công trình nghiên cứu khoa học đều đạt được những mặt tích cực và mặt hạn chế theo các phương pháp tiếp cận, cụ thể: Hà Thị Ngọc (2015) đã bảo vệ luận văn tại Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội với đề tài, “Kiểm soát chi đầu tư xây dựng cơ bản quan Kho bạc Nhà nước Hà Nội”. Đề tài nghiên cứu khoa học cơ bản đã đưa ra được những cơ sở lý luận về quản lý chi vốn đầu tư XDCB qua KBNN; chỉ ra được những mặt hạn chế, tồn tại qua công tác quản lý vốn đầu tư XDCB, tác giả đề xuất được các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý vốn đầu tư 6
XDCB. Luận văn làm nổi bật các hạn chế trong công tác quản lý chi vốn đầu tư XDCB, nhưng về mặt đầu tư XDCB từ NSNN chưa rõ ràng. Nguyễn Hoàng Lê (2017) đã bảo vệ luận văn thạc sỹ tại Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội với đề “Kiểm soát vốn đầu tư Ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Ba Đình”. Luận văn đã nêu lên được các vấn đề cơ bản về quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản từ Ngân sách Nhà nước, từ đó phân tích được thực trạng và đánh giá kết quả, nguyên nhân của những hạn chế để đề xuất các giải pháp kiểm soát và quản lý vốn đầu tư xây dựng cơ bản qua KBNN Ba Đình. Cao Thị Nghiêm (2018) đã bảo vệ luận văn thạc sỹ tại Trường đại học Kinh tế- Đại Học Huế với đề tài “Kiểm soát chi đầu tư XDCB tại Kho bạc Nhà nước Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình”. Luận văn đã đưa ra được những vấn đề lý luận cơ bản về công tác kiểm soát vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước qua KBNN Tuyên Hóa, Quảng Bình. Luận văn đã có những thành công như nêu lên được những thành tựu và hạn chế của công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tư. Tuy nhiên luận văn còn những hạn chế như chưa nêu khái quát được tồn tại hạn chế cũng như các đề xuất giải pháp còn hạn hẹp và chưa được triệt để. Đề tài khoa học cấp ngành (Kho bạc) của KBNN (Nguyễn Thái Hà, 2006)“ Thực trạng và một số giải pháp nâng cao chất lượng kiểm soát thanh toán vốn đầu tư XDCB qua hệ thống Kho bạc Nhà nước”, đề tài hệ thống hóa được một số vấn đề liên quan đến cơ sở lý luận về việc kiểm soát thanh toán vốn đầu tư XDCB qua KBNN, phân tích đánh giá kết quả hoạt động và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng kiểm soát thanh toán vốn đầu tư XDCB qua hệ thống KBNN. Đề tài khoa học cấp ngành (Kho bạc) của KBNN Quảng Trị (Võ Xuân Tịnh, 2013)“Một số giải pháp hoàn thiện công tác đầu tư công qua KBNN 7
Quảng trị”, đề tài đã đánh giá được thực trạng đầu tư công qua KBNN Quảng Trị, chỉ ra những vấn đề bất cập trong KSC đầu tư công, đề xuất được 3 nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện công tác KSC đầu tư công qua KBNN Quảng Trị. Lê Hồ Thanh Tâm (2013) có bài viết “Tạm ứng và thu hồi tạm ứng vốn đầu tư - những vấn đề rút ra từ thực tiễn”. Tạp chí quản lý Ngân quỹ Quốc gia, số 132, trang 22-23; Vĩnh Sang (2014) có bài viết “Quản lý và kiểm soát cam kết chi NSNN quan KBNN: 7 nhóm giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện”. Tạp chí quản lý Ngân quỹ Quốc gia, số 139-140, trang 50-54; Nguyễn Thị Hồng Thúy (2014) có bài viết “Một số giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư năm 2014”. Ths. Phạm Bình (2013) có bài viết “Triển khai thực hiện cam kết chi qua KBNN trong điều kiện vận hành TABMIS”. Tạp chí quản lý Ngân quỹ Quốc gia, số 138, trang 17-19. Ths.Lê Quang Tân (2019) có bài viết “Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công và các vấn đề đặt ra”. ; Nguyễn Bắc Hà(2019) có bài viết “Đấy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2019: Cần có giải pháp đồng bộ và quyết liệt” Tạp chí Ngân quỹ Quốc gia, số 204, trang 30-35. Ths.Nguyễn Công Điểu (2019) “ Chậm thu hồi vốn tạm ứng, ứng trước vốn đầu tư: Vấn đề cần được quan tâm, giải quyết”. Tạp chí Ngân quỹ Quốc gia, số 207, trang 37-39. 1.1.2. Những kết quả chủ yếu của các công trình nghiên cứu và khoảng trống trong nghiên cứu Nội dung cơ bản của các công trình nghiên cứu của các tác giả nêu rõ và hệ thống hóa các khái niệm cơ bản của công tác đầu tư xây dựng cơ bản, tầm quan trọng của chi đầu tư xây dựng đối với sự phát triển kinh tế -xã hội chỉ ra được các bất cập và đưa ra các giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế trong công tác đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, có sự khác biệt giữa đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu, cơ sở khoa học và phương pháp luận về quản lý chi đầu tư XDCB. Có đề tài nghiên cứu của các tác giả đã đề cập đến những vấn đề quản lý chi đầu tư 8
XDCB qua KBNN, nhưng do sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế mà các đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN cũng có những thay đổi. Từ đó một số giải pháp hoàn thiện, nâng cao hiệu quả quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN không còn phù hợp với tình hình thực tiễn. Vì vậy, một số vấn đề quan trọng của đề tài cần được hệ thống, tiếp cận theo phương pháp phù hợp với yêu cầu quản lý, sát thực tiễn và theo phương hướng tiếp cận mới. Đối với các bài viết, thường chú trọng vào những vấn đề cấp thiết chưa xây dựng được cơ sở lý luận về quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN mà chỉ tập trung phân tích thực trạng, nguyên nhân và kiến nghị giải pháp trong một khuân khổ hẹp mà các tác giả bài viết đưa ra. Trong bối cảnh Luật đầu tư công số 49/2014/QH13 ngày 18 tháng 06 năm 2014 được Quốc hội thông qua quy định việc quản lý, sử dụng vốn, quản lý nhà nước, quyền nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan đơn vị, tổ chức các nhân liên quan đến hoạt động đầu tư công. Luật đầu tư công có hiệu lực từ ngày 01/01/2015 với nhiều đổi mới, như: Thê chế hóa quy trình quyết định chủ trương đầu tư nhằm ngăn chặn tình trạng phê duyệt quyết định đầu tư công dàn trải, gây thất thoát và lãng phí nguồn lực đầu tư; chuyển từ kế hoạch đầu tư công ngắn hạn hàng năm sang kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm; phân bổ vốn đầu tư công được thực hiện trên cơ sở các nguyên tắc tiêu chí định mức phân bổ vốn đầu tư công trong từng giai đoạn, bảo đảm phân bổ vốn đầu tư, công khai, minh bạch và công bằng. Đề tài này tác giả tập trung làm rõ hệ thống cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN; thực trạng quản lý chi đầu tư XDCB qua KBNN chỉ ra những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân; đề xuất một số giải pháp hoàn thiện chi đầu tư XDCB qua KBNN. 1.2. Cơ sở lý luận về chi đầu tƣ xây dựng cơ bản 1.2.1. Khái niệm chi đầu tư XDCB 9